drukuj    zapisz    Powrót do listy

6050 Obowiązek meldunkowy, Ewidencja ludności, Wojewoda, oddalono skargę, II SA/Bd 387/13 - Wyrok WSA w Bydgoszczy z 2013-06-12, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

II SA/Bd 387/13 - Wyrok WSA w Bydgoszczy

Data orzeczenia
2013-06-12 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2013-04-10
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy
Sędziowie
Elżbieta Piechowiak
Jerzy Bortkiewicz /przewodniczący/
Renata Owczarzak /sprawozdawca/
Symbol z opisem
6050 Obowiązek meldunkowy
Hasła tematyczne
Ewidencja ludności
Sygn. powiązane
II OSK 2843/13 - Wyrok NSA z 2015-06-23
Skarżony organ
Wojewoda
Treść wyniku
oddalono skargę
Powołane przepisy
Dz.U. 2006 nr 139 poz 993 art. 15 ust. 2
Ustawa z dnia 10 kwietnia 1974 r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych - tekst jedn.
Sentencja

Dnia 12 czerwca 2013 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Jerzy Bortkiewicz Sędziowie: sędzia WSA Renata Owczarzak (spr.) sędzia WSA Elżbieta Piechowiak Protokolant: Krzysztof Cisewski po rozpoznaniu w II Wydziale na rozprawie w dniu 12 czerwca 2013 roku sprawy G. Ś. i S. Ś. na decyzję Wojewody [...] z dnia [...] r., nr [...] w przedmiocie wymeldowania z miejsca pobytu stałego oddala skargę.

Uzasadnienie

II SA/Bd 387/13

Uzasadnienie

Decyzją z dnia [...] Wójt Gminy [...], na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 10 kwietnia 1974 r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych (tekst jedn. Dz. U. z 2006 r., Nr 139, poz. 993 z późn. zm.), oraz art. 104 § 1 Kodeksu postępowania administracyjnego (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r., Nr 98, poz. 1071 z późn. zm.), orzekł o odmowie wymeldowania J. B. z pobytu stałego w miejscowości [...].

W uzasadnieniu podjętego rozstrzygnięcia orzekający organ podniósł, iż w dniu 5 kwietnia 2012 r. do siedziby organu wpłynął wniosek G. i S. Ś., zam. [...] nr [...] w sprawie wymeldowania J. B. z dotychczasowego miejsca pobytu stałego w miejscowości[...]. W uzasadnieniu wnioskodawcy wskazali, że Pan B., mimo iż od długiego czasu nie zamieszkuje w przedmiotowym lokalu, nie dopełnił obowiązku meldunkowego - wymeldowania się z pobytu stałego, a aktualne miejsca przebywania Pana J. B. jest wnioskodawcom nieznane.

W toku postępowania wyjaśniającego ustalono, że wnioskodawcy są właścicielami gospodarstwa rolnego wraz z budynkiem mieszkalnym w miejscowości[...], natomiast J. B. jest przyrodnim bratem właściciela, osobą chorą od urodzenia - częściowo ubezwłasnowolnioną (postanowienie Sądu Wojewódzkiego w [...] z dnia[...]). W miejscowości [...] zameldowany został na pobyt stały w dniu 27 stycznia 1959 r. Budynek mieszkalny wraz z nieruchomością stanowiły wówczas własność jego matki i ojczyma. Po śmierci matki w/w został ustanowiony jej spadkobiercą w 1/5 części gospodarstwa. Od tej pory gospodarstwo prowadziło jego rodzeństwo, a on w nim nadal zamieszkiwał i zajmował wówczas samodzielnie jeden pokój w budynku mieszkalnym, z którego miał swobodny dostęp do reszty domu. Stosunki pomiędzy stronami były na tyle poprawne, że postanowieniem z dnia [...] r. Sąd Rejonowy w [...] (wydanym w sprawie[...]) zezwolił na sprzedaż jego udziału w gospodarstwie S. Ś. Pan B. nadal zamieszkiwał w miejscowości [...]nr[...], a wnioskodawca w okresie od 29.06.1999 r. do 1.03.2010 r. pełnił obowiązki jego kuratora.

Ponadto orzekający organ wskazał, że w związku ze złymi relacjami pomiędzy stronami S. Ś. zrezygnował z pełnienia obowiązków kuratora i jednocześnie zasugerował umieszczenie J. B. w domu pomocy społecznej. Obecnie (na podstawie postanowienia z dnia 19 sierpnia 2010 r. Sądu Rejonowego III Wydział Rodzinny i Nieletnich w [...] funkcję nowego kuratora sprawuje D. S. J. B. do dnia 3 stycznia 2012 r. zamieszkiwał w miejscowości[...], przy czym w 2010 r. dokonano remontu zajmowanego przez niego pokoju polegającego na tym, że zamurowano drzwi prowadzące do wnętrza domu, przez co uniemożliwiono mu korzystanie z kuchni, ubikacji i łazienki. Odcięto również kaloryfer c.o. i wstawiono piec akumulacyjny. W 2010 r. wnioskodawcy wystąpili z powództwem o eksmisję J. B. z w/w mieszkania. Sąd Rejonowy w [...] wyrokiem z dnia [...] oddalił powództwo o eksmisję ze względów społecznych.

