Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Andrzej Czarnecki (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Piotr Borowiecki Sędzia WSA Małgorzata Grzelak Protokolant st. sekr. sąd. Agnieszka Gajewiak po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 3 października 2012 r. sprawy ze skargi "S" Sp. z o.o. z siedzibą w M. na decyzję Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej z dnia [...] marca 2012 r. nr [...] w przedmiocie odmowy udzielenia prawa ochronnego na znak towarowy oddala skargę

Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej decyzją z dnia [...] marca 2012 r., po ponownym rozpatrzeniu sprawy na skutek wniosku [...] sp. z o.o. z siedzibą w M., utrzymał w mocy decyzję z dnia [...] września 2011 r., wydaną na podstawie art. 132 ust. 2 pkt 2 w zw. z art. 145 ust. 3 ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej (j.t. Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1117 ze zm.) – dalej jako P.w.p., odmawiającą w części udzielenia prawa ochronnego na znak towarowy QUATRO PAK QUALITY PACKAGING zgłoszony [...] maja 2010 r. na rzecz wymienionej spółki [...] dla następujących towarów w klasie 16: "papier, druki, materiały szkoleniowe i instruktażowe (z wyjątkiem przyrządów)".

Decyzje wydano w następujących ustaleniach:

Podaniem z dnia [...] maja 2010 r. spółka [...] (dalej jako spółka) zgłosiła do ochrony znak towarowy słowno-graficzny QUATRO PAK QUALITY PACKAGING m.in. dla towarów z kl. 16: "papier, druki, materiały szkoleniowe i instruktażowe (z wyjątkiem przyrządów)".

Urząd Patentowy pismem z dnia [...] maja 2011 r. poinformował spółkę, że zgłoszony znak jest kolizyjnie podobny w rozumieniu art. 132 ust. 2 pkt 2 P.w.p. dla oznaczania towarów w kl. 16 do wskazanych słownych znaków, wspólnotowego QUATRO nr [...] i międzynarodowego QUATRO nr [...], prosząc w związku z tym o zajęcie stanowiska.

W odpowiedzi spółka stwierdziła, że jej znak nie jest podobny do wskazanych przez organ administracji znaków, a więc podtrzymała swoje żądanie udzielenia prawa ochronnego.

Decyzją z dnia [...] września 2011 r. Urząd Patentowy, na podstawie art. 132 ust. 2 pkt 2 w zw. z art. 145 ust. 3 P.w.p., odmówił spółce udzielenia prawa ochronnego na zgłoszony znak towarowy w części dotyczącej oznaczania wskazanych towarów z kl. 16. Zdaniem Urzędu Patentowego zgłoszony znak towarowy jest podobny w rozumieniu art. 132 ust. 2 pkt 2 P.w.p. do wspólnotowego znaku towarowego QUATRO zarejestrowanego z wcześniejszym pierwszeństwem od [...] kwietnia 2004 r. pod nr [...] na rzecz [...] (USA) przeznaczonego do oznaczania m.in. takich towarów jak: materiały drukowane, katalogi, broszury i książeczki, dokumentacja projektowa, podręczniki instruktażowe i podręczniki użytkownika oraz do międzynarodowego znaku towarowego QUATRO zarejestrowanego z wcześniejszym pierwszeństwem od [...] kwietnia 2007 r. nr IR-[...] na rzecz [...] s.a. (Belgia) przeznaczonego do oznaczania m.in. takich towarów jak: papier, niezadrukowany papier do drukowania.

Porównując towary z kl. 16 dla oznaczania zgłoszonym przez spółkę znakiem towarowym – druki, materiały szkoleniowe instruktażowe (z wyjątkiem przyrządów) - z towarami oznaczanymi znakiem QUATRO [...] organ stwierdził, że towary spółki są niewątpliwie tego samego rodzaju co towary oznaczane tym znakiem - materiały drukowane, katalogi, broszury i książeczki, dokumentacja projektowa, podręczniki instruktażowe i podręczniki użytkownika. Podobnie towary spółki – papier - są tego samego rodzaju co towary oznaczane drugim znakiem QUATRO nr [...] - papier, niezadrukowany papier do drukowania.

Omawiając znak spółki na podobieństwo do znaków przeciwstawionych Urząd Patentowy stwierdził, że znak spółki (jako znak słowno-graficzny) składa się z czterech słów, z których dwa pierwsze QUATRO PAK są pisane dużymi literami z literą Q w kolorze czerwonym, a pozostałe litery w kolorze granatowym. Pozostałe wyrazy QUALITY PACKAGING są napisane małymi literami. Zatem grafika znaku ogranicza się do dwóch kolorów, małych i dużych liter i czerwonego koloru pierwszej litery Q, nie zawierając żadnych dodatkowych elementów ozdobnych. Natomiast oba przeciwstawione znaki są wyłącznie znakami słownymi składającymi się z jednego wyrazu QUATRO.

Zdaniem Urzędu Patentowego, postrzegając znak zgłoszony jako całość, elementem dominującym i najbardziej charakterystycznym jest słowo QUATRO przez zapisanie tego słowa pierwszą literą w kolorze czerwonym. Dwa słowa zamieszczone niżej - QUALITY PACKAGING – w zasadzie nie mają zdolności odróżniającej, ponieważ informują wprost o jakości i rodzaju oferowanych usług. Jest to sformułowanie mogące być używane przez każdego producenta opakowań wysokiej jakości.

Towary oznaczane badanymi znakami są tożsame i sprzedawane są w tych samych miejscach, umieszczane obok siebie na półkach, dlatego oznaczenia mogą być przez przeciętnego odbiorcę mylone co do pochodzenia towarów. Oznaczenie spółki może być odbierane jako kolejna odmiana oznaczeń z wcześniejszym pierwszeństwem tym bardziej, że słowne znaki przeciwstawione składają się wyłącznie z jednego słowa QUATRO.

Nie zgadzając się ze stanowiskiem Urzędu Patentowego [...] sp. z o.o. z siedzibą w M. złożyła wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy.

Zdaniem spółki organ administracji nie zbadał na podobieństwo znaków znaku skarżącej w jego całościowej postaci. Organ zauważył, że na pierwszy plan wysuwa się nie pierwsze słowo lecz dwa słowa - QUATRO PAK – jako wykonane większą czcionką od pozostałych dwóch - QUALITY PACKAGING – przez co owe dwa pierwsze słowa przyciągają uwagę potencjalnych odbiorców. Wobec takich uwag organu administracji nie sposób uznać, by cały znak spółki - QUATRO PAK QUALITY PACKAGING – mógł być mylony ze znakami przeciwstawionymi. Spółka jednocześnie podkreślała, że jednowyrazowe znaki przeciwstawione - QUATRO – zostały zarejestrowane jako znaki identyczne przeznaczone dla oznaczania tego samego rodzaju towarów, zatem to one mogłyby wprowadzać odbiorców w błąd co do pochodzenia towarów. Jednocześnie spółka podkreślała, że słowa - QUALITY PACKAGING – chociaż zapisane mniejszą czcionką stanowi integralną część całego znaku i inne podmioty nie będą mogły używać tego sformułowania w ewentualnie zgłoszonych znakach.

Wymienioną na wstępie decyzją administracyjną Urząd Patentowy utrzymał w mocy decyzję zaskarżoną.

Zdaniem organu nie ulega wątpliwości, że towary oznaczane badanymi znakami są towarami tego samego rodzaju.

Odwołując się do zasad wskazywanych w orzecznictwie wspólnotowym badania znaków na ich podobieństwo Urząd Patentowy ponownie stwierdził, że w znaku spółki (aczkolwiek składającym się z czterech słów) wyrażeniem najbardziej charakterystycznym i dominującym jest słowo QUATRO, wyróżnione dużymi literami i pierwsza litera w kolorze czerwonym, które to słowo jest jedynym wyrażeniem w znakach przeciwstawionych. Dwa końcowe słowa QUALITY PACKAGING umieszczone poniżej i zapisane małymi literami, aczkolwiek stanowiące integralną część całego znaku, mają słabą zdolność odróżniającą i informują o rodzaju usług. Na pierwszy plan wysuwają się słowa QUATRO PAK jako wykonane dużymi literami, w których słowo QUATRO, z przyczyn już podanych pełni role dominującą.

W ocenie Urzędu Patentowego, w sytuacji wzrostu techniki multimedialnej i intensywnej reklamy, nie każdy podmiot musi posługiwać się oznaczeniami podobnymi, ponieważ istnieją możliwości zastąpienia jednego wyrażenia wielą ilością innych.

Na decyzję [...] sp. z o.o. z siedzibą w M. złożyła skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z wnioskiem o jej uchylenie i zasądzenie kosztów postępowania. Decyzji zarzucono naruszenie art. 132 ust. 2 pkt 2 P.w.p. przez przyjęcie, że znak skarżącej jest kolizyjnie podobny do znaków QUATRO [...] i QUATRO nr [...] oraz naruszenie przepisów postępowania (art. 7, art. 77 i art. 80 k.p.a.) przez przeprowadzenie dowolnej a nie swobodnej analizy materiału dowodowego.

Zdaniem skarżącej przewodnim elementem znaku QUATRO PAK QUALITY PACKAGING są słowa QUATRO PAK, a nie samo słowo QUATRO. Nadto to jedno słowo QUATRO jest odróżniane czerwoną literą Q, a więc nie jest ono podobne do wyłącznie wyrażenia słownego QUATRO zawartego w znakach przeciwstawionych. Badając więc znak całościowo na podobieństwo do znaków przeciwstawionych wyłącznie słownych – QUATRO – należy uznać, że nie zachodzi pomiędzy tymi znakami podobieństwo, a w szczególności podobieństwo kolizyjne mogące wprowadzać potencjalnych odbiorców w błąd co do pochodzenia towarów.

Odwołując się do argumentacji Urzędu Patentowego skarżąca stwierdziła, że w całościowym odbiorze jej znaku to aspekt fonetyczny i znaczeniowy w tym zastosowana grafika, będzie decydować o wzajemnym odróżnieniu źródeł pochodzenia towarów.

W odpowiedzi na skargę Urząd Patentowy wnosił o jej oddalenie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył co następuje:

Zgodnie z art. 1 § 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz.1269 ze zm.), sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej, przy czym w świetle paragrafu drugiego powołanego wyżej artykułu kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. Chodzi więc o kontrolę aktów lub czynności z zakresu administracji publicznej dokonywaną pod względem ich zgodności z prawem materialnym i przepisami procesowymi, nie zaś według kryteriów słuszności.

Sprawy należące do właściwości sądów administracyjnych rozpoznają, w pierwszej instancji, wojewódzkie sądy administracyjne (art. 3 § 1 ww. ustawy).

Rozpoznając sprawę w świetle powołanych wyżej kryteriów należy uznać, iż skarga jest niezasadna.

Badając znaki przeciwstawione do znaku skarżącej Urząd Patentowy porównał towary nimi oznaczane, dochodząc do zasadnego wniosku, że towary te faktycznie są podobne lub nawet tego samego rodzaju. Należy przy tym zauważyć, że znak QUATRO [...] został zgłoszony z wcześniejszym pierwszeństwem od znaku skarżącej, bowiem od dnia [...] kwietnia 2004 r., podobnie jak znak QUATRO nr [...], który został zgłoszony z pierwszeństwem od dnia [...] kwietnia 2007 r. – znak skarżącej zgłoszono z wcześniejszym pierwszeństwem od dnia [...] maja 2010 r. Towary na oznaczanie których przeznaczony został znak skarżącej (QUATRO PAK QUALITY PACKAGING) w klasie 16 to "papier, druki, materiały szkoleniowe i instruktażowe (z wyjątkiem przyrządów)". Znak wspólnotowy QUATRO [...] przeznaczono do oznaczania m.in. takich towarów jak: "materiały drukowane, katalogi, broszury i książeczki, dokumentacja projektowa, podręczniki instruktażowe i podręczniki użytkownika", natomiast znak międzynarodowy QUATRO nr [...] przeznaczono do oznaczania m.in. takich towarów jak: "papier, niezadrukowany papier do drukowania". Porównując w związku z tym towary oznaczane znakami przeciwstawionymi i towary oznaczane znakiem skarżącej należy zgodzić się co do trafności wniosku Urzędu Patentowego o podobieństwie tych towarów lub niekiedy nawet o ich tożsamości. Jeżeli zatem towary oznaczane znakami z wcześniejszym pierwszeństwem i towary oznaczane znakiem spornym są podobne lub niekiedy takie same, to zgodnie z art. 132 ust. 2 pkt 2 P.w.p. nie udziela się prawa ochronnego na znak towarowy identyczny lub podobny do znaku towarowego, na który udzielono prawa ochronnego lub zgłoszonego w celu uzyskania prawa ochronnego (o ile na znak taki zostanie udzielone prawo ochronne) z wcześniejszym pierwszeństwem na rzecz innej osoby dla towarów identycznych lub podobnych, jeżeli zachodzi ryzyko wprowadzenia odbiorców w błąd, które obejmuje w szczególności ryzyko skojarzenia znaku ze znakiem wcześniejszym.

Urząd Patentowy badając na podobieństwo przeciwstawione znaki towarowe - QUATRO [...] i QUATRO nr [...] – do znaku skarżącej [...] sp. z o.o. z siedzibą w M. QUATRO PAK QUALITY PACKAGING, miał na uwadze to, iż wyrażenia w znaku spornym QUATRO PAK wysuwają się na pierwszy plan, jako pisane dużą (większą) czcionką od pozostałego wyrażenia zamieszczonego w tym znaku - QUALITY PACKAGING, które jest napisane czcionką o wiele mniejszą. To ustalenie organu administracji nie powinno być dyskusyjne, bowiem jest stwierdzeniem faktu.

W ocenie skarżącej znak czytany (odbierany) całościowo powinien przez Urząd Patentowy uwzględniać wszystkie wyrażenia w nim zawarte, a także organ administracji powinien uwzględnić jego grafikę.

Należy zatem w tym miejscu zgodzić się z Urzędem Patentowy, że w ocenie znaku spornego na podobieństwo do znaków przeciwstawionych uwzględnił całościową postać tych znaków ze szczególnym zwróceniem uwagi na znak skarżącej.

Grafika znaku skarżącej jest dosyć "uboga" na co zasadnie zwrócił uwagę organ administracji. Wszystkie słowa w nim zawarte są napisane standardową czcionką (Arial Black) w kolorze niebieskim, a jedynie litera "Q" w pierwszym słowie znaku posiada kolor czerwony. W związku z tym znak skarżącej jest porównywalny do przeciwstawionych znaków słownych w zakresie jego liternictwa. Grafika znaku QUATRO PAK QUALITY PACKAGING nie zawiera jakichkolwiek cech fantazyjności, sprowadzając się do zaznaczenia pierwszej litery w wyrażeniu QUATRO kolorem innym od pozostałych liter przez napisanie tej litery w kolorze czerwonym.

Należy w związku z tym zgodzić się z Urzędem Patentowym, że przyciągającym elementem w znaku skarżącej są dwa pierwsze słowa tego znaku - QUATRO PAK znacznie większe od pozostałych słów QUALITY PACKAGING.

Urząd Patentowy zwrócił uwagę na pierwsze ze słów znajdujących się na początku (u góry znaku) podkreślając, że z tych słów w znaku zostało wyraźnie wyróżnione słowo QUATRO, właśnie przez wyróżnienie jego pierwszej litery kolorem czerwonym (odmiennym od koloru pozostałych liter znaku). Również te ustalenia Urzędu Patentowego, jako wprost wynikające przy zapoznawaniu się ze znakiem skarżącej, nie powinny budzić wątpliwości. To pierwsze słowo – QUATRO – w znaku skarżącej jest identyczne ze znakami przeciwstawionymi. Jednocześnie słowo to zostało wyraźnie wyróżnione od pozostałych, w tym od drugie słowa pisanego tej samej wielkości czcionką – PAK – przez podkreślenie jego pierwszej litery nadanym jej kolorem czerwonym (odmiennym od wszystkich pozostałych liter zawartych w znaku skarżącej). Zatem słowo to stało się słowem dominującym i najbardziej odróżniającym od pozostałych słów zawartych w znaku skarżącej. Dokonując więc oceny znaku skarżącej na podobieństwo do pozostałych dwóch znaków, Urząd Patentowy zasadnie przypisał temu słowy – QUATRO - wymienione cechy. Skoro tak, to słowo to wyraźnie koliduje ze znakami przeciwstawionymi zawierającymi wyłącznie ten jeden element słowny – QUATRO. Jak podkreślał natomiast Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 24 listopada 2010 r. wydanym w sprawie II GSK 1010/09 przypisanie elementom słownym w znaku towarowym słowno-graficznym dominującego znaczenia uzasadnione jest przekonaniem, że słowa są najlepiej (najłatwiej) postrzegane i przyswajane i przez to stanowią najskuteczniejszy instrument komunikacji z klientem. Tego założenia nie można kwestionować jedynie w odniesieniu do słów niosących jakieś wyraźne i zrozumiałe dla przeciętnego odbiorcy informacje, a więc słów dość dobrze znanych i zrozumiałych w języku polskim. Nie powinno budzić wątpliwości, że słowu – QUATRO – nie sposób przypisać jakiejś wyraźnej i zrozumiałej dla przeciętnego odbiorcy informacji z języka polskiego. Zatem będzie ono postrzegane przez przeciętnego odbiorcę jako wyrażenie o charakterze abstrakcyjnym w stosunku do towarów oznaczanych badanymi znakami. Jak zasadnie w związku z tym stwierdził Urząd Patentowy, przeciętny konsument może zostać wprowadzony w błąd co do pochodzenia towarów oznaczanych znakiem skarżącej przy podobieństwie towarów oznaczanych znakami przeciwstawionymi, tym bardziej, że towary te są towarami nabywanymi powszechnie i mogą być dystrybuowane w tych samych punktach sprzedaży.

Nie znajdując zatem podstaw do stwierdzenia by Urząd Patentowy naruszył przepisy prawa materialnego przez błędne jego zastosowanie lub niewłaściwą interpretację oraz by naruszył przepisy procesowe, Wojewódzki Sąd Administracyjny na podstawie art. 151 P.p.s.a. orzekł jak w sentencji wyroku.