drukuj    zapisz    Powrót do listy

648 Sprawy z zakresu informacji publicznej i prawa prasowego 658, Dostęp do informacji publicznej, Inne, Uchylono zaskarżony wyrok w części i przekazano sprawę do ponownego rozpoznania,w pozostałym zakresie skargę kasacyjną oddalono, I OSK 2633/14 - Wyrok NSA z 2016-04-28, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

I OSK 2633/14 - Wyrok NSA

Data orzeczenia
2016-04-28 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2014-09-29
Sąd
Naczelny Sąd Administracyjny
Sędziowie
Bożena Popowska
Jerzy Bortkiewicz /sprawozdawca/
Zbigniew Ślusarczyk /przewodniczący/
Symbol z opisem
648 Sprawy z zakresu informacji publicznej i prawa prasowego
658
Hasła tematyczne
Dostęp do informacji publicznej
Sygn. powiązane
II SAB/Lu 97/14 - Wyrok WSA w Lublinie z 2014-06-03
Skarżony organ
Inne
Treść wyniku
Uchylono zaskarżony wyrok w części i przekazano sprawę do ponownego rozpoznania,w pozostałym zakresie skargę kasacyjną oddalono
Powołane przepisy
Dz.U. 2001 nr 112 poz 1198 art. 3 ut. 1 pkt 1, art. 6 ust. 1 pkt 2, art. 13, art. 14, art. 16
Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej.
Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Zbigniew Ślusarczyk Sędziowie NSA Bożena Popowska del. WSA Jerzy Bortkiewicz (spr.) Protokolant asystent sędziego Dominika Sasin-Knothe po rozpoznaniu w dniu 28 kwietnia 2016 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Prezesa Wojewódzkiego Związku Pszczelarzy w L. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z dnia 3 czerwca 2014 r. sygn. akt II SAB/Lu 97/14 w sprawie ze skargi J.J., K.K. i T.K. na bezczynność Prezesa Wojewódzkiego Związku Pszczelarzy w L. w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej 1. uchyla punkt pierwszy zaskarżonego wyroku w zakresie zobowiązania Prezesa Wojewódzkiego Związku Pszczelarzy w L. do załatwienia wniosku J.J., K. K. i T.K. z dnia 15 października 2013 r. w punktach 1, 2 i 4 oraz w tym zakresie przekazuje sprawę Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Lublinie do ponownego rozpoznania; 2. uchyla punkt czwarty wyroku; 3. w pozostałym zakresie oddala skargę kasacyjną; 4. odstępuje od zasądzenia kosztów postępowania kasacyjnego na rzecz Prezesa Wojewódzkiego Związku Pszczelarzy w L.

Uzasadnienie

U Z A S A D N I E N I E:

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 3 czerwca 2014 r., sygn. akt II SAB/LU, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie po rozpoznaniu skargi J.J., K.K. i T.K., dalej zwanych skarżącymi, na bezczynność Prezesa Wojewódzkiego Związku Pszczelarzy w L. w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej, w pkt I zobowiązał Prezesa Wojewódzkiego Związku Pszczelarzy w L. do załatwienia wniosku skarżących z dnia 15 października 2013 r. w punktach 1,2, 4 i 6 oraz wniosków z dnia 26 listopada 2013 r. w terminie 14 dni od daty doręczenia odpisu wyroku; w pkt II stwierdził, że bezczynność nie miała miejsca z rażącym naruszeniem prawa; w pkt III w pozostałej części oddalił skargę oraz w pkt IV zasądził od Prezesa Wojewódzkiego Związku Pszczelarzy w L. na rzecz skarżących kwotę 300 złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Sąd I instancji w uzasadnieniu wyroku przedstawił następujący stan faktyczny sprawy:

Skarżący, złożyli do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie pismo z dnia 5 lutego 2014 r., oznaczone jako "skarga na odmowę dostępu do informacji publicznej", w którym wnieśli o zobowiązanie Prezesa Wojewódzkiego Związku Pszczelarzy w L., zwanego dalej: "Prezesem WZP" do udostępnienia informacji publicznych żądanych przez skarżących we wnioskach z dnia 15 października 2013 r. i z dnia 26 listopada 2013 r. oraz w pisemnym ponagleniu z dnia 2 grudnia 2013 r.

