Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Agnieszka Nawara - Dubiel (spr.) Sędziowie: WSA Beata Łomnicka WSA Magda Froncisz Protokolant: Maksymilian Krzanowski po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 9 lutego 2017 r. sprawy ze skargi Gminy Boguchwała na rozporządzenie nr 22/2016 Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Krakowie z dnia 14 lipca 2016 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ustanowienia strefy ochronnej ujęcia wody powierzchniowej "Zwięczyca" z rzeki Wisłok w km 68+020 i 68+080 w Rzeszowie, miasto Rzeszów, powiat rzeszowski postanawia: odrzucić skargę.

Gmina Boguchwała wniosła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie skargę na rozporządzenie Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Krakowie nr 22/2016 z dnia 14 lipca 2016 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ustanowienia strefy ochronnej ujęcia wody powierzchniowej "Zwięczyca" z rzeki Wisłok w km 68+020 i 68+080 w Rzeszowie, Miasto Rzeszów, powiat rzeszowski (Dz. Urz. Woj. Podk. z 2016 r. poz. 2449). Strona skarżąca zarzuciła rozporządzeniu

1. Naruszenie art. 2 i art. 32 Konstytucji, a także wyrażonej w Preambule Konstytucji zasady dialogu społecznego oraz współdziałania władz, co przejawia się nieprzeprowadzeniem konsultacji społecznych w sprawie dotyczącej dokonania zmiany rozporządzenia nr 6/2013 Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Krakowie z 10 maja 2013 r. w sprawie ustanowienia strefy ochronnej ujęcia wody powierzchniowej "Zwięczyca" z rzeki Wisłok w km 68+020 i 68-080 w Rzeszowie (Dz. Urz. Województwa Podkarpackiego poz. 2169), a tym samym naruszenia zasady poprawnej legislacji w ważnej dla społeczeństwa sprawie,

2. Nadużycie normy kompetencyjnej określonej w art. 58 ust. 1 ustawy z dnia

18 lipca 2001 r. Prawo wodne (Dz. U. z 2016 r. poz. 469 z późn. zm.) poprzez naruszenie obowiązującej zasady ustrojowej, że nie orzeka się we własnej sprawie, co przejawia się w ustanowieniu przez Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej aktu prawa miejscowego (ww. rozporządzenia z dnia 14 lipca 2016 r.) - w którym zwiększono teren ochrony pośredniej ujęcia wody powierzchniowej

Zwięczyca ponad dwukrotnie (z obszaru o powierzchni około 4500 ha do obszaru o powierzchni około 10500 ha), obejmujący zlewnię rzeki Wisłok od km 68+200 do km 74+000 biegu rzeki tj. od ujścia potoku Lubcza do rzeki Wisłok do mostu na drodze powiatowej Nr 1405K relacji Zarzecze - Siedliska wraz z prawo i lewobrzeżnymi dopływami rzeki Wisłok na odcinku, a także całą zlewnię potoku Lubcza oraz w którym nałożono nowe obowiązki i zakazy na właścicieli nieruchomości położonych w granicach strefy ochronnej ujęcia wody powierzchniowej "Zwięczyca" z rzeki Wisłok w km 68+020 i 68+080 - pod pretekstem zapewnienia odpowiedniej jakości ujmowanej wody oraz zmniejszeniem się pierwotnej pojemności zbiornika Rzeszów, wynoszącej przy normalnym poziomie piętrzenia w 1982 r. - 1,8 mln m3 do 0,67 mln m3 w wyniku akumulacji aluwiów niesionych przez nurt - podczas gdy to Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Krakowie jest organem odpowiedzialnym za utrzymanie zbiornika Wisłok (jest jej właścicielem na podstawie zapisów ustawy Prawo wodne), w tym za jego odmulenie,

3. Nadużycie normy kompetencyjnej określonej w art. 58 ust. 1 ustawy Prawo wodne i ustanowienie ww. zmiany prawa miejscowego dowolnie, wyłącznie w oparciu o wniosek Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji sp. z o.o. bez jego weryfikacji i bez przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego. Nadużycie ww. normy kompetencyjnej przejawia się także wprowadzeniem w sposób dowolny - odnośnie nieruchomości, które znalazły się po zmianie zaskarżanego rozporządzenia w obszarze powiększonej strefy ochronnej ujęcia wody "Zwięczyca" - zakazów wymienionych w art. 54 ust. 1 ustawy Prawo wodne.

4. Naruszenie art. 5 ust. 2 pkt 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. z 2016 r. poz. 239 z późn. zm.), co wyraża się brakiem konsultowania z organizacjami pozarządowymi projektu ww. aktu normatywnego w dziedzinach dotyczących działalności statutowej tych organizacji.

