drukuj    zapisz    Powrót do listy

6112 Podatek dochodowy od osób fizycznych, w tym zryczałtowane formy opodatkowania, Podatek dochodowy od osób fizycznych, Dyrektor Izby Skarbowej, Uchylono decyzję I i II instancji, I SA/Po 578/07 - Wyrok WSA w Poznaniu z 2007-10-17, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

I SA/Po 578/07 - Wyrok WSA w Poznaniu

Data orzeczenia
2007-10-17 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2007-03-07
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu
Sędziowie
Elwira Brychcy
Karol Pawlicki. /sprawozdawca/
Sylwia Zapalska /przewodniczący/
Symbol z opisem
6112 Podatek dochodowy od osób fizycznych, w tym zryczałtowane formy opodatkowania
Hasła tematyczne
Podatek dochodowy od osób fizycznych
Sygn. powiązane
II FSK 658/08 - Wyrok NSA z 2009-10-01
Skarżony organ
Dyrektor Izby Skarbowej
Treść wyniku
Uchylono decyzję I i II instancji
Powołane przepisy
Dz.U. 2005 nr 8 poz 60 art. 122, art. 187 par. 1, art. 210 pa. 1 pkt 6
Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa - tekst jedn.
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Sylwia Zapalska Sędziowie Sędzia WSA Elwira Brychcy as.sąd. WSA Karol Pawlicki /spr./ Protokolant st.sekr.sąd. Alicja Ajnbacher po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 17 października 2007 r. sprawy ze skargi W. P. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej z dnia [...] nr [...] w przedmiocie podatek dochodowy od osób fizycznych od dochodów nie znajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach przychodów za 2001r 1. uchyla zaskarżoną decyzję i poprzedzającą ją decyzję Naczelnika Urzędu Skarbowego z dnia [...] nr [...], 2. zasądza od Dyrektora Izby Skarbowej na rzecz skarżącej W. P. kwotę [...] tytułem zwrotu kosztów postępowania, 3. wstrzymuje wykonanie decyzji wymienionych w pkt 1 do chwili uprawomocnienia się niniejszego wyroku. /-/ K. Pawlicki /-/ S. Zapalska /-/ E. Brychcy

Uzasadnienie

Decyzją z dnia [...] nr [...] Naczelnik Urzędu Skarbowego ustalił W.P. zryczałtowany podatek dochodowy od osób fizycznych z nie ujawnionych źródeł przychodów za rok 2001 r. w wysokości [...]. Jako podstawę prawnomaterialną rozstrzygnięcia organ powołał art. 8, art. 10 ust. 1 pkt 9, art. 20 ust. 1 i 3 oraz art. 30 ust. 1 pkt 7 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych ( Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.)

W uzasadnieniu organ wskazał, że z dokumentów znajdujących się w organie podatkowym, a dotyczących uzyskanych przychodów i poniesionych wydatków za rok 2001 wynika, że dochody małżonków J. i W.P. wyniosły:

- [...] świadczeń Zakładu Ubezpieczeń Społecznych,

- [...] - dochód netto z ryczałtu ewidencjonowanego, ustalony w wyniku kontroli działalności gospodarczej.

Łączny dochód małżonków wyniósł [...].

Małżonkowie J. i W.P. posiadają wspólność majątkową i w związku z tym organ postanowieniem z dnia [...] połączył w jedną całość postępowania podatkowe dotyczące w/w osób w sprawie opodatkowania dochodów nie znajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach lub pochodzących ze źródeł nie ujawnionych za rok 2001.

W oświadczeniu z dnia [...] o stanie majątkowym na dzień [...] podatnicy wykazali, że posiadali:

- środki finansowe przechowywane poza bankami w kwocie [...],

- środki finansowe ulokowane na rachunkach bankowych w kwocie [...],

- garaż adaptowany na działalność gospodarczą w L., ul. O. [...],

- garaż na samochód,

- lokal mieszkalny w L., ul. O. [...],

- samochód [...],

- samochód [...],

- samochód [...].

