Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Katarzyna Grzegorczyk-Meder Sędziowie Sędzia WSA Patrycja Joanna Suwaj (spr.), Sędzia WSA Arkadiusz Windak Protokolant starszy inspektor sądowy Aneta Ciesielska po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 10 września 2020 r. sprawy ze skargi M. K. na uchwałę Rady Miejskiej Białogardu z dnia 1 marca 2017 r. nr XXVIII/236/2017 w przedmiocie kryteriów branych pod uwagę na drugim etapie postępowania rekrutacyjnego do publicznego przedszkola i oddziału przedszkolnego w publicznej szkole podstawowej prowadzonych przez Miasto Białogard, liczby punktów przyznanych każdemu kryterium oraz dokumentów niezbędnych do potwierdzenia tych kryteriów I. stwierdza nieważność § 1 pkt 2 zaskarżonej uchwały, II. zasądza od Rady Miejskiej Białogardu na rzecz skarżącego M. K. kwotę [...]([...]) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.

1. W dniu [...] marca 2017 r. Rada Miejska B. (dalej przywoływana jako: "Rada Miejska") podjęła uchwałę nr [...] w sprawie kryteriów branych pod uwagę na drugim etapie postępowania rekrutacyjnego do publicznego przedszkola i oddziału przedszkolnego w publicznej szkole podstawowej prowadzonych przez Miasto B., liczby punktów przyznanych każdemu kryterium oraz dokumentów niezbędnych do potwierdzenia tych kryteriów. Jako podstawę prawną wydania uchwały wskazano art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2016 r., poz. 446 ze zm., przywoływanej dalej jako: "u.s.g.") oraz art. 29 ust. 2 pkt 1 i art. 131 ust. 4 i 6 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz. U. z 2017 r., poz. 59 ze zm., przywoływanej dalej jako: "p.o."). Uchwała powyższa została opublikowana w Dzienniku Urzędowym Województwa [...] z dnia [...] marca 2017 r., poz. [...].

W § 1 pkt 2 ww. uchwały Rada Miejska określając kryterium przyznające dodatkowe punkty w drugim etapie ww. rekrutacji, przyjęło dla: "dziecka, które dotychczas było objęte opieką w żłobku miejskim w B. – 4 pkt".

2. Po wezwaniu Organu pismem z dnia [...] kwietnia 2019 r. do usunięcia naruszenia prawa, M. K. (przywoływany dalej jako: "Skarżący") wywiódł skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie na ww. uchwałę Rady Miejskiej Nr [...].

Zaskarżonej uchwale zarzucił naruszenie art. 31 ust. 3, art. 32 oraz art. 70 ust. 4 Konstytucji RP wskazując, że narusza ona również jego interes prawny, polegający na ustawowym, konstytucyjnym prawie jego dzieci do równego dostępu do wykształcenia i równego traktowania przez władze publiczne oraz zakazie dyskryminacji dziecka przez władze publiczne. Skarżący domagał się stwierdzenia nieważności zaskarżonej uchwały w całości i zasądzenia na jego rzecz kosztów postępowania.

