drukuj    zapisz    Powrót do listy

6321 Zasiłki stałe, Pomoc społeczna, Samorządowe Kolegium Odwoławcze, Uchylono decyzję II i I instancji, III SA/Gd 9/14 - Wyrok WSA w Gdańsku z 2014-03-06, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

III SA/Gd 9/14 - Wyrok WSA w Gdańsku

Data orzeczenia
2014-03-06 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2014-01-03
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku
Sędziowie
Bartłomiej Adamczak /przewodniczący sprawozdawca/
Symbol z opisem
6321 Zasiłki stałe
Hasła tematyczne
Pomoc społeczna
Skarżony organ
Samorządowe Kolegium Odwoławcze
Treść wyniku
Uchylono decyzję II i I instancji
Powołane przepisy
Dz.U. 2013 poz 182 art. 6 pkt 1, art. 37 ust. 1 pkt 1, ust. 2 pkt 1, art. 100 ust. 1, art. 106 ust. 3
Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej - tekst jednolity
Dz.U. 2006 nr 139 poz 992 art. 16 i art. 24 ust. 2
Ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych - tekst jednolity.
Dz.U. 1997 nr 78 poz 483 art. 8, art. 69, art. 87 ust. 1
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. uchwalona przez Zgromadzenie Narodowe w dniu 2 kwietnia 1997 r., przyjęta przez Naród w referendum konstytucyjnym w dniu 25 maja 1997 r., podpisana przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 16 lipca 1997 r.
Dz.U. 2012 poz 270 art. 145 par. 1 pkt 1 lit a w zwz. z art. 135, art. 153
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jednolity.
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Bartłomiej Adamczak (spr.) Sędziowie: Sędzia WSA Felicja Kajut Sędzia WSA Jolanta Sudoł Protokolant starszy sekretarz sądowy Wioleta Gładczuk po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 13 lutego 2014 r. sprawy ze skargi J. P. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego [...] z dnia 17 października 2013 r. nr [...] w przedmiocie zasiłku stałego 1) uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Wójta Gminy [...] z dnia 8 sierpnia 2013 r. nr [...]; 2) stwierdza, że zaskarżona decyzja może być wykonana.

Uzasadnienie

Zaskarżoną decyzją z dnia 17 października 2013 r. (nr [...]) Samorządowe Kolegium Odwoławcze utrzymało w mocy decyzję Wójta Gminy z dnia 8 sierpnia 2013 r. (nr [...]), którą organ przyznał J. P. zasiłek stały w wysokości 529 zł miesięcznie od dnia 1 lipca 2013 r. do dnia 31 grudnia 2013 r.

Rozstrzygnięcie zostało wydane w następujących okolicznościach faktycznych i prawnych:

W dniu 18 lipca 2013 r. J. P. (dalej: "strona", "skarżący") wystąpił do Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w P. o przyznanie pomocy w formie zasiłku stałego.

Decyzją z dnia 8 sierpnia 2013 r. (nr [...]) Wójt Gminy – działając na podstawie art. 37 ust. 1 pkt 1, ust. 2 pkt 1, ust. 3, art. 106 ust. 1, ust. 3 i ust. 4, art. 107, art. 110 ust. 7 i ust. 8 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (t.j.: Dz. U. z 2013 r., poz. 182 ze zm.), § 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 8 czerwca 2012 r. w sprawie rodzinnego wywiadu środowiskowego (Dz. U. z 2012 r., poz. 712) oraz art. 2 ust. 1 pkt 1, art. 66 ust. 1 pkt 26, art. 73 pkt 9, art. 75 ust. 10, art. 79, art. 81 ust. 8 pkt 7, art. 86 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t.j.: Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027 ze zm.), art. 104 i art. 108 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (t.j.: Dz. U. z 2013 r., poz. 267 ze zm. – dalej: "k.p.a.") – orzekł o przyznaniu stronie wnioskowanego świadczenia w wysokości 529 zł miesięcznie od dnia 1 lipca 2013 r. do dnia 31 grudnia 2013 r. Ponadto orzekł o opłacaniu składek na ubezpieczenie zdrowotne za wskazany okres ze środków pomocy społecznej. Świadczenie miało być wypłacane na rzecz upoważnionego – M. P. (brata).