Organ I instancji ustalił również, że w dniu 3 stycznia 2012 r. J. B. zabrał niezbędne rzeczy i opuścił mieszkanie w [...] i zamieszkał w [...] w ramach prowadzonego przez Ośrodek [...] programu Mieszkania[...], co potwierdza umowa najmu lokalu mieszkalnego z dnia [...] r., gdzie zameldowany został również na pobyt czasowy, najpierw na okres od 11.01.2012 r. do 12.04.2012 r. a następnie od 13.04.2012 r. do 31.01.2013 r. Wyjaśniono, że Program [...] jest formą pomocy społecznej przygotowującą osoby w nich przebywające, pod opieką specjalistów, do samodzielnego życia. Ponadto na podstawie decyzji Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w [...][...]r. skierowany został do programu Środowiskowego Domu Samopomocy prowadzanego również przez Ośrodek [...] w [...] (na okres od 14.03.2012 r. do 14.06.2012 r.) celem uczestnictwa w zajęciach mających zwiększyć zaradność i samodzielność życiową, a także integracji społecznej.

W dniu 24 kwietnia 2012 r. do organu I instancji wpłynęło pisemne wyjaśnienie D. S. - kuratora strony, w którym oświadczyła, że ze względu na nadchodzącą ostrą zimę i złe warunki mieszkaniowe (brak energii elektrycznej, wody, dostępu do WC) zmuszona była umieścić J. B. w Ośrodku w [...]. Poinformowała również, że ww. ma zamiar powrócić na stałe do mieszkania w [...], a jego pobyt w Ośrodku ma wyłącznie charakter czasowy, oraz że w mieszkaniu pozostały przedmioty i sprzęty stanowiące jego własność. Ponadto J. B. jest w posiadaniu klucza do mieszkania. W zeznaniach z dnia 29 maja 2012 r. oświadczyła, że w celu zabezpieczenia pozostałych w mieszkaniu rzeczy J. B., w dniu wyprowadzki zamontowano zamek do drzwi.

Wnioskodawcy w wyjaśnieniach z dnia 27 kwietnia 2012 r. poinformowali, że całe wyposażenie (tj. sprzęty i urządzenia) znajdujące się w mieszkaniu zajmowanym przez J. B. stanowi ich własność, a jedyne, co pozostawił to śmieci. Ponadto ich zdaniem J. B. nie utrzymuje żadnych więzi z lokalem, nie bywa tam oraz nie posiada klucza do mieszkania, bowiem wskutek awarii został wymieniony zamek do drzwi mieszkania, a D. S. nie odebrała od nich nowego klucza.

Celem wyjaśnienia sprawy na dzień 28 maja 2012 r. wyznaczono oględziny mieszkania J. B., w trakcie których ustalono, że od 13 marca 2012 r. klucz do mieszkania posiadają tylko państwo Ś. W mieszkaniu znajdowały się tylko rzeczy, stanowiące według oświadczenia właścicieli ich własność, a jedyną rzeczą stanowiącą własność J. B. był elektryczny grzejnik olejowy.

W dniu 29 maja 2012 r. kurator J. B. poinformowała organ o niemożliwości stawienia się na wizję lokalną i wyjaśniła, że pan Bytnar opuszczając mieszkanie zabrał ze sobą większość swoich rzeczy osobistych, w mieszkaniu natomiast pozostawił resztę odzieży i bieliznę osobistą. Jako osobę mającą to potwierdzić wskazała Panią S., opiekunkę ww., obecną w czasie wyprowadzki, która w swoich zeznaniach z dnia 13 czerwca 2012 r. potwierdzała, że w dniu wyprowadzki w mieszkaniu pozostały rzeczy osobiste w/w tj. odzież, kurtki, swetry, spodnie, garnitur, pościel oraz sprzęty gospodarstwa domowego: łyżki, widelce, kubki, talerze, deska do krojenia, telewizor, grzejnik oraz meble. Kurator zeznała również, że państwo Ś. nie zawiadomili jej o konieczności wymiany drzwi do mieszkania Pana B. oraz możliwości odbioru nowego klucza.

W toku postępowania organ przesłuchał również świadków, którzy zgodnie potwierdzili, że J. B. od stycznia 2012 r. nie zamieszkuje w miejscowości[...], a przyczyną opuszczenia mieszkania najprawdopodobniej były złe warunki mieszkaniowe, na które Pan B. uskarżał się sąsiadom, oraz że aktualnie przebywa w Ośrodku w[...]. Ponadto świadkowie poinformowali, że z przeprowadzonych z ww. rozmów (mających również miejsce po wyprowadzce) wynika, że w Ośrodku przebywa tylko czasowo, a po jego opuszczeniu zamierza powrócić na stałe do mieszkania nr[...].

Stanowisko w powyższej sprawie zajął również Dyrektor [...] i w pisemnej informacji z dnia 25 maja 2012 r., poinformował, że Pan B. objęty został rocznym pobytem w zespole mieszkań chronionych, mającym na celu zwiększenie jego zaradności i samodzielności życiowej. Zaznaczył również, że istnieje możliwość jego przedłużenia. Ze względu na indywidualne cechy osoby nie jest możliwe określenie z góry terminu ukończenie tego procesu i powrotu do miejsca stałego zameldowania.