Skarżący zakwestionował zgodność z prawem § 1 pkt 2 zaskarżonej uchwały, w tej części, w jakiej przewiduje przyznanie, w drugim etapie postępowania rekrutacyjnego, dodatkowych punktów dla dziecka, które dotychczas było objęte opieką w żłobku miejskim w B.. Wskazał, że tak skonstruowane kryterium dyskryminuje dzieci uczęszczające do żłobków niepublicznych oraz dzieci, które korzystają z niepublicznych punktów przedszkolnych. Skarżący podniósł, że brak jest w uchwale kryterium przyznającego dodatkowe punkty dla dzieci korzystających z niepublicznych żłobków i punktów przedszkolnych, do których uczęszczają dzieci, które nie dostały się w poprzednich latach do publicznego przedszkola, bądź dzieci, które ukończyły 2,5 roku i oczekują w tych placówkach na rekrutację do przedszkola publicznego. Problem ten dotyczy również dzieci rodziców, z których jedno pracowało, a drugie podjęło zatrudnienie w trakcie roku szkolnego oraz dzieci, w stosunku, do których pojęto próbę objęcia wychowaniem przedszkolnym w publicznym przedszkolu, ale ze względu na rozwój emocjonalny dziecka konieczna była rezygnacja z tej formy opieki i pozostawienie dziecka pod opieką rodzica lub dziadków, jednak po upływie jakiegoś czasu dziecko osiągnęło poziom dojrzałości, umożliwiający objęcie wychowaniem w publicznej placówce. Podobnie problem ten dotyczy, zdaniem skarżącego, tych dzieci, które korzystały z opieki w publicznych przedszkolach w innych miastach i po przeprowadzce chciałyby korzystać z opieki w publicznym przedszkolu.

3. W odpowiedzi na skargę Rada Miejska wniosła o jej oddalenie, podnosząc, że każde kryterium, które pozwala na wyłonienie z większej grupy osób grupy mniejszej, ma charakter dyskryminujący. Organ podkreślił, że nie stanowi problemu sytuacja, w której gmina zapewnia miejsca w publicznych placówkach przedszkolnych wszystkim dzieciom zamieszkującym na jej terenie, jednak w sytuacji, gdy miejsc w tych placówkach jest mniej aniżeli chętnych kandydatów, wówczas konieczne jest wprowadzenie kryteriów, według których miejsca te zostaną przyznane. W pierwszym etapie postępowania rekrutacyjnego brane są pod uwagę kryteria ustawowe, określone w art. 131 ust. 2 p.o. Jeżeli w dalszym ciągu liczba kandydatów przewyższa liczbę miejsc, konieczne jest przeprowadzenie drugiego etapu.

Organ wskazał, że ustawodawca upoważnił organ prowadzący publiczne placówki wychowania przedszkolnego, aby na tym etapie postępowania rekrutacyjnego sam określił kryteria brane pod uwagę przy przyjmowaniu do publicznej placówki wychowania przedszkolnego, które muszą uwzględniać wymóg zapewnienia jak najpełniejszej realizacji potrzeb dziecka i jego rodziny, zwłaszcza potrzeb rodziny, w której rodzice albo rodzic samotnie wychowujący kandydata muszą pogodzić obowiązki zawodowe z obowiązkami rodzinnymi, oraz lokalnych potrzeb społecznych. Organ prowadzący może zatem swobodnie, chociaż nie jest to swoboda nieograniczona, ustalić, jakie grupy dzieci (spełniające jakie kryteria) i w jakich przypadkach, będą korzystały z pierwszeństwa przyjęcia do publicznej placówki wychowania przedszkolnego prowadzonej przez ten organ.

Organ podkreślił, że kryteria te powinny być wystarczająco konkretne weryfikowalne, nie mogą mieć charakteru klauzul generalnych pozwalających na dyskrecjonalną ocenę ich spełnienia przez komisję rekrutacyjną i dyrektora placówki. Sens wprowadzania kryteriów polega bowiem na określeniu obiektywnych i sprawiedliwych ograniczeń w dostępie do dobra publicznego, jakim jest wychowanie przedszkolne w publicznej placówce wychowania przedszkolnego, skoro ze względów obiektywnych dostęp do tego dobra jest ograniczony.

Kryteria brane pod uwagę na drugim etapie postępowania rekrutacyjnego do publicznego przedszkola i oddziału przedszkolnego w publicznej szkole podstawowej prowadzonych przez Miasto B. określone zaskarżoną uchwałą spełniają, w ocenie organu, zarówno wymogi dyrektywy zawartej w art. 131 ust. 4 p.o., jak i dyrektyw wynikających z zasad techniki prawodawczej. Są to kryteria merytoryczne, konkretne, obiektywne weryfikowalne oraz w ogólnym sensie niedyskryminujące, bowiem ograniczenia pierwszeństwa z nich wynikające dotyczą w równym stopniu wszystkich kandydatów zamieszkałych na obszarze Miasta.

