Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych
|
drukuj zapisz |
6048 Status zakładu pracy chronionej, , Minister Gospodarki Pracy i Polityki Społecznej, Oddalono skargę, VI SA/Wa 2224/04 - Wyrok WSA w Warszawie z 2005-05-30, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA
VI SA/Wa 2224/04 - Wyrok WSA w Warszawie
|
|
|||
|
2004-12-15 | |||
|
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie | |||
|
Grażyna Śliwińska /przewodniczący/ Izabela Głowacka-Klimas Piotr Borowiecki /sprawozdawca/ |
|||
|
6048 Status zakładu pracy chronionej | |||
|
II GSK 270/05 - Wyrok NSA z 2006-03-02 | |||
|
Minister Gospodarki Pracy i Polityki Społecznej | |||
|
Oddalono skargę | |||
Sentencja
Sygn. akt VI SA/Wa 2224/04 W Y R O K W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Dnia 30 maja 2005 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia Sędziowie : Asesor Piotr Borowiecki WSA Protokolant: po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 30 maja 2005r. sprawy ze skargi R. S., prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą [...] z siedzibą w B. na decyzję Ministra Polityki Społecznej z dnia [...] września 2004 r. nr [...] w przedmiocie stwierdzenia utraty statusu zakładu pracy chronionej. oddala skargę |
||||
Uzasadnienie
Zaskarżoną decyzją z dnia [...] września 2004 r., Nr [...], Minister Polityki Społecznej, po rozpatrzeniu odwołania R. S., prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą [...] z siedzibą w B. od decyzji Wojewody [...] z dnia [...] lipca 2004 r., Nr [...] - utrzymał zaskarżoną decyzję organu I instancji w mocy. Z akt sprawy wynika, iż skarżący przedsiębiorca wywiązując się z obowiązku wynikającego z art. 30 ust. 4 pkt 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. z 1997 r. Nr 123, poz. 776 ze zm.) – przedłożył Wojewodzie [...] informację za I półrocze 2003 r., dotyczącą spełniania warunków określonych w art. 28 i art. 33 ust. 1 i 3 cyt. ustawy, wraz z informacją o zmianach dotyczących spełniania tych warunków. W związku z faktem, iż z informacji złożonej przez skarżącego wynikało, że strona nie wywiązała się z obowiązku określonego w art. 33 ust. 3 pkt 2, 4 i 5 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, [...] Urząd Wojewódzki w piśmie z dnia [...] sierpnia 2003 r. zawiadomił o powyższych nieprawidłowościach Urząd Skarbowy w B. celem przeprowadzenia stosownej kontroli na podstawie art. 33 ust. 6 w/w ustawy. Wojewoda [...] wezwał ponadto stronę skarżącą do złożenia wyjaśnień dotyczących realizacji obowiązku określonego w art. 33 ust. 3 pkt 2, 4 i 5 przedmiotowej ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. Pismem z dnia [...] stycznia 2004 r., nr [...], Urząd Skarbowy w [...] poinformował Wojewodę [...], iż w wyniku przeprowadzonej kontroli realizacji warunków ustawowych organ kontroli stwierdził, że skarżący pracodawca w badanym okresie, tj. od dnia [...] stycznia 2003 r. do dnia [...] czerwca 2003 r., nie prowadził rachunku bankowego zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych (ZFRON). Z informacji Urzędu Skarbowego w [...] wynikało ponadto, że środki na w/w fundusz nie były również przekazywane na rachunek podstawowy zakładu. Z oświadczenia wniesionego przez pracodawcę do protokołu kontroli wynikało, iż rachunek bankowy ZFRON jest prowadzony od dnia [...] września 2003 r., co potwierdza załączona do protokołu umowa rachunku bankowego zawarta w dniu [...] września 2003 r. pomiędzy stroną skarżącą a [...] S.A. – Oddział w [...], w której strony umowy ustaliły cel i zasady funkcjonowania rachunku pomocniczego jako "Fundusz Rehabilitacyjny". Z informacji przekazanej przez Urząd Skarbowy w [...] wynikało, że skarżący pracodawca nie wniósł zastrzeżeń oraz wyjaśnień do protokołu z przeprowadzonej kontroli realizacji warunków określonych w art. 33 cyt. ustawy. W związku z powyższymi ustaleniami Wojewoda [...] zawiadomieniem z dnia [...] lutego 