W uzasadnieniu organ stwierdził, że strona prowadzi jednoosobowe gospodarstwo domowe oraz posiada orzeczony umiarkowany stopień niepełnosprawności (orzeczenie o stopniu niepełnosprawności nr [...] z dnia 9 października 2012 r. wydane przez Powiatowy Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności w S., zmienione orzeczeniem o stopniu niepełnosprawności z dnia 5 grudnia 2012 r. nr [...], wydanym przez Wojewódzki Powiatowy Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności w Województwie [...] w G. oraz zmienione wyrokiem Sądu Rejonowego w S. sygn. akt V U 15/13 z dnia 16 kwietnia 2013 r.). Strona nie ma dochodu, zatem świadczenie zostało przyznane w najwyższej dopuszczalnej przez ustawę kwocie.

Strona złożyła odwołanie od tej decyzji domagając się wyrównania zasiłku stałego za rok wstecz. Wskazała na wyrok Sądu Rejonowego w S. z dnia 16 kwietnia 2013 r., którym orzeczono o ciągłości choroby.

Po rozpatrzeniu odwołania Samorządowe Kolegium Odwoławcze decyzją z dnia 17 października 2013 r. (nr [...]) - działając na podstawie art. 2 ustawy z dnia 12 października 1994 r. o samorządowych kolegiach odwoławczych (t.j.: Dz. U. z 2001 r. Nr 79, poz. 856 ze zm.), art. 17 pkt 1, art. 127 § 2, oraz art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a. oraz art. 37 ustawy o pomocy społecznej - utrzymało w mocy decyzję organu pierwszej instancji.

Organ odwoławczy wskazał, że strona spełnia wszystkie kryteria określone w art. 37 ustawy o pomocy społecznej uprawniające do przyznania wnioskowanej pomocy w formie zasiłku stałego. Podkreślił jednak, że zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa organ pomocy społecznej przyznaje świadczenie od początku miesiąca, w którym został złożony wniosek o przyznanie pomocy na okres ważności orzeczenia o stopniu niepełnosprawności. W związku z tym nie było możliwe przyznanie stronie zasiłku za okres przed złożeniem wniosku w dniu 18 lipca 2013 r. W tym zakresie nie ma znaczenia wyrok Sądu Rejonowego w S. z dnia 16 kwietnia 2013 r., z którego wynika, że strona została zaliczona do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności, a umiarkowany stopień niepełnosprawności trwa od sierpnia 2000 r. do końca grudnia 2013 r. Wyrok ten bowiem stwierdza jedynie o ciągłości umiarkowanego stopnia niepełnosprawności i tylko w tym zakresie ma związek z przedmiotowym postępowaniem administracyjnym.

Organ zwrócił uwagę, że decyzją z dnia 14 grudnia 2009 r. (nr [...]) organ pierwszej instancji przyznał stronie świadczenie w postaci zasiłku stałego na okres od dnia 1 listopada 2009 r. do dnia 31 sierpnia 2012 r., co jest zgodnie z wcześniejszym orzeczeniem strony o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności z dnia 27 listopada 2009 r., w którym wskazano, że orzeczenie wydaje się do dnia 31 sierpnia 2012 r. W okresie od września 2012 r. do dnia 16 kwietnia 2013 r., strona odwoływała się od kolejnych orzeczeń o stopniu niepełnosprawności, niemniej jednak w okresie tym nie posiadała prawa do zasiłku stałego, ani nie toczyło się żadne postępowanie w tym zakresie.

J. P. zaskarżył opisaną wyżej decyzję organu odwoławczego do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku podnosząc, że powinien dostać wyrównanie za dziesięć miesięcy wstecz.

Podał, że przez 10 miesięcy był osobą bezrobotną, bez prawa do zasiłku. W tym czasie nie miał żadnych dochodów a musiał dochodzić swoich praw przed sądem powszechnym. Sąd Rejonowy w S. orzekł w końcu, że ma ciągłość niesprawności i tym samym Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w P. winien wyrównać mu zasiłek stały.

W odpowiedzi na skargę Samorządowe Kolegium Odwoławcze wniosło o jej oddalenie podtrzymując swoje dotychczasowe stanowisko. Zdaniem organu mimo ciągłości umiarkowanego stopnia niepełnosprawności stwierdzonej wyrokiem sądu powszechnego niemożliwym jest wypłacenia świadczenia za okres, w którym skarżący nie występował o to świadczenie tj. od 1 września 2012 r. do dnia 30 czerwca 2013 r.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku zważył, co następuje:

W myśl art. 1 § 1 i § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.) sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej.

