drukuj    zapisz    Powrót do listy

6322 Usługi opiekuńcze, w tym skierowanie do domu pomocy społecznej, Pomoc społeczna, Samorządowe Kolegium Odwoławcze, Oddalono skargę kasacyjną, I OSK 1006/14 - Wyrok NSA z 2016-09-02, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

I OSK 1006/14 - Wyrok NSA

Data orzeczenia
2016-09-02 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2014-04-23
Sąd
Naczelny Sąd Administracyjny
Sędziowie
Agnieszka Miernik
Aleksandra Łaskarzewska /przewodniczący sprawozdawca/
Małgorzata Borowiec
Symbol z opisem
6322 Usługi opiekuńcze, w tym skierowanie do domu pomocy społecznej
Hasła tematyczne
Pomoc społeczna
Sygn. powiązane
II SA/Rz 1217/13 - Wyrok WSA w Rzeszowie z 2014-01-15
Skarżony organ
Samorządowe Kolegium Odwoławcze
Treść wyniku
Oddalono skargę kasacyjną
Powołane przepisy
Dz.U. 2013 poz 182 art. 61 ust. 1 pkt 1 i 2, art. 61 ust. 2 pkt 2, art. 103 ust. 2
Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej - tekst jednolity
Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Aleksandra Łaskarzewska (spr.) Sędziowie: Sędzia NSA Małgorzata Borowiec Sędzia del. WSA Agnieszka Miernik Protokolant: starszy inspektor sądowy Karolina Kubik po rozpoznaniu w dniu 2 września 2016 roku na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej E. T. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z dnia 15 stycznia 2014 r. sygn. akt II SA/Rz 1217/13 w sprawie ze skargi E. T. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w R. z dnia [...] września 2013 r. nr [...] w przedmiocie odpłatności za pobyt w DPS oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie wyrokiem z dnia 15 stycznia 2014 r., sygn. akt II SA/Rz 1217/13 oddalił skargę E. T. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w R. z dnia [...] września 2013 r. nr [...] w przedmiocie odpłatności za pobyt w DPS.

W uzasadnieniu wyroku WSA w Rzeszowie wskazał, że:

Starosta Powiatu R. decyzją z dnia [...] grudnia 2010 r. nr [...], umieścił F. T. w Domu Pomocy Społecznej w C. (dalej zwanego DPS). Decyzją z dnia [...] grudnia 2010 r. nr [...] Prezydent Miasta R.:

1. ustalił opłatę za pobyt F. T. w DPS od dnia zamieszkania tj. od 3 grudnia 2010 r., w wysokości 1946,66 zł miesięcznie tj. w wysokości miesięcznego kosztu utrzymania,

2. zobowiązał do wnoszenia opłaty za pobyt w DPS:

- F. T. za grudzień 2010 r. w wysokości 749,96 zł, zaś od stycznia 2011 r. w wysokości 801,68 zł miesięcznie,

- E. Z. za grudzień 2010 r., w wysokości 187,10 zł, zaś od stycznia 2011 r. w wysokości 200 zł miesięcznie

- A. T. za grudzień 2010 r. w wysokości 187,10 zł, zaś od stycznia 2011 r., w wysokości 200 zł miesięcznie,

3. kwotą za grudzień 2010 r. - 696,92 zł, a za styczeń 2011 r. kwotą 744,98 zł - obciążył Gminę Miasto R.

Kolejną decyzją z dnia [...] maja 2012 r. nr [...] Prezydent Miasta R. zmienił z urzędu własną decyzję z dnia [...] grudnia 2010 r. w ten sposób, że:

1. ustalił opłatę za pobyt F. T. w DPS od 1 marca 2012 r. w wysokości miesięcznego kosztu utrzymania tj. 2370 zł,

2. zobowiązał do wnoszenia opłaty za pobyt w DPS:

- F. T. za marzec 2012 r., w wysokości 827,73 zł zaś od 1 kwietnia 2012 r. - 888,73 zł miesięcznie,

- E. Z. w wysokości 200 zł miesięcznie,

3. ustalił E. T. kwotę opłaty z pobyt matki w DPS w wysokości 116,64 zł miesięcznie, jednocześnie zwolnił E. T. z ponoszenia ustalonej opłaty w okresie do 31 marca 2013 r.

