Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Janina Antosiewicz Sędziowie: sędzia NSA Izabella Kulig – Maciszewska sędzia del. NSA Jerzy Stankowski (spr.) Protokolant st. inspektor sądowy Barbara Dąbrowska po rozpoznaniu w dniu 3 marca 2011 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Gminy Miasta Rzeszów od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z dnia 8 grudnia 2009 r. sygn. akt II SA/Rz 739/09 w sprawie ze skargi K. S. na decyzję Wojewody Podkarpackiego z dnia [...] czerwca 2009 r. nr [...] w przedmiocie zwrotu wywłaszczonej nieruchomości 1. uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Rzeszowie do ponownego rozpoznania, 2. zasądza od K. S. na rzecz Gminy Miasta Rzeszów kwotę 280 (dwieście osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Wyrokiem z dnia 08.12.2010 r. sygn. II SA/Rz 739/09 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie po rozpoznaniu sprawy ze skargi K. S. na decyzję Wojewody Podkarpackiego z dnia [...].06.2009 r., nr [...] w przedmiocie zwrotu wywłaszczonej nieruchomości uchylił decyzję Wojewody Podkarpackiego i poprzedzającą ją decyzję Starosty Powiatu Rzeszowskiego orzekającą o odmowie zwrotu nieruchomości.

Wyrok ten zapadł w następujących okolicznościach sprawy:

Wnioskiem z dnia [...].08.2006 r. K. S. wystąpiła o zwrot nieruchomości położonej w Rzeszowie oznaczonej jako działka nr [...] nabytej przez Skarb Państwa aktem notarialnym umowy sprzedaży z dnia [...].11.1968 r. zawartym w trybie ustawy wywłaszczeniowej. Uzasadniając wniosek wskazano, że nieruchomość nie została zagospodarowana zgodnie z celem wywłaszczenia.

Decyzją z dnia [...].01.2009 r. nr [...] Starosta Rzeszowski odmówił zwrotu nieruchomości stanowiącej własność Gminy Miasto Rzeszów położonej w obr. [...] Rzeszów [...], oznaczonej jako część dz. nr [...] o pow. 0,0923 ha, Kw nr [...] odpowiadająca części dawnej dz. nr [...].

W uzasadnieniu decyzji, jako przyczynę odmownego załatwienia wniosku wskazano fakt, iż działka nr [...] stanowi fragment pasa drogowego ul. [...], zaliczonej do kategorii dróg powiatowych, a tym samym mającej charakter drogi publicznej – stosownie do art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz.U. z 2004 r. nr 204, poz. 2086 ze zm.). Odwołując się do ugruntowanej linii orzeczniczej Naczelnego Sądu Administracyjnego, organ I instancji stanął na stanowisku, że nieruchomości wywłaszczone i następnie zajęte pod drogi publiczne nie podlegają zawrotowi. Organ zauważył, bowiem że w myśl art. 2a ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz.U. z 2000 r. nr 71, poz. 838 ze zm.) drogi krajowe stanowią własność Skarbu Państwa, a drogi wojewódzkie, powiatowe i gminne stanowią własność właściwego samorządu województwa, powiatu lub gminy. W ocenie organu z tego przepisu, określającego strukturę własnościowa dróg publicznych w sposób nie dopuszczający wyjątków, wynika zakaz przenoszenia własności dróg publicznych na rzecz podmiotów innych niż wymienione we wskazanym przepisie.

Odwołanie od tej decyzji wniosła K. S. wskazując, że decyzja Starosty Rzeszowskiego jest przedwczesna i nieprawidłowa. Skarżąca wyjaśniła, że "kwestionuje ustalenie, że działka nr [...] jest w chwili obecnej zajęta pod drogę publiczną i nie może być przeniesiona w jakimkolwiek trybie prawnym na rzecz innego podmiotu niż Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego". W odwołaniu podkreślono, że przepis art. 2a ustawy o drogach publicznych – wbrew stanowisku organu – "nie zawiera stwierdzenia wykluczającego opisany zwrot nieruchomości". Zauważono również, że w toku postępowania administracyjnego nie wykazano, aby sporna nieruchomość została wykorzystana zgodnie z celem wywłaszczenia.

