drukuj    zapisz    Powrót do listy

6014 Rozbiórka budowli lub innego obiektu budowlanego, dokonanie oceny stanu technicznego obiektu, doprowadzenie obiektu do s, Budowlane prawo, Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego, *Uchylono decyzję I i II instancji, II SA/Wr 694/17 - Wyrok WSA we Wrocławiu z 2018-03-21, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

II SA/Wr 694/17 - Wyrok WSA we Wrocławiu

Data orzeczenia
2018-03-21 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2017-10-20
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu
Sędziowie
Alicja Palus /przewodniczący/
Halina Filipowicz-Kremis
Olga Białek /sprawozdawca/
Symbol z opisem
6014 Rozbiórka budowli lub innego obiektu budowlanego, dokonanie oceny stanu technicznego obiektu, doprowadzenie obiektu do s
Hasła tematyczne
Budowlane prawo
Skarżony organ
Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego
Treść wyniku
*Uchylono decyzję I i II instancji
Powołane przepisy
Dz.U. 2017 poz 1257 art. 7, art. 77 par. 1, art. 107 par. 3, art. 11
Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego - tekst jednolity
Dz.U. 2017 poz 1332 art. 3, art. 29, art. 30
Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane - tekst jedn.
Sentencja

Dnia 21 marca 2018 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Alicja Palus Sędziowie: Sędzia WSA Olga Białek (spr.) Sędzia NSA Halina Filipowicz-Kremis Protokolant Natalia Rusinek po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 21 marca 2018 r. sprawy ze skargi A. D. na decyzję D. Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego we W. z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie umorzenia postępowania administracyjnego w sprawie robót budowlanych związanych z postawieniem ściany i zamontowaniem drzwi w klatce schodowej I. uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję organu pierwszej instancji; II. zasądza od D. Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego we W. na rzecz strony skarżącej kwotę 500 zł (słownie: pięćset zł) tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Uzasadnienie

Zaskarżoną decyzją D. Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego we W. (dalej DWINB), działając na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a., utrzymał w mocy decyzję Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w L. (dalej PINB) o umorzeniu postępowania w sprawie robót budowlanych związanych z postawieniem ściany i zamontowaniem drzwi na II piętrze klarkii schodowej w budynku wielorodzinnym.

Z przedstawionych Sądowi akt sprawy wynika, że postępowanie przed organem pierwszej instancji zainicjowane zostało na skutek wystąpienia A. D. z dnia 8 listopada 2016 r.: " o wszczęcie postępowania w sprawie przywrócenia stanu pierwotnego na II piętrze w budynku mieszkalnym przy ul. W. [...] w L., poprzez wydanie postanowienia o nakazie rozebrania stałej przegrody budowlanej (ścianki murowanej wraz drzwiami) oddzielającej klatkę schodową od wejścia do mieszkania nr 9". Autor pisma wyjaśnił, że na "podeście piętrowym" postawiona została stała przegroda murowana, która uniemożliwia mu swobodny dostęp do stanowiącego przedmiot przysługującej mu współwłasności lokalu mieszkalnego nr 9. Aby dostać się do tego mieszkania musi przechodzić przez nielegalnie wybudowaną ściankę z drzwiami, co powoduje, że jego mieszkanie utraciło samodzielny charakter i stało się przejściowym.

PINB w związku z tym wystąpieniem przeprowadził oględziny z udziałem skarżącego, zarządcy budynku, właściciela lokalu nr 8 który przylega do lokalu nr 9, oraz z udziałem najemcy lokalu nr 8. W wyniku tych oględzin ustalił, między innymi, że w związku z pożarem który miał miejsce na ostatniej kondygnacji na poddaszu budynku, Wspólnota Mieszkaniowa postanowiła na przełomie 2015r. i 2016 r. wykonać remont całej klatki schodowej. Podczas tego remontu, z uwagi na zły stan techniczny istniejącej od około 40 lat drewnianej ścianki z drzwiami dwustrzydłowymi starego typu (zamykanymi na klamkę), znajdującej się II piętrze budynku, wykonanej przez ówczesnych najemców mieszkań nr 8 i nr 9, postawiono ściankę murowaną o grubości około 12 cm z nowymi drzwiami wejściowymi do korytarza wspólnego dla mieszkań nr 8 i nr 9 – zamykanymi na klucz. Podczas wizji zarządca budynku przedłożył kopię szkicu inwetaryzacyjnego "rzut II piętra – wykonanego w 1999 r." który potwierdzać miał istnienie starej drewnianej ścianki z drzwiami pomiędzy klatką schodową a wspólnym korytarzem dla mieszkań nr 9 i nr 8. Ustalono także, że najemca lokalu nr 8 wykonuje remont tego mieszkania, które usytuowane jest po obu stronach wspólnego z lokalem 9 korytarza. Odnotowano także, brak dostępu do lokalu nr 9, co uniemożliwiało ustalenie zgodności jego powierzchni z aktem notarialnym (umową sprzedaży tego lokalu) przedstawionym przez A. D..

Na skutek skargi A. D. wniesionej do DWINB, organ ten postanowieniem z dnia [...] wyznaczył PINB termin dla załatwienia sprawy. W tych okolicznościach PINB w dniu 21 lutego 2017r. zawiadomił o wszczęciu z urzędu postępowania w sprawie robót budowlanych związanych z postawieniem ściany i zamontowaniem drzwi na II piętrze ww. budynku. Postępowanie to zostało umorzone decyzją z dnia [...] r. W ocenie powiatowego organu nadzoru budowlanego przedmiotowe roboty nie wymagały bowiem uzyskania decyzji o pozwoleniu na budowę ani zgłoszenia.

Od powyższej decyzji odwołanie wniósł A. D.. DWINB nie uwzględnił jednak złożonego odwołania i opisaną na wstępie decyzją utrzymał w mocy decyzję organu pierwszej instancji.

Zdaniem organu odwoławczego, w przedmiotowej sprawie nie zachodzą okoliczności pozwalające przeprowadzić postępowanie na gruncie przepisów prawa budowalnego. DWINB stwierdził bowiem, że wykonane roboty budowlane polegające na posadowieniu ściany murowanej z drzwiami w miejscu starej konstrukcji drewnianej, należałoby zakwalifikować jako "remont bądź przebudowę" budynku mieszkalnego "jednorodzinnego". Mając na uwadze aktualne przepisy ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane – wprowadzone z dniem 1 stycznia 2017 r. – organ stwierdził, że na takie roboty nie jest wymagane ani pozwolenie na budowę ani zgłoszenie. Powyższe wynika z art. 29 ust. 2 pkt 1 lit. aa ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane, według którego, roboty budowlane polegające na przebudowie budynków innych niż wymienione w art. 29 ust. 1, jeżeli nie dotyczy to jego przegród zewnętrznych bądź elementów konstrukcyjnych – a zdaniem organu z takim przypadkiem mamy do czynienia w sprawie – nie wymagają uzyskania pozwolenia na budowę, gdyż przedmiotowa ścianka nie jest ani przegrodą zewnętrzną ani elementem konstrukcyjnym przedmiotowego budynku. Zgodnie z art. 30 cyt. ustawy, wyłączony jest także obowiązek zgłoszenia takich robót budowlanych. Natomiast jeżeli przyjąć, że dokonano remontu w związku z którym powstała ściana o grubości 12 cm w której zamontowano drzwi wejściowe, to na podstawie art. 29 ust. 2 pkt 1 ww. ustawy, takie roboty są zwolnione z obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę. Inwestor zobowiązany jest jednak, na podstawie art. 30 ust. 1 pkt 2a przywołanej wcześniej ustawy, do zgłoszenia takiego zamierzenia inwestycyjnego jeżeli dotyczy ono: a/ budowli, których budowa wymaga uzyskania pozwolenia na budowę - z takim przypadkiem nie mamy do czynienia; b/ przegród zewnętrznych albo elementów konstrukcyjnych budynków których budowa wymaga uzyskania pozwolenia na budowę. Przedmiotowej ścianki nie można zdaniem organu zaliczyć do takich części budynku.

Wskazując na powyższe DWINB stwierdził, że wobec nie spełnienia przesłanek z art. 50 Prawa budowlanego, przedmiotowe roboty – w świetle ustaleń poczynionych przez organ pierwszej instancji - nie wypełniają dyspozycji dla zastosowania art. 48, art. 49b, art. 50, art. 51 ust. 1 w związku z art. 51 ust. 7. Wystąpiły zatem przesłanki do umorzenia postępowania.

