drukuj    zapisz    Powrót do listy

6032 Inne z zakresu prawa o ruchu drogowym 644 Środki zapewniające wykonanie orzeczeń Sądu, Grzywna w trybie p.p.s.a., Prezydent Miasta, Orzeczono o wymierzeniu grzywny za niewykonanie wyroku
Stwierdzono, że bezczynność organu miała miejsce z rażącym naruszeniem prawa
Przyznano sumę pieniężną, II SA/Op 450/18 - Wyrok WSA w Opolu z 2018-12-18, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

II SA/Op 450/18 - Wyrok WSA w Opolu

Data orzeczenia
2018-12-18 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2018-09-19
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu
Sędziowie
Elżbieta Kmiecik
Ewa Janowska /przewodniczący sprawozdawca/
Jerzy Krupiński
Symbol z opisem
6032 Inne z zakresu prawa o ruchu drogowym
644 Środki zapewniające wykonanie orzeczeń Sądu
Hasła tematyczne
Grzywna w trybie p.p.s.a.
Sygn. powiązane
I OSK 645/19 - Wyrok NSA z 2020-03-13
Skarżony organ
Prezydent Miasta
Treść wyniku
Orzeczono o wymierzeniu grzywny za niewykonanie wyroku
Stwierdzono, że bezczynność organu miała miejsce z rażącym naruszeniem prawa
Przyznano sumę pieniężną
Powołane przepisy
Dz.U. 2018 poz 1302 art. 154 par. 1,6,7
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jednolity
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Ewa Janowska – spr. Sędziowie Sędzia WSA Elżbieta Kmiecik Sędzia NSA Jerzy Krupiński Protokolant St. inspektor sądowy Grażyna Jankowska-Stykała po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 18 grudnia 2018 r. sprawy ze skargi B. C. na Prezydenta Miasta Opola w przedmiocie niewykonania wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu z dnia 28 lutego 2017 r., sygn. akt II SAB/Op 47/17 w sprawie ustalenia kosztów usunięcia i przechowania pojazdu 1) wymierza Prezydentowi Miasta Opola grzywnę w wysokości 1.500 (tysiąc pięćset) złotych, 2) stwierdza, że bezczynność organu w wykonaniu wyroku miała miejsce z rażącym naruszeniem prawa, 3) przyznaje od Prezydenta Miasta Opola na rzecz skarżącego B. C. sumę pieniężną w kwocie 2.000 (dwa tysiące) złotych, 4) zasądza od Prezydenta Miasta Opola na rzecz skarżącego B. C. kwotę 697 (sześćset dziewięćdziesiąt siedem) złotych, tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 28 lutego 2017 r., sygn. akt II SAB/Op 47/17, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu uwzględnił skargę B. C. (dalej: "skarżący") na bezczynność Prezydenta Miasta Opola (dalej: "organ", "Prezydent"), w przedmiocie ustalenia kosztów usunięcia i przechowania pojazdu i zobowiązał organ do wydania aktu w sprawie wniosku skarżącego z dnia 2 grudnia 2010 r. – w terminie 30 dni od dnia zwrotu akt z prawomocnym orzeczeniem (pkt 1 sentencji), stwierdził, że bezczynność organu miała miejsce z rażącym naruszeniem prawa (pkt 2 sentencji), orzekł o wymierzeniu organowi grzywny w wysokości 500 zł (pkt 3 sentencji), przyznał od organu na rzecz skarżącego sumę pieniężną w wysokości 1.000 zł (pkt 4 sentencji) oraz zasądził od organu na rzecz skarżącego zwrot kosztów postępowania sądowego w kwocie 597 zł (pkt 5 sentencji).

W uzasadnieniu tego wyroku Sąd ustalił, m. in. że zarządzeniem z dnia 7 lutego 2007 r., wydanym na podstawie art. 130a ust. 5a, 5c i 5e ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2005 r. Nr 108, poz. 908, z późn. zm.), a następnie zarządzeniem z dnia 26 stycznia 2010 r., Prezydent wyznaczył skarżącego jako jednostkę do usuwania pojazdów z drogi i prowadzenia parkingu strzeżonego, na okres kolejnych 3 lat.

