Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Justyna Mazur, Sędziowie Sędzia WSA Sławomir Fularski, Sędzia WSA Marek Wroczyński (sprawozdawca), Protokolant Specjalista Ilona Obara, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 8 września 2016 r. w Radomiu sprawy ze skargi A. J. na decyzję Wojewody [...] z dnia [...] marca 2016 r. nr [...] w przedmiocie uznania za osobę bezrobotną bez prawa do zasiłku oddala skargę.

Zaskarżoną decyzją z dnia [...] marca 2016 r., nr [...] Wojewoda [...] po rozpatrzeniu odwołania A. J. utrzymał w mocy decyzję Starosty R. z dnia [...] lutego 2016 r., nr [...] o uznaniu A. J. za osobę bezrobotną i odmowie przyznania prawa do zasiłku.

W uzasadnieniu organ wskazał, iż decyzją z dnia [...] lutego 2016 r. Starosta R. uznał, że w dniu rejestracji tj. [...] lutego 2016 r. strona spełniała warunki z art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz.U. z 2015 r. poz. 149 ze zm.) – dalej powoływana jako "ustawa o promocji zatrudnienia" do uznania za osobę bezrobotną, natomiast nie spełniała warunków, o których mowa w art. 71 ust. 1 i 2 tej ustawy, do uzyskania prawa do zasiłku.

Dalej organ wskazał, że odwołując się od tej decyzji A. J. wniosła o jej zmianę i przyznanie zasiłku. W uzupełnieniu dokumentacji złożyła zaświadczenie wystawione przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych z dnia [...] marca 2016 r. o okresie pobierania zasiłku chorobowego po ustaniu ubezpieczenia.

Uzasadniając swoje rozstrzygnięcie organ odwoławczy przytoczył treść art. 71 ust. 1 i 2 ustawy o promocji zatrudnienia i stwierdził, że w aktach sprawy znajdują się następujące dokumenty potwierdzające okresy zatrudnienia i świadczenia usług przez A. J. w oparciu o umowy cywilnoprawne oraz wysokość osiągniętych zarobków tj.:

1. Świadectwo pracy, wystawione przez spółkę [...] sp. z o.o. z siedzibą w R. z dnia [...] stycznia 2015 r., potwierdzające zatrudnienie strony na pełny etat w okresie od dnia [...] lipca 2014 r. do dnia [...] grudnia 2014 r. (od [...] sierpnia 2014 r. [...] dni).

2. Zaświadczenie wystawione przez spółkę [...] sp. z o.o. z siedzibą w K., z dnia [...] lutego 2016 r., potwierdzające współpracę w oparciu o umowy cywilnoprawne w okresie od [...] lutego do 29 maja 2015 r. Zgodnie z treścią tego dokumentu wynagrodzenie Strony w poszczególnych miesiącach kształtowało się następująco:

- luty 2015 - wynagrodzenie brutto w kwocie [...] zł,

- marzec 2015 - wynagrodzenie brutto w kwocie [...] zł,

- kwiecień 2015 - wynagrodzenie brutto w kwocie [...] zł od którego odprowadzono składkę na Fundusz Pracy ([...] dni),

- maj 2015 - wynagrodzenie brutto w kwocie [...] zł,

([...] / [...] dni = [...] zł x [...] dni = [...] zł brutto w przeliczeniu na 1 miesiąc),

3. Świadectwo pracy, wystawione przez spółkę [...] sp. z o.o. z siedzibą w S. z dnia [...] lipca 2015 r., potwierdzające zatrudnienie strony na pełny etat w okresie od dnia [...] lipca 2015 r. do dnia [...] lipca 2015 r. ([...] dni).

4. Zaświadczenie wystawione przez spółkę [...] sp. z o.o. z siedzibą w R., z dnia [...] lutego 2016 r., potwierdzające współpracę w oparciu o umowę zlecenie w okresie od [...] sierpnia do [...] września 2015 r., za wynagrodzeniem:

- sierpień 2015 - wynagrodzenie brutto w kwocie [...] zł,

- marzec 2015 - wynagrodzenie brutto w kwocie [...] zł,

5. Zaświadczenie wystawione przez spółkę [...] z siedzibą we W., z dnia [...] grudnia 2015 r., potwierdzające współpracę w oparciu o umowę zlecenie w okresach:

- od [...] sierpnia do [...] sierpnia 2015 r., za wynagrodzeniem brutto [...] zł, od którego odprowadzono składkę na Fundusz Pracy ([...] dni),

([...]zł /[...]dni = [...]zł x [...]dni = [...]zł brutto w przeliczeniu na okres 1 miesiąca),

- od [...] września do [...] września 2015 r., za wynagrodzeniem brutto [...] zł, od którego odprowadzono składkę na Fundusz Pracy,

([...] zł / [...] dni = [...] x [...] dni = [...] zł brutto w przeliczeniu na okres 1 miesiąca),

6. Świadectwo pracy, wystawione przez Pana D. K., prowadzącego w L. działalność gospodarczą pod firmą "[...]" z dnia [...] grudnia 2015 r., potwierdzające zatrudnienie Strony na pełny etat w okresie od dnia [...]października 2015 roku do dnia [...] grudnia 2015 r. ([...] dni).

