Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku w składzie następującym: Przewodniczący sędzia NSA Stanisław Prutis, Sędziowie sędzia NSA Grażyna Gryglaszewska (spr.), asesor WSA Małgorzata Roleder, Protokolant Elżbieta Stasiewicz, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 10 stycznia 2008 r. sprawy ze skargi W. M. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Ł. z dnia [...] lipca 2007 r. nr [...] w przedmiocie ustalenia opłaty z tytułu wzrostu wartości nieruchomości na skutek uchwalenia zmiany miejscowego planu zagospodarowania oddala skargę

Zaskarżoną decyzją z dnia [...] lipca 2007 r. znak: [...] Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Ł. utrzymało w mocy decyzję Wójta Gminy G. z dnia 6 [...] lipca 2007r. Nr [...], na podstawie której ustalono W. i S. M. jednorazową opłatę w wysokości: 7 093,50 zł z tytułu wzrostu wartości nieruchomości, położonej w miejscowości T., oznaczonej nr geod. [...], na skutek uchwalania zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.

U podstaw tego rozstrzygnięcia legły następujące ustalenia:

Zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego gminy G., zatwierdzonym uchwałą Nr [...] z dnia [...] grudnia 1990r. działka oznaczona numerem geod.[...], o powierzchni [...] ha, położona w obrębie miejscowości T., gm. G., przeznaczona była pod uprawy rolnicze. W zmienionym planie zagospodarowania przestrzennego, zatwierdzonym uchwałą Rady Gminy G. Nr [...] z dnia [...] grudnia 2002r. część przedmiotowej działki, tj. 4,72 ha została przeznaczona pod eksploatację surowców mineralnych, pozostała powierzchnia, tj. 0,15 ha jako teren komunikacji. Rada Gminy powołaną uchwałą ustaliła jednocześnie stawkę procentową służąca naliczeniu opłaty jednorazowej dla terenów eksploatacji kruszywa w wysokości 30 % wzrostu wartości nieruchomości, a dla terenów komunikacji stawkę 0 %.

W. i S. M. aktem notarialnym z dnia [...] października 2004r. Rep. A nr [...] zbyli przedmiotową działkę na rzecz S. Z.

W związku z powyższym Wójt Gminy G. decyzją z dnia [...] lipca 2007 r. Nr [...], na podstawie art. 36 ust. 4, art. 37 ust.1 i 6 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, orzekł o ustaleniu jednorazowej opłaty z tytułu wzrostu wartości po uchwaleniu zmiany planu zagospodarowania przestrzennego w wysokości 7 093,50 zł. W uzasadnieniu decyzji podano, że wzrost wartości działki o nr geod.[...], ustalono na podstawie operatu szacunkowego z dnia [...] czerwca 2007 r. sporządzonego przez rzeczoznawcę majątkowego. W ocenie organu operat został sporządzony zgodnie z zasadą szczególnej staranności oraz odpowiada ustawowym kryteriom. Wartość ww. nieruchomości wynika z relacji cenowych ukształtowanych przez rynek, zaś wysokość jednorazowej opłaty planistycznej ustalona została przez Wójta Gminy G. w wysokosci 30 % różnicy pomiędzy wartości sprzed, a wartością po uchwaleniu zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Kwota i sposób wyliczenia powyższej opłaty jest zatem zgodny z art. 36 ust.4 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, określającym że wartość tej opłaty nie może być wyższa niż 30 % wzrostu wartości nieruchomości, oraz uchwałą Rady gminy G. z dnia [...] czerwca 2002r.

Odwołanie od powyższej decyzji wniósł W. M. Wskazał,

iż w dniu 6 lipca 2007 r. złożył do Urzędu Gminy w G. wniosek o umorzenie postępowania w związku z otrzymanym zawiadomieniem ustalającym jednorazową opłatę z tytułu wzrostu wartości nieruchomości. Nadto podniósł, że nie miał dostępu do operatu szacunkowego, na podstawie którego wyliczona została powyższa opłata, a w związku z tym nie może stwierdzić, czy wycena jest poprawna i zgodna

z obowiązującym przepisami.

Decyzją z dnia [...] lipca 2007 r. znak: [...] Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Ł. utrzymało w mocy zaskarżone rozstrzygnięcie pierwszoinstancyjne. Zdaniem organu odwoławczego postępowanie

w przedmiotowej sprawie było prowadzone zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, wątpliwości nie budzi również poprawność wyliczenia opłaty planistycznej, dokonana w oparciu o operat szacunkowy sporządzony przez rzeczoznawcę majątkowego.