W dniu 23 grudnia 2008 r. skarżący przyjął do wykonania wydaną przez funkcjonariusza Policji dyspozycję dotyczącą usunięcia i dostarczenia na prowadzony przez niego parking pojazdu marki [...], o nr rej. [...].

Pismem z dnia 2 grudnia 2010 r. skarżący zawiadomił Naczelnika [...] Urzędu Skarbowego w [...] o dokonaniu usunięcia ww. pojazdu oraz poinformował, że pomimo upływu 6-miesięcznego terminu określonego w art. 130a ust. 10 ustawy Prawo o ruchu drogowym pojazd nie został odebrany przez właściciela z parkingu strzeżonego. Ponadto oświadczył, że na dzień sporządzenia pisma należność za holowanie i parking przedmiotowego samochodu wynosi 3.480 zł.

Następnie pismem z dnia 9 września 2010 r., zawiadomił Prezydenta Miasta Opola o usunięciu pojazdu i bezskutecznym upływie 6-miesięcznego terminu jego odbioru.

Pismem z dnia 6 października 2016 r. skarżący wystąpił do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Opolu z pismem datowanym na dzień 5 października 2016 r., a zatytułowanym "Skarga", w którym powołał się na przepis art. 37 § 2 K.p.a., wskazując na bezczynność organu w rozpoznaniu sprawy dotyczącej ustalenia kosztów usunięcia i przechowania pojazdu marki [...], o nr rej. [...].

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Opolu pismem z dnia 7 grudnia 2016 r. poinformowało skarżącego o braku możliwości rozpoznania wniesionego zażalenia, gdyż przedmiot postępowania nie stanowi sprawy administracyjnej w rozumieniu art. 1 K.p.a.

Wobec powyższego, skarżący wniósł skargę, domagając się stwierdzenia bezczynności Prezydenta Miasta Opola z rażącym naruszeniem prawa oraz zobowiązanie organu do wydania decyzji w sprawie ustalenia kosztów usunięcia i przechowania pojazdu w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się wydanego w sprawie wyroku. Ponadto żądał wymierzenia Prezydentowi grzywny w kwocie 38.997,80 zł, przyznania od organu sumy pieniężnej w wysokości 19.498,90 zł i zasądzenia kosztów postępowania. W uzasadnieniu skarżący podał, że do dnia wniesienia skargi sprawa nie jest załatwiona przez Prezydenta Miasta Opola, który nie wydał decyzji wobec właściciela pojazdu, a wcześniej nie złożył wniosku do sądu o stwierdzenie przepadku pojazdu, na skutek czego on nie otrzymał wynagrodzenia za czynności usunięcia i przechowania pojazdu.

Organ wnosił o oddalenie skargi podnosząc, m.in. że nie był zobowiązany do wydania decyzji administracyjnej w indywidualnej sprawie, dopiero bowiem po zakończeniu postępowania administracyjnego w przedmiocie przejęcia na rzecz Skarbu Państwa nieodebranego pojazdu, jego nowy właściciel, którym jest Skarb Państwa, wstępuje w taki stosunek administracyjny, jaki łączył dotychczasowego właściciela z prowadzącym parking.

