drukuj    zapisz    Powrót do listy

6182 Zwrot wywłaszczonej nieruchomości i rozliczenia z tym związane, Nieruchomości, Wojewoda, Oddalono skargę kasacyjną, I OSK 537/10 - Wyrok NSA z 2011-02-10, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

I OSK 537/10 - Wyrok NSA

Data orzeczenia
2011-02-10 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2010-03-24
Sąd
Naczelny Sąd Administracyjny
Sędziowie
Joanna Runge - Lissowska
Maciej Dybowski
Wojciech Chróścielewski /przewodniczący sprawozdawca/
Symbol z opisem
6182 Zwrot wywłaszczonej nieruchomości i rozliczenia z tym związane
Hasła tematyczne
Nieruchomości
Sygn. powiązane
II SA/Bk 311/09 - Wyrok WSA w Białymstoku z 2009-12-18
Skarżony organ
Wojewoda
Treść wyniku
Oddalono skargę kasacyjną
Powołane przepisy
Dz.U. 1969 nr 17 poz 130 art. 3 ust. 1
Ustawa z dnia 28 czerwca 1962 r. o przejmowaniu nieruchomości rolnych na własność Państwa za zaległe należności - tekst jednolity.
Dz.U. 1991 nr 30 poz 127 art. 69
Ustawa z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości - tekst jedn.
Dz.U. 2004 nr 261 poz 2603 art. 138 ust. 3, 137, 216
Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami - tekst jedn.
Dz.U. 2000 nr 98 poz 1071 art. 105 § 1
Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r.- Kodeks postępowania administracyjnego - tekst jednolity
Dz.U. 1997 nr 78 poz 483 art. 21 ust. 2, 32 i art. 64 ust. 2
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. uchwalona przez Zgromadzenie Narodowe w dniu 2 kwietnia 1997 r., przyjęta przez Naród w referendum konstytucyjnym w dniu 25 maja 1997 r., podpisana przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 16 lipca 1997 r.
Dz.U. 1995 nr 36 poz 175 art. 1
PROTOKÓŁ Nr 1 I Nr 4 DO KONWENCJI O OCHRONIE PRAW CZŁOWIEKA I PODSTAWOWYCH WOLNOŚCI sporządzony w Paryżu dnia 20 marca 1952 r. oraz sporządzony w Strasburgu dnia 16 września 1963 r.
Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Wojciech Chróścielewski (spr.) Sędziowie sędzia NSA Joanna Runge-Lissowska sędzia del. WSA Maciej Dybowski Protokolant st. inspektor sądowy Urszula Radziuk po rozpoznaniu w dniu 10 lutego 2011r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Z. M. Ł. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z dnia 18 grudnia 2009 r. sygn. akt II SA/Bk 311/09 w sprawie ze skargi Z. M. Ł. , B. Ł. , J. H. K. na decyzję Wojewody Podlaskiego z dnia [...] kwietnia 2009 r. nr [...] w przedmiocie umorzenia postępowania administracyjnego w sprawie o zwrot nieruchomości oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku wyrokiem z dnia 18 grudnia 2009 r., sygn. akt II SA/Bk 311/09 oddalił skargę Z. M. Ł., B. Ł. , J. H. K. na decyzję Wojewody Podlaskiego z dnia [...] kwietnia 2009 r., nr [...]w przedmiocie umorzenia postępowania o zwrot nieruchomości.

Wyrok został wydany w następujących okolicznościach sprawy.

Starosta Łomżyński decyzją z dnia [...] lutego 2009 r. na podstawie art. 105 § 1 k.p.a., umorzył postępowanie, wszczęte na wniosek Z. M. Ł. o zwrot nieruchomości położonej w K. , gmina P. , oznaczonej w ewidencji gruntów jako działki nr [...] o pow. 2,94 ha (stary [...]) oraz [...]o pow. 0,14 ha i [...]o pow. 0,14 ha (stary nr [...]), przejętej na własność Skarbu Państwa na mocy postanowienia Sądu Powiatowego w Łomży z dnia 26 lutego 1975 r., sygn. akt Ns.I.189/74.

Odwołanie od powyższej decyzji do Wojewody Podlaskiego wniosły: Z. M. Ł. , J. H. K. , B. W. Odwołujące wskazały na fakt spłacenia wszystkich długów ciążących na przedmiotowym gospodarstwie rolnym i podkreślały okoliczności związane z nieprawidłowym przejęciem powyższego gospodarstwa oraz na krzywdę moralną i materialną, jakiej doznały.

Wojewoda Podlaski po rozpatrzeniu odwołania podzielił stanowisko organu pierwszej instancji i decyzją z dnia [...] kwietnia 2009 r. utrzymał w mocy kwestionowane rozstrzygnięcie. W uzasadnieniu decyzji organ odwoławczy wyjaśnił, iż nieruchomość przejęta na rzecz Skarbu Państwa na podstawie ustawy z dnia z dnia 28 czerwca 1962 r. o przejmowaniu nieruchomości rolnych na własność Państwa za zaległe należności - nie podlega zwrotowi.

Skargę na powyższą decyzję do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku wniosły: Z. M. Ł. , J. H. K. , B. Ł. . Skarżące, oprócz powtórzenia wszystkich zarzutów zawartych w odwołaniu, domagały się zwrotu spłaconych długów za przejęte gospodarstwo rolne i unieważnienia wyroków sądów powszechnych z dnia 28 sierpnia 1979 r. i dnia 1 lipca 1994 r.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku oddalając skargę zaskarżonym wyrokiem stwierdził, że dokonywane na podstawie ustawy z dnia 28 czerwca 1962 r. przejęcie nieruchomości nie było wynikiem toczącego się w postępowania administracyjnego, lecz wynikało z prawomocnego orzeczenia sądu. Uchwała zaś organu, jakim było Prezydium Powiatowej Rady Narodowej nie niosła ze sobą skutku wywłaszczenia, lecz była niezbędna dla wszczęcia postępowania sądowego. Stąd też przejęcie nieruchomości w trybie omawianej ustawy nie może zostać uznane za wywłaszczenie dokonane w trybie wywłaszczeniowym, bowiem nie było dokonywane w drodze władczego aktu organu administracji publicznej, jakim jest decyzja administracyjna, lecz w drodze prawomocnego orzeczenia sądowego.

Jak wskazał Sąd, obowiązująca obecnie ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz.U. z 2004 r. nr 261, poz. 2603 ze zm.) dopuszcza w art. 136 ust. 3 możliwość zwrotu na rzecz poprzedniego właściciela lub jego następcy prawnego nieruchomości wywłaszczonej, jeżeli stosownie do przepisu art. 137, stała się ona zbędna na cel określony w decyzji o wywłaszczeniu. Jak podkreśla się przy tym w doktrynie art. 136 ust. 3 ustawy o gospodarce nieruchomościami używa określenia "zwrot wywłaszczonej nieruchomości", co nie ogranicza możliwości użycia instytucji zwrotu nieruchomości jedynie do nieruchomości wywłaszczonych w trybie przewidzianym przez ustawę z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami. Zwrotowi mogą podlegać, zatem nieruchomości wywłaszczone, niezależnie od tego, kiedy nastąpiło wywłaszczenie, o ile nastąpiło ono na podstawie obowiązującej wówczas ustawy wywłaszczeniowej (G. Bieniek, Komentarz do ustawy o gospodarce nieruchomościami, t. II, Zielona Góra 2000, s. 181 - 182). Ponadto przepis art. 216 ustawy o gospodarce nieruchomościami wymienia w sposób ścisły ustawy, do których zastosowanie mają przepisy o zwrocie wywłaszczonych nieruchomości. Wśród tych nieruchomości nie wymienia się jednak takich, które zostały przejęte na rzecz Skarbu Państwa na podstawie ustawy z dnia 28 czerwca 1962 r. o przejmowaniu nieruchomości rolnych na własność Państwa za zaległe należności. Jednocześnie Sąd podkreślił, że uregulowania art. 216 ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami w zakresie zwrotu nieruchomości wywłaszczonych lub przejętych czy też nabytych przez Skarb Państwa w szczególnym trybie mają charakter wyczerpujący i nie jest dopuszczalna wykładnia rozszerzająca zastosowanie tego przepisu na przypadki utraty własności objęte innymi aktami prawnymi (por. wyrok NSA z dnia 26 października 2004 r., OSK 771/04, wyrok NSA z dnia 3 października 2000 r., IV SA 2179/98 i z dnia 21 listopada 2000 r., IV SA 2172/00).

