drukuj    zapisz    Powrót do listy

6143 Sprawy kandydatów na studia i studentów, Szkolnictwo wyższe, Rektor Uniwersytetu/Politechniki/Akademii, uchylono zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą decyzję I instancji, III SA/Kr 271/15 - Wyrok WSA w Krakowie z 2015-07-22, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

III SA/Kr 271/15 - Wyrok WSA w Krakowie

Data orzeczenia
2015-07-22 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2015-03-11
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie
Sędziowie
Bożenna Blitek /sprawozdawca/
Janusz Bociąga
Janusz Kasprzycki /przewodniczący/
Symbol z opisem
6143 Sprawy kandydatów na studia i studentów
Hasła tematyczne
Szkolnictwo wyższe
Skarżony organ
Rektor Uniwersytetu/Politechniki/Akademii
Treść wyniku
uchylono zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą decyzję I instancji
Powołane przepisy
Dz.U. 2012 poz 270 Art. 3 par. 1, art. 134 par. 1, art. 145 par. 1 pkt 1 lit. a, lit. c, art. 152, art. 153, art. 200, art. 205
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jednolity.
Dz.U. 2014 poz 1647 Art. 1 par. 2
Ustawa z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych - tekst jednolity
Dz.U. 2013 poz 267 Art. 6, art.; 7, art. 8, art. 9, art. 77 par. 1
Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego - tekst jednolity
Dz.U. 2012 poz 572 Art. 160 ust. 1, art. 190 ust. 2 pkt 2
Ustawa z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym - tekst jednolity.
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący WSA Janusz Kasprzycki Sędziowie WSA Bożenna Blitek (spr.) WSA Janusz Bociąga Protokolant Starszy referent Ewelina Kalita po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 22 lipca 2015 r. sprawy ze skargi D. D. na decyzję Rektora Państwowej Wyższej Szkoły [...] z dnia 23 grudnia 2014 r. nr [...] w przedmiocie skreślenia z listy studentów I. uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję organu pierwszej instancji, II. orzeka, że zaskarżona decyzja nie może być wykonana, III. zasądza od Rektora Państwowej Wyższej Szkoły [...] na rzecz skarżącej kwotę 457,00 zł (słownie: czterysta pięćdziesiąt siedem złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Uzasadnienie

I.

Decyzją z dnia [...] 2014 r. Nr [...] Dziekan Wydziału [...] w B Państwowej Wyższej Szkoły [...] w K skreślił z listy studentów PWS [...] w K D. D. Jako podstawę prawną wydanej decyzji wskazano art. 190 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. z 2005 r., Nr 164, poz. 1365 z późn. zm.) w zw. z § 34 Regulaminu Studiów PWS [...] uchwalonego przez Senat PWS [...] w K w dniu 18 kwietnia 2012 r. z późn. zm. Na uzasadnienie podano, że "studentka nie uzyskała zaliczenia z dwóch przedmiotów kierunkowych, nie wykazała postępów w nauce w trakcie pierwszego roku studiów".

Od decyzji tej pismem z dnia 25 lipca 2014 r. odwołała się D. D., która jednocześnie wniosła o możliwość podejścia do egzaminów poprawkowych z obu przedmiotów kierunkowych. Odwołująca się podała, że w bieżącym roku pojawiła się u niej choroba, która uniemożliwiła jej w pełni zaangażować się w naukę, ale podjęła już leczenie i terapię i aktualnie nie ma przeciwwskazań do kontynuowania nauki. Do odwołania dołączyła zaświadczenie lekarskie NZOZ Centrum [...] z dnia 18 lipca 2014 r., wydane przez specjalistę psychiatrę, z którego wynika, że od 4 lipca 2014 r. pozostaje w leczeniu tej placówki z rozpoznaniem [...], a w czerwcu 2014 r. podjęła także psychoterapię z powodu objawów tego zaburzenia. W piśmie z dnia 14 sierpnia 2014 r. zatytułowanym "Uzupełnienie odwołania" D. D. m.in. podniosła, że nie miała możliwości zapoznania się z uchwałą Rady Wydziału stwierdzającą jej brak postępów w nauce, ani nie miała możliwości powzięcia wiadomości o niezaliczeniu przedmiotów kierunkowych, albowiem informacja ta została jej przekazana poprzez wydanie decyzji o skreśleniu z listy studentów

Decyzją z dnia [...] 2014 r. nr [...] Rektor Państwowej Wyższej Szkoły [...] w K po rozpatrzeniu powyższego odwołania uchylił w całości zaskarżoną decyzje i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia przez organ pierwszej instancji. W uzasadnieniu tej decyzji organ odwoławczy stwierdził, że jednozdaniowe uzasadnienie zaskarżonej decyzji narusza przepisy postępowania i nie pozwala ustalić szczegółowych przesłanek i motywów, którymi kierował się organ I instancji przy wydaniu zaskarżonej decyzji. Organ odwoławczy zaznaczył, że "przy ponownym rozpatrzeniu sprawy organ pierwszej instancji powinien przeprowadzić postępowanie wyjaśniające, ustalić i ocenić okoliczności przemawiające za skreśleniem odwołującej z listy studentów i przeciw temu, a w przypadku podjęcia decyzji o skreśleniu z listy studentów szczegółowo uzasadnić rozstrzygniecie w sposób umożliwiający kontrole instancyjną".