Na podstawie tych zarzutów skarżąca wniosła o stwierdzenie nieważności zaskarżonego rozporządzenia w całości, a także o zasądzenie kosztów postępowania wg norm przepisanych.

W uzasadnieniu skargi wskazano między innymi, że skarżąca swój interes prawny do wniesienia przedmiotowej skargi wywodzi z przysługującego jej prawa własności (m.in. do nieruchomości o numerze ewidencyjnym 1245/1 i nr 2/10 w obrębie 0001 w Boguchwale oraz nr 1120/4 obr. 0010 w Zgłobniu znajdujących się w obszarze strefy ochronnej ujęcia wody powierzchniowej "Zwięczyca"), a także z brzmienia art. 1 i art. 7 ust. 1 pkt 1, 2, 3 i 7 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2016 r. poz. 446). Zakazy wprowadzone przez Dyrektora RZGW w Krakowie w rozporządzeniu z dnia 14 lipca 2016 r. nr 22/2016 wpływają na możliwość (utrudniają albo uniemożliwiają) zaspokajania zbiorowych potrzeb wspólnoty (gminy).

W odpowiedzi na skargę Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Krakowie wniósł o oddalenie skargi. Odnosząc się do zarzutów podniesionych w skardze wskazał, że podniesiony przez skarżącą zarzut naruszenia art. 2 i 32 Konstytucji oraz wyrażonej w preambule Konstytucji zasady dialogu społecznego oraz współdziałania jest chybiony.

Zgodnie z art. 7 Konstytucji - organy władzy publicznej działają na podstawie i w granicach prawa, a akty prawa miejscowego są ustanawiane na podstawie i w granicach upoważnień ustawowych (art. 94 Konstytucji). Obowiązujące przepisy, określające zasady i tryb wydawania aktów prawa miejscowego, tj. ustawa z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych, nie wymagają konsultacji społecznych przy ustanawianiu aktu prawa miejscowego. Takiego wymagania nie zawiera również ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne, stanowiąca podstawę prawną do wydawania rozporządzeń przez dyrektorów regionalnych zarządów gospodarki wodnej. Nie oznacza to, że rozporządzenia wydawane przez Organ nie podlegają kontroli. W myśl art. 59 ust. 2 ustawy z dnia 23 stycznia 2009 r. o wojewodzie i administracji rządowej w województwie - "Organy niezespolonej administracji rządowej działające w województwie są obowiązane do uzgadniania z wojewodą aktów prawa miejscowego stanowionych przez te organy na podstawie obowiązujących przepisów". Taka procedura została oczywiście przeprowadzona również w do skarżonego rozporządzenia i kontrola ta nie wykazała żadnych nieprawidłowości - projekt rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie nr 6/2013 został przez Wojewodę Podkarpackiego uzgodniony bez zastrzeżeń.

Nie można zgodzić się także z podniesionym przez Skarżącą zarzutem polegającym na nadużyciu normy kompetencyjnej określonej w art. 58 ust. 1 ustawy Prawo wodne poprzez orzekanie przez Organ we własnej sprawie oraz poprzez ustanowienie zmiany rozporządzenia dowolnie, wyłącznie w oparciu o wniosek, bez jego weryfikacji i bez przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego.

Nie jest również uzasadniony zarzut skarżącej naruszenia art. 5 ust. 2 pkt. 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego w zakresie konsultowania projektu rozporządzenia z organizacjami pozarządowymi. Wymóg konsultacji odnosi się wyłącznie do sfery zadań publicznych, o której mowa w art. 4 wymienionej ustawy. Żadne z przywołanych w tym artykule zadań nie znajduje się w sferze działalności Dyrektora RZGW. Z tego powodu jest podstaw prawnych do przeprowadzania konsultacji z organizacjami pozarządowymi przy projektowaniu rozporządzenia ustanawiającego strefę ochronną wody.

Na zakończenie pisma procesowego Dyrektor RZGW wskazał, że w jego opinii strona skarżąca nie posiada interesu prawnego, który uprawniałby ją do wniesienia skargi w niniejszej sprawie. Zgodnie z art. 63 ust. 1 ustawy z dnia 23 stycznia 2009 r. o wojewodzie i administracji rządowej w województwie "każdy, czyj interes prawny lub uprawnienie zostały naruszone przepisem aktu prawa miejscowego, wydanym przez wojewodę lub organ niezespolonej administracji rządowej, może, po bezskutecznym wezwaniu organu, który wydał przepis zaskarżyć przepis do sądu administracyjnego". Wniosek ten wywieść należy, podzielając ocenę prawną zawartą w wyroku NSA z dnia 3 czerwca 2009 r., sygn. OSK 102/00, zgodnie z którą: "samo prawo własności czy jego ograniczenie nie implikuje automatycznie legitymacji skargowej", który zestawić należy z ciążącymi na Gminie obowiązkami należytego gospodarowania zasobami wodnymi oraz zapewnieniem właściwego zaopatrzenia ludności w wodę, jako wynikający wprost z treści art. 7 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym. Ustawowe obowiązki Gminy wskazane w tym przepisie zestawione z treścią zapisów rozporządzenia dowodzą, że rozporządzenie nie jest z nimi sprzeczne, a stanowisko Gminy wywodzone jest wyłącznie w oparciu o interes faktyczny. Zakwestionowane skargą rozporządzenie przeciwnie, pozostaje z nimi spójne zapewniając prawidłową i należytą ochronę ujęcia wody pitnej. Tym samym, zakwestionowane rozporządzenie w żaden sposób nie ingeruje ani też nie jest sprzeczne z obowiązkami ani uprawnieniami Skarżącej Gminy wynikającymi z przepisów.

Wskazano, że Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w sprawie zakończonej wyrokiem z dnia 11.12.2013 r. sygn. akt II SA/Kr 1222/13 oddalił skargę Gminy Boguchwała na rozporządzenie nr 6/2013 Dyrektora RZGW w Krakowie z dnia 2013 r. z powodu niewykazania interesu prawnego przez gminę.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie zważył, co następuje.

Zgodnie z art. 3 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. (t.j. Dz. U. z 2016 r. poz. 718 z późn. zm., określanej dalej jako "p.p.s.a."), sądy administracyjne sprawują kontrolę działalności administracji publicznej i stosują środki określone w ustawie. Stosownie do art. 3 § 2 pkt. 6 p.p.s.a., kontrola działalności administracji publicznej przez sądy administracyjne obejmuje między innymi orzekanie w sprawach skarg na akty organów jednostek samorządu terytorialnego i ich związków, inne niż akty prawa miejscowego organów jednostek samorządu terytorialnego i terenowych organów administracji rządowej, podejmowane w sprawach z zakresu administracji publicznej. Wspomniana kontrola sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. Stosownie do art. 147 § 1 p.p.s.a., sąd uwzględniając skargę na akt, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 6, stwierdza nieważność aktu w całości lub w części albo stwierdza, że zostały wydane z naruszeniem prawa, jeżeli przepis szczególny wyłącza stwierdzenie ich nieważności. Natomiast zgodnie z art. 58 pkt. 5a p.p.s.a. sąd odrzuca skargę jeżeli interes prawny lub uprawnienie wnoszącego skargę na uchwałę lub akt, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 5 i 6, nie zostały naruszone stosownie do wymagań przepisu szczególnego.

Skarga w niniejszej sprawie została złożona w trybie art. 63 ust. 1 ustawy z dnia 23 stycznia 2009 r. o wojewodzie i administracji rządowej w województwie (Dz. U. z 2009 nr 31, poz. 206) zgodnie z którym, każdy, czyj interes prawny lub uprawnienie zostały naruszone przepisem aktu prawa miejscowego, wydanym przez wojewodę lub organ niezespolonej administracji rządowej, w sprawie z zakresu administracji publicznej, może, po bezskutecznym wezwaniu organu, który wydał przepis, lub organu upoważnionego do uchylenia przepisu w trybie nadzoru do usunięcia naruszenia, zaskarżyć przepis do sądu administracyjnego.

Oznacza to, że w pierwszej kolejności obowiązkiem sądu jest zbadanie, czy wniesiona skarga podlega rozpoznaniu przez sąd administracyjny i czy spełnia wymogi formalne, do których w niniejszej sprawie zaliczyć należy: 1) zaskarżenie aktu prawa miejscowego z zakresu administracji publicznej, 2) wcześniejsze bezskuteczne wezwanie do usunięcia naruszenia interesu prawnego lub uprawnienia, 3) zachowanie terminu do wniesienia skargi do sądu administracyjnego, 4) naruszenie interesu prawnego lub uprawnienia wnoszącego skargę.

