drukuj    zapisz    Powrót do listy

6050 Obowiązek meldunkowy, Administracyjne postępowanie Ewidencja ludności, Wojewoda, Uchylono zaskarżone postanowienie, IV SA/Wa 118/10 - Wyrok WSA w Warszawie z 2010-03-05, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

IV SA/Wa 118/10 - Wyrok WSA w Warszawie

Data orzeczenia
2010-03-05 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2010-01-21
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie
Sędziowie
Aneta Dąbrowska /sprawozdawca/
Małgorzata Małaszewska-Litwiniec /przewodniczący/
Teresa Zyglewska
Symbol z opisem
6050 Obowiązek meldunkowy
Hasła tematyczne
Administracyjne postępowanie
Ewidencja ludności
Skarżony organ
Wojewoda
Treść wyniku
Uchylono zaskarżone postanowienie
Powołane przepisy
Dz.U. 2000 nr 98 poz 1071 art. 138 par. 1-2, art. 136
Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r.- Kodeks postępowania administracyjnego - tekst jednolity
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Małgorzata Małaszewska-Litwiniec, Sędziowie Sędzia WSA Aneta Dąbrowska (spr.), Sędzia WSA Teresa Zyglewska, Protokolant Agnieszka Olszewska, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 5 marca 2010 r. sprawy ze skargi P. W. na postanowienie Wojewody [...] z dnia [...] listopada 2009 r. nr [...] w przedmiocie zawieszenia postępowania administracyjnego 1. uchyla zaskarżone postanowienie; 2. stwierdza, że zaskarżone postanowienie nie podlega wykonaniu do czasu uprawomocnienia się niniejszego wyroku; 3. zasądza od Wojewody [...] na rzecz skarżącego P. W. kwotę 340 (trzysta czterdzieści) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Uzasadnienie

Wojewoda [...] postanowieniem z [...] listopada 2009 r. - zaskarżonym do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie - uchylił postanowienie Prezydenta W. z [...] września 2009 r. zawieszające postępowanie w sprawie wymeldowania P. W. z pobytu stałego z lokalu nr [...] przy ul. [...] w W. - wszczętego na wniosek A. W. i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania organowi pierwszej instancji.

W uzasadnieniu organ odwoławczy podniósł, iż Prezydent. W. nieprawidłowo zawiesił postępowanie w oparciu o art. 97 § 1 pkt 4 K.p.a., albowiem rozstrzygnięcie przed sądem powszechnym sprawy o przywrócenie naruszonego posiadania z powództwa P. W. przeciwko A. W. nie stanowi zagadnienia wstępnego w rozumieniu powołanego przepisu. Wojewoda wskazał, iż to do organu administracji rozpoznającego sprawę o wymeldowanie należy ustalenie przesłanek - czy strona utraciła dotychczasowe miejsce pobytu stałego. Żaden bowiem przepis prawa nie uzależnia wydania decyzji w sprawie wymeldowania od zakończenia równolegle toczącego się postępowania posesoryjnego. Organ zobowiązany jest do zbadania czy P.W. opuścił trwale i dobrowolnie opisany wyżej lokal, a fakt wystąpienia do sądu powszechnego z powództwem o przywrócenie naruszonego posiadania stanowi jedynie jedną z okoliczności w ramach stanu faktycznego, którego ocena należy do organów w granicach art. 80 K.p.a.

P. W. w skardze wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia z [...] listopada 2009 r. Zarzucił organowi naruszenie art. 97 § 1 pkt 4 K.p.a. przez przyjęcie, iż brak jest podstaw do zawieszenie postępowania z uwagi na toczące się postępowanie cywilne dotyczące przywrócenia naruszonego posiadania.

