drukuj    zapisz    Powrót do listy

6031 Uprawnienia do kierowania pojazdami, Ruch drogowy, Samorządowe Kolegium Odwoławcze, Oddalono skargę, VII SA/Wa 204/20 - Wyrok WSA w Warszawie z 2020-08-05, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

VII SA/Wa 204/20 - Wyrok WSA w Warszawie

Data orzeczenia
2020-08-05 orzeczenie nieprawomocne
Data wpływu
2020-01-29
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie
Sędziowie
Izabela Ostrowska /przewodniczący sprawozdawca/
Joanna Gierak-Podsiadły
Jolanta Augustyniak-Pęczkowska
Symbol z opisem
6031 Uprawnienia do kierowania pojazdami
Hasła tematyczne
Ruch drogowy
Sygn. powiązane
I OSK 2477/20 - Wyrok NSA z 2024-03-27
Skarżony organ
Samorządowe Kolegium Odwoławcze
Treść wyniku
Oddalono skargę
Powołane przepisy
Dz.U. 2019 poz 341 art. 102 ust. 1 pkt 4
Ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami - tekst jedn.
Dz.U. 2015 poz 541 art. 7 ust. 1 pkt 1 i 2
Ustawa z dnia 20 marca 2015 r. o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw.
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Izabela Ostrowska (spr.), , Sędzia WSA Joanna Gierak – Podsiadły, Sędzia WSA Jolanta Augustyniak – Pęczkowska, Protokolant specjalista Monika Gąsińska – Goc, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 5 sierpnia 2020 r. sprawy ze skargi M. O. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w W. z dnia [...] września 2019 r. nr [...] w przedmiocie zatrzymania prawa jazdy oddala skargę

Uzasadnienie

VII SA/Wa 204/20

UZASADNIENIE

Zaskarżoną decyzją z dnia [...] września 2019 r., znak: [...], Samorządowe Kolegium Odwoławcze w [...] (dalej: "SKO", "organ II instancji") na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 oraz art. 127 § 2 w zw. z art. 17 pkt 1 ustawy z 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2018 r., poz. 2096 ze zm., dalej: "k.p.a.") oraz art. 1 i 2 ustawy z 12 października 1994 r. o samorządowych kolegiach odwoławczych (Dz. U. z 2018 r., poz. 570), a także art. 102 ust. 1 pkt 4 i ust. 1c ustawy z 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami (Dz. U. z 2019 r., poz. 341), po rozpatrzeniu odwołania M. O. od decyzji Prezydenta [...] (dalej: "organ I instancji") z [...] lipca 2019 r., znak: [...], orzekającej o zatrzymaniu na okres 3 miesięcy prawa jazdy kategorii A, B, utrzymał w mocy rozstrzygnięcie organu I instancji.

Z akt postępowania administracyjnego wynika, że pismem z 20 czerwca

2019 r. Komenda [...] Policji zwróciła się do organu I instancji z wnioskiem o wydanie decyzji o zatrzymaniu prawa jazdy M. O. w powodu przekroczenia dozwolonej prędkości o więcej niż 50 km/h na obszarze zabudowanym. Po przeanalizowaniu niniejszej sprawy Prezydent [...] decyzją z [...] lipca 2019 r. orzekł o zatrzymaniu M. O. na okres 3 miesięcy (od 20 czerwca 2019 r. do 20 września 2019 r.) prawa jazdy kategorii A,B Nr [...], wydanego przez Prezydenta [...] w dniu [...] lipca 2010 r. na druku L0727779. Jednocześnie nadał decyzji rygor natychmiastowej wykonalności. Odwołanie od powyższego rozstrzygnięcia wniósł M. O., zarzucając organowi nieprzeprowadzenie w sposób wyczerpujący postępowania dowodowego, a także nieustalenie stanu faktycznego oraz zatrzymanie prawa jazdy pomimo braku prawomocnego wyroku albo innego prawomocnego rozstrzygnięcia stwierdzającego fakt, że kierowca przekroczył dopuszczalną prędkość na obszarze zabudowanym. Po jego rozpatrzeniu SKO decyzją z [...] września 2019 r. utrzymał w mocy rozstrzygnięcie Prezydenta [...].

