Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Dnia 19 grudnia 2014 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Bogusław Jażdżyk Sędziowie Sędzia WSA Tadeusz Lipiński (spr.) Sędzia WSA Adam Matuszak Protokolant Referent-Stażysta Marta Kudła po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 19 grudnia 2014 roku sprawy ze skargi E. D. na bezczynność Dziekana Wydziału w udostępnieniu informacji publicznej I. umarza postępowanie sądowe w zakresie bezczynności organu; II. stwierdza, że bezczynność nie miała miejsca z rażącym naruszeniem prawa; III. nie wymierza organowi grzywny; IV. zasądza od Szkoły Wyższej na rzecz skarżącej kwotę 340 zł (trzysta czterdzieści złotych), tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

W dniu 22 maja 2014r. E. D. wystąpił do Dziekana Wydziału Zdrowia Publicznego Szkoły Wyższej A o udostępnienie informacji publicznej obejmującej treść jednej (dowolnie wybranej) decyzji administracyjnej w przedmiocie przyjęcia na studia, kierunek kosmetologia, w 2013r. w Szkole Wyższej A.

Skargą z dnia 11 sierpnia 2014r. E. D., reprezentowana przez radcę prawnego, zaskarżyła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie bezczynność organu w załatwieniu powyższego wniosku.

Decyzją z dnia "[...]" Rektor Szkoły Wyższej odmówił udzielenia E. D. informacji publicznej dotyczącej udostępnienia treści jednej (dowolnie wybranej) decyzji w przedmiocie przyjęcia na studia na Wydziale Zdrowia Publicznego. Decyzja ta została wysłana do strony skarżącej w dniu 20 sierpnia 2014r.

Jednocześnie w dniu 20 sierpnia 2014r. Rektor Szkoły Wyższej przekazał tutejszemu Sądowi skargę E. D. wraz z aktami sprawy i odpowiedzią na skargę. Wniósł o oddalenie skargi wobec bezprzedmiotowości wniosku. Wskazał, że sprawa została rozpatrzona decyzją, a tym samym żądanie skargi zostało uwzględnione.

Na rozprawie przed tut. Sądem w dniu 21 października 2014r. pełnomocnik organu podtrzymał wniosek o oddalenie skargi, podnosząc, że zgodnie z wnioskiem strony skarżącej została wydana decyzja i nie nastąpiło to w drodze autokontroli. Zakwestionował przy tym okoliczność, że skarga wpłynęła do Sądu przed wydaniem decyzji przez organ, a ponadto podniósł, że obecnie nie jest w stanie wskazać w jakiej dacie wpłynął wniosek skarżącej o udzielenie informacji publicznej.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie zważył, co następuje:

Sprawowana przez sądy administracyjne kontrola działalności administracji publicznej obejmuje m.in. orzekanie w sprawach skarg na bezczynność organów w przypadkach określonych w art. 3 § 2 pkt 1– 4a ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r. poz. 270 ze zm., dalej jako: p.p.s.a.). Ich właściwość w powyższym zakresie dotyczy zatem niepodejmowania przez organy administracji nakazanych prawem aktów lub czynności w sprawach indywidualnych. W przypadku skargi na bezczynność organu przedmiotem sądowej kontroli nie jest określony akt lub czynność organu administracji, lecz ich brak, w sytuacji gdy organ miał obowiązek podjąć działanie w danej formie i w określonym przez prawo terminie.

W rozpoznawanej sprawie przedmiotem skargi była bezczynność Dziekana Wydziału Zdrowia Publicznego Szkoły Wyższej A w udzieleniu informacji publicznej w zakresie udostępnienia treści jednej losowo wybranej decyzji administracyjnej w przedmiocie przyjęcia na studia. Żeby móc skutecznie zarzucać temu organowi bezczynność należy w pierwszej kolejności stwierdzić, czy na takim podmiocie ciąży wynikający z przepisów prawa obowiązek udzielenia informacji publicznej. Wskazać zatem należy, że szkoła wyższa (w tym niepubliczna), jako część systemu nauki polskiej i systemu edukacji narodowej, jest powszechnie uważana za zakład administracyjny, wykonujący zadania publiczne. Skoro stosowne organy uczelni wykonują zadania z zakresu władzy publicznej i wydają w związku z tym akty administracyjne, to są one organem administracji publicznej w znaczeniu funkcjonalnym i ich działalność podlega ustawie z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. nr 112, poz. 1198 ze zm.).

