drukuj    zapisz    Powrót do listy

658 648 Sprawy z zakresu informacji publicznej i prawa prasowego, Dostęp do informacji publicznej, Dyrektor Szkoły, zobowiązano do załatwienia wniosku, II SAB/Bd 60/15 - Wyrok WSA w Bydgoszczy z 2015-09-10, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

II SAB/Bd 60/15 - Wyrok WSA w Bydgoszczy

Data orzeczenia
2015-09-10 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2015-06-18
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy
Sędziowie
Joanna Brzezińska /przewodniczący sprawozdawca/
Symbol z opisem
658
648 Sprawy z zakresu informacji publicznej i prawa prasowego
Hasła tematyczne
Dostęp do informacji publicznej
Skarżony organ
Dyrektor Szkoły
Treść wyniku
zobowiązano do załatwienia wniosku
Powołane przepisy
Dz.U. 2014 poz 782 art. 21,10,14,5,16 art. 3 ust. 1 art. 4 ust. 1 art. 13 ust. 1 i 2
Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej - tekst jednolity
Dz.U. 2012 poz 270 art. 149 par. 1, art. 161 par. 1 pkt 3, art. 151,200,205 par. 1
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jednolity.
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Joanna Brzezińska (spr.) Sędziowie sędzia WSA Małgorzata Włodarska sędzia WSA Jerzy Bortkiewicz Protokolant starszy sekretarz sądowy Elżbieta Brandt po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 2 września 2015 r. sprawy ze skargi I. B. na bezczynność Dyrektora Szkoły Podstawowej nr [...] w [...] w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej 1. zobowiązuje Dyrektora Szkoły Podstawowej nr [...] w [...] do załatwienia wniosku I. B. z dnia [...] kwietnia 2015 r. w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej w zakresie dotyczącym Administratora Bezpieczeństwa Informacji oraz sporządzenia zestawienia wszystkich sporządzonych przez dyrekcję i pracowników szkoły notatek służbowych dotyczących rodziny skarżącej, 2. umarza postępowanie w zakresie udostępnienia do wglądu notatek służbowych dotyczących rodziny skarżącej, 3. stwierdza, że bezczynność Dyrektora Szkoły Podstawowej nr [...] w [...] nie miała miejsca z rażącym naruszeniem prawa, 4. w pozostałej części skargę oddala, 5. zasądza od Dyrektora Szkoły Podstawowej nr [...] w [...] na rzecz I. B. kwotę 100 (sto) złotych, tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Uzasadnienie

W dniu ... 2015 r. I. B. wniosła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w B. skargę na bezczynność Dyrektora Szkoły Podstawowej nr ... w T. w przedmiocie udostępnienia informacji publicznych, zgodnie z wnioskami z ...2015r., ...2015r. i ...2015r., zarzucając naruszenie przepisów art. 61 ust. 1 i 2 Konstytucji RP, art. 1 ust. 1 w zw. z art. 10 ust. 1 i art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej.

Skarżąca wniosła o zobowiązania strony przeciwnej do dokonania czynności w zakresie udostępnienia informacji publicznych zgodnie z wnioskami, dokonanie oceny czy postępowanie Dyrektora Szkoły nosi znamiona rażącego naruszenia prawa oraz zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych.

W uzasadnieniu skarżąca wskazała treść wniosków o udostępnienie informacji publicznej z ...2015r., ...2015r. i ...2015r., stwierdzając, że do dnia wniesienia skargi nie udostępnił informacji, nie wydał decyzji odmownej ani nie poinformował o przedłużeniu terminu na udzielenie odpowiedzi. Spełnione zatem zostały warunki formalne wystąpienia ze skargą.