2003 r., nr [...], poinformował stronę skarżącą, iż wszczął z urzędu postępowanie w sprawie spełniania przez pracodawcę prowadzącego [...] z siedzibą w B. warunków określonych w art. 28 i art. 33 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. W zawiadomieniu tym organ wezwał skarżącego do przedłożenia w terminie 7 dni stosownych materiałów dowodowych, tj.: informacji za II półrocze 2003 r. dotyczące spełniania warunków określonych w cyt. ustawie według stosownego wzoru. W odpowiedzi na powyższe zawiadomienie strona skarżąca w dniu [...] lutego 2004 r. przesłała stosowny materiał, zaś ostatecznie w pismach z dnia [...] marca 2004 r. oraz z dnia [...] marca 2004 r. wyjaśniła, iż odrębny rachunek bankowy dla środków ZFRON został otwarty dnia [...] września 2003 r. Z wyjaśnień skarżącego wynikało, iż otwarcie z opóźnieniem odrębnego rachunku bankowego było wynikiem przeoczenia pracownika odpowiedzialnego za sprawy bankowo-księgowe firmy, oraz że środki ZFRON, które winny być przekazywane na odrębne konto znajdowały się na koncie firmy w wysokości zgodnej z dokonywanymi odpisami. W oparciu o zabrany materiał dowodowy Wojewoda [...] wydał w dniu [...] lipca 2004 r. decyzję Nr [...], na mocy której – działając na podstawie przepisu art. 30 ust. 3 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych w zw. z art. 163 k.p.a. – stwierdził utratę z dniem [...] lipca 2002 r. statusu zakładu pracy chronionej przez R. S., prowadzącego [...] z siedzibą w B. W uzasadnieniu organ I instancji stwierdził, iż zgodnie z art. 30 ust. 3 w/w ustawy, w jej wcześniejszym brzmieniu, wojewoda zobowiązany był do podjęcia decyzji stwierdzającej utratę przyznanego skarżącemu statusu zakładu pracy chronionej, w razie niespełnienia m.in. obowiązku wskazanego w art. 33 ust. 3 ustawy, tj. obowiązku prowadzenia rachunku bankowego dla wyodrębnionych środków z zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych w wysokości 10% z przeznaczeniem na pomoc indywidualną dla niepełnosprawnych pracowników. Wojewoda [...] wskazał, iż w decyzji przyznającej status zakładu pracy chronionej organ pouczył stronę skarżącą, iż uprawnienia wynikające z decyzji zostaną cofnięte w razie niespełnienia któregokolwiek z warunków i obowiązków wskazanych w art. 28 i art. 33 ust. 1 i 3 ustawy, od dnia ich niespełniania. Organ uznał, iż w oparciu o całokształt materiału dowodowego zgromadzonego w toku postępowania – należy przyjąć, że skarżący pracodawca od dnia przyznania statusu zakładu pracy chronionej, tj. od dnia [...] lipca 2002 r. do dnia [...] września 2003 r. nie dopełnił obowiązku określonego w art. 33 ust. 3 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, a więc decyzja z dnia [...] sierpnia 2002 r. przyznająca przedmiotowy status traci moc z dniem [...] lipca 2002 r. Od decyzji Wojewody [...] z dnia [...] lipca 2004 r. skarżący odwołał się do Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej. Wnosząc o uchylenie zaskarżonej decyzji strona zarzuciła organowi I instancji obrazę przepisu art. 30 ust. 3 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. W uzasadnieniu skarżący przedsiębiorca przyznał, iż rachunek bankowy dla środków ZFRON prowadzony był od dnia [...] września 2003 r., jednakże opóźnienie w jego uruchomieniu nie wywołało żadnych ujemnych skutków finansowych. Strona skarżąca wskazała ponadto, iż zgromadziła na koncie podstawowym firmy środki pochodzące z odpisów na fundusz dla osób niepełnosprawnych, które nie były nigdy przeznaczane na operacje gospodarcze. Zdaniem skarżącego brak jest podstaw do stwierdzenia utraty statusu zakładu pracy chronionej, skoro pracodawca usunął uchybienie. Jednocześnie strona powołała się na groźne dla firmy i jej pracowników skutki utraty przedmiotowego statusu, jak również na plany strony w zakresie zatrudnienia dalszej ilości osób niepełnosprawnych. W wyniku rozpatrzenia odwołania od decyzji Wojewody [...] Minister