Organ wskazał, że z treści skargi wynika, że zarzuca on wymienionym uchwałom Rady Miejskiej brak uwzględnienia wśród kryteriów dających pierwszeństwo dostępu do publicznej placówki wychowania przedszkolnego kryterium korzystania z wychowania przedszkolnego w niepublicznym punkcie przedszkolnym. Biorąc pod uwagę tak sformułowany zarzut organ stwierdził, że dotyczy on nie tyle pozytywnej treści uchwały, lecz tego, czego w treści uchwały nie ma, a zdaniem skarżącego powinno być, czyli uwzględnienia wśród kryteriów branych pod uwagę na drugim etapie postępowania rekrutacyjnego kryterium korzystania z wychowania przedszkolnego w niepublicznej placówce wychowania przedszkolnego. W ocenie organu jest to zarzut nieuzasadniony, bowiem organ prowadzący publiczną placówkę wychowania przedszkolnego ma swobodę w doborze tych kryteriów w granicach dyrektywy zawartej w art. 131 ust. 4 p.o., a brak akurat takiego kryterium tej dyrektywy nie narusza. Uwzględnienie jako kryterium dotychczasowego objęcia opieką dziecka w żłobku zapewnia kontynuację wychowania dziecka w placówkach wychowania przedszkolnego, a więc zapewnia jak najpełniejszą realizację potrzeb dziecka i jego rodziny, zwłaszcza rodziny, w której rodzice albo rodzic samotnie wychowujący kandydata muszą pogodzić obowiązki zawodowe z obowiązkami rodzinnymi. Przerwanie tej ciągłości opieki i wychowania "pozadomowego" powodowałoby istotne utrudnienia dla tej kategorii rodziców.

Organ wyjaśnił ponadto, że korzystanie z wychowania przedszkolnego w niepublicznej placówce wychowania przedszkolnego ogólnie nie wyklucza z możliwości ubiegania się o przyjęcie do publicznej placówki wychowania przedszkolnego, nie daje tylko preferencji – pierwszeństwa w dostępie do nich. Dzieci te mogą kontynuować wychowanie przedszkolne w niepublicznej placówce wychowania przedszkolnego. Brak kryterium korzystania z wychowania przedszkolnego w niepublicznej placówce wychowania przedszkolnego jako kryterium branego pod uwagę na drugim etapie postępowania rekrutacyjnego i brak tym samym dodatkowych punktów z tego tytułu przy rekrutacji do publicznej placówki wychowania przedszkolnego nie jest w tym rozumieniu przejawem dyskryminacji tych dzieci, a faworyzowania innych – jak twierdzi skarżący.

4. Postanowieniem z dnia 17 października 2019 r., sygn. akt II SA/Sz 662/19 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie odrzucił ww. skargę. Sąd uznał, że opisywane przez Skarżącego przypadki, w których treść uchwały ma, jego zdaniem, charakter dyskryminujący, mają charakter hipotetyczny i nie dotyczą go bezpośrednio. Zaskarżona uchwała nie narusza interesu prawnego skarżącego, co stanowiło podstawę odrzucenia skargi.

5. W wyniku rozpatrzenia skargi kasacyjnej, postanowieniem z dnia 21 lutego

2020 r., sygn. akt I OSK 174/20, Naczelny Sąd Administracyjny uchylił ww. postanowienie Sądu pierwszej instancji. Według NSA, Skarżący kasacyjnie wykazał, że posiada interes prawny w zaskarżeniu przedmiotowej uchwały, który ma charakter aktualny i realny i został naruszony, ponieważ uchwała ta negatywnie oddziałuje na prawo jego dzieci do edukacji w przedszkolu publicznym. W tym stanie rzeczy brak było podstaw do odrzucenia skargi.