II.

Decyzją z dnia [...] 2014 roku nr [...] Dziekan Wydziału [...] w B Państwowej Wyższej Szkoły [...] w K ponownie postanowił skreślić D. D. z listy studentów pierwszego roku Państwowej Wyższej Szkoły [...] w K, Wydział [...] w B "z uwagi na nieuzyskanie zaliczenia drugiego semestru roku akademickiego 2013/2014". Jako podstawę prawną decyzji wskazano art. 190 ust. 2 pkt 2 w zw. z art. 207 ust. 1 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. z 2012 r., Nr 572 z późn. zm.), art. 104 kpa i art. 107 kpa oraz § 34 ust. 2 lit. b Regulaminu Studiów PWS [...] wprowadzonego Zarządzeniem nr [...] Rektora Państwowej Wyższej Szkoły [...] w K z dnia 30 września 2013 r. Na uzasadnienie organ podał, że studentka D. D. w semestrze letnim (2 semestr) roku akademickiego 2013/2014 powinna była uzyskać zaliczenia i zdać egzaminy z następujących przedmiotów: "Podstawowe zadania [...]", "Technika [...], "Taniec [...]", "Polska [...]", "[...]", "Impostacja [...]", "Higiena [...]", "Polski [...]", "Teoria [...]", "[...]", "[...]", "Wychowanie fizyczne", "[...]", "Historia [...]", "Wiersz", "Filozofia", przy czym – zgodnie z (§ 16 ust. 1 Regulaminu studiów PWS [...]) przedmiotami kierunkowymi były: "Taniec [...]", "Polska [...]", "Podstawy [...]", "Wymowa", "Technika [...]". W decyzji podano ilość nieobecności studentki na wykładach i zajęciach praktycznych w semestrze letnim roku akademickiego 2013/2014 zaznaczając, że przeważająca większość tych nieobecności miała charakter nieusprawiedliwionych, a usprawiedliwione były jedynie dni 14.04.2014-18.04.2014 r. oraz 05-11.05.2014 r. Podano także, że D. D. została warunkowo dopuszczona do letniej sesji egzaminacyjnej roku akademickiego 2013/2014 z uwagi na brak zaliczenia z "Polskiego [...]". W decyzji zaznaczono, że D. D. w letniej sesji egzaminacyjnej roku akademickiego 2013/2014 w dniu 10 lipca 2014 roku przystąpiła do egzaminów z przedmiotów kierunkowych "Taniec [...]" oraz "Polska [...]" i z egzaminów tych otrzymała oceny niedostateczne, a nadto otrzymała ocenę niedostateczną z "Wychowania fizycznego". Zaznaczono także, że uchwałą nr [...] Rady Wydziału [...] z dnia 10 lipca 2014 roku stwierdzono brak postępów w nauce studentki D. D., a podstawą takiego stanowiska był "m.in. [...], brak skupienia na przedmiocie studiów: materiale ruchowym, teorii, czego efektem było zasklepienie się studentki tylko i wyłącznie na tym, czego studentka nauczyła się zanim rozpoczęła studia (nie widać było ani jak pracuje nad sobą, ani ja stara się przetworzyć informacje uzyskiwane od wykładowcy podczas zajęć)". Organ I instancji podkreślił, że D. D. nie uzyskała zaliczenia semestru letniego roku akademickiego 2013/2014 z uwagi na uzyskane oceny niedostateczne z przedmiotów kierunkowych "Taniec [...]" oraz "Polska [...]" oraz z zajęć "Wychowanie fizyczne". Organ ten zaznaczył, że biorąc pod uwagę liczne nieusprawiedliwione nieobecności studentki na zajęciach, fakt warunkowego dopuszczenia studentki do sesji egzaminacyjnej semestru letniego roku akademickiego 2013/2014, podjęcie przez Radę Wydziału uchwały stwierdzającej brak postępów w nauce oraz fakt, iż oceny niedostateczne studentka uzyskała z przedmiotów tzw. kierunkowych, więcej argumentów przemawia za wydaniem decyzji o skreśleniu D. D. z listy studentów, niż przeciwko wydaniu takiej decyzji. Jednocześnie organ wskazał na przepisy art. 189 ust. 1 pkt 1 i pkt 2 ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym oraz Regulamin studiów PWS, z których wynika, że podstawowym obowiązkiem studenta jest uczestniczenie w zajęciach dydaktycznych i organizacyjnych zgodnie z regulaminem studiów, a także składanie egzaminów, odbywania praktyk i spełniania innych wymogów przewidzianych w planie studiów. Organ podniósł, że uchwała Rady Wydziału z dnia 10 lipca 2014 roku oraz fakt warunkowego dopuszczenia studentki do sesji egzaminacyjnej w sesji letniej roku akademickiego 2013/2014 świadczą o braku należytych postępów w nauce, co już samo w sobie mogłoby stanowić podstawę do skreślenia z listy studentów według art. 190 ust. 2 pkt 1 ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym. Zdaniem organu, przeciwko wydaniu decyzji o skreśleniu z listy studentów nie przemawiają wskazywane przez studentkę problemy zdrowotne, albowiem w toku drugiego semestru roku akademickiego 2013/2014 przedłożyła jedynie dwa zaświadczenia lekarskie z dnia 12 kwietnia 2013 r. oraz z dnia 7 maja 2014 r., przy czym zawarte w tych zaświadczeniach rozpoznania ("w/w leczona jest obecnie z powodu infekcji" czy "jest chora i niezdolna do zajęć na uczelni w dniach 14-18.04.2014") w żaden sposób nie wskazywały na trwałą niemożność realizacji przez studentkę swych obowiązków wynikających z programu studiów, a studentka przystępowała do zaliczeń i egzaminów, w tym do egzaminów z przedmiotów kierunkowych wyznaczonych w letniej sesji egzaminacyjnej i nie powoływała się na stan zdrowia i nie odmówiła przystąpienia do egzaminów z wyżej wymienionych przyczyn. Zdaniem organu, krótkotrwała choroba nie daje podstawy do żądania wyznaczenia dodatkowego terminu egzaminu, a w przypadku choroby długotrwałej student może wnioskować o udzielenie mu urlopu zdrowotnego na podstawie § 35 ust. 1 lit. a Regulaminu studiów PWS.

