drukuj    zapisz    Powrót do listy

6038 Inne uprawnienia  do  wykonywania czynności  i zajęć w sprawach objętych symbolem 603, Ruch drogowy, Samorządowe Kolegium Odwoławcze, Oddalono skargę, III SA/Po 694/17 - Wyrok WSA w Poznaniu z 2018-02-28, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

III SA/Po 694/17 - Wyrok WSA w Poznaniu

Data orzeczenia
2018-02-28 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2017-09-13
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu
Sędziowie
Izabela Paluszyńska /przewodniczący/
Marek Sachajko
Szymon Widłak /sprawozdawca/
Symbol z opisem
6038 Inne uprawnienia  do  wykonywania czynności  i zajęć w sprawach objętych symbolem 603
Hasła tematyczne
Ruch drogowy
Sygn. powiązane
II GSK 1282/18 - Wyrok NSA z 2021-07-08
Skarżony organ
Samorządowe Kolegium Odwoławcze
Treść wyniku
Oddalono skargę
Powołane przepisy
Dz.U. 2017 poz 1369 art. 151
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.
Dz.U. 2012 poz 1137 art. 84 ust. 3 pkt 2
Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym - tekst jednolity
Sentencja

Dnia 28 lutego 2018 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Izabela Paluszyńska Sędziowie WSA Szymon Widłak (spr.) WSA Marek Sachajko Protokolant: st. sekr. sąd. Małgorzata Błoszyk po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 8 lutego 2018 roku przy udziale sprawy ze skargi G. S. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] lipca 2017 r. nr [...] w przedmiocie cofnięcia diagnoście uprawnienia do wykonywania badań technicznych oddala skargę

Uzasadnienie

Samorządowe Kolegium Odwoławcze decyzją z [...] lipca 2017 r., nr [...], po rozpatrzeniu odwołania G. S. (dalej: "strona") od decyzji Prezydenta Miasta P. z [...] listopada 2016 r., nr [...], w przedmiocie cofnięcia diagnoście uprawnienia do wykonywania badań technicznych, utrzymało w mocy decyzję organu I instancji.

Powyższe rozstrzygnięcie zapadło w następującym stanie faktycznym.

W dniu [...] lipca 2016 r. Starosta P., w porozumieniu z Dyrektorem Transportowego Dozoru Technicznego, przeprowadził coroczną kontrolę przedsiębiorcy [...], prowadzącego stację kontroli pojazdów o kodzie [...] Skontrolowana stacja posiadała wyposażenie i warunki lokalowe uprawniające do wykonywania badań technicznych jako podstawowa stacja kontroli pojazdów, o której mowa w art. 83 ust. 1 pkt 1 lit. a, b i c ustawy z 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym. Zaświadczenie potwierdzające wpis do rejestru przedsiębiorców prowadzących stacje kontroli pojazdów we wskazanym zakresie zostało wydane przez Starostę [...] [...] lipca 2015.

W wyniku kontroli ustalono, że od [...] lipca 2015 r. diagności W. S. oraz G. S. przeprowadzili łącznie 11 badań technicznych pojazdów, w których dokonano zmian konstrukcyjnych lub wymiany elementów powodujących zmianę danych w dowodzie rejestracyjnym. Strona wystawiła zaświadczenia o dodatkowych badaniach technicznych:

1) zaświadczenie nr [...] z [...] sierpnia 2015 r. dotyczące pojazdu marki KIA Soul o numerze rejestracyjnym [...] wraz z opisem zmian dokonanych w pojeździe oraz załącznikiem fotograficznym. Opis zmiany: "zdemontowano przegrodę oddzielającą przestrzeń osobową pojazdu od części bagażowej";

2) zaświadczenie nr [...] z [...] sierpnia 2015 r. dotyczące pojazdu marki Opel Vivaro o numerze rejestracyjnym [...] wraz z opisem zmian dokonanych w pojeździe oraz załącznikiem fotograficznym. Opis zmiany: "zamontowano dwa fotele w drugim rzędzie siedzeń. Przesunięto ścianę grodziową za drugi rząd siedzeń";

3) zaświadczenie nr [...] z [...] sierpnia 2015 r. dotyczące pojazdu marki BMW X3 [...] o numerze rejestracyjnym [...] wraz z opisem zmian dokonanych w pojeździe oraz załącznikiem fotograficznym. Opis zmiany: "zdemontowano przegrodę oddzielającą przestrzeń osobową pojazdu od części bagażowej";