Natomiast na dzień [...] strona oświadczyła, że posiadała :

- środki finansowe przechowywane poza bankami w kwocie [...],

- środki finansowe ulokowane na rachunkach bankowych w kwocie [...],

- garaż adaptowany na działalność gospodarczą L.,ul. O. [...],

- garaż na samochód,

- lokal mieszkalny w L., ul. O. [...],

- samochód,

- samochód.

W oświadczeniu złożonym w dniu [...] o źródłach uzyskanych dochodów w [...] małżonkowie wykazali, że uzyskali dochody :

W.P.

- z renty w kwocie [...]

- przychody z działalności gospodarczej w wysokości [...]

J.P.

- z emerytury w kwocie [...]

- ze sprzedaży samochodu w kwocie [...].

W złożonym w dniu [...] oświadczeniu o poniesionych wydatkach w [...] W.i J.P. wykazali:

- wyżywienie rodziny [...]

- ubranie [...]

- utrzymanie domu czynsz [...]

- ogrzewanie [...]

- elektryczność, gaz, woda, wywóz śmieci [...]

- koszt remontu [...]

- środki czystości [...]

- opłata RTV, telefoniczne, internetowe [...]

- eksploatacja samochodu [...]

- podatek od nieruchomości [...]

razem [...]

Organ podatkowy przeprowadził kontrolę źródłową działalności gospodarczej za rok [...] W.P.. W wyniku kontroli ustalono, że dochód netto do dyspozycji strony wynosił [...].

W trakcie prowadzonego postępowania podatkowego strona przedłożyła oświadczenia z dnia [...] oraz [...] w których twierdziła, że posiadane zasoby finansowe pochodzą:

- z pracy zarobkowej obojga małżonków od [...],

- z bezpłatnego korzystania w latach [...] z mieszkania służbowego,

- bezpłatnego wyżywienia w latach [...], a od [...] roku opłaty za wyżywienie

minimalne,

- w latach [...] z uprawy [...] ha ziemi,

- w roku [...] sprzedaż ziemi,

- w latach [...] zakup bonów oszczędnościowych i w związku z tym wygrane w niemałych kwotach,

- od roku [...] lokowanych oszczędności na lokatach bankowych,

- ze sprzedaży samochodów,

- otrzymanych darowizn wolnych od podatku,

- z działalności gospodarczej prowadzonej przez W.P. od [...].

Strona wskazała, że od roku [...] wraz z podatnikami zamieszkiwał M.L. - matka W.P., która w związku z tym przekazała stronie w roku [...] swoje oszczędności w kwocie [...]. Ponadto M.L. od roku [...] postawiła do dyspozycji strony uzyskiwaną emeryturę.

Na podstawie uzyskanych informacji bankowych ustalono, że stan środków finansowych na rachunkach na dzień [...] wyniósł [...].

W związku z faktem powoływania się strony na oszczędności poczynione w latach [...] ubiegłego wieku, na podstawie zgromadzonych dowodów oraz posiadanych danych z zeznań podatkowych organ przeprowadził analizę uzyskanych przez stronę dochodów i wydatków za okres [...]. Z rozliczenia organu wynika, że środki finansowe jakie mogła zgromadzić strona na dzień [...] wynosiły [...].

W celu wyjaśnienia zaistniałych rozbieżności pomiędzy ustalonym stanem środków finansowych na dzień [...], a wykazanym przez stronę w złożonym oświadczeniu o posiadanych zasobach finansowych przechowywanych na rachunkach bankowych oraz poza bankami na dzień [...] i na dzień [...] jak również źródeł ich finansowania, organ podatkowy zwrócił się do strony, celem przeprowadzenia dowodu z przesłuchania strony.