W uzasadnieniu organ II instancji wskazał, że zgodnie z art. 268a k.p.a., organ administracji publicznej może upoważniać, w formie pisemnej, pracowników obsługujących ten organ do załatwiania spraw w jego imieniu w ustalonym zakresie, a w szczególności do wydawania decyzji administracyjnych, postanowień, zaświadczeń, a także do poświadczania za zgodność odpisów dokumentów przedstawionych przez stronę na potrzeby prowadzonych postępowań z oryginałem. Pełnomocnictwa (upoważnienia administracyjne) są udzielane przez organ i brak osoby fizycznej wykonującej funkcje organu (wskutek śmierci, wygaśnięcia mandatu czy aresztowania) nie znosi samego organu i nie wpływa na ważność upoważnień do czasu, gdy nie zostaną one uchylone lub zmienione przez piastuna organu. W aktach przedmiotowej sprawy znajduje się upoważnienie, udzielone H. C. w dniu 10 marca 2017 r przez Prezydenta [...] do wydania decyzji administracyjnych wynikających z ustawy o kierujących pojazdami, w tym wydawania decyzji o zatrzymaniu prawa jazdy. Zostało ono cofnięte dopiero w dniu 25 lipca

2019 r., równocześnie z otrzymaniem przez H. C. nowego upoważnienia od Prezydenta [...]. Nowe upoważnienie również obejmuje umocowanie do wydawania decyzji o zatrzymaniu prawa jazdy na podstawie art. 102 ust. 1 pkt 4 i 5 oraz ust. 1c ustawy o kierujących pojazdami. Z tego względu w ocenie organu odwoławczego zarzut wydania decyzji przez osobę nieuprawnioną, prezentowany w treści odwołania, jest niezasadny.

Równocześnie SKO wskazało, że podstawą prawną zaskarżonej decyzji jest art. 102 ust. 1 pkt 4 ustawy o kierujących pojazdami. Zgodnie z powołanym przepisem starosta wydaje decyzję administracyjną o zatrzymaniu prawa jazdy lub pozwolenia na kierowanie tramwajem, w przypadku gdy kierujący pojazdem przekroczył dopuszczalną prędkość o więcej niż 50 km/h na obszarze zabudowanym.

Zatrzymanie prawa jazdy ma przy tym charakter obligatoryjny co oznacza, że w przypadku gdy kierujący pojazdem przekroczył dopuszczalną prędkość o więcej niż 50 km/h na obszarze zabudowanym organ administracyjny ma obowiązek wydać decyzję o zatrzymaniu prawa jazdy. Dodał, że ani starosta (w analizowanej sprawie - Prezydent [...]), ani SKO nie mogą również skrócić okresu zatrzymania prawa jazdy, ponieważ ustawa nie daje organom administracji publicznej takich możliwości. Ponadto starosta wydaje omawianą decyzję na okres 3 miesięcy, nadając jej rygor natychmiastowej wykonalności oraz zobowiązując kierującego do zwrotu prawa jazdy, jeżeli dokument ten nie został zatrzymany w trybie art. 135 ust. 1 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym. Przepis ten nie daje organom administracji żadnego luzu decyzyjnego w tym zakresie, a nawet nie uzależnia zatrzymanie prawa jazdy od zakończenia postępowania przed sądem powszechnym. Jednocześnie organ II instancji podkreślił, że organy te nie mają również możliwości weryfikowania prawidłowości pomiaru prędkości dokonanego przez Policję, w szczególności pod względem miejsca pomiaru. Stanowisko to podzielają sądy administracyjne, wskazując, że podstawą wydania decyzji o zatrzymaniu prawa jazdy jest jedynie informacja uzyskana od podmiotu, który ujawnił kierowanie pojazdem z prędkością przekraczającą dopuszczalną o więcej niż 50 km/h na obszarze zabudowanym. Co więcej, uzyskanie takiej informacji obliguje organ do wydania decyzji o zatrzymaniu prawa jazdy. W konsekwencji organ wydający decyzję o zatrzymaniu prawa jazdy nie prowadzi własnych ustaleń dotyczących faktu rażącego przekroczenia prędkości, gdyż jest to domena postępowania wykroczeniowego.

