Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia NSA Halina Filipowicz-Kremis Sędziowie: Sędzia WSA Mieczysław Górkiewicz (spr.) Sędzia WSA Anna Siedlecka po rozpoznaniu w Wydziale II w trybie uproszczonym na posiedzeniu niejawnym w dniu 3 stycznia 2018 r. sprawy ze skargi Biura Ochrony Zwierząt Inspektorat w Z. na postanowienie Samorządowe Kolegium Odwoławcze w L. z dnia [...] sierpnia 2017 r. nr [...] w przedmiocie stwierdzenia niedopuszczalności odwołania od decyzji w sprawie braku konieczności odebrania 7 sztuk koni oddala skargę w całości.

Decyzją z dnia [...] lipca 2017 r., podjętą na podstawie art. 10, art. 61 § 1 i 4, art. 104 § 1, art. 107 § 1 i 3, art. 123 § 1 i art. 129 § 1 i 2 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (j.t. Dz. U. z 2017 r. poz. 1257 ze zm.; zwana dalej "k.p.a.") w związku z art. 7 ust. 3 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r.

o ochronie zwierząt (Dz. U. z 2013 poz. 856 ze zm.; zwana dalej "u.o.z."), Wójt Gminy R. stwierdził brak konieczności odebrania w dniu [...] marca 2017 r. siedmiu sztuk koni z gospodarstwa Pana H. J., [...], [...].

Od powyższej decyzji odwołanie wniosło Biuro Ochrony Zwierząt, Inspektorat w Z., po rozpatrzeniu którego postanowieniem z dnia [...] sierpnia 2017 r. nr [...], podjętym na podstawie art. 134 k.p.a., Samorządowe Kolegium Odwoławcze w L. stwierdziło niedopuszczalność odwołania. W uzasadnieniu organ wskazał m.in., że skarżona decyzja została wydana na skutek stosownego zawiadomienia Biura Ochrony Zwierząt, Inspektoratu w Z. powołującego się na wystąpienie przesłanki uzasadniającej odebranie siedmiu koni z uwagi na bezpośrednie zagrożenie życia odebranych zwierząt, z powołaniem się na art. 7 ust. 3 u.o.z. W niniejszej sprawie - w ocenie organu odwoławczego - skarżącemu Stowarzyszeniu Biuro Ochrony Zwierząt (będącego organizacją społeczną) nie przysługiwało uprawnienie do inicjowania postępowania odwoławczego z uwagi na brak przymiotu strony. Zarówno bowiem analiza akt sprawy jak i argumentacji odwołania prowadzi do wniosku, że nie ma ona własnego interesu prawnego w kwestionowaniu decyzji organu pierwszej instancji jak i nie została dopuszczona do udziału w postępowaniu na prawach strony.

Z brzmienia art. 7 ust. 3 u.o.z. wynika, że w przypadkach niecierpiących zwłoki, gdy dalsze pozostawanie zwierzęcia u dotychczasowego właściciela lub opiekuna zagraża jego życiu lub zdrowiu, policjant, strażnik gminny lub upoważniony przedstawiciel organizacji społecznej, której statutowym celem działania jest ochrona zwierząt, odbiera mu zwierzę, zawiadamiając o tym niezwłocznie wójta (burmistrza, prezydenta miasta), celem podjęcia decyzji w przedmiocie odebrania zwierzęcia. Wójt podejmuje zatem decyzję w przedmiocie odebrania zwierząt, po otrzymaniu zawiadomienia właściwego organu o odebraniu zwierząt. Tymi podmiotami są policja, straż gminna, organizacja społeczna, której statutowym celem działania jest ochrona zwierząt. Jednak nie oznacza to, że wymienione w tym przepisie podmioty posiadają uprawnienia strony w prowadzonym przez wójta postępowaniu, które co do zasady prowadzone jest z urzędu. O uznaniu organizacji społecznej za stronę postępowania administracyjnego (jej działaniu na prawach strony) można byłoby mówić wówczas, gdyby ta organizacja zwróciła się do organu o dopuszczenie jej do udziału

w postępowaniu na prawach strony w trybie art. 31 § 1 pkt 2 k.p.a. W przedmiotowej sprawie Stowarzyszenie nie składało żądania o dopuszczone do udziału

w postępowaniu na prawach strony w trybie art. 31 § 1 pkt 2 k.p.a., zatem nie miało legitymacji procesowej do skutecznego wszczęcia postępowania odwoławczego i z tego powodu nie mogło skutecznie wnieść odwołania. W realiach niniejszej sprawy skuteczność odwołania uzależniona była od uprzedniego złożenia wniosku

o dopuszczenie do udziału w postępowaniu na prawach strony i wydania w tym przedmiocie stosownego postanowienia. Tymczasem z ustaleń organu odwoławczego wynika, że w sprawie nie miało miejsca dopuszczenie Stowarzyszenia do udziału w postępowaniu na prawach strony. Niewątpliwie strona skarżąca nie złożyła wniosku o dopuszczenie jej do udziału w postępowaniu, zaś okoliczność zawiadomienia w trybie art. 7 ust. 3 u.o.z. wójta nie jest równoznaczna

z dopuszczeniem do postępowania na prawach strony, a jedynie uprawnieniem organizacji społecznej do żądania wszczęcia postępowania z urzędu (art. 31 § 1 k.p.a.).