W motywach ww. wyroku WSA w Opolu wskazał, że zawiadamiając właściwy urząd skarbowy w piśmie z dnia 2 grudnia 2010 r. o usunięciu pojazdu oraz o bezskutecznym upływie terminu jego odebrania przez właściciela, skarżący jednocześnie wyraźnie określił należność za holowanie i parking samochodu w kwocie 3.480 zł. Takie sformułowanie, w ocenie Sądu, należało uznać za wniosek w przedmiocie ustalenia kosztów usunięcia i przechowania ww. pojazdu, gdyż niewątpliwie wyrażało stanowisko skarżącego co do wysokości kosztów przysługujących mu w tym zakresie. Podkreślił, że skarżący usunął z drogi pojazd i kiedy zaczęły powstawać koszty objęte żądaniem ich ustalenia, wykonywał zadania z zakresu administracji publicznej o charakterze administracyjnoprawnym, w ramach stosunku administracyjnego. Stosunek ten powstał bowiem na skutek władczych działań organu administracji, który wykonywał swoje zadania przy pomocy podmiotów spoza administracji publicznej, jakimi były jednostki wyznaczone do usunięcia pojazdów z drogi lub prowadzenia parkingów dla takich pojazdów i był on oparty na założeniu, że skarżący miał otrzymywać wynagrodzenie i zwrot kosztów za wykonywanie nałożonych na niego obowiązków. Podmiot, który pełnił zadania jednostki wyznaczonej do usuwania pojazdów i prowadzenia parkingu może dochodzić w trybie administracyjnym należności z tytułu usunięcia pojazdu i jego przechowania. Konstrukcja stosunku administracyjnoprawnego powstałego, tak jak w niniejszej sprawie, na gruncie poprzedniego stanu prawnego, skutkuje z kolei tym, że obecnie to starosta, czy też - jak w rozpoznawanej sprawie - prezydent miasta na prawach powiatu, jest organem właściwym do załatwienia wniosku dotyczącego kosztów usunięcia i przechowania pojazdu.

Sytuacja, gdy pomimo upływu wielu lat od chwili przekazania akt sprawy, organ nie podjął żadnego rozstrzygnięcia - czy to merytorycznego, czy też procesowego - podczas gdy postępowanie w tym przedmiocie powinno zostać zakończone w ustawowym terminie i w formie odpowiedniej do okoliczności faktycznych oraz prawnych, z punktu widzenia zasady praworządności i zasady demokratycznego państwa prawa, nie może zostać zaakceptowana. Strona działająca w zaufaniu do organów państwowych ma prawo oczekiwać, że podejmą one stosowne działania zmierzające do załatwienia jej wniosku zgodnie z przepisami obowiązującego prawa. Strona nie może też ponosić negatywnych konsekwencji zaniechania organów, zarówno w zakresie ustalenia przez nie swojej właściwości do załatwienia sprawy, jak i ustalenia okoliczności faktycznych związanych ze złożeniem przez nią wniosku podlegającego rozpoznaniu w formie prawem przewidzianej.

Mając na uwadze powyższe, na podstawie art. 149 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (obecnie: Dz. U. z 2018 r. poz. 1302, z późn. zm.), orzeczono o zobowiązaniu Prezydenta Miasta Opola do załatwienia wniosku skarżącego w terminie 30 dni, tj. w terminie przewidzianym w art. 35 § 3 K.p.a. Oceniając stopień naruszenia prawa w związku z zaistniałą bezczynnością, na zasadzie art. 149 § 1a P.p.s.a. Sąd uznał, że bezczynność organu miała miejsce z rażącym naruszeniem prawa. W tym zakresie zważył, że od daty przekazania Prezydentowi Miasta Opola, według właściwości, sprawy usunięcia pojazdu, upłynął znaczny okres czasu oraz uwzględnił fakt niepodejmowania przez ten organ dalszych, skutecznych czynności zmierzających do wyjaśnienia wszystkich okoliczności faktycznych sprawy i w konsekwencji rozpoznania żądania skarżącego. Brak podejmowania działań zmierzających do zakończenia sprawy skutkuje natomiast oczywistym naruszeniem obowiązków organu w ramach przyznanych mu kompetencji. Rezultatem powyższej oceny było orzeczenie na podstawie art. 149 § 2 P.p.s.a. o wymierzeniu organowi grzywny, a także o przyznaniu od organu na rzecz skarżącego sumy pieniężnej. Sąd wziął pod uwagę, że stwierdzona bezczynność miała kwalifikowany charakter i związana była z zaniechaniem podejmowania przez organ działań prowadzących do merytorycznego rozpoznania wniosku skarżącego. Ustalając wysokość grzywny i sumy pieniężnej w dolnych granicach wynikających odpowiednio z art. 154 § 6 i § 7 P.p.s.a., Sąd zważył, że zmiana stanu prawnego mogła powodować wątpliwości organu w kwestii właściwości w załatwieniu sprawy z wniosku skarżącego oraz wątpliwości co do właściwej formy rozstrzygnięcia. Jednocześnie Sąd uznał za nieuzasadnione zasądzenie na rzecz skarżącego sumy pieniężnej w żądanej przez niego wysokości mając na uwadze to, że jej przyznanie nie ma charakteru kompensacyjnego i nie ma na celu zaspokojenia żądania, którego dotyczy postępowanie administracyjne. W przekonaniu Sądu, w okolicznościach rozpoznawanej sprawy zasądzone kwoty są adekwatne, a podjęte rozstrzygnięcie spełni swą funkcję prewencyjną.

