Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Iwona Maciejuk, Sędziowie WSA Adam Lipiński, Andrzej Góraj (spr.), po rozpoznaniu w trybie uproszczonym w dniu 4 kwietnia 2017 r. sprawy ze skargi B. W. na bezczynność Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego w przedmiocie rozpoznania wniosku z dnia [...] sierpnia 2016 r. o udostępnienie informacji publicznej 1. stwierdza, że Prezes Naczelnego Sądu Administracyjnego dopuścił się bezczynności; 2. stwierdza, że bezczynność Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego nie miała miejsca z rażącym naruszeniem prawa; 3. zasądza od Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego na rzecz skarżącego B. W. kwotę 100 (słownie: sto) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Pismem z 18 sierpnia 2016 r. B.W. zwrócił się do Naczelnego Sądu Administracyjnego z wnioskiem o udostępnienie informacji publicznej w postaci wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego zapadłego w sprawie o sygn. akt II SA/Wa 616/14.

W odpowiedzi na wniosek Wydział Informacji Sądowej NSA pismem z 23 sierpnia 2016 r. poinformował wnioskodawcę, iż treść orzeczenia objętego wnioskiem została wyłączona z publikacji w internetowej bazie orzeczeń Sądów Administracyjnych.

Dnia 19 września 2016 r. B. W. wywiódł do tutejszego Sadu skargę na bezczynność organu w rozpoznaniu jego wniosku.

W dniu 4 października 2016 r. Przewodniczący Wydziału Informacji Sądowej NSA, działając z upoważnienia Prezesa NSA, udostępnił stronie wnioskowaną informację. Powiadomił też stronę, iż pismo inicjujące postępowanie zostało omyłkowo potraktowane jako skarga na funkcjonowanie Centralnej Bazy Orzeczeń Sądów Administracyjnych, oraz że sam wyrok, będący przedmiotem wniosku, został umieszczony w internetowej bazie w dniu 28 września 2016 r.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o umorzenie postępowania wyjaśniając, że nie pozostaje już w bezczynności, gdyż w dniu 4 października 2016 r. Przewodniczący Wydziału Informacji Sądowej NSA, działając z upoważnienia Prezesa NSA, udostępnił stronie wnioskowaną informację.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.), sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej, sprawowaną pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej.

Skarga analizowana pod tym kątem zasługiwała na uwzględnienie.

Wskazać należy, że ustawa z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej określa informację publiczną bardzo szeroko, jako każdą informację w sprawach publicznych. Zgodnie z jej art. 1 ust. 1 i art. 61 Konstytucji RP informację publiczną stanowi każda wiadomość wytworzona przez szeroko rozumiane władze publiczne oraz osoby pełniące funkcje publiczne, a także inne podmioty, które tę władzę realizują bądź gospodarują mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa w zakresie tych kompetencji. Ustawa powyższa nie definiuje pojęcia sprawy publicznej. W związku z tym, dla wyjaśnienia pojęcia sprawy publicznej, należy kierować się treścią art. 61 ust. 1 Konstytucji RP, zgodnie z którym obywatel ma prawo do uzyskiwania informacji o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne. Prawo to obejmuje również uzyskiwanie informacji o działalności organów samorządu gospodarczego i zawodowego, a także innych osób oraz jednostek organizacyjnych w zakresie, w jakim wykonują one zadania władzy publicznej i gospodarują mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa. Na prawo do informacji publicznej, zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej, składa się również uprawnienie do wglądu do dokumentów urzędowych, których definicja zawarta jest w art. 6 ust. 2 cytowanej ustawy. Tak więc informacją publiczną jest treść dokumentów i innych materiałów wytworzonych przez organy władzy publicznej i podmioty niebędące organami administracji publicznej, które na gruncie tej ustawy zostały zobowiązane do udostępnienia informacji, które mają walor informacji publicznej, treści wystąpień, opinii i ocen przez nie dokonywanych, niezależnie do jakiego podmiotu są one kierowane i jakiej sprawy dotyczą. Informację publiczną stanowi więc treść wszelkiego rodzaju dokumentów urzędowych, odnoszących się do organu władzy publicznej lub podmiotu niebędącego organem administracji publicznej, związanych z nimi, bądź w jakikolwiek sposób ich dotyczących. Są nią zarówno treści dokumentów i materiałów bezpośrednio przez nie wytworzonych, jak i te, których używają przy realizacji przewidzianych prawem zadań (także te, które tylko w części ich dotyczą), nawet gdy nie pochodzą wprost od nich.

