Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych
|
drukuj zapisz |
6480 658, Dostęp do informacji publicznej, Inne, Zobowiązano do dokonania czynności, II SAB/Po 72/18 - Wyrok WSA w Poznaniu z 2019-01-17, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA
II SAB/Po 72/18 - Wyrok WSA w Poznaniu
|
|
|||
|
2018-07-04 | |||
|
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu | |||
|
Danuta Rzyminiak-Owczarczak /przewodniczący sprawozdawca/ Jan Szuma Wiesława Batorowicz |
|||
|
6480 658 |
|||
|
Dostęp do informacji publicznej | |||
|
Inne | |||
|
Zobowiązano do dokonania czynności | |||
|
Dz.U. 2018 poz 1330 art. 4 ust. 1 pkt 5, art 13 ust. 1 i 2 , art. 16, art. 17 Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z 2018 r., poz. 1330 - tekst jedn. |
|||
Sentencja
Dnia 17 stycznia 2019 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Danuta Rzyminiak - Owczarczak (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Wiesława Batorowicz Asesor WSA Jan Szuma po rozpoznaniu w postępowaniu uproszczonym na posiedzeniu niejawnym w dniu 17 stycznia 2019 roku sprawy ze skargi A. G. na bezczynność Zarządu [...] w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej I. zobowiązuje Zarząd [...] do załatwienia wniosku skarżącej z dnia 2 czerwca 2018 r. w zakresie pkt 3 i 4 w terminie 14 dni od otrzymania prawomocnego wyroku wraz z aktami sprawy, II. stwierdza, że bezczynność organu nie miała miejsca z rażącym naruszeniem prawa, III. w pozostałym zakresie skargę oddala, IV. zasądza od Zarządu [...] na rzecz skarżącej kwotę [...]zł ([...] złotych) tytułem zwrotu kosztów sądowych. |
||||
Uzasadnienie
A. G., A. S. oraz K. R., pismem z 2 czerwca 2018 r. wniosły do Prezesa Zarządu Rodzinnego Ogrodu Działkowego (w skrócie ROD) "R. " w S. o udostępnienie informacji publicznej dotyczącej: 1. Liczby członków ROD "R. " S. . 2. Imiennej listy delegatów na Konferencję Delegatów wraz z numerem działki. 3. Składu Zarządu i Komisji Rewizyjnej wraz z kwotami nagród przyznanymi aktywowi. 4. Przedstawienia uchwał zarządu dot. wszystkich osób zatrudnionych na podstawie umów o pracę i umów cywilno-prawnych (w tym prezesa, jako kierownika biura Zarządu) wraz z kwotami wynagrodzeń. Pismem z 6 czerwca 2018 r. Prezes Zarządu ROD "R." S. poinformował A. G., iż udzielenie niektórych informacji może wiązać się ze złamaniem przepisów o ochronie danych osobowych, dlatego też zwrócił się do Okręgu Kaliskiego [...] Zawiązku Działkowców o przedstawienie opinii w przedmiotowej sprawie. Jednocześnie poinformowano wnioskodawczynię, iż po uzyskaniu opinii udzieli odpowiedzi na wniosek. W dniu 18 czerwca 2018 r. A. G. oraz A. S. wystosowały ponaglenie do Okręgowego zarządu [...] Związku Działkowców w K. na bezczynność Prezesa Zarządu ROD "R." S. w udzieleniu wnioskowanej informacji. Następnie pismem z 25 czerwca 2018 r. Prezes Zarządu ROD "R." w S. , odpowiadając na wniosek z 2 czerwca 2018 r. : a. wskazał, iż na dzień udzielenia informacji jest 81 delegatów na Konferencję Delegatów PZD ROD "R." S. ; b. wyjaśnił, że nie może udostępnić informacji dotyczącej wynagrodzeń pracowników biura ogrodu i wypłat dla aktywu ogrodu z uwagi na ochronę danych osobowych i innych przepisów. Dotyczy to także uchwał i innych dokumentów dot. w/w osób. c. przedłożył wykaz członków PZD na ROD "R." Szłę na dzień 25 czerwca 2018 r. d. przedłożył wykaz członków Zarządu i Komisji Rewizyjnej ROD "R." S. . Pismem z 2 lipca 2018 r. uzupełniono udzieloną informację przekazując A. G. wykaz delegatów na Konferencję Delegatów zwołaną na 23 czerwca 2018 roku. W dniu 30 czerwca 2018 r. A. G. oraz A. S. wniosły skargę na bezczynność Zarządu ROD "R." S. w udzieleniu wnioskowanej informacji wskazując, iż do dnia wniesienia skargi nie otrzymały wnioskowanej informacji. Jako, że przedmiotowa sprawa, jako nieskomplikowana powinna zostać załatwiona