Skarga kasacyjna organu wniesiona od powyższego wyroku została oddalona przez Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem z dnia 28 grudnia 2017 r., sygn. akt I OSK 1271/17.

Akta sprawy administracyjnej wraz prawomocnym wyrokiem tut. Sądu zostały zwrócone organowi w dniu 21 lutego 2018 r.

W skardze z dnia 10 sierpnia 2018 r., w związku z zarzuconym niewykonaniem wyroku, skarżący wystąpił na podstawie art. 154 § 6 P.p.s.a. o wymierzenie organowi grzywny w kwocie 42.715,10 zł, stanowiącej wysokość dziesięciokrotnego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w roku poprzednim, przyznanie mu od organu kwoty 21.357,55 zł stanowiącej połowę kwoty określonej w art. 154 § 7 w zw. z art. 154 § 6 P.p.s.a. oraz o zasądzenie kosztów postępowania.

Wnosił też o dopuszczenie dowodu z akt opisanej wyżej sprawy dotyczącej bezczynności organu i z wezwania do wykonania wyroku. W uzasadnieniu podniósł, że pomimo upływu zakreślonego w tym wyroku okresu czasu na rozstrzygnięcie sprawy oraz pomimo wezwania do wykonania wyroku z dnia 1 sierpnia 2018 r. Prezydent nie wydał w sprawie żadnego aktu. Podkreślił, że od chwili zrealizowania dyspozycji usunięcia pojazdu i przyjęcia go na przechowanie upłynął znaczny okres czasu i sprawa ustalenia na jego rzecz należnego wynagrodzenia i kosztów z tym związanych nadal jest niezałatwiona. Wymierzenie grzywny we wnioskowanej wysokości uzasadnione jest, w jego ocenie, długotrwałością okresu załatwiania sprawy i lekceważącym podejściem organu do nałożonego przez Sąd obowiązku. Żądanie przyznania kwoty pieniężnej w określonej wysokości jest niższe od kwoty wynikającej z przemożenia liczby dni zwłoki organu przez obowiązującą na terenie [...] stawkę określoną uchwałą Rady Miasta Opola Nr IX/82/07 z dnia 22 marca 2007 r. ustalającą koszty parkowania pojazdów na kwotę 10 zł + VAT za dobę. Niewykonanie wyroku spowodowało pozbawienie skarżącego prawa do wynagrodzenia i to w sytuacji, gdy pojazd nadal zalega na jego parkingu.

Organ wnosił w pierwszej kolejności o odrzucenie skargi lub ewentualnie o oddalenie wniosków o wymierzenie grzywny i przyznanie skarżącemu kwoty pieniężnej.

W uzasadnieniu żądania odrzucenia skargi podniósł, że została ona poprzedzona "wezwaniem do wykonania wyroku", podczas, gdy przepisy P.p.s.a. wymagają pisemnego "wezwania do wykonania wyroku lub załatwienia sprawy". Pismo skarżącego z dnia 1 sierpnia 2018 r. nie zawierało elementu wezwania do załatwienia sprawy, co powoduje że nie została spełniona przesłanka formalna z art. 154 § 1 P.p.s.a.