SKO stwierdziło, że słuszna jest uwaga odwołującego się, że wyroki te dotyczą innych spraw niż analizowana, a zatem nie wiążą bezpośrednio organów administracji publicznej. Wobec ustalonego stanowiska sądów administracyjnych zasadne jest jednak domniemanie, że w podobnym stanie faktycznym sąd administracyjny przyjmie stanowisko zgodne z ugruntowaną linią orzeczniczą. Organ odwoławczy dodał, że o niewłaściwości poglądów wyrażanych w odmiennej linii orzeczniczej sądów administracyjnych przesądziła Uchwała 7 Sędziów NSA z 1 lipca 2019 r., sygn. akt I OPS 3/18. Wskazano w niej, że podstawę wydania decyzji o zatrzymaniu prawa jazdy w trybie art. 102 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 5 stycznia

2011 r. o kierujących pojazdami (Dz. U. z 2019 r., poz. 341 ze zm.) w związku z art. 7 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 20 marca 2015 r. o zmianie ustawy - Kodeks Karny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r., poz. 541 ze zm.) może stanowić wyłącznie informacja o ujawnieniu czynu polegającego na kierowaniu pojazdem z przekroczeniem dopuszczalnej prędkości o więcej niż 50 km/h na obszarze zabudowanym. SKO nie podziela przy tym stanowiska odwołującego się, że informacja z Policji nie musi stanowić podstawy do zatrzymania prawa jazdy i nie zwalnia to organu od samodzielnego przeprowadzenia postępowania dowodowego, czy ta informacja jest rzetelna i odpowiada stanowi faktycznemu.

Organ II instancji podkreślił również, że Konstytucja RP nie statuuje uprawnienia do posiadania prawa jazdy jako prawa podstawowego. Zasady nabywania, utraty i zawieszenia uprawnień do kierowania pojazdami są regulowane przez ustawodawcę, a instytucja zatrzymania prawa jazdy osobie przekraczającej dopuszczalną prędkość o ponad 50 km/h na obszarze zabudowanym polega jedynie na czasowym zatrzymaniu tego dokumentu. Celem tej sankcji jest czasowe wyeliminowanie z ruchu drogowego kierujących pojazdem z prędkością przekraczającą prędkość dozwoloną i stwarzających zagrożenie dla bezpieczeństwa ruchu drogowego.

Odnosząc się do kwestii dotyczących zapewnienia stronie postępowania gwarancji procesowych w sprawie dotyczącej zatrzymania prawa jazdy w związku z przekroczeniem dopuszczalnej prędkości o ponad 50 km/h na obszarze zabudowanym podkreślono, że na podstawie art. 7 k.p.a. przedmiotem postępowania dowodowego są fakty mające znaczenie dla sprawy, a zatem dotyczące danej sprawy administracyjnej oraz mające znaczenie prawne. Zakres postępowania dowodowego wyznaczają zaś przepisy prawa materialnego W sprawie zatrzymania prawa jazdy w związku z przekroczeniem dopuszczalnej prędkości o ponad 50 km/h na obszarze zabudowanym podstawą wydania decyzji o zatrzymaniu prawa jazdy jest informacja Policji o ujawnieniu tego naruszenia lub prawomocne rozstrzygnięcie za to naruszenie. Informacja o ujawnieniu popełnienia naruszenia jest przy ty, dokumentem urzędowym i ten jej walor jest weryfikowany w trybie postępowania administracyjnego. Odpowiedzialność za treść tej informacji ponosi podmiot, który ujawnił popełnienie naruszenia, a w aspekcie odszkodowawczym - Skarb Państwa.

SKO wyjaśniło ponadto, że zakończenie postępowania administracyjnego ostateczną decyzją o zatrzymaniu prawa jazdy będzie uprawniało stronę do wznowienia tego postępowania na podstawie art. 145 § 1 pkt 5 k.p.a., jeżeli później zostanie ustalone, że pomiar prędkości został błędnie dokonany i wyjdzie na jaw istotna dla sprawy nowa okoliczność faktyczna istniejąca w dniu wydania decyzji, nieznana organowi, który wydał decyzję. Organ odwoławczy podziela zatem stanowisko dotyczące nieprzeprowadzenia żądanych przez odwołującego się dowodów (m. in. powoływania biegłego, przesłuchiwania strony) mających na celu wykazanie niewłaściwości działania Policji, ponieważ nie mają one znaczenia dla rozstrzygnięcia. 

