Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Grzegorz Saniewski Sędziowie: Sędzia NSA Wiesław Czerwiński (spr.) Sędzia WSA Jarosław Wichrowski Protokolant Elżbieta Brandt po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 29 marca 2011 r. sprawy ze skargi R. C. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...] z dnia [...] października 2010 r. nr [...] w przedmiocie cofnięcia uprawnień diagnosty do wykonywania badań technicznych pojazdów 1. uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Prezydenta Miasta [...] z dnia [...] sierpnia 2010 r. nr [...], 2. stwierdza, że zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu.

Decyzją Prezydenta Miasta [...] z [...] sierpnia 2010 r. cofnięto diagnoście – R. C. uprawnienie o kodzie rozpoznawczym [...] do wykonywania badań technicznych pojazdów. W uzasadnieniu decyzji wskazano, iż w dniu [...] kwietnia 2010 r. organ został powiadomiony pismem Miejskich Zakładów Komunikacyjnych Sp. z o. o. w [...] o prawdopodobnych nieprawidłowościach przy wykonywaniu badań technicznych pojazdów przez diagnostę R. C. W związku z tym w dniu [...] kwietnia 2010 r. została przeprowadzona kontrola w stacji kontroli pojazdów nr [...] Miejskich Zakładów Komunikacyjnych Sp. z o. o. w [...], przy ul. [...]. Zdaniem organu I instancji wyniki kontroli i przeprowadzone postępowanie wyjaśniające oraz dokument z monitoringu i notatka służbowa stanowiące załączniki do pism Miejskich Zakładów Komunikacyjnych Sp. z o. o. potwierdzają przeprowadzenia przez diagnostę badania technicznego niezgodnie z określonym zakresem i sposobem wykonania oraz dokonanie wpisu do dowodu rejestracyjnego pojazdu niezgodnie ze stanem faktycznym lub przepisami. Na podstawie zgromadzonych dowodów, organ stwierdził, że postępowanie diagnosty C. spełniło przesłanki zawarte w art. 84 ust. 3 pkt 1 i 2 ustawy – Prawo o ruchu drogowym, który obliguje starostę do cofnięcia diagnoście uprawnień. Organ przeprowadzając w dniu [...] kwietnia 2010 r. kontrolę w stacji diagnostycznej sprawdził rejestr badań technicznych pojazdów za okres od [...] do [...] marca 2010 r. Z wydruku z rejestru badań wynika, że samochód osobowy Opel Astra o nr rej. [...] jest wpisany do rejestru badań pod poz. [...] i wykonano badanie okresowe, pojazd o nr rej. [...] nie figuruje w rejestrze badań, samochód ciężarowy Scania o nr rej. CB8365G jest wpisany do rejestru badań pod poz. [...] i wykonano badanie okresowe, samochód osobowy Renault Clio o nr rej. [...] jest wpisany do rejestru badań pod poz. [...] i wykonano badanie okresowe. Z porównania zebranych dowodów wynika, że pojazd marki Opel Astra o nr rej. [...] widniejący na monitoringu wjechał na halę diagnostyczną i diagnosta wykonał okresowe badanie techniczne, samochód o nr rej. [...] nie wjechał na halę diagnostyczną i nie figuruje w rejestrze badań, samochód Scania o nr rej. [...] stał przed stacją i nie wjechał na halę diagnostyczną, a z rejestru wynika, że wykonano okresowe badanie techniczne pojazdu, samochód osobowy Renault Clio o nr rej. [...] nie wjechał na teren zajezdni i halę diagnostyczną, a z rejestru wynika, że wykonano okresowe badanie techniczne tego pojazdu. Wymienione dowody potwierdzają, że pojazdy marki Scania o nr rej. [...] i marki Renault Clio o nr rej. [...] nie wjechały na halę diagnostyczną stacji kontroli pojazdów w dniu, w którym diagnosta potwierdził w rejestrze badań i dowodach rejestracyjnych pojazdów przeprowadzenie okresowego badania technicznego z wynikiem pozytywnym i ustalił następny termin badania. Organ podnosi, iż zakres badań technicznych określony został w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 18 września 2009 r. w sprawie zakresu i sposobu przeprowadzania badań technicznych pojazdów oraz wzorów dokumentów stosowanych przy tych badaniach (Dz. U. Nr 155, poz. 1232). Przeprowadzenie pełnego zakresu okresowego badania technicznego pojazdu nie jest możliwe bez wjazdu na halę diagnostyczną. W przypadku pojazdu marki SCANIA o nr rej. [...] nie przeprowadzono pełnego zakresu badania technicznego określonego w § 2 ust. 1 wymienionego rozporządzenia, ponieważ pojazd stał przed halą diagnostyczną. Natomiast pojazd marki Renault Clio o nr rej. [...] nie został poddany badaniu technicznemu, ponieważ pojazd nie wjechał na teren zakładu MZK Sp. z o. o., a tym samym do stacji diagnostycznej. Z zeznań strony wynika, że pojazd Scania o nr rej. [...] na 2 tygodnie przed dniem [...] marca 2010 r. był sprawdzony pod kątem usterkowości. Zgodnie z zeznaniami świadka P. D. – użytkownika pojazdu o nr rej. [...], pojazd został udostępniony w dniu [...] marca 2010 r. kierowcy W. M. Świadek M. zeznał, że osobiście przyjechał pojazdem na badanie techniczne w dniu [...] marca 2010 r., jednak diagnosta nie chciałby wjeżdżał on na stanowisko diagnostyczne. Tym samym potwierdził, że w dniu [...] marca 2010 r. nie przeprowadzono badania technicznego tego pojazdu. W sprawie pojazdu Renault Clio o nr rej. [...] strona zeznała, że około 2 tygodni przed datą [...] marca 2010 r. pojazdem tym przyjechała kobieta w celu wykonania badania technicznego. Strona stwierdziła, że badanie wykonała, ale nie odnotowała tego faktu w rejestrze. W dniu [...] marca 2010 r. bez pojazdu podszedł kolega z pracy diagnosty i wręczył mu dowód rejestracyjny pojazdu Renault Clio oraz pieniądze za badanie techniczne. Zgodnie z zeznaniami świadka D. K. – właściciela Renault Clio o nr rej. [...] pojazd został udostępniony w dniu [...] marca 2010 r. A. B. celem udania się na badanie techniczne. Żona właściciela pojazdu – I. K. w dniu [...] marca 2010 r. wręczyła A. B. kluczyki od przedmiotowego pojazdu. Świadek I. K. – użytkownik pojazdu zeznała, że w dniu [...] marca 2010 r. nie była obecna na badaniu technicznym przedmiotowego pojazdu. Stwierdziła, że była na badaniu technicznym pojazdem w tej stacji diagnostycznej w dniach między [...] – [...] marca 2010 r. Organ podnosi, iż z materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie wynika, że diagnosta nie przeprowadził okresowego badania technicznego w dniu [...] marca 2010 r. pojazdu marki Scania o nr rej. [...] oraz w dniu [...] marca 2010 r. pojazdu Renault Clio o nr rej. [...], a dokonał wpisu do rejestru o przeprowadzeniu badań okresowych tych pojazdów i wpisał do dowodów rejestracyjnych następny termin badania technicznego.