Decyzją z dnia [...].06.2009 r., [...] Wojewoda Podkarpacki utrzymał w mocy decyzję Starosty Powiatu Rzeszowskiego z dnia [...].01.2009 r., [...] orzekającą o odmowie zwrotu nieruchomości stanowiącej własność Gminy Miasto Rzeszów położonej w obr. [...] Rzeszów – [...], oznaczonej jako część działki nr [...] o pow. 0,0923 ha, objętej Kw nr [...]. W podstawie prawnej decyzji Wojewoda Podkarpacki wskazał art. 138 § 1 pkt 1 i art. 127 § 2 ustawy z dnia 14.06.1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2000 r. nr 98, poz. 1071 ze zm. – dalej jako - k.p.a.).

W uzasadnieniu decyzji organ odwoławczy podkreślił, że odwołanie K. S. nie mogło być uwzględnione, gdyż decyzja Starosty Powiatu Rzeszowskiego odmawiająca zwrotu działki jest zgodna z przepisami prawa. W szczególności – jak zauważył Wojewoda - o odmowie zwrotu przesądza treść art. 2a ustawy z dnia 21.03.1985 r. o drogach publicznych (Dz.U. nr 19, z 2007 r., poz. 115 ze zm. – dalej jako: udp). W ocenie organu odwoławczego wskazany przepis wprowadza zakaz przenoszenia własności dróg publicznych na rzecz innych podmiotów niż w nim wymienione. Konsekwencją tej regulacji jest uznanie, że w przypadku roszczenia zwrotnego skierowanego do nieruchomości wywłaszczonej jednak zajętej pod drogę publiczną istnieje negatywna przesłanka do orzekania o zwrocie. Brak zatem możliwości zwrotu na rzecz K. S. części działki stanowiącej część ul. [...], stanowiącej – jak podkreślono – jedną z głównych ulic Rzeszowa, którą odbywa się ruch pojazdów i stanowiąca połączenie os. [...] z resztą miasta.

Z rozstrzygnięciem Wojewody Podkarpackiego nie zgodziła się K. S., która w skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie zarzuciła decyzji Wojewody Podkarpackiego naruszenie art. 136 ust. 3, art. 137 oraz art. 216 ustawy o gospodarce nieruchomościami przez przyjęcie, że w sprawie objętej skarżoną decyzją zwrot nieruchomości jest niedopuszczalny oraz błędne ustalenia w zakresie stanu faktycznego sprawy polegające na przyjęciu, że część działki nr [...] objętą postępowaniem jest w chwili obecnej położona w granicach drogi publicznej i z tego tytułu przysługujące do niej prawo własności nie może być przeniesione na inny podmiot niż Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego. Wskazując na powyższe naruszenia strona skarżąca wniosła o uchylenie w całości decyzji Wojewody Podkarpackiego z dnia [...].06.2009 r. utrzymującej w mocy decyzję Starosty Rzeszowskiego z [...].01.2009 r. oraz zwolnienie strony z opłaty sądowej.

Odpowiadając na skargę Wojewoda Podkarpacki wniósł o jej oddalenie podtrzymując argumentację zaprezentowaną w uzasadnieniu własnej decyzji.