Organ odwoławczy zaznaczył, że informowanie stowarzyszenia przez organ

I instancji o wszczęciu postępowania i dalszych czynnościach jak również doręczenie stowarzyszeniu decyzji – przekraczało obowiązki organu I instancji. W ocenie Kolegium, czynności te nie mogą kreować tego podmiotu jako strony postępowania.

Skargę na powyższą decyzję do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu wniosło Biuro Ochrony Zwierząt, Inspektorat w Z., zarzucając jej rażące naruszenie prawa materialnego poprzez błędną wykładnię art. 28 k.p.a.

w zw. z art. 7 ust. 3 u.o.z. poprzez nieuznanie Stowarzyszenia za stronę postępowania prowadzonego w trybie art. 7 ust. 3 u.o.z. Wskazując na powyższy zarzut, strona wniosła o uchylenie w całości zaskarżonego postanowienia

i przekazanie sprawy Samorządowemu Kolegium Odwoławczemu w L. do ponownego rozpoznania. W uzasadnieniu strona skarżąca wskazała, że organy odwoławczy, pozbawił stronę skarżącą uprawnień wynikających z art. 28 k.p.a., uznając (błędnie), że w celu realizowania gestii strony należy skierować wniosek

o uczestnictwo w postępowaniu.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł oddalenie skargi, podtrzymując stanowisko w sprawie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu zważył, co następuje:

Sąd uznał, że wniesiona skarga nie zasługuje na uwzględnienie, bowiem nie doszło do naruszenia prawa, o jakim mowa w art. 145 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2017 r. poz. 1369 ze zm.),

Podstawą prawną zaskarżonego postanowienia jest przepis art. 134 k.p.a., zgodnie z którym organ odwoławczy stwierdza w drodze postanowienia niedopuszczalność odwołania oraz uchybienie terminu do wniesienia odwołania.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 u.o.z. zwierzę traktowane w sposób określony w art. 6 ust. 2 może być czasowo odebrane właścicielowi lub opiekunowi na podstawie decyzji wójta (burmistrza, prezydenta miasta) właściwego ze względu na miejsce pobytu zwierzęcia i przekazane schronisku dla zwierząt, jeżeli jest to zwierzę domowe lub laboratoryjne, lub gospodarstwu rolnemu wskazanemu przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta), jeżeli jest to zwierzę gospodarskie, lub ogrodowi zoologicznemu lub schronisku dla zwierząt, jeżeli jest to zwierzę wykorzystywane do celów rozrywkowych, widowiskowych, filmowych, sportowych lub utrzymywane

w ogrodach zoologicznych.

Decyzja, o której mowa w ust. 1, podejmowana jest z urzędu po uzyskaniu informacji od Policji, straży gminnej, lekarza weterynarii lub upoważnionego przedstawiciela organizacji społecznej, której statutowym celem działania jest ochrona zwierząt (art. 7 ust. 1a u.o.z.). Zgodnie natomiast z art. 7 ust. 3 u.o.z., stanowiącym podstawę materialnoprawną decyzji organu pierwszej instancji stanowi, że w przypadkach niecierpiących zwłoki, gdy dalsze pozostawanie zwierzęcia u dotychczasowego właściciela lub opiekuna zagraża jego życiu lub zdrowiu, policjant, strażnik gminny lub upoważniony przedstawiciel organizacji społecznej, której statutowym celem działania jest ochrona zwierząt, odbiera mu zwierzę, zawiadamiając o tym niezwłocznie wójta (burmistrza, prezydenta miasta), celem podjęcia decyzji

w przedmiocie odebrania zwierzęcia.

Kwestią sporną w niniejszej sprawie jest okoliczność, czy zawiadomienie wójta przez organizację społeczną (tu strona skarżąca), której statutowym celem działania jest ochrona zwierząt, w trybie art. 7 ust. 3 u.o.z. stanowi podstawę do przyznania jej przymiotu strony postępowania w sprawie odebrania zwierzęcia w przypadkach niecierpiących zwłoki, gdy dalsze pozostawanie zwierzęcia u dotychczasowego właściciela lub opiekuna zagraża jego życiu lub zdrowiu.