W odpowiedzi na skargę Dyrektor Szkoły Podstawowej nr ... w T. wniosła o jej oddalenie jako niezasadnej wskazując, że żądanej informacji udzielono w terminie, między innymi co do tego, że informacje i notatki służbowe z rozmów z nauczycielami i uczniami nie stanowią informacji publicznej. Po konsultacjach z zakresu ustawy o dostępie do informacji publicznej Dyrektor, pismem z ... 2015r. poinformowała skarżącą o możliwości wglądu w treść dokumentacji zgromadzonej przez Szkołę na temat rodziny skarżącej, w tym notatek służbowych.

Zarządzeniem Przewodniczącego Wydziału skargi I. B. na bezczynność objęte ww. pismem zostały rozdzielone w ten sposób, że sprawa dotycząca wniosku z dnia ...2015r. została zarejestrowana pod sygn. II SAB/Bd 59/15, wniosku z ...2015r. pod sygn. II SAB/Bd 60/15, a dotycząca wniosku z ...2015r. pod sygn. akt II SAB/Bd 61/15.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

W pierwszej kolejności wskazać należy, że stosownie do art. 21 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (tekst jedn. Dz.U. z 2014 r. poz. 782, dalej także jako "u.d.i.p.") do skarg rozpatrywanych w postępowaniach o udostępnienie informacji publicznej stosuje się przepisy ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn. Dz.U. z 2012 r. poz. 270 z późn.zm., dalej także jako "P.p.s.a."). Zaś w myśl art. 3 § 2 pkt 8 P.p.s.a., kontrola działalności administracji publicznej przez sądy administracyjne obejmuje między innymi orzekanie w sprawach skarg na bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania.

Odnosząc się w pierwszej kolejności do kwestii formalnych wskazać należy, że w przypadku skargi na bezczynność organu w zakresie udostępnienia informacji publicznej nie jest konieczne uprzednie wzywanie do usunięcia naruszenia prawa (por. wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 30 listopada 2011 r., sygn. akt I OSK 1991/12 i z 24 maja 2006r., sygn. akt I OSK 601/05 oraz postanowienie z 23 kwietnia 2010r., sygn. akt I OSK 646/10 dostępne na www.orzeczenia.nsa.gov.pl). Wobec powyższego skarga została jako skutecznie wniesiona i podlega merytorycznemu rozpoznaniu.

Z bezczynnością na gruncie ustawy o dostępie do informacji publicznej mamy do czynienia wówczas, gdy organ obowiązany do udostępnienia informacji publicznej nie udostępnia wnioskodawcy takiej informacji, ani nie wydaje decyzji o odmowie udostępnienia. Wniosek o udostępnienie informacji publicznej winien być przy tym skierowany do podmiotu zobowiązanego do jej udostępnienia, a przedmiotem wniosku winna być wyłącznie informacja publiczna. Dla stwierdzenia stanu bezczynności nie ma znaczenia fakt, z jakich powodów dany akt lub czynność nie zostały podjęte, w tym również kwestia zawinienia organu. Aby można było stwierdzić, że dany podmiot nie pozostaje w bezczynności, udzielenie informacji powinno nastąpić we wskazanym w art. 13 ust. 1 u.d.i.p. terminie lub też podmiot obowiązany winien powiadomić o przyczynach zwłoki i o dodatkowym terminie udostępnienia informacji, nie dłuższym jednak niż 2 miesiące od dnia złożenia wniosku. Celem skargi na bezczynność jest doprowadzenie do podjęcia przez podmiot zobowiązany właściwych działań określonych w przepisach prawa.

