drukuj    zapisz    Powrót do listy

6320 Zasiłki celowe i okresowe, Pomoc społeczna, Samorządowe Kolegium Odwoławcze, Uchylono decyzję I i II instancji, II SA/Op 279/19 - Wyrok WSA w Opolu z 2019-10-15, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

II SA/Op 279/19 - Wyrok WSA w Opolu

Data orzeczenia
2019-10-15 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2019-07-24
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu
Sędziowie
Elżbieta Kmiecik
Ewa Janowska
Krzysztof Sobieralski /przewodniczący sprawozdawca/
Symbol z opisem
6320 Zasiłki celowe i okresowe
Hasła tematyczne
Pomoc społeczna
Skarżony organ
Samorządowe Kolegium Odwoławcze
Treść wyniku
Uchylono decyzję I i II instancji
Powołane przepisy
Dz.U. 2018 poz 1302 art.145 par 1 pkt 1 lit. c
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jednolity
Dz.U. 2019 poz 1507 art. 39, art. 41
Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej - teskt jedn.
Tezy

Należy wskazać, że wstępnym i niezbędnym warunkiem dla zastosowania w sprawie indywidualnej normy wynikającej z art. 41 ustawy o pomocy społecznej, a więc wartościowania w granicach uznania administracyjnego, jest ustalenie czy w konkretnym stanie faktycznym zachodzi nadzwyczajna potrzeba (zdrowotna, bytowa, społeczna, rodzinna itp.) - czyli ustalenie, czy zachodzi „szczególnie uzasadniony przypadek”.

Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Krzysztof Sobieralski - spr. Sędziowie Sędzia WSA Ewa Janowska Sędzia WSA Elżbieta Kmiecik Protokolant St. sekretarz sądowy Mariola Krzywda po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 15 października 2019 r. sprawy ze skargi T. R. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Opolu z dnia 9 maja 2019 r., nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania specjalnego zasiłku celowego uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Burmistrza Nysy z dnia 3 kwietnia 2019 r., nr [...].

Uzasadnienie

Przedmiotem skargi wniesionej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu przez T. R. jest decyzja Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Opolu z dnia 9 maja 2019 r. (nr [...]) utrzymująca w mocy, wydaną z upoważnienia Burmistrza Nysy, decyzję Zastępcy Kierownika Działu Pomocy Środowiskowej i Świadczeń Ośrodka Pomocy Społecznej w [...] z dnia 3 kwietnia 2019 r. (nr [...]) w sprawie odmowy przyznania pomocy w formie specjalnego zasiłku celowego na leczenie.

Skarga została wniesiona w następującym stanie faktycznym i prawnym:

W dniu 18 marca 2019 r. T. R. zwrócił się do Ośrodka Pomocy Społecznej w [...] o przyznanie specjalnego zasiłku celowego tytułem kosztów jakie poniósł i jeszcze poniesie na skutek doznanego w dniu [...] 2018 r. urazu [...] oraz przebytego w dniu [...] 2019 r. [...]. Podał, że koszty dotyczą zakupu leków i paliwa w związku z przejazdami samochodem na konsultacyjne badania kontrolne, a z ostatniej wizyty lekarskiej wynika, że leczenie może potrwać około [...] miesięcy i może skutkować [...] w Klinice [...] w [...]. Dodał, że z nieznanej mu przyczyny nie otrzymał za miesiące styczeń 2019 r. oraz marzec 2019 r. świadczenia rentowego, co pogorszyło jego sytuację materialną.