Podsumowując swoje rozważania organ II instancji podkreślił, że w analizowanej sprawie doszło do sytuacji przewidzianej w art. 135 ust. 1 pkt 1a ustawy Prawo o ruchu drogowym - policjant zatrzymał prawo jazdy za pokwitowaniem w przypadku ujawnienia czynu polegającego na kierowaniu pojazdem z prędkością przekraczającą dopuszczalną o więcej niż 50 km/h na obszarze zabudowanym. W myśl art. 136 ust. 1 zatrzymane prawo jazdy Policja przekazuje niezwłocznie, nie później niż w ciągu 7 dni, według właściwości, sądowi uprawnionemu do rozpoznania sprawy o wykroczenie, prokuratorowi lub staroście. Z akt sprawy wynika zaś, że obecnie toczy się postępowanie przed sądem powszechnym dotyczące zasadności ukarania mandatem. Okoliczność ta nie ma jednak znaczenia dla niniejszego rozstrzygnięcia. W przypadku uniewinnienia od zarzucanego czynu stronie będzie przysługiwało prawo do żądania wznowienia postępowania na podstawie art. 145 § 1 pkt 5 k.p.a., co umożliwi uchylenie decyzji ostatecznej o zatrzymaniu prawa jazdy.

Skargę na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...] do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie wniósł M. O., wnosząc o uchylenie zaskarżonej decyzji i poprzedzającego ją rozstrzygnięcia, a także o zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych, jednocześnie zarzucając organowi naruszenie:

- art. 7 w zw. z art. 77 § 1, art 10 § 1, art. 80 i art. 107 § 3 w zw. z art. 140 k.p.a. poprzez nieprzeprowadzenie dowodów wnioskowanych przez skarżącego w piśmie z 8 lipca 2019 r., na okoliczność tego, że skarżący nie przekroczył dopuszczalnej prędkości o więcej niż 50 km/h w obszarze zabudowanym, a także niedokonanie oceny materiału dowodowego oraz naruszenie zasady prawdy obiektywnej przez brak ustalenia stanu faktycznego czy w niniejszej sprawie doszło do przekroczenia dopuszczalnej prędkości przez skarżącego o więcej niż 50 km/h na obszarze zabudowanym,

- art. 7a. § 1 w zw. z art. 140 k.p.a. przez odebranie skarżącemu uprawnienia w postaci zatrzymania prawa jazdy na okres 3 miesięcy i rozstrzygnięcia wątpliwości na niekorzyść skarżącego, gdyż art. 129 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym nie pozwala Policji montowania i używania przyrządów kontrolno-pomiarowych w pojeździe policyjnym, a także nieuwzględnienie okoliczności, że wideorejestrator nie stanowi przyrządu pomiarowego, a mimo to Policja bazując na tym dowodzie niezasadnie powiadomiła organ I instancji o rzekomym przekroczeniu dopuszczalnej prędkości przez skarżącego o więcej niż 50 km/h na obszarze zabudowanym,

- art. 78 § 1 w zw. z art. 140 k.p.a. poprzez błędne przyjęcie, że wnioski dowodowe zgłoszone przez skarżącego w piśmie datowanym na dzień 8 lipca 2019 r., na okoliczność tego, że skarżący nie przekroczył dopuszczalnej prędkości o więcej niż 50 km/h na obszarze zabudowanym, nie mają znaczenie dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy,

- art. 2, art. 42 ust. 3 Konstytucji RP i art. 6 ust. 2 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolnościach, przez uznanie skarżącego winnym przekroczenia dopuszczalnej prędkości na obszarze zabudowanym o więcej niż 50 km/h i wymierzenie mu dodatkowej kary administracyjnej poprzez zatrzymanie prawa jazdy na okres 3 miesięcy, pomimo braku prawomocnego wyroku albo innego prawomocnego rozstrzygnięcia, w tym mandatu karnego, potwierdzającego tę okoliczność.