W uzasadnieniu skargi skarżący wyjaśnili, iż wnioskami z dnia 15 października 2013 r., zwrócili się do Prezesa WZP o udostępnienie informacji publicznej w zakresie:

1. umów najmu pomieszczeń niemieszkalnych w budynku przy ul. Hipotecznej 3, będących własnością Związku a wynajętych firmom prywatnym;

2. wykazu pszczelarzy dostarczających swoje produkty pszczele do "[...]" Wojewódzkiego Związku Pszczelarzy w L., zwanego dalej alternatywnie: " Wojewódzkim Związkiem Pszczelarzy w L." lub "Związkiem", w ciągu ostatnich pięciu lat, wraz z podaniem ilości dostarczanego miodu w kilogramach (w tym zakresie skarżący zaznaczyli, że udostępniono im jedynie listę nazwisk dostawców);

3. rozliczenia projektów Oddziału Terenowego Agencji Rynku Rolnego w L., zwanego dalej: "ARR", za ostatnie 5 lat: Realizacja Mechanizmu WPR dla wsparcia zakupu produktów pszczelich realizowanych przez WZP (środków warrozobójczych, matek pszczelich).

W odpowiedzi na skargę Prezes WZP wniósł o jej oddalenie, jako bezzasadnej. Wyjaśnił, że Związek nie udzielił skarżącym żądanych informacji, bowiem nie jest podmiotem zobowiązanym na podstawie ustawy o dostępie do informacji publicznej, do udzielania informacji dotyczących swojej działalności, o czym poinformował skarżących w piśmie z dnia 20 grudnia 2013 r.

Organ podkreślił, że Wojewódzki Związek Pszczelarzy w L. jest dobrowolną niezależną i samorządną społeczno-zawodową organizacją, reprezentującą prawa i interesy pszczelarzy zrzeszonych w związku. Działa na zasadzie rolniczego zrzeszenia branżowego, na podstawie przepisów ustawy z dnia 8 października 1982 r. o społeczno-zawodowych organizacjach rolników. Związek nie mieści się w katalogu podmiotów zobowiązanych do udzielania informacji publicznej, bowiem jego działalność w żadnym stopniu nie zastępuje działalności administracyjnej państwa. Związek nie posiada także majątku Skarbu Państwa, ani nie zarządza takim majątkiem.

Prezes WZP stwierdził, że odmowa dostarczenia skarżącym żądanych dokumentów była uzasadniona nie tylko brakiem ustawowego zobowiązania do takiego zachowania, lecz wynikała również z konieczności działania zgodnie z ustawą o ochronie danych osobowych oraz ochroną tajemnicy handlowej. Przekazanie osobom postronnym wykazu pszczelarzy wstawiających swe miody do "[...]" naruszyłoby natomiast te tajemnice. Takie same przesłanki przeważyły przy odmowie ujawnienia umów najmu lokali zawartych przez WZP w L.

Prezes WZP wywodził, że nie będąc organem administracji państwowej ani też organem posiadającym informację publiczną, nie miał podstawy prawnej do wydania w niniejszej sprawie decyzji o odmowie udzielenia informacji publicznej i w konsekwencji jedynie poinformował skarżących o pozostawieniu sporządzonej przez nich skargi bez nadania biegu.

Organ wyjaśnił też, że zaniechanie udzielenia odpowiedzi na temat rozliczenia projektów Agencji Rynku Rolnego "realizowanych" przez Związek wynikało natomiast z faktu, iż organ ten nie realizuje żadnego projektu ARR , a jest jedynie pośrednikiem, który wskazuje swoich członków jako odbiorców końcowych realizowanych przez ARR programów.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie, uzasadniając zaskarżony wyrok stwierdził, że w świetle treści przepisu art. 61 Konstytucji RP oraz art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. Nr 112, poz. 1198 ze zm.), zwanej dalej: "u.d.i.p.", nie budzi wątpliwości, że ustawodawca nie utożsamił pojęcia "podmiot zobowiązany do udzielenia informacji publicznej" jedynie z pojęciem "organu administracji publicznej" z art. 1 k.p.a., ale rozszerzył krąg podmiotów zobowiązanych do udzielenia informacji tak, aby każdy podmiot publiczny, który taką informację posiada, ją udostępnił. Jak wskazał Sąd, do ustalenia, czy określony podmiot może być zobowiązany do udzielenia informacji publicznej, konieczne jest zbadanie istnienia dwóch przesłanek. Po pierwsze, czy jest to podmiot wykonujący zadania publiczne, po drugie, czy w ramach wykonywania powierzonych mu zadań może wytwarzać lub pozyskiwać informację publiczną (por. I. Kamińska, M. Rozbicka-Ostrowska: Ustawa o dostępie do informacji publicznej, Komentarz, Wydanie 2, W-wa 2012, str. 63).

Sąd I instancji uznał, że Wojewódzki Związek Pszczelarzy w L. jest podmiotem wykonującym zadania publiczne i w tym zakresie zobowiązanym do udostępniania informacji publicznych będących w jego posiadaniu, podkreślając, iż Związek ten posiada osobowość prawną (co wynika z § 43 ust. 1 jego Statutu - k. 20 akt sądowych) i funkcjonuje jako rolnicze zrzeszenie branżowe, utworzone na podstawie przepisów ustawy z dnia 8 października 1982 r. o społeczno-zawodowych organizacjach rolników (Dz. U. Nr 32, poz. 217 ze zm.). W ramach tej działalności Związek współuczestniczy w realizacji projektów ARR, wskazując wśród swoich członków końcowych beneficjentów rozdysponowywanych w ramach tych projektów funduszy, co wynika chociażby z treści odpowiedzi na skargę. Podmiot ten pośredniczy zatem w obrocie środków publicznych, współdecydując o ich końcowym przeznaczeniu, a zatem w tym zakresie jego działalność nosi cechy publicznoprawne. Ponadto, w ramach swojej statutowej działalności, Związek może inicjować i współdziałać w opracowywaniu ustaw, uchwał i rozporządzeń, mających na celu rozwój i ochronę pszczelarstwa (§ 5 ust. 2 lit. "f" Statutu), co również wskazuje na wykonywanie zadań publicznych.

Powyższe ustalenia doprowadziły Sąd I instancji do wniosku, że Wojewódzki Związek Pszczelarzy w L. należy do podmiotów objętych regulacją art. 4 ust. 1 u.d.i.p. Na Zrzeszeniu tym ciążył zatem obowiązek określonej reakcji na składane przez skarżących wnioski o udostępnienie informacji publicznej.

Sąd I instancji stwierdził, że Związek w sposób prawidłowy zareagował jedynie na część żądania skarżących wyrażoną w pkt 5 ich wniosku z dnia 15 października 2013 r., dotyczącą udostępnienia "wykazów pszczelarzy wstawiających swoje miody do "[...]" WZP w ciągu ostatnich pięciu lat, wraz z ilością wstawionych kilogramów". W piśmie z dnia 26 listopada 2013 r. Związek poinformował bowiem skarżących, iż "nie prowadzi wykazów pszczelarzy i ilości dostarczanego przez nich miodu do sklepu "[...]". Sąd wskazał, że organ uznał zatem, że w tym zakresie skarżący żądają informacji przetworzonej i w związku z tym wezwał skarżących do wykazania szczególnego interesu publicznego przemawiającego za przedmiotową częścią ich wniosku.

W ocenie Sądu I instancji, brak jest podstaw, by kwestionować wyjaśnienia Związku o nieprowadzeniu (a tym samym nieposiadaniu) wykazów pszczelarzy i ilości dostarczonego miodu do sklepu "Dom Miodu", skoro żaden przepis prawa, w tym w szczególności żadna regulacja ustawy z dnia 8 października 1982 r. o społeczno-zawodowych organizacjach rolników, stanowiącej podstawę działalności Związku, nie nakłada na ten podmiot takiego obowiązku.

Sąd I instancji uznał zatem, że Prezesowi WZP nie sposób zarzucić bezczynności w zakresie dotyczącym pkt 5 wniosku skarżących z dnia 15 października 2013 r., dlatego skarga w tej części podlega oddaleniu na podstawie art. 151 p.p.s.a.

W ocenie tego Sądu skarga nie zasługiwała na uwzględnienie również w części obejmującej pkt 3 przedmiotowego wniosku, tj. w zakresie, w jakim skarżący domagali się udostępnienia "Zasad etyki pszczelarskiej wymienionych w obowiązującym Statucie WZP - § 10 pkt 6" oraz "wskazania ich poznawczej dostępności dla pszczelarza". Jak stwierdził Sąd, wprawdzie ta część wniosku z dnia 15 października 2013 r. nie spotkała się z żadną reakcją ze strony Prezesa WZP, jednak - jak wynika z akt sprawy - skarżący domagali się udostępnienia ww. informacji również w swych poprzednich wnioskach, zaś w piśmie z dnia 14 maja 2013 r. zostali poinformowani przez Prezesa WZP, iż brak jest "skodyfikowanych zasad etyki pszczelarskiej", w związku z czym informacja ta nie może zostać udostępniona. W tej sytuacji Sąd I instancji uznał, że ponowne poinformowanie skarżących, w odpowiedzi na ich kolejny już wniosek z dnia 15 października 2013 r., o niedysponowaniu informacjami w postaci "zasad etyki pszczelarskiej", byłoby bezcelowe, przez co niepodjęcie tej czynności nie daje podstaw do zarzucenia Prezesowi WZP w L. bezczynności w tym zakresie.

W ocenie Sądu I instancji, skarga była natomiast zasadna w pozostałej części, tj. w zakresie dotyczącym pkt 1, 2, 4 i 6 wniosku skarżących z dnia 15 października 2013 r. oraz ich wniosków z dnia 26 listopada 2013 r. (żądanie udostępnienia m.in.: protokołów z zebrań WZP w L., protokołów z walnych zjazdów tego Związku, umów najmu osobom prywatnym lokali stanowiących własność WZP w L., rozliczeń określonych projektów Agencji Rynku Rolnego, wynagrodzeń członków organów WZP w L., kosztów obsługi prawnej Związku czy też protokołów z zebrań sprawozdawczo-wyborczych), co do którego jedyną reakcją Prezesa WZP, było poinformowanie ich w piśmie z dnia 20 grudnia 2013 r., iż Związek nie jest podmiotem zobowiązanym do udostępniania informacji publicznych, co było stanowiskiem błędnym.

Sąd podkreślił, że Związek nie dokonał analizy tej części wniosków pod kątem charakteru żądanych informacji, wystąpienia ewentualnych ograniczeń w ich udostępnieniu (art. 5 u.d.i.p.), ustalenia, czy informacje te pozostają w dyspozycji Związku, czy też ewentualnej konieczności ich przetworzenia celem ich udostepnienia. Tymczasem informacje te w ocenie Sądu I instancji, mają charakter informacji publicznych, o czym przesądza publicznoprawny element działalności Związku. Zgodnie bowiem z art. 6 ust. 1 pkt 2 u.d.i.p. informacją publiczną podlegająca udostępnieniu jest w szczególności informacja o podmiotach, o których mowa w art. 4 ust. 1, w tym o ich przedmiocie działalności i kompetencjach (lit. c), organach i osobach sprawujących w nich funkcje i ich kompetencjach (lit. d) oraz majątku, którym dysponują (lit. f).

Z powyższych względów Sąd I instancji, działając na podstawie art. 149 § 1 zdanie 1 p.p.s.a., zobowiązał Prezesa WZP do załatwienia wniosku skarżących z dnia 15 października 2013 r. w punktach 1,2, 4 i 6 oraz wniosków z dnia 26 listopada 2013 r. w terminie 14 dni od daty doręczenia odpisu wyroku.

Sąd, stwierdzając na podstawie art. 149 § 1 zdanie 2 p.p.s.a., że bezczynność Prezesa WZP w powyższym zakresie nie miała miejsca z rażącym naruszeniem prawa, wziął pod uwagę wszystkie okoliczności sprawy, w tym fakt, iż regulacje dotyczące udostępnienia informacji publicznej budzą wielokrotnie wątpliwości interpretacyjne, a zachowanie Spółki nie miało cech lekceważącego traktowania obowiązków nałożonych na nią z mocy u.d.i.p., lecz błędnego przekonania, że nie jest ona podmiotem objętym regulacją tej ustawy.

