drukuj    zapisz    Powrót do listy

6300 Weryfikacja zgłoszeń celnych co do wartości celnej towaru, pochodzenia, klasyfikacji taryfowej; wymiar należności celny 6110 Podatek od towarów i usług, Celne postępowanie Celne prawo, Dyrektor Izby Celnej, Uchylono zaskarżone postanowienie i przekazano sprawę do ponownego rozpoznania przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w..., I GZ 267/06 - Postanowienie NSA z 2006-12-06, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

I GZ 267/06 - Postanowienie NSA

Data orzeczenia
2006-12-06 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2006-11-16
Sąd
Naczelny Sąd Administracyjny
Sędziowie
Urszula Raczkiewicz /przewodniczący sprawozdawca/
Symbol z opisem
6300 Weryfikacja zgłoszeń celnych co do wartości celnej towaru, pochodzenia, klasyfikacji taryfowej; wymiar należności celny
6110 Podatek od towarów i usług
Hasła tematyczne
Celne postępowanie
Celne prawo
Sygn. powiązane
V SA/Wa 702/06 - Wyrok WSA w Warszawie z 2008-03-28
I GSK 900/08 - Wyrok NSA z 2009-10-14
I GZ 28/07 - Postanowienie NSA z 2007-04-03
I GZ 103/07 - Postanowienie NSA z 2007-07-18
I GZ 205/07 - Postanowienie NSA z 2007-10-09
Skarżony organ
Dyrektor Izby Celnej
Treść wyniku
Uchylono zaskarżone postanowienie i przekazano sprawę do ponownego rozpoznania przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w...
Powołane przepisy
Dz.U. 2002 nr 153 poz 1270 art. 185 par. 1
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.
Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący : sędzia NSA Urszula Raczkiewicz po rozpoznaniu w dniu 6 grudnia 2006 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Gospodarczej zażalenia K. Ś. [...] na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 6 października 2006 r., sygn. akt V SA/Wa 702/06 w zakresie przyznania prawa pomocy w sprawie ze skargi K. Ś. [...] na decyzję Dyrektora Izby Celnej w Warszawie z dnia 21 lutego 2006 r., Nr [...] w przedmiocie uznania zgłoszenia celnego za nieprawidłowe oraz określenia kwoty podatku od towarów i usług postanawia: uchylić zaskarżone postanowienie i przekazać wniosek o przyznanie prawa pomocy Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Warszawie do ponownego rozpoznania.

Uzasadnienie

Postanowieniem z dnia 6 września 2006 r., sygn. akt V SA/Wa 702/06, Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie wydanym przez referendarza sądowego odmówiono przyznania K. Ś. - [...] prawa pomocy w zakresie częściowym przez zwolnienie od kosztów sądowych. Rozstrzygnięcie to zostało wydane w następującym stanie faktycznym. Skarżąca w złożonym oświadczeniu wskazała, że pozostaje we wspólnym gospodarstwie domowym z mężem i dwójką dzieci. Posiada dom o powierzchni 300 m², nieruchomość rolną o powierzchni 400 m² oraz lokal użytkowy o powierzchni 56 m². Podała, że źródłem utrzymania jej i całej rodziny są dochody pochodzące z działalności gospodarczej męża oraz z najmu lokalu użytkowego. Odmówiono skarżącej przyznania prawa pomocy wskazując w uzasadnieniu, że jest ona w stanie bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny ponieść koszty sądowe.

Po rozpatrzeniu sprzeciwu K. Ś. – [...] od powyższego postanowienia, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie postanowieniem z dnia 6 października 2006 r. odmówił skarżącej przyznania prawa pomocy.