6. W piśmie z dnia [...] lipca 2020 r., Organ reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika, poinformował, że zaskarżona uchwała utraciła moc z dniem [...] marca 2020 r. na podstawie § 3 uchwały Nr [...] Rady Miejskiej z dnia [...] stycznia 2020 r. opubl. (Dz. Urz. Woj. [...] poz. [...]). Kopia uchwały dołączono do pisma.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie z w a ż y ł, co następuje:

Skarga okazała się zasadna.

7. Zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. z 2019 r., poz. 2167 ze zm.), sądy administracyjne kontrolują działalność administracji publicznej pod względem zgodności z prawem.

Jak wynika z brzmienia art. 3 § 2 pkt 5 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2019 r., poz. 2325 ze zm., przywoływanej dalej jako: "p.p.s.a."), kontrola działalności administracji publicznej przez sądy administracyjne obejmuje m.in. orzekanie w sprawach skarg na akty prawa miejscowego jednostek samorządu terytorialnego. Uwzględniając skargę na uchwałę lub akt, o których mowa w art. 3 § 2 pkt 5 i 6 p.p.s.a., sąd stwierdza nieważność tej uchwały lub aktu w całości lub w części albo stwierdza, że zostały one wydane z naruszeniem prawa, jeżeli przepis szczególny wyłącza stwierdzenie ich nieważności (art. 147 § 1 p.p.s.a.).

8. Przedmiotem zaskarżenia w tej sprawie uczyniono uchwałę Rady Miasta nr [...] w sprawie kryteriów branych pod uwagę na drugim etapie postępowania rekrutacyjnego do publicznego przedszkola i oddziału przedszkolnego w publicznej szkole podstawowej prowadzonych przez Miasto B., liczby punktów przyznanych każdemu kryterium oraz dokumentów niezbędnych do potwierdzenia tych kryteriów (opubl. w Dz. Urz. Województwa [...] z dnia [...] marca 2017 r., poz. [...]).

Należy wskazać, że stosownie do art. 190 p.p.s.a., sąd, któremu sprawa została przekazana, związany jest wykładnią prawa dokonaną w tej sprawie przez Naczelny Sąd Administracyjny. Sytuacja taka ma miejsce na gruncie tej sprawy, bowiem postanowieniem z dnia 21 lutego 2020 r. (sygn. akt I OSK 174/20) Naczelny Sąd Administracyjny uchylił postanowienie WSA w Szczecinie z dnia 17 października 2019 r. (sygn. akt II SA/Sz 662/19) o odrzuceniu skargi Skarżącego na uchwałę Rady Miasta nr [...]. NSA uznało, że Skarżący nadal posiada aktualny, bezpośredni i realny interes prawny w rozumieniu art. 101 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2016 r., poz. 466 ze zm., przywoływanej dalej jako: "u.s.g."). Bez wątpienia nadal istnieje bezpośredni związek pomiędzy zaskarżoną uchwałą a przysługującym skarżącemu uprawnieniem do objęcia jego dzieci opieką przedszkolną. Aktualna sytuacja faktyczna w zakresie opieki nad młodszym synem pozostaje w realnym związku z kwestionowanym zapisem uchwały, który powoduje następstwo w postaci otrzymania przez dziecko mniejszej ilości punktów w postępowaniu rekrutacyjnym do przedszkola publicznego prowadzonego przez Miasto B..

Związanie Sądu, oznacza, obowiązek podporządkowania się ww. ustaleniom NSA w pełnym zakresie dopuszczalności wniesienia skargi, stwierdzenia naruszenia interesu prawnego Skarżącego zaskarżoną uchwałą.

9. Przechodząc do oceny legalności zaskarżonej uchwały, Sąd wskazuje, że stosownie do art. 94 Konstytucji RP, organy samorządu terytorialnego oraz terenowe organy administracji rządowej, na podstawie i w granicach upoważnień zawartych w ustawie, ustanawiają akty prawa miejscowego obowiązujące na obszarze działania tych organów. Zasady i tryb wydawania aktów prawa miejscowego określa ustawa.

