Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia del. WSA Jacek Fronczyk po rozpoznaniu w dniu 30 września 2008 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia A. D. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 12 maja 2008 r. sygn. akt IV SA/Gl 222/08 o odmowie przywrócenia terminu do wniesienia skargi w sprawie ze skargi A. D. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. z dnia [...] nr [...] w przedmiocie usług opiekuńczych postanawia uchylić zaskarżone postanowienie i przywrócić termin do wniesienia skargi.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach postanowieniem z dnia 12 maja 2008 r. o sygn. akt IV SA/Gl 222/08 odmówił A. D. przywrócenia terminu do wniesienia skargi na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. z dnia [...] nr [...] w przedmiocie usług opiekuńczych.

W uzasadnieniu postanowienia Sąd I instancji stwierdził, że w zamieszczonym w skardze wniosku o przywrócenie terminu do jej wniesienia skarżący powołał się na załączony druk L4, potwierdzający jego pobyt w okresie od dnia [...] do dnia [...] w Ośrodku [...] "[...]", a druk ten określał min., iż w wymienionym okresie skarżący mógł chodzić.

W ocenie Sądu, bezspornym było zatem, że przeszkodą, którą skarżący wskazał w swej prośbie, jako powód niedochowania terminu do wniesienia skargi, był jego pobyt na leczeniu rehabilitacyjnym w szpitalu w podanym powyżej okresie.

Natomiast, jak dalej zauważył Sąd, osobisty odbiór zaskarżonej decyzji przez skarżącego w miejscu jego zamieszkania nastąpił w dniu [...] i przypadał w okresie leczenia szpitalnego, a to z kolei świadczy, iż skarżący mógł przemieszczać się w czasie rehabilitacji poza teren szpitalny.

Jednocześnie Sąd wskazał, że fakt ten znajduje potwierdzenie w treści złożonego do akt zwolnienia szpitalnego, gdzie podano, iż w okresie objętym tym zwolnieniem chory mógł chodzić.

Sąd uznał, iż fakt ten nie jest zdarzeniem uzasadniającym brak winy, a wręcz, przy zastosowaniu obiektywnego miernika staranności, której można wymagać od każdego należycie dbającego o swoje interesy, wskazuje na niedochowanie przez skarżącego należytej staranności w prowadzeniu własnych spraw.

W konsekwencji, zdaniem Sądu, okoliczności sprawy wskazują, iż rehabilitacja, jakiej skarżący poddany był w okresie do dnia [...] nie wykluczała, przy dołożeniu minimum staranności, nadania skardze biegu w ustawowym terminie.

Zażalenie na powyższe postanowienie złożył A. D.. Skarżący stwierdził, iż Sąd I instancji, wydając zaskarżone postanowienie, dopuścił się błędnych ustaleń, bowiem jest on osobą samotną i inwalidą, a po utracie kuli w dniu [...] w ogóle nie może chodzić. Do zażalenia skarżący załączył kopię zaświadczenia z Komisariatu Policji w K. z dnia [...], stwierdzającego fakt zgłoszenia utraty kuli inwalidzkiej w dniu [...] na przystanku autobusowym w miejscowości K.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zażalenie ma usprawiedliwione podstawy.

Zgodnie z art. 86 § 1 zdanie 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), zwanej dalej P.p.s.a., jeżeli strona nie dokonała w terminie czynności w postępowaniu sądowym bez swojej winy, sąd na jej wniosek postanowi przywrócenie terminu. Warunkiem skuteczności wniosku o przywrócenie uchybionego terminu jest łączne spełnienie przesłanek ustanowionych w przepisach art. 86 i art. 87 P.p.s.a.: uprawdopodobnienie przez stronę braku winy w uchybieniu terminu (art. 86 § 1 i art. 87 § 2), spowodowanie przez uchybienie terminu ujemnych skutków dla strony (art. 86 § 2), dochowanie terminu do wniesienia wniosku (art. 87 § 1), dopełnienie uchybionej czynności (art. 87 § 4).

Wniosek o przywrócenie terminu do wniesienia skargi powinien zatem powoływać się na okoliczności wskazujące na brak winy skarżącego w uchybieniu terminu, które zapewniają uprawdopodobnienie zasadności tego wniosku, a przede wszystkim powinien zostać złożony z zachowaniem siedmiodniowego terminu, licząc od daty ustania przyczyny uchybienia.

