Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Janina Guść, Sędziowie Sędzia WSA Alina Dominiak, Sędzia WSA Paweł Mierzejewski (spr.), Protokolant Starszy Sekretarz Sądowy Kinga Czernis, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 9 maja 2019 r. sprawy ze skargi K. S. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego [...] z dnia 10 grudnia 2018 r. nr [...] w przedmiocie odmowy rejestracji pojazdu po wznowieniu postępowania oddala skargę.

Decyzją z dnia 10 grudnia 2018 r. nr [...] wydaną na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 w zw. z art. 145 § 1 pkt 5 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jednolity: Dz. U. z 2017 r., poz. 1257 ze zm.; dalej powoływanej w skrócie jako "k.p.a.") w zw. z art. 72 ust. 1 i art. 73 ust. 1 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym (tekst jednolity: Dz. U. z 2018 r., poz. 1990 ze zm.) oraz § 2 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 22 lipca 2002 r. w sprawie rejestracji i oznaczania pojazdów (tekst jednolity: Dz. U. z 2014 r., poz. 1522) Samorządowe Kolegium Odwoławcze [...] utrzymało w mocy decyzję Starosty [...] z dnia 7 września 2018 r. nr [...] uchylającą ostateczną decyzję tego organu z dnia 14 lipca 2016 r. nr [...] dotyczącą rejestracji pojazdu marki Suzuki Grand Vitara o numerze rejestracyjnym [...] nr identyfikacyjny VIN [...] na wniosek K. S. i odmawiającą rejestracji przedmiotowego pojazdu.

W uzasadnieniu wydanej decyzji organ odwoławczy wskazał, że wnioskiem z dnia 4 lipca 2016 r. K. S. wystąpiła do Starosty [...] o rejestrację przedmiotowego pojazdu przedkładając umowę komisu, fakturę nr [...] dotyczącą zakupu pojazdu, dowód rejestracyjny pojazdu oraz kartę pojazdu. Decyzją ostateczną z dnia 14 lipca 2016 r. nr [...] Starosta [...] orzekł o zarejestrowaniu na K. S. przedmiotowego pojazdu, wydaniu dowodu rejestracyjnego nr [...] oraz tablic rejestracyjnych o nr [...]. W dniu 7 lutego 2018 r. do Starostwa Powiatowego w K. wpłynęło pismo z Prokuratury Okręgowej [...] informujące o nadzorowaniu postępowania w sprawie prowadzonej o czyn z art. 306 ustawy – Kodeks karny. Z pisma wynikało, że numery VIN przedmiotowego pojazdu zostały przerobione, co potwierdzała załączona kopia opinii biegłego z zakresu mechanoskopii wykonana dnia 4 kwietnia 2017 r. Organ pierwszej instancji - ze względu na wyjście na jaw istotnych dla sprawy nowych okoliczności faktycznych oraz nowych dowodów istniejących w dniu wydania decyzji, nieznanych organowi, który wydał decyzję - wznowił z urzędu postępowanie w sprawie rejestracji wskazanego wyżej pojazdu. Decyzją z dnia 7 września 2018 r. [...] Starosta [...] uchylił własną decyzję ostateczną oraz odmówił rejestracji pojazdu, wskazując na konieczność posiadania przez pojazd uczestniczący w ruchu nadanych przez producenta cech identyfikacyjnych, to jest numeru nadwozia VIN. Zarejestrowany pojazd takiego numeru nie posiadał.

