Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Teresa Zyglewska, Sędziowie Sędzia WSA Kaja Angerman (spr.), Sędzia WSA Aneta Dąbrowska, Protokolant Izabela Urbaniak, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 31 sierpnia 2010 r. sprawy ze skarg Stowarzyszenia "Z." z siedzibą w W. i [...] Stowarzyszenia Mieszkańców "[...]" z siedzibą w W. na decyzję Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska z dnia [...] września 2009 r. nr [...] w przedmiocie ustalenia środowiskowych uwarunkowań zgody na realizację przedsięwzięcia - oddala skargi -

Decyzją z dnia [...] kwietnia 2009 r. Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w W., po rozpatrzeniu wniosku Zarządu Miejskich Inwestycji Drogowych w W., określił następujące środowiskowe uwarunkowania zgody na realizację przedsięwzięcia polegającego na budowie Trasy [...] na odcinku od ul. [...] do ul. [...], odcinek a - od ul. [...] do ul. [...], odcinek b - od ul. [...] do ul. [...]:

I. Rodzaj i miejsce realizacji przedsięwzięcia:

Przedsięwzięcie polegające na budowie Trasy [...] na odcinku od skrzyżowania z ulicą [...] do skrzyżowania z projektowaną ul. [...] obejmuje zarówno przebudowę istniejącego układu ulic, jak i budowę nowej drogi. Projektowana inwestycja zlokalizowana jest w obrębie Miasta W., na terenie Dzielnic P.i T., położonych w prawobrzeżnej części miasta, w powiecie w., w centralnej części województwa [...]. Charakterystykę przedsięwzięcia stanowi załącznik Nr 1 do decyzji.

II. Warunki wykorzystania terenu w fazie realizacji i eksploatacji przedsięwzięcia,

ze szczególnym uwzględnieniem konieczności ochrony cennych wartości

przyrodniczych, zasobów naturalnych oraz ograniczenia uciążliwości dla

terenów sąsiednich.

Czas realizacji przedsięwzięcia ograniczyć do niezbędnego minimum.

2. Prace budowlane w rejonie najbliższych terenów chronionych akustycznie należy

prowadzić w godzinach dziennych (600-2200).

3. Zorganizować place budowy i ich zaplecza oraz prowadzić drogi techniczne

zapewniając oszczędne korzystanie z terenu i minimalne przekształcenie jego

powierzchni. Organizować roboty w taki sposób by minimalizować ilość

powstających odpadów budowlanych.

4. W trakcie prowadzenia prac budowlanych należy ograniczać skutki

wtórnego zapylenia poprzez zachowanie wysokiej kultury prowadzenia

robót, a w szczególności przez: odizolowanie terenu inwestycji (w miarę

możliwości) wysokim szczelnym ogrodzeniem, usytuowanie wjazdów i

wyjazdów z budowy w taki sposób aby wjeżdżające i wyjeżdżające pojazdy nie

musiały wykonywać zawracania i mogły łatwo opuszczać teren inwestycji,

5. Sygn. akt IV SA/Wa 126/10

systematyczne sprzątanie placu budowy, zraszanie wodą placu budowy (zależnie od potrzeb), uważne ładowanie materiałów sypkich na samochody, przykrywanie plandekami skrzyń ładunkowych samochodów transportujących materiały sypkie (dotyczy tez ziemi z wykopów).

5. Stosować nowoczesne maszyny budowlane będące w dobrym stanie

technicznym, spełniające wymagania określone rozporządzeniu Ministra

Gospodarki z dnia 21 grudnia 2005 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla

urządzeń używanych na zewnątrz pomieszczeń w zakresie emisji hałasu do

środowiska (Dz.U. Nr 263, poz. 2202).

6. Baza zorganizowana na potrzeby budowy drogi musi być wyposażona w sprawne

urządzenia gospodarki wodno - ściekowej. Zaplecze budowy należy wyposażyć w

sanitariaty, których zawartość będzie usuwana przez uprawnione podmioty.

7. Odpady należy segregować i składować w wydzielonym miejscu, w

pojemnikach, zapewniając ich regularny odbiór przez uprawnione podmioty.

Odpady niebezpieczne, jakie mogą się pojawić w ramach robót budowlanych

należy segregować i oddzielać od odpadów obojętnych i nieszkodliwych

celem wywozu do specjalistycznych przedsiębiorstw zajmujących się utylizacją.

8. Należy ograniczyć do niezbędnego minimum wycinkę drzew i krzewów, drzewa

znajdujące się w obrębie placu budowy, nieprzeznaczone do wycinki

zabezpieczyć przed uszkodzeniami mechanicznymi typu otarcia kory,

uszkodzenie systemu korzeniowego i korony. Prace w bliskim sąsiedztwie

planowanych do pozostawienia drzew i krzewów winny być prowadzone ręcznie

tak, aby nie uszkodzić ich systemu korzeniowego. W miarę możliwości należy

dokonać przesądzeń drzew przeznaczonych do wycinki. Miejsca składowania

materiałów budowlanych zlokalizować w odległości zapewniającej ochronę

drzew,

9. Wycinka drzew i krzewów może być dokonana wyłącznie poza okresem

lęgowym większości prawnie chronionych ptaków czyli w okresie od 1 września

do końca lutego.

10. Roboty budowlane powodujące nadmierny hałas, na terenie Portu [...]

prowadzić wyłącznie poza okresem lęgowym ptaków czyli w okresie od 15 sierpnia do

końca lutego.

11. Lokalizacja baz budowy jak również miejsca składowania, przetwarzani i

gospodarczego wykorzystywania odpadów budowlanych: w tym ziemi z wykopów

12. Sygn. akt IV SA/Wa 126/10

i gruzu budowlanego, które będą powstawały w trakcie realizacji przedsięwzięcia powinny być zlokalizowane poza terenami objętymi obszarowymi formami ochrony przyrody, wymienionymi w art. 6 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody. Składowanie i przetwarzanie odpadów będzie mogło się odbywać jedynie w miejscach do tego przeznaczonych w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego lub określonych w stosownej decyzji o warunkach zabudowy.

12. Realizacja inwestycji nie może spowodować zniszczenia siedlisk chronionych

prawem europejskim:

-starorzecze W. reprezentujące siedlisko "starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion" (3150),

-zlokalizowane na terenie Portu [... zadrzewienia reprezentujące siedliska "łęgi topolowe" i "łęgi wierzbowe'"

13. W stosunku do usuniętej roślinności należy dokonać wzdłuż planowanej trasy

(ul. [...]), na terenie Portu [...] (u zbiegu pomocnej granicy basenu

planowanego do częściowego zajęcia i ul. [...]), po zachodniej stronie ul.

[...] stosownych nasadzeń zastępczych w stosunku 2:1

gatunkami drzew charakterystycznych dla danego rejonu. Na terenie obszaru

Natura 2000 należy dokonać nasadzeń krzewów głogu jednoszyjkowego jako

elementu pozytywnie kształtującego siedlisko bytowania ptaków.

14. Po zakończeniu prac teren inwestycji nie objęty infrastrukturą drogową i

obiektami towarzyszącymi należy uprzątnąć i przywrócić do stanu

funkcjonalności przyrodniczej.