Podsumowując powyższe rozważania Sąd stwierdził, że skoro dokonane, na podstawie ustawy z dnia 28 czerwca 1962 r. o przejmowaniu nieruchomości rolnych na własność Państwa za zaległe należności, przejęcie nieruchomości na podstawie prawomocnego orzeczenia sądu, nie kwalifikuje się jako akt wywłaszczeniowy, zwrot nieruchomości w drodze administracyjnej jest niemożliwy, Jest to uzasadnione tym bardziej, że także przepis art. 216 ustawy o gospodarce nieruchomościami takiej możliwości nie przewiduje. W skarżące nie mogą domagać się zwrotu przedmiotowej nieruchomości w administracyjnym trybie zwrotu wywłaszczonych nieruchomości, uregulowanym w ustawie o gospodarce nieruchomościami. Zdaniem Sądu, w świetle powyższych okoliczności organy obu instancji prawidłowo uznały, że nie jest dopuszczalne prowadzenie postępowania administracyjnego w zakresie zwrotu nieruchomości przejętej z mocy ustawy z dnia 28 czerwca 1962 r. o przejmowaniu nieruchomości rolnych na własność Państwa za zaległe należności i zasadnie umorzyły wszczęte postępowanie jako bezprzedmiotowe.

Od powyższego wyroku skargę kasacyjną wniosła Z. M. Ł. , zaskarżając wyrok w całości, zarzucając:

1. naruszenie przepisów postępowania mające istotny wpływ na wynik sprawy, tj.:

- art. 145 § 1 pkt 1 lit. c ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. nr 153, poz. 1270 z późn. zm. – dalej – p.p.s.a.) poprzez oddalenie skargi podczas, gdy decyzja Wojewody Podlaskiego została wydana z naruszeniem art. 105 § 1 i art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a., uzasadniającym jej uchylenie ze wzglądu na istotne naruszenie przepisów postępowania, w szczególności polegające na nieuzasadnionym umorzeniu postępowania administracyjnego o zwrot nieruchomości poprzez decyzję Starosty Łomżyńskiego jako bezprzedmiotowego, podczas, gdy w niniejszej sprawie zachodzą przesłanki do wydania decyzji załatwiającej sprawę przez rozstrzygnięcie jej, co do istoty,

2. naruszenie przepisów prawa materialnego tj.:

- art. 112 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami w zw. z art. 21 ust. 2 Konstytucji RP oraz w związku z art. 1 Protokołu dodatkowego do Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności poprzez błędną wykładnię instytucji wywłaszczenia opartą wyłącznie na definicji legalnej wynikającej z art. 112 ustawy o gospodarce nieruchomościami, bez uwzględnienia tego, iż na podstawie przepisów konstytucyjnych oraz międzynarodowych termin wywłaszczenie jest rozumiany jako wszelkie pozbawienie własności bez względu na formę, a nie tylko w drodze decyzji administracyjnej, co skutkowało wydaniem decyzji o umorzeniu postępowania o zwrot nieruchomości.

W związku z powyższym skarżąca wniosła o uchylenie w całości zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania oraz zwrot kosztów postępowania według norm przepisanych.

W uzasadnieniu skargi kasacyjnej podniesiono, że Sąd uznał, iż postępowanie jest bezprzedmiotowe, ponieważ nie jest władny do rozstrzygania w tej sprawie ze względu na to, iż przejęcie nieruchomości nastąpiło na podstawie wyroków sądów powszechnych oraz braku podstawy prawnej do orzekania w przedmiocie zwrotu nieruchomości. Rzeczywiście przedmiotowe przejęcie zostało dokonane na podstawie wyroku sądu powszechnego, jednakże Sąd nie uwzględnił okoliczności, iż było to tzw. faktyczne wywłaszczenie, którym jest każde pozbawienie własności bez względu na formę. Instytucja faktycznego wywłaszczenia wynika z wykładni art. 112 ustawy o gospodarce nieruchomościami w zw. z art. 21 ust2 2 Konstytucji RP oraz w zw. z art. 1 Protokołu Dodatkowego do Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności. Gospodarstwo rolne skarżących zostało przejęte na rzecz Skarbu Państwa za długi, które zostały ustalone w trybie administracyjnym, a Sąd Powszechny nie był władny do zweryfikowania wysokości tego zadłużenia. Należy podkreślić, iż wartość przejętych nieruchomości również była ustalona w trybie administracyjnym. Postanowienie Sądu powszechnego było tylko czysto formalnym aktem władczym, całkowicie uzależnionym od tego, co zostanie ustalone w trybie postępowania administracyjnego..