Organ zaznaczył także, że kwestie dotyczące naruszenia przepisów związanych z lokalami mieszkalnymi, ich kupnem, sprzedażą i wykorzystaniem ich poszczególnych części rozstrzygane są na gruncie prawa cywilnego a właściwe do tego są sądy powszechne.

Powyższą decyzję oprotestował w skardze wniesionej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu A. D., zarzucając jej naruszenie: 1/ art. 7 w związku z art. 77 § 1 w związku z art. 78 k.p.a. przez nieuwzględnienie wniosku dowodowego o przesłuchanie B. K. – poprzedniego najemcy lokalu nr 8, oraz zaniechanie uzyskania materiałów źródłowych, takich jak rzut odpowiedniej kondygnacji do decyzji Prezydenta m. L. z dnia [...] r. która stała się podstawą do umowy ustanowienia odrębnej własności lokalu nr 9, a które to dokumenty stanowią załącznik do umowy z dnia 9 października 1980 r. sprzedaży tego lokalu na rzecz J. D. (jego poprzednika prawnego), przez co zdaniem skarżącego, nie ustalono wszystkich okoliczności faktycznych na których powinno być oparte rozstrzygnięcie; 2/ naruszenie prawa materialnego – w tym ustrojowego;

Zarzucając powyższe skarżący wniósł o:

1/ zobowiązanie DWINB do przedłożenia akt sprawy związanej z mieszkaniem nr 8 jako materiał dowodowy w sprawie – co da wgląd w całokształt sprawy. Za takim wnioskiem przemawia nie tylko sztuczne podzielenie sporu przez organ I instancji ale także utrzymanie tego przez DWINB; 2/ uchylenie zaskarżonej decyzji i decyzji organu I instancji; 3/zasądzenie kosztów postępowania;

W uzasadnieniu skargi, w znacznej części, przedstawiono wywody ogólne dotyczącego regulacji prawnych związanych z odrębną własnością lokalu - także w ujęciu historycznym.

Odnosząc się do istoty sporu, skarżący wyjaśnił, że w latach sześćdziesiątych ubiegłego wieku, ówcześni najemcy lokalu nr 8 postawili tymczasową ściankę na części klatki schodowej, bez wiedzy i zgody ówczesnego zarządcy. Ta ścianka mogła być w każdej chwili rozebrana, co może potwierdzić poprzedni najemca. Ściankę stanowiącą przedmiot niniejszego postępowania postawiono natomiast w 2015 r., w związku z remontem klatki schodowej po pożarze części budynku. Jednocześnie nowy najemca lokalu nr 8, postanowił zmienić sposób użytkowania tego lokalu poprzez zamurowanie otworu drzwiowego stanowiącego wejście z klatki schodowej, wykonanie w miejscu dotychczasowej kuchni łazienki z wc, przeniesienie niezbędnych instalacji z kuchni do pokoju nr 1 w celu wykonania aneksu kuchennego. Nadto, z części podestu klatki schodowej stworzył tzw. korytarz czyli przedpokój mieszkania nr 8.

Przedstawiając powyższe okoliczności faktyczne skarżący zarzucił, że organy nadzoru budowlanego orzekały w niniejszej sprawie w oderwaniu od równolegle prowadzonego postępowania w sprawie wykonywania robót budowlanych związanych przebudową instalacji wewnętrznych oraz zmianą funkcji pomieszczeń w lokalu nr 8, w którym to postępowaniu decyzja o organu pierwszej instancji o jego umorzeniu, została przez organ II instancji uchylona ze wskazaniem na przesłanki, które w niniejszej sprawie pominięto.

Skarżący za chybione uznał także, odwoływanie się przez organ do art. 29 ust. 2 pkt 1 lit aa ustawy – Prawo budowlane, gdyż przepis ten wszedł w życie z dniem 11 września 2017 r. i nie obowiązywał w dniu wydania decyzji, a tym bardziej w dniu wykonania spornych robót. Rozważając jednak hipotetycznie jego zastosowanie, skarżący stwierdził, że postawienie spornej ściany wymagało stosownych uzgodnień, dla zapewnienia warunków bezpieczeństwa pożarowego dla mieszkania nr 9 oraz spełnienia innych wymagań wyszczególnionych w art. 5 Prawa budowalnego.