W odwołaniu od decyzji I instancji pełnomocnik strony zarzucił organowi I instancji m.in. naruszenie prawa materialnego, przepisów art. 84 ust. 3 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2005 r., Nr 108, poz. 908 z późn. zm.) w związku z § 2 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 18 września 2009 r., w sprawie zakresu i sposobu przeprowadzania badań technicznych pojazdów oraz wzorów dokumentów stosowanych przy tych badaniach (Dz. U. z 2009 r., Nr 155, poz. 1232). Naruszenie art. 6, 7, 8, 10 § 1, 77 i art. 107 k.p.a. W związku z powyższym na podstawie art. 138 § 1 pkt 2 k.p.a. wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji i umorzenie postępowania. W uzasadnieniu odwołania pełnomocnik stwierdził, iż organ administracji publicznej naruszył przepisy proceduralne poprzez uchybienie zasadzie prawdy obiektywnej i zasadzie oficjalności, niedopełnienie obowiązku zebrania i rozpatrzenia całości materiału dowodowego, niedopełnienie obowiązku ponownego rozstrzygnięcia istoty sprawy administracyjnej, ponadto organ nie zawiadomił strony i prawidłowo ustanowionego jej pełnomocnika o toczącym się postępowaniu, nie umożliwił stronie i jej pełnomocnikowi wypowiedzenia się co do zgromadzonego materiału dowodowego, organ I instancji arbitralnie pominął prawa strony do złożenia nowych wniosków dowodowych, decyzję wydaną ponownie błędnie przesłał na adres strony, a nie na adres kancelarii ustanowionego pełnomocnika. Brak należytego uzasadnienia decyzji, w tym uchybienie obowiązkowi wykazania okoliczności, z powodu których wydał decyzję administracyjną, wadliwe sformułowanie rozstrzygnięcia zaskarżonej decyzji. Zdaniem strony naruszenie zasad postępowania administracyjnego w bezpośredni sposób wpłynęło na naruszenie prawa materialnego – Prawa o ruchu drogowym.

Decyzją z dnia [...] października 2010 r. nr [...] Samorządowe Kolegium Odwoławczego w [...] po rozpatrzeniu odwołania R. C. od decyzji Prezydenta Miasta [...] z dnia [...] sierpnia 2010 r. nr [...], mocą której cofnięto diagnoście uprawnienie o kodzie rozpoznawczym [...] do wykonywania badań technicznych pojazdów, na podstawie art. 1 ust. 1, art. 2, art. 17 ustawy z dnia 12 października 1994 r. o samorządowych kolegiach odwoławczych (Dz. U. Nr 79 z 2001 r., poz. 856 z późn. zm.), art. 84 ust. 3 pkt 1 i pkt 2 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2005 r., Nr 108, poz. 908 z późn. zm.), oraz art. 138 § 1 pkt 1 ustawy z 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego orzeczono o utrzymaniu zaskarżonej decyzji w mocy.