Sąd w uzasadnieniu swojego wyroku uznał, iż przejęcie nieruchomości w trybie przepisów ustawy z dnia 28 czerwca 1962 r. o przejmowaniu nieruchomości rolnych na własność Państwa za zaległe należności nie może być uznane za wywłaszczenie, bowiem nie było dokonane w drodze władczego aktu organu administracji publicznej, jakim jest decyzja administracyjna, lecz w drodze orzeczenia sądowego. W ten sposób Sąd dokonał błędnej wykładni przepisu art. 112 ustawy o gospodarce nieruchomościami, poprzez interpretację definicji legalnej wywłaszczenia pozostającej w sprzeczności z art. 21 ust. 2 Konstytucji RP oraz z art. 1 Protokołu dodatkowego do Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności. Zgodnie z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 14 marca 2000 r., P 5/99, OTK 2000/2/60: "Trybunał Konstytucyjny stwierdza, że normatywną podstawą dla określenia zakresu art. 21 ust. 2 konstytucji, winny być przede wszystkim postanowienia konstytucyjne, nie zaś uregulowania zawarte w ustawach zwykłych. Trzeba podkreślić, iż ustrojodawca nie sformułował w żadnym przepisie konstytucji legalnej definicji pojęcia "wywłaszczenie". Termin ten został natomiast w art. 21 ust. 2 Konstytucji funkcjonalnie powiązany z przesłankami celu publicznego oraz słusznego odszkodowania, należnego właścicielowi. Tak, więc, realizacja celu publicznego oraz zagwarantowanie słusznego odszkodowania stanowią niezbędne przesłanki konstytucyjnej dopuszczalności każdego wywłaszczenia. Trybunał Konstytucyjny uważa, że pojęcie "wywłaszczenie", zawarte w art. 21 ust. 2 konstytucji winno być rozumiane szeroko, a mianowicie jako "wszelkie pozbawienie własności (..) bez względu na formę" (por. B. Banaszak, Prawo konstytucyjne, Warszawa 1999, s. 196). Ujęcie konstytucyjne wychodzi, więc swoim zakresem poza ramy wyznaczone konstrukcją ukształtowaną na gruncie przepisów ustawy o gospodarce nieruchomościami."

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Jak wskazał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, w sprawie niniejszej nie podlega sporowi, że nieruchomość stanowiąca działki nr [...] (obecnie nr [...]) oraz nr [...] (obecnie nr [...]), których zwrotu domagają się skarżące została przejęta na własność Skarbu Państwa za zaległe należności, jako gospodarstwo zaliczone do ekonomicznie podupadłych, postanowieniem Sądu Powiatowego w Łomży z dnia 26 lutego 1975 r. sygn. akt Ns.I-189/74, wydanym na podstawie przepisów ustawy z dnia 28 czerwca 1962 r. o przejmowaniu nieruchomości rolnych na własność Państwa za zaległe należności (Dz.U. z 1969 r. nr 17, poz. 130). Przedmiotem toczącego się postępowania administracyjnego była natomiast kwestia możliwości zwrotu nieruchomości przejętej przez Skarb Państwa na podstawie tej ustawy.

Jak wskazał dalej Sąd, zgodnie z art. 3 ust. 1 powyższej ustawy przymusowe przejęcie całości lub części nieruchomości rolnej na własność Państwa następowało na podstawie postanowienia sądu powiatowego właściwego ze względu na miejsce położenia nieruchomości. Wniosek o wydanie postanowienia zgłaszał organ finansowy w wykonaniu uchwały prezydium powiatowej rady narodowej o wszczęciu postępowania. Do wniosku organ finansowy dołączał odpis uchwały prezydium powiatowej rady narodowej i wykaz należności scalonych. Przepis art. 4 ust. 1 tej ustawy wskazywał natomiast, że po stwierdzeniu, że zaległości objęte wykazem należności scalonych są ostatecznie ustalone oraz, że zachodzą przewidziane w ustawie warunki do przejęcia nieruchomości na własność Państwa, sąd wydawał postanowienie o przejęciu na własność Państwa całości lub części nieruchomości.