Prezes WZP wniósł skargę kasacyjną od powyższego wyroku, zaskarżając go w części dotyczącej punktu I, odnośnie obowiązku udzielenia odpowiedzi na pytania wniosku zawarte w punktach 1,2 i 4 oraz w części pkt II, III, IV wyroku, domagając się uchylenia zaskarżonego wyroku w jego punkcie I, zobowiązującym Prezesa WZP do załatwienia wniosku skarżących z dnia 15 października 2013 roku w punktach 1,2 i 4,ewentualnie uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Lublinie do ponownego rozpoznania oraz zwrotu kosztów postępowania, zgodnie z art. 203 pkt 2 w zw. z art. 205 § 2 p.p.s.a. .

Zaskarżonemu wyrokowi zarzucił naruszenie przepisów prawa materialnego poprzez błędną ich wykładnię i zastosowanie, a mianowicie:

- art. 61 ust. 1 i 2 Konstytucji RP w zw. z art. 1 ust. 1 oraz art. 10 ust. 1 u.d.i.p.,

- art. 1 ust. 1 u.d.i.p., poprzez błędną jego wykładnię polegającą na przyjęciu, że materiały stanowiące tajemnicę Związku są informację publiczną, a w konsekwencji niewłaściwe jego zastosowanie w sprawie,

- art 4 u.d.i.p., poprzez błędne zaliczenie Wojewódzkiego Związku Pszczelarzy w L. do kręgu podmiotów zobowiązanych do udzielania informacji publicznej w sytuacji gdy Związek nie jest takim podmiotem a jego działalność nie wykracza poza niezaskarżony w niniejszej skardze punktem dotyczącym pośrednictwa w przekazywaniu pszczelarzom środków z ARR nie jest związana z państwowymi środkami finansowymi, co w konsekwencji skutkowało błędnym przyjęciem, że na Związku ciąży obowiązek udzielania informacji dotyczących wszystkich aspektów działalności tego podmiotu jako informacji publicznych.

W uzasadnieniu skargi kasacyjnej podniesiono, że Prezes WZP nie dopuścił się bezczynności, albowiem po wpłynięciu wniosku o dostępie do informacji publicznej udzielił pisemnej odpowiedzi, w której wskazał, że: "WZP jest dobrowolną niezależną i samorządną społeczno-zawodową organizacją, reprezentującą prawa i interesy pszczelarzy zrzeszonych w związku. Działa na zasadzie rolniczego zrzeszenia branżowego na podstawie przepisów ustawy z dnia 8 października 1982 r. o społeczno-zawodowych organizacjach rolników (Dz. U. Nr.32 poz.217).

Zgodnie z ustawą o dostępie do informacji publicznej do udostępniania informacji publicznej obowiązane są władze publiczne oraz inne podmioty wykonujące zadania publiczne (art. 4 ust. 1). Wojewódzkie Związki Pszczelarzy nie mieszczą się w katalogu podmiotów zobowiązanych do udzielania informacji publicznej. Działalność WZP w żadnym stopniu nie zastępuje działalności administracyjnej państwa oraz WZP nie posiada i nie zarządza majątkiem Skarbu Państwa...".

Wywodzono, Sąd I instancji błędnie uznał, że Wojewódzki Związek Pszczelarzy w L. mieści się w katalogu podmiotów, zawartym w art 4 u.d.i.p., albowiem w jego statucie zawarty jest zapis o możliwości otrzymywania dotacji na działania statutowe związku. Zapis ten w żadnym stopniu nie daje postawy do przyjęcia, iż Związek, jako jeden z wielu działających w województwie lubelskim związków zrzeszających pszczelarzy, przejął od Państwa zakres działalności administracji państwowej lub dysponuje państwowymi środkami finansowymi. Wyjaśniono, że Związek nie otrzymał na swą działalność statutową jakichkolwiek dotacji państwowych i dlatego też nie jest podmiotem spełniającym kryteria opisane w art 4 u.d.i.p.