W trakcie rozpraw administracyjnych mających miejsce w dniu 21 sierpnia 2012 r. oraz 7 września 2012 r. ustalono, że J. B. raz w miesiącu przywożony jest busem do [...], składa wówczas wizyty sąsiadom. Ponadto, w sierpniu 2012 r. przez okres dwóch tygodni przebywał w odwiedzinach u Pana P. Nigdy jednak nie był w domu u Państwa Ś. Z zeznań D. S. wynikało, że boi się powrotu. W trakcie rozmów z sąsiadami informował, że po zakończeniu rehabilitacji zamierza na stałe powrócić do[...]. Wnioskodawczyni w miesiącu sierpniu, podczas prac w ogrodzie spotkała idącego drogą pana B., który oświadczył jej, że nie zamierza już powrócić do mieszkania w [...].

Mając na uwadze powyższe, organ I instancji stwierdził, iż w niniejszej sprawie bezsporny jest fakt, że J. B. fizycznie opuścił dotychczasowe miejsca pobytu stałego, co uczynił dobrowolnie, ale nie opuścił go trwale, bowiem wyraża chęć powrotu do miejsca pobytu stałego zaraz po zakończeniu rehabilitacji w Ośrodku w [...], gdzie ponadto zameldowany został jedynie na pobyt czasowy. Czasowe zameldowanie w innym miejscu w ocenie organu nie oznacza rezygnacji z zameldowania stałego, gdyż meldunek na pobyt czasowy wskazuje, że osoba dokonująca tego meldunku zamierza powrócić do miejsca, gdzie posiada meldunek na pobyt stały, a pobyt w nowym miejscu nie zawsze traci, (pomimo jego długotrwałości) charakteru czasowego, a zatem nie można przyjąć, iż przekształcił się w pobyt stały. Wskazano, że o zamiarze powrotu do mieszkania świadczą również rzeczy pozostawione i zabezpieczone w mieszkaniu przez J. B., jednak w trakcie prowadzonego postępowania nie udało się ustalić, co stało się ze wskazanymi rzeczami po opuszczeniu przez niego mieszkania.

Ponadto w ocenie organu istotną okolicznością w przedmiocie ustalenia miejsca pobytu stałego J. B. jest decyzja Sądu Rejonowego w [...], który postanowieniem z dnia [...] oddalił powództwo o eksmisję J. B. z miejsca pobytu stałego.

Od decyzji tej G. i S. Ś. złożyli odwołanie, w którym oświadczyli, iż nie zgadzają się z rozstrzygnięciem organu pierwszej instancji oraz wnoszą o uchylenie zaskarżonej decyzji w całości i wydanie decyzji orzekającej o wymeldowaniu, względnie przekazanie sprawy do ponownego rozpatrzenia. Odwołujący się zarzucili wydanej decyzji naruszenie zarówno przepisów prawa procesowego, jak i prawa materialnego, a mianowicie: art. 7 Kpa - poprzez wydanie decyzji w oparciu o niekompletny materiał dowodowy i błędne ustalenie, że zameldowany wyraża chęć powrotu do miejsca stałego pobytu oraz, że w miejscu tym pozostawił jakiekolwiek swoje rzeczy, art. 8 Kpa - poprzez wadliwe prowadzenie postępowania naruszające zaufanie obywateli do organów Państwa, art. 9 i art. 10 Kpa - poprzez niepoinformowanie odwołujących się o okolicznościach faktycznych i prawnych mogących mieć wpływ na ustalenie ich praw i obowiązków w toczącym się postępowaniu oraz art. 15 ust. 2 ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych - poprzez błędną jego wykładnię i uznanie, że w miejscu stałego pobytu znajduje się centrum życiowe zameldowanego i tam zamierza stale on przebywać.

Odwołujący się podnieśli, że adresat decyzji, ani też jego przedstawicielka ustawowa, nie uiszczają na rzecz wnioskodawców żadnych opłat z tytułu ewentualnego zamieszkiwania zameldowanego pod wskazanym adresem. Podnieśli ponadto, że od prawie roku wymieniony mieszka w innym miejscu pobytu, przy czym - jeśli nawet przyjeżdża do [...] (w odwiedziny), nocuje u swoich znajomych, nie zaś w przedmiotowym domu.

Wojewoda [...] po rozpatrzeniu odwołania, decyzją z dnia [...] utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję.

Zdaniem organu odwoławczego, dla wydania rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie konieczne było ustalenie, czy w świetle art. 15 ust. 2 omawianej ustawy - adresat decyzji, mimo iż w dacie zaskarżonej decyzji nie mieszkał w przedmiotowym domu, opuścił go w sposób trwały bez zamiaru powrotu i dalszego zamieszkiwania w nim, podkreślając jednocześnie, że w toku postępowania wyjaśniającego nie była kwestionowana przesłanka dobrowolnego opuszczenia przez zameldowanego ostatniego miejsca pobytu stałego.

Z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika zdaniem Wojewody bezspornie, że w dniu 3 stycznia 2012 r. J. B. wyprowadził się z posiadającego odrębne wejście, lokalu mieszkalnego w domu pod wskazanym adresem i przeniósł się do miejscowości[...], gdzie jako podopieczny Ośrodka [...] przebywa nadal, korzystając z rocznego programu mającego na celu zwiększenie jego zaradności i samodzielności życiowej, najmuje m. in. jeden pokój na warunkach umowy zawartej na czas określony i jednocześnie w miejscu tym posiada zameldowanie na pobyt czasowy (pierwsze zgłoszenie na okres od 11.01.2012 r. do 12.04.2012 r. i drugie zgłoszenie na okres od 13.04.2012 r. do 31.01.2013 r.).