4) zaświadczenie nr [...] z [...] sierpnia 2015 r. dotyczące pojazdu marki Renault Trafic II o numerze rejestracyjnym [...] wraz z opisem zmian dokonanych w pojeździe oraz załącznikiem fotograficznym. Opis zmiany: "w miejsce fotela pasażera zamontowano dwuosobową kanapę w pierwszym rzędzie foteli. Kanapa jest wyposażona w zagłówki i pasy bezpieczeństwa";

Prezydent Miasta P. decyzją z [...] listopada 2016 r., działając na podstawie art. 84 ust. 3 pkt 2 ustawy – Prawo o ruchu drogowym, cofnął stronie uprawnienie nr [...] do wykonywania badań technicznych pojazdów.

W odwołaniu, wnosząc o uchylenie decyzji organu I instancji oraz umorzenie postępowania, strona zarzuciła naruszenie: 1) prawa materialnego, przez błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie art. 84 ust. 3 pkt 2 ustawy – Prawo o ruchu drogowym na skutek nieprawidłowego uznania, że diagnosta swoim postępowaniem wypełnił znamiona tego przepisu, a także 2) procedury administracyjnej, to jest art. 6, art. 7, art. 8, art. 77, art. 80 i art. 107 § 3 ustawy – Kodeks postępowania administracyjnego, przez niepełne rozważenie materiału dowodowego, niedokładne wyjaśnienie i określenie stanu faktycznego oraz prawnego sprawy, co w konsekwencji doprowadziło do wadliwego wydania decyzji o cofnięciu uprawnień oraz błędne i niepełne uzasadnienie decyzji, jak również wydanie jej z rażącym naruszeniem zasady pogłębiania zaufania do władzy publicznej.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze, utrzymując w mocy decyzję organu I instancji, wskazało, że stosownie do art. 83 ust. 1a ustawy – Prawo o ruchu drogowym badanie techniczne pojazdu, w którym dokonano zmian konstrukcyjnych lub wymiany elementów powodujących zmianę danych w dowodzie rejestracyjnym jest przeprowadzane wyłącznie w okręgowej stacji kontroli pojazdów. Strona wydała natomiast zaświadczenia o dodatkowym badaniu technicznym potwierdzające zmiany polegające na zdemontowaniu przegrody oddzielającej przestrzeń osobową pojazdu od części bagażowej, czy zamontowaniu dwóch foteli w drugim rzędzie siedzeń i przesunięciu ściany grodziowej za drugi rząd siedzeń, przystawiając na tych zaświadczeniach pieczęć podstawowej stacji kontroli pojazdów [...], [...], [...]. Kolegium wskazało jednocześnie, że pominęło dowód z zaświadczenia nr [...] z [...] października 2015 r., które uwzględnił organ I instancji, ponieważ egzemplarz znajdujący się w aktach sprawy, jako załącznik do protokołu kontroli, nie został podpisany przez odwołującego – co nie zmienia faktu popełnionych przez odwołującego naruszeń w pozostałym zakresie.

W ocenie organu odwoławczego wydane zaświadczenia dotyczyły zmian konstrukcyjnych, wymagających dokonania zmian w dowodach rejestracyjnych w rubryce "rodzaj pojazdu", a w jednym z przypadków także w rubryce "S1" – liczba miejsc siedzących. Odwołujący nie dostrzegł zatem, że uchybił art. 83 ust. 1a ustawy – Prawo o ruchu drogowym wyznaczającemu placówki właściwe do tego rodzaju badań. Skontrolowana stacja nie posiadała uprawnień stacji okręgowej, co powoduje, że powyższe badania odbyły się w stacji, w której nie mogły zostać przeprowadzone.

Jak w dalszej kolejności podniosło Kolegium to diagnosta powinien określić, czy posiadane przez niego uprawnienia, ale także uprawnienia zatrudniającej go stacji kontroli, są wystarczające do przeprowadzenia badania i wystawienia niewadliwego zaświadczenia. Dbałość o formalny aspekt badania spoczywa na diagnoście. Za niewiarygodne organ odwoławczy uznał przy tym wyjaśnienia odwołującego, że nie miał on świadomości zasad na jakich odbywają się badania, skoro w stacji kontroli pojazdów zatrudniony jest ponad 10 lat. Wykonywanie zawodu diagnosty obligowało stronę do przestrzegania wszelkich przepisów regulujących jego czynności, jak i czynności stacji kontroli, z ramienia której wystawiał zaświadczenia.

W świetle powyższych ustaleń zdaniem organu II instancji odwołujący dopuścił się wydania zaświadczeń niezgodnie z przepisami ustawy – Prawo o ruchu drogowym, a konkretnie z art. 83 ust. 1a tej ustawy, co obliguje do cofnięcia uprawnień.

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu strona, wnosząc o uchylenie zaskarżonej decyzji i poprzedzającej ją decyzji organu I instancji, zarzuciła naruszenie:

1) prawa materialnego, przez błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie art. 84 ust. 3 pkt 2 ustawy – Prawo o ruchu drogowym, poprzez nieprawidłowe uznanie, że diagnosta swoim postępowaniem wypełnił znamię tego przepisu przez umyśle wydanie zaświadczenia niezgodnie z przepisami i zastosowanie tego przepisu w sytuacji, gdy w postępowaniu nie doszło do rozważenia czy ciężar ewentualnie popełnionego przez diagnostę uchybienia jest na tyle istotny, że daje podstawę do cofnięcia uprawnień,

2) prawa materialnego, przez błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie art. 84 ust. 3 pkt 2 w zw. z ust. 4 ustawy – Prawo o ruchu drogowym pomimo niezgodności tego uregulowania z wyrażoną w art. 2 i art. 31 ust. 3 Konstytucji RP zasadą proporcjonalności, albowiem przepis ten jako unormowanie o charakterze sankcyjnym nie określa gradacji kar ze względu na stopień winy co prowadzi do karania diagnosty cofnięciem uprawnień w każdym przypadku, bez względu na charakter, stopień zawinienia i skutki czynu, a co w konsekwencji prowadzi do sytuacji uniemożliwiającej ubieganie się o ponowne uprawnienia diagnosty wcześniej niż po upływie 5 lat od dnia ich ostatecznego cofnięcia,

3) procedury administracyjnej, to jest art. 7, art. 8, art. 77, art. 80 i art. 107 § 3 ustawy – Kodeks postępowania administracyjnego, przez fragmentaryczne i niewystarczające rozważenie materiału dowodowego, w tym w kontekście przede wszystkim złożonych w postępowaniu odwoławczym zarzutów, niedokładne wyjaśnienie i określenie stanu faktycznego sprawy, sporządzenie błędnego i niepełnego uzasadnienia prawnego oraz faktycznego decyzji, a także wydanie decyzji z pominięciem oceny zachowania diagnosty w kontekście zakresu i pełnego zbadania sposobu przeprowadzenia badania technicznego, a tym samym braku rozważenia przepisów wskazanych w pkt 1 i 2 zarzutów skargi oraz analizy tego, czy ciężar popełnionego uchybienia jest na tyle istotny, aby cofnąć uprawnienia.

W uzasadnieniu skargi podniesiono, że zastosowanie sankcji z art. 84 ust. 3 pkt 2 ustawy – Prawo o ruchu drogowym zarezerwowane jest dla drastycznych naruszeń prawa, a ponadto możliwe jest tylko w przypadku umyślnego i celowego naruszenia przez diagnostę danego przepisu. W sprawie nie wykazano, aby skarżący przesłanki te spełnił. Skarżący ponownie zwrócił uwagę na to, że był przeświadczony, na skutek przyjętej interpretacji prawa, że zakwestionowane badania – zarówno on, jak i stacja – może wykonywać do końca 2015 roku. Organ a priori założył ponadto, że skarżący znał treść decyzji poświadczającej warunki lokalowe stacji wydanej w lipcu 2015 roku. Zresztą skarżący dysponował stosowną wiedzą i urządzeniami, aby sporne w sprawie badania przeprowadzić w sposób rzetelny, a ich wykonanie nie wywołało żadnego negatywnego skutku w postaci zagrożenia bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Skarżący zwrócił jednocześnie uwagę na konieczność zachowania konstytucyjnej zasady proporcjonalności.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w odpowiedzi na skargę wniosło o jej oddalenie, podtrzymując dotychczas prezentowane stanowisko.

Postanowieniem z 20 września 2017 r. tut. Sąd zawiesił postępowanie sądowe z uwagi na zawisłe przed Trybunałem Konstytucyjnym pytanie prawne dotyczące art. 84 ust. 3 pkt 1 i pkt 2 ustawy – Prawo o ruchu drogowym (postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z 19 maja 2016 r., sygn. akt III SA/Po 1167/15).

Postanowieniem z 8 stycznia 2018 r. Sąd podjął zawieszone postępowanie.

Na rozprawie przed tut. Sądem, która odbyła się 8 lutego 2018 r. skarżący wniósł i wywiódł jak w skardze.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu zważył, co następuje:

Skarga nie zasługuje na uwzględnienie.

Zaskarżona decyzja Samorządowego Kolegium Odwoławczego z [...] lipca 2017 r., nr [...], nie narusza ani prawa materialnego, ani przepisów postępowania w stopniu, który stosownie do art. 145 § 1 pkt 1 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn. Dz. U. z 2017 r., poz. 1369 ze zm., dalej: "P.p.s.a.") uzasadniałby jej wyeliminowanie z obrotu prawnego.

Materialnoprawną podstawę zaskarżonej decyzji stanowi art. 84 ust. 3 pkt 2 ustawy z 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (tekst jedn. Dz. U. z 2012 r., poz. 1137 ze zm., dalej: "P.r.d."). Zgodnie z tą regulacją starosta cofa diagnoście uprawnienie do wykonywania badań technicznych, jeżeli w wyniku przeprowadzonej kontroli stwierdzono wydanie przez diagnostę zaświadczenia albo dokonanie wpisu do dowodu rejestracyjnego pojazdu niezgodnie ze stanem faktycznym lub przepisami. Jak stanowi przy tym art. 84 ust. 4 P.r.d. w przypadku cofnięcia diagnoście uprawnienia do wykonywania badań technicznych, ponowne uprawnienie nie może być wydane wcześniej niż po upływie 5 lat od dnia, w którym decyzja o cofnięciu stała się ostateczna.

W pierwszej kolejności wskazać trzeba, że odpowiedzialność wynikająca z art. 84 ust. 3 P.r.d., w tym z ujętego tam pkt 2, ma charakter obiektywny, o czym świadczy wprost treść tego przepisu – "starosta cofa" diagnoście uprawnienie do wykonywania badań technicznych w razie stwierdzenia okoliczności określonych w art. 84 ust. 3 pkt. 1 i pkt 2 P.r.d. Organ ten nie ma wobec tego swobody w podjęciu decyzji, lecz jest zobligowany do cofnięcia uprawnień, gdy zaistnieją przywołane okoliczności. Ustawa nie dopuszcza w tym względzie żadnego odstępstwa. W szczególności cofnięcie uprawnień nie zostało uzależnione ani od kwestii winy diagnosty (w tym jej stopnia), ani od motywów, którymi się kierował, czy dotychczasowego sposobu realizacji przez diagnostę spoczywających na nim obowiązków. Co więcej, art. 84 ust. 3 P.r.d. nie daje również organowi prawa do miarkowania sankcji, co oznacza, że uchybienia o dużym ciężarze gatunkowym są traktowane na równi z uchybieniami o mniejszym ciężarze. Wykonanie badań technicznych pojazdów sprzecznie z wymogami prawa i stanem faktycznym zawsze zatem będzie rodzić po stronie organu obowiązek cofnięcia uprawnień. Żadne inne okoliczności nie mogą być brane pod uwagę (zob. m.in. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 21 września 2017 r., sygn. akt II GSK 3537/15, z 25 lutego 2015 r., sygn. akt II GSK 46/14, z 12 września 2012 r., sygn. akt II GSK 422/11, z 27 czerwca 2012 r., sygn. akt II GSK 619/11, dostępne w Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych, na stronie internetowej: http://orzeczenia.nsa.gov.pl).

Z ustaleń faktycznych, jakie ostatecznie dokonał w kontrolowanej sprawie organ administracji, a które przez skarżącego nie są kwestionowane, wynika, że skarżący w sierpniu 2015 roku, w podstawowej stacji kontroli pojazdów, przeprowadził cztery badania techniczne pojazdów, w których dokonano zmian konstrukcyjnych lub wymiany elementów powodujących zmianę danych w dowodzie rejestracyjnym, wystawiając zaświadczenia o dodatkowych badaniach technicznych (nr [...], [...], [...] oraz [...]). Bezsprzecznie doprowadziło to do uchybienia przez skarżącego wymogom wynikającym z art. 83 ust. 1a P.r.d. Ten ostatni przepis przewiduje bowiem, że badanie techniczne w zakresie badań co do zgodności z warunkami technicznymi autobusu, którego dopuszczalna prędkość na autostradzie i drodze ekspresowej wynosi 100 km/h, pojazdu przeznaczonego do przewozu towarów niebezpiecznych pojazdu zabytkowego, pojazdu marki "SAM", pojazdu, w którym dokonano zmian konstrukcyjnych lub wymiany elementów powodujących zmianę danych w dowodzie rejestracyjnym oraz pojazdu, dla którego określono wymagania techniczne w przepisach ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych lub ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, a także dla którego określono dodatkowe wymagania w międzynarodowych porozumieniach dotyczących międzynarodowego transportu drogowego jest przeprowadzane wyłącznie w okręgowej stacji kontroli pojazdów.

Skoro wydanie przez skarżącego powyższych zaświadczeń nastąpiło z uchybieniem dyspozycji art. 83 ust. 1a P.r.d., skarżący wypełnił hipotezę normy prawnej wyrażonej w art. 84 ust. 3 pkt 2 P.r.d., co spowodowało konieczność pociągnięcia go do odpowiedzialności administracyjnej z tego tytułu i cofnięcia uprawnienia do wykonywania badan technicznych.

W okolicznościach rozpatrywanej sprawy, biorąc pod uwagę obiektywny charakter rzeczonej odpowiedzialności, brak było natomiast podstaw do tego, aby organ administracji oceniał dodatkowo winę skarżącego, stopień naruszenia prawa, czy powody wystąpienia powyżej wskazanych deliktów. Nie może w konsekwencji odnieść zamierzonego skutku – odwołujący się do tych okoliczności – zarzut naruszenia art. 84 ust. 3 pkt 2 P.r.d., a w dalszej kolejności również powiązany z nim zarzut naruszenia przepisów procesowych, to jest art. 7, art. 8, art. 77, art. 80 i art. 107 § 3 K.p.a.

Odnosząc się z kolei do zarzutu skargi, w którym skarżący zmierza do wykazania niezgodności art. 84 ust. 3 pkt 2 w zw. z ust. 4 P.r.d. z konstytucyjną zasadą proporcjonalności wyrażoną w art. 2 i art. 31 ust. 3 Konstytucji RP, wskazać trzeba, że kwestionowana przez skarżącego regulacja korzysta z domniemania zgodności z Konstytucją RP, jako że Trybunał Konstytucyjny nie orzekał o jej niezgodności z Konstytucją, przez co przepis ten mógł stanowić podstawę materialnoprawną zaskarżonej decyzji. Zauważyć przy tym należy, że na skutek pytania prawnego skierowanego w tym względzie przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu, postanowieniem z 19 grudnia 2017 r., sygn. P 16/16 , Trybunał Konstytucyjny umorzył postępowanie w sprawie zbadania zgodności z Konstytucją art. 84 ust. 3 pkt. 1 i 2 P.r.d.

W orzecznictwie sądowym wielokrotnie wypowiadano się już natomiast, co do tego, że art. 84 ust. 3 pkt 2 P.r.d. nie narusza ani konstytucyjnej zasady proporcjonalności, ani zasady państwa prawnego (por. m.in. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 21 września 2017 r., sygn. akt II GSK 3537/15, CBOSA). Celem tej regulacji jest odsunięcie nierzetelnych diagnostów od czynności kontroli stanu technicznego pojazdów. Ważkość obowiązków i odpowiedzialność spoczywające na diagnoście pozostaje zatem w proporcjonalnym związku z sankcją za ich uchybienie. Surowość prawa w tym zakresie, odnoszona właśnie do wskazanych obowiązków i skutków ich zaniedbania przez diagnostę, a przez to możliwych następstw takiego działania, nie przemawia za prezentowanym przez stronę skarżącą stanowiskiem. Bez znaczenia pozostaje przy tym subiektywne przekonanie skarżącego, co do rzetelności przeprowadzonych badań i braku ich negatywnych następstw dla bezpieczeństwa w ruchu drogowym.

Skoro podniesione w skardze zarzuty nie mogły odnieść zamierzonego skutku, a jednocześnie brak jest okoliczności, które z urzędu należałoby wziąć pod rozwagę - skargę oddalono na podstawie art. 151 P.p.s.a.



Powered by SoftProdukt