W uzasadnieniu skargi podniesiono, iż pomiędzy postępowaniem o wymeldowanie a postępowaniem posesoryjnym istnieje ścisły związek, ponieważ wyrok sądu powszechnego spowoduje bezprzedmiotowość postępowania o wymeldowanie. Stan posiadania i jego przesłanki określone są w przepisach prawa cywilnego i tylko sąd powszechny może orzekać o okolicznościach posiadania. W ocenie skarżącego podzielenie argumentacji Wojewody prowadziłoby do przyjęcia, iż

Sygn. akt IV SA/Wa 118/10

możliwa jest odmienna ocena tego samego stanu faktycznego przez sąd powszechny i organ administracji, z pogwałceniem słusznego interesu obywatela oraz z naruszeniem zasady zaufania obywatela do organów państwa. Zdaniem skarżącego postępowanie o jego wymeldowanie winno zostać zawieszone na podstawie art. 97 § 1 pkt 4 K.p.a.

Wojewoda [...] - w odpowiedzi na skargę - wniósł o jej oddalenie, podtrzymując stanowisko przedstawione w zaskarżonym postanowieniu.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył co następuje:

Uprawnienia wojewódzkich sądów administracyjnych, określone przepisami m. in. art. 1 § 1 i § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269, ze zm.) oraz art. 3 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270, ze zm. - dalej w skrócie: P.p.s.a.), sprowadzają się do kontroli działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem, tj. kontroli zgodności zaskarżonego aktu z przepisami postępowania administracyjnego, a także prawidłowości zastosowania i wykładni norm prawa materialnego.

Sąd, badając legalność zaskarżonego postanowienia w oparciu o wyżej powołane przepisy i w granicach sprawy, nie będąc jednak związany - stosownie do art. 134 P.p.s.a. - zarzutami i wnioskami skargi, uznał że wniesiona skarga zasługuje na uwzględnienie aczkolwiek z innych przyczyn niż w niej wskazane. Zaskarżone postanowienie zostało wydane z naruszeniem prawa procesowego i naruszenie to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy.

Na wstępie należy wskazać, iż postępowanie odwoławcze charakteryzuje się tym, iż organ je przeprowadzający nie ogranicza się do kontroli orzeczenia organu pierwszej instancji, lecz obowiązany jest ponownie rozpoznać i rozstrzygnąć sprawę (art. 15 K.p.a.). Stosownie do art. 138 § 1 K.p.a. organ odwoławczy w pierwszej kolejności powinien dążyć do merytorycznego rozstrzygnięcia sprawy. W tym celu, co wynika wyraźnie z art. 136 K.p.a., organ odwoławczy może na żądanie strony lub z urzędu przeprowadzić postępowanie w celu uzupełnienia dowodów i materiałów w sprawie albo zlecić przeprowadzenie tego rodzaju postępowania organowi, który wydał rozstrzygnięcie. Należy więc podkreślić, iż zasadą jest merytoryczne rozpoznanie i rozstrzygnięcie sprawy przez organ odwoławczy.

Odstępstwo od powyższej zasady i ograniczenie rozstrzygnięcia organu odwoławczego do uchylenia zaskarżonej decyzji i przekazania sprawy organowi

Sygn. akt IV SA/Wa 118/10

pierwszej instancji do ponownego rozpatrzenia dopuszczalne jest na podstawie art. 138 § 2 K.p.a. w przypadku, gdy rozstrzygnięcie sprawy wymaga uprzedniego przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego w całości lub w znacznej części. Dopuszczalność wydania przez organ odwoławczy tego typu decyzji jest zatem ograniczona wymogiem spełnienia wyżej wskazanych przesłanek.

W orzecznictwie sądownictwa administracyjnego i piśmiennictwie ugruntowany jest pogląd, że wydanie decyzji kasacyjnej i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania przez organ pierwszej instancji jest wyjątkiem od zasady merytorycznego rozstrzygnięcia sprawy, a zatem niedopuszczalna jest wykładnia rozszerzająca przepisu art. 138 § 2 K.p.a. (zob. np. wyrok NSA z 25 listopada 2003r., sygn. akt IV Sa 1496/02, publ. Monitor Prawny 2004, nr 2, s.60); wyrok WSA w Warszawie z 25 kwietnia 2006 r., sygn. akt I SA/Wa 2324/05).