Uwzględniając całokształt ustaleń i ocen dokonanych w trakcie prowadzonego postępowania przez organ pierwszej instancji, organ odwoławczy stwierdził, że dotychczasowe więzi J. B. z przedmiotowym lokalem w [...] nie zostały definitywnie zerwane, oraz że nie nastąpiło trwałe opuszczenie przez niego ostatniego miejsca pobytu stałego, gdyż za takim stanowiskiem przemawiają następujące okoliczności:

Po pierwsze, w toku przedmiotowego postępowania reprezentująca wymienionego kurator, w swoich wyjaśnieniach, składanych także podczas przesłuchania w charakterze strony, kilkakrotnie podtrzymywała stanowisko swojego podopiecznego, że po zakończeniu pobytu we wspomnianym Ośrodku w [...] ma on zamiar powrócić do domu w [...] i mieszkać w nim na stałe. Z wyjaśnień kuratora wynikało również, że umieszczenie zameldowanego w Ośrodku TCC w [...] było uzasadnione koniecznością, a ściślej złymi warunkami mieszkaniowymi, panującymi w pokoju zajmowanym przez wymienionego, oraz nadchodzącą zimą 2012 roku. Fakt ten potwierdzają przesłuchani w sprawie świadkowie, mieszkający po sąsiedzku (Z. P. i U. S.), którym nie można odmówić wiarygodności, oraz dołączony do akt sprawy kwestionariusz rodzinnego wywiadu środowiskowego przeprowadzonego z J. B. w dniu [...]r. przez pracownika Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w [...], w treści którego m.in. szczegółowo przedstawiono sytuację mieszkaniową i rodzinną ww. podopiecznego i zalecono, jako jedną z form pomocy, umieszczenie go w omawianym wyżej Ośrodku TCC.

Po drugie wskazano, że adresat decyzji dokonał zameldowania na pobyt czasowy w [...] przed wszczęciem postępowania w niniejszej sprawie, co pozwala przyjąć, że nie zrobił tego jedynie na potrzeby niniejszego postępowania. W świetle aktualnego orzecznictwa sądowoadministracyjnego, zameldowanie czasowe stanowi dla strony potwierdzenie tego, że dopełniła obowiązki w zakresie ewidencji meldunkowej i dopóki to czasowe zameldowanie nie zostanie uznane za niezgodne z przepisami prawa, tak długo nie może być kwestionowane zameldowanie danej osoby na pobyt stały, z którego nastąpiło wymeldowanie czasowe do innego lokalu.

Czasowy charakter pobytu zameldowanego w Ośrodku TCC w [...] potwierdza w ocenie Wojewody dołączona do akt sprawy umowa najmu lokalu mieszkalnego z dnia 3 stycznia 2012 r., zawarta na czas określony pomiędzy dyrektorem TCC a samym zainteresowanym. Z kolei, pismem z dnia 21 maja 2012 r. dyrektor wspomnianego Ośrodka powiadomił organ gminy, że wymieniony, jako niepełnosprawny, objęty jest rocznym okresem zwiększania zaradności i samodzielności życiowej, przy czym istnieje możliwość przedłużenia tego okresu i jednocześnie pobytu w Ośrodku, zaś jego powrót do miejsca stałego pobytu uzależniony jest od opinii zespołu terapeutycznego, stwierdzającej czy wymieniony jest w stanie samodzielnie egzystować.

Po trzecie, organ odwoławczy podkreślił, że nie bez znaczenia dla rozstrzygnięcia w sprawie ma przywołany wyrok Sądu Rejonowego w [...] z dnia 24 czerwca 2011 r., sygn. akt[...], mocą którego zostało oddalone powództwo G. i S. Ś. przeciwko J. B. o eksmisję, a jak wynika z treści dołączonego do akt sprawy wyroku, w postępowaniu tym uczestniczyła również Gmina [...] w charakterze interwenienta ubocznego. Organ zwrócił uwagę, że w uzasadnieniu wyroku orzekający Sąd stwierdził, iż w aktualnym stanie faktycznym powodom, jako właścicielom nieruchomości położonej w [...], nie przysługuje ochrona, jaką w zakresie granic wykonywania prawa podmiotowego może zapewniać art. 5 K.c., gdyż zachowanie powodów wobec pozwanego przeczy zasadom współżycia społecznego, a sytuacja życiowa pozwanego, jako osoby niepełnosprawnej i ubezwłasnowolnionej częściowo, jest niezwykle trudna i skomplikowana.

Wskazując na powyższe, w ocenie organu drugiej instancji - należy mieć na uwadze treść art. 365 § 1K.p.c., który stanowi, że orzeczenie prawomocne wiąże nie tylko strony i sąd, który je wydał, lecz również inne sądy oraz inne organy państwowe i organy administracji publicznej, a w wypadkach w ustawie przewidzianych także inne osoby. Związanie sentencją powołanego wyżej wyroku oznacza zdaniem Wojewody, że w niniejszej sprawie nie można przyjąć, iż spełnione zostały przesłanki dopuszczające wymeldowanie z pobytu stałego w rozumieniu art. 15 ust. 2 ww. ustawy. Skoro sąd cywilny oddalił powództwo o eksmisję, to również rozstrzygnięcie organu administracji winno być zgodne z tym orzeczeniem, a wymeldowanie adresata decyzji niweczyłoby skutki orzeczenia tego sądu i doprowadziłoby do funkcjonowania sprzecznych ze sobą rozstrzygnięć, co jest rzeczą niedopuszczalną.