Wywodzono, że podmiotami o podobnym charakterze i zakresie działania w województwie lubelskim są Związek Pszczelarzy Podlasie w B., Roztoczański Związek Pszczelarzy w T. oraz Stowarzyszenie Pszczelarzy Lu. Żaden z tych podmiotów nie realizuje działań zleconych przez Państwo i nie zastępuje swym działaniem władczym zakresu obowiązków administracji publicznej.

Podkreślono, że niektóre dobrowolne zrzeszenia spełniają kryteria podmiotów zobowiązanych do udzielania informacji publicznej i posiadają w związku ze swą działalnością taką informację, co dotyczy takich podmiotów , którym administracja publiczna przekazała na podstawie przepisów prawa część swoich uprawnień, np. Polski Związek Łowiecki, Polski Związek Żeglarski realizują uprawnienia administracji państwowej wydając pozwolenia na odstrzał zwierzyny lub patenty żeglarskie. Wojewódzki Związek Pszczelarzy w L. nie realizuje jakichkolwiek uprawnień władzy państwowej dlatego też nie może być uznany za podmiot posiadający dostęp do informacji publicznej.

Powołano się na orzecznictwo sądów administracyjnych, wskazujące na prawo do uzyskania informacji o działalności organów samorządu gospodarczego i zawodowego , a także innych osób oraz organizacji w zakresie w jakim wykonują one zadania władzy publicznej i gospodarują majątkiem Skarbu Państwa (wskazano orzeczenia: II SA/Wa 2718/11, Nsa Warszawa II SAB/ol22/12, NSA Warszawa I OSK 2888/12, WSA Bydgoszcz I SAB/Bd 40/07).

Przyznano, że zaskarżony wyrok jest słuszny jedynie w zakresie określonego w jego pkt I obowiązku udzielenia informacji dotyczącej rozliczenia z środków otrzymywanych od ARR i przekazywanych pszczelarzom, albowiem w tym jedynym przypadku Związek był pośrednikiem w obrocie środkami państwowymi i pomimo tego, że nie jest podmiotem w rozumieniu art. 4 ww. ustawy, ciążył na nim obowiązek udzielenia informacji dotyczącej rozdysponowania przekazanych przez organ państwowy środków.

Argumentowano, że w pozostałej części kwestie objęte wnioskiem o udzielenie informacji w trybie dostępu do informacji publicznej, nie dotyczą zagadnień stanowiących informację publiczną. Nie jest bowiem informacją publiczną treść umów najmu lokali stanowiących własność Związku, gdyż ten zakres działalności nie dotyczy wykonywania władztwa nad majątkiem Skarbu Państwa. Z tych samych powodów nie mogą być uznane za informację publiczną listy osób wstawiających miód do sprzedaży w sklepie należącym do Związku. Dodatkowo podniesiono, że Prezes WZP odmawiając na piśnie udzielania w tym zakresie informacji słusznie wskazywał, że jej udzielenie byłoby sprzeczne z art 5 u.d.i.p., albowiem dane te są "tajemnicą przedsiębiorstwa" oraz chronią je przepisy o ochronie danych osobowych oraz tajemnicy gospodarczej.

W odpowiedzi na skargę kasacyjną, skarżący wnieśli o jej oddalenie, jak wynika z jej treści.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skargę kasacyjną należało w części uwzględnić.

Zgodnie z art. 183 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm., zwanej dalej: "p.p.s.a.", Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej, bierze jednak z urzędu pod rozwagę nieważność postępowania. W rozpoznawanej sprawie nie zachodzi żadna z okoliczności skutkujących nieważnością postępowania, o jakich mowa w art. 183 § 2 p.p.s.a. i nie zachodzi żadna z przesłanek, o których mowa w art. 189 p.p.s.a., które Naczelny Sąd Administracyjny rozważa z urzędu dokonując kontroli zaskarżonego skargą kasacyjną wyroku. Wobec tego, Naczelny Sąd Administracyjny przeszedł do zbadania zarzutów kasacyjnych, będąc związany granicami skargi kasacyjnej.

Zarzuty skargi kasacyjnej dotyczyły zasadniczo dwóch kwestii. Po pierwsze, czy Wojewódzki Związek Pszczelarzy w L. jest podmiotem zobowiązanym do udostępniania informacji publicznej w rozumieniu art. 4 ust. 1 u.d.i.p. Po drugie, czy żądane informacje mają charakter informacji publicznej.