Organ drugiej instancji wskazał również, że w świetle obowiązującego w dniu rejestracji przez Starostę [...] pojazdu stanu prawnego dokumentem stwierdzającym dopuszczenie do ruchu pojazdu samochodowego był dowód rejestracyjny albo pozwolenie czasowe. Zgodnie z art. 66 ust. 3a pkt 1 ustawy - Prawo o ruchu drogowym, pojazd uczestniczący w ruchu powinien posiadać nadane przez producenta cechy identyfikacyjne - numer VIN albo numer nadwozia, podwozia i ramy. Wskazany dowód rejestracyjny musi być prawdziwy (autentyczny), nie tylko w znaczeniu formalnym, czyli sporządzony przez powołane do tego organy lub osoby, lecz także zgodnie ze stanem faktycznym, a subiektywne przekonanie nabywcy pojazdu składającego wniosek o zarejestrowanie pojazdu o prawidłowości przedkładanych przezeń dokumentów jest w tym przypadku bez znaczenia. Z opinii biegłego sądowego z zakresu badań mechanoskopijnych wynika zaś, że przedmiotowy pojazd posiada niefabrycznie wspawane do karoserii pojazdu oznaczenie identyfikacyjne. Powyższe zdaniem organu prowadzi do konieczności uznania za wadliwy wydanego dowodu rejestracyjnego. Zgodnie z przywołanym przez organ orzecznictwem za prawdziwy można uznać tylko taki dokument, którego treść odpowiada rzeczywistości. Dane wpisane do dowodu rejestracyjnego winny być więc zgodne z oznaczeniem identyfikacyjnym nadwozia i silnika zamontowanym fabrycznie przez producenta – jest to jeden z wymogów technicznych pojazdów. Organ odwoławczy wskazał, że w okolicznościach sprawy nie można uznać za spełnione przesłanek rejestracji pojazdu ponieważ wskazane okoliczności ujawniły się dopiero po zarejestrowaniu pojazdu. Starosta [...] wznawiając postępowanie administracyjne, a następnie uchylając decyzję z dnia 14 lipca 2016 r., postąpił w sposób prawidłowy. Organ odwoławczy wskazał również, że akcentowany przez skarżącą w odwołaniu od decyzji wydanej przez organ pierwszej instancji cel posiadania pojazdu związany z opieką nad mężem i sąsiadem nie ma znaczenia, tak samo jak fakt nabycia pojazdu w dobrej wierze.

W skardze na powyższą decyzję skierowanej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku K. S. wniosła o jej uchylenie.

Skarżąca wskazała, że samochód jest jej niezbędny do życia, gdyż zawozi nim chorego męża do [...]. Od trzech lat opiekuje się także 84 - letnim sąsiadem, z którym dojeżdża do specjalistów na terenie G., G., K. i K. Skarżąca wskazała również, że nie miała świadomości co do przerobienia numerów VIN. W skardze zawarto nadto prośbę o niewyrejestrowywanie pojazdu, względnie o umożliwienie jego dalszego użytkowania w inny sposób.

W odpowiedzi na skargę Samorządowe Kolegium Odwoławcze [...] wniosło o jej oddalenie nie znajdując podstaw do zmiany swojego wcześniejszego stanowiska.

Pismem z dnia 17 kwietnia 2019 r. skarżąca zwróciła się z wnioskiem o zawieszenie postępowania sądowego do czasu zakończenia postępowania prowadzonego w sprawie karnej.

Na rozprawie przeprowadzonej w dniu 9 maja 2019 r. Sąd oddalił wniosek skarżącej o zawieszenie postępowania.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 1 § 1 i § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (tekst jednolity: Dz. U. z 2018 r., poz. 2107 ze zm.) sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. Postępowanie przed sądami administracyjnymi prowadzone jest z kolei na podstawie ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jednolity: Dz. U. z 2018 r., poz. 1302 ze zm.; dalej w skrócie jako "p.p.s.a"). W myśl art. 134 § 1 tej ustawy sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Orzekając w tak zakreślonym zakresie kognicji Sąd uznał, że skarga nie zasługuje na uwzględnienie.

Przedmiotem kontroli Sądu w niniejszej sprawie skarżąca uczyniła decyzje wydane w przedmiocie rejestracji pojazdu, wydane na skutek wznowienia postępowania administracyjnego zakończonego decyzją ostateczną.