Zastosowanie omawianej normy prawnej uzasadnione jest tylko wtedy, gdy organ pierwszej instancji przeprowadził postępowanie wyjaśniające z rażącym naruszeniem przepisów prawa procesowego (np. wyrok NSA z 2 kwietnia 2001 r., sygn. akt IV SA 208/99, niepubl.; wyrok NSA z 21 grudnia 2001 r., sygn. akt I SA 430/99, niepubl.). Żadne inne wady postępowania, ani wady decyzji podjętej przez organ pierwszej instancji, nie dają organowi odwoławczemu podstaw do wydania decyzji w trybie art. 138 § 2 K.p.a. (wyrok NSA z 28 września 2001 r., sygn. akt V SA 239/01). Przyjąć należy, że organ odwoławczy może powołać się na przepis art. 138 § 2 K.p.a. tylko wówczas, gdy wykaże, że przeprowadzenie dodatkowego postępowania wyjaśniającego w granicach art. 136 K.p.a. nie jest wystarczające do rozstrzygnięcia sprawy.

W rozpatrywanej sprawie organ odwoławczy w uzasadnieniu swojego rozstrzygnięcia nie tylko nie wskazał organowi pierwszej instancji na konieczność zgromadzenia materiału dowodowego, lecz wręcz przeciwnie - dokonał oceny stanu faktycznego i prawnego, wskazując iż orzeczenie sądu powszechnego w sprawie o przywrócenie naruszonego posiadania nie jest zagadnieniem wstępnym - w rozumieniu art. 97 § 1 pkt 4 K.p.a. - w postępowaniu administracyjnym w przedmiocie wymeldowania skarżącego z pobytu stałego z lokalu nr [...] przy ul. [...] w W. Zdaniem organu odwoławczego to do organu administracji rozpoznającego sprawę o wymeldowanie należy ustalenie przesłanek uzasadniających wymeldowanie (trwałości i dobrowolności opuszczenia danego lokalu), bowiem żaden przepis prawa nie uzależnia wydania decyzji w sprawie

Sygn. akt IV SA/Wa 118/10

wymeldowania od zakończenia równolegle toczącego się postępowania posesoryjnego. Zatem fakt wystąpienia do sądu powszechnego z powództwem o przywrócenie naruszonego posiadania winien stanowić jedynie jedną z okoliczności w ramach ustaleń stanu faktycznego, którego ocena należy do organów w granicach art. 80 K.p.a.

Skoro w niniejszej sprawie organ odwoławczy nie wykazał, aby rozstrzygnięcie sprawy wymagało uprzedniego przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego w całości lub w znacznej części, tym samym aby organ pierwszej instancji przeprowadził postępowanie wyjaśniające z rażącym naruszeniem przepisów prawa procesowego, należało uznać, iż organ ten nie napotkał w postępowaniu odwoławczym na ustawowe przeszkody uniemożliwiające merytoryczne rozpatrzenie sprawy. Tym samym nie było przesłanek do zastosowania przez organ drugiej instancji art. 138 §2 K.p.a.

Powyższe dowodzi, iż zaskarżone postanowienie zostało wydane z naruszeniem przepisu prawa procesowego, tj. art. 138 § 2 K.p.a. w stopniu mogącym mieć istotny wpływ na wynik sprawy i jako wadliwe zostało wyeliminowane z obrotu prawnego.

Wojewoda [...] - ponownie rozpoznając sprawę - wyda stosowne rozstrzygnięcie w oparciu o art. 138 § 1 w zw. z art. 144 K.p.a., mając jednocześnie na uwadze treść art. 139 K.p.a.

W tym stanie rzeczy Sąd - na mocy art. 145 § 1 pkt 1 lit. c i 152 P.p.s.a. orzekał jak w sentencji wyroku. Rozstrzygnięcie o kosztach zostało oparte o treść art. 200 w związku z art. 205 § 2 powołanej ustawy.



Powered by SoftProdukt