W ocenie organu odwoławczego, nie można zgodzić się z zarzutami odwołujących, że zaskarżona decyzji narusza nie tylko przepisy prawa procesowego (art. 7, 8, 9 i 10 Kpa), ale także materialnego (art. 15 ust. 2 ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych), albowiem organ prowadzący sprawę w sposób wyczerpujący zebrał materiał dowodowy i wyjaśnił okoliczności sprawy w sposób przekonujący; nie ma przy tym znaczenia fakt, że w miejscu stałego zameldowania brak jest rzeczy należących do adresata decyzji. Ponadto organ pierwszej instancji prowadził postępowanie w sposób budzący zaufanie jego uczestników do władzy publicznej, skoro, odmiennie jak twierdzą odwołujący się, w toku tego postępowania dopuścił i przeprowadził dowód z zeznań świadków, stosując tryb, o którym mowa w art. 79 § 1 Kpa, a w sytuacji gdy wnioskodawcy wnieśli o ponowne przesłuchanie kilku świadków, żądanie takie uwzględnił. W toku prowadzenia sprawy w ocenie Wojewody organ I instancji zapewnił stronom czynny udział w każdym stadium postępowania, w tym zawiadomił o jego wszczęciu wraz z możliwością złożenia wyjaśnień w sprawie, powiadamiał wielokrotnie strony o możliwości ich udziału w czynnościach postępowania dowodowego, a przed wydaniem decyzji zawiadomił również o zakończeniu postępowania, pouczając je o prawie zapoznania się z aktami sprawy i wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów; jak wynika z analizy akt, strony postępowania, w tym odwołujący się, ze swoich uprawnień dość często korzystały, składając w sprawie pisemne wyjaśnienia oraz wnioski dowodowe, a także żądając wydania kopii określonych dokumentów. Nadto, w treści pisma organu zawiadamiającego o wszczęciu postępowania strony zostały poinformowane o obowiązkach określonych w art. 40 - 41 Kpa, a przed przesłuchaniem stron, także podczas rozprawy, strony były pouczane o prawie odmowy zeznań i odpowiedzi na pytania oraz o odpowiedzialności za fałszywe zeznania (art. 83 § 3 Kpa).

W ocenie organu odwoławczego nie jest zasadny zarzut naruszenia art. 15 ust. 2 ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych, a ustalenia organu pierwszej instancji, że zameldowany nie opuścił lokalu w [...] z zamiarem trwałości tego stanu są prawidłowe, bowiem opuszczając ten lokal dopełnił on obowiązku meldunkowego i w nowym miejscu zgłosił o swoim pobycie czasowym. Skutkiem powyższego, dotychczasowe miejsce stałego pobytu wymienionego nadal stanowi jego centrum życiowe, dokąd zamierza powrócić i stale przebywać.

Nie można w ocenie organu II instancji przyznać racji odwołującym się, kiedy w treści swojego pisma, które wraz z odwołaniem i dołączonym pełnomocnictwem wpłynęło do organu odwoławczego w dniu 11 stycznia 2013 r., przywołując brzmienie art. 15a omawianej ustawy, stwierdzili, że skutkiem istotnej zmiany prawa, pozwalającej na wymeldowanie osoby z miejsca stałego pobytu, pomimo iż osoba ta zamelduje się czasowo w innym miejscu - w obecnym stanie prawnym nie można już podzielić wniosku, że czasowe zameldowanie w innym miejscu nie oznacza rezygnacji z zameldowania stałego. Wojewoda wyjaśnił, że ustawą z dnia 7 grudnia 2012 r. o zmianie ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2012 r. Poz. 1407), której przepisy weszły w życie z dniem 31 grudnia 2012 r., dodano nowy przepis art. 15a, zgodnie z którym - wymeldowania z dotychczasowego miejsca pobytu stałego lub czasowego trwającego ponad 3 miesiące można dokonać podczas zameldowania w nowym miejscu pobytu, wskazując adres dotychczasowego miejsca pobytu, z którego ma nastąpić wymeldowanie (ust. 1), przy czym wymeldowanie następuje na podstawie formularza zgłoszenia pobytu stałego lub formularza zgłoszenia pobytu czasowego trwającego ponad 3 miesiące (ust. 2), zaś osoba meldująca się jest zwolniona z obowiązku przedkładania zaświadczenia, o którym mowa w art. 11 ust. 1 (ust. 3). Przepis ten - mający zastosowanie do czynności ewidencyjnych podejmowanych wyłącznie na podstawie zgłoszenia osoby wykonującej swój obowiązek meldunkowy, jako czynności materialno – technicznej, został wprowadzony przez ustawodawcę w celu umożliwienia osobom meldującym się, automatycznego wymeldowania siebie przy zameldowaniu w nowym miejscu pobytu (dotychczasowa procedura meldunkowa polegała na tym, że najpierw należało wymeldować się w jednym urzędzie, aby dopiero w drugim urzędzie móc zameldować się).

Tymczasem w ocenie organu odwoławczego, w niniejszym postępowaniu, wszczętym z wniosku strony (właściciela), podstawą materialnoprawną jest przepis art. 15 ust. 2 w/w ustawy, który dopuszcza wydanie decyzji administracyjnej w sprawie wymeldowania danej osoby i to niezależnie od tego, czy osoba ta w nowym miejscu pobytu dokonała już zameldowania siebie.

