drukuj    zapisz    Powrót do listy

6150 Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego 6391 Skargi na uchwały rady gminy w przedmiocie ... (art. 100 i 101a ustawy o samorządzie gminnym), Zagospodarowanie przestrzenne, Rada Gminy~Rada Miasta, Stwierdzono nieważność uchwały w części, IV SA/Wa 1740/18 - Wyrok WSA w Warszawie z 2019-01-31, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

IV SA/Wa 1740/18 - Wyrok WSA w Warszawie

Data orzeczenia
2019-01-31 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2018-06-19
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie
Sędziowie
Joanna Borkowska
Małgorzata Małaszewska-Litwiniec /przewodniczący sprawozdawca/
Tomasz Wykowski
Symbol z opisem
6150 Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego
6391 Skargi na uchwały rady gminy w przedmiocie ... (art. 100 i 101a ustawy o samorządzie gminnym)
Hasła tematyczne
Zagospodarowanie przestrzenne
Skarżony organ
Rada Gminy~Rada Miasta
Treść wyniku
Stwierdzono nieważność uchwały w części
Powołane przepisy
Dz.U. 2018 poz 1302 art. 147 § 1
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jednolity
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Małgorzata Małaszewska-Litwiniec (spr.), Sędziowie sędzia WSA Joanna Borkowska, sędzia WSA Tomasz Wykowski, Protokolant ref. Joanna Kicińska, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 31 stycznia 2019 r. sprawy ze skargi T. K. na uchwałę Rady Gminy W. z dnia [...] czerwca 2000 r. nr [...] w przedmiocie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego 1. stwierdza nieważność § 47 pkt 2 zaskarżonej uchwały w zakresie słów "jedynie na terenach kwartałów oznaczonych symbolem : [...], [...], [...], [...], [...] do czasu realizacji sieci kanalizacyjnej" w odniesieniu do działki ewidencyjnej o numerze [...] z obrębu [...], położonej na obszarze oznaczonym w planie symbolem [...]; 2. stwierdza nieważność § 46 pkt 1 tiret 1 oraz § 46 pkt 2 zaskarżonej uchwały w odniesieniu do działki ewidencyjnej o numerze [...] z obrębu [...], położonej na obszarze oznaczonym w planie symbolem [...]; 3. w pozostałej części skargę oddala; 4. zasądza od Miasta [...] na rzecz skarżącego T. K. kwotę 300 (trzysta) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Uzasadnienie

W skardze wniesionej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie T. K. właściciel działki nr [...] z obrębu [...], położonej przy ul. [...] w [...], zakwestionował część ustaleń uchwały Rady Gminy [...] z dnia [...] czerwca 2000 r. Nr [...] w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego rejonu Osiedli [...] i [...], opublikowanej w Dzienniku Urzędowym Województwa [...] z [...] r., Nr [...], poz. [...].Stan niniejszej sprawy przedstawia się następująco. Przed wniesieniem tej skargi, T.K. pismem z dnia 16 marca 2018 r. wezwał Radę [...] do usunięcia naruszenia prawa. Wezwanie to pozostało bez odpowiedzi. W wywiedzionej skardze T. K. wniósł o:

1) stwierdzenie nieważności § 47 pkt 2 treści planu w zakresie słów "jedynie na terenach kwartałów oznaczonych symbolem: Mj, M/U, Mj/U, U1, U2 do czasu realizacji sieci kanalizacyjnej" dla działki skarżącego; 2) stwierdzenie nieważności § 46 pkt 1 tiret 1 i 2 oraz ust. 2 (chodziło o pkt 2) uchwały, dotyczących zasad zaopatrzenia w wodę z wodociągu miejskiego terenu U3 co do działki będącej własnością skarżącego; 3) stwierdzenie nieważności § 47 pkt 1 tiret 5 tj. obsługujących działkę nr [...] (pośrednio i bezpośrednio):