W składanych wyjaśnieniach w dniu [...] do protokółu przesłuchania w charakterze strony J.P. twierdził, że posiadane zasoby finansowe wykazane w oświadczeniach pochodziły z dochodów uzyskanych z pracy zarobkowej obojga małżonków od [...]. Podatnik poinformował, że od [...] korzystał z bezpłatnego mieszkania i wyżywienia, a przywilej ten związany był z charakterem wykonywanej pracy zawodowej, ponadto w latach [...] opłaty za wyżywienie były minimalne. Zdaniem strony miało to wpływ na powstanie oszczędności. Jednocześnie uzyskiwał dochody z tytułu wykonywania prac zleconych. Posiadane nadwyżki środków finansowych w latach [...]J.P. lokował w bonach oszczędnościowych, które według niego przynosiły duże wygrane.

Na powyższe wyjaśnienia nie przedstawiono jakichkolwiek dowodów.

Ze złożonych wyjaśnień wynika również, że w roku [...] strona przy zakupie mieszkania własnościowego, wykorzystała udzielony przez bank kredyt hipoteczny.

Ponadto podatnik w wyjaśnieniach powoływał się na otrzymane w latach [...] darowizny od rodziców (którzy już nie żyją) i siostry matki, nie wskazał jednak w żaden sposób jakie kwoty były przedmiotem otrzymanych darowizn, poinformował, że nie został sporządzony na tę okoliczność żaden dokument, twierdził jednak, że kwoty tych darowizn nie podlegały opodatkowaniu.

W wyjaśnieniach strona powołuje się również na dochody uzyskiwane z działalności gospodarczej prowadzonej przez W.P. od [...].

Z dokumentów znajdujących się w organie podatkowym wynika że W.P. rozpoczęła prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie handlu w [...]. Dochód netto z prowadzonej działalności gospodarczej (po należnych odliczeniach) w roku [...], czyli po [...] latach od uruchomienia działalności (ustalony w wyniku kontroli) wyniósł [...] tj; [...] dochód - [...] zapłacony zryczałtowany podatek dochodowy.

J.P. oświadczył, że oszczędności w kwocie [...] wykazane w oświadczeniu majątkowym na dzień [...] jak również kwota [...] wykazana na [...] były środkami pieniężnymi przechowywanymi w domu.

Powyższego strona w żaden sposób nie uprawdopodobniła. Jednocześnie do protokółu przesłuchania J.P. oświadczył, że żona W.P. nie będzie brała udziału w przesłuchaniu w charakterze strony.

Organ podatkowy nie dał wiary, że oszczędności w kwocie [...] i [...] strona przechowywała w domu, tłumacząc to brakiem zaufania do instytucji banku państwowego. Z dokumentów uzyskanych z banków wynika niezbicie, że podatnik na bieżąco inwestował środki finansowe w lokatach, sam w złożonym wyjaśnieniu do protokółu przesłuchania strony zeznał, że śledził rynek finansowy i tam gdzie było to opłacalne, lokował pieniądze. Biorąc powyższe pod uwagę organ stwierdził, że wyjaśnienia strony dotyczące przechowywania środków finansowych poza systemem bankowym są sprzeczne z zasadami racjonalnego działania i doświadczenia życiowego. Działanie polegające na gromadzeniu oszczędności w domu byłoby nieracjonalne ekonomicznie i przeczyłoby temu, co podatnik oświadczył do protokółu przesłuchania o inwestowaniu środków finansowych.

Z dokonanego rozliczenia dochodów i wydatków z lat [...] wynika, że zgromadzone i wykazane zasoby finansowe nie pokrywają poniesionych przez stronę wydatków, wyjątek stanowił rok [...], z którego dochody przewyższały wydatki, jednakże już rozliczenie roku [...] (mimo oszczędności z roku poprzedniego) oraz następnych lat , wykazuje poniesienie wydatków większych od zgromadzonych zasobów.

Na podstawie dokumentów źródłowych organ ustalił, że strona w [...] uzyskała dochód w wysokości [...].

Wydatki strony w tym roku wyniosły [...].

Rozliczenie dochodów i wydatków w [...].:

- środki pozostałe z [...] [...]

- uzyskany dochód + [...]

- środki do dyspozycji [...]

- poniesione wydatki [...]