15. Na budowie należy zapewnić nadzór przyrodniczy.

III. Wymagania dotyczące ochrony środowiska konieczne do uwzględnienia w projekcie budowlanym.

1. Budowa następujących zabezpieczeń przeciwhałasowych w miejscach, które podlegają ochronie:

ekran nr P1 na odcinku od 0+720 do 0+825 - po stronie północnej trasy

ekran nr P2 na odcinku od 0+870 do 1+125 - po stronie pomocnej trasy,

* ekran nr P3 na odcinku od 1+175 do 1+775 (oraz ok. 100,00m odcinek

[...]) - po stronie północnej trasy,

* ekran nr P4 na odcinku od 2+290 do 2+800 (do nasypu kolejowego) - po stronie

północnej trasy,

* Sygn. akt IV SA/Wa 126/10

* ekran nr L1 na odcinku od 0+960 do 1 +090 - po stronie południowej trasy,

* ekran nr L2 na odcinku od 1+810 (oraz ok. 90,00 m odcinek [...]) do

2+025 - po stronie południowej trasy.

* w uzasadnionych technicznie warunkach dopuszcza się zmianę lokalizacji i

długość ekranów akustycznych ± 10 % ich długości przy jednoczesnym

zachowaniu standardów jakości środowiska na terenach wymagających ochrony

przed hałasem.

2. Parametry techniczne ekranów należy ustalić w projekcie opracowanym na etapie

projektu budowlanego. Parametry nie mogą być gorsze od założonych w raporcie

tj.: współczynnik pochłaniania nie mniejszy niż a= 0,65, wysokość minimum

5,00m. Ponadto należy wziąć pod uwagę możliwość wykonania ekranów

akustycznych "tzw. zielonych" zakończonych dytraktorami co pozwoli na

zmniejszenie negatywnego oddziaływania trasy w zakresie zanieczyszczeń

powietrza oraz oddziaływania akustycznego na wyższych kondygnacjach

zabudowy chronionej. W okolicach portu [...] i Mostu [...]

ekrany akustyczne winny być nieprzeźroczyste, z wyjątkiem ich planowanej

lokalizacji w sąsiedztwie skrzyżowań i rozjazdów, gdzie musi być

zapewniona pełna widoczność. Tym samym dopuszcza się stosowanie

ekranów przeźroczystych o kolorowym tle z naklejonymi sylwetkami ptaków

drapieżnych. W budynkach niedostatecznie chronionych przez ekrany

akustyczne tj. w pomieszczeniach mieszkalnych znajdujących się od strony

przedmiotowej inwestycji należy wykonać wymianę okien na dźwiękoszczelne

oraz zapewnić zgodną z przepisami wymianę powietrza. Prace należy wykonać

na koszt i staraniem inwestora po oddaniu trasy do użytkowania na podstawie

wyników analizy porealizacyjnej.

3. Wzdłuż planowanej trasy, na odcinkach na których nie zaproponowano

ekranów akustycznych należy zastosować w miarę możliwości obustronne pasy

zwartej, zimozielonej zieleni izolacyjnej. Wprowadzając zieleń towarzyszącą

należy brać pod uwagę uwarunkowania siedliskowe, techniczne, wskazania

związane z architekturą krajobrazu, jak również wymogi bezpieczeństwa,

4. W projekcie założenia zieleni - straty w zieleni należy uzupełnić poprzez

wprowadzenie nowych nasadzeń, oraz nasadzeń dogęszczających drzew i

krzewów W projekcie założenia zieleni przyulicznej należy wykluczyć

nasadzenia drzew i krzewów z mrozoodpornymi owocami, spożywanymi przez

5. Sygn. akt IV SA/Wa 126/10

ptaki np. jarzębu szwedzkiego głogu, tarniny, dzikiej róży, śliwy ałycza, śnieguliczki, dzikiego bzu czarnego, rokitnika itp.), a także wykluczyć używanie torfu naturalnego przy odtwarzaniu siedlisk Parku na S.. Nowo posadzone drzewa i krzewy powinny być objęte co najmniej trzyletnią gwarancyjną pielęgnacją polegającą na odpowiednim ściółkowaniu strefy korzeniowej, podlewaniu, nawożeniu, usuwaniu chwastów i koszeniu traw.

5. Należy wykonać nawierzchnie odporne na powstawanie kolein z odpowiednim

doborem frakcji kruszywa dające niski poziom hałasu projektowanej drogi.

6. Zaprojektować system odwadniający na całym odcinku od ul.

[...] do ul. [...], wyposażony w urządzenia

podczyszczające ścieki opadowe, czyli separatory koalescencyjne i osadniki

szlamowe, a na odcinku od ul. [...] do ul [...] w urządzenia

retencjonujące ścieki opadowe i kontrolujące wielkość zrzutu do kanalizacji

ogólnospławnej.

7. Planowane poszerzenie trasy w rejonie Portu [...] należy

zaprojektować w sposób najmniej ingerujący w krajobraz i środowisko

przyrodnicze, korzystając z terenu w sposób racjonalny i oszczędny,

zapewniający ochronę środowiska gruntowo-wodnego.

8. Zaprojektować 2 przejścia dla małych zwierząt w formie przepustów na odcinku

od skrzyżowania z ul. [...] do ul. [...] wraz z

systemem naprowadzającym (np. płotki betonowe, naprowadzające zwierzęta

do przepustów).

9. Dokonać adaptacji dwóch przepustów znajdujących się pod ul. [...] i

łączącą tereny lęgowe rozdzielone nasypem drogowym na ul. [...] i

stanowiące przejście ekologiczne dla drobnych zwierząt

10. Przejścia dla płazów i gadów oraz innych małych zwierząt, zmodyfikowanym

przepustem o średnicy min. 1,5 m. Dno przepustów suchych powinno być

pokryte warstwą ziemi mineralnej.

IV. Wymagania dodatkowe:

1. Opracować szczegółowe zasady odtworzenia siedlisk przyrodniczych, w szczególności zieleni miejskiej, oraz części parku na S., którego powierzchnia wskutek realizacji przedsięwzięcia ulegnie zmniejszeniu w porozumieniu z władzami Dzielnicy P.i na koszt Inwestora.

1. Prowadzić monitoring:

Sygn. akt IV SA/Wa 126/10

a) udatności odtworzenia siedlisk przyrodniczych wymienionych w ust. IV pkt 1

przez okres 5 lat od momentu oddania Trasy do eksploatacji;

b) stopień wykorzystania przejść dla małych zwierząt pod ulicą [...] przez

okres 3 lat od momentu oddania trasy do eksploatacji.

3. Przedsięwzięcie wymaga wykonania analizy po realizacyjnej w której zostanie dokonane porównanie ustaleń zawartych w raporcie o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko i w decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach z rzeczywistym oddziaływaniem przedsięwzięcia na środowisko działaniami podjętymi w celu jego ograniczenia w zakresie hałasu, zanieczyszczenia powietrza, pierwsze wyniki prowadzonego monitoringu określonego w ust. IV pkt 2. Analizę należy wykonać w terminie po upływie 1 roku od dnia oddania obiektu do użytkowania i przedstawić organowi ochrony środowiska w terminie 18 miesięcy od dnia oddania obiektu do użytkowania. W przypadku stwierdzenia przekroczeń wartości dopuszczalnych poziomu hałasu, należy zastosować odpowiednie środki ochrony tj. wymianę stolarki okiennej. W sytuacji, w której standardy w środowisku nie będą mogły być dotrzymane, należy podjąć działania mające na celu utworzenie obszaru ograniczonego użytkowania.

Decyzją z dnia [...] września 2009 r. Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska, po rozpatrzeniu odwołań od powyższej decyzji, uchylił pkt II.11 zaskarżonej decyzji i w to miejsce ustalił zapis: "Bazy budowy, miejsca poboru kruszyw budowlanych, miejsca magazynowania, przetwarzania i gospodarczego wykorzystania odpadów budowlanych, w tym ziemi z wykopów i gruzu budowlanego, które będą. powstawały w trakcie realizacji przedsięwzięcia, lokalizować poza terenami objętymi obszarowymi formami ochrony przyrody, wymienionymi w art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. Nr 92, poz. 880 ze zm.), a w pozostałej części utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję.