Sąd wskazał, że ocenił sytuację skarżącej wynikającą ze złożonego oświadczenia w świetle przesłanek, o których mowa w art. 246 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) – dalej p.p.s.a. i stwierdził, iż nie zachodzą okoliczności co do zwolnienia skarżącej z uiszczenia wpisu sądowego. Sąd stwierdził, że jest ona w stanie bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny ponieść koszty sądowe w postaci wpisu od skargi. Sąd wywiódł, że skarżąca oraz jej mąż uzyskali w latach 2004 i 2005 dochody w wysokości odpowiednio 34 562,92 zł oraz 31 231,02 zł, posiadają majątek w postaci domu o powierzchni 300 m², nieruchomość rolną 400 m² oraz lokal użytkowy 56 m². Sąd ustalił zgodnie z oświadczeniami skarżącej, że źródłem utrzymania rodziny są dochody męża skarżącej w wysokości 1680,25 zł miesięcznie, dodatkowym dochodem jest czynsz z najmu posiadanego przez skarżącą lokalu o powierzchni 56 m² w wysokości 1900 zł + 22% podatku od towarów i usług, co wynika z umowy najmu z dnia 13 listopada 2003 r.

Sąd wskazał również, że zgodnie z art. 23 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r.- Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. Nr 9, poz. 59 ze zm.) małżonkowie m.in. zobowiązani są do wzajemnej pomocy, w tym również finansowej.

Sąd podał również, że skarżąca w oświadczeniu o majątku i dochodach stwierdziła, że nie posiada przedmiotów o wartości powyżej 3000 euro, jednakże Sąd wskazał umowę o udzielenie kredytu na zakup samochodu, z której wynika, że mąż skarżącej w celu bezpośrednio związanym z działalnością gospodarczą kupił samochód Toyota Avensis o wartości 104 999,30 zł wnosząc wpłatę własną w wysokości 26 250,30 zł, resztę finansując krótkoterminowym kredytem (36 rat), którego skarżąca była współkredytobiorcą. Z oświadczenia złożonego do akt sprawy V SA/Wa 701/06 wynika ponadto, iż na rachunkach bankowych należących do skarżącej i jej męża zgromadzono około 8000 zł.

Wskazane okoliczności, w ocenie Sądu, świadczą o tym, iż skarżąca nie znajduje się w sytuacji ubóstwa, rozumianego jako brak środków finansowych na godną egzystencję. Sąd stwierdził zatem, że skarżąca jest w stanie ponieść koszty sądowe, które na obecnym etapie postępowania stanowią wpis sądowy od skargi, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny.

W zażaleniu na powyższe postanowienie K. Ś. zarzuciła Sądowi I instancji naruszenie art. 246 § 1 p.p.s.a., poprzez uznanie, że jest ona w stanie ponieść koszty sądowe. Wniosła o zmianę zaskarżonego postanowienia i zwolnienie jej od ponoszenia kosztów sądowych lub o uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Warszawie.

W uzasadnieniu skarżąca podniosła, iż obecnie toczy się przed sądem około 50 spraw, w których jest stroną, co jest nie bez znaczenia dla współistniejących kosztów, których nie byłby w stanie ponieść żaden przedsiębiorca.

Za błędne skarżąca uznała twierdzenie Sądu I instancji o konieczności gromadzenia środków finansowych koniecznych do obsługi finansowej ewentualnych sporów z organem celnym.

Skarżąca stwierdziła ponadto, że umowa kredytowa dotycząca zakupu samochodu podpisana przez nią wraz z mężem nie może stanowić o przesłankach posiadania wyższej zdolności finansowej. Wskazała, ze przepisy bankowe wymagają zgody współmałżonka na zawarcie kredytu.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 246 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) – dalej p.p.s.a. – przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej następuje w zakresie częściowym, gdy osoba ta wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny. Użycie przez ustawodawcę sformułowania "następuje" oznacza, że udzielenie przez sąd prawa pomocy w sytuacji, w której skarżący udowodni brak środków na poniesienie pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny – jest obligatoryjne. Z przytoczonych sformułowań ustawowych wynika także, z zastrzeżeniem art. 247 p.p.s.a, że sytuacja materialna wnioskodawcy stanowi jedyną podstawę w orzekaniu o udzieleniu prawa pomocy. Rozstrzygnięcie więc przez Sąd o przyznaniu prawa pomocy z przyczyn innych niż sytuacja materialna wnioskodawcy byłoby rozstrzygnięciem dokonanym z podstaw niedopuszczalnych i nie znajduje uzasadnienia w ustawie (por. postanowienie NSA z dnia 31 marca 2005 r. sygn. akt II OZ 118/05, niepubl.).