Przedmiotem kontroli sądu jest rozporządzenie wydane przez Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Krakowie będącego organem administracji rządowej niezespolonej właściwym w sprawach gospodarowania wodami w regionie wodnym, w zakresie określonym ustawą. Zgodnie z art. 92 ust. 2 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. - Prawo wodne (t.j. Dz. U. z 2015 r. poz. 469 z późn. zm.), w przypadkach określonych ustawą dyrektor regionalnego zarządu gospodarki wodnej wydaje akty prawa miejscowego. Zgodnie z art. 58 ust. 1 tej ustawy, strefę ochronną ustanawia, w drodze aktu prawa miejscowego, dyrektor regionalnego zarządu gospodarki wodnej, na wniosek i koszt właściciela ujęcia wody, wskazując zakazy, nakazy, ograniczenia oraz obszary, na których one obowiązują, stosownie do art. 52-57.

Zaskarżone rozporządzenie ma charakter normatywny, zawiera normy generalne i abstrakcyjne, o zasięgu lokalnym, tj. obowiązującym na obszarze działania organów, które je ustanowiły i został opublikowany w Dzienniku Urzędowym Województwa Podkarpackiego, a zatem nie budzi wątpliwości Sądu, że jest aktem prawa miejscowego z zakresu administracji publicznej.

Zaznaczyć należy także, że skarżąca Gmina dopełniła wymogu bezskutecznego wezwania do usunięcia naruszenia interesu prawnego lub uprawnienia występując z takim wezwaniem do Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Krakowie w dniu 4 sierpnia 2016 r. Uwzględniając treść art. 53 § 1 i 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. 2012 poz. 270 ze zm.) oraz uchwałę siedmiu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 2 kwietnia 2007 sygn. akt: II OPS 2/2007 wyjaśniającą powyższy przepis, w związku z rozbieżnościami orzecznictwa w zakresie jego stosowania, Sąd stwierdził, że skarga została wniesiona w terminie.

Dalej Sąd zbadał, czy zaskarżona uchwała narusza interes prawny skarżącej Gminy, co dawałoby jej legitymację do wniesienia skargi.

Zgodnie bowiem z treścią przywołanego już art. art. 63 ust. 1 ustawy o wojewodzie i administracji rządowej w województwie, prawo do zaskarżenia aktu prawa miejscowego na jego podstawie przysługuje jedynie podmiotowi, który wykaże naruszenie własnego interesu prawnego lub uprawnienia, a zatem, że zaskarżony akt godzi w sferę prawną tego podmiotu przez wywołanie negatywnych następstw prawnych, np. przez zniesienie, ograniczenie, czy też uniemożliwienie realizacji jego uprawniania lub interesu prawnego, który musi być konkretnym, indywidualnym interesem prawnym wynikającym z określonej normy prawa materialnego (zob. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 19 czerwca 2012 r., sygn. akt II OSK 790/12, Baza Orzeczeń LEX nr 1212683, wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 4 listopada 2003 r., sygn. SK 30/02, OTK ZU 8/A/2003/84 i z dnia 16 września 2008 r. sygn. SK 76/06, OTK-A 2008/7/121).

Źródłem "interesu prawnego" lub "uprawnienia" jest zawsze norma prawna ogólna i abstrakcyjna (akt normatywny) albo też jednostkowa i konkretna (decyzja stosowania prawa). Ponieważ do wniesienia skargi nie legitymuje stan jedynie zagrożenia naruszeniem, przeto w skardze należy wykazać, w jaki sposób doszło do naruszenia prawem chronionego interesu lub uprawnienia podmiotu wnoszącego skargę. (por. wyrok NSA z 4.02.2005r., sygn. akt OSK 1563/04).

Prawo własności może uzasadniać istnienie interesu prawnego w zaskarżaniu przepisu prawa miejscowego "w określonych okolicznościach sprawy". Do strony skarżącej należało wskazanie właśnie takich okoliczności.

Na wezwanie Sądu do wykazania powyższego, m.in. poprzez udokumentowanie prawa własności i wrysowanie nieruchomości stanowiących własność gminy na mapie obszaru strefy pośredniej ochrony ujęcia wody ustalonym (powiększonym) zaskarżonym rozporządzeniem, przedłożona została mapa terenu ochrony pośredniej ujęcia wody z rzeki Wisłok dla Rzeszowa z wrysowanymi granicami dotychczasowej strefy ochrony pośredniej (kolor zielony) oraz obecnej (kolor czerwony), a także granicami gminy Boguchwała (kolor pomarańczowy).