- [...] (ul. [...]),[...] (ul. [...]),[...] (ul. [...]),[...],[...],[...],[...],[...],[...],[...],[...],[...] (ul. [...]),[...],[...],[...] (ul. [...]);

- ulice dojazdowe, oznaczone symbolami: [...],[...],[...],[...],[...],[...],[...],[...],[...],[...],[...] (ul. [...]),[...] (ul. [...]),[...],[...],[...],[...],[...],[...],[...],[...],[...];

- ulice pieszo - jezdne, oznaczone symbolami: [...],[...],[...],[...],[...],[...],[...],[...],[...],[...],[...],[...],[...],[...],[...],[...]; 4) stwierdzenie nieważności § 47 pkt 1 tiret 6 w stosunku do działki Skarżącego. Jednocześnie wniósł o zasadzenie kosztów wg norm przepisanych. W uzasadnieniu wskazał, że przedmiotem niniejszej skargi są zapisy tej uchwały, dotyczące zaopatrzenia w wodę i odprowadzania ścieków, a także ustalenia tyczące odwodnienia dróg, uniemożliwiające mu od ponad 18-u lat zabudowę należącej do niego działki, mimo iż jest wg planu działką inwestycyjną. Z tego wywiódł, że przedmiotem skargi są ustalenia planu naruszające jego interes prawny. Nadto skarżący wskazał, że z ustaleń planu zawartych w § 47 pkt 2 wynika, iż w zakresie odprowadzania ścieków sanitarnych plan dopuszcza odprowadzenie ścieków do zbiorników bezodpływowych (szamb) dla zabudowy istniejącej i projektowanej jedynie na terenach kwartałów oznaczonych symbolem Mj, M/U, Mj/U, U1, U2 do czasu realizacji kanalizacji sanitarnej. Nie dopuścił natomiast takiego ustalenia dla obszaru U3 (obejmującego również działkę skarżącego). Ustalenia co do innych parametrów dla terenów U1 i U2 są zaś analogiczne jak dla terenu U3. Zdaniem skarżącego, położenie terenu U3 nie uzasadnia zawarcia w planie w stosunku do tej jednostki innych ustaleń - odnośnie odprowadzania ścieków - niż te, które dotyczą pozostałych terenów. Wskazał jednocześnie, że brak dopuszczenia odprowadzenia ścieków do zbiorników bezodpływowych (szamb) jest niezgodny z prawem. Stanowi nadużycie władztwa planistycznego wprowadzające ograniczenie możliwości realizacji inwestycji na terenie U3, na którym położona jest działka skarżącego, do czasu wybudowania kanalizacji sanitarnej. Skarżący zaznaczył, że mimo upływu 18 lat od dnia uchwalenia planu, kanalizacja nie została wybudowana. W ocenie skarżącego, niedopuszczalne jest przeznaczenie w planie działek pod zabudowę usługową, a równocześnie ustalenie zasad gospodarowania ściekami sanitarnymi z planowanych obiektów w sposób de facto uniemożliwiający ich powstanie (do czasu wybudowania kanalizacji sanitarnej na danym obszarze), zwłaszcza, że przepisy prawa dopuszczają do realizacji zabudowy w przypadku braku kanalizacji sanitarnej (§ 26 ust. 3 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z [...] kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie). Zdaniem skarżącego, przekroczeniem władztwa planistycznego gminy jest uzależnienie zabudowy od wykonania kanalizacji sanitarnej. Tym bardziej, że organ planistyczny nie uzasadnił, dlaczego wprowadził takie ograniczenie na terenach U3 i U4, a w szczególności na terenie U3 będącym przedmiotem skargi.