Organ podniósł, iż w sprawie ma zastosowanie przepis art. art. 36 ust.4 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym

i uchwała Rady Gminy G. z dnia [...] czerwca 2002 r. Nr [...] w przedmiocie zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy G. Wysokość opłaty planistycznej ustalona wyżej cytowaną uchwałą dla terenów eksploatacji kruszywa wynosi 30% różnicy powstałej między wartością gruntów przed i po zmianie planu zagospodarowania przestrzennego. Powyższe regulacje w ocenie organu odwoławczego, uprawiały Wójta Gminy G. do naliczenia

p. M. jednorazowej opłaty z tytułu wzrostu wartości nieruchomości po uchwaleniu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego i zbyciu należącej do nich nieruchomości, objętej tymże planem.

Odnosząc się do zarzutu braku dostępu do operatu szacunkowego, na podstawie którego została naliczona opłata planistyczna, organ wskazał, iż aktach sprawy znajduje się zawiadomienie z dnia 27 czerwca 2007r. nr [...]

o możliwości zapoznania się przez stronę z zebranymi w sprawie materiałami dowodowymi, w terminie 7 dni od daty otrzymania zawiadomienia. Odbiór powyższego zawiadomienia odwołujący się potwierdził własnoręcznym podpisem

w dniu 29 czerwca 2007r. Za pozbawiony podstaw, Kolegium uznało również zarzut braku odpowiedzi Wójta Gminy G. na wniosek skarżącego z dnia 6 lipca

2007 r., albowiem pismem z dnia 18 czerwca 2007 r. Wójt poinformował go o braku podstaw do umorzenia przedmiotowego postępowania, a pismo to p. M. odebrał w dniu 19 czerwca 2007 r.

Skargę na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Ł. wywiódł W. M. Powyższej decyzji zarzucił naruszenie:

a) art. 73 §1 k.p.a. w sprawie uniemożliwienia stronie przeglądania akt sprawy;

b) art. 244 §1 k.p.a. w sprawie terminów załatwiania wniosków;

c) art. 245 k.p.a. w sprawie terminów załatwiania wniosków;

d) art. 156 §1 pkt.2 k.p.a. stwierdzającego nieważność decyzji, która wydana została bez podstawy prawnej lub z rażącym naruszeniem prawa;

e) art. 156 §1 pkt.5 k.p.a. stwierdzającego nieważność decyzji, która była niewykonalna w dniu jej wydania i jej niewykonalność ma charakter stały.

Wskazując na powyższe wniósł o stwierdzenie nieważności zaskarżonej decyzji oraz zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych.

W uzasadnieniu skarżący wskazał, iż należącą do niego działkę oznaczoną numerem geod.[...], sprzedał w dniu [...] października 2004r. na rzecz S. Z., za kwotę [...] zł. Kupujący nabył tą nieruchomość, ponieważ był zainteresowany użytkami rolnymi, a nie możliwością wydobywania kruszywa. Podkreślił, iż ww. działka rolna została sprzedana pod działalność rolniczą, według cen za działki rolne, a zmiana przeznaczenia tejże nieruchomości w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego nie miała żadnego wpływu na warunki transakcji. Dodatkowo podniósł, iż wyliczona przez Wójta kwota opłaty jest niewspółmierna i wynosi ponad połowę ceny uzyskanej ze sprzedaży tejże działki. Ponadto stosownie do treści art. 37 pkt.6 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, opłata planistyczna powinna być ustalona bezzwłocznie po otrzymaniu wypisu aktu notarialnego, a w przedmiotowej sprawie opłata została wyliczona po trzech latach od sprzedaży. Skarżący wskazał jednocześnie, iż w dniu 7 lipca 2007 r. złożył w Urzędzie Gminy w G. ponowny wniosek o umorzenie postępowania i jednocześnie zwrócił się o udostępnienie mu operatu szacunkowego, na podstawie którego została wyliczona opłata planistyczna. Organ odmówił jednak wglądu do tego dokumentu, jak i innych dokumentów dotyczących sprawy, pomimo, iż – zdaniem skarżącego - był do ostatni dzień wyznaczony przez organ na zapoznanie się przez stronę z materiałem dowodowym zgromadzonym w sprawie. Podsumowując podkreślił, iż decyzja ustalająca opłatę planistyczną została wydana w dniu [...] lipca 2007r., a zatem przed upływem terminu wyznaczonego stronie na zapoznanie się z aktami sprawy.

W odpowiedzi na skargę Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Ł. nie podzieliło zarzutów skarżącego, podtrzymując stanowisko przedstawione

w zaskarżonej decyzji i wnosząc o oddalenie skargi jako niezasadnej.

W uzupełnieniu organ podkreślił, iż skarżący nie wnosił żadnych zastrzeżeń do wysokości, podstawy i sposobu naliczenia opłaty planistycznej, a decyzja wymierzająca wysokość tej opłaty została wydana w siódmym dniu od daty otrzymania przez skarżącego zawiadomienia o możliwości zapoznania się

z zebranym materiałem dowodowym, lecz po jego wizycie w Urzędzie Gminy, co potwierdza sporządzona w dniu 6 lipca 2007r. – notatka urzędowa.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku zważył, co następuje:

Stosownie do dyspozycji art. 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269), dalej p.p.s.a., sądy administracyjne właściwe są do badania zgodności z prawem zaskarżonych aktów administracyjnych. Sąd nie może opierać tej kontroli na kryterium słuszności lub sprawiedliwości społecznej. Uwzględnienie skargi następuje tylko w przypadku stwierdzenia przez Sąd naruszenia przepisów prawa materialnego lub przepisów kodeksu postępowania administracyjnego w stopniu mającym istotny wpływ na wynik sprawy (art. 145 §1 pkt.1 p.p.s.a.).

W rozpoznawanej sprawie tego rodzaju wady i uchybienia nie wystąpiły, wobec czego skarga nie mogła być uwzględniona.

Odnosząc się do zarzutów skargi stwierdzić należy, że dotyczą one, jedynie, naruszenia przepisów postępowania administracyjnego, które, w ocenie Sądu,

nie znajdują potwierdzenia w jego przebiegu.

Zgodnie z treścią przepisu art. 10 ust. 1 kpa, przed wydaniem decyzji pierwszoinstancyjnej, Skarżący był dwukrotnie powiadamiany przez organ

o możliwości składania wniosków i uwag (pismo z dnia 31 maja 2007 r. doręczone Skarżącemu 1 czerwca 2007 r.; zawiadomienie z dnia 27 czerwca 2007 r. doręczone 29 czerwca 2007 r.). Z notatki urzędowej pracownika Urzędu Gminy w G. wynika, że w dniu 6 lipca 2007 r. Skarżący zgłosił się do Urzędu w celu złożenia ponownego wniosku o umorzenie postępowania i istotnie wniosek taki złożył.

Skarżący nie żądał wglądu do akt sprawy i nie był wówczas zainteresowany treścią operatu szacunkowego. Wobec powyższego, czynienie zarzutu w skardze do Sądu o nieudostępnieniu Skarżącemu akt sprawy do wglądu, nie zasługuje na wiarę tym bardziej, że dopiero w dniu 6.08.2007 r. (a więc po otrzymaniu decyzji organu

I i II instancji) p. W. M. złożył "podanie" o przesłanie mu kopii operatu szacunkowego, który został mu doręczony. Skarżący w piśmie z dnia 6.08.2007 r. ani też w odwołaniu do Samorządowego Kolegium Odwoławczego nie wspomina, by odmówiono mu, podczas pobytu w Urzędzie Gminy w G. w dniu 6 lipca

2007 r., przeglądania akt sprawy. Stąd też nie ma podstaw do uznania, że organ naruszył przepis art. 73 § 1 kpa. Podkreślić należy, iż skarżący, dysponując kopią operatu szacunkowego na około 3 tygodnie przed złożeniem skargi do Sądu,

w skardze nie zawarł jednakże żadnego zarzutu merytorycznego wobec treści operatu, co świadczyć może jedynie o braku uwag do wyceny nieruchomości dokonanej przez rzeczoznawcę majątkowego.

Zarzucając organowi I instancji naruszenie art. 244 i 245 kpa. Skarżący zdaje się upatrywać nieterminowości rozpatrzenia sprawy w tym, że Wójt Gminy G., pomimo kilkakrotnie składanych przez Skarżącego wniosków o umorzenie postępowania, takiego orzeczenia nie wydał, zaś przesłał jedno pismo informujące

o braku podstaw do umorzenia postępowania.

Jak słusznie twierdzi Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Ł.

w odpowiedzi na skargę, tego rodzaju zarzuty są bezpodstawne, skoro postępowanie zostało zakończone decyzją. Wskazać także należy, że forma rozstrzygnięcia

w danej sprawie zależy od organu i charakteru sprawy, nie zaś od woli skarżącego, dla którego umorzenie postępowania było korzystne.

Za chybiony Sąd uznaje zarzut naruszenia art. 156 § 1 ust. 2 i ust. 5 kpa. Skarżący wymienia tu przesłanki nieważności decyzji: brak podstawy prawnej, rażące naruszenie prawa oraz niewykonalność decyzji. Przesłanki te nie zachodzą

w sprawie niniejszej.

Zarówno w decyzji Wójta Gminy G. z dnia [...] lipca 2007 r. została wskazana pełna podstawa prawna tj. art. 36 ust. 4, art. 37 ust. 1 i 6 ustawy z dnia

27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym w związku z § 16 pkt 1 uchwały Rady Gminy nr [...] z dnia [...] grudnia 2002 r., jak też organ

II instancji słusznie powołał art. 138 § 1 pkt 1 kpa gdyż decyzję organu I instancji utrzymał w mocy.

Skarżący nie uzasadnił, natomiast, w czym upatruje "niewykonalności" decyzji. Sądzić by należało, iż chodzi o brak możliwości zapłaty, nałożonej decyzją, opłaty planistycznej. Nie jest to jednak kwestia należąca do meritum sprawy niniejszej. Wskazać skarżącemu należy, iż instytucja rozłożenia należności na raty czy też jej umorzenia pozostają aktualne, lecz w odrębnych, ewentualnie następnych postępowaniach administracyjnych.

Poza zarzutami skargi, Sąd nie dopatrzył się naruszenia przepisów prawa materialnego w zaskarżonej decyzji, które mogłyby mieć istotny wpływ na wynik sprawy.

Zgodnie z treścią art. 36 ust. 4 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu

i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2003 r. nr 80, poz. 717 z późn. zm.), Wójt Gminy G. miał obowiązek nałożenia na Skarżącego tzw. opłaty planistycznej, ponieważ wskutek zmiany planu miejscowego zmieniło się przeznaczenie działki nr [...] z rolnej na teren pod eksploatację kruszywa, a w związku z tym wzrosła wartość tej nieruchomości, co dokładnie obrazuje operat szacunkowy będący podstawą naliczania opłaty.

Zasady ustalania i naliczania opłaty z tytułu wzrostu wartości nieruchomości zostały wyjaśnione Skarżącemu w uzasadnieniu decyzji zarówno organu I,

jak i II instancji. Przyjęcie, iż nastąpił wzrost wartości nieruchomości wskutek zmiany planu miejscowego jest kategorią obiektywną, wynikającą z przepisów prawa, co oznacza, że organ nie miał podstaw, by dokonywać ustalenia stanu faktycznego w oparciu o treść umowy kupna – sprzedaży, zawartej w dniu [...] października 2004 r. pomiędzy W. i S. M., a S. Z., zaś otrzymana przez Skarżącego kwota za sprzedaż gruntu jest indywidualną sprawą stron umowy.

Jeżeli skarżący uważał, że działka o nr [...] nadaje się nadal pod uprawy rolne (chociaż kilka lat wcześniej ubiegał się zmianę jej przeznaczenia na teren eksploatacji kruszywa) to winien wnieść odpowiednie uwagi do Urzędu Gminy w toku prac planistycznych, natomiast obecnie plan miejscowy uchwalony przez Radę Gminy G. obowiązuje już od [...] stycznia 2003 r. i nie może być kwestionowany w niniejszej sprawie.

Opłaty na rzecz gminy, z tytułu wzrostu wartości nieruchomości, mogą być naliczane w przypadku zbycia nieruchomości (której wartość wzrosła wskutek zmiany planu miejscowego) w terminie 5 lat od początkowej daty obowiązywania planu miejscowego. Zaskarżona decyzja mieści się w tym terminie i pozostaje w zgodzie

z przepisem art. 37 ust. 4 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Gdyby nawet przyjąć, za uzasadniony, zarzut Skarżącego, że decyzją nie została wydana "bezzwłocznie" po otrzymaniu przez gminę wypisu aktu notarialnego, to

to uchybienie wynikające z art. 37 ust. 6 w/w ustawy, w ocenie Sądu, nie miało wpływu na merytoryczną stronę rozstrzygnięcia, nie było błędem istotnym.

Mając na względzie powyższe okoliczności i na podstawie art. 151 ustawy

z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. nr 153, poz. 1270 ze zm.)orzeczono jak w sentencji.