Opisaną na wstępie decyzją organ pierwszej instancji odmówił przyznania pomocy w formie specjalnego zasiłku celowego na leczenie. W uzasadnieniu wskazano, iż na podstawie informacji uzyskanych w wywiadzie środowiskowym przeprowadzonym w dniu 27 marca 2019 r. ustalono, że T. R. prowadzi samodzielne gospodarstwo domowe, dochodem wnioskodawcy za miesiąc poprzedzający złożenie wniosku, tj. luty 2019 r. jest renta wraz z dodatkiem pielęgnacyjnym w łącznej wysokości 1.162,91 zł (z renty dokonywane są potracenia komornicze w wysokości 122,07 zł - niealimentacyjne) oraz wynagrodzenie za sprawowanie opieki - 100,00 zł, stąd dochód łącznie wynosi 1.262,91 zł i przekracza kryterium dochodowe osoby samotnie gospodarującej, określone normatywnie na kwotę 701,00 zł. W związku z powyższym wnioskodawca nie kwalifikuje się do otrzymania pomocy w formie zasiłku celowego. W dalszej kolejności organ pierwszej instancji przeanalizował wysokość i strukturę kosztów utrzymania (w szczególności kosztów eksploatacyjnych). Ustalono, że wnioskodawca jest [...], po [...], choruje na [...], [...], po [...], po [...] – [...]. Jest zdolny do samoobsługi, funkcjonuje z pomocą [...]. Z tytułu całkowitej niezdolności do pracy i niezdolności do samodzielnej egzystencji na stałe wnioskodawca otrzymuje rentę z ZUS. Dalej organ pierwszej instancji podał, że w związku z urazem [...] w [...] 2018 r. oraz [...] w [...] 2019 r. sytuacja zdrowotna uległa pogorszeniu i wymagała nieprzewidzianego leczenia. Wnioskodawca przeszedł rehabilitację [...] w szpitalu [...] w [...] w okresie do dnia [...] 2019 r. do dnia [...] 2019 r. Sytuacja ta została uwzględniona przez organ pierwszej instancji, gdyż T. R. otrzymywał od [...] 2018 r. do [...] 2019 r. pomoc w formie specjalnych zasiłków celowych (w listopadzie 2018 r. - 100,00 zł, w grudniu 2018 r. zł, lutym 2019 r. - 100,00 zł i w marcu 2019 r. - 50,00 zł). Organ pomocy społecznej zaznaczył przy tym, że T. R. zwrócił się o przyznanie specjalnego zasiłku celowego tytułem kosztów jakie poniósł i jeszcze poniesie na skutek doznanych urazów, a świadczenia z pomocy społecznej nie posiadają charakteru rekompensaty za poniesione wydatki. Zasiłek celowy nie może być przyznany w formie zwrotu za wcześniej poniesione wydatki. Pomoc nie może być też systematycznym źródłem dochodu klienta, zwłaszcza, iż wnioskodawca otrzymuje stały dochód w postaci renty z ZUS wraz z dodatkiem pielęgnacyjnym oraz w postaci wynagrodzenia za sprawowanie opieki. Ponadto sytuacja, w której znajduje się T. R. nie wskazuje na nadzwyczajny przypadek, a wydatki jakie wykazuje na zakup leków, dojazdy do lekarzy czy opłacanie rachunków związanych z utrzymaniem mieszkania nie należy uwzględniać jako sytuacji szczególnej. Taki stan nie ma bowiem - w ocenie organu pierwszej instancji - charakteru niecodziennego, okazjonalnego czy nadzwyczajnego, lecz jest to stan statyczny i permanentny. W ocenie organu, po dokonaniu wielopłaszczyznowej analizy sytuacji wnioskodawcy postanowiono odmówić przyznania wnioskowanej pomocy. Nie stwierdzono nietypowych okoliczności czy zdarzeń występujących okazjonalnie, które przemawiałyby za przyznaniem wnioskowanej formy pomocy. Dodatkowo w uzasadnieniu decyzji organ pierwszej instancji wskazał, że w 2019 r. Ośrodek na zasiłki celowe i specjalne zasiłki celowe przeznaczył kwotę 18.588,00 zł miesięcznie, stąd przeciętna wysokość zasiłków dla rodzin wynosi 150,00 zł, a dla osób samotnych - 80,00 zł. Co do zasady górna granica zasiłku celowego dla rodzin wynosi 250,00 zł, natomiast dla osób samotnych - 150,00 zł w zależności na co dana osoba lub rodzina przeznaczy zasiłek, wysokość zasiłku celowego z przeznaczeniem na zakup opału wynosi dla rodzin 300,00 zł, a dla osób samotnych - 250,00 zł. W marcu 2019 r. z pomocy finansowej w postaci zasiłku celowego oraz specjalnego zasiłku celowego skorzystało 191 rodzin, tj. 285 osób w rodzinach i przyznano 192 świadczenia.