7. Zaświadczenie wystawione przez r. oddział Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia [...] marca 2016 r., potwierdzające okres zasiłku chorobowego po ustaniu ubezpieczenia za okres od dnia [...] stycznia do [...] lutego 2016 r., podstawa wymiaru zasiłku była równa minimalnemu wynagrodzeniu za pracę ([...] dni).

Dla ustalenia, czy strona nabyła prawo do zasiłku dla bezrobotnych organ odwoławczy dokonał zaliczenia dni pozostawania w zatrudnieniu, bądź pobierania zasiłku chorobowego, odpowiadającemu wymogom art. 71 ust. 1 i 2 ustawy o promocji zatrudnienia w okresie [...] miesięcy poprzedzających rejestrację jako osoby bezrobotnej tj. od dnia [...] sierpnia 2014 r. do dnia [...] lutego 2016 r. i stwierdził, że łącznie stanowią one [...] dni w okresie [...] miesięcy poprzedzających rejestrację w urzędzie pracy:

- od dnia [...] sierpnia dnia do [...] grudnia 2014 r. ([...] dni),

- od dnia [...] kwietnia do dnia [...] kwietnia 2015 r. ([...] dni),

- od dnia [...] lipca do dnia [...] lipca 2015 r. ([...] dni),

- od dnia [...] sierpnia do dnia [...] sierpnia 2015 r. ([...] dni),

- od dnia [...] października do dnia [...] grudnia 2015 r. ([...] dni),

- od dnia [...] stycznia do dnia [...] lutego 2016 r. ([...] dni)

Jednocześnie stwierdził, że do okresu uprawniającego do zasiłku nie zaliczono pozostałego okresu zatrudnienia z uwagi na fakt, że podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i Fundusz Pracy była niższa niż minimalne wynagrodzenie za pracę, które w 2014 i 2015 r. wynosiło odpowiednio [...] zł brutto i [...] zł brutto.

Okres od dnia [...] maja do dnia [...] maja 2015 r. nie mógł zostać zaliczony jako okres uprawniający do zasiłku dla bezrobotnych, ponieważ nie odprowadzono od wynagrodzenia za ten okres składki na Fundusz Pracy, pomimo, że w przeliczeniu za okres 1 miesiąca wynosiło ono kwotę przekraczającą minimalne wynagrodzenie za pracę. Wynika to wprost z treści zaświadczenia wystawionego przez spółkę [...] .

Wobec powyższych ustaleń organ odwoławczy uznał, że A. J. nie spełnia przesłanek uprawniających do nabycia prawa do zasiłku dla bezrobotnych, ponieważ nie legitymuje się okresem uprawniającym do zasiłku wynoszącym co najmniej [...] dni w okresie [...] miesięcy poprzedzających dzień rejestracji jako osoby bezrobotnej.

W skardze na powyższą decyzję A. J. wniosła o jej uchylenie w całości, zarzucając naruszenie art. 71 ust. 1 i 2 ustawy o promocji zatrudnienia w zw. z art. 7, 77 i 80 K.p.a. poprzez błędne przyjęcie, że nie spełnia ona przesłanek do przyznania zasiłku dla bezrobotnych w sytuacji gdy takowe świadczenie powinno być jej przyznane, w szczególności przy uwzględnieniu umowy zlecenia z [...] sp. z o.o. w okresie od dnia [...] maja do [...] maja 2015 r. W uzasadnieniu skargi podniosła, że jakkolwiek organ prawidłowo ustalił tę okoliczność to wadliwie przyjął, że skoro składka na Fundusz Pracy nie została odprowadzona przez [...] sp. z o.o. to okres zatrudnienia w tej firmie nie podlega uwzględnieniu.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie, podtrzymując stanowisko w sprawie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Stosownie do art. 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.) sądy administracyjne sprawują kontrolę działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. Postępowanie przed sądami administracyjnymi prowadzone jest zaś na podstawie ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2016 r., poz. 718 ze zm.) - zwanej dalej p.p.s.a. W myśl art. 134 § 1 p.p.s.a. sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Dokonując kontroli decyzji wydanych w niniejszej sprawie Sąd uznał, że skarga nie zasługiwała na uwzględnienie

Na wstępie należy wskazać, iż skarżąca prawidłowo, zgodnie z ustawowym unormowaniem, na podstawie art. 2 ust.1 pkt 2 ustawy o promocji zatrudnienia, z dniem [...] lutego 2016 r., uznana została za osobę bezrobotną. W złożonej skardze, nie wypowiadała się w powyższej kwestii, natomiast zakwestionowała rozstrzygnięcie organów administracji, którymi odmówiono jej prawa do zasiłku dla bezrobotnych.