W przedmiotowej sprawie organ przyjął, że żądana informacja stanowi informację publiczną i usunął stan bezczynności wraz z przekazaniem skargi do Sądu, gdyż odmówił skarżącej udzielenia informacji publicznej decyzją z dnia "[...]", wysłaną stronie w dniu 20 sierpnia 2014r. Nie budzi także wątpliwości okoliczność, że bezczynność będąca przedmiotem skargi przestała istnieć po wniesieniu skargi. Wskazać bowiem należy, że wprawdzie organ wydał przedmiotową decyzję o odmowie udzielenia informacji publicznej w dniu 19 sierpnia 2014r., lecz nadał ją w urzędzie pocztowym w dniu 20 sierpnia 2014r. W tym samym dniu przesłał skargę wraz z aktami sprawy tut. Sądowi. Tak więc przed wniesieniem skargi decyzja załatwiająca wniosek strony nie została wprowadzona do obrotu prawnego, gdyż nie została w tej dacie doręczona skarżącej. Zgodnie zaś z art. 110 Kodeksu postępowania administracyjnego organ administracji publicznej, który wydał decyzję jest nią związany od chwili doręczenia.

W zaistniałej sytuacji postępowanie sądowoadministracyjne w przedmiocie wyznaczenia organowi terminu do usunięcia stanu bezczynności stało się bezprzedmiotowe i podlega w tym zakresie umorzeniu, stosownie do art. 161 § 1 pkt 3 p.p.s.a., zgodnie z którym sąd wydaje postanowienie o umorzeniu postępowania, gdy postępowanie stało się bezprzedmiotowe. W sprawach ze skargi na bezczynność organów administracji publicznej, bezprzedmiotowość postępowania będzie bowiem miała miejsce, gdy stan bezczynności przestanie istnieć, co do zasady, w wyniku wydania aktu lub podjęcia określonej czynności przez organ - po wniesieniu skargi, a przed wydaniem rozstrzygnięcia przez sąd. Wskazać tu należy, że w sprawach skarg na bezczynność organu sąd orzeka, biorąc za podstawę stan faktyczny sprawy w czasie wydania orzeczenia sądowego. Jeżeli w toku postępowania sądowoadministracyjnego, przed dniem orzekania w sprawie ze skargi na bezczynność, organ administracji publicznej nie pozostaje już w stanie bezczynności, to sąd nie może uwzględnić skargi na tzw. milczenie władzy. W związku z tym orzeczono tak jak w pkt I wyroku.

Jednocześnie należy stwierdzić, że podjęcie działania przez organ, którego bezczynność była przedmiotem skarg, nie powoduje jednak, że bezprzedmiotowość dotyczy całego postępowania sądowoadministracyjnego. Okoliczność ta nie zwalnia bowiem Sądu od dokonania oceny, czy bezczynność organu miała miejsce z rażącym naruszeniem prawa oraz, w zależności od tej oceny, ewentualnego orzeczenia o wymierzeniu organowi grzywny (por. postanowienie NSA z dnia 26 lipca 2012 r., sygn. akt II OSK 1360/12, ONSA i WSA nr 1/2013, poz. 7, postanowienie NSA z dnia 17 października 2012 r. sygn. akt I OSK 2443/12 i z dnia 18 czerwca 2013 r. sygn. I OSK 1221/13, dostępne w CBOSA ). Stosownie bowiem do treści art. 149 § 1 zd. drugie p.p.s.a. Sąd stwierdza, czy bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania miały miejsce z rażącym naruszeniem prawa.

W przedstawionych okolicznościach faktycznych sprawy Sąd nie znalazł podstaw do uznania, że bezczynność organu miała miejsce z rażącym naruszeniem prawa. Z akt sprawy wynika, że organ nieznacznie uchybił terminowi, określonemu w art. 13 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej. Przy czym organ nie zignorował wniosku o udzielenie informacji publicznej, lecz po otrzymaniu skargi w tej sprawie, a przed przekazaniem jej do Sądu, rozpoznał wniosek skarżącej. Dlatego orzeczono tak jak w pkt II wyroku.

Wskazane wyżej okoliczności uzasadniały też rozstrzygnięcie o niewymierzaniu organowi grzywny (pkt III wyroku). Zgodnie bowiem z art. 149 § 2 p.p.s.a. sąd, w przypadku, o którym mowa w § 1, może orzec z urzędu albo na wniosek strony o wymierzeniu organowi grzywny w wysokości określonej w art. 154 § 6. Przepis ten nie obliguje sądu do wymierzenia grzywny, lecz daje mu takie uprawnienie w razie stwierdzenia, że bezczynność miała charakter rażącego naruszenia prawa. Kwestia ta pozostawiana jest do uznania sądu orzekającego w sprawie. W okolicznościach rozpoznawanej sprawy zaniechanie organu nie wymaga jego dyscyplinowania poprzez wymierzanie grzywny, z czym zgodziła się sama skarżąca, która w skardze wnosiła o niewymierzenie organowi grzywny.

O kosztach postępowania, obejmujących zwrot od organu na rzecz skarżącej uiszczonego wpisu od skargi w kwocie 100 zł oraz koszty zastępstwa procesowego w kwocie 240 zł, rozstrzygnięto w pkt IV sentencji na zasadzie art. 201 § 1 p.p.s.a. w związku z § 14 ust. 2 pkt 1 lit. c rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 20 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. z 2013r. poz. 490).