Odnosząc się do pierwszej kwestii, wskazać należy, że katalog podmiotów obowiązanych do udostępniania informacji publicznej określa art. 4 u.d.i.p., z którego wynika, iż obowiązane do udostępniania informacji publicznej są władze publiczne oraz inne podmioty wykonujące zadania publiczne, w szczególności: organy władzy publicznej (art. 4 ust. 1 pkt 1); organy samorządów gospodarczych i zawodowych (art. 4 ust. 1 pkt 2); podmioty reprezentujące zgodnie z odrębnymi przepisami Skarb Państwa (art. 4 ust. 1 pkt 3); podmioty reprezentujące państwowe osoby prawne albo osoby prawne samorządu terytorialnego oraz podmioty reprezentujące inne państwowe jednostki organizacyjne albo jednostki organizacyjne samorządu terytorialnego (art. 4 ust. 1 pkt 4); podmioty reprezentujące inne osoby lub jednostki organizacyjne, które wykonują zadania publiczne lub dysponują majątkiem publicznym, oraz osoby prawne, w których Skarb Państwa, jednostki samorządu terytorialnego lub samorządu gospodarczego albo zawodowego mają pozycję dominującą w rozumieniu przepisów o ochronie konkurencji i konsumentów (art. 4 ust. 1 pkt 5); reprezentatywne organizacje związkowe i pracodawców (art. 4 ust. 2).

Skoro Wojewódzki Związek Pszczelarzy w L. nie jest organem władzy publicznej, to rozważeniu podlegało, czy podmiot ten wykonuje zadania publiczne, a jeżeli tak, to w jakim zakresie.

Sąd I instancji przyjmując, że Wojewódzki Związek Pszczelarzy w L. jest podmiotem wykonującym zadania publiczne, uzasadnił to następującymi okolicznościami: - podmiot ten jest rolniczym zrzeszeniem branżowym, utworzonym na podstawie przepisów ustawy z dnia 8 października 1982 r. o społeczno-zawodowych organizacjach rolników (Dz. U. Nr 32, poz. 217 ze zm.), - pośredniczy w obrocie środków publicznych, współdecydując o ich końcowym przeznaczeniu, w ramach realizacji projektów Agencji Rynku Rolnego w L., oraz - może inicjować i współdziałać w opracowywaniu ustaw, uchwał i rozporządzeń, mających na celu rozwój i ochronę pszczelarstwa.

Nie można zgodzić się z poglądem Sądu I instancji, że o realizacji zadań publicznych decyduje okoliczność, iż omawiany podmiot jest rolniczym zrzeszeniem branżowym, utworzonym na podstawie przepisów ustawy z dnia 8 października 1982 r. o społeczno-zawodowych organizacjach rolników, ani też, że o realizacji tychże zadań decyduje zawarty w statucie Wojewódzkiego Związku Pszczelarzy w L., przepis stanowiący o możliwości inicjowania i współdziałania w opracowywaniu projektów aktów normatywnych. Wskazana ustawa nie kwalifikuje tego podmiotu, jako samorządu zawodowego lub gospodarczego. Nie czyni tego również ustawa z dnia 14 grudnia 1995 r., o izbach rolniczych (Dz.U. z 2014 r., poz.1079 j.t.), która odnosi się nie do związków pszczelarzy, lecz do samorządu rolniczego, którego jednostkami organizacyjnymi są izby rolnicze. Ani powyższe uregulowania, ani też inne akty prawne nie stanowią również o publicznoprawnych funkcjach w zakresie inicjatyw normotwórczych, które mogłyby odnosić się do Wojewódzkiego Związku Pszczelarzy w L. Treść § 5 ust. 2 pkt f (Związek swój cel realizuje poprzez inicjowanie oraz współdziałanie w opracowaniu ustaw, uchwał i rozporządzeń, mających na celu rozwój i ochronę pszczelarstwa), należy więc rozumieć, jako możliwość powzięcia inicjatywy normotwórczej poprzez zwrócenia się w tej sprawie do odpowiednich władz, czego jednak nie sposób utożsamić z działalnością publiczną w rozumieniu art. 4 ust. u.d.i.p.