Wyrokiem z dnia 08.12.2010 r. sygn. II SA/Rz 739/09 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie uchylił decyzję Wojewody Podkarpackiego i poprzedzającą ją decyzję Starosty Powiatu Rzeszowskiego orzekającą o odmowie zwrotu nieruchomości wskazując, że trafnie skarżąca podniosła, iż skarżona decyzja narusza art. 136 ust. 3 i art. 137 ugn. W uzasadnieniu zaskarżonego wyroku podkreślono, że poza sporem pozostaje stwierdzenie, że zwrot wywłaszczonej nieruchomości może mieć miejsce w sytuacji, gdy pomimo wywłaszczenia nie został zrealizowany cel, dla którego wywłaszczenie nastąpiło. Taki model zwrotu wywłaszczonych nieruchomości, jak wyjaśnił Sąd I instancji, zakłada, że wszelkie przesłanki zwrotne, pozytywne jak i negatywne zostały określone w ustawie o gospodarce nieruchomościami. Wskazanie takich przesłanek w innej ustawie byłoby natomiast możliwe, ale tylko przy założeniu, że ustawa czyni wprost takie założenie, z którego wynikałoby, że zwrot nie może być dokonany. W dalszej kolejności Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie wskazał, że przepis art. 2a ustawy o drogach publicznych nie należy do takiej kategorii. W ocenie Sądu I instancji z treści tego przepisu nie wynika, jak wskazują organy, że zwrot nieruchomości wywłaszczonej i zajętej pod drogę jest niemożliwy. Przepis ten stwierdza tylko, jaki podmiot może być właścicielem nieruchomości zajętej pod drogę w zależności od jej kategorii i rodzaju. W uzasadnieniu zaskarżonego wyroku wskazano, że nie jest to jednak negatywna przesłanka zwrotowa. Wskazano, że faktyczna niemożność zwrócenia nieruchomości zajętej pod drogę istnieje nie dlatego, że w porządku prawnym funkcjonuje art. 2a ustawy o drogach publicznych, ale tylko z tego powodu, że istnieją inne przepisy, które stwierdzają, że nieruchomość zajęta przez drogę stała się własnością jednego z podmiotów wskazanych przez art. 2a ustawy o drogach publicznych np. art. 73 ustawy z dnia 13.10.1998 r. – Przepisy wprowadzające ustawy i formujące administrację publiczną (Dz.U. nr 133 poz. 872). W kontekście tych uwag, Sąd I instancji stwierdził, że w toku postępowania w sprawie zwrotu przedmiotowej nieruchomości należy rozważyć problem realizacji celu publicznego dla którego wywłaszczono nieruchomość. Jak zauważono, bowiem, tylko ustalenia poczynione w tym zakresie pozwolą stwierdzić, czy ustawą w określonym czasie zrealizowano cel wywłaszczenia. Sąd I instancji zwrócił natomiast uwagę, że w ramach prowadzonego postępowania organy obu instancji nie prowadziły w tym zakresie postępowania, przyjmując że położenie działki objętej postępowaniem zwrotowym przesądza o niemożności zwrotu, zatem zwalnia organy z obowiązku ustalania celu wywłaszczenia i oceny w jakim zakresie został on zrealizowany. Te braki, w ocenie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, uczyniły oceniane postępowanie wadliwym, a zaskarżona decyzja wydana została przedwcześnie. Orzekanie w warunkach ustalonych w kontrolowanym postępowaniu prowadzi do wniosku, że organy niedostatecznie wyjaśniły stan faktyczny sprawy, a to musi skutkować stwierdzeniem naruszenia art. 7, art. 77 i art. 107 § 1 k.p.a. Sąd I instancji wskazał, że w ponownym postępowaniu organy będą zobowiązane ustalić cel wywłaszczenia oraz odnieść się do poczynionych ustaleń. Zwłaszcza powinny przesądzić, czy sposób faktycznego wykorzystania części działki nr [...] jest realizacją celu wywłaszczenia. Dopiero po dokonaniu tych ustaleń będzie istniała podstawa do orzekania o zwrocie lub jego odmowie – jednak, jak podkreślił Sąd I instancji - bez odwoływania się do art. 2a ustawy o drogach jako negatywnej przesłanki zwrotu.

