Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku w składzie następującym: Przewodniczący sędzia NSA Anna Sobolewska-Nazarczyk (spr.), Sędziowie sędzia NSA Grażyna Gryglaszewska,, sędzia WSA Mirosław Wincenciak, Protokolant Marta Marczuk, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 02 lutego 2010 r. sprawy ze skargi A. B. na decyzję P. Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w B. z dnia [...] września 2009 r. nr [...] w przedmiocie nakazania przebudowy dachu oddala skargę.

P. Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego w B. decyzją z dnia [...] września 2009 r. nr [...], na podstawie art. 138 §1 pkt 2 ustawy z dnia 14 czerwca 1960r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000r., Nr 98, poz. 1071) oraz art. 51 ust.1 pkt 2 i art. 83 ust.2 ustawy z dnia 7 lipca 1994r. Prawo budowlane (Dz.U. z 2006 r. Nr 156, poz. 1188 ze zm.), po rozpatrzeniu odwołania Pana A. K. od decyzji Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Ł. z dnia [...] lipca 2009 r. nr [...] odmawiającej wydania Pani A. B. nakazu przebudowy dachu budynku mieszkalnego na działce nr [...] od strony działki nr [...] przy ul. Z. [...] w N. w sposób zgodny z własnością nieruchomości, uchylił zaskarżoną decyzję w całości i nakazał Pani A. B. w termie do dnia 31 grudnia 2009 r. obcięcie połaci dachowej w budynku mieszkalnym usytuowanym na działce nr [...] od strony działki nr [...] przy ul. Z. [...] w N., w części wystającej poza lico ściany szczytowej.

U podstaw tego rozstrzygnięcia legły następujące ustalenia faktyczne:

Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego Powiatu Ziemskiego w S., na wniosek Pana A. K. z dnia [...] czerwca 2009 r., wszczął postępowanie administracyjne w sprawie przebudowy dachu budynku mieszkalnego na działce nr geod. [...] w N. przy ul. Z. [...].W trakcie postępowania i toku, dokonanej w dniu 22 czerwca 2009 r., kontroli ustalono, że w 2003 roku Pani A. B. dokonała, bez wymaganego zgłoszenia, wymiany pokrycia dachowego (z blachy płaskiej na dachówkopodobną) w budynku mieszkalnym jednorodzinnym na działce o nr geod.[...]. W trakcie kontroli ustalono również, że przedmiotowy dach, od strony działki nr [...], został wysunięty ok. 30 cm ponad lico ściany i tym samym zachodzi nad przestrzeń działki nr [...] należącej do A. K. Długość budynku stojącego na granicy działek wynosi w tym miejscu 13,40 m, a roboty zostały wykonane ze sztuką budowlaną. Do akt postępowania dołączono oświadczenie Pana A. G. (właściciela działki nr[...]) wyrażające zgodę sąsiadowi K. N., zamieszkałemu w N., ul. Z. [...], na wysuniecie płyty dachu nad posesję działki nr [...] około 1 metr.

Na podstawie dokonanych ustaleń Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w Ł., w oparciu o art. 104 kpa w związku z art. 51 ust. 1 pkt 2 ustawy Prawo budowlane, decyzją z dnia [...] lipca 2009 r. odmówił Panu A. K. wydania Pani A. B. nakazu przebudowy dachu budynku mieszkalnego na działce nr [...] od strony działki nr [...] przy ul. Z. [...] w N. w sposób zgodny z własnością nieruchomości.

Od powyższej decyzji odwołał się Pan A. K. argumentując, iż dokonana przez Państwa B. przebudowa dachu wymagała pozwolenia na budowę. Inwestorzy zwiększyli, bowiem wymiary dachu, kąt nachylenia, długość i szerokość, naruszając przy tym prawo własności nieruchomości. W ocenie skarżącego w przedmiotowej sprawie powinien mieć zastosowanie przepis art. 48 ustawy Prawo budowlane.

P. Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego w B., po rozpatrzeniu w/w odwołania, decyzją z dnia [...] września 2009 r. uchylił zaskarżone rozstrzygnięcie organu I instancji i nakazał Pani A. B. w termie do dnia 31 grudnia 2009 r. obcięcie połaci dachowej w budynku mieszkalnym usytuowanym na działce nr [...] od strony działki nr [...] przy ul. Z. [...] w N., w części wystającej poza lico ściany szczytowej.