Natomiast pośrednictwo Wojewódzkiego Związku Pszczelarzy w L. w obrocie środkami publicznymi, co ustalił Sąd I instancji, które to ustalenie nie zostało zakwestionowane w skardze kasacyjnej, świadczy o wykonywaniu zadań publicznych, lecz jedynie w tym zakresie. W konsekwencji Sąd słusznie uznał, że wniosek o udzielenie informacji publicznej w przedmiocie rozliczenia projektów Agencji Rynku Rolnego (pkt 6 wniosku z 15 października 2013 r.), podlegał załatwieniu, co zresztą w skardze kasacyjnej nie było kwestionowane.

Nie było jednak podstaw do uznania za informację publiczną, żądanej informacji, która objęta jest pkt 4 wniosku z 15 października 2013 r., dotyczącej umowy wynajmu pomieszczeń Związku, dlatego też, niezasadnie Sąd I instancji zobowiązał Związek do załatwienia wniosku w tym zakresie, który wykracza poza publicznoprawne zadania ww. współpracy z ARR. Rozstrzygnięcie w tej części nie odpowiada zresztą stanowisku, które Sąd I instancji sam wyraził w uzasadnieniu wyroku, uznając, że Związek zobowiązany jest do udostępniania informacji publicznych, w zakresie wykonywanych zadań publicznych. Trzeba bowiem mieć na względzie, że udostępnieniu podlega nie każda informacja będąca w dyspozycji Związku, bądź odnosząca się do jego funkcjonowania, lecz tylko ta, która pozostaje w związku z zakresem wykonywania zadań publicznych przez tenże podmiot, nie będący przecież, ani podmiotem władzy publicznej, ani też podmiotem wymienionym przykładowo w art. 4 u.d.i.p.

Rozstrzygnięcie Sądu I instancji odnoszące sie natomiast do pkt 1 i 2 ww. wniosku - w których wyrażono żądanie udostępnienia protokołów z zebrań Zarządu Związku oraz z jego Walnych Zjazdów - było przedwczesne, skoro Sąd ten nie poczynił ustaleń, czy materiały te zawierały informację publiczną, związaną rzecz jasna z wykonywanymi przez Związek zadaniami publicznymi w zakresie współpracy z Agencją Rynku Rolnego.

Z powyższych względów należało uznać zawarte w skardze kasacyjnej zarzuty naruszenia prawa materialnego za usprawiedliwione.

Ponownie rozpoznając sprawę, Sąd I instancji uwzględni zaprezentowane wyżej stanowisko Naczelnego Sądu Administracyjnego w zakresie, w jakim podważono zawarty w zaskarżonym wyroku pogląd o ciążącym na Wojewódzkim Związku Pszczelarzy w L. obowiązku udzielenia informacji publicznej w pełnym zakresie, co do wszystkich aspektów jego działania. Sąd ten powinien zatem przyjąć, że Związek jest zobowiązany do udzielenia informacji publicznej jedynie w zakresie wykonywanych przez niego zadań publicznych, tj. współpracy z Agencją Rynku Rolnego. W tym celu Sąd I instancji zażąda przedstawienia przez organ dokumentacji w części objętej pkt. 1 i 2 wniosku z 15 października 2013 r. - bez możliwości wglądu do niej przez skarżących - i rozstrzygnie, czy i jakie dokumenty w niej zawarte, stanowią informację publiczną, a co za tym idzie, czy zachodzą przesłanki do zobowiązania organu do załatwienia wniosku, a jeżeli tak, w jakim zakresie, odnośnie wskazanej części.

W tym stanie rzeczy, Naczelny Sąd Administracyjny na mocy art. 185 § 1 p.p.s.a. uchylił wyrok w pkt I w części odnoszącej się do załatwienia wniosku skarżących z dnia 15 października 2013 r. w punktach 1,2 i 4 oraz w pkt IV, natomiast na mocy art. 184 p.p.s.a. oddalił skargę kasacyjną w pozostałym zakresie. Wobec uwzględnienia skargi kasacyjnej jedynie w części, na podstawie art. 207 § 2 p.p.s.a., Naczelny Sąd Administracyjny odstąpił od zasądzenia kosztów postępowania kasacyjnego w całości.



Powered by SoftProdukt