W odpowiedzi na skargę Samorządowe Kolegium Odwoławcze w [...] wniosło o jej oddalenie podtrzymując argumentację prezentowaną w zaskarżonej decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Zgodnie z brzmieniem art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. z 2017 r., poz. 2188) sąd administracyjny sprawuje wymiar sprawiedliwości poprzez kontrolę działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem. Sąd administracyjny kontroluje legalność rozstrzygnięcia zapadłego w postępowaniu administracyjnym z punktu widzenia jego zgodności z prawem materialnym i przepisami prawa procesowego obowiązującymi w dacie jego wydania.

Jednocześnie zgodnie z art. 134 § 1 p.p.s.a. sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

W ocenie Sądu analizowana pod tym kątem skarga nie zasługuje na uwzględnienie.

Ustawa z dnia 11 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami , będąca materialnoprawną podstawę zaskarżonej decyzji Samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...] z dnia [...] września 2019r., stanowi w art. 102 ust. 1 pkt 4, że starosta wydaje decyzję administracyjną o zatrzymaniu prawa jazdy, w przypadku gdy kierujący pojazdem przekroczył dopuszczalną prędkość o więcej niż 50 km/h na obszarze zabudowanym. Zgodnie z art. 102 ust. 1aa ww. ustawy przepisu tego nie stosuje się, jeżeli kierujący pojazdem dopuścił się naruszenia, o którym mowa w tym przepisie, działając w celu uchylenia bezpośredniego niebezpieczeństwa grożącego dobru chronionemu prawem, jeżeli niebezpieczeństwa tego nie można było uniknąć inaczej, a poświęcone dobro w postaci bezpieczeństwa na drodze przedstawiało wartość niższą od dobra ratowanego.

Z kolei w myśl art. 102 ust. 1 c ustawy o kierujących pojazdami starosta wydaje decyzję, o której mowa w ust.1 pkt 4, na okres 3 miesięcy, nadając jej rygor natychmiastowej wykonalności oraz zobowiązując kierującego do zwrotu prawa jazdy, jeżeli dokument ten nie został zatrzymany w trybie art. 135 ust. 1 ustawy Prawo o ruchu drogowym.

W niniejszej sprawie szczególną uwagę należy zwrócić na treść art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 20 marca 2015 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015, poz. 541 ze zm.), który stanowi (w brzmieniu na dzień wydania decyzji), że podstawą wydania decyzji, o której mowa w art. 102 ust. 1pkt 4 ustawy o kierujących pojazdami jest informacja, o której mowa w pkt 1. Z przepisu tego wynika też, że informacja taka jest podstawą wydania w/w decyzji do dnia wskazanego w komunikacie, który minister właściwy do spraw informatyzacji ogłasza w swoim dzienniku urzędowym oraz na stronie podmiotowej Biuletynu Informacji Publicznej (...). Takiego komunikatu przed wydaniem zaskarżonej decyzji ani w dniu jej wydania nie ogłoszono.

Z przywołanego punktu 1 wynika, że podmiot, który ujawnił popełnienie naruszenia, o którym mowa w art. 135 ust. 1 pkt 1a Prawa o ruchu drogowym niezwłocznie powiadamia o tym starostę właściwego ze względu na miejsce zamieszkania kierującego pojazdem. Naruszenie, o jakim mowa w art. 135 ust. 1 pkt 1a ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (tj. Dz. U. 2017, poz.1260) dotyczy kierowania pojazdem z prędkością przekraczającą dopuszczalną o więcej niż 50 km/h na obszarze zabudowanym.

Z treści powyższych przepisów wynika w sposób niewątpliwy, że podstawą wydania decyzji o zatrzymaniu prawa jazdy jest jedynie informacja uzyskana od podmiotu, który ujawnił kierowanie pojazdem z prędkością przekraczającą dopuszczalną o więcej niż 50 km/h na obszarze zabudowanym. Co więcej – uzyskanie takiej informacji obliguje organ do wydania decyzji o zatrzymaniu prawa jazdy. Brzmienie art. 102 ust. 1 pkt 4ustawy o kierujących pojazdami ("starosta wydaje decyzję administracyjną") nie pozostawia wątpliwości, że rozstrzygnięcie podejmowane na jego podstawie ma charakter związany.