W ocenie organu odwoławczego wykonanie robót budowlanych związanych z wymianą pokrycia dachu budynku mieszkalnego (na działce nr[...]) przez Panią A. B. wymagało dokonania zgłoszenia w organie architektoniczno – budowlanym zgodnie z art. 29 ust. 2 Prawa budowlanego. Brak tego zgłoszenia skutkował zastosowaniem przez organ procedury określonej w trybie art. 50 i 51 Prawa budowlanego. Wobec powyższego organ I instancji winien nałożyć na inwestora obowiązek wykonania określonych czynności w celu doprowadzenia wykonanych robót do stanu zgodnego z prawem i warunkami technicznymi, określonymi w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Zgodnie z § 12 ust.5 tego rozporządzenia (w brzmieniu obowiązującym w dacie wykonania przedmiotowych robót) okapy i gzymsy nie mogą pomniejszać odległości od granicy działki budowlanej, o więcej niż 0,8 m, przy czym odległość ściany budynku wynosić powinna 4 m dla ściany, w której znajdują się otwory okienne lub drzwiowe oraz 3 m w przypadku budynku zwróconego ścianą bez otworów okiennych lub drzwiowych w stronę granicy. Z uwagi jednak na lokalizację budynku mieszkalnego A. B. po granicy z działką sąsiednią należącą do A. K., stwierdzony stan faktyczny związany z okapem przedmiotowego budynku nie jest zgodny z w/w opisanymi warunkami technicznymi. Przy wymianie pokrycia, połać dachu budynku mieszkalnego inwestora została, bowiem wydłużona o gzyms (mierzący ok. 30 cm), który w całości znajduje się nad działką Pana K. W tych okolicznościach, zdaniem organu, tylko obcięcie wysuniętego poza lico ściany okapu doprowadzi wykonane przez inwestora roboty budowlane do stanu zgodnego z prawem.

Skargę na powyższą decyzję do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku wniosła A. B., zarzucając jej naruszenie przepisu art. 51 ust.1 pkt 2 ustawy Prawo budowane. W uzasadnieniu skarżąca przyznała, że wykonany w 2003 roku remont dachu, w trakcie którego okap dachu został wysunięty o ok. 30 cm nad sąsiednią działkę, nie został zgłoszony właściwemu staroście. Nie mniej jednak skarżąca uzyskała zgodę ówczesnego właściciela sąsiedniej nieruchomości na wysunięcie połaci dachowej o ok. 1 metra nad jego posesję. Powstały po remoncie stan był zgodny z § 12 ust. 5 i 6 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, zgodnie z którymi budynek mógł być wysunięty wzdłuż granicy działki i naruszać jej granicę nie więcej niż o 1 metr. Z uwagi, zatem na uzyskaną zgodę wystający okap nie naruszał prawa własności i był zgodny z warunkami technicznymi wówczas obowiązującymi.

Końcowo skarżącą podniosła, iż skoro na gruncie przedmiotowej sprawy organ nie wydał postanowienia o wstrzymaniu robót, tym samym organ II instancji nie miał materialnej przesłanki do wydania zaskarżonej decyzji.

P. Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego w B. w odpowiedzi na skargę wniósł o jej oddalenie podtrzymując argumentację zawartą w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji. Odnosząc się z kolei do zarzutów skargi uzupełniająco wyjaśnił, iż przywołana w skardze treść warunków technicznych, które weszły w życie od dnia 16 grudnia 2002 r. i obowiązujących w chwili wykonywania przez skarżącą - robót, nie potwierdza, ażeby roboty te zostały wykonane zgodnie z tymi warunkami. Z kolei zarzut skargi, jakoby organ winien w pierwszej kolejności wydać postanowienie o wstrzymaniu robót na podstawie art. 50 ust. 1 Prawa budowlanego, nie ma zastosowania do robót już zakończonych w chwili wszczęcia postępowania.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Stosownie do art. 3 § 1 oraz art. 145 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, zwanej dalej: p.p.s.a. (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) sądy administracyjne sprawują kontrolę działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem. Przedmiotem tej kontroli jest zbadanie, czy organy administracji publicznej, w toku rozpoznawania sprawy nie naruszyły prawa w stopniu mogącym mieć wpływ na wynik sprawy. Czyni się to według stanu prawnego i na podstawie akt sprawy, istniejących w dniu wydania zaskarżonej decyzji. Sądowa kontrola legalności decyzji administracyjnych sprawowana jest w granicach sprawy, ale rozstrzygając o zasadności skargi Sąd nie jest związany jej zarzutami, wnioskami oraz powołaną podstawą prawną (art. 134 §1 p.p.s.a.).