Z art. 40 ust. 1 u.s.g. wynika, że na podstawie upoważnień ustawowych gminie przysługuje prawo stanowienia aktów prawa miejscowego obowiązujących na obszarze gminy. Przepis ten upoważnia radę gminy do wydawania aktów prawa miejscowego o charakterze wykonawczym, których zadaniem jest wykonanie upoważnienia zawartego w ustawie szczególnej, w granicach i zakresie przedmiotowym w nim określonym, z uwzględnieniem specyfiki i potrzeb danej gminy i jej mieszkańców. Akt ten nie może naruszać nie tylko regulacji ustawowej zawierającej delegację do jego stanowienia, ale też przepisów Konstytucji RP oraz innych ustaw pozostających w bezpośrednim lub pośrednim związku z regulowaną materią.

Organy administracji publicznej muszą działać tak, by budować zaufanie do władzy publicznej (art. 2 Konstytucji RP), a temu zaufaniu sprzyja należyta realizacja, przez organy uchwałodawcze samorządu terytorialnego, upoważnienia ustawowego

do podejmowania aktów prawa miejscowego.

Należy zarazem mieć na względzie, że art. 31 ust. 3 Konstytucji RP, nakłada na organ uchwałodawczy obowiązek respektowania, przy podejmowaniu aktów prawa miejscowego, zasady proporcjonalności. Zasada ta oznacza, że środki zastosowane przez prawodawcę muszą być w stanie doprowadzić do zamierzonych celów; muszą one być niezbędne dla ochrony interesu, z którym są powiązane; ich efekty muszą pozostawać w proporcji do ciężarów nakładanych na obywatela.

Z kolei art. 32 ust. 1 i 2 Konstytucji RP, stanowiący zasadę równości wobec prawa i zakaz dyskryminacji jednostki, nakłada na prawodawcę obowiązek takiego konstruowania norm prawnych, aby w ich efekcie jednostki równe pod pewnym, określonym przez prawo względem traktować równo, a podobne w sposób podobny.

Wprowadzając sankcję nieważności jako następstwo naruszenia prawa aktem prawa miejscowego, ustawodawca nie określił rodzaju naruszenia prawa, które prowadziłoby do zastosowania tej sankcji. W tej kwestii odwołać się należy do przepisów u.s.g., które wskazują na dwa rodzaje naruszeń prawa, które mogą być wywołane przez ustanowienie aktów prawa miejscowego. Mogą być to naruszenia istotne lub nieistotne (art. 91 u.s.g.). Żaden ze wskazanych przepisów nie wskazuje jednak granicy nieważności. Mając na względzie treść art. 91 ust. 4 u.s.g., należy przyjąć, że granicą nieważności jest ustalenie, iż doszło do istotnego naruszenia prawa. Chodzi o tego rodzaju nieprawidłowości, jak np. naruszenie przepisów wyznaczających kompetencje do podejmowania tych aktów, naruszenie podstawy prawnej ich podjęcia, naruszenie przepisów prawa ustrojowego i prawa materialnego przez wadliwą wykładnię oraz istotne naruszenie przepisów dotyczących procedury podejmowania tych aktów.

10. Uwzględniając ww. zasady, Sąd zbadał zgodność z prawem zaskarżonej uchwały pod kątem materialnoprawnej podstawy działania Organu w zakresie określenia kryteriów przyjętych tą uchwałą, na podstawie przepisów (obowiązujących w dacie podjęcia uchwały) ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz. U. z 2017 r., poz. 59 ze zm., przywoływanej dalej jako: "p.o.").