W uzasadnieniu decyzji wskazał, że kompetencje orzecznicze organu odwoławczego nie sprowadzają się tylko do kontroli zasadności zarzutów podniesionych w stosunku do decyzji organu pierwszej instancji lecz do całościowej analizy akt sprawy oraz kontroli merytorycznej rozstrzygnięcia organu pierwszej instancji, organ rozstrzygający w drugiej instancji zbadał ponownie całą sprawę, rozważył

Sygn. akt IV SA/Wa 126/10

zarzuty podniesione w odwołaniach i stwierdził, że jeden z zapisów zaskarżonej decyzji wymagał uchylenia i orzeczenia na nowo.

Organ odwoławczy odniósł się szczegółowo do podniesionych w odwołaniach zarzutów wskazując m.in. iż występujące na terenie Portu [...] gatunki ptaków będą właściwie chronione, jeżeli zabroni się Inwestorowi wycinki drzew i krzewów w ich okresie lęgowym, co zostało zawarte w pkt. II.9. decyzji dodatkowo, aby zapobiec opuszczaniu i porzucaniu lęgów przez ptaki, organ w pkt. 11.10. wprowadził także zakaz prowadzenia robót budowlanych powodujących nadmierny hałas w okresie lęgowym ptaków.

Zaznaczył, że usunął z punktu 4 zapis wskazujący, iż "składowanie i przetwarzanie odpadów będzie mogło się odbywać jedynie w miejscach do tego przeznaczonych w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego lub określonych w stosownej decyzji o warunkach zabudowy". W opinii organu powyższe kwestie wynikają wprost z przepisów ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i gospodarowaniu przestrzennym oraz ustawy dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach w związku z powyższym nie ma potrzeby ich umieszczania w decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, gdyż wykraczają one poza jej zakres określony w ustawienia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska.

Odnosząc się do podnoszonych zarzutów wskazał, że program ochrony powietrza jest dokumentem strategicznym, jednakże nie wiąże w sposób bezpośredni organów orzekających w sprawach indywidualnych i nie stanowi źródła prawa. W celu zminimalizowania oddziaływania emisji zanieczyszczeń powietrza na tereny przyległe nakazał zastosować ekrany akustyczne oraz pasy zieleni izolacyjnej, które mają za zadanie m.in. ograniczyć rozprzestrzenianie się zanieczyszczeń. Rozładowanie korków na ulicach sąsiadujących z planowaną trasą spowoduje zmniejszenie ogólnej ilości emitowanych spalin.

Odnosząc się do kwestii niezgodności przedmiotowego przedsięwzięcia z Polityką Transportową dla W. przyjętą uchwałą Rady Miasta W. Nr [...] w dniu [...] listopada 1995 r., podkreślono, iż jest to także dokument strategiczny, który nie stanowi źródła prawa. Po przeanalizowaniu akt sprawy, organ odwoławczy nie stwierdził podstaw do uznania przedstawionych przez Inwestora prognoz ruchu za błędne i z tego względu przywołany przez odwołujących zarzut uznał za bezzasadny.

Sygn. akt IV SA/Wa 126/10

Odnosząc się do kwestii opisu wariantu polegającego na niepodejmowaniu przedsięwzięcia wyjaśniono, iż wykonawca raportu, sporządzając opis, wziął po uwagę wpływ przedsięwzięcia zarówno w wariancie "zerowym", jak i inwestycyjnym na środowisko gruntowo-wodne, szatę roślinną i krajobraz, faunę, jakość powietrza atmosferycznego, klimat akustyczny oraz na warunki życia i zdrowie ludzi.

W nawiązaniu do braku w raporcie analizy innych wariantów alternatywnych, wskazano, że zgodnie z art. 52 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska raport powinien zawierać opis wariantu polegającego na niepodejmowaniu przedsięwzięcia oraz opis wariantu najkorzystniejszego dla środowiska wraz z uzasadnieniem ich wyboru.

Organ odwoławczy wyjaśnił także, że Komisja Ocen Przedsięwzięć Inwestycyjnych nie jest etapem postępowania w sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. Organizowanie posiedzeń Komisji leży w gestii Inwestora, a w tego typu posiedzeniach mogą uczestniczyć, z prawem zgłaszania postulatów i opinii przedstawiciele samorządów lokalnych oraz instytucji opiniujących. GDOŚ wskazał, że wnikliwie przeanalizował zgromadzony materiał i dopiero na jego podstawie wydał decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach. Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w W. uznał, iż wariant inwestycyjny przebiegu Trasy [...] zaproponowany przez Inwestora i oceniony w raporcie, z punktu widzenia wpływu jego realizacji i eksploatacji na środowisko jest jak najbardziej zasadny, a inny przebieg trasy wiązałby się m.in. z wyburzeniami dużej ilości istniejących obiektów, a w szczególności wpisanych do rejestru konserwatora zabytków, a tym samy w większym stopniu oddziaływałby negatywnie zarówno na środowisko, jak i na zdrowie ludzi.

Organ odwoławczy zaznaczył także, że zapewniono 21 -dniowy termin na składanie uwag i wniosków - od 3 do 23 lutego 2009 r.

Zgodnie z punktem III.6. decyzji, ścieki odprowadzane z odcinka trasy będą podczyszczane w separatorze koalescencyjnym. Inwestor po uzyskaniu decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, w przypadku odprowadzania wód opadowych do W. i kanałów Portu [...], będzie musiał uzyskać pozwolenie wodnoprawne oraz uzgodnić wielkość zrzutu z Wojewódzkim Zarządem Melioracji i Urządzeń Wodnych w W., który może wskazać konieczność ich retencjonowania. W związku z wysokimi przekroczeniami norm akustycznych warunek nałożony przez organ pierwszej instancji odnośnie zastosowania ekranów akustycznych o wysokości

Sygn. akt IV SA/Wa 126/10

minimum 5 m jest zdaniem GDOŚ jak najbardziej słuszny. Potwierdza on fakt, iż w ten sposób Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w W. odpowiednio zadbał o dotrzymanie standardów jakości środowiska w zakresie hałasu.

Zaznaczono ponadto, że na etapie realizacji inwestycji, w celu ograniczenia uciążliwości wynikających z budowy Trasy [...] dla terenów sąsiednich, organ wydający decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach zawarł w punkcie II.4. warunki, jakie muszą zostać spełnione w czasie prowadzenia robót, m.in. teren inwestycji należy odizolować wysokim szczelnym ogrodzeniem od terenów sąsiadujących z inwestycją. Po przeanalizowaniu akt sprawy organ uznał, iż w zebranej dokumentacji znajdują się stosowne zapisy, świadczące o rozpatrzeniu poruszonego zagadnienia.

Organ II instancji podkreślił, że decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach ma na celu określenie warunków korzystania z zasobów środowiskowych tzn. ma określać warunki wykorzystania terenu przewidzianego pod planowaną inwestycję w fazie realizacji i eksploatacji oraz ma wskazać wymagania w zakresie, ochrony środowiska, konieczne do uwzględnienia w projekcie budowlanym. Organ wydający decyzję nie może więc wykraczać poza kompetencje związane z realizacją przedsięwzięcia w zakresie ochrony środowiska, które określone są przepisami ustawy Prawo ochrony środowiska w zakresie ocen oddziaływania na środowisko.