Analogiczną argumentację w kontekście rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie skarżący zaprezentował w kwestii wymogu planu w zakresie zaopatrzenia w wodę planowanych inwestycji na terenie planu, a w szczególności terenów U3 - jedynie z wodociągu, o czym stanowi § 46 treści planu. Zdaniem skarżącego oznacza to zakaz korzystania ze źródeł indywidualnych, dopuszczonych tym rozporządzeniem. Zdaniem skarżącego jest to ustalenie bezprawne (bezzasadne). Skarżący wskazał, że wodociągu, o którym mowa w planie nie ma na terenie planu w rejonie obszaru oznaczonego symbolem U3, ani w jego sąsiedztwie. To oznacza brak możliwości realizacji inwestycji od ponad 18 lat mimo, że przepisy wyższej rangi niż skarżony akt prawa miejscowego, przewidują możliwość rozwiązań równorzędnych. Kolejną kwestią, na którą skarżący zwraca uwagę, jest przekroczenie władztwa planistycznego w związku z zawarciem w planie bezprawnego (i bezzasadnego) wymogu planu w § 47 pkt 1 tiret 5 w zakresie nakazującym odprowadzanie do miejskiej kanalizacji deszczowej wód opadowych z powierzchni komunikacyjnych. Ani na terenie planu ani w pobliżu kanalizacji deszczowej zaś nie ma. Skarżący wskazał, że przepisy prawa zezwalają na odprowadzanie wód opadowych, w tym z terenów komunikacji miejskiej do rowów chłonnych lub studzienek chłonnych albo powierzchniowo na przyległy do drogi pas terenu w granicach pasa drogowego (prawo wodne oraz rozporządzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie z dnia 2 marca 1999 r., - Dz. U. 1999 nr 43 poz. 430 ze zm.). Zwrócił również uwagę że obszar planu nie znajduje się na terenie chronionym przepisami szczególnymi, które mogłyby wymagać zastosowania rozwiązań szczególnych, co do sposobu odprowadzania wód opadowych z terenów komunikacji, o których mowa w § 107 tego rozporządzenia. Tym bardziej, że nawet i te przepisy zezwalają na terenach chronionych na odprowadzanie wód do ziemi z powierzchni komunikacji przy zastosowaniu stosownych rozwiązań typu studnie, drenaż itp. Ponadto skarżący zauważył, że plan nakazuje odprowadzanie wód deszczowych do kanalizacji deszczowej jedynie z pow. komunikacyjnych (dróg) por. (§ 47 pkt 1 tiret 5), co oznacza dopuszczenie odprowadzania wód do ziemi (powierzchniowo do rowów chłonnych, studzienek chłonnych itp.) z pozostałych terenów określonych w planie, w tym utwardzonych, a nawet zaleca się odprowadzanie powierzchniowe wód deszczowych do ziemi na terenach ekstensywnej zabudowy jednorodzinnej (por. § 47 pkt 3). Skarżący zaznaczył, że jego skarga dotyczy też ustaleń w zakresie wszystkich planowanych dróg w planie, bo w istocie wszystkie drogi pośrednio lub bezpośrednio służą obsłudze komunikacyjnej jego nieruchomości na terenie U3. W szczególności są to drogi [...],[...],[...],[...],[...],[...],[...],[...],[...],[...],[...], stanowiące zasadniczy dojazd do jego nieruchomości. Odnośnie § 47 tiret 6, skarżący wskazał, że jego wyeliminowanie umożliwi mu odprowadzanie wody z terenów jego działki do ziemi, w tym ewentualnie przez indywidualne osadniki. Zwrócił uwagę, że obowiązujące przepisy w dniu uchwalania planu jak i obecnie dopuszczają taką możliwość. Zauważył, że 115 m od lokalizacji funkcji Nd na terenie Z2 znajduje się rów melioracyjny, lecz na rysunku planu nie jest oznaczony. Poza tym na terenach Z2 nie jest przewidziana budowa nowych rowów ani nie można na terenach Z (tereny zieleni) zlokalizować jakiejkolwiek infrastruktury. Zaprezentował pogląd, że nie ma gdzie odprowadzać wód z osadnika, a więc plan jest niewykonalny. Skarżący zauważył, że być może, iż § 47 pkt 1 tiret 6 nie dotyczy terenów U, ale jego zdaniem jego treść jest niejednoznaczna i nie wiadomo czy na terenie U3 można nie odprowadzać wód do kanalizacji miejskiej, a do ziemi zgodnie z przepisami Prawa wodnego. W odpowiedzi na skargę Rada Miasta [...] wniosła o jej oddalenie.