Zdaniem skarżącego DWINB pominął, że sporna ściana nie powstała jako oddzielna robota budowlana ale w ramach przeprowadzonego remontu i winna być rozpatrywana pod rządami przepisów z dnia wykonania tych robót. Natomiast wykonanie remontu budynku z drewnianymi stropami, po pożarze, wymagało - w jego ocenie - pozwolenia na budowę a co najmniej zgłoszenia. Skarżący uważa także, że postawiona ściana - jako stała przegroda budowlana - narusza jego uprawnienia właścicielskie wynikające z współwłasności lokalu, gdyż pozbawia ten lokal atrybutu samodzielnego lokalu mieszkalnego w rozumieniu art. 2 ust. 2 i ust. 4 ustawy o własności lokali, co jest niezgodne z umową sprzedaży z 1980 r. Nadto sporna ściana ogranicza związaną z własnością lokalu "ułamkową nieruchomość wspólną" jaką jest podest klatki schodowej, o powierzchnię od drzwi mieszkania nr 9 do tej ściany. W efekcie, mieszkanie nr 9 stało się mieszkaniem przejściowym a nie samodzielnym.

Skarżący wniósł także o łączne rozpoznanie niniejszej sprawy ze sprawą związaną z robotami instalacyjnymi wykonanymi w lokalu nr 8. W jego ocenie jest to konieczne, gdyż dopiero po połączeniu tych spraw i materiałów widać, że niektóre dokumenty o charakterze urzędowym wzajemnie się wykluczają lub są wykorzystywane w zależności od potrzeb toczącego się postępowania. Do skargi załączona została także kserokopia odwołania skarżącego od decyzji o umorzeniu postępowania w sprawie dotyczącej wykonywania robót budowlanych w lokalu nr 8 i decyzja kasacyjna DWINB z dnia 5 września 2017 r.

W odpowiedzi na skargę strona przeciwna wniosła o jej oddalenie podtrzymując w całości argumentację i wywody prawne zawarte w zaskarżonej decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje.

W myśl art. 1 § 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (tj.: Dz.U. z 2017r., poz. 2188), sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości m.in. przez kontrolę działalności administracji publicznej, przy czym zgodnie z § 2 tegoż artykułu kontrola, o której mowa, jest sprawowana pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. Sąd rozpoznaje sprawę rozstrzygniętą w zaskarżonej decyzji ostatecznej bądź w postanowieniu z punktu widzenia legalności, tj. zgodności z prawem całego toku postępowania administracyjnego i prawidłowości zastosowania przepisów prawa materialnego. Stosownie zaś do treści art. 134 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tj.: Dz.U. z 2017r. poz. 1369 ze zm. – dalej u.p.p.s.a) sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc jednak związanym zarzutami i wnioskami skargi oraz wskazaną podstawą prawną.

Przeprowadzone w określonych wyżej ramach, badanie zgodności z prawem zaskarżonej decyzji wykazało, że jest ona dotknięta uchybieniami uzasadniającymi jej wzruszenie, a tym samym przedmiotowa skarga, musiała zostać uwzględniona. Zdaniem Sądu zaskarżona decyzja wydana została z naruszeniem przepisów prawa procesowego oraz prawa materialnego, które to naruszenie, mogło mieć wpływ na wynik sprawy.

W rozpatrywanej sprawie organy nadzoru budowlanego obu instancji zgodnie uznały bowiem, że wystąpiła przesłanka bezprzedmiotowości postępowania, określona w art. 105 § 1 K.p.a.. Organ pierwszej instancji nie uzasadnił jednak szerzej powyższego stanowiska, ograniczając się do lakonicznego stwierdzenia, że wykonane roboty nie wymagały pozwolenia na budowę ani zgłoszenia. Organ odwoławczy bezprzedmiotowości postępowania dopatrzył się natomiast w braku okoliczności pozwalających prowadzić postępowanie na gruncie Prawa budowlanego. Zdaniem tego organu, nie zaistniały przesłanki określone w art. 48-51 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane zatem brak podstaw do wydania jakiejkolwiek decyzji nakazowej na podstawie ww. przepisów.