Ponadto wyjaśniono, że w świetle przepisów ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych - wszelkie kwestie sporne pomiędzy stronami postępowania, w tym kwestie natury cywilnoprawnej, jak dla przykładu: zwrot poniesionych lub możliwych do poniesienia w przyszłości kosztów remontu przedmiotowego pokoju oraz jego adaptacji na rzecz zapewnienia m. in. prądu, wody i łazienki, wzajemne rozliczenia z tytułu opłat eksploatacyjnych, ewentualne zawarcie umowy najmu lokalu, powinny być rozstrzygane przed sądem powszechnym, bądź w drodze polubownego załatwienia sprawy.

Podsumowując, zdaniem organu odwoławczego w przedmiotowej sprawie nie ma żadnych wątpliwości, że J. B., mimo iż obecnie nie mieszka pod wskazanym adresem stałego pobytu, nie opuścił go w sposób trwały i definitywny, z wolą koncentracji w innym miejscu pobytu swoich spraw życiowych. Wymieniony bowiem został zameldowany na pobyt czasowy w związku z zaistnieniem uzasadnionej okoliczności określonej w art. 8 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy, a w tej sytuacji nie ma on obowiązku zameldowania się w nowym miejscu, w [...], na pobyt stały i tym samym nie ma obowiązku wymeldowania się z pobytu stałego w[...].

W skardze do sądu G. i S. Ś. wnieśli o uchylenie decyzji organu II instancji, zarzucając:

1. naruszenie normy art. 77 Kpa w zw. z art. 7 Kpa w zw. z art. art. 138 § 2 Kpa poprzez wydanie decyzji w oparciu o nie kompletny materiał dowodowy niewyjaśniający w dostateczny sposób istniejącego w niniejszej sprawie stanu faktycznego, przede wszystkim zaś organ wydający decyzję w niniejszej sprawie błędnie ustalił, iż J. B. wyraża chęć powrotu do miejsca pobytu stałego zaraz po zakończeniu rehabilitacji, oraz że pozostawił on w [...] jakiekolwiek swoje rzeczy,

2. naruszenie normy art. 8 Kpa poprzez wadliwe prowadzenie postępowania, naruszające zaufanie obywateli do organów Państwa; w toku prowadzonego postępowania przed organem I instancji początkowo przesłuchano świadków nie zawiadamiając wnioskodawców o terminie i miejscu przesłuchania tych świadków, następnie wydano zaskarżoną decyzję w oparciu o wskazane zeznania przed organem II instancji,

3. naruszenie normy art. 9 Kpa poprzez niepoinformowanie odwołujących się o okolicznościach faktycznych i prawnych, które mogły mieć wpływ na ustalenie ich praw i obowiązków w toczącym się postępowaniu;

4. naruszenie normy art. 10 Kpa poprzez nie zapewnienie stronom czynnego udziału w każdym postępowaniu przed organem II instancji, a przed wydaniem decyzji nie umożliwienie skarżącym wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań, art. 15 ust. 2 ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych z dnia 10 kwietnia 1974 r. (t. j. z 2006 r. Dz. U. Nr 139, poz. 993) poprzez błędną jego wykładnię i w konsekwencji przyjęcie, iż J. B. wyraża chęć powrotu do miejsca pobytu stałego zaraz po zakończeniu rehabilitacji oraz, że pozostawił on w [...] jakiekolwiek swoje rzeczy oraz to tam znajduje się jego "centrum życiowe" i tam zamierza stale przebywać.

W uzasadnieniu podniesionych zarzutów skarżący wskazali, że J. B. stale zamieszkuje w [...]; tam znajdują się wszystkie jego rzeczy i tam koncentrują się jego czynności życiowe. Ponadto nie chce wrócić do[...], co potwierdził wielokrotnie, zarówno w rozmowach z G. Ś., jak i z U. S. oraz z panem S. Okoliczność powyższa znajduje potwierdzenie w protokole z rozprawy administracyjnej z dnia 21 sierpnia 2012 r.

W świetle powyższego zasadnym w ocenie skarżących staje się twierdzenie, iż organ doszedł do błędnych wniosków, w oderwaniu od rzeczywistego stanu faktycznego, dokonując przy tym sprzecznych ustaleń ze stanem faktycznym. Uznając, iż J. B. nie podlega obowiązkowi wymeldowania, organ tym samym w ocenie skarżących naruszył normę zawartą w art. 15 ust. 2 ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych poprzez błędną jego wykładnię i w konsekwencji przyjęcie, iż J. B. wyraża chęć powrotu do miejsca pobytu stałego zaraz po zakończeniu rehabilitacji, oraz że pozostawił on w [...] jakiekolwiek swoje rzeczy i to tam znajduje się jego "centrum życiowe" i tam zamierza stale przebywać.

Zdaniem skarżących lokal w [...] przestał być centrum spraw życiowych J. B., co potwierdzają przeprowadzone oględziny w wyniku których ustalono, że w lokalu brak jest jakichkolwiek jego rzeczy, a wszystkie wskazane okoliczności świadczą o braku skoncentrowania spraw życiowych w danym lokalu, przy czym nie bez znaczenia jest również fakt, iż ani J. B., ani jego przedstawicielka ustawowa nie uiszczają na rzecz Państwa Ś. żadnych opłat z tytułu ewentualnego zamieszkiwania przez Pana B. w mieszkaniu w W., a okoliczność ta również świadczy, iż J. B. zrezygnował z zamieszkiwania w przedmiotowym lokalu.