W odwołaniu T. R. zarzucił decyzji organu pierwszej instancji naruszenie art. 80 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2018 r. poz. 2096 z późn. zm.) – dalej zwanej "K.p.a." - poprzez dowolną ocenę zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wyrażającą się w:

- bezpodstawnym uznaniu udzielonych przez odwołującego informacji podczas wywiadu za niewiarygodne, podczas gdy w sprawie nie przedstawiono żadnych dowodów przeciwnych, a jego wyjaśnienie było spójne i logiczne;

- bezprawnym stwierdzeniu, że odwołujący był zobowiązany do wykazania w toku postępowania dodatkowych dowodów na trudną sytuację materialną;

- bezpodstawnym stwierdzeniu, że odwołujący nie wykazał szkód z powodu braku środków na życie mimo, że podał sygnaturę sprawy w Sądzie Rejonowym w [...] przeciwko Poczcie Polskiej w [...] o niewypłacenie renty za styczeń i marzec 2019 r.;

- bezpodstawnej ocenie Ośrodka, że "odwołującemu nie przysługuje jakakolwiek pomoc nie mieszcząca się w wyliczance na str. 2 uzasadnienia decyzji"

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Opolu decyzją z dnia 9 maja 2019 r. utrzymało w mocy zaskarżoną decyzję organu pierwszej instancji. W uzasadnieniu organ odwoławczy wskazał, że, stosownie do treści art. 41 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2019 r. poz. 1507 z późn. zm.) – zwanej dalej "ustawą", wnioskowana forma pomocy może zostać przyznana w szczególnie uzasadnionych przypadkach osobie albo rodzinie o dochodach przekraczających kryterium dochodowe. Przy czym przepis ten nie definiuje pojęcia "szczególnie uzasadnione przypadki", co oznacza, że obowiązkiem organu orzekającego jest uzasadnienie swoich twierdzeń, co do tego, czy sytuacja konkretnej osoby jest przypadkiem szczególnym, czy też nie jest i dlaczego oraz jakie dowody uzasadniają to twierdzenie. Po ponownym przeanalizowaniu materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie przez organ pierwszej instancji, Kolegium uznało za prawidłową argumentację, że wniosek strony o przyznanie specjalnego zasiłku celowego nie zasługuje na uwzględnienie. Organ odwoławczy podkreślił, że w rozpatrywanej sprawie organ w oparciu o ustalenia pracownika socjalnego i posiadane dowody prawidłowo ustalił stan faktyczny sprawy, a także w sposób wyczerpujący przedstawił oraz poddał ocenie wszystkie okoliczności, które przesądziły o odmowie przyznania pomocy we wnioskowanej formie. Kolegium zwróciło uwagę, że zaspokojenie potrzeb w zakresie kosztów, które poniósł i jeszcze poniesie T. R. na skutek doznanego urazu [...] oraz przebytego [...], obejmujących zakup leków i paliwa w związku z przejazdami samochodem na konsultacyjne badania kontrolne, nie stanowi pomocy zmierzającej do zapewnienia podstawowych potrzeb bytowych, zwłaszcza w sytuacji gdy potrzeby te zostały zrealizowane. Tym samym ich niezaspokojenia nie można rozważać w aspekcie szczególnie uzasadnionego przypadku, o którym stanowi art. 41 ustawy. Ponadto wnioskodawca od listopada 2018 r. do marca 2019 r. otrzymał pomoc w formie specjalnych zasiłków celowych w łącznej kwocie 350 złotych. Organ odwoławczy zgodził się ze stanowiskiem organu pierwszej instancji, iż świadczenia z pomocy społecznej nie mają charakteru rekompensaty za poniesione wydatki, przyznanie świadczenia nie jest prawem bezwarunkowym i nie wiąże się z przerzucaniem wszelkich kosztów utrzymania osoby ubiegającej się o pomoc na organy pomocy społecznej, będące dysponentami środków publicznych. Ponadto art. 3 ustawy o pomocy społecznej nie może w żadnym razie prowadzić do wniosku o dopuszczalności uczynienia z pomocy społecznej stałego źródła dochodów. Interpretacja taka pozostawałaby w sprzeczności z intencją ustawodawcy, który pomocy społecznej wyznaczył jedynie funkcję wspierania tych wysiłków, a nie ich zastępowania czy też refundacji zrealizowanych już potrzeb.