Zgodnie z art. 3 § 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.) – dalej: "p.p.s.a.", kontrola działalności administracji publicznej przez sądy administracyjne obejmuje orzekanie w sprawach skarg m.in. na decyzje administracyjne (pkt 1). Na mocy art. 145 § 1 p.p.s.a. uwzględnienie skargi następuje w przypadku naruszenia prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy (pkt 1 lit. a), naruszenia prawa dającego podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego (pkt 2 lit. b) lub innego naruszenia przepisów postępowania, jeśli mogło mieć ono istotny wpływ na wynik sprawy (pkt 3 lit. c); a także w przypadku stwierdzenia przyczyn powodujących nieważność decyzji lub wydanie jej z naruszeniem prawa (pkt 2 i pkt 3). W przypadku natomiast uznania, że skarga nie ma uzasadnionych podstaw podlega ona oddaleniu, na podstawie art. 151 p.p.s.a. Stosownie natomiast do art. 134 § 1 p.p.s.a. sąd wydaje rozstrzygnięcie w granicach danej sprawy, nie będąc związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną. W myśl art. 135 p.p.s.a. sąd stosuje przewidziane ustawą środki w celu usunięcia naruszenia prawa w stosunku do aktów lub czynności wydanych lub podjętych we wszystkich postępowaniach prowadzonych w granicach sprawy, której dotyczy skarga, jeżeli jest to niezbędne dla końcowego jej załatwienia.

Dokonując tak rozumianej kontroli zaskarżonej decyzji Sąd dopatrzył się naruszeń prawa skutkujących koniecznością eliminacji z obrotu prawnego tej decyzji, jak też poprzedzającej ją decyzji organu I instancji.

Materialnoprawną podstawę rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie stanowiły przepisy ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2013 r., poz. 182 ze zm.), zwanej dalej "ustawą". Zgodnie z art. 37 ust. 1 pkt 1 ustawy zasiłek stały przysługuje pełnoletniej osobie samotnie gospodarującej, niezdolnej do pracy z powodu wieku lub całkowicie niezdolnej do pracy, jeżeli jej dochód jest niższy od kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej. Zasiłek stały ustala się w wysokości w przypadku osoby samotnie gospodarującej - różnicy między kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby, z tym że kwota zasiłku nie może być wyższa niż 529 zł miesięcznie (art. 37 ust. 2 pkt 1 ustawy).

Zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy za "całkowitą niezdolność do pracy" należy rozumieć m.in. legitymowanie się znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności w rozumieniu przepisów o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. W myśl natomiast art. 8 ust. 1 ustawy kryterium dochodowe osoby samotnie gospodarującej wynosi 542 zł.

Analiza akt sprawy prowadzi zatem do wniosku, że skarżący spełnił wszystkie przesłanki do otrzymania zasiłku stałego, a co za tym idzie decyzję przyznającą mu ten zasiłek należy uznać za trafną.

Kwestią sporną w niniejszej sprawie pozostaje natomiast to, za jaki okres skarżący pozostaje uprawniony do otrzymywania przedmiotowego świadczenia.

Organy obu instancji uznały, że prawo do zasiłku stałego przysługuje skarżącemu od miesiąca złożenia wniosku o to świadczenie. Stosownie bowiem do przepisu art. 106 ust. 3 ustawy świadczenia pieniężne z ustawy o pomocy społecznej przyznaje się i wypłaca za okres miesiąca kalendarzowego, począwszy od miesiąca w który został złożony wniosek wraz z wymagana dokumentacja. Wynikająca z art. 106 ust. 3 ustawy reguła doznaje jednak wyjątku w przypadkach kontynuacji świadczeń z pomocy społecznej, w stosunku do których prawo do ich dalszego otrzymywania uzależnione jest od przedłożenia orzeczenia o niepełnosprawności, wydawanego przez inny organ. Sytuacja taka ma właśnie miejsce przy ocenie prawa do zasiłku stałego.

