Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Przemysław Szustakiewicz (spr.), Sędzia WSA Anna Mierzejewska, Sędzia WSA Janusz Walawski, Protokolant Małgorzata Kędzielewska, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 28 stycznia 2009 r. sprawy ze skargi P. W. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w W. z dnia [...] września 2008 r. nr [...] w przedmiocie odmowy udzielenia informacji publicznej 1. uchyla zaskarżoną decyzję oraz utrzymaną nią w mocy decyzję organu I instancji 2. zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu w całości 3. zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego w W. na rzecz skarżącego P. W. kwotę 200 zł (dwieście złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania

Prezydent W. decyzją z dnia [...] czerwca 2008 r. nr [...], wydaną na podstawie art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. Nr 112, poz. 1198 z późn. zm.) odmówił P. W. udostępnienia informacji publicznej.

W uzasadnieniu organ wskazał, iż P. W. wnioskiem z dnia [...] maja 2007 r. zwrócił się do Prezydenta W. o udostępnienie mu informacji publicznej poprzez udostępnienie potwierdzonej za zgodność z oryginałem kopii dokumentów:

1. "Informacji o wynikach kontroli przeprowadzonej w G. Sp. z o.o. z siedzibą w W., przy ul. [...] w zakresie wybranych zagadnień dotyczących jej działalności w latach [...]" z dnia [...] kwietnia 2007 r. znak [...];

2. protokołu kontroli z kontroli przeprowadzonej w okresie [...] przez pracowników [...] w zakresie wybranych zagadnień dotyczących działalności G. Sp. z o.o. z siedzibą w W. przy ul. [...] w latach [...]", znak [...];

3. zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa skierowanego do Prokuratora Prokuratury Rejonowej [...] w W. w związku z dokonanymi ustaleniami przedmiotowej kontroli i wnioskami końcowymi "Informacji...", o której mowa w pkt 1.

Dalej organ wskazał, iż decyzją z dnia [...] lipca 2007 r. Prezydent W. odmówił wnioskodawcy udostępnienia powyższych informacji. Po rozpatrzeniu odwołania od powyższej decyzji Samorządowe Kolegium Odwoławcze w W. decyzją z dnia [...] października 2007 r. uchyliło powyższą decyzję.

Po ponownym rozpatrzeniu sprawy Prezydent W. ponownie decyzją z dnia [...] listopada 2008 r. odmówił wnioskodawcy uwzględnienia jego wniosku, a Samorządowe Kolegium Odwoławcze w W. po rozpoznaniu odwołania w dniu [...] stycznia 2008 r. uchyliło powyższą decyzję.

W uzasadnieniu decyzji z dnia [...] czerwca 2008 r. organ wskazał, iż dokumenty, o których udostępnienie ubiega się P. W. są częścią akt sprawy prowadzonego śledztwa. Z uwagi zaś na brak zgody prokuratora prowadzącego postępowanie przygotowawcze organ został zobligowany do nie udostępniania powyższych dokumentów. Ponadto organ wskazał, iż nie jest on dysponentem tych informacji, ponieważ znajdują się one w Prokuraturze Okręgowej w W.

W odwołaniu od powyższej decyzji P. W. wskazał, iż skoro organ wytworzył żądane informacje to jest on ich właścicielem. Nawet jeśli dokumenty te zostały przekazane do prokuratury, to organ, zdaniem skarżącego, winien dysponować kopiami dokumentów i w takiej formie powinny być mu one przekazane.

Po rozpatrzeniu powyższego odwołania Samorządowe Kolegium Odwoławcze w W. decyzją z dnia [...] września 2008 r. nr [...] utrzymało w mocy decyzję organu I instancji. W uzasadnieniu organ wskazał, iż zgodnie z ustawą o dostępie do informacji publicznej odmowa udostępnienia informacji publicznej następuje z uwagi na ochronę danych osobowych, tajemnicę zawodową, służbową, państwową, skarbową, statystyczną, czy inną tajemnicę ustawowo chronioną bądź prawo do prywatności. W związku z powyższym organ I instancji zasadnie odmówił uwzględnienia wniosku ze względu na dobro toczącego się śledztwa. Ponadto Samorządowe Kolegium Odwoławcze w W. za niezasadny przyjęło argument, iż niemożliwe jest udostępnienie informacji z powodu pozostawania oryginałów dokumentów w posiadaniu innego podmiotu.