W dalszej części uzasadnienia organ wskazał na znaczną liczbę wniosków skierowanych przez skarżącego do organu dotyczących kosztów przechowania i wynagrodzenia za to przechowanie, odnoszących się do 33 różnych pojazdów, skomplikowany od strony prawnej charakter sprawy i braki kadrowe w referacie zajmującym się tego typu sprawami. Odniósł się też do stanowiska zajmowanego w sprawie przez skarżącego, twierdząc, że nie wykazał on pomimo dwukrotnych wezwań, poniesionych w związku z przechowaniem przedmiotowego pojazdu nakładów, nie przedstawił dokumentów obrazujących tego typu wydatki poprzestając na przedstawieniu kosztów stałych obciążających jego zakład. W związku z tym organ zmuszony był prowadzić postępowanie wyjaśniające i w tym celu zwrócił się do A w [...] oraz do B Sp. z o.o. w [...] o informacje dotyczące kosztów przechowania pojazdów na parkingu strzeżonym. Konieczna była też analiza udzielonych odpowiedzi pod kątem możliwości zastosowania wykazanych stawek opłat do przypadku skarżącego. W ocenie organu, w takich okolicznościach nie może być mowy o tym, że do opóźnienia rozpoznania sprawy doszło w wyniku rażącego naruszenia prawa, co winno skutkować oddaleniem wniosku o wymierzenie grzywny oraz wniosku o przyznanie skarżącemu sumy pieniężnej.

W toku postępowania strony złożyły pisma procesowe, w których skarżący podtrzymał dotychczasowe stanowisko (pisma z dnia 28 września 2018 r. i 30 listopada 2018 r.), natomiast organ przesłał odpis postanowienia z dnia 28 września 2018 r., nr [...] w sprawie przyznania skarżącemu wynagrodzenia za dozór przedmiotowego pojazdu oraz zwrot poniesionych wydatków. Ponadto w piśmie procesowym z dnia 24 października 2018 r. organ podtrzymał wniosek o odrzucenie skargi oraz w dalszym ciągu podkreślał czasochłonność i skomplikowany prawnie charakter sprawy oraz wykluczył proponowaną przez skarżącego możliwość rozpoznania sprawy na podstawie dowodu z przesłuchania strony. Podkreślił, że w sprawie zapadło już rozstrzygnięcie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu zważył, co następuje:

Skarga jest uzasadniona, co skutkować musiało wymierzeniem organowi grzywny oraz przyznaniem na rzecz skarżącego odpowiedniej sumy pieniężnej.

Stosownie do przepisu art. 154 § 1 P.p.s.a., w razie niewykonania wyroku uwzględniającego skargę na bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania strona, po uprzednim pisemnym wezwaniu właściwego organu do wykonania wyroku lub załatwienia sprawy, może wnieść skargę w tym przedmiocie, żądając wymierzenia temu organowi grzywny. Sąd, w przypadku, o którym mowa w § 1, stwierdza czy bezczynność organu lub przewlekłe prowadzenie postępowania przez organ miały miejsce z rażącym naruszeniem prawa (art. 154 § 2 P.p.s.a.). Grzywnę, o której mowa w § 1, wymierza się do wysokości dziesięciokrotnego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w roku poprzednim, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie odrębnych przepisów (art. 154 § 6 P.p.s.a.). Zgodnie z obwieszczeniem Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 16 lutego 2018 r. w sprawie przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w 2017 r. i w drugim półroczu 2017 r. (M. P. z dnia 19 lutego 2018 r., poz. 197) przeciętne wynagrodzenie miesięczne w gospodarce narodowej, pomniejszone o potrącone od ubezpieczonych składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe oraz chorobowe, w 2017 r. wyniosło 3.731,13 zł. Ponadto, uwzględniając skargę Sąd może przyznać od organu na rzecz skarżącego sumę pieniężną do wysokości połowy kwoty określonej w art. 154 § 6 P.p.s.a. (art. 154 § 7 P.p.s.a).