W ocenie Sądu, stanowisko obu organów o bezprzedmiotowości postępowania uznać należy, co najmniej za przedwczesne, z uwagi na nierozważenie wszystkich istotnych dla rozstrzygnięcia okoliczności sprawy, co stanowi naruszenie art. 7, art. 77 § 1 K.p.a., a także art. 80 K.p.a. Nie można również pomijać, że uzasadnienia obu decyzji zawierają poważne braki w zakresie motywowania stanowisk organów, co uniemożliwia ocenę poprawności ich rozumowania i narusza art. 107 § 3 oraz art. 11 K.p.a., a w konsekwencji prowadzi także do naruszenia art. 105 § 1 K.p.a. Sąd dopatrzył się również naruszenia przez organ odwoławczy przepisów prawa materialnego, przez dokonanie błędnej wykładni zastosowanych w sprawie przepisów ustawy – Prawo budowlane.

Wyjaśniając bliżej powyższe stanowisko, zauważyć najpierw należy, że organ nadzoru budowlanego jest władny i uprawniony do umorzenia prowadzonego postępowania w sytuacji, gdy w wyniku dokonanych czynności procesowych ustalone zostanie, że roboty stanowiące przedmiot tego postępowania, nie są objęte przepisami ustawy – Prawo budowlane a w konsekwencji brak jest podstaw prawnych do władczej ingerencji organu w sferę praw i obowiązków podmiotowych. W takiej sytuacji umorzenie postępowania, stanowi następstwo ustaleń faktycznych oraz ocen dowodów pozyskanych przez organ w wyniku postępowania wyjaśniającego przeprowadzonego z zgodnie z zasadami procesowymi określonymi w przepisach k.p.a.

W niniejszej sprawie nie sposób zaakceptować stanowiska organów co do zasadności umorzenia postępowania już choćby z tego względu, że organ odwoławczy nie był w stanie jednoznacznie określić, czy roboty objęte postępowaniem polegające na postawieniu ścianki murowanej oddzielającej część klatki schodowej na poziomie II piętra budynku wielomieszkaniowego (a nie jednorodzinnego – jak podano to w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji), w wyniku których powstał korytarz wewnętrzny stanowiący dojście do lokalu nr 8 i nr 9 stanowią remont czy przebudowę części wspólnej budynku (klatki schodowej), czy może remont albo przebudowę lokalu mieszkalnego nr 8 – co do którego prowadzone jest odrębne postępowanie. Wynika to wyraźnie z uzasadnienia decyzji odwoławczej w której organ ten rozważa kwalifikacje robót jako przebudowy lub też jako remontu.

Podkreślić zatem należy, że rolą organu prowadzącego postępowanie jest wszechstronne zebranie i rozpatrzenia materiału dowodowego w stopniu pozwalającym na ustalenie stanu faktycznego sprawy zgodnie z rzeczywistością. W szczególności organ jest obowiązany dopuścić jako dowód wszystko co może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy oraz jest zobowiązany w sposób wyczerpujący zebrać i rozpatrzyć cały materiał dowodowy. Zgodnie bowiem z art. 7 K.p.a., w toku postępowania organy administracji publicznej stoją na straży praworządności, z urzędu lub na wniosek stron podejmują wszelkie czynności niezbędne do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz do załatwienia sprawy, mając na względzie interes społeczny i słuszny interes obywateli. Prowadzą też postępowanie w sposób budzący zaufanie jego uczestników do władzy publicznej (art. 8 K.p.a.) i powinny działać w sprawie wnikliwie (art. 12 K.p.a.). Przepisy te znajdują doprecyzowanie m.in. w art. 77 §1 K.p.a., zgodnie z którym organ administracji publicznej jest obowiązany w sposób wyczerpujący zebrać i rozpatrzyć cały materiał dowodowy. Obowiązek zebrania całego materiału dowodowego w postępowaniu administracyjnym oznacza, że organ administracji publicznej winien z własnej inicjatywy gromadzić w aktach dowody, które jego zdaniem będą konieczne do prawidłowego rozstrzygnięcia sprawy oraz winien gromadzić w aktach sprawy także dowody wskazane lub dostarczone przez strony, jeżeli mają one znaczenie dla sprawy.

Na tle powyższych unormowań o charakterze procesowym nie budzi wątpliwości, że to organ administracji powinien wnikliwie rozpatrzeć wszystkie okoliczności sprawy, podejmując w tym celu wszelkie kroki niezbędne do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego i załatwienia sprawy. W postępowaniu administracyjnym nie obowiązuje formalna teoria dowodowa, według której daną okoliczność można udowodnić wyłącznie przy pomocy takiego, a nie innego środka dowodowego, ani też zasada, że rola organu orzekającego sprowadza się do biernego oczekiwania na dowody zaoferowane przez stronę. Wręcz przeciwnie, jedna z naczelnych zasad procedury administracyjnej, określona w art. 7 i art. 75 K.p.a., tj. zasada oficjalności, wymaga, aby w toku postępowania organy administracji publicznej podejmowały wszelkie kroki niezbędne do wyjaśnieni i załatwienia sprawy i dopuszczały jako dowód wszystko, co może przyczynić się do jej wyjaśnienia, a nie jest sprzeczne z prawem, a więc by z urzędu przeprowadzały dowody służące ustaleniu stanu faktycznego sprawy. Ponadto, stosownie do art. 80 K.p.a., organ administracji publicznej ocenia na podstawie całokształtu materiału dowodowego, czy dana okoliczność może zostać uznana za udowodnioną. Podkreślić należy, że wyjaśnienie stanu faktycznego jest warunkiem niezbędnym wydania decyzji o przekonującej treści. Dopiero właściwie ustalony stan faktyczny sprawy stanowi przesłankę dokonania subsumcji, tj. przyjęcia, że ustalone fakty wypełniają hipotezę określonej normy prawa materialnego, w tym przypadku przepisów prawa budowlanego.

W świetle przywołanych regulacji umorzenie postępowania przed organem nadzoru budowalnego jest możliwe, jeżeli organ te w sposób bezsporny i jednoznaczny wykaże, że roboty stanowiące przedmiot postępowania jako nie objęte przepisami prawa budowlanego – nie wymagające pozwolenia na budowę czy też zgłoszenia – nie mogą też być kwalifikowane jako samowola budowlana do których zastosowane znajdują odpowiedni tryb legalizacji lub naprawczy.

W niniejszej sprawie organy nadzoru budowlanego nie wyjaśniły jednak wszystkich istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy okoliczności faktycznych, skoro problemy rodziło zakwalifikowanie przez nie wykonanych robót, zgodnie z przepisami Prawa budowlanego. Jak już zauważono, świadczą o tym zawarte w uzasadnieniu organu odwoławczego dywagacje dotyczące uznania tych robót albo za remont albo za przebudowę. Prowadzenie tego rodzaju dywagacji jest całkowicie nieuprawnione, gdyż w świetle przepisów Prawa budowlanego pojęć tych nie można używać zamiennie. Pomiędzy remontem polegającym na odtworzeniu stanu pierwotnego a przebudową powodującą zmianę parametrów użytkowych lub technicznych budynku, występują istotne różnice, które powinny być przez organ uwzględnione przy wyjaśnianiu stanu faktycznego sprawy a potem, przy dokonywaniu prawnej oceny i kwalifikacji wykonanych robót. Takich wyjaśnień w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji brak, co prowadzi do wniosku, że nie czyni ono zadość wymogom wynikającym z art. 107 § 3 i art. 11 k.p.a. Należy podkreślić, że nie jest rzeczą Sądu poszukiwanie argumentów przemawiających za zasadnością stanowiska organu, czy też odpowiedź na pojawiające się w toku postępowania niewyjaśnione przez organ wątpliwości. Jak bowiem wskazano na wstępie, sądy administracyjne powołane są do kontroli działań organów administracji publicznej, a tym samym nie mogą ich w tych działaniach zastępować. Tym samym rolą organu odwoławczego była analiza materiału dowodowego pod kątem zakwalifikowania wykonanych robot zgodnie z przepisami Prawa budowlanego, co dopiero pozwoliłoby na ustalenie, czy zwolnione one były z obowiązku uzyskania zgody na ich wykonanie.