- pozostała kwota

na ewentualne oszczędności [...]

Z informacji źródłowych o stanie środków na rachunkach bankowych wynikało, że na [...] małżonkowie posiadali zasoby w wysokości [...].

W ocenie organu sam fakt posiadania środków finansowych na rachunkach bankowych nie przesądza o legalności ich pochodzenia, a analiza materiału dowodowego wskazuje, że przychody pochodzące z opodatkowanych źródeł bądź wolnych od opodatkowania , jakie strona osiągnęła, w żaden sposób nie pozwalały na zgromadzenie na dzień [...] środków finansowych znajdujących się na wskazanych rachunkach bankowych.

Ponadto organ zauważył, iż generalną zasadą postępowania dowodowego

pozostaje to, że każdy kto z określonych faktów wyprowadza dla siebie korzystne skutki

prawne, obowiązany jest ten fakt udowodnić. Mając zatem na uwadze tę ogólną regułę

dowodzenia, jak też i charakter mających zastosowanie w niniejszej sprawie przepisów

ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, stwierdzić należy, iż w postępowaniu

w sprawie nieujawnionych źródeł przychodów, obowiązek wykazania źródeł przychodów

ciąży na podatniku.

Odnosząc przedstawione wyżej uwagi do okoliczności rozpatrywanej sprawy organ stwierdził, że wskazanym wymogom strona nie sprostała. Jej aktywność w toku prowadzonego postępowania sprowadzała się do niezmiennego podnoszenia, iż wykazane środki finansowe pochodziły z pracy zarobkowej oraz oszczędnego trybu życia, na poczet czego nie przedłożono żadnych dowodów.

Mając na uwadze zgromadzony materiał dowodowy rozliczenie za rok [...] przedstawia się następująco:

- pozostałe środki finansowe wynikające z rozliczenia [...]

- stan środków na rachunkach na dzień [...] -[...]

- brak zasobów finansowych na poczynione wydatki w [...]

dotyczące oszczędności znajdujących się na rachunkach bankowych [...]

W związku z powyższym poniesione przez stronę w [...] wydatki w wysokości [...], nie znalazły pokrycia w ujawnionych źródłach przychodu i zgromadzonym majątku.

Przepis art. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że dochody z udziału w spółce nie będącej osobą prawną, ze wspólnej własności, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy lub praw majątkowych u każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa w udziale w zysku. W przypadku braku przeciwnego dowodu, przyjmuje się że prawa do udziału w zysku są równe.

Uwzględniając fakt, że małżonkowie W. i J.P. mieli równy udział w majątku wspólnym, wydatki nie znajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach przychodu J.P. za [...] wynoszą [...].

W myśl art. 30 ust.1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dochodów

( przychodów ) z nie ujawnionych źródeł przychodu nie łączy się z dochodami ( przychodami) z innych źródeł i pobiera się od nich podatek w formie ryczałtu w wysokości 75% dochodu.

W odwołaniu z dnia [...], podpisanym przez oboje małżonków, zarzucono decyzji organu I instancji naruszenie przepisów art. 20 ust. 1 i 3 oraz art. 30 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przez błędna jego wykładnię oraz niewłaściwe zastosowanie. Ponadto zarzucono naruszenie art. 120 , 121 § 1, art. 122 i art. 191 Ordynacji podatkowej.

Zdaniem strony organ podatkowy pominął w swojej analizie fakt aktywności zawodowej podatników w latach [...] oraz zgromadzone w tym okresie mienie.

Organ, choćby ze względu na przedawnienie zobowiązań podatkowych, nie może podnosić argumentu, iż strona nie potrafi udokumentować wysokości swoich przychodów.