Powyższa decyzja stała się przedmiotem skargi P. W. do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie. Skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji i rozstrzygnięcie sprawy co do meritum. Zarzucił organowi obrazę przepisów ustawy o dostępie do informacji publicznej oraz ukrywanie danych publicznych podlegających obowiązkowemu ujawnieniu w Biuletynie Informacji Publicznej [...] W. W uzasadnieniu skarżący wskazał, iż uzasadnienia wszystkich trzech decyzji Prezydenta W. odmawiających mu udostępnienia informacji publicznych są jednobrzmiące. Jedyną przyczyną wskazaną przez organ jest brak zgody prokuratora na dokonanie tej czynności ze względu na toczące się śledztwo. Natomiast stanowisko organu II instancji w dwóch decyzjach uchylających decyzje pierwszoinstancyjne wskazywało, iż organ administracji publicznej nie może powoływać się na przepisy inne, niż te, na podstawie których prowadzi swoje sprawy. W zaskarżonej decyzji zaś Samorządowe Kolegium Odwoławcze w W. nie utrzymało już tego słusznego, zdaniem skarżącego, poglądu. Ponadto skarżący wskazał, iż adresatem jego wniosku był organ administracji publicznej i opinia innego podmiotu – prokuratora prowadzącego postępowanie, nie ma związku z tą sprawą.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie, podtrzymując argumenty przedstawione w zaskarżonej decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Na podstawie art. 13 § 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz.1270 ze zm.) do rozpoznania sprawy właściwy jest wojewódzki sąd administracyjny, na którego obszarze właściwości ma siedzibę organ administracji publicznej, którego działalność została zaskarżona.

Natomiast zgodnie z treścią art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz.1269 ze zm.) sąd administracyjny sprawuje wymiar sprawiedliwości poprzez kontrolę pod względem zgodności z prawem zaskarżonej decyzji administracyjnej i to z przepisami obowiązującymi w dacie jej wydania.

Rozpoznawana pod tym względem skarga zasługuje na uwzględnienie.

Na wstępie należy wskazać, iż prawo skarżącego do uzyskania informacji publicznej w postaci żądanych dokumentów wywodzi się z treści art. 61 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z roku 1997, Nr 78, poz. 483 ze zm.). W tym przepisie Ustawy zasadniczej prawodawca wyraźnie zakreślił uprawnienie obywateli polskich do uzyskiwania informacji o działalności organów władzy publicznej. Rozwinięciem tego przepisu jest treść ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej. W myśl art. 6 tej ustawy został wyznaczony zakres informacji, których osoba uprawniona można żądać. Katalog informacji jest dość obszerny. Przepis zawiera 34 podpunkty, a posłużenie się przez ustawodawcę formułowaniem "w szczególności" świadczy o tym, że ten rozbudowany katalog nie jest zamknięty. Co więcej nie powinien taki być. W demokratycznym państwie prawa jak najszerszy katalog informacji musi być przedmiotem kontroli społecznej. Jak zauważa Małgorzata Jaśkowska "wyliczenie informacji publicznych podlegających udostępnieniu ma jedynie charakter przykładowy, na co wskazuje zwrot "w szczególności". Pozwala jedynie zorientować się do jakiego typu stanów faktycznych odnosi się dane pojęcie." (M. Jaśkowska "Dostęp do informacji publicznej w świetle orzecznictwa NSA Toruń 2002 s. 26). Tak więc, w przypadku otrzymania wniosku, co do którego osoba podejmująca decyzję o udostępnieniu informacji ma wątpliwości, nie można się kierować samą treścią art. 6 ustawy. Z treści art. 1 ustawy i art. 61 Konstytucji wynika bowiem, że ustawodawca chciał aby dostęp do informacji był jak najszerszy, dlatego też uwzględniając konstrukcję art. 1 należy uznać, że zasadą powinno być udostępnianie informacji publicznej w trybie i na zasadach przewidzianych w omawianej ustawie (M. Jaśkowska Dostęp do informacji publicznej w świetle orzecznictwa NSA Toruń 2002. s. 27). Jak wskazał Naczelny Sąd Administracyjny w jednym ze swoich orzeczeń "czy żądana informacja mieści się w przedmiocie uregulowanym ustawą należy, respektując zasadę powszechnego dostępu, interpretować przepisy na korzyść wykonującego prawo do takiej informacji" (wyrok NSA II SA 837/03 "Monitor Prawniczy Nr 17/2003 s.770). Tak więc, organ interpretując zapisy ustawowe powinien zawsze dążyć do tego, aby informacja została ujawniona. Granicę ujawnienia informacji zakreśla art. 5 ustawy o dostępie do informacji publicznej, który ogranicza możliwość udostępnienia informacji ze względu na przepisy ustawy z dnia 22 stycznia 1999 r. o ochronie tajemnicy niejawnych (Dz. U. Nr 11, poz. 95 ze zm.) lub inne tajemnice prawnie chronione.