W konsekwencji organ wydający decyzję o zatrzymaniu prawa jazdy nie prowadzi własnych ustaleń dotyczących faktu rażącego przekroczenia prędkości, gdyż jak słusznie wskazał organ odwoławczy jest to domena postępowania wykroczeniowego (por. wyrok WSA w Gdańsku z dnia 15 lutego 2018 r., sygn. akt III SA/Gd 900/17, wyrok NSA z dnia 29 maja 2018 r. sygn. akt I OSK 2190/16 publ. Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych).

Potwierdził to Naczelny Sąd Administracyjny w uchwale 7 sędziów z dnia 1 lipca 2019r. I OPS 3/18) wskazując , że podstawę wydania decyzji o zatrzymaniu prawa jazdy w trybie art. 102 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami (Dz.U. z 2019 r., poz. 341 ze zm.) w związku z art. 7 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 20 marca 2015 r. o zmianie ustawy - Kodeks Karny oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2015 r., poz. 541 ze zm.) może stanowić wyłącznie informacja o ujawnieniu czynu polegającego na kierowaniu pojazdem z przekroczeniem dopuszczalnej prędkości o więcej niż 50 km/h na obszarze zabudowanym. Jak wyjaśniono w uzasadnieniu powyższej uchwały zatrzymanie prawa jazdy w oparciu o art. 102 ust. 1 pkt 4 u.k.p. jest sankcją administracyjną o charakterze prewencyjnym (wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 11 października 2016 r., K 24/15, OTK-A 2016/77). Sankcja administracyjna stanowi konsekwencję niewykonania obowiązku wynikającego z prawa administracyjnego. Istotą sankcji administracyjnej jest przymuszenie do respektowania nakazów i zakazów (wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 14 października 2009 r., Kp 4/09, OTK-A 2009/9/134). Zatrzymanie prawa jazdy w przypadku naruszenia zakazu administracyjnego ograniczającego prędkość poruszania się pojazdem mechanicznym na obszarze zabudowanym realizuje cel prewencyjno-ochronny i zabezpieczający. Instytucja zatrzymania prawa jazdy jest instrumentem, który w założeniu ustawodawcy ma służyć zapewnieniu bezpieczeństwa w ruchu drogowym, a przez to przyczyniać się do ochrony życia i zdrowia jego uczestników. Skuteczność realizowania celu prewencyjno-ochronnego sankcji administracyjnej w postaci czasowego zatrzymania prawa jazdy ustawodawca zapewnił poprzez obligatoryjność i natychmiastowość jej zastosowania, aby oddziaływać odstraszająco na kierujących pojazdami i zniechęcić ich do nadmiernego przekraczania prędkości na obszarze zabudowanym.

W sprawie zatrzymania prawa jazdy w związku z przekroczeniem dopuszczalnej prędkości o ponad 50 km/h na obszarze zabudowanym o zakresie prowadzonego postępowania dowodowego przesądza treść art. 102 ust. 1 pkt 4 i ust. 1c u.k.p. w zw. z art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy o zmianie ustawy k.k. Podstawę wydania decyzji o zatrzymaniu prawa jazdy stanowi informacja Policji o ujawnieniu naruszenia polegającego na przekroczeniu dopuszczalnej prędkości o ponad 50 km/h na obszarze zabudowanym lub prawomocne rozstrzygnięcie za to naruszenie.

Informacja o ujawnieniu popełnienia naruszenia, o którym mowa w art. 135 ust. 1 pkt 1a p.r.d. jest dokumentem urzędowym i ten jej walor jest weryfikowany w trybie postępowania administracyjnego. Odpowiedzialność za treść tej informacji ponosi podmiot, który ujawnił popełnienie naruszenia, a w aspekcie odszkodowawczym Skarb Państwa.

Przenosząc powyższe na grunt sprawy niniejszej, okolicznością bezsporną pozostaje ,że w dniu 20 czerwca 2019 r. do Delegatury Biura Administracji i Spraw Obywatelskich w Dzielny [...] Urzędu [...] wpłynęła informacja z Wydziału Ruchu Drogowego Komendy [...] Policji w [...] o przekroczeniu przez M. O. dopuszczalnej prędkości o więcej niż 50 km/h w terenie zabudowanym.

Z informacji tej wynikało, że w dniu 20 czerwca 2019 r., około godz.

15: 53 w obszarze zabudowanym miejscowości [...], tunel [...], - M. O.- jechał z prędkością przekraczającą dopuszczalną prędkość o 59 km/h ( 109km/h).