W uzasadnieniu podniesiono, że niezrozumiałe są zarzuty skargi dotyczące zaopatrzenia w wodę z wodociągów centralnego i lokalnego, co było uzgadniane z Powiatowym Inspektorem Sanitarnym i [...] Urzędem Wojewódzkim w [...] Wydział Ochrony Środowiska. Istniejące wodociągi mają bowiem możliwość podłączenia kolejnej nowej zabudowy. Nadto organ wyjaśnił, że zgodnie z pismem Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji w [...] z 12 czerwca 2018 r. następuje sukcesywna budowa przewodów wodociągowych i kanalizacji ściekowej na terenie osiedli [...] i [...]. Budowa sieci wodociągowej na terenie osiedli [...] - [...] będzie odbywała się zgodnie z założeniami Wieloletniego Planu Rozwoju i Modernizacji Urządzeń Wodociągowych i Kanalizacyjnych według kolejności zgłoszonych zadań dokonanych przez Urząd Dzielnicy [...] za pośrednictwem Biura Infrastruktury Urzędu [...]. Tereny objęte skargą znajdują się w planach inwestycyjnych: zadanie Nr [...] — Budowa przewodu wodociągowego w drodze dojazdowej do ul. [...], L ca 245 m zgodnie z załącznikiem graficznym do pisma MPWiK oraz zadanie Nr [...] Budowa kanalizacji ściekowej w drodze dojazdowej do ul. [...], L ca 235 m, zgodnie z załącznikiem graficznym do pisma MPWiK. W ocenie Organu zapis, który przewiduje dopuszczenie szamb na terenach Mj, M/U, Mj/U, Ul i U2 nie dotyczy sytuacji prawnej skarżącego w takim zakresie, w jakim może on skorzystać z przepisów odrębnych, które działają niezależnie od planu miejscowego. Zapisy planu nie mogą bowiem wyłączyć ich stosowania, a nadto w planie nie zawarto wprost zakazu budowy szamb na U3, gdzie leży działka skarżącego. Ponadto Organ wskazał, że w aglomeracji jaką jest Warszawa nie może dojść do sytuacji, w której sieć kanalizacji nigdy nie powstanie, a tym samym nie będzie możliwe podłączenie do niej, choćby z powodu braku możliwości technicznych i ekonomicznych.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje. Zgodnie z art. 147 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawoo postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2018 r., poz. 1302 ze zm. - zwanej dalej p.p.s.a.) Sąd uwzględniając skargę na uchwałę lub akt, o których mowa w art. 3 § 2 pkt 5 i 6, stwierdza nieważność tej uchwały lub aktu w całości lub w części albo stwierdza, że zostały wydane z naruszeniem prawa, jeżeli przepis szczególny wyłącza stwierdzenie ich nieważności. Z kolei stosownie do art. 151 p.p.s.a. w razie nieuwzględnienia skargi w całości albo w części sąd oddala skargę odpowiednio w całości albo w części. Rozpoznając niniejszą skargę Sąd uznał, że zasługuje ona na uwzględnienie w części, co skutkowało stwierdzeniem nieważności w tej części zaskarżonego planu tj. 47 pkt 2 zaskarżonej uchwały w zakresie słów "jedynie na terenach kwartałów oznaczonych symbolem: Mj, M/U, Mj/U, U1, U2 do czasu realizacji sieci kanalizacyjnej" odnośnie działki skarżącego o nr ew. [...] z obrębu [...] w zakresie objętym obszarem oznaczonym symbolem U3 oraz § 46 pkt 1 tiret 1 i § 46 pkt 2 zaskarżonej uchwały - w zakresie objętym obszarem oznaczonym symbolem U3, odnośnie działki skarżącego o nr ew. [...] z obrębu [...].

W pozostałej części skarga została oddalona. Niniejszą skargę wniesiono na podstawie art. 101 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (jedn. tekst Dz. U z 2017 r., poz. 1875 ze zm. - zwanej dalej u.s.g.). Według tego przepisu prawo do wniesienia skargi do sądu administracyjnego na uchwałę z zakresu administracji publicznej ma każdy, czyj interes prawny lub uprawnienie zostało naruszone takim aktem, przy czym zaskarżenie uchwały do sądu musi być poprzedzone wezwaniem organu do usunięcia naruszenia prawa. Sąd dokonując oceny dopuszczalności złożonej skargi podkreśla, że przepis art. 101 ust. 1 u.s.g. stanowi lex specialis