Zastosowane przez organ środki w postaci ekranów akustycznych, pasów zwartej zieleni izolacyjnej oraz obowiązku wykonania nawierzchni drogowej z odpowiedniej frakcji kruszywa dającej niski poziom hałasu projektowanej drogi, przyczynią się, zdaniem GDOŚ, do dotrzymania standardów w tym zakresie. Stan ten pozwoli zweryfikować analiza po realizacyjna, której obowiązek przeprowadzenia organ nałożył na Inwestora w punkcie IV.3. decyzji.

Nawiązując do zarzutu nieznajomości warunków technicznych dla dróg publicznych zaproponowanej przez wykonawcę raportu nieprawidłowej - zdaniem strony - szerokości pasów ruchu, wraz z ich poszerzeniem na łuku podkreślono, iż decyzja środowiskowa ma na celu określenie warunków korzystania z zasobów środowiskowych, tzn. ma określić warunki wykorzystania terenu w fazie realizacji i eksploatacji oraz wskazać wymagania w zakresie ochrony środowiska, konieczne do uwzględnienia w projekcie budowlanym.

Z kolei studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego jest jedynie dokumentem planistycznym o charakterze strategicznym i zawiera

Sygn. akt IV SA/Wa 126/10

kierunki dla przyszłego planowania miejscowego. Nie jest ono jednak przepisem prawa miejscowego i nie stanowi podstawy prawnej do wydawania decyzji administracyjnych związanych z realizacja, inwestycji w mieście, takich jak np. pozwolenia na budowę. Dlatego też stanowisko organu pierwszej instancji, który nie uwzględnił wniosku wniesionego przez stronę, tłumacząc to faktem braku zależności pomiędzy studium i decyzją, środowiskową, organ odwoławczy uznał za jak najbardziej zasadne.

Na powyższą decyzję skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego wnieśli Stowarzyszenie Z. oraz [...] Stowarzyszenie Mieszkańców M..

Stowarzyszenie Z. zarzuciło zaskarżonej decyzji:

1. Istotne uchybienia oceny wpływu inwestycji na stan powietrza atmosferycznego w kontekście obowiązującego Programu Ochrony Powietrza;

2. Nieprawidłową ocenę wpływu inwestycji na środowisko w związku z błędami w

prognozie natężenia ruchu;

3. Brak rozpatrzenia wariantu najkorzystniejszego dla środowiska oraz brak rzetelnej

analizy wariantu zerowego;

4. Niewystarczającą ochronę przed hałasem, w tym niewłaściwy dobór środków

zaradczych;

5. Brak rzetelnego rozpatrzenia zgłoszonych w postępowaniu wniosków

dotyczących minimalizacji wpływu inwestycji na środowisko i zdrowie ludzkie.

W uzasadnieniu skargi podniesiono, że Program Ochrony Powietrza został uchwalony w kształcie i przy założeniach, o których mowa we wnioskach stowarzyszenia, stanowi element obowiązującego systemu prawa i nie można go ignorować przy ocenie wpływu inwestycji na środowisko, co zdaniem skarżącego uczyniły organy. Ponadto GDOŚ w swej decyzji opisuje program wykorzystany do prognozowania ruchu i źródła założeń modelu. Nie odnosi się jednak do podstawowego zarzutu podniesionego w postępowaniu - drastycznych rozbieżności pomiędzy wynikami prognozy na rok 2010 obecnie obserwowanymi i natężeniami ruchu.

Stowarzyszenie wskazało, że w złożonych przez organizacje społeczne wnioskach wskazano warianty potencjalnie korzystniejsze dla środowiska - być może mniej korzystne pod innymi względami, ale w niniejszym stopniu ingerujące w tereny zielone i wymagające mniejszej liczby wyburzeń. Odnosząc się do podniesionej

Sygn. akt IV SA/Wa 126/10

przez GDOŚ kwestii rzekomego braku możliwości wytyczenia przebiegu przez tereny kolejowe skarżący zwrócili uwagę, że wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach nie jest uwarunkowane wcześniejszym uzyskaniem przez inwestora prawa własności do terenu. Jeśli przebieg trasy bliżej torów kolejowych jest korzystniejszy dla środowiska to należało go przynajmniej rozważyć jako wariant Konieczność pozyskania terenu od P. może jedynie stanowić jedno z kryteriów wyboru wariantu, a nie całkowicie go wykluczać.

W ocenie skarżącego wyjaśnienia GDOŚ nie odnoszą się do podniesionego zarzutu nieuwzględnienia wniosku o zastosowanie tzw. "cichych" technologii torowiska. Zarówno organy wydające skarżone decyzje, jak też autorzy raportu winni byli zastosować zdaniem skarżącego zasadę przezorności ekologicznej.

Możliwość zastosowania węższych pasów ruchu ma znaczenie dla ochrony środowiska, gdyż pozwala na zmniejszenie ingerencji w Park na S., odsunięcie emisji hałasu od zabudowy, a także zmniejszenie skali przekroczeń prędkości, powodujących ponadnormatywną emisję hałasu. Skarżący zwrócili uwagę że GDOŚ w swojej wcześniejszej decyzji zawarł analogiczne wymagania wobec innej inwestycji (m.in. węższą niż oryginalnie zakładano jezdnię, dodatkowe ustalenia dotyczące warunków dla ruchu pieszego i rowerowego), zmieniając tym samym w tym zakresie decyzję organu niższego rzędu. Tłumaczenia, że takie zmiany wykraczają poza kompetencję organu, trudno uznać zdaniem skarżącego za wiarygodne.

[...] Stowarzyszenie Mieszkańców M. zarzuciło zaskarżonej decyzji:

1. Nietrafne odrzucenie w decyzjach RDOŚ i GDOŚ zarzutu dotyczącego braku

sporządzenia i przeanalizowania wariantu inwestycji najkorzystniejszego dla

środowiska, co stanowi naruszenie art. 52 ust. 1 pkt. 3 ustawy z dnia 27 kwietnia

2001 roku Prawo Ochrony Środowiska;

2. Naruszenie w prowadzonym postępowaniu przy wydaniu decyzji wymogu

konsultacji społecznych zawartego w ustawie z dnia 27 kwietnia 2001 roku

Prawo Ochrony Środowiska i Konwencji o dostępie do informacji, udziale

społeczeństwa w podejmowaniu decyzji oraz dostępie do sprawiedliwości w

sprawach dotyczących środowiska w zakresie obowiązku konsultacji

społecznych;

3. Nietrafne powoływanie się w decyzji RDOŚ na przepisy dotyczące

parametrów technicznych dróg w zakresie szerokości pasów jezdnych i

Sygn. akt IV SA/Wa 126/10

obowiązku prowadzenia dwustronnej ścieżki rowerowej § 15 i § 16 Rozporządzenia Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 2 marca 1999 r. dotyczącego parametrów technicznych pasów ruchu dla trasy z dużym natężeniem ruchu pojazdów autobusowych), co doprowadziło do nienałożenia na inwestora właściwych wymagań, koniecznych do uwzględnienia w projekcie budowlanym, minimalizujących negatywne oddziaływanie inwestycji na środowisko;

4. Nietrafną interpretację zawartą w decyzji Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska z dnia [...] września 2009 r., w zakresie przepisów prawa ochrony środowiska dotyczących wymagań które mogą być zawarte w decyzji w zakresie ochrony środowiska o środowiskowych - uwarunkowaniach oddziaływania inwestycji na środowisko, koniecznych do uwzględnienia w projekcie budowlanym, co doprowadziło do odrzucenia zarzutów w zakresie nieuwzględnienia w tej decyzji postulowanych wymagań dla projektu budowlanego minimalizujących negatywne oddziaływanie inwestycji na środowisko;

5. Niepodjęcie przez organy działań mogących zmniejszyć negatywne

oddziaływanie na środowisko - odrzucenie wniosku o wykorzystanie terenów

kolejowych, co doprowadziło do sporządzenie projektu niekorzystnego dla

środowiska;

6. Niepodjęcie przez organy działań mogących zmniejszyć negatywne

oddziaływanie na środowisko - nie zastosowanie zasady przezorności.