4. kwotą za marzec 2012 r. w wysokości 1342,72 zł zaś od kwietnia 2012 r. w wysokości 1281,27 zł miesięcznie obciążył Gminę Miasto R.

Prezydent Miasta R. pismami z dnia 12 marca 2012 r. zawiadomił o wszczęciu postępowania administracyjnego w przedmiocie zmiany decyzji z dnia [...] grudnia 2010 r. w związku ze zmianą kosztu utrzymania mieszkańca DPS od 1 marca 2013 r. oraz waloryzacją świadczeń emerytalnych i rentowych.

Decyzją z dnia [...] lipca 2013 r. nr [...], zmienił z urzędu w całości decyzję z dnia [...] grudnia 2010 r., ostatnio zmienioną decyzją z dnia [...] maja 2012 r. w ten sposób, że:

1. uchylił pkt 1 i 4 zmienianej decyzji,

2. zobowiązał F. T. do wnoszenia opłaty za pobyt w DPS od kwietnia 2013 r., w wysokości 888,73 zł miesięcznie,

3. zobowiązał E. T. do wnoszenia opłaty za pobyt F. T. w wysokości 440 zł miesięcznie począwszy od 1 maja 2013 r.

4. pozostałą kwotę, stanowiącą różnicę między obowiązującym średnim miesięcznym kosztem utrzymania mieszkańca DPS a opłatą wnoszoną przez osoby obowiązane obciążył Gminę Miasto R.

W uzasadnieniu organ wskazał, że zgodnie z zarządzeniem Starosty R. z dnia [...] lutego 2012 r., nr [...], od 1 marca 2013 r. średni miesięczny koszt utrzymania mieszkańca w DPS wynosi 2450 zł. W związku z waloryzacją świadczeń emerytalno-rentowych od 1 marca 2013 r., uległa zmianie wysokość pobieranego przez F. T. świadczenia z ZUS i aktualnie wynosi 1320,59 zł netto miesięcznie, jednakże zgodnie z art. 106 ust. 3b ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2013 r., poz. 182, ze zm.; zwana dalej u.p.s), zmiana dochodu w/w nie przekroczyła 10 % kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej, zatem odpłatność za pobyt w DPS pozostaje na poziomie ustalonym w decyzji z dnia [...] maja 2012 r.

W odwołaniu od tej decyzji E. T. nie zgodził się ze sposobem naliczenia opłaty za pobyt jego matki w DPS.

Po rozpatrzeniu sprawy w trybie odwoławczym SKO decyzją z dnia [...] września 2013 r. nr [...], utrzymało w mocy decyzję organu I instancji. W uzasadnieniu decyzji wskazało, że F. T. z własnych dochodów wnosi odpłatność za swój pobyt w kwocie 888,73 zł miesięcznie. Pozostałą kwotę stanowiącą różnicę między średniomiesięcznym kosztem utrzymania pensjonariusza w DPS, a kwotą uiszczaną przez F. T. zobowiązani są pokryć zstępni w/w co stanowi kwotę 1561,27 zł miesięcznie. Kolegium podało, że spośród osób zobowiązanych do wnoszenia opłaty za pobyt w/w w DPS, jedynie E. T. kwalifikuje się ze względu na uzyskiwany dochód (2248,06 na osobę), do ponoszenia w części opłaty za pobyt matki w DPS. Uzyskiwany przez niego dochód obliguje go do ponoszenia miesięcznej opłaty w wysokości 880 zł. Uwzględniając wydatki zobowiązanego na utrzymanie domu, leczenie żony ustalił kwotę opłaty w wysokości 440 zł. W ocenie SKO, działania organu I instancji w kwestii ustalenia odpłatności zobowiązanego nie naruszają prawa. Zobowiązany ma zagwarantowany stały dochód a jego wysokość w pełni pokryje wydatki związane z utrzymaniem domu i leczeniem żony.

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie E. T. wniósł o uchylenie w całości decyzji obydwu instancji i przekazanie sprawy do ponownego rozpatrzenia organowi I instancji.

W odpowiedzi na skargę SKO wniosło o jej oddalenie, z przyczyn, które stanowiły podstawę wydania zaskarżonej decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie uznał, że skarga nie zasługuje na uwzględnienie. Sąd nie uwzględnił zarzutu skargi odnoszącego się do niezawarcia ze skarżącym umowy cywilnoprawnej. Wskazał, że dyrektor ośrodka pomocy społecznej podejmował próbę zawarcia umowy ze skarżącym na podstawie art. 103 ust. 2 u.p.s. Z treści skierowanego do skarżącego pisma z dnia 16 maja 2013 r. wynika, iż pracownik Ośrodka Pomocy Społecznej w R. przesłał E. T. celem podpisania i zwrotu jednego egzemplarza umowy dotyczącej ustalenia opłaty za pobyt w domu pomocy społecznej F. T. Taka umowa nie została zawarta albowiem strona nie zaakceptowała propozycji co do współuczestniczenia w kosztach pobytu swej matki w domu pomocy społecznej w wysokości 440 zł miesięcznie. Sąd uznał, że fakt niezawarcia umowy nie wpływa na ocenę legalności zaskarżonych decyzji. Umowa, o której mowa nie musi być zawarta z małżonkiem, wstępnym czy zstępnym aby organ ustalił opłatę za pobyt w formie decyzji administracyjnej na podstawie art. 59 ust. 1 u.p.s. Obowiązek wnoszenia opłaty przez konkretną osobę, czy osoby spośród kręgu podmiotów zobowiązanych na mocy art. 61 ust. 1 i ust. 2 pkt 1 i 2 u.p.s. nie kreuje umowa z art. 103 ust. 2 u.p.s., lecz decyzja administracyjna o ustaleniu opłaty za pobyt w domu pomocy społecznej. Umowa może przewidywać wyłącznie wyższy niż określony przepisami ustawy o pomocy społecznej odsetek finansowania pobytu osoby umieszczonej w domu pomocy społecznej. Strony umowy nie mogą przewidzieć niższego procentu współuczestnictwa osoby zobowiązanej mocą przepisów prawa do ponoszenia kosztów. Zobowiązany do wnoszenia opłaty może ubiegać się o wydanie decyzji o zwolnieniu z tego obowiązku w trybie i zasadach jakie przewiduje art. 64 u.p.s. Reasumując, Sąd uznał, że niezawarcie umowy ze skarżącym nie powoduje utraty kompetencji organu do wydania decyzji o odpłatności za pobyt.

Sąd nie zaakceptował również zarzutu podnoszącego naruszenie przez organy art. 61 ust. 2 pkt 2 w związku z art. 103 ust. 2 u.p.s. Wskazał, iż z treści tej regulacji skarżący wyprowadza wniosek o nielegalności zwiększenia opłaty za pobyt w sytuacji gdy jedna z osób jest zwalania z odpłatności. Według treści art. 103 ust. 2 u.p.s., kierownik ośrodka pomocy społecznej ustala w drodze umowy z małżonkiem, zstępnymi przed wstępnymi mieszkańca domu wysokość wnoszonej przez nich opłaty za pobyt tego mieszkańca w domu pomocy społecznej, biorąc pod uwagę wysokość dochodów i możliwości, przy czym opłata ta nie powinna być zwiększana w przypadku gdy jedna z osób jest zwalniana z odpłatności z mocy prawa lub z powodów, o których mowa w art. 64 ustawy o pomocy społecznej. Sąd podzielił argumentacje organów, iż ustalenie wysokości obciążenia z tytułu odpłatności za pobyt nie zostało spowodowane zwolnieniem osób obowiązanych z mocy prawa jak również na skutek powodów określonych w art. 64 u.p.s. Powodem wszczęcia postępowania zakończonego kontrolowaną przez Sąd decyzją administracyjną była zmiana kosztu utrzymania mieszkańca DPS w C. oraz waloryzacja świadczeń emerytalno – rentowych w roku 2013 r. Takie przyczyny oznaczono w zawiadomieniu o wszczęciu postępowania skierowanym m.in. do E. T. Dlatego Sąd nie zgodził się z twierdzeniem strony skarżącej, że zwiększanie jego obciążeń wynika faktu zwolnienia lub umorzenia opłaty innych osób zobowiązanych do ponoszenia kosztów. Jako chybiony WSA uznał także pogląd skarżącego co do konieczności podzielenia wysokości opłaty na liczbę osób obowiązanych w tym osoby zwolnione od obowiązku ponoszenia opłaty ze względu na nieprzekroczenie kryterium dochodowego. W ocenie Sądu, podstawy do tego wniosku nie dają zarówno wyniki wykładni językowej, funkcjonalnej jak i systemowej art. 61 u.p.s. W myśl art. 103 ust. 2 u.p.s. kierownik ośrodka pomocy społecznej obowiązany jest przy ustaleniu odpłatności brać pod uwagę wysokość dochodów i możliwości osoby obowiązanej. Z treści tego przepisu nie wynika, aby odpłatność miała ulec stosunkowemu do liczby osób nieprzekraczających określony pułap dochodów zmniejszeniu. Ocena postępowania organów w niniejszej sprawie dała Sądowi podstawy do twierdzenia, że powyższe dyrektywy wymiaru odpłatności za pobyt w domu pomocy społecznej zostały uwzględnione. Organ pierwszej instancji wziął pod uwagę takie okoliczności jak miesięczny dochód rodziny oraz miesięczne wydatki.

Skargę kasacyjną od powyższego orzeczenia wniósł skarżący i zaskarżając wyrok w całości zarzucił:

1. naruszenie art. 103 ust 2 u.p.s. poprzez niewłaściwe zastosowanie, tj. dokonanie wadliwej subsumpcji tego przepisu do ustalonego stanu faktycznego skutkujące uznaniem, że ustalenie wysokości obciążenia skarżącego E. T. z tytułu odpłatności za pobyt w DPS jego matki F. T. nie zostało spowodowane zwolnieniem osób obowiązanych z mocy prawa.

2. naruszenie art. 61 ust. 2 pkt. 2 u.p.s. w związku z art. 103 ust. 2 tej ustawy przez niewłaściwą wykładnię tych przepisów w kwestii zasad ustalania wysokości opłaty za pobyt w DPS obciążającej osoby wskazane w art. 61 ust. 1 pkt 2 (małżonka i zstępnych przed wstępnymi) polegające na uznaniu, że opłata za pobyt w DPS nie może być rozdzielona między te osoby.

W związku ze wskazanymi podstawami kasacyjnymi, na podstawie art. 176 w zw. z art. 185 § 1 P.p.s.a. wniesiono o:

1. uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Rzeszowie.