w stosunku do ogólnej normy art. 50 p.p.s.a. Strona inicjująca postępowanie sądowe w trybie art. 101 ust. 1 u.s.g. musi wykazać istnienie związku pomiędzy zaskarżoną uchwałą, a jej indywidualną sytuacją prawną (interes prawny), a także musi wykazać, że ze względu na istnienie tego związku zaskarżona uchwała negatywnie wpływa na jej sytuację prawną, pozbawiając np. uprawnień lub uniemożliwiając ich realizację (naruszenie interesu prawnego). W rozpoznawanej sprawie nie budzi wątpliwości Sądu, że skarżący posiada interes prawny w skarżeniu przedmiotowego planu jako właściciel działki nr [...] z obrębu [...], położonej przy ul. [...] w [...], tj. na terenie objętym kwestionowanym planem. Nadmienić należy, że przyjmuje się, iż postanowienia planu wówczas naruszają interes prawny, gdy zaskarżonym aktem zostaje odebrane lub ograniczone prawo skarżącego wynikające z przepisów prawa materialnego, względnie zostanie nałożony na niego nowy obowiązek lub też zmieniony obowiązek dotychczas na nim ciążący (por. wyrok NSA z 19 czerwca 2009 r., sygn. akt II OSK 205/09). W rozpatrywanej sprawie skarżący upatruje ograniczenia swojego prawa własności w nałożeniu na niego przepisami planu szeregu obowiązków dotyczących zaopatrzenia nowej zabudowy jego nieruchomości w wodę oraz odprowadzania z niej ścieków sanitarnych. Wobec tego, w ocenie Sądu, skarżący wykazał naruszenie własnego, indywidualnego interesu prawnego. W takiej sytuacji materialnoprocesowej możliwe stało się przystąpienie do oceny zasadności owej skargi. Omawiany plan został uchwalony w 2000 r. Oznacza to konieczność oceny jego ustaleń w toku niniejszego postępowania w oparciu o przepisy ustawy z dnia 7 lipca 1994r. o zagospodarowaniu przestrzennym (tj. Dz. U. z 1999r, Nr 15, poz. 139 ze zm.). Zgodnie z art. 2 ust. 1 i art. 4 ust. 1 ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym (tj. Dz. U. z 1999 r., Nr 15, poz. 139 ze zm.), pod rządami której uchwalono zaskarżony plan zagospodarowania przestrzennego, gmina w ramach zadań własnych ustalała przeznaczenie i zasady zagospodarowania terenu, a uprawnienie to realizowała między innymi przez uchwalanie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. To uprawnienie gminy określane w doktrynie mianem tzw. "władztwa planistycznego" oznacza, że gmina samodzielnie mogła rozstrzygać o zasadach zagospodarowania na swoim terenie. Przyjęte przez nią ustalenia nie mogły jednak nosić cech dowolności działania. Rozstrzygnięcie o przeznaczeniu terenu i zasadach jego zagospodarowania musiało zostać dokonane z uwzględnieniem obowiązujących przepisów i na zasadach określonych w ustawie. Miejscowy plan zagospodarowania wraz z innymi ustawami kształtuje bowiem sposób wykonywania m. in. prawa własności i definiuje jego treść w zakresie wykorzystywania nieruchomości (art. 33 tej ustawy). W związku z tym wszelkie rozstrzygnięcia planistyczne, które ograniczały właściciela w sposobie korzystania z niej, musiały być dokonywane z uwzględnieniem obowiązującego prawa. Oznacza to, że ograniczenie prawa własności musi mieć oparcie w normie ustawowej uprawniającej gminę do takiego działania. Należy też podkreślić, że uprawnienie gminy do ustalania przeznaczenia terenu i sposobu jego zagospodarowania nie może być nadużywane i niezależnie od legalności, jest oceniane także pod kątem ewentualnego przekroczenia tych uprawnień. Prawnie wadliwymi ustaleniami planu będą zatem nie tylko te, które naruszają przepisy prawa, ale także te, które będą wynikiem nadużycia przysługujących gminie uprawnień władczych. W tym kontekście trzeba wskazać, że prawo własności korzysta z najdalej idących gwarancji ochrony, wynikających z ustaw oraz z Konstytucji. Jak wielokrotnie podkreślano w orzecznictwie nie jest to jednakże prawo nieograniczone i absolutne. Regulacjom