Organ podatkowy pominął bez uzasadnienia lub z uzasadnieniem naruszającym prawo:

- bezsporny fakt uzyskiwania dochodów z uprawy ziemi w latach [...] i jej sprzedaży,

- dochody z pracy córki z lat [...] nie zostały uwzględnione, natomiast uwzględniono przypadające na nią statystyczne koszty utrzymania,

- nie uwzględniono faktu posiadania środków finansowych przechowywanych poza systemem bankowym, zgromadzonych w czasie aktywności zawodowej ,

- nie uwzględniono faktu korzystania w latach [...] z bezpłatnego mieszkania oraz wyżywienia poprzez bezzasadne przypisanie ponoszonych na ten cel wydatków na podstawie danych statystycznych,

- nie uwzględniono przychodów z tytułu zwrotu podatku dochodowego (ulga budowlano-remontowa) z lat [...] na łączną kwotę około [...],

- otrzymanych w [...] darowizn.

Ponadto wskazano, iż organ podatkowy przeprowadził swoją analizę w sposób wysoce uproszczony, opierając się na danych statystycznych, oraz przyjmując stały wskaźnik dochodu z działalności opodatkowanej ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. Przeprowadzona przez organ podatkowy kontrola dochodów z działalności opodatkowanej ryczałtem za lata [...] wykazała, że nie były one jednakowe w zakresie procentowego udziału dochodu w uzyskiwanych obrotach. Stąd takie szacowanie przychodów i wydatków jest obarczone ryzykiem błędu statystycznego i może mieć uzasadnienie przy kwotach znacznej nadwyżki wydatków nad dochodami. Organ podatkowy, pomijając wskazane wyżej źródła przychodów oraz część zgromadzonego majątku, wykazał kwoty nadwyżek mieszczące się w granicach błędu statystycznego.

Powyższą tezę można uprawdopodobnić, przyjmując do wyliczeń faktycznie poniesione koszty utrzymania poniesione w [...] w kwocie [...]. Odnosząc tę kwotę do statystycznej kwoty utrzymania [...]-osobowej rodziny w wysokości [...] otrzymamy współczynnik faktycznie poniesionych kosztów do statystycznych w wysokości [...]. co dowodzi znacznemu zawyżeniu wydatków w analizie za lata [...] przeprowadzonej przez organ w zaskarżonej decyzji.

Decyzją z dnia [...] Dyrektor Izby Skarbowej, działając na podstawie art. 233 § 1 pkt 1 lit. a Ordynacji podatkowej, uchylił zaskarżoną decyzję w całości i ustalił wysokość zobowiązania w podatku dochodowym od osób fizycznych od dochodów pochodzących ze źródeł nie ujawnionych za [...] rok w wysokości [...].

Uzasadniając powyższe rozstrzygnięcie organ odwoławczy stwierdził, że w przedmiotowej sprawie organ podatkowy I instancji na podstawie osiągniętych dochodów i poniesionych wydatków za okres [....] uznał, że w poszczególnych latach ( za wyjątkiem roku [...] ) zgromadzone i wykazane zasoby finansowe nie pokrywały poniesionych przez stronę wydatków i już wówczas wystąpił dochód nie znajdujący pokrycia w ujawnionych źródłach przychodów lub pochodzący ze źródeł nie ujawnionych.

Organ zauważył, że po stronie wydatków przyjęto m.in. statystyczne koszty utrzymania rodziny, co strona w odwołaniu podważa twierdząc, iż faktycznie poniesione koszty z tego tytułu kształtowały się na poziomie [...] % kosztów statystycznych, co dowodzi znacznemu zawyżeniu wydatków na utrzymanie rodziny. W tej sytuacji organ odwoławczy , uwzględniając argument podatnika, dokonał oceny uzyskiwanych w latach [...] dochodów i ponoszonych wydatków (stanowiących zgodnie z wnioskiem [...] % kosztów statystycznych utrzymania) i doszedł do wniosku, że ewentualna nadwyżka mogąca stanowić źródło oszczędności wystąpiła w roku [...] w kwocie [...]. W konsekwencji prowadzi to do wniosku, że dlatego podatnicy zdołali zgromadzić środki na rachunkach bankowych odpowiednio na dzień [...] oraz na dzień [...], gdyż ponosili niższe koszty na utrzymanie rodziny.