Od powyższej decyzji D. D. wniosła odwołanie, w którym zarzuciła, że na 136 przewidzianych godzin zajęć jej nieobecność dotyczyła 56 godzin, a nieobecności te miały charakter usprawiedliwiony. Podniosła też, że stwierdzenie jakoby podstawą braku jej postępów w nauce był "m.in. manieryzm z tańca towarzyskiego, brak skupienia na przedmiocie studiów: materiale ruchowym, teorii, czego efektem było zasklepienie się studentki tylko i wyłącznie na tym, czego studentka nauczyła się zanim rozpoczęła studia" w żaden sposób nie koresponduje z treścią uchwały nr [...] z dnia 10 lipca 2014 r. w sprawie stwierdzenia braku postępów w nauce, ani z treścią protokołu z posiedzenia Rady Wydziału z tego dnia. Zdaniem odwołującej się, pomimo wskazania w uchylającej decyzji Rektora z dnia [...] 2014 r. zakresu czynności, jakie przed wydaniem ponownej decyzji powinien dokonać organ l instancji, zaskarżona decyzja została wydana w oparciu o te same wyniki postępowania wyjaśniającego co decyzja pierwotna, a jedynie uzasadnienie zaskarżonej decyzji przybrało bardziej rozbudowaną treść, chociaż w wielu miejscach zawierającą niezgodne z rzeczywistością ustalenia. Z tego względu, jak zaznaczono, "w dużej mierze zachowują swoją aktualność zarzuty podniesione w piśmie skarżącej z dnia 14 sierpnia 2014 r. - Uzupełnieniu odwołania od decyzji z dnia 10 lipca 2014 r." W szczególności zarzucono, że organ I instancji w rozważaniach zawartych w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji ograniczył się do zarzucenia studentce powoływania się ex post na zły stan zdrowia, natomiast pominął przyczynę, dla której dokumentacja medyczna nie znalazła się w aktach sprawy. W odwołaniu podniesiono, że z treści protokołu posiedzenia Rady Wydziału z dnia 10 lipca 2014 r. wynika, że zły stan zdrowia studentki znany był wykładowcom na długo przed przystąpieniem do egzaminów, skoro studentka była kierowana do lekarza ogólnego, a potem do psychologa. W protokole tym zapisano, że studentka "dostarczyła zaświadczenie, że są przesłanki wskazujące na bulimię". Odwołująca się podniosła, że wraz z odwołaniem od decyzji z dnia [...] 2014 r. dostarczyła zaświadczenie lekarskie o podjęciu terapii, jednak te wszystkie okoliczności nie znalazły odzwierciedlenia w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji, chociaż powinny mieć znaczenie przy podejmowaniu decyzji o charakterze uznaniowym, jaką jest decyzja o skreśleniu z listy studentów. W odwołaniu zarzucono, że w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji organ l instancji w ogóle nie odniósł się do zarzutu sformułowanego w uprzednim odwołaniu (uzupełnieniu odwołania), że D. D. nie miała możliwości powzięcia wiadomości o niezaliczeniu przedmiotów kierunkowych, albowiem informacja w tym zakresie została przekazana poprzez wydanie decyzji o skreśleniu z listy studentów. Oceny z dwóch przedmiotów: "Polska [...]" oraz "Taniec [...]" nie zostały jej zakomunikowane, jak również nie zostały wpisane w jej obecności do karty egzaminacyjnej i indeksu, które złożyła w dziekanacie. Odwołująca się podniosła, że o ocenie niedostatecznej z "Wychowania fizycznego" dowiedziała się od swego pełnomocnika, któremu udostępniono wybrany materiał dowodowy po uchyleniu decyzji pierwotnej. Ta ocena, podobnie jak decyzje z przedmiotów kierunkowych, nie została jej zakomunikowana po jej wystawieniu przez egzaminatora, lecz de facto przed nią utajniona. Takie działanie jednostki szkolnictwa wyższego trudno uznać za pogłębiające zaufanie studentów. Brak jakiegokolwiek dostępu do informacji na temat sytuacji faktycznej i prawnej przed wydaniem zaskarżonej decyzji uniemożliwiał podjęcie D. D. jakichkolwiek działań, czy podjęcia prób argumentacji zmierzających do weryfikacji wystawianych ocen z przedmiotów kierunkowych, przy czym – jak zaznaczono w odwołaniu - egzamin z jednego przedmiotu kierunkowego był przeprowadzany na początku sesji egzaminacyjnej, a z drugiego na końcu tej sesji. Pomimo więc około dwutygodniowej przerwy pomiędzy tymi egzaminami studentka nie miała informacji na temat oceny z pierwszego z egzaminów. Zdaniem odwołującej się, gdyby została poinformowana o negatywnej ocenie z jednego z przedmiotów kierunkowych, to inaczej organizowałaby swój czas i zaangażowanie w przygotowanie do egzaminu z drugiego przedmiotu kierunkowego. D. D. zarzuciła, że wbrew nakazowi zawartemu w decyzji Rektora z dnia [...] 2014 r., organ l instancji nie przeprowadził ponownego postępowania wyjaśniającego, a jedynie próbował umożliwić wypowiedzenia się stronie co do zebranych dowodów poprzez zaznajomienie pełnomocnika studentki z wybranym materiałem dowodowym, a nie z całością akt dokumentujących przebieg dotychczasowych studiów (teczką studenta). Zdaniem odwołującej się, zasadne jest zweryfikowanie dotychczasowego postępowania, uzupełnienie materiału dowodowego o wyjaśnienia (przesłuchanie) uczestników posiedzenia Rady Wydziału z dnia 10 lipca 2014 r. i uchylenie zaskarżonej decyzji Dziekana Wydziału [...] w B PWS w K z jednoczesnym umorzeniem postępowania l instancji jako bezprzedmiotowego.