Polityki Społecznej wydał w dniu [...] września 2004 r. decyzję Nr [...], na mocy której – działając na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a. w zw. z art. 30 ust. 3 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych – utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję organu I instancji. W uzasadnieniu swojej decyzji Minister podniósł, iż przepis art. 33 ust. 3 pkt 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r., w brzmieniu do dnia 31 stycznia 2003 r., zobowiązywał pracodawcę prowadzącego zakład pracy chronionej do prowadzenia rachunku bankowego dla wyodrębnionych środków z zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych w wysokości 10% z przeznaczeniem na pomoc indywidualną dla niepełnosprawnych pracowników. Natomiast od dnia 1 lutego 2003 r. przepis art. 33 ust. 3 pkt 3 w/w ustawy zobowiązuje pracodawców do prowadzenia rachunku bankowego dla wszystkich środków ZFRON. Organ odwoławczy wskazał, iż zgodnie z przepisem art. 30 ust. 3 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, w przypadku niespełniania przez pracodawcę w/w warunku, lub któregokolwiek z innych warunków lub obowiązków określonych w art. 28 ust. 1-3 i art. 33 ust. 1 lub 3 pkt 1 i 2, wojewoda zobowiązany jest stwierdzić utratę statusu pracodawcy prowadzącego zakład pracy chronionej z dniem ich niespełniania. Organ II instancji uznał, iż skoro z materiałów sprawy wynika jednoznacznie, że skarżący nie prowadził rachunku bankowego w okresie od dnia [...] lipca 2002 r. do dnia [...] września 2003 r. – organ I instancji miał obowiązek stwierdzić utratę przedmiotowego statusu od dnia uchybienia obowiązkowi określonemu w art. 33 ust. 3 pkt 2 ustawy. Minister Polityki Społecznej podniósł jednocześnie, iż żaden z przepisów ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych nie przewiduje możliwości zachowania statusu pracodawcy prowadzącego zakład pracy chronionej z uwagi na trudną sytuację finansową pracodawcy lub względy społeczne, w przypadku niespełniania któregokolwiek z warunków lub obowiązków określonych w art. 28 ust. 1-3 i art. 33 ust. 1 lub 3 pkt 1 i 2 ustawy. W dniu [...] października 2004 r. pełnomocnik skarżącego R. S. – działając za pośrednictwem organu II instancji - wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie skargę na w/w decyzję Ministra Polityki Społecznej, wnosząc o jej uchylenie w całości, jako niezgodnej z prawem. Pełnomocnik strony skarżącej zarzucił wydanej przez Ministra decyzji naruszenie: - przepisu art. 30 ust. 3 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, w brzmieniu obowiązującym na dzień stwierdzenia utraty statusu zakładu pracy chronionej, tj. na dzień [...] lipca 2002 r., oraz – przepisu art. 7 i art. 77 § 1 k.p.a. – poprzez niewyjaśnienie wszystkich istotnych okoliczności niezbędnych dla prawidłowego rozstrzygnięcia sprawy. W uzasadnieniu pełnomocnik skarżącego – powołując się na nowelizację ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. - podniósł, że w tych okolicznościach należy przyjąć, iż przepis art. 30 ust. 3 - w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 stycznia 2003 r. - nie zawierał w sobie normy powodującej z mocy samego prawa utratę statusu zakładu pracy chronionej, ani też nie określał momentu, z którym skutek ów miałby nastąpić, a jedynie zawierał normę kompetencyjną dla wojewody do wydania decyzji o utracie statusu. Pełnomocnik strony skarżącej na poparcie tezy, iż decyzja wojewody wydana w oparciu o przepis art. 30 ust. 3 cyt. ustawy, w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 stycznia 2003 r., miała charakter konstytutywny – przedłożył dwie opinie prawne prof. B. W. i prof. M. W., zdaniem których decyzja wojewody wydana w tym stanie prawnym miała charakter konstytutywny. W ocenie strony skarżącej za konstytutywnym charakterem decyzji przemawia również fakt, iż wojewoda wydawał ją w przypadku "niespełniania" określonych