przewidującym ochronę prawa własności towarzyszą jednocześnie normy dopuszczające ingerencję w to prawo. Wskazać tu należy przede wszystkim na przepisy art. 21 ust. 1 i art. 64 ust. 1 i 2 Konstytucji RP, stanowiące, że własność i inne prawa majątkowe podlegają równej ochronie prawnej, obok których znajdują się jednocześnie regulacje dopuszczające ograniczoną ingerencję we własność (art. 21 ust. 2 i art. 64 ust. 3 Konstytucji RP) - w granicach określonych ustawowo i w zakresie nienaruszającym istoty własności, w tym przy wywłaszczeniu - jedynie na cele publiczne i za słusznym odszkodowaniem. Trzeba również zwrócić uwagę na przepisy ustawowe przewidujące ochronę prawa własności, zwłaszcza na przepis art. 140 Kodeksu cywilnego, który stanowi, że uprawnienia właścicielskie (posiadanie, korzystanie z rzeczy i rozporządzanie nią) mogą być wykonywane w granicach określonych przez ustawę i zasady współżycia społecznego - a zatem nie w sposób absolutny. Zgodnie z art. 31 ust. 3 Konstytucji RP ograniczenia w zakresie korzystania z konstytucyjnych wolności i praw mogą być ustanawiane tylko w ustawie i tylko wtedy, gdy są konieczne w demokratycznym państwie dla bezpieczeństwa lub porządku publicznego bądź dla ochrony środowiska, zdrowia i moralności publicznej, albo wolności i praw innych osób. Ograniczenia te nie mogą naruszać istoty wolności i praw. Ingerencja w sferę prawa rzeczowego do nieruchomości (własności, i odpowiednio użytkowania wieczystego) musi zatem pozostawać w racjonalnej, odpowiedniej proporcji do wskazanych celów (por. wyrok NSA z dnia 4 stycznia 2010r., sygn. akt II OSK 1708/09). Skoro miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego uchwalany jest na podstawie przepisów rangi ustawowej, to ograniczenia w prawie własności wprowadzane tym planem są prawnie dopuszczalne. Ustalenia planu mogą i niejednokrotnie ograniczają własność, ale takie normy wynikające z aktu prawa miejscowego jakim jest plan nie mogą być uznane za sprzeczne z generalnymi postanowieniami Konstytucji oraz art. 140 k.c., przewidującymi szczególną ochronę tego prawa. Warunkiem tego jest jednak, aby pozostawały w zgodzie z zasadą proporcjonalności. Wymóg proporcjonalności, zwany także zakazem nadmiernej ingerencji, oznacza konieczność zachowania proporcji pomiędzy ograniczeniem danego konstytucyjnego prawa lub wolności (czyli nałożonymi na jednostkę obciążeniami), a zamierzonym celem (pozytywnym efektem) danej regulacji prawnej. Wymóg proporcjonalności oznacza konieczność wyważania dwóch dóbr (wartości), których pełna realizacja jest niemożliwa (vide wyrok NSA z dnia 3 lipca 2014r., sygn. akt II OSK 240/13). Przenosząc te rozważania na grunt rozpatrywanej sprawy stwierdzić należy, że jakkolwiek przewidziane kwestionowanym planem ograniczenia dotyczące zaopatrzenia w wodę (§ 46 pkt 1 tiret 1 oraz § 46 pkt 2) i odprowadzania ścieków (§ 47 pkt 2) wynikają z zastosowania przepisu rangi ustawowej, tj. art. 10 ust. 1 pkt 5, to jednak nie spełniają - w ocenie Sądu - konstytucyjnego wymogu proporcjonalności i przeczą możliwościom dopuszczonym i wynikającym z obowiązujących w tej mierze przepisów rozporządzenia, wydanego na podstawie delegacji ustawowej. Nadmienić należy, że plan w zakresie zaopatrzenia w wodę, stanowi: - w § 46 pkt 1 tiret 1, iż w zakresie zaopatrzenia w wodę plan ustala zasilanie obszaru planu w wodę z Wodociągów Układu Centralnego "[...]" poprzez magistralę w ul. [...]; - w § 46 pkt2 plan dopuszcza zaopatrzenie w wodę z lokalnego wodociągu (ujęcia wody) w ulicy [...] zarówno istniejącej zabudowy, jak i nowej zabudowy, pod warunkiem uzgodnienia przyłączenia z dysponentem lokalnego wodociągu, z uwzględnieniem ustaleń § 145 rozdz. 