W rozpatrywanej sprawie skarżący żąda udostępnienia co najmniej dwóch dokumentów, które są wymienione wprost w treści art. 6 ustawy o dostępie do informacji publicznej. Są to "Informacja o wynikach kontroli przeprowadzonej w G. Sp. z o.o. z siedzibą w W., przy ul. [...] w zakresie wybranych zagadnień dotyczących jej działalności w latach [...]" z dnia [...] kwietnia 2007 r. znak [...] oraz protokołu kontroli z kontroli przeprowadzonej w okresie [...] przez pracowników [...] w zakresie wybranych zagadnień dotyczących działalności G. Sp. z o.o. z siedzibą w W. przy ul. [...] w latach [...]", znak [...]. Dokumenty te są jawne o ile nie zawierają żadnych tajemnic ustawowo chronionych. Nie można się zgodzić ze stanowiskiem Samorządowego Kolegium Odwoławczego w W., iż z pisma z dnia [...] października 2007 r. Prokuratora Prokuratury Rejonowej [...] – M. N. wynika, że dokumenty, których żąda skarżący są integralną częścią akt postępowania karnego prowadzonego przez organy prokuratorskie. Pismo to nie nadaje żadnej klauzuli dokumentom, których udostępnienia żąda skarżący. Nie są one integralną częścią akt prokuratorskich i jak wynika z akt postępowania są one w posiadaniu Prezydenta W., a więc nadal istnieją podstawy do ich udostępnienia. Także za bezpodstawny należy uznać argument przedstawiony przez organ pierwszej instancji, iż nie może przekazać skarżącemu informacji, gdyż przekazał żądane dokumenty w celu zabezpieczenia urzędowi prokuratorskiemu. Zasadą wyrażoną w treści art. 61 Konstytucji jak i art. 1 w zw. z art. 6 ustawy o dostępie do informacji publicznej jest udzielenie informacji publicznej. Skoro organ przekazał oryginały dokumentów i jeśli posiada ich kopie, to może udzielić informacji poprzez ich udostępnienie. Nie jest koniecznym udostępnienie stronie oryginałów.

Należy także podnieść, iż Sąd badając sprawę dostrzega, że postępowanie toczące się przed organem pierwszej instancji toczyło się z naruszeniem przepisu art. 8 Kodeksu postępowania administracyjnego statuującego zasadę prowadzenia postępowania w taki sposób, aby pogłębiać zaufanie do obywateli w stosunku do organów państwa. Z treści tego przepisu wynika, że organ administracji publicznej winien prowadzić sprawę w sposób obiektywny z poszanowaniem kultury prawnej, tak aby przede wszystkim pomóc obywatelowi w realizacji jego wniosku. Tymczasem z akt sprawy wynika, że organ pierwszej instancji przede wszystkim dążył do nieujwanienia skarżącemu treści żądanych dokumentów. Najpierw organ powołał się na treść wspominanego pisma prokuratora z dnia [...] października 2007 r., Gdy SKO w W. decyzjami: z dnia [...] października 2007 r. nr [...] i z dnia [...] stycznia 2008 r. nr [...] podważyło ten rodzaj argumentacji, Prezydent W. przez kilka miesięcy nie podejmował w ogóle decyzji, a w dniu [...] czerwca 2008 r. przekazał oryginały dokumentów do Prokuratury, choć nie było takiego żądania ze strony prokuratora prowadzącego postępowanie, po to tylko, aby wydać w cztery dni później decyzję z powołaniem się na argument, iż organ nie jest posiadaczem oryginałów żądanych dokumentów. Takie postępowanie organu pierwszej instancji zasługuje na szczególne potępienie jako łamiące ww. art. 8 Kpa.

Mając powyższe na względzie, na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a i c ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153 poz. 1270 ze zm.), Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie orzekł jak w sentencji. O wykonalności zaskarżonej decyzji Sąd orzekł na podstawie art. 152 powołanej ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi