drukuj    zapisz    Powrót do listy

648 Sprawy z zakresu informacji publicznej i prawa prasowego 658, Dostęp do informacji publicznej, Inne, Uchylono zaskarżony wyrok i oddalono skargę, I OSK 749/15 - Wyrok NSA z 2016-02-26, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

I OSK 749/15 - Wyrok NSA

Data orzeczenia
2016-02-26 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2015-03-16
Sąd
Naczelny Sąd Administracyjny
Sędziowie
Ewa Kwiecińska
Irena Kamińska
Joanna Banasiewicz /przewodniczący sprawozdawca/
Symbol z opisem
648 Sprawy z zakresu informacji publicznej i prawa prasowego
658
Hasła tematyczne
Dostęp do informacji publicznej
Sygn. powiązane
IV SAB/Gl 158/14 - Wyrok WSA w Gliwicach z 2014-11-25
Skarżony organ
Inne
Treść wyniku
Uchylono zaskarżony wyrok i oddalono skargę
Powołane przepisy
Dz.U. 2001 nr 112 poz 1198 art. 4 ust. 1, art. 13
Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej.
Dz.U. 1984 nr 5 poz 24 art. 7 pkt 2 ust. 5, art. 11
Ustawa z dnia 26 stycznia 1984 r. Prawo prasowe.
Dz.U. 2012 poz 270 art. 188, art. 151
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jednolity.
Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Joanna Banasiewicz (spr.) sędzia NSA Irena Kamińska sędzia del. WSA Ewa Kwiecińska Protokolant starszy asystent sędziego Małgorzata Ziniewicz po rozpoznaniu w dniu 26 lutego 2016 roku na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w B. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 25 listopada 2014 r. sygn. akt IV SAB/Gl 158/14 w sprawie ze skargi P. G. - redaktora naczelnego dziennika "Ł." na bezczynność Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w B. w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej 1. uchyla zaskarżony wyrok i oddala skargę, 2. zasądza od P. G. - redaktora naczelnego dziennika "Ł." na rzecz Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w B. kwotę 400 (czterysta) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach wyrokiem z dnia 25 listopada 2014 r., sygn. akt IV SAB/Gl 158/14, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 25 listopada 2014 r. sprawy ze skargi P. G. – redaktora naczelnego dziennika "[...]" na bezczynność Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w B. w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej: w pkt 1) zobowiązał Zarząd Okręgowy Polskiego Związku Łowieckiego w B. do załatwienia wniosku skarżącego z dnia 1 sierpnia 2014 r.; w pkt 2) stwierdził, że bezczynność organu nie miała miejsca z rażącym naruszeniem prawa; w pkt 3) zasądził od wymienionego organu na rzecz skarżącego kwotę 357 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Wyrok został wydany w następującym stanie faktycznym i prawnym sprawy:

Pismem z dnia 1 sierpnia 2014 r. K. M., powołując się na upoważnienie redaktora naczelnego dziennika "[...]", zwrócił się do Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w B., na podstawie art. 4 ust. 1 oraz art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1984 r. – Prawo prasowe, o udzielenie informacji:

– Kto jest obecnie przewodniczącym Zarządu Okręgowego i od jakiego dnia zajmuje tę funkcję, licząc od pierwszej jego kadencji na tym stanowisku?

– Ile dni przewodniczący Zarządu Okręgowego przebywał na urlopie wypoczynkowym, urlopie bezpłatnym lub okolicznościowym w roku 2013 r.?

– Ile dni przewodniczący Zarządu Okręgowego przebywał na zwolnieniu lekarskim (w tym urlopie zdrowotnym, sanatorium, etc.) w 2013 r.?

– Ile dni przewodniczący Zarządu Okręgowego przebywał na delegacjach służbowych w 2013 r.?

– Jakie sumarycznie koszty delegacji służbowych poniósł Polski Związek z tytułu delegacji służbowych przewodniczącego Zarządu Okręgowego w 2013 r.

Wnioskodawca zaznaczył, że w przypadku odmowy udzielenia żądanych informacji prosi o złożenie w ciągu 3 dni odmowy w trybie art. 4 ust. 3 ustawy Prawo prasowe.

Przewodniczący Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w B. pismem z dnia 18 sierpnia 2014 r. zwrócił się do redaktora naczelnego dziennika "[...]" o przesłanie kopii legitymacji dziennikarskiej K. M. oraz upoważnienia redaktora naczelnego, na które ww. powołał się w swoim wystąpieniu.

W dniu 15 września 2014 r. P. G., działając jako redaktor naczelny dziennika "[...]", reprezentowany przez pełnomocnika, zaskarżył do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach bezczynność Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w B. w przedmiocie udzielenia prasie informacji publicznej na wniosek z dnia 1 sierpnia 2014 r., w trybie ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. Nr 112, poz. 1198 ze zm. – dalej "u.d.i.p.") w zw. z art. 3a ustawy z dnia 26 stycznia 1984 r. Prawo prasowe (Dz. U. Nr 5, poz. 24 ze zm. – dalej "u.p.p.") zarzucając organowi naruszenie art. 4 ust. 1 u.d.i.p.

Zdaniem skarżącego Polski Związek Łowiecki jest podmiotem wykonującym zadania publiczne, zatem wniosek z dnia 1 sierpnia 2014 r., jako dotyczący udzielenia informacji o charakterze publicznym i skierowany do podmiotu wykonującego zadania publiczne, podlegał rozpatrzeniu w trybie przewidzianym w u.d.i.p., a nie w trybie art. 4 u.p.p.. Oznacza to, że brak odpowiedzi organu jest bezczynnością w tym przedmiocie.

W odpowiedzi na skargę Zarząd Okręgowy Polskiego Związku Łowieckiego w B. wniósł o jej odrzucenie wskazując, że organ, do którego kierowane jest zapytanie ma prawo oczekiwać, że osoba kierująca wniosek o udzielenie odpowiedzi w trybie prawa prasowego wykaże umocowanie lub wykaże, iż pozostaje w stosunku pracy z redakcją, na którą się powołuje. Pomimo wezwania do stosownego oświadczenia ze strony redakcji organ nie otrzymał dotychczas odpowiedniego dokumentu.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach powołanym na wstępie wyrokiem z dnia 25 listopada 2014 r., sygn. akt IV SAB/Gl 158/14, uwzględnił skargę na podstawie art. 149 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.) i zobowiązał Zarząd Okręgowy Polskiego Związku Łowieckiego w B. do załatwienia wniosku skarżącego z dnia 1 sierpnia 2014 r. oraz stwierdził, że bezczynność organu nie miała miejsca z rażącym naruszeniem prawa.

Zdaniem Sądu, nie budzi wątpliwości, że wniosek pochodzi od prasy w rozumieniu art. 7 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1984 r. – Prawo prasowe. K. M. powoływał się w nim na upoważnienie redaktora naczelnego, wniosek ten posiada logo i nagłówek dziennika "[...]", wnioskodawca wskazał, że jest dziennikarzem tego dziennika, a jako jego podstawę prawną podał art. 4 ust. 1 Prawa prasowego. Sąd uznał zatem, że nie ma żadnych podstaw do przyjęcia, że z wnioskiem o udzielenie informacji K. M. występował w imieniu własnym, a nie jako dziennikarz dziennika "[...]".

Sąd zgodził się z argumentacją strony skarżącej, że w aktualnym stanie prawnym skarga do sądu administracyjnego na bezczynność podmiotu zobowiązanego do udzielenia informacji prasowej jest dopuszczalna, o czym świadczy art. 3a u.p.p.

Polski Związek Łowiecki jest podmiotem wykonującym zadania publiczne, a przez to objętym regulacją art. 4 ust. 1 u.d.i.p. Informacje o podmiotach, o których mowa w art. 4 ust. 1, w tym o organach i osobach sprawujących w nich funkcje i ich kompetencjach stanowią informację publiczną w rozumieniu przepisów art. 6 ust. 1 pkt 2 lit. d/ u.d.i.p. Sąd stwierdził, że do dnia wniesienia skargi zobowiązany do udzielenia informacji publicznej organ nie załatwił sprawy. Nie udzielił bowiem żądanych informacji. Nie wydał też decyzji o odmowie udzielenia informacji, ani też nie przekazał adresatowi wniosku pisma informującego, że wezwany podmiot nie jest zobowiązany do udzielenia informacji, gdyż nie jest to informacja publiczna, czy też że nie dysponuje żądaną informacją. Sąd uznał zatem, że, wobec braku odpowiedzi na żądanie, organ pozostawał w bezczynności, a redaktorowi naczelnemu dziennika "[...]" przysługiwała skarga na bezczynność w tym przedmiocie, złożona na podstawie art. 3 § 2 pkt 8 w zw. z art. 3 § 2 pkt 4 p.p.s.a.

Od powyższego wyroku skargę kasacyjną wniósł Zarząd Okręgowy Polskiego Związku Łowieckiego w B., reprezentowany przez radcę prawnego. Zaskarżając wyrok w całości na podstawie art. 174 pkt 1 p.p.s.a. zaskarżonemu wyrokowi zarzucono naruszenie art. 7 ust. 2 pkt 5 ustawy z dnia 26 stycznia 1984 r. – Prawo prasowe przez zastosowanie błędnej wykładni tego przepisu. Wniesiono o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania oraz o zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych.

W uzasadnieniu skargi kasacyjnej podniesiono, że wniosek w trybie Prawa prasowego powinien być sporządzony przez dziennikarza, który podlega rygorom określonym w art. 7 ust. 2 pkt 5 ustawy – Prawo prasowe. Wnioskodawca ma obowiązek udowodnienia swojego statusu jako dziennikarza, samo zaś użycie papieru firmowego wraz z danymi teleadresowymi redakcji nie może być dowodem, że osoba posługująca się nimi jest dziennikarzem. Podkreślono, że redakcja nie potwierdziła w toku postępowania, iż K. M. zajmuje się działalnością dziennikarską na rzecz i z upoważnienia redakcji. Poza zainteresowaniem Sądu pozostała okoliczność czy wnioskodawca miał prawo działać na rzecz redakcji. Takie podejście Sądu oznacza, że art. 7 ust. 2 u.p.p. jest przepisem martwym. Podkreślono, że do dnia dzisiejszego nie można zweryfikować, czy w dniu zadania pytania K. M. miał prawo powoływać się i wskazywać adres redakcji. Organ podkreślił, że do dnia wniesienia skargi czekał na uzupełnienie braku formalnego przez wnioskodawcę pozwalającego na wykonanie wniosku. Wśród załączników nie znajduje się bowiem ani oświadczenie o zatrudnieniu w redakcji, ani kopia upoważnienia redakcji. Zdaniem skarżącego kasacyjnie uznanie przez Sąd, że samo wniesienie skargi na bezczynność powoduje, iż automatycznie należy uznać, że wnioskodawca żądał informacji na zlecenie P. G. – redaktora naczelnego dziennika "[...]", jest zbyt daleko idące.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 183 § 1 p.p.s.a. Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej, bierze jednak z urzędu pod rozwagę nieważność postępowania. Przepis ten wprowadza jako zasadę związanie sądu kasacyjnego podstawami, na których środek zaskarżenia oparto. Zatem w sytuacji braku podstaw do uwzględnienia z urzędu nieważności postępowania sądowego, z przyczyn enumeratywnie wymienionych w art. 183 § 2 p.p.s.a., jak ma to miejsce w rozpoznawanej sprawie, kontrola zaskarżonego wyroku przez Naczelny Sąd Administracyjny sprowadza się do oceny czy uchybia on przepisom, naruszenie których zarzucono w skardze kasacyjnej.