Po rozpatrzeniu powyższego odwołania, Rektor Państwowej Wyższej Szkoły [...] w K decyzją Nr [...] z dnia 23 grudnia 2014 r., wydaną na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 kpa w zw. z art. 190 ust. 2 pkt. 2 i ust. 3 oraz art. 207 ust. 1 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r.- Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. z 2012 r., Nr 572 z późn. zm.), utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję. W uzasadnieniu decyzji organ podzielił stanowisko organu I instancji i podał, że w semestrze letnim roku akademickiego 2013/2014 studentka opuściła znaczną część wyznaczonych zajęć, a przedłożyła jedynie dwa zaświadczenia lekarskie z dnia 12 kwietnia 2014 r. oraz z dnia 7 maja 2014 r., przy czym zawarte w nich rozpoznania chorób nie wskazują na trwałą niemożność realizacji przez studentkę swych obowiązków wynikających z planu studiów, a z zaświadczenia lekarskiego z dnia 18 lipca 2014 r. wynika możliwość kontynuowania nauki przez studentkę pomimo trwania nadal jednostki chorobowej. Podkreślono, że odwołująca się nie wskazywała i nie wykazywała, aby negatywne oceny były wynikiem złego stanu zdrowia, a nie braku należytego przygotowania do egzaminów. Za chybiony uznano zarzut "utajnienia" ocen zaznaczając, że oceny i zaliczenia z poszczególnych przedmiotów wpisywane są do karty egzaminacyjnej każdego studenta i z tymi wpisami student może zapoznać się w każdym czasie niezwłocznie po ich wpisaniu, natomiast D. D. nie podjęła aktywności, aby zapoznać się z wpisami w karcie egzaminacyjnej - a uczyniła to dopiero poprzez pełnomocnika w dniu 7 października 2014 r., co "nie obciąża organu, a samą studentkę". W decyzji podano, że każdy student przystępujący do egzaminu powinien być do niego należycie przygotowany i wykazać się opanowaniem wiedzy i umiejętności na poziomie zapewniającym, co najmniej uzyskanie oceny dostatecznej z egzaminu i z tego względu powoływanie się na okoliczność, że gdyby studentka została poinformowana o negatywnej ocenie z jednego z przedmiotów kierunkowych, to zupełnie inaczej organizowałaby swój czas i zaangażowaniu do egzaminu z drugiego przedmiotu kierunkowego jest rodzajem "kalkulacji", którymi student nie powinien się zajmować. Odnośnie zarzutu naruszenia art. 10 kpa organ podał, że w dniu 7 października 2014 r. pełnomocnikowi odwołującej udostępniono dokumenty, o które wnosił, tj. konkretnie przez niego wskazane i związane z przedmiotową sprawą i na tę okoliczność sporządzono notatkę służbową z dnia 7 października 2014 r. Organ podał, że "liczne nieusprawiedliwione nieobecności" nie były same w sobie przyczyną wydania decyzji o skreśleniu z listy studentów, a stanowiły "jedną z okoliczności dodatkowo uwzględnionych i uzasadniających wydanie decyzji o skreśleniu z listy studentów". Zdaniem organu, podobnie ma się rzecz z uchwałą nr [...] Rady Wydziału [...] z dnia 10 lipca 2014 r. stwierdzającą brak postępów w nauce, która była dodatkową okolicznością, którą organ pierwszej instancji wziął pod uwagę jako okoliczność przemawiającą za podjęciem decyzji o skreśleniu z listy studentów. Organ wskazał, że w niniejszej sprawie decyzja o skreśleniu z listy studentów zapadła na podstawie art. 190 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym, tj. z powodu nieuzyskania zaliczenia semestru będącego wynikiem otrzymania ocen niedostatecznych m.in. z dwóch przedmiotów kierunkowych, a nie na podstawie art. 190 ust. 2 pkt 1 tej ustawy (tj. braku postępów w nauce), co jednak nie wyklucza uwzględnienia także tej okoliczności w przypadku skreślenia dokonywanego na podstawie braku zaliczenia semestru. Zdaniem organu, uzasadnienie zaskarżonej decyzji pozwala ustalić szczegółowe przesłanki i motywy, którymi kierował się organ pierwszej instancji przy wydaniu zaskarżonej decyzji, które organ odwoławczy podzielił uznając za uzasadnione skreślenie studentki z listy studentów w oparciu o wskazane przepisy.