Z ugruntowanego w tym zakresie orzecznictwa sądowoadministracyjnego jednoznacznie wynika, że opóźnienie w prawidłowym określeniu stopnia niepełnosprawności, spowodowane przez organy orzekające, nie może ujemnie wpływać na prawa strony, która w ustawowym okresie poddała się badaniu kontrolnemu i w konsekwencji została uznana za spełniającą warunki ustawowe. W orzeczeniu z dnia 11 kwietnia 2006 roku (sygn. akt I OSK 743/05, ONSAiWSA 2006/6/177) Naczelny Sąd Administracyjny (na gruncie poprzednio obowiązującej ustawy o pomocy społecznej z 1990 r.) stwierdził, że "w sprawie o kontynuację zasiłku stałego, o jakim mowa w art. 27 ust. 1 ustawy z dnia 29 listopada 1990 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 1998 r. Nr 64, poz. 414 ze zm.), w której kolejne orzeczenie o niepełnosprawności zostało przez uprawnione organy wydane z opóźnieniem wskutek okoliczności, za które strona nie ponosi odpowiedzialności, nie ma zastosowania przepis art. 43 ust. 6 ustawy o pomocy społecznej w zakresie, w jakim określa on początek przyznania i wypłacania zasiłku, uzależniając go od daty złożenia wniosku". Zaznaczyć należy, że co prawda przedstawiony pogląd został wyrażony na podstawie uprzednio obowiązującej ustawy o pomocy społecznej z 1990 r., to jednak z uwagi na tożsamość treści art. 43 ust. 6 ustawy z 1990 r. z art. 106 ust. 3 aktualnie obowiązującej ustawy o pomocy społecznej z 2004 r., należy uznać go za aktualny. Trafność i zasadność tego poglądu znajduje potwierdzenie w licznych orzeczeniach sądów administracyjnych wydanych na gruncie ustawy o pomocy społecznej z 2004 r. (zob. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z dnia 31 stycznia 2008 r., sygn. akt II SA/Rz 713/07, LEX nr 372640; wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z dnia 22 października 2008 r., sygn. akt II SA/Bd 613/08, LEX nr 504797; wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z dnia 30 września 2010 r., sygn. akt II SA/Lu 336/10, LEX nr 753783; wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 7 grudnia 2010 r., sygn. akt IV SA/Gl 285/10, LEX nr 758350).

W rozpoznawanej sprawie z materiału dowodowego wynika, że skarżącemu na podstawie decyzji Wójta Gminy z dnia 14 grudnia 2009 r. (nr [...]) zostało przyznane prawo do świadczenia w formie zasiłku stałego wraz opłatą ze środków pomocy społecznej składki na ubezpieczenie zdrowotne. Prawo to zostało mu przyznane na okres od 1 listopada 2009 r. do 31 sierpnia 2012 r., co było związane z terminem (upływem) ważności orzeczenia o stopniu niepełnosprawności wydanym przez Powiatowy Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności w S. w dniu 27 listopada 2009 r. (nr [...]). W orzeczeniu tym skarżący został zaliczony do kategorii osób legitymujących się umiarkowanym stopniem niepełnosprawności (od sierpnia 2000 r.).

Następnie, w dniu 9 października 2012 r. Powiatowy Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności w S. wydał orzeczenie (nr [...]), w którym skarżący został zaliczony do lekkiego stopnia niepełnosprawności (co wykluczało nabycie przez niego prawa do zasiłku stałego). W wyniku wniesionego przez skarżącego odwołania, Wojewódzki Powiatowy Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności w Województwie [...] w G. w dniu 5 grudnia 2012 r. wydał orzeczenie (nr [...]), którym utrzymał w mocy pierwszoinstancyjne orzeczenie w zakresie rozpoznanego stopnia niepełnosprawności. Orzeczenie to następnie zostało zaskarżone do Sądu powszechnego, co zaskutkowało tym, że w dniu 16 kwietnia 2013 r. Sąd Rejonowy w S. wydał wyrok (sygn. akt V U 15/13), którym zmienił zaskarżoną decyzję i zaliczył skarżącego do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności ustalając, że jest nadal niepełnosprawny w stopniu umiarkowanym od sierpnia 2000 r. do końca grudnia 2013 r. W tym stanie rzeczy skarżący w dniu 18 lipca 2013 r. wystąpił z podaniem o przyznanie mu pomocy w formie zasiłku stałego, którą otrzymał na okres od lipca do grudnia 2013 r.

