Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Jadwiga Pastusiak Sędziowie WSA Jerzy Drwal WSA Anna Strzelec (sprawozdawca) Protokolant Asystent sędziego Bartosz Kuś po rozpoznaniu w Wydziale III na rozprawie w dniu 22 października 2019 r. sprawy ze skargi J. W. na decyzję Rektora Państwowej Szkoły Wyższej im. [...] z dnia [...] grudnia 2018 r. nr [...] w przedmiocie skreślenia z listy studentów I. uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Dziekana Wydziału Nauk Ekonomicznych i Technicznych Państwowej Szkoły Wyższej im. [...] z dnia [...] listopada 2018 r. nr [...]; II. zasądza od Rektora Państwowej Szkoły Wyższej im. [...] na rzecz J. W. kwotę [...]zł ([...] złotych) z tytułu zwrotu kosztów postępowania.

Zaskarżoną decyzją z dnia [...] grudnia 2018 r. Rektor Uniwersytetu/Politechniki/Akademii (dalej jako: "organ II instancji", "Rektor") utrzymał w mocy decyzję Dziekana Wydziału [...] [...] (dalej jako: "organ I instancji", "Dziekan") z dnia [...] listopada 2018 r. o skreśleniu J. W. (dalej jako: "skarżący", "strona") z listy studentów pierwszego semestru studiów stacjonarnych, pierwszego stopnia na kierunku ekonomia.

Z akt sprawy wynika, że decyzją z dnia [...] listopada 2018 r. Dziekan na podstawie "§ 31 pkt 1 ust. 1 Regulaminu Studiów [...]" (dalej jako: "Regulamin studiów PSW") skreślił J. W. z listy studentów pierwszego semestru studiów stacjonarnych na kierunku ekonomia z powodu niepodjęcia studiów.

Od powyższej decyzji J. W. złożył odwołanie wskazując na jej bezzasadność.

Decyzją z [...] grudnia 2018 r. Rektor utrzymał w mocy decyzję Dziekana z dnia [...] listopada 2018 r.

W uzasadnieniu rozstrzygnięcia organ II instancji wskazał, że "zgodnie z §31 p. 1pp.1)a" Regulaminu studiów PSW ze względu na ciągłe, nieusprawiedliwione nieobecności na zajęciach powyżej 60 dni kalendarzowych, licząc od pierwszego dnia rozpoczęcia zajęć, skarżący został skreślony z listy studentów.

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie na powyższą decyzję Rektora J. W. domagał się uchylenia zaskarżonej decyzji oraz poprzedzającej ją decyzji Dziekana, wnosząc jednocześnie o zasądzenie koszów postępowania. Skarżący zarzucił:

1) § 31 ust. 1 pkt 1 lit. a Regulaminu studiów PSW poprzez błędne przyjęcie, że w okresie od [...] października 2018 r. do [...] listopada 2018 r. upłynęło powyżej 60 dni kalendarzowych, co było podstawą do skreślenia skarżącego z listy studentów;

2) art. 9 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2018 r., poz. 2096 ze zm.), dalej jako: "k.p.a.", poprzez niezrealizowanie przez organy obu instancji obowiązku należytego i wyczerpującego informowania skarżącego o okolicznościach faktycznych i prawnych, które mogą mieć wpływ na ustalenie jego praw i obowiązków będących przedmiotem postępowania administracyjnego;

3) art. 10 § 1 i § 2 k.p.a. poprzez niezapewnienie skarżącemu czynnego udziału w żadnym stadium postępowania, a tym samym uniemożliwienie skarżącemu wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów przed wydaniem decyzji;

4) art. 107 § 1 pkt 6 oraz art. 107 § 3 k.p.a. poprzez niewystarczające uzasadnienie faktyczne i prawne wydanej decyzji;

5) art. 107 § 1 pkt 9 k.p.a. poprzez brak umieszczenia w decyzji wskazanego w tym przepisie pouczenia;

6) art. 130 § 1 i § 2 k.p.a. poprzez skreślenie skarżącego z listy studentów z dniem [...] listopada 2018 r. pomimo trwającego wtedy terminu do wniesienia odwołania, a także wniesienia odwołania.