Stanowisko DWINB o umorzeniu postępowania w niniejszej sprawie, nie zasługuje na akceptację także ze względu na zastosowaną przez ten organ błędną wykładnię przepisów prawa materialnego przez przyjęcie, że do oceny, czy doszło do naruszenie przepisów Prawa budowlanego w zakresie konieczności uzyskania zgody na wykonanie spornych robót, zastosowanie mają przepisy art. 29 i art. 30 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane, w brzmieniu obowiązującym po nowelizacji tej ustawy, która weszła w życie z dniem 1 stycznia 2017 r. – czyli przepisy z daty orzekania. Tymczasem z akt sprawy wynika bezspornie, że roboty stanowiące przedmiot postępowania wykonane zostały na przełomie 2015-2016 r. Tym samym ocena, czy dla ich wykonania – oczywiście po uprzednim prawidłowym ich zakwalifikowaniu – konieczne było pozwolenie na budowę lub zgłoszenie, powinna była być dokonana przy uwzględnieniu przepisów obowiązujących w dacie ich wykonania. Sąd podziela stanowisko, że należy odróżniać zdarzenie prawne jakim jest samowola budowlana od likwidacji skutków tej samowoli. W orzecznictwie sądów administracyjnych zgodnie wskazuje się, że naruszenia przepisów ustawy - Prawo budowlane, powinny być oceniane według przepisów obowiązujących w dacie popełnienia samowoli, natomiast zastosowanie przepisów dotyczących usuwania skutków samowoli uzależnione jest od okoliczności konkretnej sprawy z zachowaniem zasady, że organy wydają decyzje według stanu faktycznego i prawnego obowiązującego w dacie wydawania decyzji (por. wyrok z dnia 18 października 2017 r. II SA/Kr 822/17 i przywołane w nim orzeczenia NSA z dnia 2 grudnia 2010 r. II OSK 1974/10 oraz uchwała NSA z dnia 16 grudnia 2013 r. II OPS 2/13).

W tych okolicznościach Sąd uznał, że organ odwoławczy błędnie przyjął, że do przedmiotowych robót znajdują zastosowanie zwolnienia z obowiązku uzyskania zgody na ich wykonanie wprowadzone ustawą z dnia 16 grudnia 2016 r. o zmianie niektórych ustaw w celu poprawy otoczenia przedsiębiorców (Dz.U z 2016 r. poz. 2255) a więc przepisy art. 29 i art. 30 Prawa budowlanego w brzmieniu obowiązującym w dacie orzekania przez organ. Tym samym zaskarżona decyzja wydana została także z naruszeniem przepisów prawa materialnego.

Mając na uwadze przedstawione wyżej okoliczności faktyczne i prawne Sąd stwierdził, że zaistniały przesłanki określone w art. 145 § 1 lit a i c u.p.p.s.a uzasadniające uchylenie zaskarżonej decyzji. Jednocześnie mając na uwadze art. 135 ww. ustawy, Sąd uznał za konieczne uchylenie także decyzji organu pierwszej instancji, gdyż dotknięta jest ona takimi samymi wadliwościami. Prawidłowe rozstrzygnięcie sprawy wymaga przeprowadzenia pełnego postępowania wyjaśniającego dla ustalenia okoliczności faktycznych, pozwalających na dokonanie prawidłowej kwalifikacji wykonanych robót i oceny, czy w świetle przepisów obowiązujących w dacie ich realizacji stanowiły one samowolę budowlaną.

Prowadząc ponowne postępowanie, organ pierwszej instancji uwzględni przedstawioną wyżej ocenę prawną i zalecenia. Organ rozważy także i odniesie się do wniosku skarżącego o rozpatrzenie niniejszej sprawy łącznie ze sprawą dotyczącą wykonania robót w lokalu nr 8, na którą to sprawę wskazywano w argumentacji niniejszej skargi.

Mając na uwadze przedstawione wyżej okoliczności faktyczne i prawne Sąd orzekł jak w pkt I sentencji wyroku. Orzeczenie o kosztach swoje wsparcie znalazło zaś w art. 200 u.p.p.s.a.



Powered by SoftProdukt