Mając powyższe na uwadze należy uznać, że wniosek skarżącego z lipca 2013 r. o przyznanie zasiłku stałego był w istocie kolejnym złożonym przez niego wnioskiem o to świadczenie, a zatem wiązał się z prawem do kontynuacji tego zasiłku. Nie sposób przy tym nie zauważyć, iż o wydanie kolejnego orzeczenia o stopniu niepełnosprawności skarżący zwrócił się do Powiatowego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności w S. w wrześniu 2012 r., a więc niezwłocznie, bo w miesiącu następującym po miesiącu, do końca którego przysługiwało mu prawo do zasiłku stałego. Ostatecznie o stopniu niepełnosprawności orzeczono wobec skarżącego wyrokiem Sądu Rejonowego w S. z dnia 16 kwietnia 2013 r. Wyrok ten stał się prawomocny z dniem 8 maja 2013 r., a zatem należy przyjąć, że z tym dniem skarżący uzyskał orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności datowanym od sierpnia 2000 r.

W świetle powyższych ustaleń oczywistym w przedmiotowej sprawie być musi, że skarżący – w kontekście przyjęcia kontynuacji zasiłku stałego - nie może ponosić winy za błędne orzeczenia zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności co do kwalifikacji jego stopnia niepełnosprawności, a w konsekwencji za upływ czasu, w którym w sposób uprawniony dochodził swoich praw. Pewną wątpliwość w rozpoznawanej sprawie może jedynie budzić upływ ponad dwumiesięcznego okresu pomiędzy dniem uprawomocnienia się wyroku orzekającego o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności a dniem złożenia przez skarżącego w organie wniosku o przyznanie (kontynuację) świadczenia (zasiłku stałego). W ocenie Sądu należy jednak w rozpoznawanym przypadku odwołać się do art. 100 ust. 1 ustawy i wyrażonej tam zasady, w myśl której w postępowaniu w sprawie świadczeń pomocy społecznej należy kierować się przede wszystkim dobrem osób korzystających z pomocy społecznej.

Reasumując, w ocenie Sądu należało w przedmiotowej sprawie uznać istnienie ciągłości świadczenia, niezależnie od daty złożenia przez skarżącego kolejnego wniosku. Skutkiem bowiem wydania wyroku Sądu Rejonowego w S. skarżący był osobą o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności przez cały czas od 2000 r., w tym również w okresie od września 2012 r. do czerwca 2013 r., za który przysługiwało mu prawo do zasiłku stałego, a które nie zostało mu jednak - zgodnie z wyrażoną wykładnią art. 37 ust. 1 w zw. z art. 106 ust. 3 ustawy - przyznane.

W ocenie Sądu wyrażone w niniejszej sprawie stanowisko koresponduje także z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 23 października 2007 r. (sygn. akt P 28/07, OTK A 9/07/106), którym Trybunał Konstytucyjny orzekł, że: art. 24 ust. 2 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych w zakresie, w jakim stanowi, że w wypadku wniosku o przyznanie zasiłku pielęgnacyjnego osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16 lat, legitymującej się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności uzyskanym w wyniku rozpoznania przez wojewódzki zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności jej odwołania od orzeczenia powiatowego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności, prawo do świadczeń rodzinnych ustala się, począwszy od miesiąca, w którym wpłynął wniosek, jest niezgodny z art. 2 w zw. z art. 69 Konstytucji RP.

Trzeba zauważyć, że na gruncie przepisów ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej oraz ustawy z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2006 r., Nr 139, poz. 992 ze zm.) obowiązują podobne jak na gruncie ustawy o pomocy społecznej zasady przyznawania świadczeń związanych z niepełnosprawnością (art. 16 i art. 24 ust. 2 ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz odpowiednio art. 37 i art. 106 ust. 3 ustawy o pomocy społecznej), albowiem jednym z warunków ich uzyskania jest ustalenie niepełnosprawności przez odpowiedni organ w odrębnym postępowaniu.

W uzasadnieniu powołanego wyroku Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że "niedopuszczalne jest, by ryzyko nieprawidłowego działania administracyjnego (w postaci nieterminowości, wadliwego, bo błędnego dokonania oceny niepełnosprawności) było przerzucone na osobę ubiegającą się o zasiłek (pielęgnacyjny)". Pod koniec rozważań zamieszczonych w uzasadnieniu tego wyroku Trybunał Konstytucyjny stwierdził natomiast, że sądy orzekając w sprawach innych zasiłków dokonają stosownej wykładni tego przepisu, wykorzystując art. 8 Konstytucji RP.

