Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Jolanta Augustyniak-Pęczkowska, , Sędzia WSA Izabela Ostrowska, Sędzia WSA Halina Emilia Święcicka ( spr.), Protokolant st. sekr. sąd. Joanna Piątek-Macugowska, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 12 listopada 2015 r. sprawy ze skargi Wspólnoty Mieszkaniowej [...] w W. na decyzję Wojewody [...] z dnia [...] lutego 2015 r. nr [...] w przedmiocie umorzenia postępowania odwoławczego oddala skargę

Wojewoda [...] decyzją z dnia [...] lutego 2015 r., po rozpatrzeniu odwołania Wspólnoty Mieszkaniowej [...] od decyzji Wojewody [...]umorzył postępowanie odwoławcze od decyzji Prezydenta [...] z dnia [...] września 2014 r. zatwierdzającej projekt budowlany i udzielającej M. S. pozwolenia na budowę inwestycji polegającej na remoncie z przebudową lokalu mieszkalnego nr [...] w budynku mieszkalnym wielorodzinnym na działce nr ew. [...]z obrębu [...] przy ul. [...] w W.

Jako podstawę prawną powołał art. 138 § 1 pkt 3 w związku z art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013 r. poz. 267), dalej k.p.a.

Wojewoda [...] umorzył postępowanie odwoławcze uznając, że odwołująca się wspólnota nie posiada interesu prawnego. Na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego ustalił, że projektowane roboty budowlane ograniczają się jedynie do lokalu mieszkalnego nr [...], będącego własnością inwestora. Wskazał, że wspólnota nie posiada kompetencji do decydowania o sprawach dotyczących lokali stanowiących indywidualną własność poszczególnych właścicieli lokali. Z projektu budowlanego i wyjaśnień udzielonych przez projektanta nie wynika, aby skutki przebudowy lokalu nr [...] miały w jakikolwiek sposób ingerować lub wpływać na części wspólne budynku. Jak wskazano w przedłożonej dokumentacji, "ścieki z nowo projektowanej toalety będą odprowadzane przewodem tłoczonym i włączone do pionu kanalizacyjnego oznaczonego jako P2 poprzez istniejące podejście – w miejscu podłączenia obecnej miski ustępowej. Miejsce włączenia nowej miski ustępowej do pionu kanalizacyjnego nie ulegnie zmianie". Zaznaczył, że wspólnota mieszkaniowa byłaby stroną postępowania o udzielenie pozwolenia na budowę, gdyby oddziaływanie inwestycji, o jakim mowa w art. 28 ust. 2 Prawa budowlanego dotykałoby części wspólnych jej budynku. Obszar oddziaływania inwestycji ogranicza się wyłącznie do lokalu nr [...].

Wojewoda podkreślił, że organy administracji architektoniczno-budowlanej orzekają na podstawie przedłożonej im dokumentacji projektowej, sporządzonej przez uprawnionych projektantów i na nich spoczywa odpowiedzialność cywilna za wady dokumentacji projektowej.

Skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie na ww. rozstrzygnięcie wniosła Wspólnota Mieszkaniowa [...] w W.. Zarzuciła naruszenie:

- art. 7 k.p.a. poprzez jego niezastosowanie, wskutek czego nie wyjaśniono dokładnie stanu faktycznego w sprawie i w konsekwencji uznanie, że skarżąca nie posiada statusu strony,

- art. 77 § 1 k.p.a. poprzez jego niezastosowanie, tj. niezebranie i nierozpatrzenie w sposób wyczerpujący materiału dowodowego,

- art. 80 k.p.a. poprzez jego błędne zastosowanie, wskutek czego organ dokonał samowolnej oceny zebranych w sprawie dowodów,

- art. 4 pkt 2 i 3 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, poprzez jego nieuwzględnienie podczas dokonywania oceny materiału dowodowego oraz uznanie, że działania podejmowane przez inwestorkę nie ingerują w części wspólne nieruchomości,

- art. 20 ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy Prawo budowlane, poprzez jego nieuwzględnienie podczas dokonywania oceny materiału dowodowego, w szczególności projektu inwestycji, wskutek czego uznano, że projekt i rozwiązania w nim zawarte nie ingerują w część wspólną nieruchomości,