W uzasadnieniu skargi strona podniosła, że decyzja Dziekana została lakonicznie uzasadniona. W przedmiotowej decyzji Dziekan podał podstawę prawną, jednakże decyzja ta nie zawiera jakiegokolwiek uzasadnienia faktycznego oraz prawnego. Podstawa prawna rozstrzygnięcia została natomiast podana w sposób wadliwy – nie wskazano odpowiedniej litery przepisu, przez co skarżący mógł mieć wątpliwości, co faktycznie jest powodem skreślenia z listy studentów. Jednocześnie skarżący wskazał, że nie został poinformowany o toczącym się postępowaniu, przez co nie mógł wziąć w nim udziału na żadnym jego etapie. W dalszej kolejności skarżący zwrócił również uwagę, że od [...] października 2018 r. do [...] listopada 2018 r. nie minęło więcej niż 60 dni.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie, podtrzymując stanowisko zajęte w zaskarżonej decyzji. Ponadto wskazał, że skarżący nie stawił się na zajęcia oraz do dnia [...] listopada 2018 r. miał ciągłe nieusprawiedliwione nieobecności na zajęciach. Nie kontaktował się z uczelnią i nie zgłaszał jakichkolwiek przeszkód w podjęciu studiów. Rektor podejmując decyzję o utrzymaniu w mocy decyzji Dziekana miał na względzie ciągłe nieusprawiedliwione nieobecności na zajęciach powyżej 60 dni kalendarzowych, licząc od pierwszego dnia zajęć.

Odnosząc się do zarzutu błędnego przyjęcia przez organ I instancji, że od [...] października 2018 r. do [...] listopada 2018 r. upłynęło powyżej 60 dni kalendarzowych organ II instancji wskazał, że zajęcia rozpoczęły się w dniu [...] października 2018 r., skarżący do [...] listopada 2018 r. nie stawił się na zajęciach i nie usprawiedliwił nieobecności. Decyzja Dziekana wydana została wprawdzie przed upływem 60-dniowego terminu ciągłych nieusprawiedliwionych nieobecności, jednak w dacie doręczenia decyzji w dniu [...] listopada 2018 r. skarżący miał ciągłe nieusprawiedliwione nieobecności powyżej 60 dni, a to oznacza, że ziściła się podstawa wskazana w Regulaminie studiów PSW do skreślenia z listy studentów. W dalszej kolejności Rektor wskazał, że jedyną podstawą skreślenia skarżącego z listy studentów było niepodjęcie przez niego studiów. Zdaniem organu II instancji postawa skarżącego świadczy o tym, że jego celem nie było podjęcie studiów.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie zważył, co następuje:

Skarga jest zasadna.

Po pierwsze zauważyć należy, że przesłanki warunkujące skreślenie studenta z listy studentów zostały określone w ustawie z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2018 r., poz. 1668). Zgodnie z art. 108 ust.1 powołanej ustawy studenta skreśla się z listy studentów w przypadku:

1) niepodjęcia studiów;

2) rezygnacji ze studiów;

3) niezłożenia w terminie pracy dyplomowej lub egzaminu dyplomowego;

4) ukarania karą dyscyplinarną wydalenia z uczelni.

Natomiast zgodnie z art. 108 ust. 2 powołanej ustawy, student może być skreślony z listy studentów w przypadku:

1) stwierdzenia braku udziału w obowiązkowych zajęciach;

2) stwierdzenia braku postępów w nauce;

3) nieuzyskania zaliczenia semestru lub roku w określonym terminie;

4) niewniesienia opłat związanych z odbywaniem studiów.