w terminie 14 dni. Odpowiadając na skargę Prezes Zarządu ROD "R." S. wniósł o odrzucenie skargi z uwagi na brak zdolności sądowej ROD "R." S. , ewentualnie o oddalenie skargi. W pierwszej kolejności podniesiono, że Zarząd ROD "R." w S. nie posiada zdolności sądowej, bowiem nie należy do podmiotów, o których mowa w art. 25 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Zarząd jest organem reprezentującym Rodzinny Ogród Działkowy "R." w S. , wobec czego skarga winna zostać odrzucona. Następnie podniesiono, że odpowiedź na wniosek o udostępnienie informacji publicznej została udzielona, zatem nie można mówić o bezczynności organu. Udostępnienie informacji publicznej nastąpiło w przewidzianym do tego terminie wynikającym z art. 13 ust. 1 ustawy, zgodnie z ktorym udostępnienie informacji publicznej na wniosek następuje bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku, z zastrzeżeniem ust. 2. W myśl ust. 2 tego artykułu jeżeli informacja publiczna nie może być udostępniona w terminie określonym w ust. 1, podmiot obowiązany do jej udostępnienia powiadamia w tym terminie o powodach opóźnienia oraz o terminie, w jakim udostępni informację, nie dłuższym jednak niż 2 miesiące od dnia złożenia wniosku. Taka sytuacja miała miejsce w przedmiotowej sprawie. Pismem z dnia 6 czerwca 2018 r. wnioskujący Zarząd ROD poinformował o przyczynach braku odpowiedzi na wniosek oraz wskazał termin udzielenia informacji. Niezwłocznie po uzyskaniu odpowiedzi od jednostki nadrzędnej udzielił odpowiedzi na wniosek. Ponadto wskazano, iż część z wnioskowanych informacji nie mogła zostać udostępniona z uwagi na tajemnice ustawowo chronione, w tym w szczególności ze względu na ochronę danych osobowych. Zgodnie bowiem z art. 5 ust. 1 ustawy, prawo do informacji publicznej podlega ograniczeniu w zakresie i na zasadach określonych w przepisach o ochronie informacji niejawnych oraz o ochronie innych tajemnic ustawowo chronionych. Stwierdzono też, iż można mieć wątpliwości, czy informacje, które nie zostały udzielone, stanowią informację publiczną, o której mowa w przepisach ustawy. W tym zakresie podniesiono, że wynagrodzenia, co do których żądano informacji, nie są finansowane ze środków publicznych. Prawomocnym postanowieniem z dnia 13 września 2018 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu odrzucił skargę A. S.. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu zważył, co następuje: Skarga częściowa zasługiwała na uwzględnienie. W świetle art. 3 § 2 pkt 8 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tj. Dz.U. z 2018 r. poz. 1302), dalej: P.p.s.a., kontrola działalności administracji publicznej przez sądy administracyjne obejmuje między innymi orzekanie w sprawach skarg na bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania w przypadkach określonych w art. 3 § 2 pkt 1–4 P.p.s.a., to jest mających za przedmiot w szczególności decyzje administracyjne, postanowienia w postępowaniu administracyjnym, na które służy zażalenie, a także inne akty lub czynności z zakresu administracji publicznej dotyczące uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa. W przypadku skarg na bezczynność kontroli sądu poddawany jest brak aktu lub czynności w sytuacji, gdy organ miał obowiązek podjąć działanie w określonej formie i w określonym przez prawo terminie. Dla dopuszczalności skargi na bezczynność nie mają znaczenia powody, dla jakich akt nie został podjęty lub czynność nie została dokonana, jak również to, czy bezczynność organu spowodowana została zawinioną, czy niezawinioną opieszałością organu. W myśl art. 21 in principio ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (t.j. Dz.U. z 2018 r., poz. 1330 – dalej "u.d.i.p."), do skarg rozpatrywanych w postępowaniach o udostępnienie informacji publicznej stosuje się przepisy ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Jednakże, zgodnie