16. Zacytowane ustalenia planu dotyczą całego obszaru planu, a zatem w szczególności dotyczą również obszarów oznaczonych symbolem U3, na którym położona jest działka skarżącego. Wynika z nich znaczące ograniczenie lokalizowania inwestycji. Można wręcz stwierdzić, że zapisy te, wobec braku w pobliżu tych terenów zrealizowanego wodociągu, uniemożliwiają zarówno eksploatację inwestycji powstałych przed uchwaleniem planu, jak i inwestycji planowanych. Mając bowiem na uwadze brak realizacji (pomimo 18 lat obowiązywania planu) wskazanych w planie źródeł zaopatrzenia w wodę, pomimo przeznaczenia w planie obszarów pod zabudowę mieszkaniową i usługową, zabudowa ta faktycznie realizowana być nie może. Wynika to z faktu, że w przypadku jej realizacji nie ma możliwości spełnienia ustalonego planem warunku zaopatrzenia w wodę. Powstała sytuacja, w ocenie Sądu, szczególnie wobec braku nie tylko racjonalnego, ale jakiegokolwiek uzasadnienia dla wprowadzenia w planie takich ograniczeń, świadczy o nadużyciu przysługującego Organowi władztwa planistycznego. Podkreślenia przy tym wymaga, że owo nadużycie w rozpoznanej sprawie idzie jeszcze dalej, stanowi bowiem o niezgodności zapisów planu z przepisami prawa powszechnie obowiązującego wyższej rangi. Skoro miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego jest przepisem gminnym (art. 7 ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym), to jako taki jest częścią systemu prawnego Państwa. Ustawodawca nie przyznał organom gminy kompetencji do stanowienia wszelkich norm prawnych, lecz jedynie kompetencję do precyzowania rozwiązań przewidzianych w ustawach. Tym samym organy gminy nie mogą zmieniać lub uchylać przepisów zawartych w źródłach prawa powszechnie obowiązującego, o jakich mowa w art. 87 ust. 1 Konstytucji RP, w tym też w rozporządzeniach. Wyjście poza katalog spraw określonych w przepisie kompetencyjnym, bądź uregulowanie w sposób sprzeczny z przepisami wyższej rangi, oznacza wydanie aktu normatywnego z przekroczeniem granic ustawowego upoważnienia i powoduje, że taki plan dotknięty jest w tej części wadą nieważności, o której mowa w art. 27 ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym. Wobec tego wskazać należy, że obowiązujące w dniu uchwalenia planu rozporządzenie Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwaz [...] grudnia 1994 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. (Dz. U z 1999 r., Nr 15, poz. 140), stanowiło, że działka budowlana, przewidziana pod zabudowę budynkami przeznaczonymi na pobyt ludzi, powinna mieć zapewnioną możliwość przyłączenia uzbrojenia działki lub bezpośrednio budynku do zewnętrznej sieci wodociągowej, kanalizacyjnej i elektroenergetycznej oraz scentralizowanego zaopatrzenia w ciepło bądź korzystania z indywidualnych źródeł ciepła.(§ 26 ust. 1). W razie braku warunków przyłączenia do zewnętrznej sieci wodociągowej i kanalizacyjnej, działka, o której mowa w ust. 1, może być wykorzystana pod zabudowę budynkami przeznaczonymi na pobyt ludzi, pod warunkiem zapewnienia możliwości korzystania z indywidualnego ujęcia wody, urządzenia do oczyszczania ścieków w sposób określony w odrębnych przepisach lub szczelnego zbiornika do czasowego gromadzenia nieczystości ciekłych, jeżeli ich ilość nie przekracza 2 m3 na dobę. Jeżeli ilość nieczystości ciekłych odprowadzanych do zbiornika przekracza 2 m3 na dobę, niezbędna jest pozytywna opinia właściwego terenowo państwowego inspektora sanitarnego. (§ 26 ust. 2). Z przywołanych przepisów wynika, że w razie braku możliwości przyłączenia do sieci zewnętrznej zaopatrzenia w wodę, istnieje prawna możliwość zabudowy nieruchomości pod warunkiem zapewnienia możliwości korzystania z indywidualnego ujęcia wody. Omawiane przepisy planu w brzmieniu uchwalonym (i obowiązującym w dniu złożenia skargi, choć regulowane przez inny akt prawny – rozporządzenie