- art. 71 ust. 1 pkt 2 ustawy Prawo budowlane, poprzez jego nieuwzględnienie, w szczególności zaniechanie ustalenia, iż projekt inwestycji oraz zawarte w nim rozwiązania prowadzą w rzeczywistości do zmiany sposobu użytkowania części obiektu budowlanego, w tym zmianie ulegną warunki higieniczno-sanitarne,

- art. 71 ust. 2 ustawy Prawo budowlane poprzez nieuwzględnienie okoliczności, że inwestorka nie uzyskała wymaganego pozwolenia na planowane zmiany w użytkowaniu swojego lokalu, polegające na zmianie warunków higieniczno-sanitarnych oraz faktu, że oświadczenie projektanta uwzględnia jedynie trasę tłoczenia fekaliów rzucie płaskim projektu, pomijając konieczność spojrzenia trójwymiarowego,

- art. 71 ust. 5 pkt 3 lit. b i c ustawy Prawo budowlane poprzez jego nieuwzględnienie i w konsekwencji niedostrzeżenie, że ewentualna awaria instalacji do tłoczenia fekaliów, poprowadzonej na długim odcinku przez mieszkanie usytuowane na ostatniej kondygnacji w zabytkowym budynku, może spowodować istotne pogorszenie stanu zachowania zabytku oraz pogorszenie warunków zdrowotno-sanitarnych.

Wniosła o uchylenie zaskarżonej decyzji oraz zasądzenie kosztów postępowania sądowego.

Organ w odpowiedzi na skargę podtrzymał swoje dotychczasowe stanowisko i wniósł o jej oddalenie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 1 § 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej przy czym w świetle paragrafu drugiego powołanego wyżej artykułu kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. Innymi słowy, wchodzi tutaj kontrola aktów lub czynności z zakresu administracji publicznej dokonywana pod względem ich zgodności z prawem materialnym i przepisami procesowymi, nie zaś według kryteriów słuszności.

Sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną - art. 134 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm. – zwanej dalej p.p.s.a.).

Badając skargę wg powyższych kryteriów Sąd doszedł do przekonania, że nie zasługuje ona na uwzględnienie. Sąd nie znalazł żadnych podstaw do uznania zarzutów w niej podniesionych. Nie znalazł też żadnych innych powodów do wyeliminowania z obrotu prawnego zaskarżonego orzeczenia.

Przedmiotem kontroli Sądu jest decyzja Wojewody [...] z dnia [...] lutego 2015 r. wydana na skutek odwołania Wspólnoty Mieszkaniowej [...] w W.. Decyzją tą Wojewoda umorzył postępowanie odwoławcze, na zasadzie art. 138 § 1 pkt 3 k.p.a. Tym samym należy zaznaczyć, iż z uwagi na charakter zaskarżonego rozstrzygnięcia organu odwoławczego, kontroli Sądu podlegała wyłącznie ocena, czy Wojewoda prawidłowo odmówił skarżącej przymiotu strony, a w konsekwencji, czy prawidłowo orzekł w oparciu o ww. przepis art. 138 § 1 pkt 3 k.p.a.

Wyjaśnić w tym miejscu trzeba, iż zgodnie z art. 127 § 1 k.p.a. odwołanie od decyzji organu I instancji przysługuje wyłącznie stronie postępowania. A zatem w przypadku, gdy do organu odwoławczego wpływa odwołanie, to organ ten, przed wydaniem decyzji merytorycznej w sprawie, dokonuje sprawdzenia pod względem formalnoprawnym, czy odwołanie jest wniesione prawidłowo, w tym czy pochodzi od strony postępowania.

Jeżeli organ ustali, że osoba, która wniosła odwołanie nie jest stroną postępowania obowiązany jest na podstawie art. 138 § 1 pkt 3 k.p.a. umorzyć postępowanie odwoławcze.

Taki też powód wydania decyzji umarzającej postępowanie odwoławcze został wskazany przez Wojewodę w zaskarżonej decyzji. Organ ten uznał bowiem, iż odwołująca się wspólnota nie jest stroną w sprawie.

Dokonując oceny sprawy w takim zakresie przypomnieć należy, iż Wspólnota Mieszkaniowa [...] w W. wniosła odwołanie od decyzji Prezydenta [...] z dnia [...] września 2014 r., którą organ zatwierdził projekt budowlany i udzielił pozwolenia na budowę inwestycji polegającej na remoncie z przebudową lokalu mieszkalnego nr [...] w budynku mieszkalnym wielorodzinnym na działce nr ew. [...] z obrębu [...] przy ul. [...] w W..