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu T. R. wniósł o zmianę zaskarżonej decyzji i "uwzględnienie odwołania wraz z zawartymi w nim wnioskami". Zaskarżonej decyzji zarzucił naruszenie przepisów postępowania (art. 80 K.p.a.), poprzez dowolną ocenę zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wyrażającą się:

- bezpodstawnym uznaniem za niewiarygodne, że T. R. jest osobą na trwałe zaliczoną do znacznego stopnia niepełnosprawności i korzystania z pomocy innych osób. Skarżący twierdzi, że pogorszenie stanu zdrowia i samodzielności nastąpiło na skutek doznania mnogiego [...] (w tym [...]) i przebycia [...], a organ administracji nie przedstawił żadnych dowodów przeciwnych, mimo iż wyjaśnienia skarżącego były spójne i logiczne;

- bezprawnym stwierdzeniem, że ubiegający się o pomoc był zobowiązany do wykazania w toku prowadzonego postępowania administracyjnego dodatkowych dowodów na trudną sytuację materialną, albowiem "brak świadczenia rentowego i związanego z tą sytuacją pozwu nie było i nie może stanowić dowodu, tak jak rzetelnym dowodem nie jest fakt, że dnia 1 października 2018 roku został pobity, na co wskazuje wyrok sądowy i wypis ze szpitala o przebytym dnia 16 stycznia 2019 roku [...]";

- bezpodstawnym stwierdzeniem, że T. R. nie wykazał, jaką faktycznie ponosi szkodę z powodu braku środków na życie, mimo iż podał sygnaturę sprawy w Sądzie Rejonowym w [...] przeciwko Poczcie Polskiej w [...] o niewypłacenie mu świadczenia rentowego za miesiąc styczeń 2019 r. i marzec 2019 r.;

- bezpodstawną oceną przez Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Opolu, że T. R. "nie przysługuje jakakolwiek pomoc oraz zbyteczne jest podanie danych o poniesionych kosztach przy podawaniu przyznanego wcześniej świadczenia, czy środki, jakimi dysponował w tym czasie, były w stanie zapewnić poniesienie tych kosztów".

W odpowiedzi na skargę Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Opolu wniosło o jej oddalenie, podtrzymując argumentację przedstawioną w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 1 § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (tekst jednolity: Dz.U. z 2018 r., poz. 2107 z późn. zm.) w związku z art. 3 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jednolity: Dz. U. z 2018 r., poz. 1302 ze zm., dalej: P.p.s.a.) sądy administracyjne sprawują kontrolę działalności administracji publicznej, stosując środki określone w ustawie. Kontrola sądu polega na zbadaniu, czy przy wydawaniu zaskarżonego aktu nie doszło do rażącego naruszenia prawa dającego podstawę do stwierdzenia jego nieważności, naruszenia prawa dającego podstawę do wznowienia postępowania, naruszenia prawa materialnego w stopniu mającym wpływ na wynik sprawy oraz naruszenia przepisów postępowania administracyjnego w stopniu mogącym mieć istotny wpływ na wynik sprawy. Badana jest zatem wyłącznie legalność aktu administracyjnego, czyli prawidłowość zastosowania przepisów prawa do zaistniałego stanu faktycznego, trafność wykładni tych przepisów oraz prawidłowość zastosowania przyjętej procedury. Sąd nie ma zatem możliwości merytorycznego orzekania w sprawie rozstrzygniętej przez organy administracji publicznej aktami administracyjnymi poddanymi jego kontroli.

Stosownie do treści art. 134 § 1 P.p.s.a., sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc związany zarzutami i wnioskami skargi oraz wskazaną podstawą prawną, z zastrzeżeniem art. 57a, który nie miał w sprawie zastosowania.

Skarżący zakwestionował stanowisko organów administracji publicznej w skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu, oczekując wydania orzeczenia zgodnego z wnioskiem strony. Należy jednak wyjaśnić, że sąd administracyjny nie ma kompetencji do merytorycznego rozstrzygania spraw administracyjnych, co oznacza, że nie może zastępować ani wyręczać organów administracji publicznej w realizacji powierzonych im zadań w tym zakresie. Nie może zatem orzekać o prawach lub obowiązkach stron. To do organów administracyjnych należy prawidłowe ustalenie stanu faktycznego sprawy i zastosowanie prawidłowo zinterpretowanego przepisu prawnego. Postępowanie sądowoadministracyjne nie jest kontynuacją postępowania administracyjnego. Sąd administracyjny jedynie kontroluje działania organu administracji i opiera się na materiale dowodowym gromadzonym przez organy. Co do zasady, nie jest możliwe prowadzenie postępowania dowodowego przed sądem administracyjnym. Sąd administracyjny bada zatem czy organy rozstrzygające sprawę merytorycznie uczyniły to zgodnie z prawem materialnym i z poszanowaniem wszelkich reguł procesowych (a w szczególności zasad prowadzenia postępowania dowodowego).