7. Niepodjęcie przez organy działań mogących zmniejszyć negatywne

oddziaływanie na środowisko - niespójność w powoływaniu się na Studium

uwarunkowań i kierunków zagospodarowania Przestrzennego W.

przyjętego uchwałą nr [...] z dnia [...] października 2006 r.

W uzasadnieniu skargi Stowarzyszenie podniosło, że dwukrotnie (w uwagach zgłoszonych do RDOŚ i odwołaniu złożonym do GDOŚ) podnosiło zarzut o nie opracowaniu i nie uwzględnieniu w raporcie oddziaływania na środowisko wariantu inwestycji najkorzystniejszego dla środowiska, który wymagany jest na podstawie przepisów ustawy o ochronie środowiska.

Raport Środowiskowy nie zawiera analizy wariantu projektu przebiegu Trasy [...] na odcinku b najkorzystniejszego dla środowiska, wymaganego ustawą Prawo Ochrony Środowiska, zgodnego z postulatami Rady Dzielnicy,

Sygn. akt IV SA/Wa 126/10

mieszkańców, stanowiskiem [...] Konserwatora Zabytków zawartym w Zał. Nr 4 do Raportu Oddziaływania na Środowisko, stanowiskiem Biura Architektury i Planowania Przestrzennego W. z dnia [...] lutego 2008 roku oraz ze Studium Zagospodarowania Przestrzennego W.. W ocenie wszystkich wymienionych wyżej podmiotów za najkorzystniejszy dla środowiska należy rozumieć wariant przebiegu trasy polegający na maksymalnym dopuszczalnym przesunięciu korytarza trasy na odcinku b (od Dworca W. do przecięcia linii kolejowej [...]j) w kierunku południowym w stronę linii kolejowej [...] oraz maksymalne dopuszczalne zwężenie linii rozgraniczających trasy, co spowodowałoby uratowanie cennych terenów zielonych (części terenów ogródków działkowych i całości park przy ul. [...]), uratowanie przed wyburzeniem oraz zmniejszenie negatywnego oddziaływania trasy na zabytkowe obiekty Młyna M. oraz oddalenie trasy od zabudowy mieszkalnej i obiektów użyteczności publicznej, co zmniejszyłoby jej negatywne oddziaływanie. W takim wariancie trasa przebiegałaby głównie przez niezabudowane tereny nieużytków i tereny prowizorycznej zabudowy przemysłowej (hale blaszane, garaże itp.). Z Raportu Oddziaływania na Środowisko wynika natomiast jednoznacznie, że przyjęty wariant w bardzo istotny negatywny sposób będzie oddziaływał na środowisko.

Istotne negatywne oddziaływanie przyjętego wariantu na środowisko potwierdza też, zdaniem skarżącego, GDOŚ w wydanej decyzji przyznając, że skutkiem planowanej inwestycji będzie naruszenie założeń Programu Ochrony Powietrza dla aglomeracji w., określonych w rozporządzeniu Wojewody [...] nr [...] z dnia [...] grudnia 2007 roku.

Ponadto proponowane przez Stowarzyszenie zbudowanie Trasy z pominięciem terenu Parku nie wiąże się z żadną koniecznością wyburzeń obiektów zabytkowych. Zdaniem skarżącego RDOŚ i GDOŚ twierdzą również, że inny wariant w większym stopniu oddziaływałby negatywnie na środowisko i ludzi, ale tu znów niejasne jest, o jakim wariancie mowa. Argumenty nie są poparte żadnymi danymi technicznymi.

Ponadto w ocenie skarżącego nie dopuszczono do rzeczywistego udziału społeczeństwa wprowadzonym postępowaniu. W szczególności, nie przeprowadzono rzeczywistych konsultacji społecznych na etapie wyboru wariantu przebiegu Trasy. Pośrednio przyznaje to w decyzji RDOŚ.

Sygn. akt IV SA/Wa 126/10

Zdaniem skarżącego możliwość zastosowania węższych pasów ruchu ma znaczenie dla ochrony środowiska, gdyż pozwala na zmniejszenie ingerencji w Park na S., odsunięcie emisji hałasu od zabudowy, a także zmniejszenie skali przekroczeń prędkości, powodujących ponadnormatywną emisję hałasu. Organ ma zatem możliwość wskazania takiego wymagania w zakresie ochrony środowiska jako koniecznego do uwzględnienia w projekcie budowlanym. W ocenie skarżącego możliwe jest zgodnie z prawem zastosowanie pasów ruchu o szerokości 2,75 m z miejscowym poszerzeniem na łuku do 2,95 m. Podniósł także, że przepisy regulujące wymagania techniczne dla ulic klasy Z nie nakładają obowiązku budowania dwustronnej ścieżki rowerowej, a postulat ciągu pieszo-rowerowego po południowej stronie Trasy jest zgodny z przepisami. W efekcie, nietrafne powoływanie się na przepisy dotyczące parametrów technicznych dróg w zakresie szerokości pasów jezdnych i obowiązku prowadzenia dwustronnej ścieżki rowerowej, doprowadziło do odrzucenia wariantów bardziej korzystnych dla środowiska.

Zdaniem skarżącego nietrafna interpretacja zawarta w decyzji Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska z dnia [...] września 2009 r., w zakresie przepisów prawa ochrony środowiska dotyczących wymagań które mogą być zawarte w decyzji w zakresie ochrony środowiska o środowiskowych uwarunkowaniach oddziaływania inwestycji na środowisko, koniecznych do uwzględnienia w projekcie budowlanym, doprowadziło do odrzucenia zarzutów do Decyzji RDOŚ w zakresie nieuwzględnienia w tej decyzji postulowanych wymagań dla projektu budowlanego minimalizujących negatywne oddziaływanie inwestycji na środowisko.

W ocenie skarżącego wprowadzenie decyzją GDOŚ wymagań w zakresie zmniejszenia szerokości pasów ruchu, rezygnacji z obustronnej ścieżki rowerowej, czy zmiana korytarza trasy na pewnym odcinku, prowadzące do zmniejszenia negatywnego oddziaływania inwestycji na środowisko leżą w kompetencji GDOŚ i są zgodne z prawem. Potwierdzają to zresztą inne wydane przez GDOŚ decyzje. W ocenie skarżącego możliwość wykorzystani terenów kolejowych ma znaczenie dla ochrony środowiska, gdyż pozwala na zmniejszenie ingerencji w Park na S., odsunięcie emisji hałasu od zabudowy, a także zmniejszenie skali przekroczeń prędkości, powodujących ponadnormatywną emisję hałasu. Organ ma

Sygn. akt IV SA/Wa 126/10

zatem możliwość wskazania takiego wymagania w zakresie ochrony środowiska

jako koniecznego do uwzględnienia w projekcie budowlanym.

Ponadto zwrócili uwagę, że wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach

nie jest uwarunkowane wcześniejszym uzyskaniem przez inwestora prawa

własności do terenu. Rolą organów powinno być wybranie takich rozwiązań, aby w

jak najwyższym możliwym stopniu chronić środowisko.