Na mapie zaznaczono także działki stanowiące własność skarżącej Gminy położone w obrębie strefy pośredniej tj. działkę nr 1120/4, działkę nr 2/10 oraz 1245/ 1. Przedłożono też wypisy z rejestru gruntów dla przywołanych działek (94-96 akt sądowych). Z dokumentów tych wynika, że działka 1120/4 (o pow. 0,54 ha) oraz działka 1245/1 (o pow. 1,94 ha) stanowią tereny rekreacyjno – wypoczynkowe oraz w nieznacznej części pastwisko trwałe (działka nr 1120/4 – 0.06 ha), natomiast działka 2/10 o niewielkiej powierzchni 0,0087 ha stanowi grunty orne.

Wskazać jeszcze należy, że wszelkie ograniczenia i zakazy związane z korzystaniem z nieruchomości znajdujących się na obszarze ochrony pośredniej ujęcia wody, ustanowione zostały rozporządzeniem nr 6/2013 Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Krakowie z dnia 10 maja 2013 r. w sprawie ustanowienia strefy ochronnej ujęcia wody powierzchniowej "Zwięczyca" z rzeki Wisłok w km 68+020 i 68+080 w Rzeszowie, Miasto Rzeszów, powiat rzeszowski. Natomiast zaskarżone rozporządzenie zmienia tylko jeden z zakazów (§ 4 pkt. 3), natomiast generalnie poszerza znacznie istniejący do tej pory obszar ochrony pośredniej, w taki sposób, że wymienione wyżej działki skarżącej znalazły się w tej strefie ochronnej.

Dla dokonania oceny, czy prawo własności skarżącej gminy Boguchwała do wskazanych wyżej nieruchomości, doznaje ograniczeń wykraczających poza prawnie dopuszczalne, należy przeanalizować zakazy, które na skutek wejścia w życie zaskarżonego rozporządzenia dotyczyć będą tych nieruchomości, w powiązaniu z ustalonym i wyżej wskazanych ich przeznaczeniem (głównie tereny rekreacyjno – wypoczynkowe).

Zgodnie z § 4 rozporządzenia nr 6/2013 Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Krakowie z dnia 10 maja 2013 r., w brzmieniu ustalonym załącznikiem nr 1 do obwieszczenia nr 1/2016 Dyrektora RZGW z dnia 12 października 2016 r. w sprawie ogłoszenia tekstu jednolitego rozporządzenia w sprawie ustanowienia strefy ochronnej ujęcia wody powierzchniowej "Zwięczyca" z rzeki Wisłok w km 68+020 i 68+080 w Rzeszowie, Miasto Rzeszów, powiat rzeszowski (Dz. Urz. Woj. Podk. z 2016 r. poz. 3251), na terenie ochrony pośredniej zabrania się:

1) wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi, z wyłączeniem spełniających wymagania określone w przepisach odrębnych:

a) wód opadowych i roztopowych, o których mowa w art. 9 ust 1 pkt 14 lit. c ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. - Prawo wodne,

b) oczyszczonych ścieków pochodzących z oczyszczalni komunalnych, przydomowych i przemysłowych,

c) ścieków pochodzących z obiektów chowu lub hodowli ryb łososiowatych lub ryb innych niż łososiowate (...)

2) przechowywania lub składowania odpadów promieniotwórczych;

3) lokalizowania nowych magazynów ropy naftowej i produktów ropopochodnych o pojemności piórników powyżej 5000 l i rurociągów do ich transportu (z wyłączeniem gazu płynnego) oraz substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego, a także substancji priorytetowych określonych y przepisach wydanych na podstawie ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. - Prawo wodne;

4) budowy torów kolejowych, dróg krajowych, wojewódzkich i powiatowych oraz mostów na ich ciągach, a także parkingów bez ujmowania wód opadowych i roztopowych w systemy kanalizacji deszczowej zamkniętej lub otwartej w postaci rowów izolowanych oraz bez urządzeń zapewniających oczyszczanie ich przed wprowadzaniem do wód i do ziemi, do poziomu wymaganego przepisami odrębnymi;

5) lokalizowania składowisk odpadów komunalnych, niebezpiecznych, innych niż niebezpieczne i obojętne oraz obojętnych;

6) prowadzenia ferm chowu lub hodowli zwierząt, bez posiadania zbiornika na gnojowicę i gnojówkę oraz szczelnej płyty gnojowej;

7) mycia pojazdów mechanicznych poza myjniami usługowymi, posiadającymi zamknięte obiegi wody lub podłączonymi do kanalizacji sanitarnej;

8) realizowania budownictwa mieszkalnego oraz urządzania kempingów bez przyłączenia do kanalizacji zbiorczej, a w przypadku braku takiej kanalizacji, bez wyposażenia w szczelny zbiornik do gromadzenia ścieków lub przydomową oczyszczalnię ścieków. Po zrealizowaniu systemu kanalizacji zbiorczej wprowadza się obowiązek przyłączenia do niej istniejących obiektów budownictwa mieszkalnego oraz kempingów w terminie nie dłuższym niż 2 lata od wykonania kanalizacji, a w przypadku urządzeń mających ważne pozwolenie wodnoprawne do czasu jego wygaśnięcia;

9) lokalizowania nowych cmentarzy oraz grzebania zwłok zwierzęcych w odległości mniejszej niż 150 m od studzien, źródeł i strumieni;

10) urządzania pryzm kiszonkowych i obornikowych bez szczelnej izolacji od podłoża;

11) stosowania środków ochrony roślin, które według zezwolenia na wprowadzanie środków ochrony roślin do obrotu są klasyfikowane jako niebezpieczne dla środowiska;

12) prowadzenia robót ziemnych w pasie do 50 m po obu stronach cieków bez wcześniejszego powiadomienia użytkownika ujęcia wody;

Spośród wszystkich wyżej wymienionych ograniczeń i zakazów, dla terenów rekreacyjno – wypoczynkowych zastosowanie może znaleźć zakaz określony w § 4 pkt. 1,8, 12 rozporządzenia.

Zakaz urządzania kempingów bez przyłączenia do kanalizacji zbiorczej, a w przypadku braku takiej kanalizacji, bez wyposażenia w szczelny zbiornik do gromadzenia ścieków, pozostaje jednak w zgodzie z art. 5 ust. 1 pkt. 2 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (t.j. Dz. U. z 2016 r. poz. 250 z późn. zm.), zgodnie z którym właściciele nieruchomości zapewniają utrzymanie czystości i porządku przez przyłączenie nieruchomości do istniejącej sieci kanalizacyjnej lub, w przypadku gdy budowa sieci kanalizacyjnej jest technicznie lub ekonomicznie nieuzasadniona, wyposażenie nieruchomości w zbiornik bezodpływowy nieczystości ciekłych lub w przydomową oczyszczalnię ścieków bytowych, spełniające wymagania określone w przepisach odrębnych (...).

Przez sformułowanie "właściciele nieruchomości" w oczywisty sposób należy rozumieć także samą gminę - jednostkę samorządu terytorialnego i osobę prawną, której przysługiwać może prawo własności nieruchomości. Pozostawienie wyboru co do sposobu odprowadzania ścieków: do kanalizacji zbiorczej lub w razie jej braku do szczelnych zbiorników do gromadzenia ścieków - jest zatem pewnym ustawowo przyjętym standardem i nie stanowi o niedozwolonym ograniczeniu prawa własności nieruchomości.

Ograniczenie polegające na zakazie wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi, z wyłączeniem spełniających wymagania określone w przepisach odrębnych: wód opadowych i roztopowych, o których mowa w art. 9 ust 1 pkt 14 lit. c ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. - Prawo wodne; oczyszczonych ścieków pochodzących z oczyszczalni komunalnych, przydomowych i przemysłowych; ścieków pochodzących z obiektów chowu lub hodowli ryb łososiowatych lub ryb innych niż łososiowate (...) również nie ogranicza w niedozwolony sposób wykonywania prawa własności.

Nawet bowiem poza granicami ochrony ujęć wody trudno oczekiwać akceptacji lub przyzwolenia dla odprowadzania każdych, bez wyjątku, rodzajów ścieków do ziemi lub wód płynących. W tym zakresie ustawa Prawo wodne również wprowadza pewne ograniczenia. Nadto jak wynika z "Wniosku o zmianę strefy ochronnej" sporządzonego przez [...] sp. z o.o. (str. [...] ), wszystkie ścieki z terenu gminy kierowane są do oczyszczalni miejskiej w Rzeszowie, jedynie Zakłady [...] " odprowadza ścieki oczyszczone we własnej oczyszczalni, do wód potoku Mogielnica. Jednak zakłady te to odrębny od samej Gminy podmiot prawa.

Także ewentualne postanowienie dotyczące prowadzenia robót ziemnych w pasie do 50 m po obu stronach cieków bez wcześniejszego powiadomienia użytkownika ujęcia wody (pkt. 12) nie jest szczególnie uciążliwe i nie ogranicza w żaden niedozwolony sposób wykonywania prawa własności, gdyż nie polega na zakazie prowadzenia robót ziemnych (w tym budowlanych), ale na informowaniu o tym fakcie użytkownika ujęcia wody.

Pozostałe zakazy wymienione w § 4 rozporządzenia, nie mają zdaniem Sądu żadnego związku z przeznaczeniem terenów stanowiących własność skarżącej Gminy.

Sąd uznał zatem, że strona skarżąca nie wykazała, aby rozporządzenie Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Krakowie naruszało interes prawny skarżącej Gminy poprzez wyłączenie, czy istotne ograniczenie wykonywania prawa własności wskazanych przez skarżącą nieruchomości leżących w strefie ochrony pośredniej ujęcia wody.

Naruszenia swojego interesu prawnego Gmina Boguchwała upatrywała także w art. 1 i art. 7 ust. 1 pkt 1, 2, 3 i 7 ustawy o samorządzie gminnym, gdyż zakazy wprowadzone przez Dyrektora RZGW w Krakowie w rozporządzeniu z dnia 14 lipca 2016 r. nr 22/2016 wpływają na możliwość (utrudniają albo uniemożliwiają) zaspokajania zbiorowych potrzeb wspólnoty (gminy).

W pierwszej kolejności przywołać zatem należy brzmienie tych przepisów. Zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym. (t.j. Dz. U. z 2016 r. poz. 446 z późn. zm.), mieszkańcy gminy tworzą z mocy prawa wspólnotę samorządową. Ilekroć w ustawie jest mowa o gminie, należy przez to rozumieć wspólnotę samorządową oraz odpowiednie terytorium.

Zgodnie natomiast z art. 7 ust. 1 pkt. 1,2,3,7: zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy: 1) ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej; 2) gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego; 3) wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz; 7) gminnego budownictwa mieszkaniowego.

Pierwsze ze wskazanych zadań własnych gminy obejmują sprawy ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej. W przepisie tym określono niezwykle szeroki – choć syntetycznie ujęty – zakres zadań własnych gminy, jednak skarżąca Gmina nie sprecyzowała, jakiego konkretnie zadania nie będzie mogła zrealizować lub które z nich będzie utrudnione. Z istoty zaskarżonego rozporządzenia wynika, że zapewne nie chodzi o kwestie związane z ochroną środowiska i przyrody, gdyż poprzez wprowadzenie zakazów służących ochronie ujęcia wody, chronione będzie na terenie gminy -niejako przy okazji- zarówno środowisko jak i przyroda.

Jak wynika z przywołanego już powyżej "Wniosku o zmianę strefy ochronnej" sporządzonego przez [...] sp. z o.o. "We wszystkich sołectwach gminy Boguchwała wykonana jest sieć wodociągowa, a około 74% mieszkańców korzysta z wodociągu publicznego. Na terenie gminy funkcjonują 3 ujęcia wód podziemnych oraz jedno ujęcie wód powierzchniowych. Część miejscowości, tj. Boguchwała (północna i środkowa część), Niechobrz Dolny, Racławówka, Zwięczyca zaopatrywana jest z ujęcia powierzchniowego wody dla Rzeszowa - "Zwięczyca", natomiast część z ujęć wód podziemnych, zasilających gminne wodociągi. Miejscowości zasilane z gminnej sieci wodociągowej to: Lutoryż, Zarzecze, Zgłobień, Wola Zgłobińska, Nosówka, Boguchwała (południowa część) oraz Niechobrz Górny. Wszystkie ujęcia głębinowe eksploatowane są przez Zakład Gospodarki Komunalnej ".

W tak ustalonym stanie faktycznym, którego skarżąca nie kwestionuje, brak jest również podstaw do dopatrzenia się przeszkód w realizacji zadania jakim jest gospodarka wodna. Rozporządzenie to w tym zakresie wręcz gospodarkę tę racjonalizuje, bo także mieszkańcy gminy Boguchwała korzystają z wody pochodzącej z chronionego ujęcia. Natomiast utrudnienia związane ze sprawami związanymi z ładem przestrzennym i gospodarką nieruchomościami, nie są możliwe do samodzielnego zidentyfikowania przez Sąd, bez konkretnego wskazania przez skarżącą na czym miałyby polegać. Wykazanie naruszenia interesu prawnego ciąży jednak na skarżącej i Sąd nie może go poszukiwać poprzez daleko idące domysły.

Odnośnie utrudnienia albo uniemożliwienia realizacji zadania własnego gminy dotyczącego "gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego", wskazać należy, ze § 4 pkt. 4 zaskarżonego rozporządzenia zakazuje budowy torów kolejowych, dróg krajowych, wojewódzkich i powiatowych oraz mostów na ich ciągach, a także parkingów bez ujmowania wód opadowych i roztopowych w systemy kanalizacji deszczowej zamkniętej lub otwartej w postaci rowów izolowanych oraz bez urządzeń zapewniających oczyszczanie ich przed wprowadzaniem do wód i do ziemi, do poziomu wymaganego przepisami odrębnymi. Oznacza to, że zakaz ten może dotyczyć skarżącej wyłącznie w zakresie budowy parkingów bez ujmowania wód opadowych i roztopowych w systemy kanalizacji deszczowej zamkniętej lub otwartej. Nie dotyczy natomiast dróg gminnych, a wyłącznie krajowych, wojewódzkich i powiatowych. Przy czym podkreślić należy, że nie jest to zakaz realizacji określonego przedsięwzięcia na własnej nieruchomości (zakaz realizacji prawa zabudowy), ale nakaz jego realizacji w kreślonych standardach ochrony środowiska wodnego i nie jest możliwe upatrywanie w nim niedopuszczalnego naruszenia prawa.

Natomiast sprawy "wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz" to również niezwykle szeroki wachlarz zadań własnych gminy. Także i w tym przypadku skarżąca nie wskazała na czym miałoby polegać naruszenie jej aktualnego, realnego interesu prawnego.

Wskazać można zatem tylko ogólnie, że o konieczności ochrony zasobów wodnych, a także o racjonalnym gospodarowaniu wodami traktuje obszernie ustawa prawo wodne. Zgodnie z art. 1 pkt. 3 i 4 tej ustawy, gospodarowanie wodami uwzględnia zasadę wspólnych interesów i jest realizowane przez współpracę administracji publicznej, użytkowników wód i przedstawicieli lokalnych społeczności tak, aby uzyskać maksymalne korzyści społeczne. Gospodarowanie wodami jest prowadzone w taki sposób, aby działając w zgodzie z interesem publicznym, nie dopuszczać do wystąpienia możliwego do uniknięcia pogorszenia ekologicznych funkcji wód oraz pogorszenia stanu ekosystemów lądowych i terenów podmokłych bezpośrednio zależnych od wód.

Tym samym ochrona wód, a w szczególności tych, które służą zaspokojeniu podstawowej potrzeby każdego człowieka związanej z dostępem do czystej i nieskażonej wody pitnej, zawsze wyprzedzać będzie interesy faktyczne, a tylko takich można się dopatrzeć w niniejszej sprawie po stronie skarżącej Gminy.

Odnośnie utrudnienia albo uniemożliwienia realizacji zadania własnego gminy polegającego na realizacji gminnego budownictwa mieszkaniowego, w pierwszej kolejności wskazać należy, że zaskarżone rozporządzenie nie zabrania realizacji tego zadania ani też go nie utrudnia. Można się jedynie domyślać – bo tego skarżąca wprost nie wskazała - że utrudnień w tym zakresie upatruje w nakazanym sposobie zorganizowania odprowadzania ścieków komunalnych i opadowych z ewentualnych mieszkań komunalnych, planowanych do budowy lub budowanych. W tym zakresie jednak pozostają aktualne te wszystkie rozważania, które powołane zostały powyżej, a które dotyczyły urządzania kempingów, z tą zmianą, że w tym przypadku możliwe jest również urządzenie przydomowej oczyszczalni ścieków, w braku dostępnej kanalizacji.

Po wtóre zaś, kolejny raz powtórzyć należy, że "interes prawny" o którym mowa w art. 63 ustawy o wojewodzie i administracji rządowej w województwie, niewątpliwe ma być aktualny i realny, tymczasem skarżąca Gmina nie wskazuje, że jakie to inwestycje z zakresu budownictwa komunalnego są przez nią aktualnie prowadzone, a których rozwiązania projektowe w zakresie odprowadzania ścieków i wód opadowych byłyby inne niż w zaskarżonym rozporządzeniu.

Sąd uznał zatem, że strona skarżąca nie wykazała, aby rozporządzenie Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej naruszało interes prawny skarżącej Gminy także poprzez utrudnienie lub uniemożliwienie zaspokajania zbiorowych potrzeb wspólnoty, o których mowa w art. 1 i art. 7 ust. 1 pkt 1, 2, 3 i 7 ustawy o samorządzie gminnym.

Tym samym Sąd nie jest uprawniony do dalszej oceny kwestionowanego aktu. Mając powyższe na uwadze Sąd, odrzucił skargę na podstawie art. 58 § 1 pkt 5a, który stanowi: Sąd odrzuca skargę jeżeli interes prawny lub uprawnienie wnoszącego skargę na uchwałę lub akt, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 5 i 6, nie zostały naruszone stosownie do wymagań przepisu szczególnego.