Tytułem wstępu, odnosząc się do najdalej posuniętego wniosku odpowiedzi na skargę - o jej odrzucenie, wskazać należy, iż warunkiem wniesienia skargi w trybie art. 154 § 1 P.p.s.a. jest uprzednie pisemne wezwanie właściwego organu do wykonania wyroku lub załatwienia sprawy, co wprost wynika z treści cytowanego przepisu. W sprawie niniejszej nie ulega wątpliwości, że skarżący dopełnił tej czynności kierując do organu wezwanie z dnia 1 sierpnia 2018 r., które wpłynęło do organu w dniu 3 sierpnia 2018 r., a dopiero później skierował skargę do Sądu w trybie art. 154 § 1 P.p.s.a. Z powyższego wynika, że skarga jest formalnie dopuszczalna. Podnoszona przez organ okoliczność, że brzmienie wezwania z dnia 1 sierpnia 2018 r. nie obejmuje pełnej treści wynikającej z art. 154 § 1 P.p.s.a., a przez to nie wywołało skutku przewidzianego tym przepisem, nie zasługuje na uwzględnienie, gdyż przepis ten formułuje alternatywny sposób wezwania: bądź o wykonanie wyroku, bądź o załatwienie sprawy. W sytuacji, gdy wyrok nakazywał załatwienie sprawy przez wydanie aktu w sprawie ściśle wskazanego wniosku skarżącego, całkowicie wystarczającym było, tak jak miało to miejsce w rozpoznawanej sprawie, wezwanie do jego wykonania, bez konieczności dodatkowego wzywania do wydania aktu.

W rozpoznawanej sprawie Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu opisanym na wstępie wyrokiem zobowiązał Prezydenta do wydania rozstrzygnięcia w przedmiocie wniosku skarżącego, w terminie 30 dni od daty doręczenia odpisu prawomocnego wyroku wraz z aktami sprawy. Bezsporne jest, że akta sprawy wraz z prawomocnym wyrokiem Sądu wpłynęły do organu w dniu 21 lutego 2018 r. Skoro zaś Prezydent Miasta Opola w terminie wyznaczonym wyrokiem sprawy nie załatwił, a wyrok ten zobowiązywał organ nie tylko do rozstrzygnięcia sprawy, ale i do dokonania tego w określonym w nim terminie, to w tym stanie rzeczy wniosek o wymierzenie Prezydentowi grzywny, jest niewątpliwie uzasadniony. Zważyć bowiem należy, że niewykonywanie wyroków sądów - niezależnie od tego czy są to wyroki sądów administracyjnych (jak w niniejszej sprawie), czy sądów powszechnych - w demokratycznym państwie prawnym nie może być tolerowane. W szczególności nie można zaakceptować, czy też usprawiedliwiać sytuacji, gdy wyroki sądów nie są respektowane przez organy władzy publicznej. Taka sytuacja wszak prowadzić musi nieuchronnie do podważania zaufania jednostek do tych organów, jak też szerzej do samej władzy publicznej. Świadczy przy tym o braku poszanowania prawa przez organy, które same zobowiązane są do jego stosowania (por. wyrok WSA w Warszawie z dnia 17 października 2018 r., sygn. akt I SA/Wa 1130/18, dostępny na stronie internetowej Centralnej Bazy Orzeczeń Sądów Administracyjnych (CBOSA) pod adresem http://orzeczenia.nsa.gov.pl).