Wskazać należy, że postępowanie w sprawie udostępnienia informacji publicznej winno zakończyć się przewidzianymi prawem czynnościami zmierzającymi do załatwienia wniosku. Organ, do którego wpłynął wniosek, w pierwszej kolejności winien rozważyć możliwość udostępnienia informacji w formie czynności materialno-technicznej (art. 10 u.d.i.p.). W razie stwierdzenia, iż środki techniczne, którymi dysponuje podmiot obowiązany do udostępnienia, nie pozwalają na udostępnienie informacji w sposób i w formie określonych we wniosku, należy powiadomić pisemnie wnioskodawcę o przyczynach braku możliwości udostępnienia informacji zgodnie z wnioskiem i wskazać, w jaki sposób lub w jakiej formie informacja może być udostępniona niezwłocznie. W przypadku, gdy wnioskodawca nie złoży wniosku o udostępnienie informacji w sposób lub w formie wskazanych w powiadomieniu - organ jest zobligowany postępowanie umorzyć (art. 14 u.d.i.p.). W sytuacji zaś, gdy żądana informacja publiczna nie może być udzielona ze względu na ograniczenia przewidziane w art. 5 u.d.i.p., w zakresie i na zasadach określonych w przepisach o ochronie informacji niejawnych oraz o ochronie innych tajemnic ustawowo chronionych, a także ze względu na prywatność osoby fizycznej lub tajemnicę przedsiębiorcy (art. 16 ust. 1 u.d.i.p.), organ odmawia udzielenia informacji w formie decyzji administracyjnej. Podmiot może również odmówić udostępnienia informacji publicznej przetworzonej ze względu na niewskazanie, że jest to szczególnie istotne dla interesu publicznego (art. 3 ust. 1 pkt 1 u.d.i.p.).

Należy pamiętać, że jeżeli żądanie nie dotyczy informacji publicznej, organ winien poinformować wnioskodawcę pismem, iż sprawa nie dotyczy informacji publicznej. Forma decyzji administracyjnej jest przewidziana wyłącznie dla rozstrzygnięć dotyczących informacji publicznych, bowiem tylko do takich informacji znajduje zastosowanie ustawa o dostępie do informacji publicznej.

Dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy niezbędne jest ustalenie, czy Dyrektor Szkoły Podstawowej Nr ... w T. jest podmiotem zobowiązanym do udostępnienia informacji publicznej oraz, czy żądane przez stronę we wniosku z dnia ... 2015r. informacje stanowią informacje publiczne.

Zgodnie z art. 4 ust. 1 u.d.i.p., obowiązane do udostępnienia informacji publicznej są władze publiczne oraz inne podmioty wykonujące zdania publiczne, w szczególności podmioty reprezentujące inne osoby lub jednostki organizacyjne, które wykonują zadania publiczne lub dysponują majątkiem publicznym, oraz osoby prawne, w których Skarb Państwa, jednostki samorządu terytorialnego lub samorządu gospodarczego albo zawodowego mają pozycję dominującą w rozumieniu przepisów o ochronie konkurencji i konsumentów. Użyte przez ustawodawcę w art. 4 u.d.i.p. pojęcie "zadanie publiczne" cechuje powszechność i użyteczność dla ogółu obywateli, a także sprzyjanie osiąganiu celów określonych w Konstytucji lub ustawie związanych z realizacją podstawowych publicznych praw podmiotowych obywateli (vide np. wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego: z 18 sierpnia 2010r. w sprawie o sygn. akt I OSK 851/10, z 27 sierpnia 2014r. w sprawie o sygn. akt I OSK 169/14, z 18 października 2013r. w sprawie o sygn. akt I OSK 1680/13, dostępne w Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych pod adresem www.orzeczenia.nsa.gov.pl).

Odnosząc powyższe do stanu faktycznego niniejszej sprawy należy wskazać, że dyrektor szkoły publicznej jest organem władzy publicznej obowiązanym do udzielania informacji publicznych, bowiem przysługuje mu władztwo zakładowe będące częścią władztwa państwowego przekazanego w drodze ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst jedn. Dz.U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn.zm.). Dyrektor szkoły jest uprawniony do działania w formie władczej w stosunku do uczniów, np. poprzez wydawanie decyzji administracyjnych w przedmiocie skreślenia ucznia z listy uczniów oraz realizuje zadania publiczne związane z realizacją prawa obywatela do kształcenia się oraz prawa dzieci i młodzieży do wychowania i opieki, odpowiednich do wieku i osiągniętego rozwoju, a nadto dysponuje majątkiem publicznym (vide np. wyroki NSA: z 25 kwietnia 2012 r. sygn. akt I OSK 248/1, z 9 października 2012 r. sygn. akt I OSK 1755/12; wyrok WSA w Poznaniu z 5 września 2014 r. sygn. akt II SAB/Po 57/14, dostępne w CBOSA).

Wskazać należy, że zgodnie z art. 1 ust. 1 u.d.i.p., każda informacja o sprawach publicznych stanowi informację publiczną w rozumieniu ustawy, a w szczególności o sprawach wymienionych w art. 6 powołanej ustawy. Informacja publiczna dotyczy sfery faktów. Jest nią treść dokumentów wytworzonych przez organy władzy publicznej i podmioty niebędące organami władzy publicznej, treść wystąpień, opinii i ocen przez nie dokonywanych, niezależnie do jakiego podmiotu są one kierowane i jakiej sprawy dotyczą. Informację publiczną stanowi więc treść wszelkiego rodzaju dokumentów odnoszących się do organu władzy publicznej, związanych z nim, bądź w jakikolwiek sposób go dotyczących. Są nią zarówno treści dokumentów bezpośrednio przez organ wytworzonych, jak i te, których organ używa przy realizacji przewidzianych prawem zadań, nawet gdy nie pochodzą wprost od niego (por. wyrok NSA z dnia 12 grudnia 2006 r., sygn. akt I OSK 123/06, LEX nr 291357, wyrok NSA z dnia 29 lutego 2012 r., sygn. akt I OSK 2215/11, publ. W CBOSA oraz M. Jaśkowska, Dostęp do informacji publicznej w świetle orzecznictwa NSA, Toruń 2002, s. 28).

Prawo do informacji publicznej podlega ograniczeniu w zakresie i na zasadach określonych w przepisach o ochronie informacji niejawnych oraz o ochronie innych tajemnic ustawowo chronionych, a także ze względu na prywatność osoby fizycznej lub tajemnicę przedsiębiorcy (art. 5 ust. 1 i 2 u.d.i.p.). Odmowa udostępnienia informacji publicznej oraz umorzenie postępowania o udostępnienie informacji, w przypadku określonym w art. 14 ust. 2, następują w procesowej formie decyzji administracyjnej (art. 16 u.d.i.p.).

W rozpoznawanej sprawie skarżąca, wnioskiem z ... 2015r. (przesłanym drogą elektroniczną) zwróciła się do Dyrekcji Szkoły Podstawowej Nr ... w T. z wnioskiem, o:

- podanie informacji czy w tej Szkole, funkcjonuje wyznaczony przez dyrektora placówki Administrator Bezpieczeństwa Informacji (ABI), przypominając, że w przypadku braku jego powołania odpowiedzialność w tym zakresie ponosi dyrektor placówki,

- sporządzenia zestawienia notatek służbowych jakie są w posiadaniu dyrektora szkoły, a które zostały sporządzone przez dyrekcję oraz pracowników szkoły na temat rodziny skarżącej w latach ... oraz przedstawienie do wiadomości powyższego zestawienia i udostępnienia do wglądu zgromadzonych notatek,

- podanie podstawy prawnej domagania się przez SP... w T. i pobrania opłat od rodziców uczniów klas trzecich na pokrycie kosztów testu trzecioklasisty w kwocie 3 złotych od ucznia, podania informacji jaką kwotę zebrano od rodziców oraz jak zaksięgowano zebrane pieniądze.

Złożenie wniosku o udostępnienie informacji publicznej pocztą elektroniczną do organu wymienionego w art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy, wywołuje obowiązek działania, o którym mowa w art. 13 ust. 1 i 2 ustawy, i w terminie tam zakreślonym, a także zgodnie z art. 14 ust. 2 ustawy, do ewentualnego poinformowania wnioskodawcy o braku możliwości udostępnienia informacji w żądanej (wskazanej wnioskiem) formie oraz do dalszych działań. Zgodnie z art. 13 ust. 1 u.d.i.p. udostępnienie informacji publicznej na wniosek co do zasady następuje bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku.