2. zasądzenie kosztów postępowania kasacyjnego na rzecz skarżącego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu wskazano, na art. 103 ust. 2 u.p.s., który wyraźnie zabrania zwiększania wysokości opłaty za pobyt w DPS mieszkańca takiego domu w sytuacji, gdy jedna z kręgu osób zobowiązanych do wnoszenia tej opłaty jest zwalniania z odpłatności m.in. z mocy prawa. Przepis ten wskazuje zasady, według jakich odbywa się ustalanie z małżonkiem oraz zstępnymi przed wstępnymi wysokości opłaty za pobyt domu opieki społecznej mieszkańca tego domu i stanowi wprost, że wysokość opłaty ustala się biorąc pod uwagę wysokość dochodów i możliwości, przy czym, opłata ta nie powinna być zwiększana w przypadku gdy jedna z osób jest zwalniana z odpłatności z mocy prawa lub z powodów, o których mowa w art. 64. Do zwolnienia z mocy prawa dochodzi m.in. w sytuacji określonej w art. 61 ust. 2 ustawy, tj. w sytuacji jeżeli dochód osoby samotnie gospodarującej nie przekracza 300 % kryterium dochodowego lub jeżeli dochód osoby w rodzinie nie przekracza 300 % kryterium dochodowego na osobę w rodzinie. Z taką sytuacją mamy do czynienia w przedmiotowej spawie. E. Z. przed wydaniem zaskarżonej decyzji obowiązana była wnosić opłatę w wysokości 200 zł miesięcznie. W toku na nowo wszczętego postępowania ustalono, że osoba ta nie przekracza kryterium dochodowego, co powoduje zwolnienie jej z mocy prawa z obowiązku wnoszenia opłaty za pobyt F. T. w DPS. Okoliczność ta znalazła odzwierciedlenie w treści zaskarżonej decyzji, gdyż organ z tej przyczyny nie obciążył E. Z. obowiązkiem ponoszenia opłaty za pobyt w DPS F. T.. Co prawda organ nie zawarł w treści decyzji odrębnego rozstrzygnięcia (aktu woli) z którego wynikałby wprost zamiar organu o odstąpieniu obciążania E. Z. opłatą z przyczyn ustawowych, niemniej jednak faktem jest, że na skutek wydania nowej decyzji w sprawie, doszło do zwolnienia E. Z. od dalszego ponoszenia opłat. Jednocześnie w tej samej decyzji zmieniającej decyzję poprzednio obowiązującą organ ustalił wysokość opłaty dla E. T. w wysokości 440 zł miesięcznie tj. o 323,36 zł więcej względem dotychczas obowiązującej E. T. wysokości tej opłaty. W ocenie strony, taki sposób postępowania tj. jednoczesna rezygnacja z obciążania opłatą za pobyt w DPS jednej osoby i ustalenie wysokości tej opłaty innej osobie w kwocie ponad trzykrotnie wyższej od dotychczasowej, stoi w jawnej sprzeczności z dyspozycją przepisu art. 103 ust. 2 u.p.s.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje.

Stosownie do art. 183 § 1 P.p.s.a., Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej, biorąc z urzędu pod uwagę tylko okoliczności uzasadniające nieważność postępowania, które to okoliczności w tym przypadku nie zachodziły. Tak więc, postępowanie kasacyjne w niniejszej sprawie sprowadzało się wyłącznie do badania zasadności podstaw kasacyjnych, przytoczonych w skardze kasacyjnej.

W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego, skarga kasacyjna nie zawiera usprawiedliwionych podstaw. Rozważania nad zasadnością podniesionych w niej zarzutów należy rozpocząć od przypomnienia, że przedmiotem postępowania administracyjnego poddanego kontroli Sądu I instancji była zmiana decyzji ustalającej odpłatność za pobyt w domu pomocy społecznej. Do wnoszenia opłaty za pobyt F. T. w Domu Pomocy Społecznej w C. byli zobowiązani, na mocy decyzji Prezydenta Miasta R. z dnia [...] grudnia 2010 r. zmienionej następnie decyzją tego organu z dnia [...] grudnia 2010 r., F. T. - pensjonariuszka, jej dzieci - E. Z. i A. T. oraz Gmina Miasto R. Bezspornym pozostaje, iż wskutek zmiany średniego miesięcznego kosztu utrzymania mieszkańca DPS w C. oraz waloryzacji świadczeń emerytalno-rentowych w 2013 r. zaistniały, określone w art. 106 ust. 5 u.p.s., przesłanki do ponownej zmiany decyzji z dnia [...] grudnia 2010 r. W postępowaniu tym organ miał obowiązek ustalić zarówno aktualny koszt utrzymania pensjonariusza, jak i aktualną sytuację dochodową mieszkańca DPS oraz osób wymienionych w art. 61 ust. 1 pkt 2 ustawy, na których ciąży obowiązek partycypowania w kosztach pobytu pensjonariusza w placówce.