Zarzucono ponadto, że organ przeprowadził postępowanie w sposób wadliwy, nie wyjaśnił szeregu kwestii mających zasadnicze znaczenie dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy, a mimo to wydał niekorzystną dla odwołujących się decyzję naruszającą zaufanie obywateli do organów Państwa. Ponadto zwrócono uwagę, że organ I instancji przesłuchał świadków nie zawiadamiając wnioskodawców o terminie i miejscu przesłuchania tych świadków, nie pozwalając wnioskodawcom aktywnie uczestniczyć w postępowaniu administracyjnym, a następnie wydał zaskarżoną decyzję w oparciu o wskazane zeznania świadków.

Wojewoda [...] w ocenie skarżących naruszył ponadto normę zawartą w art. 10 Kpa poprzez nie zapewnienie stronom czynnego udziału w postępowaniu przed organem II instancji, gdyż przed wydaniem decyzji skarżącym, nie umożliwiono wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań.

Ponadto skarżący oświadczyli, że przed wdaniem decyzji przez Wojewodę [...] chcieli złożyć wnioski dowodowe oraz chcieli się wypowiedzieć co do materiału dowodowego, jednak zostali pozbawieni tego prawa. Podnieśli przy tym, że J. B. pomimo zakończenia rehabilitacji i związanego z tym pobytu w [...], przed wydaniem zaskarżonej decyzji nie dokonał nowego zameldowania ani na pobyt stały, ani czasowy.

W odpowiedzi na skargę organ, nie znajdując podstaw do jej uwzględnienia, wniósł o jej oddalenie wskazując, że po ponownej analizie akt sprawy nie znalazł podstaw do zmiany zaskarżonej decyzji, ponieważ została ona podjęta zgodnie ze stanem faktycznym oraz w oparciu o obowiązujące przepisy prawa.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

W rozpatrywanej sprawie podstawę materialnoprawną oceny podstaw do wymeldowania J. B. stanowił art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 10 kwietnia 1974 r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych (Dz. U. z 2006 r., Nr 139, poz. 993 ze zm.). Zgodnie z treścią tego przepisu organ gminy wydaje na wniosek właściciela lub innego podmiotu dysponującego tytułem prawnym do lokalu lub z urzędu decyzję w sprawie wymeldowania osoby, która opuściła miejsce pobytu stałego lub czasowego trwającego ponad 3 miesiące i nie dopełniła obowiązku wymeldowania się. Pobytem stałym jest zamieszkanie w określonej miejscowości pod oznaczonym adresem z zamiarem stałego przebywania (art. 6 ust. 1 cyt. ustawy). Uznanie pobytu za stały uzależnione jest od łącznego spełnienia określonych przez ustawodawcę przesłanek: faktycznego przebywania pod określonym adresem oraz jednoczesnego zamiaru stałego pobytu w tym miejscu połączonego z wolą koncentracji w nim swoich spraw życiowych. Uwzględniając zarówno elementy przedmiotowe jak i podmiotowe określone w art. 6 ustawy, przyjąć należy, iż stanowiące hipotezę przepisu art. 15 ust. 2 ustawy "opuszczenie miejsca pobytu stałego", nie oznacza jedynie fizycznego przebywania w miejscu innym, niż miejsce pobytu stałego. Dla zaistnienia przesłanki "opuszczenia miejsca pobytu stałego" konieczne jest, aby fizycznemu przebywaniu osoby w innym miejscu, towarzyszyła wola opuszczenia dotychczasowego miejsca pobytu oraz zamiar stałego związania się z tym innym miejscem, urządzenia w nim swego trwałego centrum życiowego. Dla oceny zamiaru istotne znaczenie ma natomiast to, czy okoliczności faktyczne potwierdzają wolę osoby, czy też pozostają z nią w sprzeczności.

O zajściu przesłanki opuszczenia miejsca stałego pobytu można mówić wtedy, gdy całokształt zachowań osoby zameldowanej w danym lokalu wskazuje na to, że lokal ten przestał być miejscem koncentracji jej życiowych interesów. W orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego utrwalił się pogląd, że przesłanka opuszczenia dotychczasowego miejsca pobytu stałego w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy jest spełniona, jeżeli opuszczenie to ma charakter trwały i jest dobrowolne (wyrok NSA z dnia 23 kwietnia 2001 r., sygn. akt V SA 3169/00).

O opuszczeniu miejsca stałego pobytu można mówić tylko wtedy, gdy dana osoba fizyczna nie przebywa w określonym lokalu i ma zamiar opuszczenia tego lokalu na stałe. Rezygnacja z przebywania w lokalu może nastąpić w sposób wyraźny - poprzez złożenie stosownego oświadczenia, ale również w sposób dorozumiany - poprzez zachowanie, które w sposób nie budzący wątpliwości wyraża wolę osoby skoncentrowania swojej aktywności życiowej w innym miejscu.

W ocenie Sądu organy prawidłowo orzekły o odmowie wymeldowania uczestnika z pobytu stałego w miejscowości [...]. Ze zgromadzonego w postępowaniu wyjaśniającym materiału dowodowego wynika, iż wnioskowany do wymeldowania uczestnik nie opuścił miejsca pobytu stałego w sposób uzasadniający jego wymeldowanie. Opuszczenie lokalu wynikało z konieczności zapewnienia uczestnikowi godziwych warunków egzystencji i skorzystania z programu mającego zwiększyć jego zaradność i samodzielność, gdyż jest on osobą częściowo ubezwłasnowolnioną i korzysta z pomocy Ośrodka[...]. Organ prawidłowo ustalił, że więzi z lokalem, w którym jest on zameldowany na pobyt stały nie zostały definitywnie zerwane i opuszczenie nie ma charakteru trwałego. Organ swoje stanowisko oparł na zeznaniach świadków, potwierdzających konieczność czasowego opuszczenia lokalu z powodu złych warunków mieszkaniowych i nadchodzącej zimy 2012 r. Ponadto w nowym miejscu pobytu, uczestnik zameldowany jest na pobyt czasowy. Potwierdza to umowa najmu zawarta na czas oznaczony i fakt objęcia niepełnosprawnego programem terapeutycznym.

Organy trafnie ustaliły, opierając się na zeznaniach świadków, że po opuszczeniu przedmiotowej nieruchomości J. B. nie przeniósł centrum swych spraw życiowych do innego miejsca. Ponadto próby eksmisji uczestnika przez skarżących nie powiodły się. Prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w [...] z 24 czerwca 2011 r. sygn. akt [...] oddalono powództwo G. i S. Ś. o eksmisję J. B., wskazując na zachowania powodów, które sprzeniewierzają się zasadom współżycia społecznego wobec niepełnosprawnego i ubezwłasnowolnionego częściowo pozwanego. Rozstrzygając niniejszą sprawę, organ odwołał się do art. 365 § 1 K.p.c., stanowiącego o konieczności związania prawomocnym orzeczeniem także organów administracji publicznej i wskazał również jako przeszkodę do orzeczenia wymeldowania na fakt, że przeciwne rozstrzygnięcie doprowadziłoby do funkcjonowania w obrocie sprzecznych ze sobą rozstrzygnięć.

W ocenie Sądu organy administracji orzekające w niniejszej sprawie dopełniły obowiązków wynikających z art. 7, art. 77 § 1 i art. 107 § 3 k.p.a. W toku postępowania administracyjnego organy w prawidłowy sposób zebrały i rozpatrzyły materiał dowodowy, jak również wyłożyły swoje stanowisko w uzasadnieniach decyzji. Sąd w pełni aprobuje stanowisko organu w przedmiocie ustosunkowania się do zarzutów formalnych, zgłaszanych przez skarżących. Sąd nie dostrzegł, by organ II instancji dopuścił się naruszenia przepisów postępowania.

Zarzuty formalne mogą być uwzględnione, gdyby miały wpływ na wynik rozstrzygnięcia. Nie można zgodzić się ze stwierdzeniem skarżących, że materiał dowodowy jest niekompletny. Organy zgromadziły dowody wystarczające dla oceny wystąpienia przesłanek istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy. Postawa skarżących miała duży wpływ na warunki przebywania w przedmiotowym lokalu uczestnika, stąd twierdzenie, że J. B. nie wyraża chęci powrotu po zakończeniu rehabilitacji, nie jest wynikiem braku woli powrotu do miejsca stałego zameldowania jako miejsca koncentracji swoich spraw życiowych. Jak słusznie zwrócił uwagę organ, warunki przebywania uczestnika jako osoby niepełnosprawnej w spornym lokalu były trudne, na co wskazywali świadkowie. Nie ma też podstaw do uwzględniania zarzutów o wadach prowadzonego postępowania, gdyż nie można stwierdzić, by miały one wpływ na wynik postępowania. Ewentualne niedociągnięcia proceduralne dotyczące przesłuchania świadków zostały usunięte przez organ I instancji. Ponadto uwzględniono wniosek o ponowne przeprowadzenie dowodów z zeznań m.in. D. S., K. S. i innych (k 105) w obecności skarżących (protokół rozprawy z 21 sierpnia i 7 września 2012 r. - k 127 i k 142). Materiał dowodowy był pełny, został wszechstronnie przeanalizowany a skarżący nie wskazali jakie jeszcze ewentualne dowody chcieliby zgłosić i na jaką okoliczność. W tych warunkach zarzuty o naruszenie przepisów procedury nie zasługują na uwzględnienie.

Skarżący nie wyjaśnili na czym polegało niepoinformowanie o okolicznościach faktycznych i prawnych, które mogły mieć wpływ na wynik postępowania, będąc przy tym reprezentowani przez profesjonalnego pełnomocnika i pouczeni o przysługujących im prawach. Podobnie w sprawie zarzutu naruszenia art. 10 k.p.a. Pismem z 17 lipca 2012 r. byli informowani o możliwości zapoznania się i wypowiedzenia w sprawie zebranego materiału dowodowego. Nie mają wpływu na wynik rozstrzygnięcia rozliczenia za pobyt uczestnika w lokalu.

Nie ma też wpływu na wynik rozstrzygnięcia powołanie się przez skarżących na art. 15 a ustawy. Organ dokonał prawidłowej wykładni tego przepisu, którą Sąd podziela.

W tym stanie rzeczy, na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2012 r., poz. 1270 ze zm.) należało skargę oddalić, gdyż zaskarżona decyzja odpowiada prawu.



Powered by SoftProdukt