O przyznaniu prawa pomocy decydują możliwości finansowe podmiotu składającego wniosek oceniane w kontekście wysokości obciążeń finansowych, jakie musi on ponieść w konkretnym postępowaniu. Tak pojmowana instytucja prawa pomocy oznacza, iż Sąd powinien zapewnić prawidłową równowagę pomiędzy interesem państwa z jednej strony, a interesem skarżącego w dochodzeniu roszczeń przed sądem z drugiej strony. W każdym uzasadnionym przypadku, jeżeli koszty sądowe miałyby stanowić tamę do sądowego rozpoznania sprawy, sąd jest zobowiązany do takiego rozstrzygnięcia o kosztach, które umożliwia stronie wniesienie skargi, a tym samym realizację swoich praw przed sądem.

Jak wynika z zaskarżonego postanowienia, Sąd dokonując analizy sytuacji majątkowej skarżącej ocenił wartość jej majątku i założył, że skarżąca prowadząc w przeszłości działalność gospodarczą powinna wykazać się zapobiegliwością i przezornością i zgromadzić oszczędności, licząc się z koniecznością poniesienia w przyszłości kosztów postępowania sądowego.

Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego, taka ocena sytuacji finansowej skarżącej nie jest wystarczająca. Postanowienie w przedmiocie przyznania prawa pomocy powinno być wydawane przy uwzględnieniu całokształtu okoliczności dotyczących aktualnej sytuacji materialnej wnioskodawcy. Analizując sytuację majątkową skarżącej Sąd zobowiązany był zbadać jej stan majątkowy z chwili złożenia wniosku oraz ocenić go w oparciu o wymienione na wstępie zasady, nie mógł zaś jak to miało miejsce w niniejszej sprawie opierać się jedynie na założeniu, że w przeszłości zdolności zarobkowe wnioskodawcy były odpowiednie do poczynienia zabezpieczeń na wypadek przyszłych postępowań sądowych.

Stosownie do art. 246 § 1 p.p.s.a, to na stronie spoczywa ciężar wykazania, że nie jest w stanie ponieść kosztów postępowania w całości czy w części. Jednakże w sytuacji, gdy skarżąca wniosła wiele spraw, wiążących się z obowiązkiem uiszczenia w każdej z nich wpisów sądowych w tym samym czy zbliżonym okresie czasu, okoliczność ta powinna być uwzględniona przy ocenie, w ramach art. 246 § 1 p.p.s.a., możliwości uiszczenia przez skarżącą w tymże okresie czasu w poszczególnej sprawie wpisu sądowego w całości lub w części.

Sąd powinien więc ponownie zbadać czy skarżąca, przy uwzględnieniu jej stanu rodzinnego (art. 252 § 1 p.p.s.a.), ma wystarczające możliwości uiszczenia wpisu sądowego w niniejszej sprawie w całości lub w części z uwagi na ilość spraw sądowych, w których w tym samym okresie czasu byłaby zobowiązana uiścić wpisy sądowe i w jakiej łącznie wysokości. Taka bowiem kompleksowa analiza aktualnej zdolności płatniczej skarżącej umożliwi prawidłową ocenę, czy jest ona w stanie uiścić i w jakiej części wpis sądowy w niniejszej sprawie. Z uwagi na dotychczasowe i dotąd niepodważone ustalenia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego co do zakupu samochodu sfinansowanego w przeważającej części kredytem, Sąd przy ponownym rozpoznaniu wniosku skarżącej oceni także, czy wysokość spłacanych rat kredytowych znajduje (znajdowała) pokrycie w ujawnionych przez skarżącą dochodach jej i męża, a zatem czy skarżąca ujawniła rzeczywistą sytuację materialną i rzeczywistą wysokość dochodów swoich i męża.

Z wymienionych powodów Naczelny Sąd Administracyjny na podstawie art.

185 § 1 w zw. z art. 197 p.p.s.a., orzekł jak w sentencji postanowienia.



Powered by SoftProdukt