W świetle powołanych kryteriów wniesiona przez A. B. skarga jest nieuzasadniona, albowiem zaskarżona decyzja nie narusza prawa.

Przedmiotem kontroli Sądu w niniejszym postępowaniu jest decyzja P. Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w B. z dnia [...] września 2009 r. uchylająca decyzję Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Ł. z dnia [...] lipca 2009 r. nr [...] i nakazująca Pani A. B. w termie do dnia 31 grudnia 2009 r. obcięcie połaci dachowej w budynku mieszkalnym usytuowanym na działce nr [...] od strony działki nr [...] przy ul. Z. [...] w N., w części wystającej poza lico ściany szczytowej.

Materialnoprawną podstawę rozstrzygnięcia zaskarżonej decyzji, stanowił przepis art. 51 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (t.j. Dz.U. z 2006 r. nr 156, poz. 1118 ze zm.). Według wskazanego uregulowania, przed upływem 2 miesięcy od dnia wydania postanowienia, o którym mowa w art. 50 ust. 1, właściwy organ w drodze decyzji nakłada obowiązek wykonania określonych czynności lub robót budowlanych w celu doprowadzenia wykonywanych robót budowlanych do stanu zgodnego z prawem, określając termin ich wykonania. W myśl zaś cytowanego art. 50 ust.1 w przypadkach innych niż określone w art. 48 ust. 1 lub w art. 49b ust. 1 właściwy organ wstrzymuje postanowieniem prowadzenie robót budowlanych wykonywanych:

1) bez wymaganego pozwolenia na budowę albo zgłoszenia lub

2) w sposób mogący spowodować zagrożenie bezpieczeństwa ludzi lub mienia bądź zagrożenie środowiska, lub

3) na podstawie zgłoszenia z naruszeniem art. 30 ust. 1, lub

4) w sposób istotnie odbiegający od ustaleń i warunków określonych w pozwoleniu na budowę bądź w przepisach.

Z powyższych przepisów wynika, że warunkiem koniecznym nałożenia na skarżącą obowiązku obcięcia połaci dachowej od strony działki nr [...] w części wystającej poza lico ściany szczytowej, było istnienie jednej z sytuacji określonych w przepisie art. 50 ust. 1 Prawa budowlanego. Organ II instancji wskazał na zaistnienie pierwszej z powyżej przedstawionych sytuacji, tj. na wykonanie wymiany pokrycia dachu budynku mieszkalnego na działce nr [...], bez wymaganego zgłoszenia.

W rozpoznawanej sprawie bezspornym pozostaje fakt, że inwestorka prowadziła roboty budowlane przy remoncie dachu w/w obiektu budowlanego w ramach samowoli budowlanej (bez wymaganego zgłoszenia). W wyniku przeprowadzonej w dniu 22 czerwca 2009 r. kontroli stwierdzono, że Pani A. B. w 2003 roku wymieniła pokrycie dachowe (z blachy płaskiej na dachówkopodobną) w budynku mieszkalnym usytuowanym na działce o nr geod. [...], przedłużając jednocześnie połać dachową o ok. 30 cm nad działkę nr [...], należącą obecnie do A. K.

Powyższe roboty, jak słusznie zauważył organ odwoławczy, naruszają przepisy techniczno – budowlane określone w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. Nr 75, poz. 690 ze zm.). Zgodnie, bowiem § 12 ust. 5 tego rozporządzenia (w brzmieniu obowiązującym w dacie wykonywanie przedmiotowych robót) okapy i gzymsy nie mogą pomniejszać wymaganych w ust. 3, 6 i 7 odległości od granicy działki budowlanej o więcej niż 0,5 m. W myśl ustępu 6 w/w rozporządzenia budynek może być usytuowany ścianą zewnętrzną bez otworów bezpośrednio przy granicy działki budowlanej, z zastrzeżeniem ust. 10 oraz § 271 ust. 12 pkt 1, jeżeli: wynika to z ustaleń decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu bądź (pkt 1) na sąsiedniej działce istnieje już budynek ze ścianą usytuowaną bezpośrednio przy tej granicy, a wznoszony budynek będzie: przylegał do istniejącego całą długością swojej ściany, miał w pasie o szerokości 3 m, przyległym do granicy działki, wysokość i wymiar równoległy do tej granicy, nie większe niż w budynku istniejącym na sąsiedniej działce (pkt 2). Z kolei ustęp 7 tego rozporządzenia dopuszcza sytuowanie budynku, w odległości mniejszej niż 3 m od granicy działki budowlanej, lecz nie mniejszej niż 1,5 m, jeżeli: wynika to z ustaleń decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu bądź (pkt 1) ściana zewnętrzna bez otworów budynku wznoszonego będzie usytuowana w odległości nie mniejszej od granicy z sąsiednią działką niż najbardziej do granicy zbliżony punkt ściany zewnętrznej budynku istniejącego, znajdującej się w odległości mniejszej niż 3 m, a wznoszony budynek będzie (pkt 2) usytuowany w prostopadłym do granicy pasie terenu, o szerokości wyznaczonej przez część budynku istniejącego, położoną w odległości do 3 m od granicy, miał wysokość nie większą niż ma budynek istniejący w odległości do 3 m od granicy.

