drukuj    zapisz    Powrót do listy

6050 Obowiązek meldunkowy, Ewidencja ludności, Wojewoda, Oddalono skargę, VIII SA/Wa 426/11 - Wyrok WSA w Warszawie z 2011-10-26, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

VIII SA/Wa 426/11 - Wyrok WSA w Warszawie

Data orzeczenia
2011-10-26 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2011-04-14
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie
Sędziowie
Artur Kot
Iwona Szymanowicz-Nowak /sprawozdawca/
Sławomir Fularski /przewodniczący/
Symbol z opisem
6050 Obowiązek meldunkowy
Hasła tematyczne
Ewidencja ludności
Skarżony organ
Wojewoda
Treść wyniku
Oddalono skargę
Powołane przepisy
Dz.U. 2006 nr 139 poz 993 art. 9 ust. 2a,b, art. 10 ust. 1, art. 47 ust. 1
Ustawa z dnia 10 kwietnia 1974 r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych - tekst jedn.
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Sławomir Fularski, Sędziowie Sędzia WSA Iwona Szymanowicz-Nowak /sprawozdawca/, Sędzia WSA Artur Kot, Protokolant referent Justyna Kapusta, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 26 października 2011 r. sprawy ze skargi H. W. na decyzję Wojewody [...] z dnia [...] lutego 2011 r. nr [...] w przedmiocie odmowy uchylenia czynności materialno-technicznej zameldowania oddala skargę.

Uzasadnienie

Decyzją z dnia [...] grudnia 2010 r., znak: [...] Burmistrz W. (dalej: "organ I Instancji"), działając na podstawie art. 47 ust. 2 ustawy z dnia 10 kwietnia 1974 r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych (t.j. Dz.U. z 2006 r., Nr 139, poz. 993 ze zm.; dalej: "u.e.l.d.o.") oraz art. 104 i art. 107 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz.U. z 2000 r., Nr 98, poz. 1071 ze zm.; dalej: "k.p.a."), po rozpatrzeniu wniosku H. W. (dalej: "skarżąca"), orzekł o odmowie anulowania meldunku E. G. z pobytu stałego pod adresem ul. [...] Nr [...],[...] W..

Organ I instancji podniósł, iż dnia [...] lipca 2010 r. skarżąca złożyła wniosek o anulowanie meldunków osób zamieszkałych pod adresem ul. [...] Nr [...] w W., wskazując na ich bezprawne zameldowanie. Przeprowadzone postępowanie wyjaśniające wykazało, że E. G. pod wskazanym adresem została zameldowana w dniu [...] października 2009 r., po zawarciu związku małżeńskiego z M. G. (synem A. G.). Jednocześnie organ I instancji ustalił, iż E. G. zamieszkuje tam do dnia dzisiejszego, wspólnie z mężem i teściami prowadzi gospodarstwo domowe. Podniósł także, iż zameldowanie E. G. nastąpiło jako czynność materialno-techniczna zameldowania, po zgłoszeniu przez nią stosownych danych. Powyższe jest zatem potwierdzeniem faktu zamieszkiwania przez nią pod wyżej wskazanym adresem. Jednocześnie podniósł, iż A. G. (będący właścicielem tegoż lokalu) potwierdził fakt pobytu zgłaszającej pobyt stały na stosownym formularzu meldunkowym, składając czytelny podpis. Organ I instancji wyjaśnił, iż powyższych ustaleń dokonał na podstawie posiadanych w urzędzie dokumentów oraz protokołu przesłuchania osób zamieszkałych pod wskazanym adresem. E. G. spełniła wymagane prawem warunki niezbędne do dokonania zameldowania oraz została zarejestrowana w bazie danych mieszkańców miasta i gminy W.. Organ wskazał, iż zameldowanie w lokalu służy wyłącznie celom ewidencyjnym i potwierdza jedynie fakt pobytu w tym lokalu (art. 9 ust. 2 b u.e.l.d.o.), nie ma natomiast wpływu na jakiekolwiek prawa do lokalu. Odnosząc się do złożonego przez skarżącą wniosku wyjaśnił, że organy administracji publicznej nie są właściwe do usunięcia osób zamieszkałych w budynku przy ul. [...] Nr [...] w W.. Właściwym do orzekania w tej sprawie jest sąd powszechny. Ewidencja ludności nie jest bowiem formą kontroli nad legalnością pobytu, lecz stanowi rejestrację stanu faktycznego, a nie prawnego.