Powyższa informacja stanowiła podstawę wszczęcia postępowania, a następnie wydania przez Prezydenta [...] decyzji z [...] lipca 2019 r. orzekającej o zatrzymaniu M. O. na okres trzech miesięcy - od dnia 20 czerwca 2019 r. do dnia 20 września 2019 r. - prawa jazdy kategorii A i B nr [...], wydanego [...] lipca 2010 r. przez Prezydenta [...], z jednoczesnym nadaniem rozstrzygnięciu rygor natychmiastowej wykonalności.

Prawidłowe jest zatem stanowisko organu, że zachodziły podstawy do wydania decyzji o zatrzymaniu prawa jazdy, zgodnie z przepisem art. 102 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 102 ust. 1c ustawy o kierujących pojazdami. Dodać należy, że informacja przekroczeniu przez skarżącego prędkości dopuszczalnej i o zatrzymaniu z tego powodu prawa jazdy przez policjanta zobowiązywała organ do wydania decyzji. Przepis art. 102 ust. 1 pkt 4 nie daje bowiem organowi możliwości odstąpienia od zatrzymania prawa w drodze decyzji w przypadku uzyskania informacji, o której mowa w art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 20 marca 2015 r. o zmianie ustawy kodeks karny oraz niektórych innych ustaw i braku podstaw do jej kwestionowania.

Należy zwrócić uwagę, że wyrokiem z 11 października 2016 r. w sprawie K 24/15 Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 102 ust. 1 pkt 4 i ust. 1c ustawy o kierujących pojazdami w związku z art. 135 ust. 1 pkt 1a lit. a ustawy - Prawo o ruchu drogowym w zakresie, w jakim przewiduje stosowanie wobec tej samej osoby, za ten sam czyn, sankcji administracyjnej w postaci zatrzymania prawa jazdy i odpowiedzialności prawnokarnej za wykroczenie, jest zgodny z art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej i art. 4 ust. 1 Protokołu nr 7 do Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, sporządzonego 22 listopada 1984 r. w Strasburgu (Dz.U.2003.42.364) i art. 14 ust. 7 Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych, otwartego do podpisu w Nowym Jorku 19 grudnia 1966 r. (Dz.U.1977.38.167), natomiast w zakresie, w jakim nie przewiduje sytuacji usprawiedliwiających - ze względu na stan wyższej konieczności - kierowanie pojazdem z przekroczeniem dopuszczalnej prędkości o więcej niż 50 km/h na obszarze zabudowanym, jest niezgodny z art. 2 i art. 45 ust. 1 Konstytucji.

W konsekwencji organ wydający decyzję o zatrzymaniu prawa jazdy nie prowadzi własnych ustaleń dotyczących faktu rażącego przekroczenia prędkości, jest to bowiem domena postępowania wykroczeniowego. W szczególności nie mamy tu do czynienia z ustalaniem winy. Takie ustalenia wymagają bowiem w niektórych przypadkach długotrwałego postępowania dowodowego. Z woli ustawodawcy organ opiera swoje rozstrzygnięcie na przekazanej mu informacji, która ma charakter dokumentu urzędowego (art. 76 § 1 k.p.a.), stanowiąc dowód tego, co zostało w nim urzędowo stwierdzone. Zatrzymanie prawa jazdy ma bowiem w tym przypadku charakter prewencyjny, mający służyć zapobieganiu dalszym naruszeniom we wskazanym okresie. Dlatego też bezzasadne są zarzuty naruszenia zasady prawdy obiektywnej (co sprowadza się do podniesionego w skardze zarzutu naruszenia art. 7, 77 § 1 i 81a k.p.a.). Organy administracji publicznej nie są bowiem uprawnione do badania w jakich okolicznościach doszło do popełnienia wykroczenia, ani okoliczności dotyczących sposobu pomiaru prędkości, czy rodzaju urządzeń do tego służących. Z mocy woli ustawodawcy organ administracji publicznej opiera swoje rozstrzygnięcie na przekazanej mu informacji o zatrzymaniu prawa jazdy na podstawie art. 135 ust. 1 pkt 1a ustawy Prawo o ruchu drogowym. Tym samym organ prowadzący postępowanie o zatrzymanie prawa jazdy w trybie art. 102 ust. 1 pkt 4 ustawy o kierujących pojazdami nie może powoływać – ani z urzędu, ani na wniosek strony – dowodów na okoliczność potwierdzenia, czy też weryfikacji treści zawartych w informacji, o której mowa w art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 20 marca 2015 r. o zmianie ustawy Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw.