W rezultacie przeprowadzonej weryfikacji, organ odwoławczy przyjął wysokość możliwych do zgromadzenia środków finansowych odpowiednio na dzień [...] w wysokości [...] oraz na dzień [...] w wysokości [...].

Sam fakt posiadania środków na rachunkach bankowych oraz poza nimi nie przesądza o legalności pochodzenia źródeł przychodów. O ile w postępowaniu podatkowym dotyczącym dochodów z nie ujawnionych źródeł przychodów zostanie stwierdzone poniesienie wydatków przekraczających znacznie dochód, to na podatniku ciąży obowiązek wykazania, że wydatki te znajdują pokrycie w określonym źródle przychodu lub posiadanych zasobach. Strona jednak nie wykazała, że posiadane środki finansowe pochodzą z opodatkowanych źródeł przychodów lub posiadanych oszczędności. Przeprowadzona analiza zgromadzonego materiału dowodowego wskazuje, że przychody pochodzące z opodatkowanych źródeł bądź wolnych od opodatkowania jakie osiągnęła strona, nie pozwoliły na możliwość poczynienia oszczędności w kwotach przez nią wykazanych.

Odnosząc się do pozostałych zarzutów zawartych w odwołaniu oraz w piśmie złożonym w trakcie postępowania odwoławczego w dniu [...], organ stwierdził , że nie zasługują one na uwzględnienie. Organ I instancji w rozliczeniu dochodów i poniesionych wydatków za lata [...] uwzględnił wszystkie zwroty podatku dochodowego (łączna kwota wyniosła [...]).

Również zarzut dotyczący błędnego ustalenia dochodu z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej jest niesłuszny. Jak wynika z akt podatkowych dotyczących działalności gospodarczej, w roku [...] podatnik wykazał stratę z działalności gospodarczej; od [...] roku działalność opodatkowana została ryczałtem. W wyniku przeprowadzonej kontroli działalności za lata [...] ustalono, że udział dochodu w przychodzie stanowi [...] % i takim wskaźnikiem ustalono dochód za lata [...] z tytułu prowadzonej działalności opodatkowanej ryczałtem. Również nie można się zgodzić z twierdzeniem , iż nie uwzględniono w rozliczeniu darowizn otrzymanych przez stronę w latach [...], gdyż podatnik nawet w przybliżeniu nie wskazał kwot otrzymanych darowizn, twierdząc jedynie, że mieściły się w kwotach wolnych i że nie sporządzono na powyższą okoliczność żadnych dokumentów.

Trudno także sądzić, iż powoływanie się na dochód córki mógł mieć jakikolwiek wpływ na sytuację finansową podatnika. Ze złożonych zeznań podatkowych córki W. i J.P. wynika, że:

- w roku [...] uzyskała dochód w kwocie [...] st. zł ( wg danych GUS przeciętne wynagrodzenie w gospodarce narodowej w roku [...] wyniosło [...] st. zł),

- w roku [...] dochód do dyspozycji wyniósł [...] st. zł ( wg GUS - odpowiednio - [...] st.zł.),

- roku [...] dochód do dyspozycji wyniósł [...] st.zł ( wg GUS - odpowiednio - [...] st.zł.).

Zatem trudno się zgodzić z podatnikiem, iż osiągnięty dochód córki miał znaczenie w poczynionych oszczędnościach strony tym bardziej, że z dokonanego porównania wynika, iż dochody osiągnięte przez córkę małżonków P. znacznie odbiegały od przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej odpowiednio w latach [...].

Z kolei odnosząc się do podnoszonego zarzutu w sprawie nie uwzględnienia dochodów z tytułu uprawy i sprzedaży ziemi organ wskazał, iż w złożonych wyjaśnieniach podatnik oświadczył, że na posiadanym gruncie rolnym uprawiał zboże, które było przerabiane w gospodarstwie rolnym ojca z przeznaczeniem na hodowlę, a zatem trudno mówić o uzyskiwaniu z tego tytułu dochodów, których strona również nie potrafiła określić. Przychód ze sprzedaży gruntu rolnego uwzględniony został w rozliczeniu przeprowadzonym w decyzji organu I instancji.