Wojewoda [...] w motywach zaskarżonej decyzji zaakcentował, że odmowa przyznania zasiłku spowodowana została niespełnieniem wymogów formalnych polegających na tym, że w okresie [...] miesięcy poprzedzających dzień rejestracji skarżąca nie legitymowała się okresem uprawniającym do zasiłku wynoszącym co najmniej [...] dni.

Przesłanki nabycia prawa do zasiłku dla bezrobotnych określa art. 71 ustawy o promocji zatrudnienia. Przepis ten taksatywnie wymienia okresy pracy oraz inne okresy zaliczane do okresu uprawniającego do zasiłku, przy czym regulacja ta ma charakter kompleksowy oraz wyczerpujący.

Zgodnie z art. 71 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy o promocji zatrudnienia prawo do zasiłku przysługuje bezrobotnemu za każdy dzień kalendarzowy po upływie 7 dni od dnia zarejestrowania się we właściwym powiatowym urzędzie pracy, z zastrzeżeniem art. 75, jeżeli:

1) nie ma dla niego propozycji odpowiedniej pracy, propozycji stażu, przygotowania zawodowego dorosłych, szkolenia, prac interwencyjnych lub robót publicznych oraz

2) w okresie 18 miesięcy poprzedzających dzień zarejestrowania, łącznie przez okres co najmniej 365 dni:

a) był zatrudniony i osiągał wynagrodzenie w kwocie co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę, od którego istnieje obowiązek opłacania składki na Fundusz Pracy, z zastrzeżeniem art. 104a-105; w okresie tym nie uwzględnia się okresów urlopów bezpłatnych trwających łącznie dłużej niż 30 dni,

b) wykonywał pracę na podstawie umowy o pracę nakładczą i osiągał z tego tytułu dochód w wysokości co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę,

c) świadczył usługi na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, albo współpracował przy wykonywaniu tych umów, przy czym podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i Fundusz Pracy stanowiła kwota co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę w przeliczeniu na okres pełnego miesiąca, z zastrzeżeniem art. 104b ust. 2,

d) opłacał składki na ubezpieczenia społeczne z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności lub współpracy, przy czym podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i Fundusz Pracy stanowiła kwota wynosząca co najmniej minimalne wynagrodzenie za pracę,

e) wykonywał pracę w okresie tymczasowego aresztowania lub odbywania kary pozbawienia wolności, przy czym podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i Fundusz Pracy stanowiła kwota co najmniej połowy minimalnego wynagrodzenia za pracę,

f) wykonywał pracę w rolniczej spółdzielni produkcyjnej, spółdzielni kółek rolniczych lub spółdzielni usług rolniczych, będąc członkiem tej spółdzielni, przy czym podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i Fundusz Pracy stanowiła kwota co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę,

g) opłacał składkę na Fundusz Pracy w związku z zatrudnieniem lub wykonywaniem innej pracy zarobkowej za granicą u pracodawcy zagranicznego w państwie niewymienionym w art. 1 ust. 3 pkt 2 lit. a-c, w wysokości 9,75% przeciętnego wynagrodzenia za każdy miesiąc zatrudnienia,

h) był zatrudniony za granicą przez okres co najmniej 365 dni, w okresie 18 miesięcy przed zarejestrowaniem się w powiatowym urzędzie pracy, i przybył do Rzeczypospolitej Polskiej jako repatriant,

i) był zatrudniony, pełnił służbę lub wykonywał inną pracę zarobkową i osiągał wynagrodzenie lub dochód, od którego istnieje obowiązek opłacania składki na Fundusz Pracy.

Z treści powyższego przepisu wynika, iż warunkiem uzyskania prawa do zasiłku dla bezrobotnych jest kumulatywne spełnienie dwóch przesłanek, z których pierwszą jest posiadanie okresu zatrudnienia i okresów zaliczanych wynoszących, co najmniej 365 dni w okresie 18 miesięcy poprzedzających rejestrację, natomiast drugą jest uzyskiwanie w powyższym okresie, z uwzględnieniem okresów zaliczanych, wynagrodzenia w kwocie co najmniej minimalnego wynagrodzenia objętego obowiązkiem opłacania składki na Fundusz Pracy. Zatem kryterium uznania okresu zatrudnienia za zaliczany do stażu zasiłkowego stanowi także opłacanie składki na Fundusz Pracy, a w konsekwencji przyczynianie się do gromadzenia środków, z których wypłacane są zasiłki i inne świadczenia dla osób bezrobotnych. Jak zaś wynika z art. 104 ustawy o promocji zatrudnienia, obowiązkowe składki na Fundusz Pracy ustalane są od kwot stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, wynoszących w przeliczeniu na okres miesiąca, co najmniej minimalne wynagrodzenie