W pierwszej kolejności wskazać należy, że zgodnie z art. 127 § 1 k.p.a. od decyzji wydanej w pierwszej instancji służy stronie odwołanie tylko do jednej instancji. Z przepisu tego wynika, że legitymację do wniesienia odwołania ma wyłącznie strona, a więc podmiot, który spełnia przesłanki, o których mowa w art. 28 k.p.a. Obowiązkiem zaś organu drugiej instancji jest przeprowadzenie postępowania wstępnego, polegającego na podjęciu czynności mających na celu ustalenie, czy wniesiony środek zaskarżenia jest dopuszczalny oraz czy został wniesiony

z zachowaniem terminu. Niedopuszczalność odwołania obejmuje sytuację wniesienia odwołania przez jednostkę niemającą legitymacji do wniesienia tego środka zaskarżenia.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt rozpoznawanej sprawy, zauważyć należy, że strona skarżąca wywiodła swój interes prawny z art. 7 ust. 3 u.o.z., wskazując, iż odbiór zwierzęcia w trybie art. 7 ust. 3 u.o.z. jest obowiązkiem organów wymienionych w tymże przepisie i zgodnie z tym korzystają one z uprawnień strony postępowania administracyjnego na podstawie art. 28 k.p.a. Zdaniem Sądu podnoszone okoliczności nie pozwalają na stwierdzenie, że Stowarzyszenie wykazało się interesem prawnym w toczącym się postępowaniu.

Z brzmienia art. 7 ust. 3 u.o.z. wynika, że wójt podejmuje decyzję

w przedmiocie odebrania zwierząt, po otrzymaniu zawiadomienia właściwego podmiotu o odebraniu zwierząt. Tymi podmiotami są policja, straż gminna, organizacja społeczna, której statutowym celem działania jest ochrona zwierząt. Jednak nie oznacza to, że wymienione w tym przepisie podmioty posiadają uprawnienia strony w prowadzonym przez wójta postępowaniu, które co do zasady prowadzone jest z urzędu. Stroną postępowania w sprawie czasowego odebrania zwierząt jest przede wszystkim ich właściciel. W ocenie składu orzekającego

w niniejszej sprawie okoliczność wystąpienia przez skarżące Stowarzyszenie do Wójta Gminy R. z zawiadomieniem o odebraniu zwierząt w trybie art. 7 ust. 3 u.o.z. nie jest równoznaczna z legitymowaniem przez nie interesem prawnym

w rozumieniu art. 28 k.p.a., co pozwalałoby na uznanie Stowarzyszenia za stronę prowadzonego postępowania administracyjnego. W takim wypadku o jego udziale w postępowaniu, jako organizacji społecznej na prawach strony, można byłoby mówić wówczas, gdyby Stowarzyszenie zwróciło się do organu o dopuszczenie go do udziału w postępowaniu na prawach strony w trybie art. 31 § 1 pkt 2 k.p.a.

Zgodnie z art. 31 § 1 k.p.a. organizacja społeczna może w sprawie dotyczącej innej osoby występować z żądaniem: 1) wszczęcia postępowania, 2) dopuszczenia jej do udziału w postępowaniu, jeżeli jest to uzasadnione celami statutowymi tej organizacji i gdy przemawia za tym interes społeczny. Organ administracji publicznej, uznając żądanie organizacji społecznej za uzasadnione, postanawia o wszczęciu postępowania z urzędu lub o dopuszczeniu organizacji do udziału w postępowaniu (art. 31 § 2 K.p.a.).

W niniejszej sprawie Stowarzyszenie ani nie zwróciło się do organu

o dopuszczenie do udziału w postępowaniu na prawach strony w trybie art. 31 § 1 pkt 2 k.p.a., ani organ nie wydał postanowienia w tym zakresie. Strona skarżąca nie została dopuszczona do udziału w postępowaniu na prawach strony w trybie art. 31

§ 1 pkt 2 k.p.a., nie miała legitymacji procesowej do skutecznego wszczęcia postępowania odwoławczego i z tego powodu nie mogło skutecznie wnieść odwołania.

Uwzględniając powyższe należało stwierdzić, słuszne są ustalenia organu odwoławczego, że strona skarżąca nie była uprawniona do złożenia odwołania od wydanej w sprawie przez organ pierwszej instancji decyzji. W niniejszej sprawie skarżącemu Stowarzyszeniu nie przysługiwało uprawnienie do inicjowania postępowania odwoławczego z uwagi na brak przymiotu strony - nie ma ona własnego interesu prawnego w kwestionowaniu decyzji organu pierwszej instancji jak i nie została dopuszczona do udziału w postępowaniu na prawach strony. Zasadnie zatem organ drugiej instancji stwierdził niedopuszczalność odwołania na podstawie art. 134 k.p.a. Tym samym zarzut skargi rażącego naruszenia prawa materialnego poprzez błędną wykładnię art. 28 K.p.a. w zw. z art. 7 ust. 3 u.o.z. nie mógł zostać uwzględniony.

Z tych też względów, na podstawie art. 151 P.p.s.a., orzeczono jak w sentencji wyroku.