Biorąc powyższe ustalenia pod uwagę organ uznał, iż stan faktyczny wynikający z akt podatkowych przesądza o tym, że w niniejszej sprawie zastosowanie mają przepisy art. 20 ust. 1 i 3 oraz art. 30 ust.7 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jednakże w zakresie innym niż to wynika z decyzji organu podatkowego I instancji. Ze zgromadzonego w niniejszej sprawie materiału dowodowego wynika bowiem, że podatnicy mogli zgromadzić odpowiednio na dzień [...] oszczędności w wysokości [...] i na dzień [...] w wysokości [...].

Zatem przychód z nie ujawnionych źródeł wynosi [...], z czego na podatnika przypada kwota [...]. Kwota ta stanowi równocześnie podstawę do opodatkowania, od której [...] % zryczałtowany podatek dochodowy wynosi [...].

W skardze z dnia [...] W.P. zarzuciła decyzji naruszenie art. 20 ust. 1 i 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przez bezzasadne przyjęcie, iż skarżąca uzyskała przychód nie znajdujący pokrycia w ujawnionych źródłach, art. 122 i art. 187 Ordynacji podatkowej poprzez nierozpatrzenie całego materiału dowodowego oraz art. 210 Ordynacji poprzez pominięcie w uzasadnieniu faktycznym sposobu ustalenia wysokości przychodu nie znajdującego pokrycia w ujawnionych źródłach, a tym samym podstawy opodatkowania i wysokości samego zobowiązania podatkowego.

Skarżąca wskazała, że źródłem jej przychodów były:

- przychody córki z lat [...] w kwocie [...],

- darowizny ; z [...] w wysokości [...], z [...] w kwocie [...],

- przychód ze sprzedaży nieruchomości w kwocie [...].

Ponadto, choć organ odwoławczy przychyli się do stanowiska strony i skorygował wielkość zgromadzonych oszczędności, to brak w decyzji analizy, z której można by wyliczyć kwoty podane w uzasadnieniu decyzji.

W ocenie strony, gdyby o postulowany w odwołaniu wskaźnik kosztów utrzymania rodziny, wynoszący [...]% kosztów statystycznych , skorygować wcześniej przyjęte do wyliczeń wartości, to na przełomie analizowanych lat [...] winna pojawić się oszczędność w kwocie [...].

Odpowiadając na skargę Dyrektor Izby Skarbowej wniósł o jej oddalenie i podtrzymał argumenty zawarte w zaskarżonej decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuję,

Na podstawie art. 1 § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych ( Dz.U. Nr 153 , poz. 1269 ze zm.) sądy administracyjne sprawują kontrolę działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem. Jednocześnie w myśl art. 134 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r.- Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ( Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc jednak związanym zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

W przedmiotowej sprawie skarga okazała się zasadna ze względu na naruszenie wskazanych w niej przepisów Ordynacji podatkowej.

Zgodnie z art. 122 w/w ustawy organ zobowiązany jest do podejmowania wszelkich niezbędnych działań w celu dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego. Z kolei art. 187 § 1 wymaga, aby organ zebrał i wyczerpująco rozpatrzył cały materiał dowodowy. Natomiast według art. 210 § 1 pkt 6 decyzja organu zawierać powinna uzasadnienie faktyczne i prawne.

Należy zgodzić się z zarzutami skargi, iż uzasadnienie faktyczne decyzji organu odwoławczego nie zawiera sposobu ustalenia wysokości przychodu nie znajdującego pokrycia w ujawnionych źródłach, a tym samym podstawy opodatkowania i wysokości zobowiązania podatkowego.

Organ II instancji w swojej decyzji na str. [...] ( k. [...] akt administracyjnych ) zamieścił wywód uzasadniający uwzględnienie wniosku odwołania odnośnie uzyskanych w latach [...] przez podatnika dochodów i ponoszonych wydatków, stanowiących [...] % statystycznych kosztów utrzymania. Organ doszedł do wniosku , że ewentualna nadwyżka, mogąca stanowić źródła oszczędności wystąpiła w [...] w kwocie [...].