Kwestie wznowienia postępowania administracyjnego normuje art. 145 k.p.a., który ma następującą treść:

§ 1. W sprawie zakończonej decyzją ostateczną wznawia się postępowanie, jeżeli:

1) dowody, na których podstawie ustalono istotne dla sprawy okoliczności faktyczne, okazały się fałszywe;

2) decyzja wydana została w wyniku przestępstwa;

3) decyzja wydana została przez pracownika lub organ administracji publicznej, który podlega wyłączeniu stosownie do art. 24, 25 i 27;

4) strona bez własnej winy nie brała udziału w postępowaniu;

5) wyjdą na jaw istotne dla sprawy nowe okoliczności faktyczne lub nowe dowody istniejące w dniu wydania decyzji, nieznane organowi, który wydał decyzję;

6) decyzja wydana została bez uzyskania wymaganego prawem stanowiska innego organu;

7) zagadnienie wstępne zostało rozstrzygnięte przez właściwy organ lub sąd odmiennie od oceny przyjętej przy wydaniu decyzji (art. 100 § 2);

8) decyzja została wydana w oparciu o inną decyzję lub orzeczenie sądu, które zostało następnie uchylone lub zmienione.

§ 2. Z przyczyn określonych w § 1 pkt 1 i 2 postępowanie może być wznowione również przed stwierdzeniem sfałszowania dowodu lub popełnienia przestępstwa orzeczeniem sądu lub innego organu, jeżeli sfałszowanie dowodu lub popełnienie przestępstwa jest oczywiste, a wznowienie postępowania jest niezbędne dla uniknięcia niebezpieczeństwa dla życia lub zdrowia ludzkiego albo poważnej szkody dla interesu społecznego.

§ 3. Z przyczyn określonych w § 1 pkt 1 i 2 można wznowić postępowanie także w przypadku, gdy postępowanie przed sądem lub innym organem nie może być wszczęte na skutek upływu czasu lub z innych przyczyn określonych w przepisach prawa.

Wznowienie postępowania jest instytucją procesową stwarzającą prawną możliwość ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia sprawy administracyjnej zakończonej decyzją ostateczną jeżeli postępowanie, w którym decyzję wydano, było dotknięte przynajmniej jedną z kwalifikowanych wad procesowych wyliczonych wyczerpująco w przepisach prawa procesowego. Co istotne, celem wznowionego postępowania jest ustalenie, czy postępowanie zwykłe było dotknięte określonymi wadami i usunięcie ewentualnych wadliwości tego postępowania oraz ustalenie, czy i w jakim zakresie wadliwość postępowania zwykłego wpłynęła na byt prawny decyzji ostatecznej wydanej w jego wyniku. Postępowanie uruchamiane na skutek wznowienia postępowania nie jest bowiem kontynuacją postępowania instancyjnego, a wobec tego brak jest w nim podstaw do pełnej merytorycznej kontroli decyzji, którą zakończono sprawę w postępowaniu zwykłym. Postępowanie wznowieniowe nie pozwala na całościowe merytoryczne badanie wszystkich elementów wydanej decyzji ostatecznej. Wskazać również należy, że instytucja wznowienia postępowania nie jest środkiem, za pomocą którego można wzruszać każdą wadliwą decyzję ostateczną niezależnie od stopnia tej wadliwości. Omawiana instytucja ma na celu stworzenie prawnej możliwości ponownego przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego i podjęcia rozstrzygnięcia sprawy zakończonej ostateczną decyzją administracyjną, tylko wówczas, gdy postępowanie przed organami administracji publicznej było dotknięte wadami procesowymi, enumeratywnie wskazanymi m.in. w art. 145 § 1 k.p.a.