Powinnością organu administracji publicznej rozstrzygającego władczo o prawach i obowiązkach jednostki jest zebranie i rozpatrzenie całego materiału dowodowego, przy czym czynności te muszą mieć charakter wyczerpujący (art. 77 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego Dz. U. z 2018 r. poz. 2096 z późn. zm. – dalej zwanej "K.p.a."). Nakaz ten posiada rangę zasady postępowania administracyjnego (zasada zupełności postępowania dowodowego) i stanowi logiczną konsekwencję unormowanej w art. 7 K.p.a. zasady prawdy obiektywnej. Materiał dowodowy sprawy stanowi nieodłączny element procesu administracyjnego, powstaje w wyniku czynności dowodowych i jest utrwalany celem poddania go wszechstronnej analizie i ocenie. Organ może uznać daną okoliczność za udowodnioną tylko w oparciu o ocenę dokonaną na podstawie całokształtu materiału dowodowego (art. 80 K.p.a.). Co więcej, w proces ustalania rzeczywistego stanu faktycznego angażowana jest zawsze strona postępowania. W myśl bowiem art. 81 K.p.a., okoliczność faktyczna może być uznana za udowodnioną, jeżeli strona miała możność wypowiedzenia się co do przeprowadzonych dowodów.

Oczywiście, o ile zakres obowiązków organu związanych z realizacją powyższych reguł unormowany jest przepisami proceduralnymi, o tyle zakres okoliczności faktycznych podlegających ustaleniu i ocenie zależeć będzie zawsze od indywidualnej sprawy rozstrzyganej w postępowaniu. Nie ulega wątpliwości, że zakres okoliczności faktycznych niezbędnych do rozpatrzenia sprawy indywidualnej, a tym samym do wydania decyzji administracyjnej, określają zasadniczo przepisy prawa materialnego. To one bowiem określają przesłanki przyznania jednostce uprawnienia bądź nałożenia obowiązku. Organ administrujący musi więc dokonać zawsze prawidłowej subsumcji przepisów prawa materialnego nie tylko na potrzeby rozstrzygnięcia sprawy, ale także dla prawidłowego zakreślenia okoliczności istotnych dla sprawy, podlegających ustaleniu w toku postępowania dowodowego. Przyjęcie więc, iż organ wyczerpująco zebrał i rozpatrzył cały materiał dowodowy możliwe jest tylko pod warunkiem, że w postępowaniu zostały zebrane i rozważone dowody dotyczące okoliczności przewidzianych we wszystkich przepisach prawa materialnego mających zastosowanie w sprawie.

Granice materialne rozpoznawanej sprawy wyznaczają art. 39 oraz art. 41 ustawy o pomocy społecznej. Zgodnie z art. 39 ust. 1 i 2 tej ustawy, w celu zaspokojenia niezbędnej potrzeby bytowej może być przyznany zasiłek celowy. Może on być przyznany w szczególności na pokrycie części lub całości kosztów zakupu żywności, leków i leczenia, opału, odzieży, niezbędnych przedmiotów użytku domowego, drobnych remontów i napraw w mieszkaniu, a także kosztów pogrzebu. Stosownie zaś do treści art. 41 pkt 1 ustawy, w szczególnie uzasadnionych przypadkach osobie albo rodzinie o dochodach przekraczających kryterium dochodowe może być przyznany: specjalny zasiłek celowy w wysokości nieprzekraczającej odpowiednio kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej lub rodziny, który nie podlega zwrotowi.

Przeprowadzona przez Sąd, według wskazanych wyżej kryteriów, kontrola legalności zaskarżonej decyzji, a także - z mocy art. 135 P.p.s.a. - poprzedzającej ją decyzji organu pierwszej instancji, wykazała, że akty te zostały wydane z naruszeniem norm prawa procesowego, co w konsekwencji prowadziło również do naruszenia norm prawa materialnego.