W tym miejscu należy wskazać, że w uchylonej przez organ odwoławczy decyzji Naczelnika Urzędu Skarbowego rozliczenie dochodów i wydatków za lata [...] umieszczono na stronach od [...] do [...] ( k. [...] ), ze wskazaniem, ile wynoszą statystyczne koszty utrzymania rodziny w danym roku.

W decyzji organu odwoławczego nie ma podobnego wyliczenia, a ponadto brak ustosunkowania do twierdzenia strony, że wydatki na utrzymania rodziny zostały zawyżone przez użycie błędnego wskaźnika statystycznego (ok. [...] ) , na co wskazali podatnicy w piśmie z [...] ( k. [...] ).

Jednocześnie , choć organ podzielił pogląd podatników, że ponosili oni niższe koszty utrzymania rodziny, to w żaden sposób nie odniósł się do podnoszonych zarówno w odwołaniu jak i w/w piśmie informacji, iż podatnicy nie ponosili przez długi czas wydatków na wyżywienie i mieszkanie. Na powyższe okoliczności wskazywał J.P. w protokole z przesłuchania strony z dnia [...] ( k. [...]).

Powyższe uchybienia organu powodują, że Sąd nie ma możliwości poddania kontroli sposobu ustalenia wysokości przychodu nie znajdującego pokrycia w ujawnionych źródłach, co z kolei ma wpływ na ustalenie podstawy opodatkowania i wysokości podatku.

Za trafny należy uznać również zarzut skargi dotyczący otrzymanych darowizn. Organ odwoławczy w uzasadnieniu decyzji na str. [...]( k.[...]) podał, że podatnik nawet w przybliżeniu nie wskazał kwot darowizn. W piśmie z dnia [...] podatnicy wskazali od kogo i w jakiej wysokości darowizny otrzymali.

W świetle powyższego uznać należy, że organ nie wyjaśnił tej okoliczności w sposób wyczerpujący.

Również zarzuty dotyczące przychodów córki pozostającej we wspólnym gospodarstwie domowym w latach [...] oraz przychodu ze sprzedaży nieruchomości uznać należy za zasadne.

Odnośnie przychodów córki podatników organ odwoławczy na str. [...] uzasadnienia stwierdza, że trudno sądzić, aby dochód ten mógł mieć jakikolwiek wpływ na sytuację finansową strony skarżącej.

W ocenie Sądu zadaniem organu jest przede wszystkim ustalenie, czy dany dochód miał miejsce i w jakiej wysokości. Jeżeli zaś wystąpił , to każda jego wysokość będzie miała przełożenie choćby na stopień dokonanych oszczędności.

Z treści samej decyzji trudno w istocie ustalić, czy organ uwzględnił dochody córki podatników, czy nie.

Podobnie sprawa się ma z przychodem ze sprzedaży gruntu rolnego. Organ na str. [...] decyzji (k. [...]) wskazuje, że przychód ten został uwzględniony w przeprowadzonym rozliczeniu, ale nie sposób z kontekstu tego zdania wywnioskować czy chodzi o samodzielne rozliczenie organu odwoławczego, czy też organu I instancji.

W dalszym postępowaniu organ podatkowy powinien ponownie dokonać koniecznych ustaleń odnośnie wskazanych wyżej uchybień związanych z naruszeniem przepisów postępowania podatkowego.

Wymienione uchybienia powodują, że przedwczesna jest ocena ewentualnego naruszenia przez organy przepisów prawa materialnego tj. art. 20 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W tych okolicznościach Sąd orzekł jak w sentencji na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. "c" Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.

Orzeczenie o kosztach postępowania i o wstrzymaniu wykonania decyzji znajdują oparcie w treści art. 152 i 200 w/w ustawy.

/-/K. Pawlicki /-/ S. Zapalska /-/E. Brychcy



Powered by SoftProdukt