Podsumowując, żaden z w/w przepisów rozporządzenia z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, nie przewidywał możliwości usytuowania budynku wzdłuż granicy działki z ewentualnością naruszenia tej granicy o 1 metr. Tym samym twierdzenie skarżącej, jakoby wysunięcie połaci dachowej o ok. 30 cm nad działkę nr [...], należącą obecnie do Pana K., było zgodne z wówczas obowiązującymi warunkami technicznymi, jest całkowicie bezpodstawne.

Co prawda wysunięcie połaci dachowej nad działkę nr [...] odbyło się za pisemną zgodą ówczesnego właściciela tej nieruchomości A. G., tym nie mniej, oświadczenie to nie ma aktualnie żadnych skutków prawnych, skoro, jak twierdzi obecny właściciel, nieruchomość w chwili nabycia była wolna od jakichkolwiek obciążeń i praw osób trzecich (co potwierdzają stosowne zapisy aktu notarialnego).

W tych okolicznościach, zdaniem Sądu, organ II instancji prawidłowo zastosował przepis art. 51 ust.1 pkt 2 Prawa budowlanego nakazując skarżącej obcięcie połaci dachowej w budynku mieszkalnym usytuowanym na działce nr [...] od strony działki nr [...] (należącej do A. K.), w części wystającej poza lico ściany szczytowej. Legalności działania organu nie podważają również zarzuty podniesione w skardze, a dotyczące braku postanowienia o wstrzymaniu robót, w tym samym braku materialnej przesłanki do wydania zaskarżonej decyzji.

Jak słusznie, bowiem podnosi organ II instancji w zaskarżonej decyzji, wstrzymanie robót budowlanych na podstawie art. 50 ust.1 Prawa budowlanego może mieć miejsce jedynie wówczas, gdy roboty te są wykonywane w dacie wydania postanowienia o ich wstrzymaniu. Natomiast, kiedy roboty te zostały wykonane (w rozumieniu ich zakończenia, przerwania na pewnym etapie, co nie oznacza, że budowa została zakończona) i aktualnie nie są prowadzone, powinien mieć zastosowanie przepis art. 51 ust. 7 Prawa budowlanego. Bowiem w takiej sytuacji wstrzymanie robót budowlanych byłoby bezprzedmiotowe (wyrok NSA z dnia 12 października 2007r., II OSK 629/07, Lex nr 347905). W ust. 1 art. 50 Prawa budowlanego mowa jest o wstrzymaniu postanowieniem prowadzenia robót budowlanych wykonywanych, co oznacza, że przepis ten powinien mieć zastosowanie w sytuacjach określonych w pkt 1-4 ust. 1 jednak tylko wtedy, kiedy roboty budowlane są aktualnie wykonywane (realizowane). W sytuacji zaś, gdy roboty budowlane zostały już wykonane, bezprzedmiotowe jest postępowanie i wydanie postanowienia na podstawie art. 50 ust. 1 pkt 4 Prawa budowlanego o wstrzymaniu robót budowlanych (wyrok NSA z 4 czerwca 2007 r., II OSK 861/06, niepubl.).

Mając, zatem na uwadze, że zarzuty skargi nie znalazły oparcia w przepisach prawa oraz, że Sąd nie dostrzegł takich naruszeń przepisów prawa procesowego lub materialnego, które mogłyby mieć wpływ na wynik sprawy - skargę należało oddalić. Wobec powyższego, na podstawie art. 151 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, orzeczono jak w sentencji.