Jak ustaliły organy orzekające, po uzyskaniu przez decyzję rejestracyjną przymiotu ostateczności wyszło na jaw, że oznaczenie identyfikacyjne pojazdu zostało wspawane do karoserii pojazdu w miejsce wcześniej wyciętego oznaczenia fabrycznego pojazdu. W ocenie Sądu w realiach sprawy zasadnie uznano, że stwierdzone okoliczności faktyczne, to jest fakt wspawania nowego oznaczenia identyfikacyjnego w miejsce wcześniejszego fabrycznego oznaczenia są okolicznościami istniejącymi w dniu wydania decyzji, a nieznanymi organowi, który ją wydał (art. 145 § 1 pkt 5 k.p.a.). Okoliczności te powodują, że oznaczenie identyfikacyjne pojazdu, zawarte w treści złożonych przez skarżącą dokumentów oraz w wydanym w oparciu o nie dowodzie rejestracyjnym są wadliwe, to jest niezgodne z rzeczywistym stanem rzeczy. Należy w tym miejscu podkreślić, że nieoryginalność oznaczenia identyfikacyjnego pojazdu powoduje, że dokumenty, w oparciu o które pojazd został zarejestrowany, a w których dane te były zawarte, nie mogły stanowić podstawy do rejestracji samochodu na rzecz skarżącej, bowiem zawierają one dane nieautentyczne.

Należy zwrócić uwagę, że przepisy ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym precyzyjnie określają zasady rejestracji pojazdów samochodowych i dopuszczenia ich do ruchu. Zgodnie z postanowieniami art. 73 tej ustawy, rejestracji pojazdu dokonuje się na wniosek właściciela, a do zarejestrowania niezbędne jest przedstawienie odpowiednich dokumentów (art. 72 ust. 1 tej ustawy). Jednym z nich jest dowód własności pojazdu oraz dowód rejestracyjny, jeżeli pojazd był zarejestrowany. W razie niespełnienia przewidzianych prawem warunków, to jest nieprzedłożenia wymaganych, lub przedłożenia niewiarygodnych dokumentów, nie może nastąpić rejestracja pojazdu. Wspomniane dowody muszą być prawdziwe nie tylko w znaczeniu formalnym, czyli sporządzone przez powołane do tego organy lub osoby, lecz także zgodne ze stanem faktycznym - prawdziwe. Przepisy ustawy - Prawo o ruchu drogowym podstawowe znaczenie przypisują więc kwestii prawidłowego i rzetelnego ustalenia własności pojazdu. Wątpliwości w tej kwestii mogą powstać w m.in. przypadku, gdy dowód własności jest niezgodny z ostatnim dowodem rejestracyjnym w zakresie danych dotyczących właściciela. Sytuacja taka występuje również, gdy właściciel nie przedstawi ostatniego dowodu rejestracyjnego, co obejmuje nie tylko przypadek, gdy poprzednio pojazd nie był w ogóle zarejestrowany, ale i także, gdy był zarejestrowany, lecz dowód rejestracyjny został utracony, czy też - jak w rozpoznawanej sprawie - przedstawiony dowód rejestracyjny zawierał informacje nieprawdziwe.

Nie ma przy tym przeszkód aby dowody zgromadzone w postępowaniu karnym mogły stanowić dowód we wznowionym postępowaniu administracyjnym dotyczącym rejestracji pojazdu. Zgodnie bowiem z art. 75 § 1 k.p.a. jako dowód należy dopuścić wszystko, co może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem. W szczególności dowodem mogą być dokumenty, zeznania świadków, opinie biegłych oraz oględziny. Nie ma tym samym żadnych przeszkód aby dowody zgromadzone w postępowaniu karnym, które mogą przyczynić się do wyjaśnienia sprawy w postępowaniu administracyjnym, stanowiły dowód w takim postępowaniu. Nie ma również potrzeby przeprowadzania ponownego postępowania dowodowego w tym samym zakresie. Taka sytuacja zachodziła w niniejszej sprawie. Organy orzekające oparły się bowiem na opinii kryminalistycznej z zakresu badań mechanoskopijnych wykonanej na polecenie prokuratora przez biegłego sądowego z zakresu badań mechanoskopijnych. Wnioski zawarte w tej opinii są spójne i logiczne wyprowadzone. Organy nie miały zatem podstaw aby przedmiotową opinię zakwestionować.

