Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Jolanta Rajewska Sędziowie: Sędzia NSA Irena Kamińska (spr.) Sędzia del. WSA Dorota Jadwiszczok po rozpoznaniu w dniu 28 lipca 2016 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej wniosku Starosty Puławskiego o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego między Starostą Puławskim a Naczelnikiem Urzędu Celnego w Lublinie w sprawie zapłaty należności za przechowywanie na prowadzonym przez T.Z. parkingu strzeżonym motocykla marki [...] postanawia wskazać Naczelnika Urzędu Celnego w Lublinie jako organ właściwy w sprawie.

Wnioskiem z dnia 31 marca 2016 r. Starosta Puławski wystąpił od rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego pomiędzy nim a Naczelnikiem Urzędu Celnego w Lublinie w sprawie z wniosku Przedsiębiorcy T.Z. stanowiącego żądanie zapłaty należności za przechowywanie na prowadzonym przez niego parkingu strzeżonym motocykla marki Honda typ. Przedsiębiorca ten pismem z dnia 10 listopada 2015 r. wystąpił o zapłatę należności do Naczelnika Urzędu Celnego w Lublinie. Naczelnik przekazał jednak wniosek Staroście Puławskiemu, uznając go za właściwego w sprawie z uwagi na art. 130a ust. 10b ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2012 r., poz. 1137 ze zm.).

Jak wskazano we wniosku o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego, zdaniem Starosty z art. 130a ust. 10b ww. ustawy wynika kompetencja jedynie do wydania decyzji dotyczącej obowiązku zapłaty kosztów przez właściciela pojazdu w dniu wydania dyspozycji o jego usunięciu, nie rozstrzyga zaś kwestii właściwości w przedmiocie zwrotu kosztów przedsiębiorcom usuwającym i przechowującym pojazdy na zlecenie Policji. Starosta odwołał się także do uchwały NSA z dnia 29 listopada 2010 r. (I OPS 1/10). Zaznaczył ponadto, że usunięty z drogi motocykl nie został zarejestrowany w Polsce a dokumenty pochodzenia kraju rejestracji utracono w wyniku pożaru. Nie doszło do jego przepadku na rzecz Powiatu Puławskiego. Zajął go Naczelnik Urzędu Celnego w Lublinie postanowieniem z dnia 17 września 2015 r. nr [...]. Z tego względu, zdaniem Starosty, jest on właściwy do wypłaty należności za przechowanie pojazdu.

W odpowiedzi na wniosek Naczelnik Urzędu Celnego zwrócił się o wskazanie Starosty Puławskiego jako właściwego w sprawie. W uzasadnieniu wskazał m.in., że regulacje zawarte w art. 130a cytowanej ustawy – Prawo o ruchu drogowym nie dają podstaw do przyjęcia, że starosta jest właściwy do zapłaty wynagrodzenia jednostkom prowadzącym parkingi strzeżone jedynie w sytuacji. gdy wobec pojazdu sąd orzeknie przepadek na rzecz powiatu. Podniesiono ponadto, że wniosek T.Z. o zapłatę wy nagrodzenia dotyczy całego okresu przechowywania motocyklu na parkingu prowadzonym przez tego przedsiębiorcy, tj. od dnia umieszczenia na nim do dnia jego odebrania przez Naczelnika.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Sądy administracyjne rozpoznają – na podstawie art. 4 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2012 r., poz. 270, dalej: p.p.s.a.), z zastrzeżeniem art. 22 § 1 k.p.a. – spory o właściwość powstałe pomiędzy organami jednostek samorządu terytorialnego i między samorządowymi kolegiami odwoławczymi oraz spory kompetencyjne między organami tych jednostek a organami administracji rządowej. Zgodnie z art. 15 § 1 pkt 4 i § 2 p.p.s.a., sprawy te rozpoznaje Naczelny Sąd Administracyjny, a do ich rozstrzygania stosuje się odpowiednio przepisy o postępowaniu przed wojewódzkim sądem administracyjnym.

Przez spór kompetencyjny (także spór o właściwość), o którym mowa w art. 4 p.p.s.a. należy rozumieć sytuację, w której przynajmniej dwa organy administracji publicznej jednocześnie uważają się za właściwe do załatwienia konkretnej sprawy (spór pozytywny) lub też każdy z nich uważa się za niewłaściwy do jej załatwienia (spór negatywny).

W rozpatrywanej sprawie zaistniał negatywny spór kompetencyjny pomiędzy Starostą Puławskim a Naczelnikiem Urzędu Celnego w Lublinie w przedmiocie wskazania organu właściwego do załatwienia sprawy związanej z uregulowanej sytuacji prawnej usuniętego motocykla marki Honda typ [...]

Wskazać zatem należy, że zgodnie z art. 130a ust. 10b ustawy – Prawo o ruchu drogowym, jeżeli pojazd usunięty z drogi, w przypadkach określonych w ust. 1 lub 2, nie jest zarejestrowany w żadnym z państw członkowskich Unii Europejskiej, przekazuje się go właściwemu miejscowo naczelnikowi urzędu celnego w celu uregulowania jego sytuacji – zgodnie z przepisami prawa celnego.

Kwestią co do zasady odrębną jednak od uregulowania sytuacji prawnej pojazdu usuniętego z drogi a niezarejestrowanego w żadnym państwie członkowskim Unii Europejskiej, jest zagadnienie wynagrodzenia za przechowanie pojazdu usuniętego z drogi. Skoro zatem Naczelnik Urzędu Celnego w Lublinie postanowieniem z dnia 17 września 2015 r. nr [...] zajął pojazd, to tym samym objął go w posiadanie. W myśl § 3 pkt 1 lit. c) rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 28 lutego 2011 r. w sprawie rozciągnięcia stosowania przepisów ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz.U. Nr 46, poz. 237) przepisy działu II rozdziału 6 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji dotyczące przechowywania, oszacowania i sprzedaży ruchomości stosuje się do ruchomości, które stały się własnością Skarbu Państwa albo powiatu na podstawie objęcia w posiadanie rzeczy niczyjej. Zgodnie z art. 102 § 2 tej ustawy, organ egzekucyjny przyzna, na żądanie dozorcy, zwrot koniecznych wydatków związanych z wykonywaniem dozoru oraz wynagrodzenie za dozór, chyba że dozorcą jest jedna z osób wymienionych w art. 101 § 1. Organem egzekucyjnym jest organ uprawniony do stosowania w całości lub w części określonych w ustawie środków służących doprowadzeniu do wykonania przez zobowiązanych ich obowiązków o charakterze pieniężnym lub obowiązków o charakterze niepieniężnym oraz zabezpieczania wykonania tych obowiązków (art. 1a pkt 7 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji). Należy zatem zauważyć, że stosownie do art. 30 ust. 5 ustawy – Prawo celne (Dz. U. 2004, nr 68, poz. 622 ze zm.), w sprawach o zajęcie towaru, w zakresie nieuregulowanym w ustawie, stosuje się przepisy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji dotyczące zajęcia ruchomości. Wynika z tego, że w sprawie właściwy do jej załatwienia jest Naczelnik Urzędu Celnego w Lublinie, który wobec objęcia w posiadanie pojazdu niezarejestrowanego w żadnym z państw członkowskich Unii Europejskiej powinien być traktowany jak organ egzekucyjny.

Z tych przyczyn Naczelny Sąd Administracyjny, na podstawie powołanych wyżej przepisów, postanowił, jak w sentencji.