Mając powyższe na względzie, należy podzielić pogląd Sądu I Instancji, że dokonywane na podstawie ustawy z dnia 28 czerwca 1962 r. przejęcie nieruchomości nie było wynikiem toczącego się postępowania administracyjnego, lecz wynikało z prawomocnego orzeczenia sądu powszechnego. Dlatego też, przejęcie nieruchomości na podstawie ustawy z dnia 28 czerwca, 1962 r. nie może zostać uznane za wywłaszczenie. Warto zwrócić uwagę, że już w postanowieniu z dnia 10 października 1969 r., III CRN 370/69, Sąd Najwyższy stwierdził, że ustawa z dnia 28 czerwca 1962 r. nie jest aktem prawnym o charakterze wywłaszczeniowym, gdyż przepisy jej mają na celu uzyskanie zaspokojenia należności państwowych ciążących na właścicielach gospodarstw rolnych (LEX nr 6582). Z kolei w wyroku z dnia 27 lutego 1997 r., SA/Bk 258/96,ONSA 1997, nr 4, poz. 183) Naczelny Sąd Administracyjny wskazał, że nieruchomość przejęta na rzecz Skarbu Państwa na podstawie art. 1 ustawy z dnia 28 czerwca 1962 r. o przejmowaniu nieruchomości rolnych na własność Państwa za zaległe należności nie podlega zwrotowi na podstawie art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości (Dz.U. z 1991 r. nr 30, poz. 127 ze zm.). Wyrok powyższy, z którym należy się zgodzić zachowuje swoją aktualność również na gruncie ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami.

Zgodnie z art. 136 ust. 3 powołanej wyżej ustawy poprzedni właściciel lub jego spadkobierca mogą żądać zwrotu wywłaszczonej nieruchomości lub jej części, jeżeli, stosownie do przepisu art. 137, stała się ona zbędna na cel określony w decyzji o wywłaszczeniu. Przepis art. 216 tej ustawy wymienia dokładnie ustawy, co, do których mają zastosowanie przepisy o zwrocie wywłaszczonych nieruchomości i ustawa z dnia 28 czerwca 1962 r. o przejmowaniu nieruchomości rolnych na własność Państwa za zaległe należności do nich nie należy. Jednocześnie warto nadmienić, że w orzecznictwie sądów administracyjnych panuje pogląd, że wyliczenie zawarte w art. 216 ustawy ma charakter wyczerpujący i nie jest możliwa wykładnia rozszerzająca tego przepisu. Podobnie stwierdził Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 24 października 2001 r., SK 22/01,OTK 2001, nr 7, poz. 216.

Odnosząc się do podniesionego w skardze kasacyjnej argumentu, że przejęcie nieruchomości rolnej na podstawie ustawy z dnia 28 czerwca 1962 r. w świetle przepisów art. 112 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami w zw. z art. 21 ust 2 Konstytucji RP oraz w związku z art. 1 Protokołu dodatkowego do Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności należałoby uznać za rodzaj wywłaszczenia bez względu na okoliczność, że było ono dokonane bez wydania władczego aktu administracji publicznej, lecz na podstawie orzeczenia sądu powszechnego należy zauważyć, że treść zarówno art. 112 ust. 3 ustawy o gospodarce nieruchomościami jak i art. 21 ust. 2 Konstytucji RP oraz art. 1 Protokołu dodatkowego do Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności z dnia 20 marca 1952 r. wiąże ściśle pojęcie wywłaszczenia nieruchomości z pojęciem celu publicznego, którego realizacja uzasadnia wywłaszczenie. Na to samo wskazuje również Trybunał Konstytucyjny w przywołanym w skardze kasacyjnej wyroku z dnia 14 marca 2000 r. (OTK 2000, nr 2, poz. 60). Tymczasem w przypadku sprawy niniejszej nie mamy do czynienia z odjęciem prawa własności (przejęciem na własność Państwa nieruchomości rolnej) w celu realizacji jakiegokolwiek celu publicznego, lecz przejęciem nieruchomości za zaległe należności. Przepis art. 136 ust. 3 ustawy o gospodarce nieruchomościami również wiąże możliwość zwrotu wywłaszczonej nieruchomości od okoliczności, że stała się ona zbędna na cel określony w decyzji o wywłaszczeniu (cel publiczny). W sprawie niniejszej jak już wyżej wspominano celu takiego nie było. Nie wiadomo zatem jak powołany wyżej przepis mógłby zostać w ogóle zastosowany w sprawie niniejszej, jakimi kryteriami miałby kierować się organ podejmując decyzję o zwrocie nieruchomości. Powyższe rozważania uzasadniają przyjęcie tezy, że przejęcia przedmiotowej nieruchomości na mocy postanowienia Sądu Powiatowego w Łomży z dnia 26 lutego 1975 r., Ns.I-189/74, wydanym na podstawie przepisów ustawy z dnia 28 czerwca 1962 r. o przejmowaniu nieruchomości rolnych na własność Państwa za zaległe należności nie można uznać za wywłaszczenie w rozumieniu zarówno ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami jak i Konstytucji RP oraz Protokołu dodatkowego do Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności. Tym samym za nieuzasadniony należało uznać podniesiony w skardze kasacyjnej zarzut naruszenia powyższych aktów normatywnych.

Ponadto, nawet abstrahując od kwestii czy przyjęcie nieruchomości rolnej na podstawie ustawy z dnia 28 czerwca 1962 r. spełnia warunki, aby można było mówić o wywłaszczeniu to skoro art. 216 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, nie wymienia tej ustawy jako tej, do której zastosowanie mogą mieć przepisy ustawy o zwrocie wywłaszczonych nieruchomości (Dział III, rozdział 6 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r.) to oznacza to, że nieruchomość przejęta na podstawie ustawy z dnia 28 czerwca 1962 r. nie podlega zwrotowi w trybie administracyjnym na podstawie ustawy o gospodarce nieruchomościami. Należy zauważyć, że Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 9 grudnia 2008 r., sygn. akt SK 43/07, OTK-A 2008, nr 10, poz. 175, uznał, że art. 216 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami jest zgodny z art. 32 i art. 64 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. W takiej sytuacji należy podzielić stanowisko Sądu I instancji, że organy administracji publicznej orzekające w sprawie niniejszej prawidłowo uznały, że nie jest dopuszczalne prowadzenie postępowania administracyjnego w zakresie zwrotu przedmiotowej nieruchomości a postępowanie jest bezprzedmiotowe.

W kodeksie postępowania administracyjnego dopiero od dnia 11 kwietnia 2011 r. będzie obowiązywał art. 61a, (ustawa z dnia 3 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania administracyjnego oraz ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2011 r. nr 6, poz. 18) zgodnie, z którym w przypadku, w którym żądanie o wszczęcie postępowania zostało wniesione przez osobę niebędąca stroną lub z innych uzasadnionych przyczyn postępowanie nie może zostać wszczęte organ administracji publicznej wydaje postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania, na które to postanowienie służy zażalenie. Brak podobnego uregulowania przed tą datą powodował, iż postępowanie administracyjne wszczęte w sprawie nienależącej do właściwości organów administracji podlegać musiało umorzeniu jako bezprzedmiotowe na podstawie art. 105 § 1 k.p.a. Zauważyć przy tym należy, iż zgodnie z art. 10 ust. 1 Konstytucji RP ustrój Państwa opiera się na zasadzie podziału władz pomiędzy władze: ustawodawczą wykonawczą oraz sądowniczą. Orzekanie przez organy administracji o ewentualnym zwrocie nieruchomości przejętej z mocy prawomocnego postanowienia Sądu, w sposób jaskrawy kłóciłoby się z tą zasada trójpodziału władz.

Tym samym za nieuzasadnione należało uznać podniesiony w skardze kasacyjnej zarzut naruszenia art. 145 § 1 pkt 1 lit c p.p.s.a. w zw. z art. 105 § 1 i art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a.

Z powyższych względów skoro skarga kasacyjna okazała się być oparta na nieusprawiedliwionych podstawach Naczelny Sąd Administracyjny na podstawie art. 184 p.p.s.a. orzekł jak w sentencji wyroku o jej oddaleniu.



Powered by SoftProdukt