Zgodnie z art. 29 ust. 2 pkt 1 ww. ustawy, system oświaty obejmuje przedszkola, szkoły i placówki prowadzone przez jednostki samorządu terytorialnego, w tym zadania i kompetencje określone w art. 131 ust. 1-8, w szczególności zapewnia prawo dzieci i młodzieży do wychowania i opieki, odpowiednich do wieku i osiągniętego rozwoju oraz wspomaga wychowawczą rolę rodziny.

Jak wynika z brzmienia art. 1 pkt 1 p.o., system oświaty zapewnia realizację prawa każdego obywatela Rzeczypospolitej Polskiej do kształcenia się oraz prawa dzieci i młodzieży do wychowania i opieki, odpowiednich do wieku i osiągniętego rozwoju (prawo do edukacji). Wskazana ustawa realizuje konstytucyjne prawo do równego dostępu do nauki wynikające z art. 70 Konstytucji RP.

Kierując się przytoczonymi wyżej normami konstytucyjnymi, nie powinno budzić wątpliwości, że ewentualne ograniczenia w korzystaniu z równego, powszechnego prawa do wykształcenia i opieki mogą być wprowadzane jedynie w drodze ustawy i w jej granicach, z przekonującym uzasadnieniem, w sposób w pełni respektujący ww. zasady konstytucyjne.

Zakwestionowana uchwała swoim zakresem obejmuje rekrutację kandydatów

do publicznego przedszkola i oddziału przedszkolnego w publicznej szkole podstawowej prowadzonych przez Gminę, której Organ podjął zaskarżoną uchwałę. Proces rekrutacji odbywa się co do zasady w dwóch etapach. W pierwszym z nich brane są pod uwagę łącznie kryteria, mające jednakową wartość wymienione w art. 131 ust. 2 pkt 1-7 ustawy.

W przypadku równorzędnych wyników uzyskanych na pierwszym etapie postępowania rekrutacyjnego lub jeżeli po zakończeniu tego etapu dane publiczne przedszkole, oddział przedszkolny w danej publicznej szkole podstawowej albo dana publiczna inna forma wychowania przedszkolnego nadal dysponuje wolnymi miejscami, na które można przyjąć kolejnych kandydatów, przeprowadzany jest drugi etap rekrutacji (ust. 2). Kryteria, o których mowa w ust. 2, mają jednakową wartość (ust. 3).

W jego trakcie brane są pod uwagę dodatkowe kryteria określone przez organ prowadzący, z uwzględnieniem (ust. 4), tj. "zapewnienia jak najpełniejszej realizacji potrzeb dziecka i jego rodziny, zwłaszcza potrzeb rodziny, w której rodzice albo rodzic samotnie wychowujący kandydata muszą pogodzić obowiązki zawodowe

z obowiązkami rodzinnymi, oraz lokalnych potrzeb społecznych. Organ prowadzący określa dokumenty niezbędne do potwierdzenia tych kryteriów." Stosownie do (ust. 5) na drugim etapie postępowania rekrutacyjnego może być brane pod uwagę kryterium dochodu na osobę w rodzinie kandydata.

Upoważnienie do określenia kryteriów obowiązujących na drugim etapie postępowania rekrutacyjnego do publicznych przedszkoli i oddziałów przedszkolnych

w szkołach podstawowych albo innych publicznych form wychowania przedszkolnego, wynika z art. 131 ust. 6 ustawy, zgodnie z którym organ prowadzący określa nie więcej niż 6 kryteriów, o których mowa w ust. 4 i 5, oraz przyznaje każdemu kryterium określoną liczbę punktów, przy czym każde kryterium może mieć różną wartość.

Kandydaci zamieszkali poza obszarem danej gminy mogą być przyjęci do publicznego przedszkola, oddziału przedszkolnego w publicznej szkole podstawowej lub publicznej innej formy wychowania przedszkolnego na terenie tej gminy, jeżeli po przeprowadzeniu postępowania rekrutacyjnego zgodnie z ust. 1-6, dana gmina nadal dysponuje wolnymi miejscami w placówkach, o których wyżej mowa (ust. 7).