Zgodnie zaś z art. 4 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej, obowiązane do udostępniania informacji publicznej są władze publiczne oraz inne podmioty wykonujące zadania publiczne, w szczególności: organy władzy publicznej, organy samorządów gospodarczych i zawodowych, podmioty reprezentujące zgodnie z odrębnymi przepisami Skarb Państwa, podmioty reprezentujące państwowe osoby prawne albo osoby prawne samorządu terytorialnego oraz podmioty reprezentujące inne państwowe jednostki organizacyjne albo jednostki organizacyjne samorządu terytorialnego, podmioty reprezentujące inne osoby lub jednostki organizacyjne, które wykonują zadania publiczne lub dysponują majątkiem publicznym, oraz osoby prawne, w których Skarb Państwa, jednostki samorządu terytorialnego lub samorządu gospodarczego albo zawodowego mają pozycję dominującą w rozumieniu przepisów o ochronie konkurencji i konsumentów.

Wskazać należy, że zgodnie z art. 13 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej udostępnianie informacji publicznej na wniosek następuje bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku, z zastrzeżeniem ust. 2 i art. 15 ust. 2.

Udostępnienie informacji publicznej jest czynnością materialno - techniczną. Żaden przepis prawa nie nakłada na dysponenta takiej informacji obowiązku nadawania tejże czynności szczególnej formy. Ważne także przy tym jest, że dostęp do informacji publicznej realizowany jest w pierwszej kolejności przez wgląd do dokumentów urzędowych (art. 3 ust. 1 pkt 2 ustawy). Oznacza to, że skarżący, zainteresowany uzyskaniem dostępu do wskazanej informacji swoje prawo do informacji publicznej może zrealizować, udając się do organu w celu zapoznania się z treścią tych dokumentów lub też może to nastąpić w inny wskazany przez skarżącego sposób, choćby poprzez wydanie kserokopii dokumentów. Ostatecznie to bowiem wnioskodawca określa formę, w jakiej organ ma mu udostępnić żądaną informację.

Tak więc organ administracji publicznej, lub inny podmiot, o jakim mowa w art. 4 ust. 1 omawianej ustawy, rozpatrując wniosek skarżącego, mógł:

1. udostępnić żądaną informację bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku (art. 13 ust. 1),

2. powiadomić stronę w ww. terminie o powodach opóźnienia oraz o terminie, w jakim informacja zostanie udostępniona, nie dłuższym jednak niż 2 miesiące od dnia złożenia wniosku (art. 13 ust. 2),

3. udostępnić informację zgodnie z wnioskiem - po upływie 14 dni od dnia powiadomienia wnioskodawcy o wysokości opłaty, związanej z dodatkowymi kosztami spowodowanymi wskazanym we wniosku sposobem udostępnienia, które to powiadomienie winno nastąpić w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku (art. 15 ustawy),

4. odmówić udostępnienia żądanej informacji w drodze decyzji (art. 16 ust. 1 ustawy),

5. powiadomić pismem wnioskodawcę, iż żądana informacja nie ma charakteru publicznego,

6. powiadomić pismem wnioskodawcę, iż nie posiada żądanej informacji.

Bezczynność organu na gruncie ustawy o dostępie do informacji publicznej polega zatem na tym, że organ zobowiązany do podjęcia czynności materialno - technicznej w przedmiocie informacji publicznej, takiej czynności nie podejmuje. Innymi słowy, z bezczynnością organu w zakresie dostępu do informacji publicznej mamy do czynienia wówczas, gdy organ "milczy" wobec wniosku strony o udzielenie takiej informacji.