Jeśli tej wypowiedzi nie ograniczać jedynie do grupy zasiłków wymienionych w tezie wyroku wówczas przybędzie kolejny argument na rzecz rozstrzygnięcia Sądu zamieszczonego w sentencji wyroku.

Trzeba podkreślić, że z art. 87 ust. 1 i art. 8 Konstytucji RP, wynika, że jej przepisy są źródłem prawa i stosuje się je bezpośrednio, chyba że Konstytucja stanowi inaczej.

Za bezpośrednim stosowaniem przepisów Konstytucji przez sądy opowiedział się Trybunał Konstytucyjny w powołanym wyroku; stanowisko takie wyrażane jest także w doktrynie. Według Wiesława Skrzydło bezpośrednie stosowanie przepisów Konstytucji, jako najwyższego prawa jest regułą, a wyjątek ma miejsce wtedy, gdy przepis ustawy zasadniczej wyraźnie uzależnia uregulowanie określonej kwestii od wydania przez parlament odpowiedniej ustawy (zob. W. Skrzydło, Komentarz do art. 8 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, LEX, 2013).

Artykuł 69 Konstytucji RP stanowi, że osobom niepełnosprawnym władze publiczne udzielają, zgodnie z ustawą, pomocy w zabezpieczeniu egzystencji, przysposobieniu do pracy oraz komunikacji społecznej. Z powołanego przepisu expressis verbis wynika, że władza publiczna ma obowiązek zapewnienia takim osobom stosownej egzystencji i temu obowiązkowi odpowiada prawo takich osób do uzyskania stosownych świadczeń z opieki społecznej. Zasiłek stały jest świadczeniem okresowym (miesięcznym), a jego konstytucyjnym celem jest zapewnienie osobie niepełnosprawnej bieżącej egzystencji. Celu tego w zakresie początkowego terminu przyznania i wypłacania zasiłku stałego, nie spełnia art. 106 ust. 3 ustawy o pomocy społecznej w sytuacji przedłużającego się postępowania w sprawie o ustalenie stopnia niepełnosprawności, gdy poprzednie orzeczenie utraciło ważność.

Podkreślił to na tle art. 24 ust. 2 ustawy o świadczeniach rodzinnych Trybunał Konstytucyjny w powołanym wyroku, stwierdzając, że "powołanego przepisu nie można oceniać w oderwaniu od całości regulacji dotyczącej przyznania zasiłku pielęgnacyjnego, zamieszczonej w dwóch różnych ustawach, a która - łącznie w dwóch różnych postępowaniach - ma prowadzić do uzyskania decyzji przyznającej zasiłek pielęgnacyjny, zatem z punktu widzenia celu wykreowanego przez ustawodawcę mechanizmu, tj. uzyskania zasiłku pielęgnacyjnego, istniejąca regulacja jest niespójna, nielogiczna w zakresie: data lub okres powstania znacznej niepełnosprawności, a data przyznania zasiłku pielęgnacyjnego".

Brzmienie art. 24 ust. 2 ustawy o świadczeniach rodzinnych w zakresie początkowej daty przyznania świadczeń rodzinnych jest zbieżne z treścią art. 106 ust. 3 ustawy o pomocy społecznej z 2004 r., a ponadto zbieżne są konstytucyjne cele tych świadczeń.

Z tych względów, w ocenie Sądu istnieje uzasadniona podstawa do wsparcia zajętego stanowiska również powołanym wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego.

Mając to wszystko na uwadze, Sąd przyjął, iż zaskarżona decyzja i poprzedzająca ją decyzja Wójta Gminy z dnia 8 sierpnia 2013 r., nie odpowiada celowi określonemu w art. 69 Konstytucji RP i narusza art. 37 w zw. z art. 106 ust. 3 ustawy, a w związku z tym na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a/ i art. 135 p.p.s.a., Sąd orzekł jak w sentencji wyroku.

Jednocześnie Sąd orzekł, że zaskarżona decyzja może być wykonana, gdyż decyzja ta w istocie jest dla skarżącego pozytywna, a więc wstrzymanie jej wykonania mogłoby przynieść niekorzystny dla skarżącego efekt narażając go na uszczerbek.

Ponownie rozpoznając sprawę organy administracji publicznej winny dokonać oceny określonych w art. 37 ustawy przesłanek warunkujących przyznanie zasiłku specjalnego mając na uwadze przedstawioną powyżej ocenę prawną, którą są związane z mocy art. 153 p.p.s.a.



Powered by SoftProdukt