Zgodnie z treścią art. 154 § 2 in fine P.p.s.a. Sąd stwierdza, czy bezczynność organu lub przewlekłe prowadzenie postępowania przez organ miały miejsce z rażącym naruszeniem prawa. Sąd w punkcie drugim wyroku stwierdził, iż bezczynność organu miała miejsce z rażącym naruszeniem prawa. Zdaniem składu orzekającego, rażącym naruszeniem prawa jest bowiem stan, w którym wyraźnie, ewidentnie, bezdyskusyjnie i drastycznie naruszono treść obowiązku wynikającego z przepisu prawa. W orzecznictwie akcentuje się, iż rażącym naruszeniem prawa będzie stan, w którym bez żadnej wątpliwości i wahań można stwierdzić, że naruszono prawo w sposób oczywisty. Kwalifikacja naruszenia jako rażące musi posiadać pewne dodatkowe cechy w stosunku do stanu określanego jako naruszenie, bądź zwykłe naruszenie. Podkreśla się także, iż dla uznania rażącego naruszenia prawa nie jest wystarczające samo przekroczenie przez organ ustawowych obowiązków, czyli także terminów załatwienia sprawy. Wspomniane przekroczenie musi być znaczne i niezaprzeczalne. Rażące opóźnienie w podejmowanych przez organ czynnościach ma być oczywiście pozbawione jakiegokolwiek racjonalnego uzasadnienia (por. np.: wyrok NSA z dnia 21 czerwca 2012 r., sygn. akt I OSK 675/12; postanowienie NSA z dnia 27 marca 2013 r., sygn. akt II OSK 468/13 oraz wyrok WSA w Łodzi z dnia 6 listopada 2018 r., sygn. akt II SA/Łd 258/18, wszystkie dostępne na ww. stronie internetowej CBOSA).

W przedstawionych na wstępie okolicznościach sprawy, biorąc pod uwagę długość przekroczenia wyznaczonego przez Sąd terminu na załatwienie sprawy oraz to, że Prezydent został już ukarany grzywną w wysokości 500 zł, która to sankcja jednak nie przyniosła skutku w postaci wykonania wyroku w zakreślonym terminie, Sąd ocenił, iż przy takich uwarunkowaniach odpowiednio represyjną, jak też dyscyplinującą funkcję spełni grzywna w wysokości 1.500 złotych, która to kwota mieści się w wymiarze grzywny określonej w art. 154 § 6 P.p.s.a. Za takim stanowiskiem Sądu przemawia nie tylko długość trwającego postępowania ale także to, że organ po otrzymaniu prawomocnego wyroku wraz z aktami administracyjnymi sprawy nie podjął skutecznych czynności zmierzających do natychmiastowego załatwienia sprawy i to pomimo wezwania skarżącego do wykonania wyroku. Podnoszona przez organ okoliczność braku współdziałania ze strony skarżącego nie znajduje oparcia w materiale zgromadzonym w aktach sprawy, gdyż na wezwanie organu z dnia 27 lutego 2018 r. skarżący udzielił obszernej odpowiedzi (pismo z dnia 15 marca 2018 r.), natomiast brak reakcji na propozycję ugodową z dnia 23 kwietnia 2018 r. (wysuniętą zresztą już po upływie terminu do wykonania wyroku) tym bardziej obligował organ do merytorycznego rozpoznania wniosku strony. Nie można zgodzić się też z organem, że wydanie rozstrzygnięcia poprzedzone być musiało obszernym postępowaniem dowodowym, gdyż ograniczyło się ono do wysłania dwóch zapytań do jednostek świadczących usługi parkingowe. Nie stanowi usprawiedliwienia dla organu podnoszony przez niego argument o brakach kadrowo-organizacyjnych. W orzecznictwie utrwalony jest pogląd, że tego rodzaju braki nie uwalniają organu od zarzutu kwalifikowanej bezczynności i narażenia się na zapłatę grzywny. Podkreślić bowiem należy, że sposób organizacji pracy urzędu oraz ewentualne wakaty na stanowiskach urzędniczych nie są okolicznościami zwalniającymi organ od obowiązku respektowania terminów określonych przepisami procedury administracyjnej (por. wyrok NSA z dnia 7 września 2017 r., sygn. akt I OSK 1562/16, dostępny na stronie internetowej CBOSA). Sąd wziął jednak przy tym pod uwagę - na korzyść organu - to, że w dacie wyrokowania stan bezczynności po stronie Prezydenta już nie miał miejsca, gdyż postanowieniem z dnia 28 września 2018 r. załatwił on sprawę wniosku skarżącego, dotyczącego wynagrodzenia za dozór i koszty przechowania przedmiotowego pojazdu.