z utrwaloną linią orzeczniczą sądów administracyjnych, dla dopuszczalności skargi na bezczynność organu w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej nie jest wymagane poprzedzenie jej jakimkolwiek środkiem zaskarżenia na drodze administracyjnej, ani wezwaniem do usunięcia naruszenia prawa, o jakim mowa w art. 52 § 3 P.p.s.a. Ponadto do skargi na bezczynność nie mają zastosowania terminy do wniesienia skargi ustalone w przepisach art. 53 P.p.s.a. W rozpoznawanej sprawie wniosek o udzielenie informacji publicznej został skierowany do Zarządu Rodzinnego Ogrodu Działkowego "R. " w S. . Zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 5 u.p.i.d. obowiązane do udostępniania informacji publicznej są władze publiczne oraz inne podmioty wykonujące zadania publiczne, w tym m.in. podmioty reprezentujące inne osoby lub jednostki organizacyjne, które wykonują zadania publiczne lub dysponują majątkiem publicznym, oraz osoby prawne, w których Skarb Państwa, jednostki samorządu terytorialnego lub samorządu gospodarczego albo zawodowego mają pozycję dominującą w rozumieniu przepisów o ochronie konkurencji i konsumentów. W orzecznictwie sądów administracyjnych ukształtował się pogląd, iż Polski Związek Działkowców jest podmiotem wykonującym zadania publiczne, o którym mowa w art. 4 ust. 1 pkt 5 u.d.i.p., stąd też może być zobligowany do udostępnienia informacji publicznych (por. wyrok NSA o sygn. akt I OSK 2566/16 z 16 października 2018 r. – dostępne na: http://orzeczenia.nsa.gov.pl) . Zgodnie z ustawą z dnia 13 grudnia 2013 r. o rodzinnych ogrodach działkowych (tekst jedn. Dz.U. z 2017 r., poz. 2176 ze zm.), Polski Związek Działkowców (PZD) realizuje cele użyteczności publicznej, a nadto gospodaruje na gruntach, które uzyskał od Skarbu Państwa lub gminy. Jak stanowi art. 3 i 4 ustawy o rodzinnych ogrodach działkowych, rodzinne ogrody działkowe (ROD) są urządzeniami użyteczności publicznej, służącymi zaspokajaniu wypoczynkowych, rekreacyjnych i innych potrzeb socjalnych członków społeczności lokalnych poprzez zapewnienie im powszechnego dostępu do ROD oraz działek dających możliwość prowadzenia upraw ogrodniczych na własne potrzeby, a także podniesienie standardów ekologicznych otoczenia. Podstawowymi celami ROD, są: 1) zaspokajanie wypoczynkowych i rekreacyjnych potrzeb społeczeństwa poprzez umożliwianie prowadzenia upraw ogrodniczych; 2) poprawa warunków socjalnych członków społeczności lokalnych; 3) pomoc rodzinom i osobom w trudnej sytuacji życiowej oraz wyrównywanie ich szans; 4) integracja wielopokoleniowej rodziny, wychowanie dzieci w zdrowych warunkach oraz zachowanie aktywności i zdrowia emerytów oraz rencistów; 5) integracja społeczna osób w wieku emerytalnym oraz niepełnosprawnych; 6) przywracanie społeczności i przyrodzie terenów zdegradowanych; 7) ochrona środowiska i przyrody; 8) oddziaływanie na poprawę warunków ekologicznych w gminach; 9) kształtowanie zdrowego otoczenia człowieka; 10) tworzenie warunków do udostępniania terenów zielonych dla społeczności lokalnych. Z kolei mocą art. 6 ust. 1 i 2 powołanej ustawy, organy administracji rządowej i jednostek samorządu terytorialnego tworzą warunki dla rozwoju ROD. Jednostki samorządu terytorialnego mogą otrzymywać dotacje celowe z budżetu państwa na realizację celu określonego w ust. 1. Zgodnie natomiast z jej art. 17 ust. 1 stowarzyszenie ogrodowe (w tym PZD), prowadzące ROD na obszarze danej gminy, może otrzymywać dotację celową z budżetu tej gminy, z zastosowaniem przepisów ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (tekst jedn. Dz.U. z 2016 r. poz. 1870, ze zm.) w zakresie udzielania dotacji celowych dla podmiotów niezaliczanych do sektora finansów publicznych i niedziałających w celu osiągnięcia zysku. Dotacja, o której mowa w ust. 1, ma służyć realizacji celu publicznego, związanego z zadaniem gminy, o którym mowa w art. 6 ust. 1 i może być przeznaczona w szczególności na budowę lub modernizację infrastruktury ogrodowej, jeżeli wpłynie to na poprawę warunków do korzystania z ROD przez działkowców, lub zwiększy dostępność społeczności lokalnej do tego ROD. Odnosząc się do braku zdolności sądowej podnoszonej w odpowiedzi na skargę, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu zauważa, że zgodnie ze Statutem Polskiego Związku Działkowców (PZD) uchwalonym przez XII Krajowy Zjazd Delegatów PZD w dniu 2 lipca 2015 r. ze zmianami wprowadzonymi przez XIII Krajowy Zjazd Delegatów PZD w dniu 9 grudnia 2017 r. (dostępnym na stronie internetowej: http://pzd.pl/statut.html) – PZD jest ogólnopolskim stowarzyszeniem ogrodowym powołanym do zakładania i prowadzenia rodzinnych ogrodów działkowych oraz reprezentacji i obrony interesów swoich członków działającym na podstawie ustawy z dnia 13 grudnia 2013 r. o rodzinnych ogrodach działkowych, ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 r. Prawo o stowarzyszeniach oraz uchwalonego statutu. Rodzinny ogród działkowy, jest podstawową jednostką organizacyjną PZD (§ 53 Statutu). ROD posiada swoje organy, a to walne zebranie (konferencja delegatów), zarząd, komisję rewizyjną (§ 56 i nast. Statutu). Zarząd ROD prowadzi sprawy ROD i reprezentuje PZD, w tym prowadzi sprawy ROD polegające na realizacji zadań koniecznych do zapewnienia bieżącego funkcjonowania ROD (sprawy zwykłego zarządu), a w szczególności realizuje obowiązki wynikające z prawa powszechnie obowiązującego (§ 69 i 72 Statutu). Jednym z takich obowiązków jest bezspornie rozpatrzenie wniosku o udostępnienie informacji publicznej, jaki wpływa do zarządu ROD (por. wyrok WSA w Gliwicach z dnia 22 maja 2018 r. o sygn. akt II SAB/Gl 42/18 – dostępny na http://orzeczenia.nsa.gov.pl ). Mając na uwadze powyższe regulacje nie sposób podzielić argumentację dotyczącą żądania odrzucenia skargi. Przechodząc dalej wyjaśnić należy, iż o bezczynności podmiotu zobowiązanego do udzielania informacji publicznej można mówić, gdy nie udzielił on zainteresowanej jednostce żądanej przez nią informacji publicznej stosownie do przepisów ustawy o dostępie do informacji publicznej, nie odmówił udostępnienia informacji na podstawie art. 16 ust. 1 u.d.i.p, nie umorzył postępowania w myśl art. 14 ust. 2 u.d.i.p., bądź też nie odmówił udostępnienia informacji publicznej przetworzonej w związku z niespełnieniem przez stronę warunku wskazanego w art. 3 ust. 1 pkt 1 u.d.i.p. Zauważyć należy, iż zgodnie z art. 13 ust. 1 u.d.i.p. udostępnianie informacji publicznej na wniosek następuje bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku. Od tej zasady przewidziano jednak wyjątki. Zgodnie z art. 13 ust. 2 u.d.i.p. jeżeli informacja publiczna nie może być udostępniona w terminie określonym w ust. 1, podmiot obowiązany do jej udostępnienia powiadamia w tym terminie o powodach opóźnienia oraz o terminie, w jakim udostępni informację, nie dłuższym jednak niż 2 miesiące od dnia złożenia wniosku. Nie można zatem zarzucić podmiotowi zobowiązanemu bezczynności, jeżeli powiadomi podmiot żądający udostępnienia informacji o niemożliwości zachowania terminu o którym mowa w art. 13 ust. 1 u.d.i.p. W orzecznictwie podkreśla się, iż przepis art. 13 ust. 2 u.d.i.p. ma na celu zapewnienie podmiotowi zobowiązanemu ustawowo do udostępnienia informacji odpowiedniego czasu, tak aby mógł zarówno w sposób prawidłowy przygotować żądaną we wniosku informację, jak również decyzję o odmowie jej udostępnienia (por. wyrok NSA z 18 stycznia 2017 r. o sygn. akt I OSK 423/16 - http://orzeczenia.nsa.gov.pl ). Przepis ten ma umożliwić zobowiązanym podmiotom, wśród których ustawodawca przewidział podmioty nie będące organami władzy oraz administracji publicznej, a więc jednostki niejednokrotnie nie zatrudniające prawników, rozpoznanie wniosku i przygotowanie odpowiedniego pisma lub decyzji, co w trudniejszych sprawach może wymagać więcej czasu niż 14 dni (por. wyrok WSA w Szczecinie z 2 października 2015 r. o sygn. akt II SAB/Sz 105/15 – dostępny na: http://orzeczenia.nsa.gov.pl ). Powiadomienie o powodach opóźnienia winno być wystosowane do wnioskodawcy w terminie 14 dni od daty otrzymania wniosku. W rozpoznanej sprawie Prezes Zarządu ROD "R." w S. pismem z 6 czerwca 2018 r. poinformował A. G., iż jej wniosek o udostępnienie informacji publicznej zostanie udostępniony po uzyskaniu stosownego stanowiska Okręgu Kaliskiego Polskiego Zawiązku działkowców w zakresie ochrony danych osobowych. W ocenie Sądu powyższe pismo, wystosowane do wnioskodawczyni, w terminie 14 dnia od daty złożenia wniosku, należy potraktować jako powiadomienie o którym mowa w art. 13 ust. 2 u.d.i.p. Jakkolwiek w piśmie tym Prezes Zarządu ROD "R." nie określił dokładnego terminu udzielenia odpowiedzi na wniosek, niemniej wskazał, iż nastąpi to niezwłocznie po uzyskaniu stosownych informacji. Należy zatem przyjąć, iż podmiot ten był, w związku z wystosowany powiadomieniem, zobowiązany do udzielenia ostatecznej odpowiedzi na wniosek w terminie 2 miesięcy od dnia złożenia wniosku, tj. do dnia 2 sierpnia 2018 r. Zdaniem Sądu w przedmiotowej sprawie nie ma podstaw by twierdzić, iż brak było podstaw do przedłużenia na podstawie art. 13 ust. 2 u.d.i.p. terminu do udzielania odpowiedzi na wniosek skarżącej. Niewątpliwie zadane pytania dotyczyły zagadnień wymagających nie tylko wyszukania odpowiednich informacji w posiadanej dokumentacji, ale także odpowiedniej wiedzy na temat ochrony prawa do prywatności, której to wiedzy taki podmiot jak Zarząd ROD mógł nie posiadać. Jak wynika z akt sprawy, do dnia 2 lipca 2018 r. Zarządu ROD "R." w S. udzielił A. G. informacji w zakresie pkt 1, 2 i częściowo 3, podał bowiem skład osobowy Zarządu i Komisji Rewizyjnej ROD "R."). Wywiązał się zatem w tym zakresie z obowiązku udzielania żądanej informacji przed terminem przedłożonym w skutek wystosowania stosownego powiadomienia. W tym miejscu zauważyć należy, iż skarga na bezczynność Zarządu ROD "R." została wniesiona przez A. G. w dniu 30 czerwca 2018 r. , a zatem przed upływem terminu określonego w art. 13 ust. 2 u.d.i.p. Zarządowi ROD "R." nie można zatem zarzucać pozostawanie w bezczynności w dniu wniesienia skargi, w zakresie udostępnienia tych informacji, których udzielnie nastąpiło pismami Prezesa Zarządu ROD "R." z dnia 25 czerwca 2018 r. oraz 2 lipca 2018 r. Tym samym skarga A. G. w zakresie bezczynności w udzieleniu informacji, której dotyczyły pkt 1, pkt 2 i częściowo pkt 3 (w zakresie dotyczącym składów Zarządu i Komisji Rewizyjnej ROD "R.") wniosku z 2 czerwca 2018 r. jest niezasadna i podlega oddaleniu na podstawie art. 151 P.p.s.a., o czym Sąd orzekł w pkt III sentencji wyroku. Niemniej stwierdzić należy, iż mimo upływu terminu przedłużonego na podstawie art. 13 ust. 2 u.d.i.p., Zarząd ROD "R." w S. nie załatwił w prawnie przewidzianej formie wniosku skarżącej o udostępnienia informacji w zakresie podania wysokości nagród przyznanym "aktywowi" ROD w S. (pkt 3 wniosku z 2 czerwca 2018 r. ) oraz w zakresie "przedstawienia uchwał zarządu dot. wszystkich osób zatrudnionych na podstawie umów o pracę i umów cywilno-prawnych (w tym prezesa, jako kierownika biura Zarządu) wraz z kwotami wynagrodzeń". W piśmie z dnia 25 czerwca 2018 r. Prezes Zarządu ROD "R." stwierdził, iż z uwagi na "ochronę danych osobowych i innych przepisów" nie może udostępnić informacji na temat wynagrodzeń pracowników biura ogrodu i wypłat dla aktywu ogrodu, ani uchwał i innych dokumentów dot. ww. osób. Powyższe powiadomienie nie może być jednak uznane za wywiązanie się Zarządu ROD "R." z obowiązku udostępnienia informacji publicznej. Zgodnie z art. 5 ust. 1 u.d.i.p prawo do informacji publicznej podlega ograniczeniu w zakresie i na zasadach określonych w przepisach o ochronie informacji niejawnych oraz o ochronie innych tajemnic ustawowo chronionych. Z kolei ust. 2 powyższego artykułu stanowi, że prawo do informacji publicznej podlega ograniczeniu ze względu na prywatność osoby fizycznej lub tajemnicę przedsiębiorcy. Ograniczenie to nie dotyczy informacji o osobach pełniących funkcje publiczne, mających związek z pełnieniem tych funkcji, w tym o warunkach powierzenia i wykonywania funkcji oraz przypadku, gdy osoba fizyczna lub przedsiębiorca rezygnują z przysługującego im prawa. Odmowa udostępnienia informacji publicznej, zgodnie z art. 16 ust. 1 u.d.i.p., co do zasady następuje w trybie wydania decyzji administracyjnej, do której stosuje się przepisy k.p.a., z uwzględnieniem szczególnych wymogów określonych w art. 16 ust. 2 pkt 1 i 2 u.d.i.p. W myśl art. 17 ust. 1 powoływanej ustawy, do rozstrzygnięć podmiotów obowiązanych do udostępnienia informacji niebędących organami władzy publicznej o odmowie udostępnienia informacji przepisy art. 16 stosuje się odpowiednio. W tym miejscu Sąd orzekający w niniejszej sprawie pragnie się powołać i w pełni podzielić rozważania zawarte w uzasadnieniu wyroku WSA w Poznaniu z dnia 7 maja 2013 r. o sygn. akt II SAB/Po 28/13 (dostępny na stronie internetowej: http://orzeczenia.nsa.gov.pl), w którym zauważono, że instytucja odesłania do odpowiedniego stosowania pewnej kategorii przepisów do innych stanów faktycznych nie jest zdefiniowana prawnie. W nauce prawa i orzecznictwie sądowym powszechnie przyjmuje się, iż odpowiednie stosowanie przepisów do których ustawodawca odsyła, może oznaczać zarówno stosowanie ich wprost, jak i stosowanie z pewnymi modyfikacjami, a także rezygnację ze stosowania danych przepisów do określonych stanów faktycznych i prawnych. Synonimy przysłówka "odpowiednio" to adekwatnie, właściwie, stosownie, należycie, poprawnie, słusznie, trafnie, jak należy, co wyraźnie wskazuje na to, iż stosowanie odpowiednie, to nie stosowanie wprost, lecz takie, które najpełniej umożliwi realizację celów danej regulacji i uzyskanie poprawnych (trafnych) rozwiązań. Odpowiednie stosowanie określonych przepisów oznacza zatem konieczność respektowania specyfiki postępowań, w jakich znaleźć one mają zastosowanie i to w taki sposób, by nie wypaczać istoty tych postępowań. Pamiętać przy tym należy, iż zasadniczą przesłanką dla dokonywania wykładni przepisów prawa, jest zasada racjonalności ustawodawcy, z której wynika założenie, iż nie stosuje on w treści aktów prawnych zbędnych słów i wyrażeń, a jednocześnie instytucjom prawnym odmiennie nazwanym przypisuje odmienne znaczenie. Skoro zatem ustawodawca w art. 17 powoływanej ustawy nakazuje do rozstrzygnięć podmiotów obowiązanych do udostępnienia informacji publicznej niebędących organami władzy publicznej odpowiednie stosowanie przepisu art. 16 tej ustawy, to oznacza to, iż w ten sposób stwarza w zakresie procedur udostępniania informacji publicznej w trybie wnioskowym nową kategorię specyficznego rozstrzygnięcia zbliżonego do decyzji administracyjnej, lecz różniącego się od niej przede wszystkim podmiotem wydającym rozstrzygnięcie. Biorąc pod uwagę cel ustawy o dostępie do informacji publicznej, jakim jest zagwarantowanie obywatelom realizacji konstytucyjnego prawa dostępu do informacji publicznej, oczywistym jawi się, iż przepisy tej ustawy winny być tak wykładane, by zapewnić obywatelom możliwie szeroki dostęp do informacji publicznej, a w przypadku niezbędnego przecież niekiedy ograniczenia tego dostępu ze względu na potrzebę zabezpieczania innych podlegających ochronie prawnej interesów, zapewnić obywatelom możliwość poznania i zrozumienia przesłanek odmowy udostępnienia im informacji publicznej oraz możliwość poddania tej odmowy kontroli sądowej. Stąd też uznać należy, iż odpowiednie stosowanie do rozstrzygnięć podmiotów obowiązanych do udostępnienia informacji publicznej, niebędących organami władzy publicznej, przepisu art. 16 tej ustawy, oznacza, iż rozstrzygnięcia tych podmiotów niezależnie od tego, czy zostaną formalnie nazwane decyzjami, orzeczeniami, czy po prostu rozstrzygnięciami, względnie nie zostaną opatrzone jakakolwiek nazwą, winny odpowiadać wymogom określonym w art. 16 ust. 2 pkt 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej oraz w art. 107 § 1 i § 3 k.p.a. w zakresie w jakim wymogi te są adekwatne dla sprawy udostępnienia informacji publicznej. Podejmując próbę takiego odpowiedniego zastosowania przywołanych powyżej przepisów do rozstrzygnięć podmiotów obowiązanych do udostępnienia informacji publicznej, niebędących organami władzy publicznej uznać należy, iż rozstrzygnięcia takowe winny zawierać oznaczenie podmiotu, datę wydania, oznaczenie wnioskodawcy, powołanie podstawy prawnej, rozstrzygnięcie, uzasadnienie faktyczne i prawne, pouczenie, czy i w jakim trybie służy od niej odwołanie, podpis z podaniem imienia i nazwiska oraz stanowiska osoby upoważnionej do wydania rozstrzygnięcia, a rozstrzygnięcie, w stosunku do którego może być wniesiona skarga do sądu administracyjnego, powinno zawierać ponadto pouczenie o dopuszczalności wniesienia skargi. Uzasadnienie stanowiska podmiotu o jakim mowa w art. 17 ust. 1 u.d.i.p. winno zaś zawierać imiona, nazwiska i funkcje osób, które zajęły stanowisko w toku postępowania o udostępnienie informacji, oraz oznaczenie podmiotów, ze względu na których dobra, o których mowa w art. 5 ust. 2, wydano decyzję o odmowie udostępnienia informacji oraz wskazanie jakich informacji dotyczyło żądanie, czy informacje te stanowiły informację publiczną i podanie przyczyn, z powodu których odmówiono udostępnienia żądanej informacji, z wyjaśnieniem podstawy prawnej rozstrzygnięcia i z przytoczeniem przepisów prawa. W świetle powyższych rozważań uznać należy, iż w badanej sprawie wymagane przepisami prawa rozstrzygnięcie nie zostało przez Zarząd ROD "R." wydane, nie można bowiem uznać za nie pisma z 25 czerwca 2018 r. W orzecznictwie sądu administracyjnego ugruntowany jest pogląd, że treść, a nie forma, przesądza o tym, czy dany akt jest decyzją administracyjną, jeżeli więc sprawa administracyjna podlega załatwieniu w drodze decyzji, to za decyzję należy uznać pismo organu rozstrzygającego, zawierające co najmniej oznaczenie tego organu, oznaczenie adresata aktu, rozstrzygnięcie w sprawie oraz podpis upoważnionego pracownika organu, gdyż spełnia to minimum podstawowych warunków wymienionych w art. 107 § 1 k.p.a. (por. orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego z 22 września 1981 r., sygn. SA 791/81, publ: ONSA 1981 Nr 2 poz. 91, z 8 lutego 1983 r., sygn. SA/Wr 559/82, publ: ONSA 1983 Nr 1 poz. 3, z 21 marca 2002 r., sygn. II SA 2213/01, dostępne LEX nr 157973; z 15 marca 2001 r., sygn. V SA 2938/99, dostępne LEX nr 51259, oraz z dnia 21 lipca 2011 r. o sygn. akt II OSK 1225/10 - dostępne na stronie internetowej: http://orzeczenia.nsa.gov.pl). Rozważania te znajdą odpowiednie zastosowanie również w stosunku do rozstrzygnięć podmiotów o jakich mowa w art. 17 ust. 1 u.d.i.p. Jakkolwiek można uznać, iż pismo Prezesa Zarządu ROD "R." z dnia 25 czerwca 2018 r. zawiera oznaczenie podmiotu, od którego pochodzi, oznaczenie adresata i podpis osoby upoważnionej do reprezentowania Zarządu ROD "R." , to jednak, w ocenie Sądu, nie zwiera jednoznacznego rozstrzygnięcia o odmowie udzielenia żądanej informacji publicznej, co powoduje, iż nie można uznać go za wymagane prawem rozstrzygnięcie. W piśmie tym Prezes Zarządu ROD nie wskazał także wprost, czy żądane przez skarżącą informacje stanowią informację publiczną. Pismo to nie zawiera określenia dokładnego określenia podmiotów, ze względu na których dobro, rozstrzygnięto o odmowie udostępnienia informacji, wskazano bardzo ogólnie podstawę prawną odmowy. W piśmie tym brak pouczenia o możliwości złożenia wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy (art. 17 ust 2 u.d.i.p.) lub skargi do sądu administracyjnego (art. 52 § 3 P.p.s.a.). Zamieszczenie takiego pouczenia wskazywałoby, że Prezes Zarządu ROD traktuje swoje pismo z dnia 25 czerwca 2018 r. jako rozstrzygnięcie, o którym mowa w art. 16 ust. 1 powoływanej ustawy. Reasumując, pismo to nie umożliwia skarżącemu poznania motywów rozstrzygnięcia podmiotu zobowiązanego do udostępnienia informacji, oceny zgodności z prawem stanowiska podmiotu oraz poddania go kontroli sądowej i z tych też przyczyn nie może być uznane za rozstrzygnięcie o jakim mowa w art. 17 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej. Z tych względów, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu na podstawie art. 149 p.p.s.a. w punkcie 1 sentencji wyroku zobowiązał Zarządu ROD "R." w S. do rozpoznania żądań skarżącej zawartych w pkt 3 i 4 jej wniosku z dnia 02 czerwca 2018 r. w sposób prawem przewidziany, to jest poprzez udostępnienie żądanej informacji publicznej w całości bądź w części, względnie poprzez wydanie odpowiadającego wymogom opisanym powyżej rozstrzygnięcia o odmowie udostępnienia informacji publicznej, względnie poinformowania strony, które z tych informacji nie stanowią informacji publicznej. W tym miejscu Sąd pragnie zwrócić uwagę, iż zgodnie z orzecznictwem NSA, udostępnieniu podlega nie każda informacja będąca w dyspozycji podmiotu o którym mowa w art. 4 ust. 1 pkt 5 u.d.i. p. lub odnosząca się do jego funkcjonowania, lecz tylko ta, która dotyczy wykonywania zadań publicznych lub dysponowania majątkiem publicznym. Stowarzyszenie, ubiegając się o dotacje publiczne, a następnie je przyjmując, musi godzić się z tym, że informacja dotycząca gospodarowania mieniem publicznym będzie podlegała publicznemu udostępnieniu (wyrok NSA z 8 lipca 2015 r., I OSK 1514/14 oraz z 16 października 2018 r. o sygn. akt I OSK 2566/16 – oba dostępne na stronie internetowej: http://orzeczenia.nsa.gov.pl). Sąd, mając na uwadze art. 149 § 1a P.p.s.a, po analizie całokształtu okoliczności faktycznych sprawy uznał, że stwierdzona bezczynność nie miała miejsca z rażącym naruszeniem prawa (pkt II sentencji wyroku). Oceniając tę kwestię Sąd wziął pod uwagę, że kwalifikacja naruszenia prawa jako "naruszenie rażące" musi posiadać pewne dodatkowe cechy w stosunku do stanu określanego jako "zwykłe" naruszenie. Rażące naruszenie prawa oznacza wadliwość o szczególnie dużym ciężarze gatunkowym, a zachodzi w razie oczywistego lekceważenia wniosków strony skarżącej i jawnego natężenia braku woli do załatwienia sprawy, jak też w razie ewidentnego niestosowania przepisów prawa. Rażące opóźnienie w podejmowanych przez organ czynnościach w danej sprawie ma być też oczywiście pozbawione jakiegokolwiek racjonalnego uzasadnienia. Zdaniem Sądu, Zarządowi ROD "R." w tym zakresie nie można stawiać aż tak daleko idących zarzutów. W opinii Sądu w przedmiotowej bezczynność Zarządu ROD nie była podyktowana celowym działaniem, uporczywym zaniechaniem ani lekceważeniem prawa, a wynikała z niewłaściwej interpretacji przepisów. Sąd miał na uwadze, iż Zarządu ROD "R." w S. podejmował czynności zmierzające do załatwienia wniosku strony skarżącej i udzielania żądanej informacji, co też uczynił w części pismami z 25 czerwca i 2 lipca 2018 r. O zwrocie kosztów postępowania Sąd orzekł w pkt IV wyroku na podstawie art. 200 P.p.s.a., zasądzając na rzecz skarżącej kwotę 100,- zł, na którą składa się uiszczony wpis od skargi. Na podstawie art. 119 pkt 4 P.p.s.a. sprawa została rozpoznana w trybie uproszczonym. Stosownie do art. 120 P.p.s.a. wyrok wydano na posiedzeniu niejawnym. |