Ustawodawca zatem jednoznacznie i w sposób zupełny określił przesłanki wymagane do ustalenia uprawnień do zasiłku dla bezrobotnych. Mają one charakter bezwzględnie obowiązujący i nie uprawniają organów administracji do uznaniowego przyznawania prawa do zasiłku dla bezrobotnych. Prawo to mogą otrzymać wyłącznie osoby spełniające wszystkie kryteria przyjęte w ustawie.

Z akt administracyjnych przekazanych Sądowi wynika bezsporny stan faktyczny sprawy. W okresie [...] miesięcy poprzedzających rejestrację jako bezrobotna tj. w okresie od dnia [...] sierpnia 2014 r. do dnia [...] lutego 2016 r. skarżąca świadczyła pracę na podstawie umów cywilnoprawnych. Aby ustalić, czy skarżąca nabyła prawo do zasiłku dla bezrobotnych organ odwoławczy dokonał zliczenia dni pozostawania w zatrudnieniu, odpowiadającemu wymogom art. 71 ust. 1 i 2 ustawy o promocji zatrudnienia. W ocenie Sądu organ prawidłowo ze szczegółowym wskazaniem na dokumenty potwierdzające okresy zatrudnienia ustalił, że łącznie okresy te stanowią [...] dni w okresie [...] miesięcy poprzedzających rejestrację, a nie jak wynika z powołanego przepisu [...] dni. Prawidłowo również nie zaliczył do okresu uprawniającego do zasiłku pozostałego okresu zatrudnienia z uwagi na fakt, że podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne i Fundusz Pracy była niższa niż minimalne wynagrodzenia za pracę w tym okresie. Natomiast okres od dnia [...] do [...] maja 2015 r., który uzupełniałby brakujące [...] dni nie mógł zostać zaliczony jako uprawniający do zasiłku dla bezrobotnych, bowiem nie odprowadzono za ten okres od wynagrodzenia składki na Fundusz Pracy mimo, iż wynosiło ono kwotę przekraczającą minimalne wynagrodzenia za pracę. Okresem wliczanym do okresu uprawniającego do zasiłku dla bezrobotnych jest każdy okres, za który została odprowadzona składka na ubezpieczenie społeczne i na Fundusz Pracy w wysokości co najmniej [...] % minimalnego wynagrodzenia za pracę. Okresy za który nie została odprowadzona składka w tej wysokości , nie podlegają sumowaniu, o którym mowa w art. 71 ust.3 ustawy o promocji zatrudnienia( wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 18 stycznia 2012 roku, syg. akt I OSK 875/11).

W ocenie Sądu prawidłowa wykładnia art. 71 ust. 1 pkt 2 lit. a) ustawy o promocji zatrudnienia każe uznać, iż prawo do uzyskania zasiłku dla bezrobotnych nie przysługuje skarżącej, gdyż nie legitymuje się ona okresem uprawniającym do zasiłku wynoszącym łącznie 365 dni.

Ponownie należy zaakcentować, że uzyskanie prawa do zasiłku dla bezrobotnych obwarowane jest spełnieniem szeregu przesłanek o naturze formalnej i faktycznej. Niespełnienie ich wyklucza możliwość nabycia przedmiotowego prawa przez osobę bezrobotną. Przepisy ustawy o promocji zatrudnienia regulujące kwestie związane z nabyciem prawa do zasiłku mają charakter bezwzględnie obowiązujący i obligują organy administracji do wydawania decyzji o charakterze związanym, pozbawionych jakichkolwiek cech uznaniowości. Nawet więc w przypadku, gdy osobie bezrobotnej brakuje niewielki okres do wymaganego ustawą uprawniającego do tego zasiłku - organ, związany treścią obowiązujących przepisów, zobligowany jest do odmowy jego przyznania.

Sąd nie dopatrzył się naruszenia przepisów prawa materialnego ani procedury, które dawałoby podstawę do uchylenia podjętych rozstrzygnięć. Natomiast okoliczności podnoszone przez skarżącą, co do nieprawidłowego działania zleceniodawcy tj. nieodprowadzania składek na Fundusz Pracy nie mogą być przedmiotem oceny w niniejszej sprawie. Wszelkie spory między stronami umów cywilnoprawnych rozstrzyga właściwy sąd powszechny.

Z wymienionych wyżej względów skarga podlegała oddaleniu na podstawie art. 151 p.p.s.a.