Skargę kasacyjną od tego wyroku wniosła Gmina Miasto Rzeszów, która jako podstawy kasacyjne wskazała w trybie art. 174 pkt 1 ustawy z dnia 30.08.2002 r. Prawo o postępowaniu przed sadami administracyjnymi (Dz.U. nr 153, poz. 1270 ze zm. – dalej p.p.s.a.) naruszenie prawa materialnego, tj. art. 136 ust. 3 i art. 137 ustawy z dnia 21.08.1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz.U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603 - zwana dalej ugn) w zw. z art. 2 ugn i art. 2a ustawy o drogach publicznych (Dz.U. z 2007 r. Nr 19, poz. 115 - zwanej dalej udp) poprzez ich błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie. Wskazano, że naruszenie to miało wpływ na wynik sprawy ponieważ prawidłowa wykładnia wskazanych przepisów prowadzi do wniosku, iż nieruchomość stanowiąca w momencie orzekania drogę publiczną nie może zostać zwrócona poprzedniemu właścicielowi. Podkreślono, że Sąd I instancji błędnie wywodzi, iż "wszelkie przesłanki zwrotne, pozytywne jak i negatywne, zostały określone w ustawie o gospodarce nieruchomościami". Sąd pomija - jak wskazano - przepis art. 2 ugn, który w sprawach z zakresu gospodarowania nieruchomościami daje pierwszeństwo zastosowania innym ustawom wymienionym w art. 2 ugn tylko dla przykładu. Przepisem szczególnym – w ocenie autora skargi kasacyjnej - jest w rozpatrywanej sytuacji art. 2a ustawy o drogach publicznych, który przewiduje, iż własność dróg publicznych w zależności od kategorii drogi może przysługiwać jedynie Skarbowi Państwa lub jednostkom samorządu terytorialnego. W ocenie autora skargi kasacyjnej całkowicie niezrozumiały jest wywód Sądu, iż to nie art. 2a udp stanowi przeszkodę do zwrotu wywłaszczonej nieruchomości ale inne przepisy "które stwierdzają, że nieruchomość zajęta pod drogę stała się własnością jednego z podmiotów wskazanych przez art. 2a ustawy o drogach publicznych. W uzasadnieniu skargi kasacyjnej wyrażono wątpliwość czy można zwrócić nieruchomość stanowiącą drogę publiczną skoro prowadziłoby to do uzyskania własności takiej nieruchomości przez osobę fizyczną, a także czy odmowa zwrotu może nastąpić choćby nawet istniejąca droga publiczna nie stanowiła realizacji celu wywłaszczenia. Autor skargi kasacyjnej odwołał się do stanowiska NSA wyrażonego w wyroku z dnia 12.02.2009 r. sygn. akt I OSK 361/08, podkreślając, że stan faktyczny sprawy zakończonej tym wyrokiem był niemal identyczny ze stanem faktycznym sprawy niniejszej. Zwrócono uwagę, że NSA stanął wówczas na stanowisku, że "zadośćuczynienie roszczeniu o zwrot nieruchomości wywłaszczonej, a zajętej obecnie pod drogę publiczną na podstawie art. 136 ust, 3 ustawy o gospodarce nieruchomościami, prowadziłoby do skutku sprzecznego z prawem, polegającego na nabyciu przez osobę fizyczną nieruchomości stanowiącej część drogi publicznej".

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

W rozpoznawanej sprawie skarga kasacyjna ma usprawiedliwione podstawy, albowiem podniesione w niej zarzuty przeciwko zaskarżonemu wyrokowi Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie są trafne.

Autorka skargi kasacyjnej zarzuciła Sądowi I instancji naruszenie prawa materialnego, tj. art. 136 ust. 3 i art. 137 ugn w zw. z art. 2 ugn i art. 2a udp poprzez ich błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie. Istota sporu w niniejszej sprawie sprowadza się do rozstrzygnięcia dwóch kwestii. Po pierwsze, czy dopuszczalne jest orzeczenie o zwrocie nieruchomości wywłaszczonej, zajętej aktualnie pod drogę publiczną. Po drugie, czy dopuszczalne jest orzeczenie o odmowie zwrotu nieruchomości wywłaszczonej, która okazała się zbędna na cel wywłaszczenia.

Odnosząc się do pierwszej ze spornych kwestii podkreślenia wymaga, że ma ona zasadnicze znaczenie dla dokonania przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie oceny legalności zaskarżonych decyzji. Sąd I instancji rozpoznając sprawę ze skargi K. S. na decyzję Wojewody Podkarpackiego stanął na stanowisku, iż o niemożności zwrotu nieruchomości wywłaszczonej, aktualnie zajętej pod drogę publiczną nie przesądza art. 2a udp. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie przyjął, iż zaskarżona przez K. S. decyzja Wojewody Podkarpackiego narusza art. 136 ust. 3 i art. 137 ugn z tego powodu, że obowiązujący model zwrotu wywłaszczonych nieruchomości zakłada, że wszelkie przesłanki zwrotne, pozytywne jak i negatywne zostały określone w ustawie o gospodarce nieruchomościami. A zatem wskazanie takich przesłanek w innej ustawie byłoby możliwe, tylko przy założeniu, że ustawa czyni wprost takie założenie, z którego wynikałoby, że zwrot nie może być dokonany, przy czym – jak wskazał Sąd I instancji - art. 2a udp do takiej kategorii nie należy.