Sąd pierwszej instancji, wbrew zarzutom skargi kasacyjnej, nie dokonał takiej wykładni art. 61 ust. 2 pkt 2 i art. 103 ust. 2 u.p.s. z której wynikałoby, iż nie akceptuje możliwości podziału opłaty za pobyt w DPS pomiędzy wszystkich zobowiązanych członków rodziny pensjonariusza. W uzasadnieniu zaskarżonego wyroku Sąd wywodził jedynie, że wymiar uczestniczenia w odpłatności za pobyt osoby bliskiej w domu pomocy społecznej jest uzależniony od miesięcznego dochodu oraz wydatków rodziny zobowiązanego.

Z powyższym stanowiskiem Sądu pierwszej instancji należy się zgodzić. W myśl art. 61 ust. 2 omawianej ustawy, opłatę za pobyt w domu pomocy społecznej wnoszą: 1) mieszkaniec domu, nie więcej jednak niż 70% swojego dochodu, a w przypadku osób małoletnich przedstawiciel ustawowy z dochodów dziecka, nie więcej niż 70% tego dochodu; 2) małżonek, zstępni przed wstępnymi - zgodnie z umową zawartą w trybie art. 103 ust. 2: a) w przypadku osoby samotnie gospodarującej, jeżeli dochód jest wyższy niż 300% kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej, jednak kwota dochodu pozostająca po wniesieniu opłaty nie może być niższa niż 300% tego kryterium, b) w przypadku osoby w rodzinie, jeżeli posiadany dochód na osobę jest wyższy niż 300% kryterium dochodowego na osobę w rodzinie, z tym że kwota dochodu pozostająca po wniesieniu opłaty nie może być niższa niż 300% kryterium dochodowego na osobę w rodzinie; 3) gmina, z której osoba została skierowana do domu pomocy społecznej – w wysokości różnicy między średnim kosztem utrzymania w domu pomocy społecznej, a opłatami wnoszonymi przez osoby, o których mowa w art. 61 pkt 1 i 2 ustawy o pomocy społecznej.

Z powyższego przepisu wprost wynika, że obowiązek partycypowania w kosztach utrzymania krewnego skierowanego do domu pomocy społecznej, przez osoby wymienione w art. 61 ust. 2 pkt 2 u.p.s., jest zależny wyłącznie od ich sytuacji dochodowej. Z obowiązku tego zwolnieni są małżonek, zstępni i wstępni, których dochód nie przekracza 300% kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej lub 300% kryterium dochodowego na osobę w rodzinie. Kwota dochodu pozostająca po wniesieniu opłaty nie może być niższa niż 300% tego kryterium (odpowiednio osoby samotnie gospodarującej lub osoby w rodzinie). Wysokość obciążeń osoby spełniającej kryterium dochodowe określone w art. 61 ust. 2 pkt 2 u.p.s., zależna jest więc od tego, o ile jej dochód przekracza kwotę kryterium dochodowego, opłata bowiem nie może być wyższa od tej nadwyżki. Bez znaczenia pozostaje natomiast ilość osób obowiązanych do ponoszenia przedmiotowej opłaty, gdyż, jak wskazano już wyżej, jedynym czynnikiem kształtującym jej wysokość w odniesieniu do osób wymienionych w art. 61 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy, jest ich sytuacja dochodowa.

Z uzasadnienia zaskarżonego wyroku wynika, że właśnie tym kryterium posłużono się przy ponownym ustaleniu wysokości obciążenia skarżącego kosztami pobytu F. T. w DPS. Skarżący kasacyjnie forsując tezę, iż zwiększenie wobec niego wysokości ww. opłaty nastąpiło z powodu rezygnacji z obciążania tą opłatą jego siostry E. Z., całkowicie pomija zasadniczą w tej sprawie okoliczność zmiany swojej sytuacji dochodowej. Z akt sprawy wynika, że w 2012 r. średni dochód członka rodziny skarżącego wynosił 1.169.46 zł, co przełożyło się na wysokość ówcześnie przypadającej na niego opłaty. W 2013 r. dochód ten kształtował się na poziomie 2.248,06 zł na osobę. Okoliczność ta, w myśl art. 106 ust. 5 u.p.s., stanowiła obligatoryjną przesłankę weryfikacji decyzji ustalającej odpłatność za pobyt F. T. w DPS, także pod kątem wysokości obciążenia tą opłatą skarżącego. W świetle kryteriów przewidzianych w art. 61 ust. 2 pkt 2 u.p.s., uzyskiwany dochód kwalifikował skarżącego do ponoszenia miesięcznej opłaty w wysokości 880 zł, co uzasadniało zmianę wysokości tej opłaty, stosownie do aktualnych możliwości płatniczych strony. Treść zaskarżonej decyzji jednoznacznie wskazuje, iż ostateczne ustalenie tej kwoty na poziomie 440 zł wynikało z zastosowania przez organ instytucji częściowego zwolnienia z opłaty na podstawie art. 64 u.p.s. Zwiększenie obciążeń skarżącego nie wynikało zatem z faktu zwolnienia z opłaty pozostałych osób zobowiązanych do ponoszenia kosztów pobytu F. T. w DPS. Było wyłącznie wynikiem uwzględnienia aktualnych możliwości finansowych strony, której sytuacja dochodowa uległa znacznej poprawie.

Jednocześnie należy podkreślić, iż w omawianym przypadku nie znajdował zastosowania art. 103 ust. 2 ustawy o pomocy społecznej, który zawiera dyrektywy wymiaru odpłatności za pobyt w domu pomocy społecznej, w sytuacji kształtowania wysokości opłaty wnoszonej przez osoby wymienione w art. 61 ust. 1 pkt 2 u.p.s., w drodze umowy. W rozpoznawanej sprawie, stosownie do wymagań art. 59 ust. 1 u.p.s., obowiązek ponoszenia opłat za pobyt w domu pomocy społecznej został nałożony w drodze decyzji administracyjnej. Także w drodze decyzji administracyjnej a nie umowy, określono wysokość opłat przypadających na podmioty wymienione w art. 61 ust. 1 u.p.s. Warto przy tym wyjaśnić, że umowę, o której mowa w art. 103 ust. 2 u.p.s., traktuje się nie jako źródło obowiązku ponoszenia opłaty (ten wynika z art. 61 u.p.s.), ale jako czynność, za której pośrednictwem można kształtować wysokość tej opłaty inaczej niż przy zastosowaniu kryteriów wskazanych w art. 61 ust. 2 pkt 2 u.p.s. Zawarcie takiej umowy ma na celu umożliwienie małżonkowi, zstępnym i wstępnym zadeklarowanie opłacania wyższego odsetka opłaty, aniżeli wynika to z przepisów o maksymalnych obciążeniach ustalonych w art. 61 ust. 2 pkt 2 ustawy. W niniejszej sprawie nie doszło do zawarcia umowy, o której mowa w art. 103 ust. 2 u.p.s., gdyż skarżący nie zaakceptował zaproponowanej przez organ kwoty. Sąd I instancji nie mógł wiec naruszyć art. 103 ust. 2 u.p.s., gdyż w procesie kontroli sądowoadministracyjnej przepis ten nie był stosowany w rozumieniu, na które powołano się w skardze kasacyjnej.

Z przedstawionych względów, Naczelny Sąd Administracyjny orzekł o oddaleniu skargi kasacyjnej na podstawie art. 184 P.p.s.a.



Powered by SoftProdukt