Organ odwoławczy wywodzi, iż wyniki kontroli, przeprowadzone postępowanie wyjaśniające oraz dokument z monitoringu i notatka służbowa stanowiące załączniki do pisma Miejskich Zakładów Komunikacyjnych Sp. z o. o. potwierdzają przeprowadzenie przez diagnostę badania technicznego niezgodnie z określonym zakresem i sposobem wykonania oraz dokonanie wpisu do dowodu rejestracyjnego pojazdu niezgodnie ze stanem faktycznym lub przepisami. Diagnosta mimo, że nie wykonał w dniu [...] marca 2010 r. okresowego badania technicznego pojazdu marki Scania o nr rej. [...] dokonał wpisu do rejestru przeprowadzonych badań technicznych o wykonaniu okresowego badania technicznego i zamieścił w dowodzie rejestracyjnym pojazdu wpis o terminie następnego badania. Podobnie nie wykonał w dniu [...] marca 2010 r. badania okresowego pojazdu marki Renault Clio o nr rej. [...], a dokonał wpisu do rejestru przeprowadzonych badań technicznych o wykonaniu okresowego badania technicznego i zamieścił w dowodzie rejestracyjnym pojazdu wpis o terminie następnego badania. Organ odwoławczy wskazuje, iż Prezydent Miasta [...] przeprowadził postępowanie, przesłuchanie świadków i strony, zbadano wiarygodność dowodów. Ponadto wskazuje, iż nowe dowody i fakty nie zaistniały od chwili wydania uchylonej decyzji z dnia [...] maja 2010 r., organ wskazuje, iż wyłączną przyczyną uchylenia poprzedniej decyzji było wadliwe jej uzasadnienie a nie konieczność przeprowadzenia dodatkowego postępowania dowodowego. Organ wskazuje także, iż pełnomocnik pismem z dnia [...] września 2010 r. zgłosił wniosek o przesłuchanie dodatkowych 2 świadków, głównie na okoliczność możliwości wjazdu na teren stacji przez drugą bramę wjazdową, jednak zdaniem Kolegium okoliczności te nie miały znaczenia dla wyjaśnienia sprawy, a spowodowałoby wydłużenie postępowania. Organ odwoławczy wskazuje także, że organ I instancji prawidłowo przesłał decyzję stronie postępowania, a z chwilą podjęcia informacji w dniu [...] września 2010 r., iż odwołanie strony składa pełnomocnik, pismem nr [...] z dnia [...] września 2010 r. wezwał zarówno stronę postępowania, jak i pełnomocnika o uzupełnienie wniesionego odwołania o pełnomocnictwo do reprezentowania przed organem I instancji. Pełnomocnik w dniu [...] września 2010 r. dostarczył przedmiotowe pełnomocnictwo z dnia [...] lipca 2010 r. Strona przed wydaniem decyzji w dniu [...] maja 2010 r. zapoznała się z aktami sprawy i nie wniosła o przeprowadzenie dodatkowych dowodów.

Organ II instancji podnosi, że diagnosta ma obowiązek wpisać do rejestru badań każde przeprowadzone badanie techniczne pojazdu. Zgodnie z § 6 ust. 2 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 18 września 2009 r. w sprawie zakresu i sposobu przeprowadzania badań technicznych pojazdów oraz wzorów dokumentów stosowanych przy tych badaniach (Dz. U. Nr 155, poz. 1232) w przypadku, gdy wynik badania technicznego jest negatywny, uprawniony diagnosta wystawia zaświadczenie o negatywnym wyniku badania technicznego i jeżeli: 1) stwierdzone usterki nie stwarzają bezpośredniego zagrożenia bezpieczeństwa ruchu drogowego lub środowiska, zamieszcza je w zaświadczeniu z badania technicznego i informuje właściciela pojazdu o konieczności wykonania badania technicznego pojazdu po usunięciu usterek; 2) stwierdzone usterki stwarzają bezpośrednie zagrożenie bezpieczeństwa ruchu drogowego lub środowiska lub, gdy cechy identyfikacyjne pojazdu są niezgodne z danymi w dowodzie rejestracyjnym lub odpowiadającym mu dokumencie, zatrzymuje dowód rejestracyjny i w zaświadczeniu z badania technicznego dokonuje wpisu "zatrzymano dowód rejestracyjny nr ...", z zastrzeżeniem ust. 3. Przepis § 5 ust. 7 stosuje się odpowiednio. Zgodnie z § 6 ust. 5 cyt. Rozporządzenia, gdy badanie techniczne polegające na ponownym sprawdzeniu zespołów i układów pojazdu, w których stwierdzono usterki, przeprowadza się w zakresie ich usunięcia wyłącznie w stacji kontroli pojazdów, w której te usterki stwierdzono, w okresie nie dłuższym niż 14 dni od dnia poprzedniego badania technicznego. W innej stacji kontroli pojazdów albo po upływie tego terminu przeprowadza się badanie okresowe i dodatkowe, jeżeli są one wymagane. W tym przypadku diagnosta nie zaewidencjonował faktu przeprowadzenia badań technicznych z wynikiem negatywnym i nie wystawił zaświadczeń z badania technicznego. Organ odwoławczy podnosi, iż na podstawie zgromadzonych dowodów należało stwierdzić, że postępowanie diagnosty C. spełniło przesłanki zawarte w art. 84 ust. 3 pkt 1 i 2 ustawy – Prawo o ruchu drogowym, który obliguje starostę do cofnięcia diagnoście uprawnień w przypadku stwierdzenia przeprowadzenia badania technicznego niezgodnie z określonym zakresem i sposobem wykonania lub wydania przez diagnostę zaświadczenia albo dokonania wpisu do dowodu rejestracyjnego pojazdu niezgodnie ze stanem faktycznym lub przepisami. Organ podniósł, iż diagnosta nie przeprowadził okresowego badania technicznego w dniu [...] marca 2010 r. pojazdu marki Scania o nr rej. [...] oraz w dniu [...] marca 2010 r. pojazdu Renault Clio o nr rej. [...], a dokonał wpisu do rejestru o przeprowadzeniu badań okresowych tych pojazdów i wpisał do dowodów rejestracyjnych następny termin badania technicznego.

W dniu [...] listopada 2010 r. została złożona skarga z dnia [...] listopada 2010 r. na decyzję administracyjną z dnia [...] października 2010 r. Samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...] nr [...]. W uzasadnieniu skargi pełnomocnik skarżącego podnosi zarzuty, które uprzednio podniósł w odwołaniu od decyzji, m.in. naruszenie przepisów art. 7 w związku z art. 77 i 80, 81 oraz art. 107 k.p.a. Podnosi, iż z przedmiotowej decyzji nie wynika jakiekolwiek rozpatrzenie materiału dowodowego. Pełnomocnik skarżącego podnosi, iż pojazd marki Scania pierwszy raz był badany przez diagnostę około 2 tygodnie przed upływem terminu ważności badania okresowego. Pojazd nie został zaewidencjonowany w elektronicznym rejestrze badań. Nie pobrano również opłaty za badanie techniczne. Pojazd był sprawdzany jedynie pod względem usterkowości przed badaniem technicznym. Diagnosta wykonał na linii badanie oraz dokonał identyfikacji pojazdu. Po sprawdzeniu diagnosta poinformował kierowcę, iż pojazd nie jest sprawny, z uwagi na uszkodzone światło halogenowe i w związku z tym nie przejdzie badań technicznych. Drugi raz pojazd marki Scania wjechał na teren MZK dnia [...] marca 2010 r. Diagnosta nie pozwolił kierowcy wjechać na linię diagnostyczną z obawy przed uszkodzeniem rolki do badania hamulców lub płyty do badania zbieżności, gdyż pojazd był załadowany. Diagnosta przystąpił do badania technicznego na zewnątrz stacji kontroli pojazdów. Po dokonaniu tej czynności diagnosta dokonał wpisu w dowodzie rejestracyjnym o pozytywnym wyniku badania technicznego. Diagnosta wystawił fakturę i wprowadził dane do elektronicznej ewidencji badań technicznych. Pełnomocnik skarżącego wskazuje, iż ww. sytuacja znajduje potwierdzenie w zeznaniach świadków.

W odniesieniu do pojazdu Renault Clio, pełnomocnik skarżącego wskazuje, że około dwa tygodnie wcześniej na stanowisko diagnostyczne przyjechała niniejszym pojazdem kobieta. Badanie nie zostało zaewidencjonowane i nie dokonano wpisu w rejestrze, ponieważ kobieta nie posiadała pieniędzy do zapłaty za badanie. Diagnosta nie miał uwag, co do stanu technicznego. Pełnomocnik skarżącego wskazuje, że kilka dni później zjawił się kolega z pracy z dowodem rejestracyjnym wskazanego pojazdu i pieniędzmi z prośbą o podbicie go. Diagnosta dokonał wówczas wpisu w elektronicznej ewidencji badań technicznych i wystawił paragon fiskalny potwierdzający pobranie opłaty za badania. Pełnomocnik skarżącego wskazuje, że diagnosta dokonał w okresie nie dłuższym niż 14 dni od poprzedniego badania ponownej kontroli obu kwestionowanych pojazdów. Wskazuje, iż kontrola pojazdu Scania miała na celu sprawdzenie usunięcia usterki. Natomiast w odniesieniu do pojazdu marki Renault Clio pełnomocnik skarżącego wskazuje, że badanie techniczne pojazdu przeprowadzono w pełnym zakresie i nie stwierdzono usterek, a jedynym powodem niedokonania wpisu w dowodzie rejestracyjnym był fakt braku gotówki na opłacenie wykonanej usługi. Po dokonaniu zapłaty za wykonane badanie techniczne dokonano stosownych wpisów. Pełnomocnik skarżącego wskazuje ponadto, iż przepisy rozporządzenia Ministra Infrastruktury nie precyzują, w jakim terminie po przeprowadzonym badaniu technicznym musi nastąpić wpis do dowodu rejestracyjnego i do rejestru. Ponadto pełnomocnik strony skarżącej podnosi, iż istotną okolicznością niniejszej sprawy jest fakt nieprzeprowadzenia wnioskowanych dowodów z zeznań świadków, zgodnie z wnioskiem z dnia [...] września 2010 r. na okoliczność wpisywania do książki kontroli pojazdów wjeżdżających na teren stacji, możliwości wyjeżdżania i wjeżdżania pojazdów przez drugą bramę wjazdową na teren stacji, działania i funkcjonowania systemu monitoringu. Pełnomocnik skarżącego wniósł o uchylnie zaskarżonej decyzji SKO oraz decyzji Prezydenta Miasta [...].

W odpowiedzi na skargę z dnia [...] listopada 2010 r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze w [...] wniosło o oddalenie skargi. Organ podnosi, iż został przez niego zebrany cały materiał dowodowy mający istotne znaczenie dla wyjaśnienia sprawy. Organ podtrzymuje ponadto argumentację zawartą w decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w [...] zważył, co następuje:

Skargę należało uwzględnić.

Zgodnie z art. 84 ust. 1 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2005 r. Nr 108, poz. 908 ze zm.) badania techniczne pojazdów wykonuje zatrudniony w stacji kontroli pojazdów uprawniony diagnosta. Nadanie uprawnień do wykonywania zawodu diagnosty następuje po spełnieniu szeregu warunków wymienionych w szczególności w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 4 listopada 2004 r. w sprawie szczególnych wymagań w stosunku do diagnostów (Dz U. Nr 246, poz. 2469 ze zm.).

Cofnięcie uprawnień do wykonywania badań technicznych reguluje art. 84 ust. 3 Prawa o ruchu drogowym. Zgodnie z treścią tego artykułu, starosta cofa diagnoście uprawnienie do wykonywania badań technicznych, jeżeli w wyniku przeprowadzonej kontroli, o której mowa w art. 83 ust. 6 (obecnie artykuł ten brzmi inaczej), stwierdzono:

1/ przeprowadzenie przez diagnostę badania technicznego niezgodnie z określonym zakresem i sposobem wykonania,

2/ wydanie przez diagnostę zaświadczenia albo dokonanie wpisu do dowodu rejestracyjnego pojazdu niezgodnie ze stanem faktycznym lub przepisami.

Uprawnienie nadane diagnoście jest porównywalne z innymi uprawnieniami zawodowymi. Wykonywanie szeregu zawodów, zaliczonych do tzw. zawodów regulowanych, wymaga nadania uprawnień. W tym miejscu można wspomnieć przykładowo o takich zawodach jak zawód lekarza, pielęgniarki i położnej, weterynarza, diagnosty laboratoryjnego i szereg innych.

Pozbawienie uprawnień wymaganych w wielu zawodach jest poprzedzone postępowaniem dyscyplinarnym prowadzonym przy zastosowaniu procedur karnych, postępowania cywilnego czy administracyjnego. Postępowania dyscyplinarne przewidują:

- ustawa z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (Dz. U. z 2008 r., Nr 136, poz. 857 ze zm.),

- ustawa z dnia 21 grudnia 1990 r. o zawodzie lekarza weterynarii i izbach lekarsko – weterynaryjnych (Dz. U. z 2009 r., Nr 93, poz. 767 ze zm.),

- ustawa z dnia 2 grudnia 2009 r. o izbach lekarskich (Dz. U. Nr 219, poz. 1708 ze zm.),

- ustawa z 19 kwietnia 1991 r. o samorządzie pielęgniarek i położnych (Dz. U. Nr 41, poz. 178 ze zm.),

- ustawa z 15 grudnia 2000 r. o samorządach zawodowych architektów, inżynierów budownictwa oraz urbanistów (Dz. U. Nr 5, poz. 42 ze zm.),

- ustawa z 7 maja 2009 r. o biegłych rewidentach i ich samorządzie, podmiotach uprawnionych do badania sprawozdań finansowych oraz o nadzorze publicznym (Dz. U. Nr 77, poz. 649 ze zm.),

- ustawa z 5 lipca 1996 r. o doradztwie podatkowym (Dz. U. Nr 73, poz. 443 ze zm.),

- ustawa z 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji (Dz. U. z 2006 r. Nr 167, poz. 1191 ze zm.),

-ustawa z dnia 27 lipca 2001 r. o kuratorach sądowych (Dz. U. Nr 98, poz. 1071),

- ustawa z 8 czerwca 2001 r. o zawodzie psychologa i samorządzie zawodowym psychologów (Dz. U. Nr 73, poz. 763 ze zm.) ,

- ustawa z 11 kwietnia 2001 r. o rzecznikach patentowych (Dz. U. Nr 49, poz. 509 ze zm.),

- ustawa z 14 lutego 1991 r. Prawo o notariacie (Dz. U. z 2008 r., Nr 189, poz. 1158 ze zm.) oraz inne ustawy regulujące zawody prawnicze.

Wszystkie te regulacje przewidują pozbawienie uprawnień do wykonywania określonych czynności lub zawodu, po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego i zagwarantowaniu obwinionemu określonych gwarancji procesowych. We wszystkich wskazanych uregulowaniach, które mówią o karach w postępowaniu dyscyplinarnym, przewidziana jest gradacja kar.

Wszystkie wskazane ustawy jako kary wymieniają w kolejności upomnienie i naganę. W dalszej kolejności przewidziane są kary pieniężne (np. art. 83 ustawy o izbach lekarskich, art. 31 ust. 2 ustawy o biegłych rewidentach..., art. 72 ust. 1 ustawy o komornikach sądowych i egzekucji, art. 51 § 1 Prawa o notariacie), zakazy pełnienia określonych funkcji lub zawieszenie w prawie wykonywania zawodu (ustawa o samorządzie pielęgniarek i położnych, ustawa o izbach lekarskich, ustawa o zawadzie psychologa i samorządzie zawodowym psychologów, ustawa o rzecznikach patentowych).

Pozbawienie prawa wykonywania zawodu, wydalenie ze służby (kuratorskiej), skreślenie z listy psychologów, wydalenie z samorządu biegłych rewidentów – są to kary, które wymierzane są w ostateczności. Są one wymienione na ostatnim miejscu w katalogu kar dyscyplinarnych. Zróżnicowanie wymierzonych kar dyscyplinarnych uzasadnione jest zróżnicowanym stopniem naruszenia obowiązków służbowych, rodzajem winy i stopniem nasilenia złej woli oraz innymi okolicznościami obciążającymi i usprawiedliwiającymi.

Przytoczenie tych wszystkich uregulowań ma celu wykazanie, że uregulowanie ustawy – Prawo o ruchu drogowym mówiące o pozbawieniu uprawnień diagnosty jest ewenementem na tle systemu prawa. Przepis nie wprowadza bowiem żadnych rozróżnień mających na celu zróżnicowanie stopnia winy i tym samym zróżnicowania sankcji. W myśl art. 84 ust. 3 ustawy – Prawo o ruchu drogowym cofnięcie uprawnień diagnoście jest obligatoryjne, niezależnie od stopnia przewinienia i jego rodzaju. Przepis ten nie daje żadnych uprawnień do miarkowania konsekwencji. Należy podzielić wypowiadany w literaturze przedmiotu pogląd, że "bez istnienia dostatecznie zróżnicowanego zespołu sankcji trudno byłoby przecież wyobrazić sobie normalne funkcjonowanie regulacji administracyjnoprawnej" (Z. Kmieciak: ogólne zasady prawa i postępowania administracyjnego, Warszawa 2000 str. 122)

Warto wskazać, iż skutek wydania decyzji o cofnięciu uprawnień pociąga za sobą niemożność wydania przez organ osobie zainteresowanej ponownego uprawnienia wcześniej niż po upływie 5 lat od dnia, w którym decyzja o cofnięciu uprawnień stała się ostateczna (art. 84 ust. 4 Prawa o ruchu drogowym). Oznacza to, że decyzja starosty w tym zakresie jest w skutkach równoważna orzeczeniu przez sąd powszechny środka karnego w postaci zakazu wykonywania określonego zawodu lub pełnienia funkcji (wyrok NSA z 31 sierpnia 2006 r. sygn. I OSK 1151/05 Lex nr 275441). Ten rodzaj sankcji nie różni się zbytnio od sankcji kryminalnych. Implikuje to stosowanie zasady, że wątpliwości winny być rozstrzygnięte na korzyść obwinionego.

Tego rodzaju sankcja jest niewątpliwie bardzo dotkliwa i winna być zarezerwowana dla drastycznych naruszeń przez diagnostę prawa.

Nie oznacza jednak, że przy orzekaniu tego rodzaju sankcji administracyjnej nie należy przestrzegać zasad sprawiedliwości a pozbawienie prawa wykonywania zawodu – tak jak to jest w innych uregulowaniach – pozostawić dla sytuacji drastycznych naruszeń prawa.

W tym miejscu należy także wspomnieć o Rekomendacji Komitetu Ministrów Rady Europy nr R (91) 1 przyjętej 13 lutego 1991 r. dla Państw Członkowskich w sprawie sankcji administracyjnych. Rekomendację stosuje się do aktów administracyjnych, które nakładają na osoby – z racji ich postępowania sprzecznego ze stosującymi się normami – karę, czy to w formie grzywny, czy też jakiegoś środka karnego, czy to pieniężną, czy też nie. Kary te są nazywane sankcjami administracyjnymi. Nie uważa się za stanowiące sankcje administracyjne: środków, które władze administracyjne są zobowiązane podjąć w rezultacie postępowania karnego i sankcji dyscyplinarnych. Rekomendacja wskazuje na podstawowe zasady obowiązujące przy wymierzaniu sankcji administracyjnych. M.in. postępowanie w sprawie nałożenia sankcji administracyjnej ma spowodować ustalenie, czy w określonym stanie faktycznym i prawnym na podmiocie będącym uczestnikiem postępowania ciążył obowiązek, którego niewykonanie jest zagrożone sankcją administracyjną i czy zostały wypełnione przesłanki wymierzenia sankcji (art. 5).

Przepis art. 84 ust. 3 Prawa u ruchu drogowym musi być interpretowany ściśle, jako przepis nakładający określone sankcje (bliżej na temat sankcji uchwała NSA z 10.04.2006 r, sygn. I OPS 1/06).

Warto także zauważyć, że działalność gospodarczą w zakresie prowadzenia stacji kontroli pojazdów ustawodawca zaliczył do tzw. działalności regulowanej.