Szczególnego podkreślenia wymaga także to, że zakres podmiotowy i przedmiotowy wniosku oznacza wnioskodawca. Organ rozpoznając wniosek, winien więc poruszać się tylko w realiach jakie zakreślił wniosek i starać się go zrealizować w formie w nim oznaczonej.

Przechodząc na grunt niniejszej sprawy wskazać należy, iż w świetle zarzutów skargi, jej istota sprowadzała się do oceny tego, czy wniosek strony inicjujący postępowanie, został rozpoznany przez organ w terminie, i czy odpowiedź na wniosek strona otrzymała przed wywiedzeniem niniejszej skargi. Ma to istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia, bowiem skarga może zostać uznana za zasadną tylko w sytuacji, gdy w chwili jej składania, strona nie była jeszcze zaspokojona w swym żądaniu, ewentualnie gdy w terminie tym nie dotarła do niej żadna odpowiedź od organu stanowiąca reakcję na wniosek.

W pierwszej kolejności należało dokonać oceny charakteru żądanej przez wnioskodawcę informacji.

Zdaniem tutejszego Sądu treści oznaczone we wniosku strony, można zakwalifikować jako informację publiczną. Okoliczności tej nie kwestionował zresztą sam organ.

Nie budzi także wątpliwości, że w świetle przepisów ustawy o dostępie do informacji publicznej, podmiot, do którego strona skierowała wniosek jest organem zobowiązanym do udzielenia żądanej informacji.

Kolejną kwestią wymagającą ustalenia było to, czy i kiedy organ udzielił odpowiedzi na sporny wniosek. Przy czym podkreślenia wymaga okoliczność, iż odpowiedź na wniosek winna mieć charakter stanowczy, odnosić się wprost do żądania i opierać się na pełnej wiedzy organu w zakresie tematyki oznaczonej we wniosku.

Analiza akt administracyjnych niniejszej sprawy prowadzi do konkluzji, iż organ dopuścił się jednak bezczynności w zakresie rozpoznania wniosku.

Co prawda w ustawowym terminie poinformował stronę pismem z 23 sierpnia 2016 r., iż treść orzeczenia objętego wnioskiem została wyłączona z publikacji w internetowej bazie orzeczeń Sądów Administracyjnych. Nie mniej jednak tej reakcji na wniosek, w myśl przepisów ustawy o dostępie do informacji publicznej, nie sposób potraktować jako rozpatrzenia wniosku złożonego w trybie wyżej powołanego aktu prawnego.

Tym samym organ, udostępniając żądaną informację po wniesieniu przez wnioskodawcę skargi na bezczynność, działał więc już z uchybieniem ustawowego terminu dla rozpatrzenia wniosku o udostępnienie informacji publicznej.

W konsekwencji powyższego uznać należało, iż w dniu składania skargi przez stronę, organ pozostawał w bezczynności, a więc skarga była zasadna.

W tym stanie sprawy, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, uznając skargę za zasadną, orzekł jak w pkt 1 sentencji wyroku, na podstawie art. 149 § 1 pkt 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2016 r., poz. 718 ze zm.).

Tutejszy Sąd doszedł też do przekonania, iż nieudzielenie wnioskodawcy w ustawowym terminie odpowiedzi na zgłoszone żądanie, nie jawiło się jako bezczynność mająca cechy rażącego naruszenia prawa. Należy mieć na względzie fakt, że całokształt sprawy nie wskazuje na intencję organu ukrycia okoliczności objętych żądaniem wniosku. Przekroczenie (i to nieznaczne) ustawowego terminu przez organ, było jedynie wynikiem omyłkowego zakwalifikowania wniosku strony jako skargi na funkcjonowanie internetowej bazy orzeczeń. Mając powyższe na względzie Sąd, na podstawie art. 149 § 1a powołanej ustawy - Prawo

o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, orzekł jak w pkt 2 sentencji wyroku.

O zwrocie kosztów orzeczono w trybie art. 200 ww. ustawy - Prawo

o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.