Sąd w pełni podziela i uznaje za własne stanowisko przedstawione w uzasadnieniu wyroku WSA w Gliwicach z dnia 17 września 2018 r. (sygn. akt IV SA/Gl 582/18 opubl. w internetowej bazie: www.orzeczenia.nsa.gov.pl), że organ prowadzący może swobodnie ustalić, jakie grupy podmiotów (charakteryzujące się jakimi cechami) i w jakich przypadkach, będą korzystały z pierwszeństwa przyjęcia do przedszkoli publicznych.

Pamiętać jednak należy, że uchwalając akt prawa miejscowego organ stanowiący musi ściśle uwzględniać wytyczne zawarte w upoważnieniu ustawowym. Rada gminy może działać w tym zakresie na zasadzie uznaniowości, jednakże w granicach wyznaczonych przez ustawodawcę. Ustalając ww. kryteria, rada gminy ma zatem autonomię przy ich określaniu i przyznaniu każdemu z ustalonych przez siebie kryteriów rekrutacyjnych określonej wartości punktowej, ale zarazem zobligowana jest do skonstruowania takich kryteriów naboru, które przy uwzględnieniu ustawowych przesłanek, najpełniej realizują zasadę równości i zakazu dyskryminacji grupy mieszkańców (art. 32 ust. 1 i 2 Konstytucji RP).

Z zasady równości wynika dla ustawodawcy obowiązek równego traktowana wszystkich obywateli w obrębie określonej klasy (kategorii). Jak wskazuje w swym orzecznictwie Trybunał Konstytucyjny, różnicowanie sytuacji prawnej obywateli jest wtedy sprzeczne z Konstytucją RP, jeżeli traktuje w sposób różny podmioty lub sytuacje podobne, takie różnice traktowania nie znajdują należytego uzasadnienia konstytucyjnego (por. orzeczenie TK z dnia 16 grudnia 1997 r., sygn. akt K 8/97, OTK ZU nr 5-6/1997).

11. Uwzględniając przedstawione wywody, Sąd uznał, że przepis § 1 pkt 2 zaskarżonej uchwały został sformułowany z istotnym naruszeniem konstytucyjnej zasady równości wobec prawa. Kryterium rekrutacyjne ustalone w kwestionowanym skargą przepisie zaskarżonej uchwały, odnosi się do dzieci, które były objęte dotychczas opieką w żłobku miejskim w B.. Tymczasem żaden przepis obowiązującego prawa nie daje szczególnych preferencji ww. kandydatom. Zdaniem Sądu, wszyscy uprawnieni kandydaci powinni być traktowani tak samo, niezależnie od tego, czy uprzednio mieli prawo do korzystania z gminnych czy prywatnych placówek realizujących wychowanie przedszkolne albo w ogóle z takiego prawa nie korzystali.

Zgodnie z art. 31 ust. 1 p.o., wychowanie przedszkolne obejmuje dzieci od początku roku szkolnego w roku kalendarzowym, w którym dziecko kończy 3 lata, do końca roku szkolnego w roku kalendarzowym, w którym dziecko kończy 7 lat. Wychowanie przedszkolne jest realizowane w przedszkolach, oddziałach przedszkolnych w szkołach podstawowych oraz w innych formach wychowania przedszkolnego.

Dzieci w wieku 3-5 lat mają prawo do korzystania z wychowania przedszkolnego w przedszkolu, oddziale przedszkolnym w szkole podstawowej lub innej formie wychowania przedszkolnego (ust. 6. Dziecko uzyskuje prawo, o którym mowa w ust. 6, z początkiem roku szkolnego w roku kalendarzowym, w którym kończy 3 lata).

Zapewnienie warunków do spełniania obowiązku, o którym mowa w ust. 4, oraz realizacji prawa, o którym mowa w ust. 6, jest zadaniem własnym gminy (ust. 8).