Nadzór nad stacjami kontroli pojazdów sprawuje starosta a w ramach sprawowanego nadzoru co najmniej raz w roku przeprowadza kontrolę stacji kontroli pojazdów, wydaje zalecenia pokontrolne i wyznacza termin usunięcia naruszeń warunków wykonywania działalności gospodarczej w zakresie prowadzenia stacji kontroli pojazdów oraz wydaje decyzję o zakazie prowadzenia przez przedsiębiorcę stacji kontroli pojazdów, skreślając przedsiębiorcę z rejestru działalności regulowanej, jeżeli zachodzą okoliczności wskazane w art. 83b ust. 2 pkt 3 Prawa o ruchu drogowym. Oznacza to, że każdorazowe uchybienie powinno być rozważane pod kątem naruszenia warunków prowadzenia działalności gospodarczej albo pozbawienia uprawnień diagnosty. W ramach nadzoru starosta może wydać zalecenia pokontrolne i wyznaczyć termin ich usunięcia. Takich uprawnień nie ma w stosunku do diagnosty. Ustawa również stopniuje skutki naruszenia warunków wykonywania działalności gospodarczej w zakresie prowadzenia stacji albowiem tylko rażące naruszenie tych warunków powoduje skreślenie przedsiębiorstwa z rejestru działalności regulowanej. Takiego stopniowania naruszenia prawa nie ma w stosunku do diagnosty, co także potwierdza wyjątkowość uregulowania zawartego w art. 84 ust. 1 ustawy.

Powracając do treści art. 84 ust. 1 Prawa o ruchu drogowym, organ administracji w trakcie kontroli i postępowania musi wykazać, że:

1- diagnosta przeprowadził badanie techniczne niezgodnie z jego zakresem. Badania techniczne dzieli się na badania okresowe i badania dodatkowe. Badanie techniczne polega na sprawdzeniu, czy pojazd odpowiada warunkom technicznym oraz ocenie prawidłowości działania pojazdu. Zakres okresowego badania technicznego jest określony w § 2 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 18 września 2009 r. w sprawie zakresu i sposobu przeprowadzania badań technicznych pojazdów oraz wzorów dokumentów stosowanych przy tych badaniach (Dz. U. Nr 155, poz. 1232) a zakres badania dodatkowego § 3 tego rozporządzenia. W postępowaniu administracyjnym kwestionującym zakres badania należy wskazać jaki konkretnie przepis tego rozporządzenia został uchybiony.

2 - Diagnosta przeprowadził badanie techniczne niezgodnie z określonym sposobem wykonania. Sposób wykonania badania technicznego (metodologię) określają załączniki do cytowanego rozporządzenia Ministra Infrastruktury. Załącznik nr 1 zawiera wykaz czynności kontrolnych oraz metody i kryteria oceny stanu technicznego pojazdu podczas przeprowadzania okresowego badania technicznego pojazdu. Również i tutaj należałoby konkretnie wykazać jakiej metodyce uchybiono.

3- Diagnosta wydał zaświadczenie niezgodnie ze stanem faktycznym lub przepisami prawa. Diagnosta wydaje zaświadczenie o:

- przeprowadzeniu dodatkowego badania technicznego pojazdu przeznaczonego do przewozu niektórych towarów niebezpiecznych (§ 4 ust. 1rozporządzenia),

- dla badania technicznego, o którym mowa w art. 81 ust. 3 Prawa o ruchu drogowym (przed pierwszą rejestracją pojazdów na terenie RP),

- o negatywnym wyniku badania technicznego pojazdu przed pierwszą rejestracją pojazdu na terytorium RP,

- o negatywnym wyniku badania technicznego,

- o przeprowadzeniu badania technicznego na podstawie rejestrów (duplikat),

- nowe zaświadczenie w przypadku popełnienia oczywistej omyłki.

4 – diagnosta dokonuje wpisu niezgodnie ze stanem faktycznym lub przepisami prawa. Należy wykazać, że stan faktyczny był niezgodny z rzeczywistością. Niezgodność z przepisami prawa będzie polegała na porównaniu stanu faktycznego z konkretnymi uregulowaniami prawnymi i wykazaniu tej niezgodności.

Zasadnicze zarzuty organu sprowadzają się do tego, że pojazdy marki Scania o nr rej. [...] i marki Renault Clio o nr rej. [...] nie wjechały na halę diagnostyczną stacji kontroli pojazdów w dniu, w którym diagnosta potwierdził w rejestrze badań i dowodach rejestracyjnych pojazdów przeprowadzenie okresowego badania technicznego z wynikiem pozytywnym i ustalił następny termin badania. W ocenie organu przeprowadzenie pełnego zakresu okresowego badania technicznego pojazdu nie jest możliwe bez wjazdu na halę diagnostyczną.

Tymczasem z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, że badanie techniczne pojazdu Renault Clio zostało przeprowadzone. Wynika to z zeznań skarżącego, właścicielki i użytkownika pojazdu m-ki Renault Clio. Diagnosta zeznał, że około 2 tygodnie wcześniej przyjechała do niego kobieta i przeprowadził badanie techniczne samochodu. Po przeprowadzeniu badania kobieta oświadczyła, że nie posiada pieniędzy na opłacenie badania.