Stosownie do art. 107 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce student jest obowiązany postępować zgodnie z treścią ślubowania i przepisami obowiązującymi w uczelni (ust. 1), a w szczególności do: 1) uczestniczenia w zajęciach zgodnie z regulaminem; 2) składania egzaminów, odbywania praktyk zawodowych i spełniania innych wymagań przewidzianych w programie studiów (ust. 2).

Z tego względu podstawę prawną decyzji kierowanych do studentów stanowią nie tylko przepisy powszechnie obowiązujące, ale również wydane na podstawie delegacji ustawowych akty normatywne właściwych organów szkoły wyższej.

Tym samym ocena legalności decyzji w sprawach studenckich przez sąd administracyjny musi uwzględniać nie tylko regulacje prawne rangi ustawowej, ale także postanowienia zawarte w Regulaminie studiów PSW.

Zgodnie z treścią art. 108 ust. 3 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce skreślenie z listy studentów następuje w drodze decyzji administracyjnej. Zatem należy, w ocenie Sądu, przyjąć, że w sprawie odpowiednie zastosowanie mają przepisy kodeksu postępowania administracyjnego. Wyżej wymieniona ustawa nie zawiera odpowiednika art. 207 ust. 1 ustawy z 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym, który stanowił wprost, że m.in. do decyzji podjętych przez organy uczelni w indywidualnych sprawach studentów (za taką zaś, w ocenie Sądu, niewątpliwie należy uznać decyzję o skreśleniu z listy studentów) stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego oraz przepisy o zaskarżaniu decyzji do sądu administracyjnego. Stosownie jednak do art. 227 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 3 lipca 2018 r. Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz.U. z 2018 r., poz. 1669) statuty uczelni obowiązujące w dniu wejścia w życie ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, zachowują moc do dnia wejścia w życie statutów uczelni publicznych, uczelni niepublicznych, uczelni wojskowych i uczelni służb państwowych, tj. do 1 października 2019 r. Zgodnie zaś art. 263 ust. 1 i 2 ww. ustawy wprowadzające ustawę – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce Senaty uczelni uchwalą regulaminy studiów na podstawie przepisów ustawy, o której mowa w art. 1 (tj. ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce), w terminie umożliwiającym ich wejście w życie nie później niż 12 miesięcy od dnia wejścia w życie tej ustawy. Regulaminy uchwalone na podstawie art. 161 ust. 1 ustawy uchylanej w art. 169 pkt 3 (tj. ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym) zachowują moc do dnia wejścia w życie regulaminów, o których mowa w ust. 1.

Skoro zatem materialną podstawę zaskarżonego rozstrzygnięcia stanowią przepisy § 31 ust. 1 pkt 1 lit. a) Regulaminu studiów PSW przyjętego uchwałą Senatu, na podstawie ważnego Statutu PSW, który w § 92 ust. 1 stanowi, że prawa i obowiązki studenta określa ustawa oraz regulamin studiów, to oznacza, że postępowanie w tych sprawach powinno toczyć się według przepisów kodeksu postępowania administracyjnego, a zaskarżona decyzja podlega kontroli sądu administracyjnego.

Wydanie decyzji administracyjnej a zatem rozstrzygniecie sprawy oznacza, że rozstrzygniecie podejmowane przez organ szkoły wyższej w indywidualnej sprawie studenta, jak również prowadzone postępowanie, w których taka decyzja zapada muszą zachować chociażby minimum procedury administracyjnej niezbędnej do prawidłowego załatwienia sprawy i zagwarantowania ustawowych uprawnień strony.

Zgodnie z art. 107 § 1 k.p.a. (w brzmieniu obowiązującym od 1 czerwca 2017 r., znajdującym odpowiednie zastosowanie w odniesieniu do zaskarżonej decyzji) –decyzja zawiera: 1) oznaczenie organu administracji publicznej; 2) datę wydania; 3) oznaczenie strony lub stron; 4) powołanie podstawy prawnej; 5) rozstrzygnięcie; 6) uzasadnienie faktyczne i prawne; 7) pouczenie, czy i w jakim trybie służy od niej odwołanie oraz o prawie do zrzeczenia się odwołania i skutkach zrzeczenia się odwołania; 8) podpis z podaniem imienia i nazwiska oraz stanowiska służbowego pracownika organu upoważnionego do wydania decyzji, a jeżeli decyzja wydana została w formie dokumentu elektronicznego - kwalifikowany podpis elektroniczny; 9) w przypadku decyzji, w stosunku do której może być wniesione powództwo do sądu powszechnego, sprzeciw od decyzji lub skarga do sądu administracyjnego - pouczenie o dopuszczalności wniesienia powództwa, sprzeciwu od decyzji lub skargi oraz wysokości opłaty od powództwa lub wpisu od skargi lub sprzeciwu od decyzji, jeżeli mają one charakter stały, albo podstawie do wyliczenia opłaty lub wpisu o charakterze stosunkowym, a także możliwości ubiegania się przez stronę o zwolnienie od kosztów albo przyznanie prawa pomocy. Stosownie do art. 107 § 3 k.p.a., uzasadnienie faktyczne decyzji powinno w szczególności zawierać wskazanie faktów, które organ uznał za udowodnione, dowodów, na których się oparł, oraz przyczyn, z powodu których innym dowodom odmówił wiarygodności i mocy dowodowej, zaś uzasadnienie prawne - wyjaśnienie podstawy prawnej decyzji, z przytoczeniem przepisów prawa.

Jak wynika z pisma z dnia [...] listopada 2018 r., stanowiącego decyzję organu I instancji Dziekan wskazał, że "Na podstawie § 31 pkt 1 ust. 1 Regulaminu Studiów (...) skreśla się Pana (...) z listy studentów (...) z powodu: niepodjęcia studiów".

Trafnie zauważa skarżący, że decyzja nie zwiera żadnego uzasadnienia.

Tymczasem skreślenie z listy studentów jest bardzo daleko idącą i dotkliwą sankcją, dlatego też organ obowiązany jest szczegółowo i wnikliwie przeprowadzić postępowanie dowodowe, zebrać wyczerpująco materiał dowodowy i wykazać w sposób niebudzący wątpliwości, że student dopuścił się naruszenia nałożonych na niego obowiązków, wynikających z Regulaminu studiów PSW, a to wszystko powinno znaleźć się w uzasadnieniu podjętego przez organ rozstrzygnięcia, stosownie do pkt 6 § 1 art. 107 k.p.a. i § 3 tego przepisu.

Jednocześnie zauważyć trzeba, że w podstawie prawnej decyzji organu I instancji nie wskazano żadnego z przepisów ustawy o szkolnictwie wyższym i nauce, a dodatkowo wadliwie przywołano jednostki redakcyjne Regulaminu studiów PSW, gdyż zgodnie z zasadami techniki prawodawczej - rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002 r. w sprawie "Zasad techniki prawodawczej" (Dz.U. z 2016 r., poz. 283) ustęp oznacza się co do zasady cyfrą arabską z kropką bez nawiasu, a punkt oznacza się cyfrą arabska z nawiasem z prawej strony, a wyliczenie w obrębie punktów (tzw. litery) oznacza się małymi literami alfabetu łacińskiego (zob. rozdział 7, § 57). W przypadku regulaminu przełożenie znajdują zasady stosowane w rozporządzeniach, a podstawowa jednostka redakcyjna i systematyzacyjna rozporządzenia to paragraf. Paragrafy można dzielić na ustępy, ustępy na punkty, punkty na litery, a litery na tiret. (zob. dział V, § 124 i § 141 dział VI ww. rozporządzenia).

Jako podstawę decyzji o skreśleniu skarżącego z listy studentów organ I instancji wskazał niepodjęcie studiów – czyli § 31 ust. 1 pkt 1 Regulaminu studiów PSW. Słusznie przy tym skarżący argumentuje, że powyższy pkt podzielony został na dwie litery i rolą organu było wskazać, która z przesłanek stwierdzenia niepodjęcia studiów ma zastosowanie w przedmiotowej sprawie. Owszem skarżący mógł się domyślać, że chodzi o lit. a ale to obowiązkiem organu jest wskazać jaka jest podstawa prawa i faktyczna rozstrzygnięcia.

Zgodnie z § 31 ust. 1 pkt 1 Regulaminu studiów PSW Dziekan wydaje decyzję o skreśleniu studenta z listy studentów w przypadku niepodjęcia studiów, które stwierdza się w przypadku: a) studenta, który ma ciągłe nieusprawiedliwione nieobecności na zajęciach powyżej 60 dni kalendarzowych licząc od pierwszego dnia rozpoczęcia zajęć, z wyłączeniem osób studiujących według indywidualnego programu studiów i programu kształcenia, na podstawie stosownych dokumentów, b) studenta, który zakończył urlop dziekański i ma nieusprawiedliwione nieobecności na zajęciach powyżej 30 dni kalendarzowych w semestrze, na który wraca z urlopu dziekańskiego.

Podstawą stwierdzenia niepodjęcia studiów przez studenta jest informacja składana przez kierownika zakładu w formie pisemnej do dziekana właściwego wydziału do 15 dni kalendarzowych od dnia, w którym upłynął termin niepodjęcia studiów.

Nie jest sporne, bo organ II instancji zarzutu skargi w tym przedmiocie nie kwestionuje, że w dacie wydania decyzji przez organ I instancji nie upłynął zakreślony regulaminem termin nieusprawiedliwionych nieobecności na zajęciach powyżej 60 dni (upłynęło 51 dni). Ponadto z oczywistych względów nie spełniony został drugi z warunków do wydania takiej decyzji, tj. uzyskanie przez dziekana w formie pisemnej informacji stanowiącej podstawę do stwierdzania niepodjęcia studiów od kierownika zakładu, która powinna zostać uzyskana do 15 dni kalendarzowych od dnia, w którym upłynął termin niepodjęcia studiów. Za taką bowiem informację nie można uznać informacji sporządzonej na dzień [...] listopad 2018 r. przez dr E. D. pełniącą obowiązki kierownika Zakładu Ekonomii. Tym samym decyzja organu I instancji wydana została również z naruszeniem przepisów prawa materialnego.

Trafnie również podnosi skarżący, że nie został w żaden sposób poinformowany o toczącym się postępowaniu w zakresie skreślenia go z listy studentów, a jak już zaznaczono skreślenie z listy studentów jest bardzo dotkliwą sankcją, dlatego też skarżący powinien mieć zapewniony udział w tym postępowaniu i możliwość wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 10 § 1 k.p.a. Istotnie pouczenie o odwołaniu zawarte w decyzji organu I instancji jest niepełne, w świetle brzmienia pkt 7 § 1 art. 107 k.p.a, podobnie jak i zasadny jest zarzut skargi co do braku pouczenia przez organ II instancji z art. 107 § 1 pkt 9 k.p.a., czyli o sposobie i terminie zaskarżenia decyzji ostatecznej, jednakże skoro skarżący złożył w sposób prawidłowo odwołanie a następnie skargę, to te naruszenia nie wywołały negatywnych dla skarżącego skutków. Świadczą one jednak o działaniu organów z naruszeniem przepisów postępowania, o ich niestaranności i nierzetelności.

Odnosząc się z kolei do uchybień organu II instancji, które w ocenie Sądu, mają istotny wpływ na wynik sprawy, to zauważyć należy, że zaskarżoną decyzją Rektor nie wyraził zgody na uchylenie decyzji Dziekana. Sentencja tej decyzji brzmi Rektor (...) nie wyraża zgody na uchylenie decyzji Dziekana (...) z dnia [...] listopada 2018 r. o skreśleniu z listy studentów.

Tymczasem art. 138 k.p.a. przewiduje zamknięty katalog decyzji organu odwoławczego. Zgodnie z § 1 tego przepisu organ odwoławczy wydaje decyzję, w której:

1) utrzymuje w mocy zaskarżoną decyzję albo

2) uchyla zaskarżoną decyzję w całości albo w części i w tym zakresie orzeka co do istoty sprawy albo uchylając tę decyzję - umarza postępowanie pierwszej instancji w całości albo w części, albo

3) umarza postępowanie odwoławcze.

Tym samym art. 138 § 1 k.p.a. nie przewiduje rozstrzygnięcia wskazanego przez organ II instancji. Ponadto decyzja Rektora nie zawiera w sentencji żadnej podstawy prawnej, żadnego przepisu prawa materialnego ani procesowego. Organ w ogóle nie powołał czy to przepisów ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, czy też przepisów Regulaminu studiów PSW, ani art. 138 k.p.a. W uzasadnieniu z kolei organ II instancji jedynie odwołał się do treści § 19 ust. 2 i § 31 ust. 1 pkt 1 lit. a Regulaminu studiów PSW (również błędnie przywołując jednostki redakcyjne tych przepisów). Powołanie tych przepisów stanowiło w istocie całość uzasadnienia decyzji organu II instancji.

Podkreślić tymczasem należy, że zasada dwuinstancyjności wyrażona w art. 15 k.p.a nakazuje organowi odwoławczemu ponownie rozpoznać i rozstrzygnąć sprawę. Wynikająca z art. 15 k.p.a. zasada dwuinstancyjności nie oznacza, że organ odwoławczy może rozpatrzyć sprawę administracyjną wyłącznie na podstawie materiału dowodowego zebranego i ocenionego przez organ I instancji. W toku postępowania odwoławczego organ II instancji dokonuje samodzielnej oceny prawnej, jak i dowodowej sprawy w jej całokształcie i w przypadku stwierdzenia konieczności przeprowadzenia dodatkowych dowodów, przeprowadza postępowanie wyjaśniające celem wydania ostatecznej decyzji kończącej postępowanie administracyjne.

Organ odwoławczy tak jak i organ I instancji związany jest jedną z podstawowych zasad postępowania administracyjnego, jaką jest zasada prawdy materialnej (obiektywnej) – obligującą organ do podjęcia wszelkich kroków celem dokładnego ustalenia wszystkich istotnych okoliczności faktycznych sprawy, w zgodzie z rzeczywistym stanem rzeczy (art. 7 i art. 77 § 1 k.p.a.) – jak i wymogiem właściwego uzasadnienia podjętego rozstrzygnięcia (art. 107 § 3 k.p.a.), które, powinno zawierać wszechstronną analizę zgromadzonego materiału dowodowego i wyczerpująco uargumentowane stanowisko organu. Z uzasadnienia decyzji powinno zatem wynikać, że wszystkie okoliczności istotne dla sprawy zostały rozważone i ocenione, a ostateczne rozstrzygnięcie jest ich logiczną konsekwencją. W przypadku rozstrzygnięcia negatywnego dla strony, organ powinien wykazać, że nie mógł inaczej orzec, z uwagi na konkretne okoliczności prawne lub faktyczne występujące w danej sprawie. W ocenie Sądu, organ odwoławczy tym obowiązkom nie sprostał.

Jak argumentował organ II instancji w odpowiedzi na skargę, z uwagi jednak, że skarżący nie stawił się na zajęcia do [...] listopada 2018 r. i nadal miał nieusprawiedliwione nieobecności, nie kontaktował się z uczelnią i nie zgłaszał jakichkolwiek przeszkód w podjęciu studiów, to mając na względzie ciągle nieusprawiedliwione nieobecności powyżej 60 dni zasadnym było utrzymanie decyzji Dziekana w mocy. Organ nie kwestionował przy tym, że decyzja organu I instancji została wydana przedwcześnie. Skoro zatem Rektor uważał, że pomimo naruszenia przez organ I instancji przepisów prawa materialnego decyzję należało utrzymać w mocy, to takie rozstrzygniecie powinno zostać poprzedzone ustaleniami faktycznymi i ich oceną materialnoprawną zawartą w zaskarżonej decyzji. Odpowiedź na skargę nie może stanowić uzupełnienia zaskarżonej decyzji ani w żaden sposób zastępować rozstrzygnięcia decyzji organu odwoławczego. Rektor pominął również fakt, że stwierdzenie niepodjęcia studiów musi być wykazane informacją kierownika złożoną w odpowiednim terminie (ex post od dnia, w którym upłynął termin niepodjęcia studiów).

Ponadto, jak już wskazano zaskarżona decyzja, jak i decyzja organu I instancji obarczona jest wadą w postaci braku uzasadnienia. Jak trafnie podkreśla się w orzecznictwie sądów administracyjnych, uzasadnienie decyzji, stanowiące jej obowiązkowy składnik (praktycznie bez wyjątku w decyzjach organu odwoławczego – zob. art. 107 § 4 in fine k.p.a.), jest wyrazem prawidłowego przeprowadzenia przez organ procesu rozpoznawczego i dedukcyjnego w zakresie niezbędnym dla rozstrzygnięcia sprawy. Uzasadnienie stanowi integralną część decyzji i jego zadaniem jest wyjaśnienie rozstrzygnięcia, stanowiącego dyspozytywną jej część. Z tego względu motywy decyzji powinny być tak ujęte, aby strona mogła poznać tok rozumowania poprzedzającego wydanie rozstrzygnięcia oraz zrozumieć, i w miarę możliwości zaakceptować, zasadność przesłanek faktycznych i prawnych, jakimi kierował się organ przy załatwieniu sprawy (por. wyrok NSA z dnia 6 stycznia 1994 r., sygn. akt SA/Wr 806/93, wyrok WSA w Warszawie z dnia 12 czerwca 2019 r., sygn. akt II SA/Wa 2212/18, wyrok WSA w Lublinie z dnia 27 listopada 2018 r., sygn. akt II SA/Lu 695/18, wyrok WSA w Łodzi z dnia 10 listopada 2015 r., sygn. akt II SA/Łd 679/15, wyrok WSA w Warszawie z dnia 21 lutego 2006 r., VI SA/Wa 1710/05, dostępne na stronie https://orzeczenia.nsa.gov.pl). W rezultacie niezrealizowanie dyspozycji art. 107 § 3 k.p.a. i brak właściwego uzasadnienia narusza zasady postępowania administracyjnego i stanowi podstawę do uchylenia zaskarżonej decyzji przez sąd. Powyższy brak uniemożliwia Sądowi ocenę, czy rozstrzygnięcie nie nosi cech dowolności (por. wyrok NSA z dnia 8 września 1998 r., sygn. akt IV SA 893/97). Natomiast argumentacja organu zwarta w odpowiedzi na skargę, że niepodjęcie przez skarżącego studiów jest okolicznością bezsporną i niekwestionowaną nie może konwalidować tego istotnego braku decyzji.

Nie jest też kwestionowane przez organ, że skarżący nie był informowany o toczącym się postępowaniu odwoławczym i możliwości zapoznania się ze zgromadzonym materiałem dowodowym.

Poza tym zbyt pochopna wydaje się ocena, że nawet gdyby uczelnia wezwała skarżącego do wypowiedzenia się odnośnie zebranego materiału dowodowego to i tak nie byłby on w stanie przedstawić żadnej uzasadnionej przyczyny swoich nieobecności. Owszem w aktach sprawy znajdują się listy obecności i plan zajęć, ale to rolą organu jest ustalenie i wykazanie, na jakich zajęciach student był nieobecny, czy były to nieobecność ciągłe i nieusprawiedliwione. Sąd administracyjny nie jest natomiast uprawniony do czynienia własnych ustaleń stanu faktycznego sprawy, a jedynie powołany jest do kontrolowania prawidłowości oceny dowodów oraz wyprowadzonych z nich ustaleń dokonanych przez organ, które to wnioski powinny znaleźć się w uzasadnieniu.

Podsumowując stwierdzić należy, że zarówno decyzja organu I instancji, jak i decyzja Rektora nie zawierają żadnych ustaleń dotyczących okoliczności faktycznych sprawy ani też nie wskazują, które konkretnie okoliczności organy uczelni uznały za mające istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy. Nie zawierają uzasadnienia, ani właściwej podstawy prawnej. Tym samym uznać należy, że zaskarżona decyzja i decyzja organu I instancji wydane zostały z naruszeniem podstawowych zasad postępowania administracyjnego określonych w art. 7, art. 77 § 1 oraz 80 k.p.a, a także z naruszeniem art. 107 § 1 pkt 4 i 6 k.p.a. oraz § 3 tego artykułu. Uznać też należy, że w okolicznościach analizowanej sprawy naruszone zostały również przepisy prawa materialnego – § 31 ust. 1 pkt 1 lit. a Regulaminu studiów PSW, co w kontekście decyzji organu I instancji przyznał sam organ odwoławczy, który jednak nie wyjaśnił i nie uzasadnił w swoim rozstrzygnięciu, dlaczego w okolicznościach niniejszej sprawy, pomimo stwierdzonego uchybienia (nieprzekroczenia terminu 60 dni i braku informacji kierownika zakładu złożonej w terminie do 15 dni kalendarzowych od dnia, w którym upłynął okres niepodjęcia studiów) rozstrzygnięcie organu I instancji jest prawidłowe.

Ponadto organ odwoławczy naruszył art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a., gdyż pomimo, że nie powołał tego przepisu w podstawie prawnej, to orzekał w trybie odwoławczym i zastosował rozstrzygniecie nieznane katalogowi rozstrzygnięć organu odwoławczego, o jakich mowa w art. 138 § 1 k.p.a.

Rozpoznając sprawę ponownie organ uwzględni dokonaną przez Sąd ocenę prawną i przeprowadzi postępowanie zgodnie z wymogami art. 7, art. 8, art. 10, art. 77 § 1 i art. 80 k.p.a., a następnie wyda rozstrzygniecie, które będzie zawierało wszystkie elementy wskazane przepisami prawa – art. 107 § 1 k.p.a. oraz którego uzasadnienie będzie zawierać dokładne ustalenia faktyczne oraz wskazanie faktów, które organ uznał za udowodnione, dowodów, na których się oparł i przyczyn, dla których innym dowodom odmówił wiarygodności. Organ musi przy tym pamiętać, że skreślenie z listy studentów w oparciu o powołaną przez organ przesłankę niepodjęcia studiów z tytułu ciągłych nieusprawiedliwionych nieobecności na zajęciach powyżej 60 dni kalendarzowych licząc od pierwszego dnia rozpoczęcia zajęć należycie wykazaną i udokumentowaną jest decyzją obligatoryjną organu, dlatego też skarżący powinien mieć zapewniony czynny udział w takim postępowaniu.

W tym stanie rzeczy Sąd, na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a i c w zw. z art. 135 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2018 r., poz. 1302 ze zm.) – dalej jako: "p.p.s.a.", uchylił zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję organu I instancji. O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 200 i art. 205 § 1 p.p.s.a., uwzględniając poniesiony przez skarżącego koszt wpisu w wysokości 200 zł.