Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Starszy referendarz sądowy w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Olsztynie Anna Ambroziak po rozpoznaniu w dniu 14 września 2018 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku "A" Sp. z o.o. w upadłości z siedzibą o zwolnienie od kosztów sądowych w sprawie ze skargi kasacyjnej "A" Sp. z o.o. w upadłości z siedzibą od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie z dnia 25 stycznia 2018 r., sygn. akt I SA/Ol 719/17 oddalającego skargę "A" Sp. z o.o. z siedzibą na decyzję Zarządu Województwa z dnia "[...]" nr "[...]" w przedmiocie zwrotu środków w ramach dofinansowania przyznanego na realizację projektu postanawia: odmówić zwolnienia od kosztów sądowych WSA/post.1-sentencja postanowienia

Wyrokiem z dnia 25 stycznia 2018 r., sygn. akt I SA/Ol Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie, oddalił skargę "A" Sp. z o.o., na decyzję Zarządu Województwa, z dnia "[...]" w przedmiocie zwrotu środków w ramach dofinasowania przyznanego na realizację projektu.

Nie zgadzając się z wyrokiem tut. Sądu, Spółka wniosła skargę kasacyjną.

Przy piśmie z dnia 17 maja 2018 r. strona poinformowała, że postanowieniem z dnia "[...]" sygn. akt "[...]" Sąd Rejonowy ogłosił upadłość obejmującą likwidację majątku dłużniczki "A" Sp. z o.o. i wszczął postępowanie upadłościowe. Do pisma załączyła kopię postanowienia z dnia "[...]".

Pismem z dnia 11 czerwca 2018 r., syndyk "A" Sp. z o.o. na wezwanie tut. Sądu poinformował, że podtrzymuje wniesioną skargę kasacyjną Spółki.

Następnie, w odpowiedzi na doręczone pełnomocnikowi skarżącej zarządzenie o wezwaniu do uiszczenia wpisu sądowego od skargi kasacyjnej w wysokości 4.900 zł, skarżąca przedłożyła wypełniony urzędowy formularz PPPr. z dnia 14.08.2018 r., w którym wniosła o zwolnienie od kosztów sądowych.

W uzasadnieniu wniosku syndyk podał, że Spółka nie posiada środków w masie upadłości. W oświadczeniu o majątku i dochodach syndyk podał, że kapitał zakładowy spółki wynosi "[...]". Wartość środków trwałych na dzień 31.12.2017 r. wynosiła "[...]". W ostatnim roku obrotowym Spółka osiągnęła stratę w wysokości "[...]". Na dwóch rachunkach bankowych na koniec miesiąca poprzedzającego złożenie wniosku Spółka posiada łącznie kwotę "[...]". Syndyk wyjaśnił, że Spółka nie uzyskuje przychodów. Brak jest środków w kasie. Na masę upadłości składają się: prawo wieczystego użytkowania gruntu działki o powierzchni "[...]" położonej "[...]", które w bilansie stanowi wartość środków trwałych w kwocie "[...]", sprzęt komputerowy o wartości około "[...]", prawo do znaku handlowego o wartości "[...]", należności możliwe do wyegzekwowania lub sprzedania o nominale "[...]" oraz należności sporne, trudne do wyegzekwowania lub sprzedania o nominale "[...]". Syndyk podkreślił, że przewidywane koszty postępowania upadłościowego to kwota "[...]".

Do wniosku załączył: kopię bilansu za okres od 31.12.2017 r. do 31.12.2017 r., spis należności w postępowaniu upadłościowym, spis inwentarza w postępowaniu upadłościowym oraz wyciąg z rachunku bankowego za okres od 01.07.2018 r. do 31.07.2018 r.

Starszy referendarz sądowy zważył, co następuje:

W pierwszej kolejności należy wskazać, że w myśl art. 243 §1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jednolity Dz. U. z 2018 r., poz. 1302.), dalej P.p.s.a., wniosek o prawo pomocy wywiera skutki prawne od daty jego wniesienia. Nie obejmuje więc zwolnienia od kosztów, które strona miała obowiązek uiścić przed jego złożeniem. Oznacza to, że prawo pomocy obejmuje jedynie obowiązek uiszczenia kosztów na przyszłość od dnia złożenia wniosku. Wobec tego zwolnienie od kosztów sądowych w niniejszej sprawie nie obejmuje należnych kosztów postępowania przed sądem I instancji.