Skarżący zaznaczył, że Inwestor ani żadna z instytucji mających zapewnić ochronę

zasobów środowiskowych nie nakazała zastosowania środków zapobiegawczych, ani

nawet ich analizy dla ochrony Parku na S.. Zarówno Organ przy

wydawaniu skarżonej decyzji I i II instancji, jak też Autor raportu winni byli

zastosować zasadę przezorności ekologicznej (ostrożności).

Skarżący podtrzymuje zarzut o niespójności w powoływaniu się RDOŚ na Studium

uwarunkowań i kierunków zagospodarowania Przestrzennego W.

przyjętego uchwałą nr [...] z dnia [...] października 2006 r.

W ocenie skarżącego argumenty GDOŚ, broniące decyzji RDOŚ, nie są rzetelnie

uzasadnione. Mianowicie GDOŚ twierdzi, iż postulat dotyczący nienaruszania Parku

przy ul. [...] oraz zabudowań Młyna M. nie może być uwzględniony,

gdyż tereny te przylegają bezpośrednio do terenów kolejowych i nie ma

technicznej możliwości poprowadzenia Trasy bez ich naruszania. Stwierdzenie

GDOŚ jest ogólnikowe, niepoparte żadnymi danymi technicznymi. Nie jest jasne czy

chodzi o naruszanie Parku i zabudowań zabytkowych czy też o naruszenie terenów

kolejowych.

W odpowiedzi na skargi Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska wniósł o ich oddalenie podnosząc, że zaskarżona decyzja nie narusza prawa, ponadto zawiera wszystkie wymagane prawem elementy. Organ odniósł się także do podnoszonych zarzutów twierdząc, że są niezasadne.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skargi nie zasługują na uwzględnienie, bowiem zaskarżona decyzja Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska z dnia [...] września 2009 r. jak i poprzedzająca ją decyzja Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w W. z dnia [...] kwietnia 2009 r. nie naruszają prawa w stopniu powodującym konieczność wyeliminowania ich z obrotu prawnego.

Sygn. akt IV SA/Wa 126/10

Należy zauważyć, że decyzja ta oraz utrzymana nią w mocy decyzja Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w W. wydane zostały na podstawie przepisów ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska {Dz.U. z 2008r., Nr 25, poz. 150 ze zm. - dalej Poś). Zgodnie bowiem z art. 153 ust. 1 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz.U. Nr 199 poz. 1227 ze zm., zwaną dalej uioś) o spraw wszczętych, na podstawie przepisów ustawy zmienianej w art. 144, przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, a niezakończonych decyzją ostateczną stosuje się, z zastrzeżeniem art. 154 ust. 1, przepisy dotychczasowe, z tym że dotychczasowe kompetencje:

1) ministra właściwego do spraw środowiska przejmuje Generalny Dyrektor

Ochrony Środowiska;

2) wojewodów, marszałków województw i dyrektorów urzędów morskich przejmują

regionalni dyrektorzy ochrony środowiska.

Postępowanie w niniejszej sprawie zostało wszczęte w dniu [...] lutego 2008 r. , zatem przed wejściem w życie ustawy uioś, zatem oceny legalności zaskarżonych decyzji należało dokonać w świetle przepisów ustawy Prawo ochrony środowiska.

Stosownie do treści art. 46 a ust. 1 Poś postępowanie w przedmiocie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach wszczyna się na wniosek podmiotu podejmującego realizację przedsięwzięcia. Jest to zatem postępowanie wnioskowe, w którym wniosek wyznacza przedmiot rozstrzygnięcia w danej sprawie. Przed wydaniem decyzji w niniejszej sprawie przeprowadzone zostało postępowanie w sprawie oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko z udziałem społeczeństwa i uzyskano wymagane zgodnie z art. 48 ust. 2 Poś uzgodnienie warunków realizacji przedsięwzięcia z Państwowym Powiatowym Inspektorem Sanitarnym w W. (postanowienie z dnia [...] lutego 2009r.). Na podstawie postanowienia Wojewody [...] z dnia [...] kwietnia 2008r. nałożono na inwestora obowiązek sporządzenia raportu oddziaływania na środowisko, który został dołączony do wniosku.

Na etapie postępowania o ustalenie środowiskowych uwarunkowań zgody na realizację przedsięwzięcia organ rozstrzygający sprawę zobowiązany jest do rozpoznania wszelkich zagrożeń i uciążliwości zamierzonego przedsięwzięcia wobec środowiska i na tej podstawie do określenia warunków umożliwiających likwidację lub

Sygn. akt IV SA/Wa 126/10

zminimalizowanie zagrożeń. Oznacza to, że w tym postępowaniu organ bada możliwość realizacji przedsięwzięcia tylko pod kątem jego oddziaływania na środowisko i ocenia czy oddziaływanie to nie będzie nadmiernie negatywne oraz jakie są warunki są konieczne do spełnienia dla wykorzystania terenu pod inwestycję.

Ustawa prawo ochrony środowiska nie narzuca prymatu ochrony środowiska nad innymi względami, ale wskazuje, że granice wagi spraw związanych z ochroną środowiska wyznacza zasada zrównoważonego rozwoju, co oznacza, że w przedmiotowym postępowaniu organ winien mieć na uwadze także uwarunkowania wynikające z rozwoju społeczno - gospodarczego.

W ocenie Sądu wbrew zarzutowi obu skarżących decyzja nie została wydana z naruszeniem art. 52 ust. 1 pkt 3 lit. b Poś. Stosownie do treści tego przepisu raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko powinien zawierać opis analizowanych wariantów, w tym zawsze wariantu "zerowego" oraz wariantu najkorzystniejszego. W sytuacji więc, gdy proponowany przez inwestora do realizacji wariant inwestycji jest jednocześnie wariantem najkorzystniejszym i wskazane zostaną przesłanki takiej oceny i wyboru, wymóg ustawowy jest spełniony. Taka właśnie sytuacja występuje w przedmiotowej sprawie. Wariant inwestycyjny został uznany za najkorzystniejszy przez inwestora z uwagi na wprowadzenie nowoczesnego układu ruchu na skrzyżowaniach, ograniczenie w największym stopniu konieczności wyburzenia dużej ilości istniejących obiektów, w szczególności tych wpisanych do rejestru zabytków, zachowanie w miarę możliwości terenów zielonych, bliskie usytuowanie terenów kolejowych, najbardziej optymalną ze względów ekonomicznych lokalizację tunelów oraz potrzeby komunikacyjne lokalnej społeczności, a także możliwość zastosowania różnego rodzaju środków i działań minimalizujących niekorzystne oddziaływanie na środowisko. Te racjonalne względy tak z perspektywy oddziaływania na środowisko jak i na warunki życia społeczności zadecydowały o uznaniu przez organ zasadności realizacji zaproponowanego przez inwestora wariantu inwestycyjnego jako najkorzystniejszego. Sąd to stanowisko podziela. Negatywne oddziaływanie inwestycji drogowej na środowisko zostanie zrównoważone z jednej strony przez korzyści jakie jej realizacja przyniesie w sensie globalnym środowisku i społeczeństwu, a także przez narzucone przez organ wymogi jakie musi spełnić inwestor eliminujące bądź minimalizujące zagrożenia. W związku z tym, że realizacja przedsięwzięcia wpłynie na zmniejszenie terenów Parku na S. inwestor został zobowiązany do opracowania szczegółowych zasad

Sygn. akt IV SA/Wa 126/10

odtworzenia siedlisk przyrodniczych, w szczególności zieleni miejskiej oraz części parku, którego powierzchnia ulegnie zmniejszeniu. Przed ponadnormatywnym oddziaływaniem hałasu, a także rozprzestrzenianiem się zanieczyszczeń tereny przyległe, gdzie zlokalizowana jest zabudowa mieszkaniowa zostaną zabezpieczone ekranami przeciwhałasowymi, a w miejscach gdzie nie zaproponowano ekranów zostaną zastosowane w miarę możliwości obustronne pasy zwartej, zimozielonej zieleni izolacyjnej. Inwestor został zobowiązany także do wykonania nawierzchni zapewniającej niski poziom hałasu przez odpowiedni dobór kruszywa, a także do zaprojektowania systemu odwadniającego. Z uwagi na konieczność jak najmniejszej ingerencji w zabudowania Młynu M. i drzewostan parku przy ul. [...] przedstawiony przez inwestora wariant inwestycyjny przewiduje zwężenie korytarza drogowego do 34 m. Niewątpliwe korzyści z realizacji inwestycji, które jako równoważące lokalne pogorszenie stanu środowiska należało wziąć pod uwagę to: odciążenie istniejących na obszarze sąsiadującym z planowaną inwestycją dróg i tym samym poprawienie jakości podróżowania, zwiększenie bezpieczeństwa, poprawa stanu środowiska w zakresie emisji zanieczyszczeń do powietrza i hałasu na terenie dzielnic P. i T.. W ocenie Sądu jak słusznie wskazał organ odwoławczy rolą organu rozstrzygającego w sprawie uwarunkowań środowiskowych jest ocena dopuszczalności objętej wnioskiem inwestycji pod względem wymagań środowiskowych. Organ ten określa warunki korzystania z zasobów środowiskowych dla inwestycji sprecyzowanej we wniosku, o którego zakresie decyduje wnioskodawca. Słusznie więc wskazał organ, że nie posiada kompetencji do rozstrzygania w zakresie zaproponowanych rozwiązań technicznych, komunikacyjnych objętej wnioskiem inwestycji drogowej czy też jej przebiegu. Poddaje własnej ocenie z zakresu ochrony środowiska skonkretyzowaną we wniosku inwestycję, której dotyczy dołączona do wniosku dokumentacja, opierając się na wynikach raportu oceny oddziaływania na środowisko opracowanego dla inwestycji o określonych parametrach technicznych. Zdaniem Sądu stawiany zarzut braku przedstawienia w opisie wariantu zerowego danych dotyczących prognozy ruchu jako wystarczającej podstawy do uchylenia decyzji nie zasługuje na uwzględnienie. W sporządzonym raporcie zawarto bowiem wymagane przez art. 52 ust. 1 pkt 4 określenie przewidywanego oddziaływania na środowisko wariantu zerowego, w tym w zakresie sytuacji komunikacyjnej oraz natężenia ruchu z jednoczesnym wnioskiem,

Sygn. akt IV SA/Wa 126/10

iż w przypadku odstąpienia od realizacji inwestycji, stan środowiska i sytuacja komunikacyjna nie ulegną zmianie.

Zdaniem Sądu wniosek o wzrastającym natężeniu ruchu i zmniejszającym się komforcie jazdy i pogarszającym stanie sąsiadujących dróg jest uprawniony i zgodny z doświadczeniem życiowym. Ocena skutków braku realizacji przedsięwzięcia jest możliwa w oparciu o informacje dotyczące stanu środowiska w zasięgu oddziaływania eksploatowanej obecnie drogi takie jak pomiary emisji hałasu zawarte w raporcie czy informacje o natężeniu ruchu wynikające z opinii komunikacyjnej z dnia [...] lipca 2008r. czy opinii do geometrii trasy z dnia [...] lipca 2008r. Sąd podziela też stanowisko organu, iż brak jest podstaw do kwestionowania przedstawionych przez inwestora prognoz ruchu dla wariantu inwestycyjnego opracowanego przy użyciu metody budowy modelu ruchu na podstawie programu komputerowego EMME/2.

Odnosząc się do zarzutu dotyczącego odrzucenie przez organy orzekające w sprawie wniosku o wykorzystanie terenów kolejowych należy wskazać, że wbrew temu co twierdzą skarżący organ odniósł się szczegółowo do tego wniosku w zaskarżonej decyzji. Zdaniem Sądu GDOŚ trafnie wskazał, że ingerencja w przebieg korytarza drogowego planowanej inwestycji oraz nałożenie na projektanta nakazu warunkującego przebieg Trasy [...] z maksymalnym wykorzystaniem terenów kolejowych wykracza poza zakres kompetencji Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska. Należy bowiem mieć na względzie, że każdy organ administracji publicznej obowiązany jest przestrzegać z urzędu swojej właściwości rzeczowej i miejscowej. Wyjście poza kompetencje, które zostały ustawowo przyznane organowi administracji publicznej powoduje nieważność takiej decyzji.

Bezpodstawny jest także zarzut naruszenia przez organ zasady zapewnienia udziału społeczeństwa w postępowaniu dotyczącym uwarunkowań środowiskowych i nierzetelnego przeprowadzenia konsultacji społecznych z uwagi na fakt, iż zatwierdzenie ostatecznego przebiegu projektowanej Trasy [...] nastąpiło, zanim umożliwiono społeczeństwu udział w przedmiotowym postępowaniu. Słuszne jest stanowisko organu, że posiedzenia Komisji Oceny Przedsięwzięć Inwestycyjnych organizowane przez inwestora z udziałem przedstawicieli samorządów lokalnych i instytucji opiniujących nie są etapem postępowania administracyjnego o wydanie decyzji o uwarunkowaniach środowiskowych, a zatem organ administracji publicznej nie mógł zapewnić w nich udziału społeczeństwa. W

Sygn. akt IV SA/Wa 126/10

przedmiotowym postępowaniu udział społeczeństwa niewątpliwe został zapewniony, gdyż zgodnie z art. 32 Poś wyznaczono 21 dniowy termin na składanie uwag i wniosków od 3 do 23 lutego 2009 r. Zgłaszane w tym terminie uwagi i wnioski zostały rozpatrzone, niektóre uwzględnione, a w uzasadnieniu decyzji organu I instancji wskazano sposób i zakres ich wykorzystania.

Zarzucana przez obu skarżących niezgodność z Programem ochrony powietrza dla strefy aglomeracji w. określonym rozporządzeniem Wojewody [...] nr [...] z dnia [...] grudnia 2007r. nie może stanowić podstawy do uchylenia zaskarżonej decyzji. Dokument ten ma w istocie charakter strategiczny, określający kierunki działań jaki należy podjąć w celu przywrócenia poziomów dopuszczalnych pyłu zawieszonego PM10 i dwutlenku azotu na terenie aglomeracji w.. Z uwagi na przewidywane przekroczenie dopuszczalnych stężeń m.in. dwutlenku azotu, w celu zminimalizowania negatywnego oddziaływania emisji zanieczyszczeń organ nakazał inwestorowi zastosować ekrany akustyczne oraz pasy zieleni izolacyjnej. Należy zauważyć jednak, że występująca w pobliżu planowanej trasy zwiększona emisja zanieczyszczeń zostanie zrównoważona poprawą jakości powietrza dzielnicach P. i T., gdyż rozładowanie korków na ulicach sąsiadujących z trasą spowoduje zmniejszenie ogólnej ilości emitowanych spalin, a zatem z punktu widzenia jakości powietrza w całej aglomeracji warszawskiej istnienie tej trasy nie spowoduje jego pogorszenia.

Zdaniem Sądu nie jest zasadny także zarzut dotyczący niewystarczającej ochrony przed hałasem oraz niewłaściwego doboru środków zaradczych w celu dotrzymania standardów akustycznych w związku z realizacją przedsięwzięcia. Jak wynika z akt sprawy i przeprowadzonych analiz w przypadku zrealizowania inwestycji wystąpią znaczne przekroczenia norm hałasu. Organy orzekające na podstawie wykonanych analiz skorzystały z art. 56 ust. 4 Poś i nałożyły w pkt III.1, III.2, III.5 decyzji na inwestora wymóg budowy zabezpieczeń przeciwhałasowych w miejscach, które podlegają ochronie tj.:

ekran nr P1 na odcinku od 0+720 do 0+825 - po stronie północnej trasy

ekran nr P2 na odcinku od 0+870 do 1+125 - po stronie pomocnej trasy,

* ekran nr P3 na odcinku od 1+175 do 1+775 (oraz ok. 100,00m odcinek Al.

[...]) - po stronie północnej trasy,

* ekran nr P4 na odcinku od 2+290 do 2+800 (do nasypu kolejowego) - po stronie

północnej trasy,

Sygn. akt IV SA/Wa 126/10

* ekran nr L1 na odcinku od 0+960 do 1 +090 - po stronie południowej trasy,

* ekran nr L2 na odcinku od 1+810 (oraz ok. 90,00m odcinek Al. [...]) do

2+025 - po stronie południowej trasy.

Wskazano również na konieczność ustalenia parametrów technicznych ekranów w projekcie opracowanym na etapie projektu budowlanego, z zaznaczeniem, że parametry nie mogą być gorsze od założonych w raporcie. Nakazano równocześnie wykonanie nawierzchni z odpowiednim doborem frakcji kruszywa dające niski poziom hałasu projektowanej drogi. W ocenie Sądu umieszczenie tych wymagań w zaskarżonej decyzji dowodzi, iż organy ochrony środowiska dokonały analizy akt sprawy i na podstawie obowiązujących przepisów prawa zobowiązały inwestora do zastosowania technologii umożliwiających ochronę przed nadmiernym hałasem. Oczywiście na obecnym etapie postępowania nie jest możliwe do zweryfikowania, czy nałożone obowiązki spełnią dostateczną rolę w ochronie przed hałasem, dlatego zdaniem Sądu organy słusznie wskazały, że stan ten zweryfikuje dopiero analiza porealizacyjna, do której zobowiązano inwestora. W punkcie IV.3 decyzji organ zaznaczył nadto, że jeżeli na podstawie przeprowadzonej analizy po realizacyjnej zostaną stwierdzone przekroczenia dopuszczalnych norm poziomu hałasu, wówczas należało będzie wymienić stolarkę okienną w okolicznych budynkach. W sytuacji, w której standardy w środowisku nie będą mogły być dotrzymane, należy podjąć działania mające na celu utworzenie obszaru ograniczonego użytkowania. Zdaniem Sądu na obecnym etapie postępowania zapisy te zapewniają dostateczną ochronę przez hałasem, ponadto zastosowane środki zaradcze w postaci ekranów akustycznych, pasów zwartej zieleni izolacyjnej oraz zastosowanie odpowiedniej frakcji kruszywa przyczynią się do utrzymania natężenia hałasu w granicach dopuszczalnych norm.

Z powyższymi wyjaśnieniami koresponduje zarzut dotyczący braku rzetelnego rozpoznania wniosku dotyczącego minimalizacji wpływu inwestycji na środowisko i zdrowie ludzkie. W ocenie Sądu organ uzgodnił środowiskowe uwarunkowania zgody na realizację przedsięwzięcia ze szczególnym uwzględnieniem wymogów ochrony środowiska. Oczywisty jest fakt, że podczas realizacji tak dużej inwestycji musi dojść do strat w środowisku naturalnym, a zdaniem Sądu organy w zaskarżonych decyzjach nakazały inwestorowi zminimalizować te straty choćby wprowadzając w pkt III.4 obowiązek uzupełnienia strat w zieleni poprzez

Sygn. akt IV SA/Wa 126/10

wprowadzenie nowych nasadzeń, oraz nasadzeń dogęszczających drzew i

krzewów.

Również nałożenie na inwestora obowiązku stosowania materiałów

dźwiękochłonnych oraz określenie w jakich godzinach mają być prowadzone

prace, z użyciem jakiego sprzętu powoduje, że organy uwzględniły przy okazji

negatywne oddziaływanie planowanej inwestycji na zdrowie ludzkie.

Odnosząc się do zarzutu nietrafnego powołania się przez organy na przepisy dotyczące parametrów technicznych dróg w zakresie szerokości pasów jezdnych i obowiązku prowadzenia dwustronnej ścieżki rowerowej, co doprowadziło do nienałożenia na inwestora właściwych wymagań, koniecznych do uwzględnienia w projekcie budowlanym, minimalizujących negatywne oddziaływanie inwestycji na środowisko należy stwierdzić, że organy decydujące o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia określają warunki korzystania z zasobów środowiska naturalnego. Oznacza to, że organ taki opiera się na materiałach sporządzonych przez inwestora. Określa zatem warunki korzystania ze środowiska dla drogi zaprojektowanej przez inwestora. Czyli w przypadku gdy jest możliwe zaakceptowanie bez nadmiernej szkody dla środowiska naturalnego wariantu zaproponowanego we wniosku przez inwestora, to organy ochrony środowiska wniosek taki uwzględniają, określając ewentualnie dodatkowymi wymagania.

W ocenie Sądu nie zasługuje na uwzględnienie również zarzut dotyczący niespójności w powoływaniu się na Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania Przestrzennego W. przyjętego uchwałą nr [...] z dnia [...] października 2006 r. Studium uwarunkowań i zagospodarowania przestrzennego jest bowiem, obok miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, aktem planowania przestrzennego gminy. Nie jest jednak aktem prawa miejscowego, zatem nie zawiera przepisów powszechnie obowiązujących i nie może być podstawą do wydania żadnej decyzji administracyjnej. Niespójność w powoływaniu się na Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania, nie jest w tym przypadku podstawą do uchylenia decyzji.

Odnosząc się z kolei do podnoszonych zarzutów niezastosowania się przez organy do zasady przezorności ekologicznej należy podnieść, że w wyniku realizacji Trasy [...] nastąpi zmniejszenie powierzchni terenu Parku przy

Sygn. akt IV SA/Wa 126/10

ul. [...]. Jednakże organy orzekające w sprawie w celu zminimalizowania ewentualnych strat w środowisku przyrodniczym nałożyły na inwestora szereg warunków, które mają te straty rekompensować - w szczególności opracowania szczegółowych zasady odtworzenia siedlisk przyrodniczych, w szczególności zieleni miejskiej, oraz części parku na S..

Reasumując należy stwierdzić, iż każda inwestycja, a zwłaszcza budowa nowej drogi negatywnie wpływa na środowisko. Dlatego rolą organów powołanych do ochrony środowiska naturalnego jest wypośrodkowanie zysków i strat z nowej inwestycji. W ocenie Sądu organy orzekające w sprawie odniosły się szczegółowo do podnoszonych w odwołaniach zarzutów, oparły swoje rozstrzygnięcie o specjalistyczną wiedzę swoich pracowników. Również przedstawiony trzytomowy Raport oddziaływania na środowisko został sporządzony w sposób rzetelny i prawidłowy.

Sąd działając z urzędu nie dopatrzył się także uchybień, które powodowałyby konieczność uchylenia zaskarżonych decyzji.

Z tego względu na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153 poz. 1270 ze zm.) należało orzec jak w sentencji.