Art. 154 § 7 P.p.s.a. stanowi podstawę przyznania od organu na rzecz skarżącego sumy pieniężnej do wysokości połowy kwoty określonej w art. 154 § 6. Instytucja sumy pieniężnej przyznawanej stronie od organu, podobnie jak i grzywna, która jest podstawowym środkiem stosowanym w sprawie dotyczącej niewykonania wyroku, pełni funkcję represyjną oraz prewencyjną - mającą na celu wzmocnienie instytucji przeciwdziałających bezczynności oraz przewlekłemu prowadzeniu postępowania. Podobnie jak w przypadku grzywny jej celem jest zdyscyplinowanie organu do załatwienia sprawy. Chodzi przy tym również o uświadomienie organowi, że niewykonywanie wyroków sądów administracyjnych jest nieopłacalne. Jest to zatem dodatkowa gwarancja terminowego załatwienia sprawy, a jednocześnie dodatkowe wzmocnienie ochrony interesów skarżącego. Przewidziana w art. 154 § 7 P.p.s.a. suma pieniężna nie ma jednakże wyłącznie charakteru dyscyplinująco-represyjnego. Suma ta pełni bowiem również funkcję kompensacyjną, jako że jest zadośćuczynieniem dla skarżącego za oczekiwanie na zakończenie jego sprawy i ta jej funkcja ma szczególne znaczenie. Nie chodzi przy tym o naprawienie szkody, gdyż odszkodowanie zostało wprost przewidziane w art. 154 § 4 P.p.s.a. (por. wyrok NSA z dnia 21 lutego 2018 r., sygn. akt I OSK 2229/17, dostępny na ww. stronie internetowej). Nie ulega wątpliwości, że ocena, czy okoliczności sprawy wskazują na potrzebę zadośćuczynienia stronie skarżącej za oczekiwanie na rozpoznanie i zakończenie jej sprawy, zwłaszcza gdy organ dopuszcza się niewykonania wyroku sądu, pozostawiona została sądowi (por. wyroki NSA: z dnia 26 maja 2017 r., sygn. akt I OSK 343/17 i z dnia 25 sierpnia 2017 r., sygn. akt I OSK 2065/16, dostępne na stronie internetowej CBOSA). Ocena ta powinna uwzględniać wszystkie istotne okoliczności sprawy i powinna być przeprowadzona szczególnie wnikliwie. Okoliczności rozpoznawanej sprawy uzasadniają przyznanie od Prezydenta na rzecz skarżącego sumy pieniężnej jako zadośćuczynienia za wieloletnie oczekiwanie na rozpoznanie jego sprawy. Stan bezczynności w rozpoznaniu przedmiotowego wniosku o przyznanie wynagrodzenia - pomimo wydania wyroku - z całą pewnością narusza prawo strony do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki. W toku postępowania - jak już wyżej wskazano - Prezydent nie przedstawił okoliczności, które stan taki mogłyby usprawiedliwiać. Sąd stanął na stanowisku, że zasadne jest przyznanie sumy pieniężnej w kwocie 2.000 zł. Określając wysokość sumy pieniężnej z tytułu niewykonania wyroku Sąd miał na uwadze rodzaj sprawy, w której nastąpiła bezczynność oraz czas trwania postępowania administracyjnego, które zostało zainicjowane wiele lat temu.

Reasumując, na podstawie art. 154 § 1, 6 i 7 P.p.s.a. należało orzec jak w pkt 1 - 3 sentencji wyroku.

Orzeczenie o kosztach uzasadnia przepis art. 200 i 205 § 2 P.p.s.a., przy czym na koszty te składają się uiszczony wpis od skargi w kwocie 200 zł, wynagrodzenie zastępującego skarżącego radcy prawnego w kwocie 480 zł (§ 14 ust. 1 pkt 1 lit. "c" rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych - Dz. U. z 2018 r., poz. 265) oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł.



Powered by SoftProdukt