W skardze na powyższą decyzję D. D. ponowiła argumenty zawarte w odwołaniu i wniosła o uchylenie zaskarżonej decyzji oraz poprzedzającej ją decyzji organu I instancji. W szczególności, zdaniem skarżącej, naruszony został art. 7 kpa, który przewiduje, że w toku postępowania organy administracji publicznej, w tym - na mocy art. 207 ust. 1 ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym - także uczelnie wyższe, stoją na straży praworządności i są zobligowane do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego. Tymczasem w niniejszej sprawie stan faktyczny nie został wyjaśniony choćby z tego względu, że pominięto fakt długotrwałej choroby skarżącej, a stan zdrowia skarżącej był znany wykładowcom, o czym świadczy protokół z posiedzenia Rady Wydziału w dniu 10 lipca 2014 r., z którego wynika, że znane były okoliczności i przyczyny nieobecności skarżącej i zaprotokołowano, że "studentka dostarczyła zaświadczenie, że są przesłanki wskazujące na bulimię". W skardze zaznaczono, że skreślenie z listy studentów z uwagi na nieuzyskanie zaliczenia jest decyzją uznaniową, co w konsekwencji wymaga rzetelnego wyjaśnienia wszystkich przesłanek, którymi kierował się organ przy wydawaniu swojej decyzji, a co w zaistniałej sytuacji nie miało miejsca. Zaznaczono także, że student nie otrzymuje informacji kiedy ocena zostaje wpisana do karty egzaminacyjnej, co narusza art. 9 kpa, nakazujący informowanie stron o wszystkich okolicznościach faktycznych i prawnych, które mogą mieć wpływ na ustalenie ich praw i obowiązków będących przedmiotem postępowania administracyjnego. W skardze podkreślono, że oceny niedostateczne zostały wpisane do karty egzaminacyjnej w dniu posiedzenia Rady Wydziału, podczas której zapadła decyzja o skreśleniu z listy studentów, tj. w dniu 10 lipca 2014 r., co stoi w sprzeczności z możliwością zapoznania się z ocenami po ich wpisaniu. Taka sytuacja jest nie tylko przejawem nieumożliwienia wypowiedzenia się do co zebranego materiału dowodowego, ale także zapoznania się z nim przed wydaniem decyzji. Skarżąca nie została w ogóle poinformowana o otrzymaniu oceny negatywnej, co w połączeniu z utajnionym postępowaniem, narusza art. 10 kpa. Naruszenie art. 10 kpa miało miejsce również poprzez nieudzielenie pełnomocnikowi strony skarżącej dostępu do całości akt, a tylko do wybranych dokumentów, do sprecyzowania których pracownicy Działu Nauczania zobowiązali pełnomocnika skarżącej. Zachowanie to należy potraktować jako przypadek naruszenia zasady czynnego udziału strony w postępowaniu administracyjnym. W skardze podkreślono, że niezaliczenie dwóch przedmiotów kierunkowych, będące przyczyną skreślenia z listy studentów, było konsekwencją nieobecności o charakterze usprawiedliwionym, albowiem problemy zdrowotne studentki znane były poszczególnym wykładowcom, a nie brak należytego podejścia do obowiązków studenckich, jak wskazują to organy.

W odpowiedzi na skargę Rektor Państwowej Wyższej Szkoły [...] w K wniósł o oddalenie skargi i podtrzymał stanowisko i argumenty zawarte w zaskarżonej decyzji. W szczególności organ odwoławczy zaznaczył, że stosownie do § 22 ust. 1 Regulaminu studiów PWS, warunkiem zaliczenia semestru jest uzyskanie zaliczeń i zdanie egzaminów ze wszystkich przedmiotów przewidzianych w planie studiów na dany semestr z przypisanymi im punktami ECTS. W niniejszej sprawie należy mieć na uwadze to, że skarżąca otrzymała oceny niedostateczne z trzech przedmiotów, w tym z dwóch kierunkowych, czego konsekwencją jest niezaliczenie drugiego semestru roku akademickiego 2013/2014, a tym samym wypełniona została dyspozycja art. 190 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym. Podano, że z uwagi na okoliczność, że "w tym przypadku decyzja miała charakter uznaniowy rozważone zostały argumenty przemawiające za skreśleniem z listy studentów jak i przeciw". Zaznaczono, że przeciwko wydaniu decyzji o skreśleniu z listy studentów nie przemawiały wskazywane przez skarżącą problemy zdrowotne, albowiem studentka przystępowała do egzaminów w sesji egzaminacyjnej, zaświadczenie lekarskie z dnia 18 lipca 2014 r. wskazuje na brak przeciwwskazań do nauki przy jednoczesnym trwaniu jednostki chorobowej, a argumentacja odwołująca się do problemów zdrowotnych stanowi próbę podważenia ex post wyników ocen egzaminacyjnych. Organ odwoławczy podniósł, że skreślenie skarżącej z listy studentów nastąpiło w związku z brakiem zaliczenia semestru będącym konsekwencją otrzymania ocen niedostatecznych z dwóch przedmiotów kierunkowych oraz z wychowania fizycznego, a istotnym jest, że oceny nie mogą być przedmiotem weryfikacji ani przez organ orzekający w sprawie skreślenia studenta z listy studentów, ani też przez sąd w wyniku zaskarżenia takiej decyzji, albowiem "oceny wystawione przez nauczycieli akademickich są ich autonomiczną decyzją i nie podlegają zaskarżeniu przez studenta". Do odpowiedzi na skargę dołączono Regulamin Studiów PWS w wersji na dzień 11 lutego 2013 r.

W piśmie procesowym skarżącej z dnia 25 czerwca 2015 r. zaznaczono, że charakter zdiagnozowanej u skarżącej choroby (bulimia) ma podłoże psychologiczne i ciężko w takich przypadkach jednoznacznie stwierdzić początek występowania, jak też rzeczywisty wpływ na zachowanie. Przyczynami tej choroby mogą być głębokie problemy emocjonalne, zatem nieuzasadnione jest wysuwanie zaprezentowanych przez organ wniosków, jakoby skarżąca przedstawiła swoje zaświadczenie wyłącznie w celu usprawiedliwienia swoich wcześniejszych nieobecności. W piśmie uznano jako "odległe od rzeczywistości" również twierdzenie organu, że student może zapoznać się ze swoją oceną niezwłocznie po jej wpisaniu do karty egzaminacyjnej, albowiem po pierwsze: student nie jest w ogóle informowany o tym, że jego ocena została wpisana i może się z nią zapoznać. Po drugie: oceny zostały wpisane do karty egzaminacyjnej w ten sam dzień, w który zebrała się Rada Wydziału i podjęła decyzję o skreśleniu z listy studentów. Takie działanie organu, zdaniem skarżącej, należy uznać za sprzeczne z prawem, albowiem pozbawiło skarżącą możliwości podjęcia reakcji przed wydaniem zaskarżonej decyzji. Z kolei takie naruszenie przepisów postępowania może mieć wpływ na wynik sprawy. Podkreślono ponownie, że skarżąca, mając świadomość własnych ocen mogłaby podjąć działania prowadzące do ich poprawy. Skarżąca podniosła ponownie, że jej pełnomocnik zamiast otrzymać do wglądu całość dokumentacji skarżącej musiał "niejako w ciemno" zawnioskować o udostępnienie konkretnych dokumentów, co z kolei pozbawiło skarżącą możliwości oceny poszczególnych dokumentów pod kątem sytuacji skarżącej. W piśmie skarżąca zarzuciła też trudności w interpretacji jej rzekomych "braków postępów w nauce" mając na względzie pierwszy rok studiów i okoliczność, że nigdy nie zaniedbała obowiązków studenckich z powodów od niej zależnych.

Sąd stwierdza, że z Karty Egzaminacyjnej studentki D. D. wynika, że wszystkie trzy oceny niedostateczne (dwie z przedmiotów kierunkowych: "Taniec [...]" i "Polska [...]" oraz trzecia z wychowania fizycznego) zostały wpisane w dniu 10 lipca 2014 r.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie zważył, co następuje:

Wojewódzki Sąd Administracyjny zgodnie z art. 3 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 z późn. zm.) – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (p.p.s.a.) sprawuje kontrolę działalności administracji publicznej i bada legalność zaskarżonego aktu administracyjnego stosownie do przepisu art. 1 § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. z 2014 r., poz. 1647) nie będąc w sprawowaniu tej kontroli związany granicami skargi – zarzutami, wnioskami oraz powołaną podstawą prawną (art. 134 § 1 p.p.s.a.). W ramach tej kognicji Sąd bada, czy przy wydaniu zaskarżonego aktu administracyjnego nie naruszono przepisów prawa materialnego i przepisów postępowania. Stosownie do treści art. 7 i art. 77 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. (Dz. U. z 2013 r. poz. 267 z późn. zm.) - Kodeks postępowania administracyjnego (kpa) organ prowadzący postępowanie administracyjne obowiązany jest do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego, jak też obowiązany jest w sposób wyczerpujący zebrać i rozpatrzyć cały materiał dowodowy.

Zdaniem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, skarga D. D. jest w pełni uzasadniona.

Na wstępie należy zauważyć, że do Karty Egzaminacyjnej studentki D. D. wszystkie trzy oceny niedostateczne (dwie z przedmiotów kierunkowych: "Taniec [...]" i "Polska [...]" oraz trzecia z wychowania fizycznego) zostały wpisane w dniu 10 lipca 2014 r. W tym samym dniu została wydana przez Radę Wydziału [...] w B PWS w K Uchwała nr [...] z dnia 10 lipca 2014 r. w sprawie stwierdzenia braku postępów w nauce studentki D. D., a także w tym samym dniu wydano "decyzję o skreśleniu z listy studentów D. D. z dnia 10 lipca 2014 r." Nr [...]. Zdaniem Sądu, taka sytuacja nie może mieć miejsca w państwie prawa jakim jest Rzeczpospolita Polska, albowiem zostały naruszone przez organy Państwowej Wyższej Szkoły [...] w K podstawowe zasady postępowania administracyjnego, a w szczególności art. 6 – 9 kpa, które stanowią:

"Art. 6. Organy administracji publicznej działają na podstawie przepisów prawa.

Art. 7. W toku postępowania organy administracji publicznej stoją na straży praworządności, z urzędu lub na wniosek stron podejmują wszelkie czynności niezbędne do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz do załatwienia sprawy, mając na względzie interes społeczny i słuszny interes obywateli.

Art. 8. Organy administracji publicznej prowadzą postępowanie w sposób budzący zaufanie jego uczestników do władzy publicznej.

Art. 9. Organy administracji publicznej są obowiązane do należytego i wyczerpującego informowania stron o okolicznościach faktycznych i prawnych, które mogą mieć wpływ na ustalenie ich praw i obowiązków będących przedmiotem postępowania administracyjnego. Organy czuwają nad tym, aby strony i inne osoby uczestniczące w postępowaniu nie poniosły szkody z powodu nieznajomości prawa, i w tym celu udzielają im niezbędnych wyjaśnień i wskazówek."

Wskazując na naruszenie przez organy art. 6 kpa Sąd zwraca uwagę na to, że problematyka szkolnictwa wyższego jest uregulowana przez ustawę z dnia 27 lipca 2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. z 2012 r., poz. 572 z późn. zm.), która w art. 160 ust. 1 stanowi:

"Art. 160. 1. Organizację i tok studiów oraz związane z nimi prawa i obowiązki studenta określa regulamin studiów."

Z § 8 pkt 4 Regulaminu Studiów PWS (dołączonego do odpowiedzi na skargę w wersji na dzień 11 lutego 2013 r.) wynika, że:

"W przypadku, gdy pedagog zaobserwuje pogarszający się stan zdrowia studenta PWS, mogący stanowić zagrożenie dla bezpieczeństwa pracy, student jest zobowiązany do wykonania odpowiednich badań lekarskich. Do czasu powrotu do zdrowia student nie może uczestniczyć w zajęciach. W przypadku schorzeń lub zaburzeń zdrowotnych wymagających długotrwałego leczenia student jest zobowiązany do urlopu zdrowotnego."

Według twierdzeń skarżącej zawartych w odwołaniu i skardze, jej zły stan zdrowia znany był pedagogom na długo przed przystąpieniem do egzaminów i okoliczność ta wynika wprost z protokołu posiedzenia Rady Wydziału z dnia 10 lipca 2014 r., którego w aktach sprawy brak. Pomimo jasno formułowanych zarzutów skarżącej w tym zakresie organy obu instancji nie zajęły żadnego stanowiska w tej sprawie i "ominęły" w swych decyzjach podstawowy – zdaniem Sądu - problem. Brak wyjaśnienia tej kwestii powoduje, że Sąd stwierdza naruszenie przez organy § 8 pkt 4 Regulaminu Studiów PWS w związku z art. 160 ust. 1 ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym Obowiązkiem organów PWS było bowiem nie tylko odnotowanie kwestii związanych z wątpliwościami co do stanu zdrowia studentki, ale także wykazanie, że dopełniono ze swojej strony obowiązku wynikającego z § 8 pkt 4 Regulaminu Studiów PWS.

Sąd zwraca także uwagę na treść § 25-26 Regulaminu Studiów PWS, z których wynika m.in., że oceny z egzaminów dotyczących przedmiotów kierunkowych wpisuje się do indeksu, karty egzaminacyjnej oraz protokołu, przy czym w przypadku tych przedmiotów studentowi przysługuje tylko jeden egzamin poprawkowy w sesji egzaminacyjnej ("decyzję w tej sprawie podejmuje Dziekan"). Niekorzystne dla studenta konsekwencje wpisu oceny niedostatecznej z przedmiotu kierunkowego powodują, że niedopuszczalnym jest wpisanie w jednym dniu więcej niż jednej oceny niedostatecznej z egzaminu przedmiotowego, przy czym "wpisanie" oceny w tym wypadku oznacza jednocześnie powiadomienie studenta w taki sposób, aby mógł powziąć wiadomość o swojej sytuacji prawnej i jej konsekwencjach. Sąd zwraca uwagę na to, że takim powzięciem wiadomości o wyniku egzaminu jest dla studenta wpis oceny do indeksu (papierowego, elektronicznego itp.), którym dysponuje student. Praktyka uczelni składania np. w dziekanacie indeksów do wpisu nie jest zgodna z przepisami i z tego względu nie może decydować o niekorzystnych dla studenta konsekwencjach.

W zaskarżonej decyzji organy powołały się na treść art. 190 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. z 2012 r., Nr 572 z późn. zm.), które stanowią:

"Art. 190. (...) 2. Kierownik podstawowej jednostki organizacyjnej może skreślić studenta z listy studentów, w przypadku: (...)

2) nieuzyskania zaliczenia semestru lub roku w określonym terminie;"

"§ 34. (...) 2. Dziekan może skreślić studenta z listy studentów w przypadku: (...) b) niezaliczenia semestru/roku w określonym terminie;

Z treści przytoczonych wyżej przepisów wynika, że decyzja o skreśleniu z listy studentów D. D. była decyzją uznaniową, co zobowiązuje organ administracyjny do dokładnego wyjaśnienia, z jakich konkretnie powodów, opartych o wskazane przepisy prawa, taka decyzja zapadła. W innym przypadku – i tak jest w niniejszej sprawie – decyzja nie ma charakteru uznaniowego, a cechuje ją dowolność, co jest niedopuszczalne.

Sąd uznał za uzasadnione pozostałe zarzuty skarżącej dotyczące przepisów postępowania, przy czym wskazane powyżej art. 6 – 9 kpa uznał za mające istotny wpływ na wynika sprawy. Przy ponownym rozpoznaniu sprawy organ weźmie pod uwagę treść art. 153 p.p.s.a., który stanowi:

"Art. 153. Ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie ten sąd oraz organ, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania było przedmiotem zaskarżenia."

Przy ponownym rozpatrzeniu sprawy organy rozważą także treść § 30 ust. 1 zdanie 2 Regulaminu PWS, który w wersji dołączonej do odpowiedzi na skargę brzmi:

"Jednakże w przypadku, gdy niezaliczenie semestru jest wynikiem wypadków losowych (np. przewlekłej choroby) dziekan może wyrazić zgodę na wpis warunkowy na następny semestr/rok studiów zgodnie z § 31."

Mając powyższe na względzie, Sąd na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a i lit c p.p.s.a. orzekł – jak w pkt I wyroku.

Na mocy art. 152 p.p.s.a. Sąd orzekł, że zaskarżona decyzja o skreśleniu D. D. z listy studentów nie może być wykonana – jak w pkt II wyroku.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 200 p.p.s.a. w zw. z art. 205 p.p.s.a. – jak w pkt III wyroku.



Powered by SoftProdukt