W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego stanowisko wyrażone w zaskarżonym wyroku jest błędne. Trafnie natomiast podniosła autorka skargi kasacyjnej, iż art. 2 ugn określający relacje między przepisami ustawy o gospodarce nieruchomościami a innymi ustawami stanowi, że ustawa ta w zakresie dotyczącym gospodarki nieruchomościami nie narusza innych ustaw. Użyte w tym przepisie sformułowanie "w szczególności" oznacza, iż katalog wskazanych w tym przepisie ustaw jest otwarty, a zatem przepisy innych ustaw, zarówno wymienionych tam przykładowo, jak i niewymienionych jak np. ustawa z dnia 21.06.1985 r. o drogach publicznych, należy uznać za przepisy odrębne - które mają pierwszeństwo - w ich stosowaniu.

W swoim bogatym orzecznictwie poświęconym problemowi zwrotu nieruchomości wywłaszczonych, zajętych aktualnie pod drogi publiczne Naczelny Sąd Administracyjny zwracał już uwagę, że zgodnie z art. 2a udp - do treści, którego również odwołuje się autorka skargi kasacyjnej - drogi krajowe stanowią własność Skarbu Państwa, a drogi wojewódzkie, powiatowe i gminne stanowią własność właściwego samorządu województwa, powiatu lub gminy. Przepis ten określa strukturę własnościową dróg publicznych w sposób niedopuszczający wyjątków. Z przepisu tego wynika zarazem zakaz przenoszenia własności dróg publicznych na rzecz podmiotów innych niż wymienione w tym przepisie. A zatem z woli ustawodawcy drogi publiczne zostały zaliczone do kategorii rzeczy o ograniczonym obrocie. Na ograniczenia obrotu nieruchomościami i przenoszenia własności dróg publicznych, wynikające z art.2a ustawy z dnia 21.03.1985 r. o drogach publicznych Naczelny Sąd Administracyjny zwracał już uwagę podkreślając, że celem ustawodawcy było, aby od dnia 1 stycznia 1999 r. własność dróg publicznych należała wyłącznie do Skarbu Państwa i odpowiednich, w zależności rodzaju drogi, jednostek samorządu terytorialnego (art.73 ust.1 ustawy z dnia 13.10.1998 r. – Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną (Dz.U. Nr 133, poz. 872 ze zm.). Rozstrzygając konkretną sprawę w oparciu o przepisy ustawy o gospodarce nieruchomościami, należy zatem też wziąć pod uwagę wskazane regulacje prawne dotyczące dróg publicznych. W przeciwnym wypadku orzeczenie o zwrocie nieruchomości (zajętej pod drogę publiczną) pozostawać będzie w sprzeczności z obowiązującymi przepisami prawa (por. wyrok z 24.08.2010 r., sygn. I OSK 1409/09). W świetle powyższego podzielić należy stanowisko skargi kasacyjnej, iż Sąd I instancji rozpoznając skargę K. S. na decyzję Wojewody Podkarpackiego błędnie przyjął jakoby decyzja Wojewody naruszała art. 136 ust. 6 i art. 137 ugn z tego powodu, że wskazanie zarówno pozytywnych, jak i negatywnych przesłanek zwrotnych w innej niż ustawa o gospodarce nieruchomościami ustawie możliwe byłoby tylko przy założeniu, że ustawa wprost czyni takie założenie, z którego wynikałoby, że zwrot nie może być dokonany, przy czym art. 2a udp do tej kategorii nie należy. Treść zawartych w zaskarżonym wyroku wskazań co do dalszego postępowania prowadzi do wniosku, że uwadze Sądu I instancji umknęły ograniczenia obrotu nieruchomościami i przenoszenia własności dróg publicznych, wynikające z art.2a ustawy z dnia 21.03.1985 r. o drogach publicznych. W ocenie Sądu II instancji, zaprezentowane powyżej stanowisko Sądu I instancji jest błędne, bowiem nie może budzić uzasadnionych wątpliwości, iż niedopuszczalne jest orzeczenie o zwrocie nieruchomości wywłaszczonej, która w czasie orzekania o zwrocie jest częścią drogi publicznej w rozumieniu ustawy o drogach publicznych (por. wyrok NSA z 12.02.2009 r., sygn. I OSK 361/08).