Wskazany art. 31 p.o., składa się z 11 ustępów, jednakże żaden z nich, ani inne przepisy tej ustawy, nie dają podstaw do szczególnego traktowania omawianej grupy adresatów podczas rekrutacji do placówek gminnych objętych zaskarżoną uchwałą. Uprawnienie do realizacji wychowania przedszkolnego mają, na równych warunkach, wszystkie dzieci w wieku od 3 do 6 lat (z uwzględnieniem odmienności odnośnie dzieci posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego), a w szczególnie uzasadnionych przypadkach - także dzieci, które ukończyły 2,5 roku. W związku z tym wprowadzenie do kryteriów rekrutacyjnych przesłanki, wyrażającej się w odniesieniu do uprzywilejowanego traktowania dzieci, które spełniają przesłanki z § 1 pkt 2 zaskarżonej uchwały, nie znajduje swojego umocowania w przepisach p.o. Uzależnianie przyznania lub odmowy przyznania punktów w procesie rekrutacji do przedszkoli od spełnienia kwestionowanego kryterium, jest naruszeniem konstytucyjnej zasady równości, a zarazem zasad proporcjonalności i powszechnego dostępu do nauki i opieki.

12. W tej sytuacji dla usunięcia skutków naruszenia prawa, nie jest konieczne, jak żąda tego Skarżący, stwierdzenie nieważności całości zaskarżonej uchwały,

ale wyeliminowanie jej § 1 pkt 2 i to niezależnie od tego, jaki okres upłynął od jej podjęcia.

Sąd zwraca uwagę, że Rada Miejska podjęła uchwałę nr [...] z dnia [...] września 2019 r., mocą której zmieniono treść ww. przepisu zaskarżonej uchwały, nadając mu brzmienie: "2) dziecko dotychczas objęte opieką w żłobku - 4 pkt". Natomiast na podstawie § 3 uchwały Nr [...] Rady Miejskiej z dnia [...] stycznia 2020 r., zaskarżona uchwała utraciła moc z dniem [...] marca 2020 r.

Podjęcie ww. uchwał powoduje wyłącznie konsekwencje prawne, które przerywają skutek prawny z nich wynikający z dniem ich wejścia w życie, pozostawiając w mocy skutki powstałe na podstawie zaskarżonej uchwały od wejścia jej do obrotu prawnego. Uchwały te wywierają więc skutki ex nunc, natomiast stwierdzenie nieważności oddziałuje wstecz (ex tunc), od chwili jej podjęcia, co ma zasadnicze znaczenie dla czynności dokonanych na podstawie uchwały lub innych jej prawnych następstw. W efekcie, podjęcie ww. uchwał nie czyni bezprzedmiotowym postępowania sądowego, w którym sąd władny jest wobec zaskarżonego aktu prawa miejscowego stwierdzić jego nieważność w całości lub w części. Tego rodzaju rozstrzygnięcie powoduje, że uchwała lub jej część już od chwili jej uchwalenia nie była zdolna do wywołania skutku prawnego, a zatem do kształtowania uprawnień czy obowiązków.

Podsumowując, Sąd uznał, że na uwzględnienie zasługują zarzuty skargi, bowiem w części wyżej opisanej, przedmiotowa uchwała została wydana z istotnym naruszeniem postanowień art. 91 ust. 1 u.s.g. oraz art. 131 ustawy w związku z art. 2, art. 31 ust. 3, art. 32, art. 70 Konstytucji RP.

13. Dlatego, Sąd stwierdził nieważność zaskarżonej uchwały w części dotyczącej § 1 pkt 2 uznając, że przepis ten w sposób istotny narusza prawo, co uzasadnia jego wyeliminowanie z obrotu prawnego ze skutkiem ex tunc, o czym Sąd orzekł, jak w pkt I sentencji wyroku, na podstawie art. 147 § 1 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnym. O kosztach postępowania Sąd orzekł jak w pkt II sentencji wyroku, w oparciu o art. 200 w zw. z art. 205 § 1 ww. ustawy.