W świetle powyższych zapatrywań Sąd uznał uchylenie decyzji o rejestracji przedmiotowego pojazdu i odmowę jego rejestracji za w pełni prawidłowe.

Wskazywane z kolei przez skarżącą okoliczności, w tym używanie samochodu do celów związanych z opieką nad chorym mężem i sąsiadem nie uzasadniają uwzględniania skargi i nie mogą stanowić podstawy do uchylenia decyzji organów administracji publicznej. Bez znaczenia w niniejszej sprawie jest nadto wskazywane przez skarżącą nabycie pojazdu w dobrej wierze, gdyż okoliczność ta nie może determinować uznania zgodności fabrycznych danych identyfikacyjnych pojazdu z treścią wspawanej tabliczki znamieniowej. Należy w tym miejscu podkreślić, że sąd administracyjny nie ma podstaw prawnych do oceny zaskarżonego rozstrzygnięcia (w realiach sprawy – decyzji administracyjnej) organu administracji publicznej pod kątem jego słuszności bądź też celowości. Sąd administracyjny nie ma również podstaw prawnych aby rozpatrywać sprawę kierując się zasadami współżycia społecznego.

Odnosząc się do wniosku skarżącej o zawieszenie postępowania wskazać należy, że zawieszenie postępowania na podstawie art. 125 § 1 pkt 2 p.p.s.a., ze względu na toczące się postępowanie w sprawie karnej, nie jest obligatoryjne. Z regulacji tej wynika, że sąd może zawiesić postępowanie z urzędu jeżeli ujawni się czyn, którego ustalenie w drodze karnej lub dyscyplinarnej mogłoby wywrzeć wpływ na rozstrzygnięcie sprawy sądowoadministracyjnej. Wyraz "może" zawarty w dyspozycji powyższego przepisu wskazuje na to, iż zawieszenie postępowania sądowego zależy od uznania sądu. Zawieszenie to, wpływające na czas trwania rozpoznawania sprawy, jest uzasadnione tylko wtedy, jeżeli ustalenie czynu (przestępstwa) w drodze karnej mogłoby wywrzeć wpływ na rozstrzygnięcie sprawy. Rozstrzygnięcie sprawy karnej musi być istotne z punktu widzenia realizacji celu postępowania sądowoadministracyjnego oraz powinno mieć bezpośredni wpływ na wynik tego postępowania. Zawieszenie postępowania powinno być uzasadnione również ze względów celowości, sprawiedliwości, jak i ekonomiki procesowej. Mając na uwadze powyższe zapatrywania Sąd oddalił wniosek skarżącej o zawieszenie postępowania uznając, że wynik postępowania karnego w okolicznościach rozpatrywanej sprawy nie może być traktowany jako mający wpływ na rozstrzygnięcie sprawy przed sądem administracyjnym.

Mając powyższe na względzie Sąd uznał, że organy administracji publicznej obydwu instancji nie naruszyły prawa materialnego, które miałoby wpływ na wynik sprawy (art. 145 § 1 pkt 1 lit. a) p.p.s.a.) ani nie naruszyły przepisów postępowania, które mogłyby mieć istotny wpływ na wynik sprawy (art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) p.p.s.a.).

Uznawszy w reasumpcji zarzuty podniesione w skardze za niezasadne jak i nie znajdując podstaw do stwierdzenia z urzędu w granicach rozstrzyganej sprawy, że wydane w sprawie decyzje naruszają prawo (art. 134 § 1 p.p.s.a.) Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku oddalił wniesioną skargę na podstawie art. 151 p.p.s.a., o czym orzeczono jak w sentencji wyroku.