Podniesiony w skardze kasacyjnej zarzut naruszenia art. 7 ust. 2 pkt 5 ustawy z dnia 26 stycznia 1984 r. – Prawo prasowe poprzez zastosowanie przez Sąd I instancji błędnej wykładni tego przepisu uznać należało za uzasadniony. Zauważyć jednocześnie jednak trzeba, że zarzut ten nie został poprawnie sformułowany, bowiem treść zarzutu została przedstawiona w uzasadnieniu skargi kasacyjnej.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 26 stycznia 1984 r. – Prawo prasowe dziennikarzem jest osoba zajmująca się redagowaniem, tworzeniem lub przygotowywaniem materiałów prasowych, pozostająca w stosunku pracy z redakcją albo zajmująca się taką działalnością na rzecz i z upoważnienia redakcji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach uwzględniając skargę na bezczynność Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w B. w udzieleniu prasie informacji publicznej na wniosek z dnia 1 sierpnia 2014 r. uznał, że nie budzi wątpliwości, że wniosek ten pochodzi od prasy w rozumieniu art. 7 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1984 r. – Prawo prasowe. Sąd wskazał, że we wniosku K. M. powoływał się na upoważnienie redaktora naczelnego, wniosek posiada logo i nagłówek dziennika "[...]" wnioskodawca wskazał, że jest dziennikarzem tego dziennika, a jako podstawę prawną podał art. 4 ust. 1 Prawa prasowego.

Przypomnieć trzeba, że zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1984 r. – Prawo prasowe dziennikarz jest uprawniony do uzyskania informacji w zakresie, o którym mowa w art. 4. Aby wniosek składany w trybie art. 4 ust. 1 u.p.p. mógł być rozpoznany zgodnie z przepisami ustawy – Prawo prasowe, nie jest wystarczające powołanie się przez kogokolwiek na fakt bycia dziennikarzem konkretnego tytułu prasowego, jak i na upoważnienie redaktora naczelnego. Koniecznym jest wykazanie, że wniosek ten pochodzi od prasy w rozumieniu art. 7 ust. 2 pkt 1 u.p.p. W sytuacji zatem, gdy wnosi go osoba niebedąca redaktorem naczelnym i powołująca się na fakt bycia dziennikarzem konkretnego dziennika, winna tę okoliczność udokumentować stosownym dokumentem. Powinna zatem wykazać, że jest osobą zajmującą się redagowaniem, tworzeniem lub przygotowywaniem materiałów prasowych, pozostającą z redakcją w stosunku pracy albo zajmującą się taką działalnością na rzecz i z upoważnienia redakcji.

Konieczność udokumentowania działania w imieniu prasy istnieje także wówczas, gdy wniosek dotyczy udzielenia prasie informacji publicznej w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej, co wynika z art. 3a u.p.p. Dla powstania obowiązku realizacji wniosku złożonego w tym trybie niezbędne jest wykazanie w sposób niebudzący wątpliwości, że pochodzi on od prasy. Samo powołanie się na fakt bycia dziennikarzem jest niewystarczające. Słusznie więc w skardze kasacyjnej zakwestionowano wyrażone przez Sąd I instancji stanowisko, że nie budzi wątpliwości, że wniosek z dnia 1 sierpnia 2014 r. pochodził od prasy w rozumieniu art. 7 ust. 2 pkt 1 u.p.p. Okoliczność, że K. M. złożył wniosek na papierze firmowym z logo i nagłówkiem dziennika "[...]" i powoływał się w nim na upoważnienie redaktora naczelnego, które nie zostało do wniosku dołączone była niewystarczająca, by uznać, że wykazano, iż wniosek pochodzi od prasy. Również redaktor naczelny dziennika "[...]" wezwany przez organ w dniu 18 sierpnia 2014 r. do wykazania tej okoliczności nie przedstawił stosownej dokumentacji.

W takiej sytuacji, skoro brak wniosku o udzielenie informacji w trybie ustawy z dnia 26 stycznia 1984 r. – Prawo prasowe, nie został mimo wezwania uzupełniony nie istniały podstawy do uznania wniosku z dnia 1 sierpnia 2014 r. za pochodzący od prasy, w konsekwencji nie mogła być uwzględniona skarga na bezczynność organu wniesiona przez redaktora naczelnego dziennika "[...]".

Z powyższych względów Naczelny Sąd Administracyjny, uwzględniając skargę kasacyjną zastosował art. 188 p.p.s.a., bowiem istniały przesłanki by stwierdzić, że istota sprawy jest dostatecznie wyjaśniona. Po uchyleniu zaskarżonego wyroku została więc rozpoznana skarga na bezczynność, którą wobec jej bezzasadności należało oddalić na podstawie art. 151 p.p.s.a.

O kosztach postępowania orzeczono zgodnie z art. 203 pkt 2 p.p.s.a.



Powered by SoftProdukt