Powołane przepisy nie określają postępowania diagnosty w takiej sytuacji. Sama opłata nie jest elementem badania technicznego i jej nieuiszczenia może powodować roszczenie cywilne. W sytuacji nieuiszczenia wpisu skarżący wybrał rozwiązanie polegające na tym, że nie zarejestrował badania i nie dokonał wpisu w dowodzie rejestracyjnym. Uczynił to dopiero wtedy, czy otrzymał zapłatę za przeprowadzone badanie. W ocenie Sądu taka sytuacja nie uzasadnia cofnięcie uprawnień diagnosty. Badanie techniczne zostało bowiem wykonane, nie było ono kwestionowane z punktu widzenia metodyki jego przeprowadzenia. Mamy do czynienia jedynie z opóźnieniem stwierdzenia jego wykonania. Jak trafnie podnosi pełnomocnik skarżącego, obowiązujące przepisy określone w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury nie precyzują w jakim terminie po przeprowadzonym badaniu technicznym musi nastąpić wpis do dowodu rejestracyjnego i do rejestru.

Podobna sytuacja dotyczy samochodu marki Scania o nr rej. [...]. Pojazd m/ki Scania po raz pierwszy był badany przez diagnostę R. C. około 2 tygodnie przed upływem terminu ważności badania okresowego. Z zeznań kierowcy pojazdu Scania wynika, że tydzień przed datą [...] marca 2010 r. osobiście był na badaniu technicznym i diagnosta badał pojazd. Diagnosta wykonał na linii diagnostycznej analizę spalin, sprawdzenie hamulców, badanie na "Szarpaku", sprawdzenie oświetlenia, ustawienia świateł, określenie własności świetlnych świateł oraz dokonał identyfikacji pojazdu. Po tym sprawdzeniu R. C. poinformował kierowcę, że pojazd nie jest sprawny gdyż posiada niesprawne światło halogenowe przednie i połamaną atrapę – obwódkę halogenu. Diagnosta poinformował kierowcę, że pojazd w takim stanie nie może przejść badań technicznych.

Pojazd marki Scania ponownie wjechał na teren MZK w dniu [...] marca 2010 r. (co zarejestrowały kamery w monitoringu i co stało się bezpośrednim powodem wszczęcia postępowania). Nie wjechał na stanowisko diagnostyczne w obawie przed uszkodzeniem linii diagnostycznej (pojazd był załadowany). Badanie stanu technicznego na zewnątrz stacji polegało na sprawdzeniu zamontowania halogenu i obwódki halogenu zamontowanych na atrapie zderzaka oraz sprawdzeniu kąta widzenia dodatkowych lusterek. Po dokonaniu tych czynności diagnosta dokonał wpisu w dowodzie rejestracyjnym pojazdu o pozytywnym wyniku badania technicznego. W ocenie stanu faktycznego organy oparły się na informacji Miejskich Zakładów Komunikacyjnych o braku odnotowania wjazdu pojazdu m-ki Scania na teren zakładu. Odnotowania takiego dokonuje firma ochroniarska. Okoliczności te stoją w sprzeczności z zeznaniami kierowcy samochodu m-ki Scania W. M. i wyjaśnieniami diagnosty. Nadto urządzenie monitorujące zostało zamontowane kilka dni przed datą [...] marca 2010, czego orzekające w sprawie organy nie wiedziały albo nie podniosły tej okoliczności. Dane z monitoringu nie dotyczą zatem okresu sprzed ok. 2 tygodni przed datą [...] marca 2010 r. Ocena materiału dowodowego narusza w tej sytuacji art. 77 § 1 i 80 K.p.a.

Orzekające w sprawie organy nie rozważyły w tej sytuacji treści § 6 ust. 5 cytowanego rozporządzenia Ministra Infrastruktury, które stanowi, że "Badanie techniczne polegające na ponownym sprawdzeniu zespołów i układów pojazdu, w których stwierdzono usterki, przeprowadza się w zakresie ich usunięcia wyłącznie w stacji kontroli pojazdów, w której te usterki stwierdzono, w okresie nie dłuższym niż 14 dni od dnia poprzedniego badania technicznego. W innej stacji kontroli pojazdów albo po upływie tego terminu przeprowadza się badanie okresowe i dodatkowe, jeżeli są one wymagane." Oznacza to, że diagnosta może "odesłać" pojazd do "poprawki" polegającej na usunięciu drobnej usterki. Jest oczywiste, że w takiej sytuacji nie można potwierdzić przeprowadzenia badania technicznego a można tego dokonać po ponownym badaniu, przy czym badanie to ogranicza się do ponownego sprawdzenia zespołów i układów, w których stwierdzono usterki. Oznacza to, że nie trzeba ponownie przeprowadzać badania technicznego w całości, a tylko w zakresie "w którym stwierdzono usterki". Badanie takie można przeprowadzić tylko w terminie 14 dni od poprzedniego badania technicznego. W przeciwnym wypadku, albo w innej stacji kontroli pojazdów przeprowadza się badania okresowe i dodatkowe. Postępowanie diagnosty realizowało ten przepis.

W toku dalszego postępowania należy zatem rozważyć jakie konkretnie przepisy, w tym określające metodykę badań, wskazane w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 18 września 2009 r. w sprawie zakresu i sposobu przeprowadzania badań technicznych pojazdów oraz wzorów dokumentów stosowanych przy tych badaniach (Dz. U. Nr 155, poz. 1232) zostały naruszone, z uwzględnieniem wskazań Sądu.

Uzasadnia to, na podstawie art. 145 § 1 ust. 1 pkt 1 i 3 ustawy z dnia z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) postanowienie jak w sentencji.