Odnosząc się natomiast do drugiego spornego zagadnienia, które w niniejszej sprawie wystąpiło tj. czy dopuszczalne jest orzeczenie o odmowie zwrotu nieruchomości wywłaszczonej, która okazała się zbędna na cel wywłaszczenia wskazać należy, że zaprezentowane w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku stanowisko co do dopuszczalności zwrotu nieruchomości wywłaszczonych, zajętych aktualnie pod drogi publiczne doprowadziło Sąd I instancji do wadliwych wniosków, iż dla orzeczenia o zwrocie, bądź odmowie zwrotu nieruchomości wskazanej we wniosku K. S. (aktualnie zajętej pod drogę publiczną) zasadnicze znaczenie ma ustalenie przez organy administracji publicznej czy cel wywłaszczenia został zrealizowany. Tymczasem, konsekwencją zaliczenia przez ustawodawcę dróg publicznych do kategorii rzeczy ograniczonych w obrocie jest uznanie, że zadośćuczynienie na podstawie art. 136 ust. 3 ugn roszczeniu o zwrot nieruchomości wywłaszczonej, a zajętej obecnie pod drogę publiczną prowadziłoby do skutku sprzecznego z prawem, polegającego na nabyciu przez osobę fizyczną nieruchomości stanowiącej część drogi publicznej. Wykładnia systemowa przepisu art. 136 ust. 3 ugn, uwzględniająca ograniczenie obrotu nieruchomościami zajętymi pod drogi publiczne, wynikające z art. 2a udp prowadzi do wniosku, że – niedopuszczalne - jest orzeczenie o zwrocie nieruchomości wywłaszczonej lub nabytej na podstawie przepisów wymienionych w art. 216 ustawy o gospodarce nieruchomościami, jeśli nieruchomość objęta żądaniem - jest wprawdzie zbędna na cel - określony w decyzji o wywłaszczeniu lub w umowie sprzedaży nieruchomości lecz w chwili orzekania stanowi część drogi publicznej w rozumieniu przepisów ustawy o drogach publicznych (por. wyrok NSA O.Z. w Gdańsku z 29.05.2003 r., sygn. II SA/Gd 1206/01). Dodatkowo Sąd II instancji zwraca uwagę, że z woli ustawodawcy dopuszczono wyjątki od zasady zwrotu nieruchomości zbędnej na cel określony w decyzji o wywłaszczeniu, jeśli doszło do przeniesienia prawa własności nieruchomości lub jeśli ustanowiono na niej prawo użytkowania wieczystego (art. 229 ugn). Wobec takich wyłomów od ogólnej zasady zwrotu wywłaszczonej nieruchomości należy uznać, że ograniczenie dopuszczalności obrotu nieruchomościami zajętymi pod drogi publiczne jest nie mniej istotną przeszkodą niż ustanowienie na niej użytkowania wieczystego i ujawnienie tego prawa w księdze wieczystej (por. zdanie odrębne do wyroku NSA z 06.03.2008 r., sygn. I OSK 1930/06).

W świetle powyższego dokonując oceny zasadności skargi kasacyjnej Gminy Miasto Rzeszów opierającej się między innymi na zarzucie naruszenia prawa materialnego w postaci błędnej wykładni art. 136 ust. 3 ugn podzielić należało stanowisko autorki skargi kasacyjnej. Nie powinno, przy tym budzić wątpliwości Sądu, że ponownie rozpoznając niniejszą sprawę w oparciu o przepisy ustawy o gospodarce nieruchomościami, należy wziąć pod uwagę wskazane regulacje prawne dotyczące dróg publicznych. W przeciwnym wypadku orzeczenie o zwrocie nieruchomości (zajętej pod drogę publiczną) pozostawałoby w sprzeczności z obowiązującymi przepisami prawa.

Skoro natomiast zarzuty skargi kasacyjnej okazały się zasadne, należało na podstawie art. 185 § 1 p.p.s.a. orzec jak w pkt. 1 sentencji. Przy ponownym rozpatrzeniu sprawy WSA w Rzeszowie powinien rozważyć wskazane w uzasadnieniu niniejszego wyroku kwestie.

O kosztach orzeczono zgodnie z art. 203 pkt 2 i art. 205 § 2 p.p.s.a.