warunków. Zdaniem strony "niespełnianie" zakłada ciągłość i powtarzalność działań. W tym kontekście decyzja wojewody była rodzajem sankcji organu, kształtującą nową sytuację i wywołującą skutki prawne dopiero od momentu jej wydania. Ponadto pełnomocnik skarżącego – powołując się na dyspozycję przepisu art. 30 ust. 3 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. – stwierdził, że z literatury brzmienia cyt. przepisu wynika, iż przesłanką do utraty statusu zakładu pracy chronionej jest łączne niespełnianie warunków określonych w punkcie 1 i 2, a więc nieprowadzenie ewidencji dochodów i wydatków funduszu (pkt 1) oraz nieprowadzenie rachunku bankowego dla wyodrębnionych środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych w wysokości 10% z przeznaczeniem na pomoc indywidualną dla niepełnosprawnych pracowników. W tych okolicznościach – zdaniem pełnomocnika strony – brak jest wyjaśnienia w toku postępowania administracyjnego, czy skarżący wypełniał obowiązki prowadzenia ewidencji dochodów i wydatków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych, co w konsekwencji należy traktować jako naruszenie art. 7 i art. 77 § 1 k.p.a. Strona podniosła ponadto, iż obowiązek zapłaty znacznych kwot z tytułu zwrotu uzyskanych przez skarżącego preferencji finansowych spowoduje konieczność złożenia przez stronę wniosku o upadłość i zwolnienie pracowników, w tym również osób niepełnosprawnych. W odpowiedzi na skargę Minister Polityki Społecznej – podtrzymując swoje dotychczasowe stanowisko - wniósł o oddalenie skargi. W uzasadnieniu organ odwoławczy podniósł, że zgodnie z przepisem art. 30 ust. 3 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 stycznia 2003 r., wojewoda podejmował decyzję stwierdzającą utratę statusu pracodawcy prowadzącego zakład pracy chronionej w razie niespełniania któregokolwiek z warunków lub obowiązków określonych w art. 28 i art. 33 ust. 1 i 3 ustawy. Pomimo, że treść tego przepisu nie precyzowała jednoznacznie momentu stwierdzenia utraty statusu, to jednak - zdaniem Ministra – przepis ten stanowił podstawę do stwierdzenia utraty statusu pracodawcy prowadzącego zakład pracy chronionej z datą, od której dany podmiot przestał spełniać przesłanki warunkujące jego przyznanie. Uzasadniając swoje stanowisko organ powołał się na wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 lutego 2002 r., sygn. akt III RN 2/01, OSNP 2002/21/512. Ustosunkowując się do drugiego zarzutu strony skarżącej – Minister Polityki Społecznej podniósł, że z treści przepisu art. 30 ust. 3 w/w ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. w brzmieniu obowiązującym zarówno do 31 stycznia 2003 r., jak również po tej dacie – jednoznacznie wynika, że wojewoda zobowiązany jest stwierdzić utratę statusu zakładu pracy chronionej w przypadku uchybienia przez pracodawcę choćby jednemu z warunków lub obowiązków wymienionych w tym przepisie, a więc również w przypadku, gdy pracodawca nie wywiązał się wyłącznie z obowiązku prowadzenia rachunku bankowego dla środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych. Na rozprawie w dniu 30 maja 2005 r. pełnomocnik strony skarżącej – podtrzymując argumenty zawarte w skardze – podniósł dodatkowo, że pomimo niezałożenia konta bankowego – pieniądze były na bieżąco wydatkowane na potrzeby osób niepełnosprawnych w zakresie przewyższającym wymogi przewidziane w ustawie. Ponadto pełnomocnik strony przedłożył do protokołu rozprawy pismo procesowe, w którym dodatkowo wskazał m.in., iż dokonując wykładni przepisu art. 33 ust. 3 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. nie wolno pominąć jego kontekstu systemowego i funkcjonalnego. Pełnomocnik skarżącego stwierdził jednocześnie, że obowiązek prowadzenia rachunku bankowego nie jest również związany z monitorowaniem wpływów i wypływów środków, gdyż ten cel wypełnia ewidencja przychodów i wydatków funduszu, określona w art. 33 ust. 3 pkt 1 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Zdaniem strony nie istnieje również obowiązek regulowania płatności ZFRON za pośrednictwem rachunku bankowego. W ocenie skarżącego interpretacja tego przepisu dokonana przez organy obu instancji sprowadza się do tego, iż za doniosłą i pożądaną prawnie okoliczność uznaje się prowadzenie rachunku bankowego dla środków ZFRON. W świetle takiego rozumowania utracić status musi ten, kto realizuje cele ustawy i środki ZFRON bezpośrednio i na bieżąco przeznacza na potrzeby osób niepełnosprawnych, ale nie prowadzi rachunku bankowego, a nie utraci statusu ten, kto gromadzi na rachunku bankowym środki, ale celów ustawy nie realizuje, tzn. nie przeznacza tych środków na cele rehabilitacyjne osób niepełnosprawnych, czy też wreszcie - nie traci statusu ten, kto rachunek prowadzi, ale środków na niego nie odprowadza. W konsekwencji organy obu instancji dokonały – zdaniem strony – błędnej wykładni przepisu art. 33 ust. 3 pkt 2 cyt. ustawy, nadając temu przepisowi znaczenie prowadzące do absurdalnych z punktu widzenia społecznego konsekwencji, pomijając przy jego interpretacji wolę prawodawcy oraz cel regulacji prawnej. Pełnomocnik skarżącego podniósł również, iż strona przez pewien czas nie prowadziła konta bankowego, gdyż ze względu na potrzeby osób niepełnosprawnych sfinansowała więcej wydatków, niż było obowiązkiem wydatkować, a więc nie mając środków, które należałoby wpłacać na konto, skarżący takiego rachunku nie prowadził i nie poniósł z tego tytułu dodatkowych kosztów. W tych okolicznościach pozbawienie skarżącego z datą wsteczną od dnia [...] sierpnia 2002 r. statusu zakładu pracy chronionej uznać należy nie tylko za naruszenie prawa, ale również za przykład niesłusznego i niesprawiedliwego działania organów. Pełnomocnik strony skarżącej wskazał ponadto na wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 6 kwietnia 2005 r., sygn. akt VI SA/Wa 1088/04, w którym Sąd uznał, że w stanie prawnym obowiązującym do dnia 1 lutego 2003 r. decyzja stwierdzająca utratę statusu zakładu pracy chronionej miała charakter konstytutywny, a więc nie mogła pozbawić pracodawcy tego statusu wstecz. Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje: Zgodnie z przepisem art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz.U. z 2002 r. Nr 153, poz. 1269) sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej, przy czym kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. W świetle powołanego przepisu ustawy Wojewódzki Sąd Administracyjny w zakresie swojej właściwości ocenia zaskarżoną decyzję administracyjną wyłącznie z punktu widzenia jej zgodności z prawem materialnym i przepisami postępowania administracyjnego, według stanu faktycznego i prawnego obowiązującego w dacie wydania tej decyzji. Sąd administracyjny nie ocenia decyzji organu pod kątem jej słuszności, czy też celowości, jak również nie rozpatruje sprawy kierując się zasadami współżycia społecznego. Ponadto, co wymaga podkreślenia, Sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną (vide: art. 134 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz.U. z 2002 r. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). W ocenie Sądu analizowana pod tym kątem skarga R. S., prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą [...] z siedzibą w B. nie zasługuje na uwzględnienie i podlega oddaleniu, albowiem zaskarżona decyzja Ministra Polityki Społecznej z dnia [...] września 2004 r., Nr [...], jak również poprzedzająca ją decyzja Wojewody [...] z dnia [...] lipca 2004 r., Nr [...] - nie naruszają prawa. Przedmiotowe decyzje nie naruszają zarówno przepisów prawa materialnego wskazanych w ustawie z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, jak również przepisów kodeksu postępowania administracyjnego, a w szczególności przepisów art. 7 kpa, art. 10 § 1 k.p.a., art. 77 § 1 k.p.a., art. 80 k.p.a., oraz art. 107 § 1 i 3 k.p.a. w stopniu mogącym mieć istotny wpływ na wynika sprawy. Materialnoprawną podstawą obu zaskarżonych decyzji są przepisy art. 30 ust. 3 w zw. z art. 33 ust. 3 pkt 2 cyt. ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. Jak stanowi przepis art. 30 ust. 3 przedmiotowej ustawy, w brzmieniu obowiązującym w dniu wydania decyzji przez organy obu instancji, wojewoda podejmuje decyzję stwierdzającą utratę przyznanego statusu zakładu pracy chronionej, w razie niespełniania warunków lub obowiązków, o których mowa w art. 28 ust. 1-3 i art. 33 ust. 1 lub 3 pkt 1 i 2 ustawy, z dniem zaprzestania spełniania przez pracodawcę jakiegokolwiek z tych warunków lub obowiązków. Przepis art. 30 ust. 3 w/w ustawy przed dniem 1 lutego 2003 r., a więc przed dniem wejścia w życie ustawy z dnia 20 grudnia 2002 r. o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2003 r. Nr 7, poz. 79 ze zm.) – stanowił, iż wojewoda podejmuje decyzję stwierdzającą utratę przyznanego statusu zakładu pracy chronionej, w razie niespełniania warunków i obowiązków, o których mowa w art. 28 i art. 33 ust. 1 i 3. Zgodnie z dyspozycją przepisu art. 13 ust. 1 powołanej ustawy nowelizacyjnej z dnia 20 grudnia 2002 r. jedynie w sprawy wszczęte, a nie zakończone przed dniem wejścia w życie tej ustawy (a więc przed dniem 1 lutego 2003 r. – vide: art. 19 ustawy z 2002 r.) podlegają rozpatrzeniu według przepisów dotychczasowych. Z tej przyczyny należy uznać, iż skoro w niniejszej sprawie postępowanie zostało wszczęte przez Wojewodę [...] w dniu [...] lutego 2004 r., to zastosowanie w niniejszej sprawie mają przepisy ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 lutego 2003 r. Mając powyższe na uwadze należy uznać, iż bezzasadny jest zarzut strony skarżącej dotyczący naruszenia przepisu art. 30 ust. 3 cyt. ustawy. Z tej przyczyny mając na względzie normę wyrażoną w art. 30 ust. 3 in fine w/w aktu normatywnego należy w pełni podzielić pogląd organów administracji obu instancji i uznać, że decyzja wojewody wydana w przedmiocie utraty statusu zakładu pracy chronionej ma charakter deklaratoryjny, a więc mogła pozbawić skarżącego wspomnianego statusu z mocą wsteczną. Niezależnie od powyższego skład orzekający w niniejszej sprawie nie podziela stanowiska wyrażonego zarówno przez stronę skarżącą, jak również przez skład orzekający Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie w wyroku z dnia 6 kwietnia 2005 r., sygn. akt VI SA/Wa 1088/04, albowiem – zdaniem Sądu należy uznać, że podobnie - jak w obecnym stanie prawnym - również w stanie prawnym obowiązującym przed dniem 1 lutego 2003 r. decyzja stwierdzająca utratę statusu zakładu pracy chronionej miała charakter deklaratoryjny, a więc wywoływała skutek od dnia niespełniania wymaganych warunków ustawowych, co oznacza, że mogła pozbawić pracodawcę przedmiotowego statusu z mocą wsteczną. Stanowisko to znajduje potwierdzenie w powołanym przez organ odwoławczy wyroku Sądu Najwyższego z dnia 20 lutego 2002 r., sygn. akt III RN 2/01. Zdaniem Sądu należy uznać, iż w przypadku, gdy pracodawca nie czyni zadość wyraźnym obowiązkom ustawowym, musi ponosić konsekwencje wynikające z naruszenia przez niego prawa, albowiem nie może on korzystać z przywilejów przysługujących zakładom pracy chronionej, jeżeli nie spełnia wymaganych prawem warunków. Korzystanie z nieuzasadnionych przywilejów jest niewątpliwie sprzeczne z konstytucyjną zasadą równości wobec prawa. Nie sposób zgodzić się również z tezą strony skarżącej, jakoby przesłanką do utraty statusu zakładu pracy chronionej jest tylko łączne niespełnianie warunków określonych w art. 33 ust. 3 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r., albowiem – jak słusznie wskazał Minister Polityki Społecznej - z treści przepisu art. 30 ust. 3 ustawy w brzmieniu obowiązującym zarówno do 31 stycznia 2003 r., jak również po tej dacie – jednoznacznie wynika, że wojewoda zobowiązany jest stwierdzić utratę statusu zakładu pracy chronionej w przypadku uchybienia przez pracodawcę choćby jednemu z warunków lub obowiązków wymienionych w tym przepisie, a więc również w przypadku, gdy pracodawca nie wywiązał się wyłącznie z obowiązku prowadzenia rachunku bankowego dla środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych. Zdaniem Sądu jakakolwiek próba odmiennej interpretacji wspomnianego przepisu pozbawiłaby sensu normę wyrażoną w art. 30 ust. 3, albowiem z zastosowania literalnej wykładni tego przepisu wynikałoby, że pracodawca - aby utracić status zakładu pracy chronionej - musiałby łącznie niespełniać wszystkich obowiązków i warunków, o których mowa w art. 28 ust. 1-3 i art. 33 ust. 1 i 2 ustawy. Taka interpretacja stałaby w sprzeczności nie tylko z brzmieniem art. 30 ust. 3 in fine, ale również z celem ustawy. Wykładnia taka prowadziłaby do przyjęcia tezy, iż nawet w przypadku, gdy pracodawca przykładowo nie zatrudnia już w ogóle osób niepełnosprawnych (wymóg z art. 28 ust. 1 pkt 1 ustawy), to i tak nie można byłoby orzec o utracie przez niego przedmiotowego statusu z uwagi na spełnianie pozostałych warunków i obowiązków określonych w art. 28 ust. 1-3 i art. 33 ust. 1 i 3 ustawy. Ustosunkowując się do zarzutu naruszenia przepisu art. 7 i art. 77 § 1 k.p.a. należy stwierdzić, iż organy obu instancji oparły wydane przez siebie rozstrzygnięcia na prawidłowo zgromadzonym w toku postępowania materiale dowodowym, z którego wynika jednoznacznie, iż skarżący nie prowadził stosownego rachunku bankowego w okresie od dnia [...] lipca 2002 r. do dnia [...] września 2003 r., czym bezspornie uchybił obowiązkowi określonemu w art. 33 ust. 3 pkt 2 ustawy. Zarówno Minister Polityki Społecznej, jak i Wojewoda [...] wyczerpująco –zdaniem Sądu - zbadali wszystkie okoliczności faktyczne związane z niniejszą sprawą oraz przeprowadzili dowody służące ustaleniu stanu faktycznego zgodnie z zasadami prawdy obiektywnej (art. 7 i art. 77 k.p.a.), dokonując przy tym wszechstronnej jego oceny na podstawie całokształtu materiału dowodowego, jak również przeprowadzili pełną analizę znaczenia i wartości dowodów dla toczącej się sprawy. W konsekwencji należy – w ocenie Sądu – przyjąć, że Wojewoda [...] - wydając decyzję stwierdzającą z mocą wsteczną utratę statusu zakładu pracy chronionej - nie naruszył prawnie chronionego interesu strony, albowiem skarżący R. S., jako profesjonalny przedsiębiorca, winien liczyć się z negatywnymi konsekwencjami nieprzestrzegania ścisłej, jednoznacznie sformułowanej normy wskazanej w dyspozycji przepisu art. 33 ust. 3 pkt 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Zdaniem Sądu każdy pracodawca, który nie chce narazić się na wydanie decyzji stwierdzającej z mocą wsteczną utratę uprawnień z tytułu prowadzenia zakładu pracy chronionej, musi bardzo skrupulatnie przestrzegać jednoznacznych norm wskazanych w ustawie, mając na względzie grożące mu niebezpieczeństwo obciążenia jego działalności ujemnymi skutkami finansowymi pozbawienia statusu zakładu pracy chronionej. Na zmianę stanowiska Sądu w niniejszej sprawie nie mógł mieć jakiegokolwiek istotnego wpływu fakt, iż skarżący – jak oświadczył jego pełnomocnik – wydatkował w badanym okresie na rzecz niepełnosprawnych pracowników więcej środków pieniężnych, niż wymagały tego przepisy ustawy. Przedmiotem oceny Sądu było bowiem jedynie ustalenie, czy organy obu instancji prawidłowo zastosowały przepis art. 30 ust. 3 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych - uznając, że skarżący nie wywiązał się z postanowień art. 33 ust. 3 pkt 2. Zdaniem Sądu należy przyjąć w związku z tym, iż skarga R. S., prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą [...] z siedzibą w B. nie zasługuje na uwzględnienie i z tej przyczyny podlega oddaleniu. Biorąc powyższe pod uwagę, Sąd orzekł, jak w sentencji wyroku na podstawie przepisu art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. |