Przewidziana w art. 41 ustawy o pomocy społecznej możliwość przyznania specjalnego zasiłku celowego oparta jest na konstrukcji uznania administracyjnego. Ustawodawca użył bowiem zwrotu "może być przyznany". Uznanie administracyjne jest to samodzielność, której udziela organowi norma blankietowa, skonstruowana najczęściej w ten sposób, że przy rozwiniętej w pełni hipotezie, dyspozycja ma formę dysjunkcji, co oznacza, że w warunkach określonych w hipotezie, organ ma wybór między różnymi sposobami zachowania się, może samodzielnie określić kryteria rozstrzygnięcia i w oparciu o te kryteria ustalić treść rozstrzygnięcia (zob.: A. Błaś [w:] Prawo administracyjne, pod red. J. Bocia, Wrocław 2005, s. 332 – 336). Uznanie administracyjne to forma władzy dyskrecjonalnej organu administracji publicznej w zakresie stosowania prawa. Przyjęta w art. 41 ustawy konstrukcja uznania administracyjnego pozwala organowi administracji (organowi pomocy społecznej) na wybór takiego rozstrzygnięcia, które uważa za najwłaściwsze dla osiągnięcia celów pomocy społecznej, zarówno co do przyznania, jak i odmowy przyznania specjalnego zasiłku celowego, a także co do jego wysokości. Uznanie administracyjne daje organowi pomocy społecznej pewną swobodę przy podejmowaniu decyzji. O ile rozstrzygnięcie musi wynikać z okoliczności sprawy, ustalonych w trakcie postępowania administracyjnego, to zastosowana instytucja uznania administracyjnego powoduje, że organ nie jest zobowiązany spełniać każdego żądania strony w pełnym zakresie. Samodzielność organu w wyborze spośród dwóch lub większej ilości możliwych skutków prawnych nie jest bowiem zupełnie dowolna i swobodna, lecz jest ograniczona przez ustawodawcę w samej normie wprowadzającej uznanie, jak i w innych normach prawnych – w szczególności normach prawa procesowego, regulujących zakres i sposób prowadzenia postępowania dowodowego. Dlatego sprawowana przez sąd administracyjny kontrola decyzji opartych na konstrukcji uznania administracyjnego sprowadza się co prawda do badania, czy organy administracji publicznej nie przekroczyły granic tego uznania, o ile jednak w prowadzonym przezeń postępowaniu respektowano (omówione wyżej) podstawowe reguły procesowe, które wyznaczają pewien standard postępowania w sprawie indywidualnej z zakresu administracji publicznej.

Należy wskazać, że wstępnym i niezbędnym warunkiem dla zastosowania w sprawie indywidualnej normy wynikającej z art. 41 ustawy o pomocy społecznej, a więc wartościowania w granicach uznania administracyjnego, jest ustalenie czy w konkretnym stanie faktycznym zachodzi nadzwyczajna potrzeba (zdrowotna, bytowa, społeczna, rodzinna itp.) - czyli ustalenie, czy zachodzi "szczególnie uzasadniony przypadek". W sprawie zakończonej zaskarżoną decyzją organy obu instancji zaniechały wyczerpującego ustalenia tej okoliczności, przez co naruszyły, sformułowany w art. 7 i art. 77 § 1 K.p.a., nakaz podjęcia czynności niezbędnych do dokładnego i wyczerpującego wyjaśnienia stanu faktycznego sprawy poprzez zebranie oraz rozpatrzenie całego materiału dowodowego a także wszystkich okoliczności faktycznych sprawy. Sąd podkreśla, że zarówno we wniosku o przyznanie specjalnego zasiłku celowego, jak i w odwołaniu T. R. wskazywał na szczególną okoliczność, którą - w jego ocenie - był brak przekazania mu przez Poczta Polska S.A. świadczenia rentowego za miesiące styczeń oraz marzec 2019 r. Co istotne, świadczenie rentowe stanowi jego podstawowe źródło utrzymania, a w tym samym okresie (styczeń 2019 r.) przebył [...], który – jak podnosi – wiązał się także z koniecznością poniesienia dodatkowych kosztów. W tym kontekście nie bez znaczenia pozostaje również data złożenia przez stronę wniosku o przyznanie specjalnego zasiłku celowego na leczenie – tj. 18 marca 2019 r.. Wniosek ten został złożony w okresie, w którym – jak twierdzi z winy Poczty Polskiej S.A. – faktycznie pozbawiony był świadczenia rentowego. Bez wyjaśnienia i oceny tych właśnie okoliczności przez pryzmat przesłanki "szczególnie uzasadnionego przypadku", o której stanowi art. 41 ustawy, a więc bez przeprowadzenia postępowania dowodowego w tym zakresie już na etapie postępowania przed organem pierwszej instancji, Sąd nie może oceniać, czy doszło do przekroczenia granic uznania administracyjnego w sprawie odmowy przyznania specjalnego zasiłku celowego na leczenie, gdyż byłoby to przedwczesne.

Niewyjaśnienie i nierozważenie tych okoliczności faktycznych stanowi naruszenie przepisów postępowania, które mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy. Mając na uwadze powyższe Sąd, działając na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. c P.p.s.a., orzekł, jak w sentencji.



Powered by SoftProdukt