Bezspornym w sprawie jest, że Prezydent [...] przyznał status strony w prowadzonym postępowaniu Wspólnocie Mieszkaniowej [...] w W.. Z okoliczności tej nie wynika jednak obowiązek po stronie organu odwoławczego uznania ww. Wspólnoty za stronę tego postępowania. Stanowisko organu odwoławczego przedstawione w zaskarżonej decyzji jest prawidłowe.

Wskazać trzeba, iż w postępowaniu dotyczącym pozwolenia na budowę normą materialnoprawną określającą krąg stron postępowania jest art. 28 ust. 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. z 2013 r. poz. 1409), (por. wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego: z dnia 16 marca 2009 r., II OSK 1540/08, z dnia 17 listopada 2008 r., II OSK 1387/07 - treść dostępna w Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych: http://orzeczenia.nsa.gov.pl.). Przepis ten jest przepisem szczególnym w stosunku do art. 28 k.p.a., zgodnie z którym stroną jest każdy, czyjego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy postępowanie albo kto żąda czynności organu ze względu na swój interes prawny lub obowiązek. W myśl art. 28 ust. 2 Prawa budowlanego, stronami w postępowaniu w sprawie pozwolenia na budowę są: inwestor oraz właściciele, użytkownicy wieczyści lub zarządcy nieruchomości znajdujących się w obszarze oddziaływania obiektu. Pojęcie "obszaru oddziaływania obiektu" zdefiniowane zostało w art. 3 pkt 20 Prawa budowlanego jako teren wyznaczony w otoczeniu obiektu budowlanego na podstawie przepisów odrębnych, wprowadzających związane z tym obiektem ograniczenia w zagospodarowaniu tego terenu.

Jednocześnie należy podkreślić, że interes prawny musi charakteryzować się tym, że jest indywidualny, konkretny, aktualny i sprawdzalny obiektywnie, a jego istnienie znajduje potwierdzenie w okolicznościach faktycznych, będących przesłankami zastosowania przepisu prawa materialnego (por. B. Adamiak, J. Borkowski, Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz. C.H. Beck Warszawa 2006). Kolejnymi zaś cechami tak rozumianego interesu prawnego jest bezpośredniość związku między sytuacją danego podmiotu a normą prawa materialnego, na której budowany jest interes prawny oraz jego realność.

Wspólnota powołana została do zarządzania tylko częściami wspólnymi, nie posiada kompetencji do decydowania o sprawach dotyczących lokali stanowiących indywidualną własność poszczególnych właścicieli lokali. Odrębne własności lokali jej zarządowi zatem nie podlegają.

Jak trafnie wskazał organ odwołując się do przedłożonej dokumentacji projektowej, kwestionowane roboty budowlane ograniczają się jedynie do lokalu nr 9 stanowiącego własność inwestorki. Wspólnota zatem nie jest stroną w tym postępowaniu. W toku postępowania administracyjnego nie wykazała własnego, indywidualnego interesu prawnego chronionego konkretnym przepisem prawa materialnego, który uzasadniałby jej uczestnictwo w postępowaniu w charakterze strony. Należy powtórzyć za organem, że organy administracji architektoniczno-budowlanej orzekają na podstawie przedłożonej dokumentacji projektowej sporządzonej przez uprawnionych projektantów i na nich spoczywa odpowiedzialność cywilna za wady dokumentacji projektowej. Kwestionowanie rozwiązań przyjętych w projekcie, do których dodatkowo odniósł się projektant w postępowaniu wyjaśniającym jest bezzasadne.

Podnoszone w skardze zarzuty o pogorszeniu warunków zdrowotno-sanitarnych czy też zmiany warunków higieniczno-sanitarnych przez przyjęte rozwiązania zawarte w projekcie są wyłącznie przypuszczeniami i nie zostały poparte żadnymi dowodami.

Reasumując, Wojewoda [...] prawidłowo uznał, iż z uwagi na to, że odwołanie nie pochodzi od strony, sprawa wymaga załatwienia w oparciu o art. 138 § 1 pkt 3 k.p.a.

W tej sytuacji, na podstawie art. 151 p.p.s.a., Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie orzekł jak w sentencji.