Zgodnie zaś z art. 245 § 1-3 P.p.s.a., prawo pomocy może być przyznane w zakresie całkowitym lub częściowym. Prawo pomocy w zakresie całkowitym obejmuje zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego. Prawo pomocy w zakresie częściowym obejmuje zwolnienie tylko od opłat sądowych w całości lub w części albo tylko od wydatków albo od opłat sądowych i wydatków lub obejmuje tylko ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego.

W niniejszej sprawie Spółka wystąpiła o przyznanie prawa pomocy poprzez zwolnienie od kosztów sądowych, tj. o przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym. Zgodnie z art. 246 § 2 pkt 2 P.p.s.a., osobie prawnej, a także innej jednostce organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej, prawo pomocy może być przyznane w zakresie częściowym - gdy wykaże, że nie ma dostatecznych środków na poniesienie pełnych kosztów postępowania.

Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że wniosek syndyka nie zasługuje na uwzględnienie, ponieważ porównanie wymaganych aktualnie kosztów postępowania (wpis od skargi kasacyjnej w wysokości 4.900 zł) z kwotą środków finansowych, którą dysponuje Spółka prowadzi do wniosku, iż udzielnie spółce prawa pomocy przez zwolnienie od kosztów sądowych nie jest konieczne by spółka mogła dochodzić swoich praw przed sądem II instancji. Podkreślić bowiem należy, że tylko w kasie w postaci gotówki syndyk posiadał na koniec miesiąca poprzedzającego złożenie wniosku kwotę ponad "[...]". Nadto syndyk jest w posiadaniu masy upadłości, której wartość znacznie przekracza należne koszty sądowe.

Na tej podstawie nie można przyjąć, że wierzytelności związane z postępowaniem upadłościowym oraz wierzytelności o charakterze cywilnoprawnym korzystają z pierwszeństwa zaspokojenia przed wierzytelnościami Skarbu Państwa wynikającymi z obowiązku finansowania przez stronę kosztów prowadzenia sprawy przed sądem administracyjnym. Obowiązek ten wynika zaś z art. 199 P.p.s.a., zgodnie z którym strony ponoszą koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej (por. postanowienie NSA z 6 grudnia 2012 r. o sygn. akt I FZ 431/12 publik. http://orzeczenia.nsa.gov.pl).

Ponadto zgodnie z art. 343 ust. 1 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe (tekst jednolity Dz.U.2017 r., poz. 2344) z masy upadłości zaspokaja się w pierwszej kolejności koszty postępowania, a jeżeli fundusze masy upadłości na to pozwalają - również inne zobowiązania masy upadłości, o których mowa w art. 230 ust. 2, w miarę wpływu do masy upadłości stosownych sum.

Z art. 230 ust. 1 ww. ustawy, wynika, że do kosztów postępowania zalicza się m.in. podatki i inne daniny publiczne związane z likwidacją masy upadłości. W ocenie referendarza koszty sądowe należą do kategorii danin publicznych i w związku z powyższym należy je traktować na równi z innymi podobnymi wydatkami mieszczącymi się w dyspozycji przepisów art. 230 ust. 1 i 2 Prawa upadłościowego.

W tej sytuacji za aktualne przyjąć należało poglądy judykatury, z których wynika, że realizacja celu postępowania upadłościowego nie może korzystać z pierwszeństwa przed uiszczeniem należności publicznoprawnych, jakimi są w tym przypadku opłaty związane z prowadzeniem zainicjowanego postępowania sądowego. Brak jest bowiem ustawowych podstaw dla przyjęcia tego typu koncepcji (tak postanowienia NSA z dnia 28 września 2011 r. sygn. akt I FZ 267/11, Lex nr 948891 i z dnia 22 marca 2011 r. sygn. akt II FZ 83/11, Lex nr 783857). Podobnie optymalizacja kosztów postępowania upadłościowego nie może stanowić podstawy przemawiającej za uwzględnieniem złożonego wniosku. Tym bardziej, że Spółka korzysta z pomocy fachowego pełnomocnika, który reprezentuje go przed tut. Sądem, co oznacza, że nieuzasadnione byłoby stwierdzenie, że był w stanie ponieść dodatkowe koszty związane z zastępstwem prawnym, a jednocześnie nie mógł ponieść obligatoryjnych kosztów sądowych należnych Skarbowi Państwa.

Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 246 § 2 pkt 2 w związku z art. 258 § 2 pkt 7 P.p.s.a. orzeczono jak w sentencji.