z 2002 r.) taką możliwość wyłączyły. Stąd jako niezgodne z aktem prawa wyższego rzędu, musiały zostać wyeliminowane. Należy mieć na uwadze, że ustalenie to ma ten skutek, iż do czasu wybudowania sieci wodociągowej nie jest możliwe (zgodnie z zapisami planu) korzystanie z prywatnego ujęcia wody. Argumentacja zawarta w odpowiedzi na skargę, dotycząca braku możliwości wyłączenia zapisami planu uregulowań zawartych w przepisach odrębnych (czyli tu rozporządzenia) nie zasługuje na uwzględnienie. Plan nie zawiera w tym zakresie stosownych zastrzeżeń, a obowiązkiem organów przy wydawaniu pozwolenia na budowę jest ustalenie treści zapisów planu. Tożsame rozważania odnieść należy do ustaleń planu w zakresie odprowadzania ścieków sanitarnych - zawartych w § 47 pkt 2 do terenu oznaczonego w planie symbolem U3. Po pierwsze kwestia oczyszczania ścieków w razie braku możliwość przyłączenia do sieci kanalizacyjnej, została uregulowana w cyt. rozporządzeniu analogicznie do kwestii zaopatrzenia w wodę. Wyłączenie zatem przez zakwestionowane ustalenia planu możliwości oczyszczania ścieków w ramach realizacji szamba, narusza przepisy prawa powszechnie obowiązującego wyższego rzędu. Po drugie, omawiany zapis planu dopuszcza odprowadzenie ścieków sanitarnych do zbiorników bezodpływowych (szamb) dla zabudowy istniejącej i projektowanej do czasu realizacji sieci kanalizacyjnej jedynie na terenach kwartałów oznaczonych symbolem: Mj, M/ U, Mj/ U, U1, U2. Oznacza to, że w efekcie jedynie na terenach wymienionych dopuszcza się lokalizację szamb. Stąd konieczne stało się uwzględnienie skargi odnośnie terenu oznaczonego symbolem U3. Zapis ten nie tylko jest sprzeczny z przepisami rozporządzenia, ale dodatkowo, wobec braku uzasadnienia dla wprowadzenia zezwoleń dla wybranych terenów, narusza konstytucyjną zasadę proporcjonalności. W pozostałym zakresie Sąd skargę oddalił przyjmując, że ustalenie planu zawarte w § 46 pkt 1 tiret 2 oraz § 47 pkt 1 tiret 5 i 6 dotyczą obowiązków gminy. Nie prowadzą zatem do naruszenia interesu prawnego skarżącego. Podnoszona przez niego okoliczność, że drogi [...],[...],[...],[...],[...],[...],[...][...],[...],[...],[...],[...], stanowią zasadniczy dojazd do jego nieruchomości, nie świadczy o posiadaniu przez niego w tym zakresie interesu prawnego, a jedynie faktycznego. Wobec wyraźnego wskazania w planie (rozdział 16), że drogi oznaczone symbolami [...],[...] oraz [...] są drogami publicznymi, założenie że ustalenie zawarte w § 47 pkt 1tiret 5 dotyczy interesu prawnego skarżącego jest niczym nieuzasadnione. Podobnie ustalenia planu w zakresie wskazanym w § 46 pkt 1 tiret 2 i § 47 pkt 1 tiret 6 - w przedmiocie lokalizacji projektowanych magistrali zasilających i odprowadzania wód opadowych do rowu R1 – dotyczą obowiązków nałożonych na Gminę, związanych z budową magistrali jak i urządzeń melioracyjnych oraz wodnych na terenie objętym planem. Rów R1 i projektowany osadnik nie znajdują się na nieruchomości skarżącego ani w jej bliskim sąsiedztwie. Ponadto obowiązujące przepisy rozporządzenia wykonawczego dopuszczają, w przypadku budynków niskich lub budynków dla których nie ma możliwości przyłączenia do sieci kanalizacyjnej, deszczowej lub ogólnospławnej , odprowadzanie wód opadowych na własny teren nieutwardzony., do dołów chłonnych lub do zbiorników retencyjnych (§ 28 ust. 2 rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Budownictwa z 14.11.2017 r., zmieniającego rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie).

W tym stanie rzeczy Sąd orzekł jak w pkt 1-2 sentencji - na podstawie art. 147 § 1 p.p.s.a. W pozostałej części skarga została oddalona (w pkt 3 sentencji) - na podstawie art. 151 p.p.s.a. O kosztach (w pkt 4 sentencji) - orzeczono na zasadzie art. 200 p.p.s.a.



Powered by SoftProdukt