Należy przy tym wskazać -na co zwraca uwagę Trybunał Konstytucyjny wyroku z dnia 11 października 2016r. sygn.akt K 24/15- na zasadniczą różnicę między karą za popełnienie wykroczenia, która jest środkiem karnym a konsekwencjami administracyjnymi takiego wykroczenia w postaci zatrzymania prawa jazdy, które środkiem karnym nie jest. Zatrzymanie prawa jazdy realizuje przede wszystkim funkcję prewencyjną, ma działać odstraszająco na kierowców, zniechęcając ich do nadmiernego przekraczania dozwolonej prędkości. Tego rodzaju działanie jest charakterystyczne dla sankcji administracyjnej, która nie jest odpłatą za popełniony czyn, lecz środkiem służącym zapewnieniu realizacji wykonawczo-zarządzających zadań administracji. O karnym charakterze tej sankcji nie przesądza ani dolegliwość, która jest kategorią względną, zależną od sytuacji, w jakiej znajduje się dana osoba, ani jej podobieństwo do środka karnego w postaci czasowego zakazu prowadzenia pojazdów. Ta sama co do istoty sankcja może być bowiem stosowana w ramach różnych reżimów odpowiedzialności prawnej. Końcowo podkreślić trzeba, że przepisy regulujące omawianą materię nie uzależniają wydania decyzji o zatrzymaniu prawa jazdy od wykazania popełnienia wykroczenia przez kierującego na podstawie prawomocnego wyroku karnego. Pojęcie winy, co do zasady, przypisywane jest postępowaniu karnemu, w którym sąd, dokonując kwalifikacji prawnej czynu, orzeka o winie i karze. Natomiast organ w postępowaniu w przedmiocie zatrzymania prawa jazdy nie rozstrzyga, czy kierujący pojazdem popełnił wykroczenie, a jedynie na podstawie przedstawionych przez Policję danych dokonuje ustalenia, czy w stosunku do kierowcy miało miejsce zatrzymanie przez policjanta prawa jazdy za pokwitowaniem w związku z kierowaniem pojazdem z prędkością przekraczającą dopuszczalną o więcej niż 50 km/h na obszarze zabudowanym.

Jak wyjaśnił w uchwale I OPS3/18, Naczelny Sąd Administracyjny, prawomocne rozstrzygnięcie w przedmiocie odpowiedzialności wykroczeniowej kierującego pojazdem za przekroczenie dopuszczalnej prędkości o więcej niż 50 km/h na obszarze zabudowanym, nie stanowi zagadnienia wstępnego w rozumieniu art. 97 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2018 r., poz. 2096 ze zm.) w postępowaniu w przedmiocie zatrzymania prawa jazdy w trybie art. 102 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami (Dz.U. z 2019 r., poz. 341 ze zm.).

Tym niemniej zakończenie postępowania administracyjnego ostateczną decyzją o zatrzymaniu prawa jazdy będzie uprawniało stronę do wznowienia tego postępowania na podstawie art. 145 § 1 pkt 5 k.p.a., jeżeli później zostanie ustalone, że pomiar prędkości został błędnie dokonany ( jak wskazuje skarżący w sposób nielegalny za pomocą wiedeorejestratorów montowanych w nieoznakowanych pojazdach policyjnych), albowiem wyjdzie na jaw istotna dla sprawy nowa okoliczność faktyczna istniejąca w dniu wydania decyzji, nieznana organowi, który wydał decyzję.

Skarżący stawia zarzutu dotyczące wadliwości dokonanego pomiaru oraz marginesu błędu które takiemu pomiarowi może towarzyszyć, jednak zarzuty te nie mogły zostać rozpatrzone w niniejszym postępowaniu, bowiem winny być materią postępowania wykroczeniowego.

Z przytoczonych względów Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnym ( Dz.U z 2019 ,poz. 2325).



Powered by SoftProdukt