Od decyzji organu I instancji skarżąca złożyła odwołanie, w którym wniosła o jej uchylenie i wycofanie z obrotu prawnego, bądź o przekazanie sprawy do organu I instancji w celu ponownego jej rozpoznania poprzez unieważnienie czynności materialno-technicznych bezprawnego meldunku w oparciu o art. 47 ust. 2 u.e.l.d.o., gdyż organ dokonujący zameldowania E. G. rażąco naruszył art. 9 ust. 2 u.e.l.d.o. Zaskarżonej decyzji zarzuciła naruszenie art. 107 k.p.a. polegające na braku uzasadnienia faktycznego oraz prawnego. Skarżąca zauważyła, że organ administracji publicznej, przed którym toczy się sprawa, zgodnie z art. 61 § 4 k.p.a., obowiązany jest z urzędu ustalić, kto ma w danej sprawie interes prawny lub obowiązek, tj. czy w danej sprawie mają prawnie chronione interesy również inne jednostki. Podniosła, że pomimo udostępnienia jej w dniu [...] grudnia 2010 r. akt postępowania, nie złożyła swoich zastrzeżeń co do zgromadzonej dokumentacji z uwagi na brak czasu. Wskazała, iż A. G. nie legitymuje się żadnym dokumentem administracyjnym stwierdzającym, iż jest on właścicielem jakiegokolwiek lokalu mieszkalnego usadowionego w granicach posesji położonej w W. przy ul. [...][...]. Natomiast ona, zgodnie z księgą wieczystą Nr [...], od [...] sierpnia 2002 r. wraz ze Skarbem Państwa jest współwłaścicielką nieruchomości zabudowanej Nr [...] o powierzchni [...] ha. Dlatego też nie wyraziła zgody, aby sztucznie utrzymywać meldunki osób, które nie figurują we wskazanej księdze wieczystej prowadzonej dla tejże nieruchomości. W jej ocenie, organ I instancji nie może łamać obowiązującego prawa, a następnie unikać odpowiedzialności za popełnione bezprawie i odsyłać ją do sądu powszechnego.

Rozpoznając sprawę ponownie Wojewoda [...] (dalej: "organ odwoławczy") decyzją z dnia [...] lutego 2011 r., znak: [...], działając na podstawie art. 138 § 1 pkt. 1 k.p.a. utrzymał w mocy decyzję organu I instancji z dnia [...] grudnia 2010 r. (błędnie oznaczonej przez organ jako z dnia [...] grudnia 2010 r.). Organ odwoławczy powtórzył za organem pierwszoinstancyjnym, że w świetle przepisów ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych, ewidencja ludności służy wyłącznie rejestracji danych o miejscu pobytu osób i nie jest formą kontroli nad legalnością zamieszkiwania i pobytu. Zameldowanie w lokalu służy wyłącznie celom ewidencyjnym i ma na celu potwierdzenie faktu pobytu w tym lokalu. W konsekwencji czynność zameldowania nie rodzi ani nie pozbawia uprawnień do lokalu. Z faktu samego zameldowania nie wpływają bowiem żadne uprawnienia cywilnoprawne do przebywania w lokalu. Ponadto obowiązek meldunkowy służy prawidłowemu wykonywaniu przez organy władzy publicznej ich funkcji. Posiadanie informacji o miejscu zamieszkania i pobytu umożliwia racjonalizację szeregu działań należących do zadań państwa i samorządu terytorialnego.

Organ odwoławczy uznał zatem, iż E. G. został zameldowana zgodnie z obowiązującymi wówczas przepisami prawa. Powtórzył, iż do chwili obecnej zamieszkuje ona w lokalu w W. przy ul. [...][...], w którym znajduje się jej centrum życiowe. Natomiast fakt jej pobytu potwierdził jeden z współwłaścicieli tegoż lokalu, A. G., który przedłożył stosowne postanowienie o dział spadku z [...] października 2002 r.

Konkludując, organ odwoławczy nie znalazł podstaw prawnych do uchylenia dokonanej czynności materialno-technicznej zameldowania E. G., jak i nie stwierdził rażącego naruszenia art. 107 § 1 k.p.a. przez organ I instancji.

Z ostatecznym w administracyjnym toku instancji rozstrzygnięciem organu odwoławczego z dnia [...] lutego 2011 r. nie zgodziła się skarżąca. Pismem z dnia [...] marca 2011 r. wniosła skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie. Zaskarżonej decyzji zarzuciła naruszenie przepisów postępowania administracyjnego oraz ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych. Jednocześnie wniosła o unieważnienie decyzji i niezwłoczne wymeldowanie wszystkich osób, ponieważ żadna z nich nie posiada interesu prawnego do nieruchomości zabudowanej Nr [...], położonej w W. przy ul. [...][...], a zatem nie ma prawa ani do meldunku, ani do zamieszkiwania na jej posesji.

Skarżąca powtórzyła, że nieruchomość zabudowana o Nr [...] posiada jeden numer administracyjny i zgodnie z wpisami w księdze wieczystej o Nr [...] stanowi współwłasność (po ½ części) H. F. W. i Skarbu Państwa. Nadmieniła, że nie istnieje żadne wyodrębnienie lokali, ani budynków gospodarczych na wskazanej nieruchomości. Skarżąca podniosła, iż nie może żądać, ani w jakikolwiek sposób wyegzekwować przestrzegania prawa od osób bezprawnie tam zameldowanych i wbrew jej woli zamieszkujących, którzy dewastują zabudowania i degradują infrastrukturę tej posesji. Wskazała, iż wszystko to dzieje się bez jej zgody, a jej liczne próby zakazu kończą się fiaskiem, ponieważ Starosta B. jest w tej sprawie całkowicie bezczynny. Skarżąca nie zgodziła się z twierdzeniem organów orzekających o znajdującym się tam centrum życiowym osób tam zamieszkujących. Podniosła, że dalsze utrzymywanie meldunków jest zezwoleniem na dalszą dewastację i degradację jej własności przez osoby nie posiadające żadnego interesu prawnego do tejże nieruchomości.

W odpowiedzi na skargę organ odwoławczy wniósł o jej oddalenie i powołał się na argumentację zawartą w zaskarżonej decyzji. Jednocześnie podniósł, iż skarga nie wnosi nowych okoliczności, które miałyby wpływ na zmianę wydanego rozstrzygnięcia.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył co następuje:

Stosownie do treści art. 3 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przez sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2002r. Nr 153, poz. 1270 ze zm., zwanej dalej p.p.s.a.), sądy administracyjne sprawują kontrolę działalności administracji publicznej i stosują środki określone w ustawie. Oznacza to, iż sąd rozpoznając skargę ocenia, czy zaskarżona decyzja nie narusza przepisów prawa materialnego bądź przepisów postępowania administracyjnego. Zgodnie z art. 134 powołanej wyżej ustawy Sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy, nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną w niej podstawą prawną. Badanie w tym kontekście zaskarżonej decyzji doprowadziło do uznania przez Sąd, że decyzja nie narusza prawa, a więc skarga nie zasługuje na uwzględnienie.

W postępowaniu o uchylenie (anulowanie) czynności materialno-technicznej zameldowania, przedmiotem oceny organu administracji jest stwierdzenie spełnienia się ustawowych przesłanek warunkujących zameldowanie na pobyt stały w danym lokalu, określonych w art. 10 ust. 1 u.e.l.d.o. na dzień, w którym to zameldowanie nastąpiło. Zgodnie z powołanym przepisem osoba, która przebywa w określonej miejscowości pod tym samym adresem dłużej niż trzy doby, jest obowiązana zameldować się na pobyt stały lub czasowy najpóźniej przed upływem czwartej doby, licząc od dnia przybycia.

Zasadniczo, zameldowanie dokonywane jest poprzez przyjęcie przez właściwy organ administracji zgłoszenia na stosownym formularzu, w którym – według art. 9 ust. 2 a u.e.l.d.o. – przy zameldowaniu na pobyt stały lub czasowy trwający ponad 3 miesiące należy przedstawić potwierdzenie pobytu w lokalu osoby zgłaszającej pobyt stały lub czasowy trwający ponad 3 miesiące, dokonane przez właściciela lub inny podmiot dysponujący tytułem prawnym do lokalu oraz okazać dokument potwierdzający tytuł prawny do lokalu tego podmiotu. Z art. 9 ust. 2 "b" u.e.l.d.o. wynika natomiast, że zameldowanie w lokalu służy wyłącznie celom ewidencyjnym i ma na celu potwierdzenie faktu pobytu w tym lokalu.

Powyższe oznacza, iż zameldowanie nie jest zależne od faktu przysługiwania osobie meldowanej tytułu prawnego do lokalu, lecz jedynie od tego, czy dana osoba przebywa w określonym lokalu i czy pobyt ten ma charakter trwały lub czasowy.

Ustawowy wymóg potwierdzenia pobytu danej osoby w określonym lokalu przez osobę mającą tytuł prawny do tego lokalu służy uwiarygodnieniu stanu faktycznego pobytu osoby w danym lokalu w celu odformalizowania procedury meldunkowej, kończącej się w takim przypadku czynnością materialno-techniczną polegającą na dokonaniu stosownego wpisu w ewidencji ludności, na podstawie i w sposób określony w art. 47 ust. 1 u.e.l.d.o. Zgodnie jednak z ustępem 2 tegoż artykułu, jeżeli zgłoszone dane budzą wątpliwości, o dokonaniu zameldowania lub wymeldowania rozstrzyga właściwy organ gminy.

Przedmiotem wątpliwości mogą być zatem dane niezbędne do zameldowania, w tym również okoliczności określone w art. 10 ust. 1 u.e.l.d.o. W takim przypadku, właściwy organ zobowiązany jest wyjaśnić te wątpliwości i na tej podstawie ocenić, czy spełnione zostały ustawowe przesłanki do zameldowania, w tym, czy dana osoba przebywa w określonym lokalu. Dla wyjaśnienia tych okoliczności, brak potwierdzenia pobytu danej osoby w lokalu przez osobę mającą do niego tytuł prawny, nie ma znaczenia.

W rozpatrywanej sprawie organy orzekające ustaliły, iż do zameldowania E. G. na pobyt stały pod adresem ul. [...] Nr [...] w W., doszło w dniu [...] października 2009 r. na skutek złożonych przez nią zgłoszeń na odpowiednich formularzach, z potwierdzeniem przez A. G. stałego pobytu, jako przez osobę posiadającą tytuł prawny do tego lokalu. Z akt sprawy wynika, iż A. G. posiada tytuł prawny w postaci własności nakładów poczynionych na przedmiotową nieruchomość (por. postanowienie Sądu Rejonowego w G. z dnia [...] października 2002 r. sygn. akt: [...] Ns [...]). W związku z powyższym za chybione należy uznać zarzuty skargi dotyczące braku podstaw do zajmowania przedmiotowego lokalu przez A. G..

Na marginesie Sąd zauważa, iż dla zameldowania, jak słusznie wskazały to organy orzekające, nie ma znaczenia prawnego okoliczność nieprzysługiwania osobie zameldowanej tytułu prawnego do lokalu. Nie ma to również znaczenia dla wymeldowania, ponieważ zameldowanie jest jedynie potwierdzeniem dla celów ewidencyjnych stanu faktycznego pobytu danej osoby pod określonym adresem.

W rozpoznawanej sprawie należy wskazać, iż A. G. (jak wykazano wyżej) posiadał w dniu zameldowania tytuł prawny do przedmiotowego lokalu, a zatem był uprawniony do potwierdzenia pobytu swojej synowej w tym lokalu do zameldowania w drodze czynności materialno-technicznej dokonanej w procedurze określonej w art. 9 ust. 2a u.e.l.d.o., jak i E. G. spełniała ustawowe przesłanki z art. 10 ust. 1 u.e.l.d.o. Powyższe oznacza, iż zarejestrowanie w ewidencji ludności miejsca jej pobytu, nie pozostaje w sprzeczności z prawem. Organy orzekające w sprawie nie mogły więc uchylić czynności zameldowania, gdyż w kontekście ustalonych okoliczności faktycznych brak było jakichkolwiek podstaw prawnych do podjęcia takiego rozstrzygnięcia.

Sąd podziela pogląd prezentowany w orzecznictwie sądów administracyjnych, iż jedyną przesłanką warunkującą wymeldowanie z pobytu stałego jest trwałe i dobrowolne opuszczenie dotychczasowego miejsca zamieszkania. Natomiast organy ewidencyjne nie są wobec tego uprawnione do badania tytułów prawnych do zamieszkiwania pod danym adresem, rozstrzygania sporów o prawo własności (zob. wyrok WSA w Poznaniu z dnia 2 lipca 2009 r., III SA/Po 507/08).

Odnosząc się natomiast do okoliczności przedstawionych w skardze Sąd zauważa, iż ewentualny fakt dokonywanej dewastacji i degradacji własności

skarżącej przez osoby zamieszkujące w lokalu przy ul. [...][...]

w W. może być dochodzony jedynie przed sądami powszechnymi.

Wobec niezasadności zarzutów skargi oraz niestwierdzenia przez Sąd

z urzędu tego rodzaju uchybień, które mogłyby mieć wpływ na treść rozstrzygnięcia,

a które sąd ma obowiązek badać z urzędu, rozpoznawaną skargę należało oddalić.

Mając powyższe na uwadze Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie na podstawie art. 151 p.p.s.a. orzekł jak w sentencji wyroku.



Powered by SoftProdukt