Oznacza to, że w pierwszej kolejności należy zbadać, czy wniosek o przywrócenie terminu został złożony w zakreślonym przez ustawodawcę w art. 87 § 1 ww. ustawy terminie. Oczywiście, dokonując tego rodzaju ustalenia, Sąd musi określić początek i koniec tego terminu. Z uzasadnienia zaskarżonego postanowienia wynika, iż Sąd prawidłowo uznał, że skoro jako przyczynę uchybienia terminu skarżący wymienił swój udokumentowany pobyt w placówce leczniczej w okresie od dnia [...] do dnia [...], to jednoczesne złożenie w dniu 18 lutego 2008 r. skargi wraz wnioskiem o przywrócenie terminu do jej wniesienia mieści się w zakreślonym w ustawie siedmiodniowym terminie.

W rozpoznawanej sprawie, poza sporem pozostaje także i to, że uchybienie terminu powoduje dla strony ujemne skutki.

Nie można zgodzić się z Sądem I instancji, że skarżący nie uprawdopodobnił braku winy w uchybieniu terminu. O ile ustalenia i ocena Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach co do początku biegu terminu do wniesienia skargi były prawidłowe (do dnia [...]) i skarżący zaskarżoną decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. rzeczywiście odebrał w dniu [...] w miejscu swojego zamieszkania, tj. w K., a doręczenie nastąpiło w czasie, w którym, według przedstawionego zwolnienia lekarskiego, powinien przebywać na leczeniu szpitalnym w miejscowości odległej od K. o ok. [...] km, to udokumentowana przez niego okoliczność utraty kuli inwalidzkiej miała jednak decydujący wpływ na swobodę podejmowanych przez niego działań, a w szczególności bezpośrednio wpływała na możliwość dochowania przez niego terminu do wniesienia skargi.

Co prawda okoliczność tę skarżący podniósł dopiero w zażaleniu na wydane postanowienie, niemniej jednak, jak wynika z akt sprawy, Sąd I instancji nie uznał, aby fakt ten uczynił zażalenie oczywiście uzasadnionym i nie skorzystał z możliwości uchylenia postanowienia w trybie art. 195 § 2 P.p.s.a.

Z akt sprawy wynika bowiem, że skarżący jest inwalidą (także osobą niewidomą) i samodzielnie prowadzi gospodarstwo domowe, co w zestawieniu z udokumentowaną okolicznością utraty kuli inwalidzkiej w terminie otwartym do wniesienia skargi pozwala stwierdzić, że skarżący w okresie przypadającym od dnia [...] do dnia [...] był w sposób istotny ograniczony w możliwości działania, a tym samym dowodzi, że skarżący powołał się na zdarzenie uprawdopodabniające bark jego winy w uchybieniu terminu.

Należy zwrócić przy tym uwagę, że okoliczność utraty kuli miała miejsce na ponad dwa tygodnie przed upływem terminu do wniesienia skargi ([...]). Z drugiej jednak strony trzeba podkreślić, że wniesienie skargi jest prawem, a nie obowiązkiem skarżącego, jest do tego prawem, z którego strona może skorzystać zarówno w pierwszym, jak i w ostatnim dniu terminu do jej wniesienia. Natomiast termin do wniesienia skargi jest terminem ustawowym, wynoszącym zawsze trzydzieści dni i w żadnym przypadku nie podlega skróceniu.

Skoro zatem przeszkoda w postaci niemożności działania skarżącego pojawiła się podczas biegu terminu do wniesienia skargi, trwała do jego upływu i przekroczyła termin końcowy aż o 7 dni, to zważywszy na sytuację skarżącego, nie można uznać, że skarżący nie dochował należytej staranności po dniu [...]. W innym przypadku nastąpiłoby niedopuszczalne skrócenie trzydziestodniowego terminu do wniesienia skargi, co w dalszej konsekwencji doprowadziłoby do naruszenia konstytucyjnego prawa do Sądu.

Z powyższych względów, w ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego, w rozpoznawanej sprawie wystąpiły wszystkie przesłanki uzasadniające przywrócenie

skarżącemu terminu do wniesienia skargi, a na merytoryczne rozpoznanie sprawy pozwala nie budzący wątpliwości stan faktyczny sprawy i dyspozycja art. 188 P.p.s.a., stosowanego w związku z art. 197 § 2 P.p.s.a.

Z powyższych względów, działając na podstawie art. 188 w związku z art. 197 i art. 86 § 1 oraz w związku z art. 193 cytowanej ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, Naczelny Sąd Administracyjny orzekł, jak w sentencji postanowienia.