Jak wynika z akt sprawy dyrektor Szkoły Podstawowej Nr ... w T. pismem z dnia ... 2015r. udzieliła skarżącej na powyższe odpowiedzi podając, że notatki służbowe szkoły stanowią dokumentację przeznaczoną wyłącznie do wewnętrznego obiegu. Do zapoznania się przez osoby trzecie z ich treścią upoważnia właściwy organ, i bez takiego upoważnienia osoby reprezentujące szkołę nie są uprawnione do udostepnienia notatek do wglądu. Poinformowano jednocześnie, że test kompetencyjny trzecioklasisty został przeprowadzony w szkole ... 2015 r. i stanowił podsumowanie I etapu kształcenia uczniów. O terminie testu jak również o fakcie, iż nie będą z tego tytułu zbierane żadne pieniądze skarżąca dowiedziała się od wychowawcy klasy ... podczas konsultacji ... 2015r. Koszt całego przedsięwzięcia został pokryty z funduszy Rady Rodziców, która pozytywnie przychyliła się do wniosku wychowawców w tym przedmiocie. Informacja o planowanym teście zyskała ogólną aprobatę rodziców w trakcie zebrań.

Następnie, po wniesieniu skargi na bezczynność (...2015r.), pismem z dnia ...2015r. podmiot zobowiązany, nawiązując do wniosku skarżącej o udostępnienie informacji publicznej z ... 2015r. w zakresie wglądu do zgromadzonej dokumentacji, w tym notatek służbowych, na temat jej rodziny poinformował, że wgląd do tych dokumentów możliwy jest od poniedziałku do piątku, w godzinach funkcjonowania szkoły, w sekretariacie dyrektora.

W piśmie procesowym z ... 2015r. skarżąca wniosła o rozpatrzenie sprawy z uwzględnieniem uchwały 7 sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 26 listopada 2008r. sygn. I OPS 6/08, zgodnie z którą w sprawie o bezczynność liczy się data złożenia skargi w organie a nie termin sprawy w sądzie. Dodatkowo skarżąca powołała się na własną notatkę sporządzoną podczas spotkania z wychowawcą klasy i przez niego podpisaną, dotycząca między innymi konieczności zapłaty za test trzecioklasisty. Podczas tego spotkania wychowawczyni nie podała informacji, że test trzecioklasisty nie jest obowiązkowy i szkoła przeprowadza go do własnych celów, o czym skarżąca dowiedziała się później z rozmowy z pracownikiem MEN. Skarżąca nie wyraziła zgody na to aby jej dziecko pisało test, gdyż nikt o taką zgodę nie pytał. Ponadto fundusz klasowy, czyli składki uiszczane co miesiąc do rąk wychowawcy, nie wchodzą w zakres finansów Rady Rodziców.

Mając powyższe okoliczności sprawy na uwadze stwierdzić należy, że skarga częściowo okazała się zasadna i podlegała w części uwzględnieniu.

Jak wynika bowiem z akt sprawy podmiot zobowiązany do udostępnienia informacji publicznej – Dyrektor Szkoły Podstawowej Nr ... w T., nie załatwił w przewidzianej przepisami ustawy o dostępie do informacji publicznej formie wniosku skarżącej z dnia ... 2015r. w zakresie podania informacji czy w placówce został powołany Administrator Danych Osobowych (ABI). W tym miejscu należy stwierdzić, że żądana informacja znajduje się w katalogu informacji publicznej, gdyż Administrator Bezpieczeństwa Informacji w jednostkach finansowanych ze środków publicznych jest także finansowany z tych środków a więc, organ powinien udostępnić informację czy taka funkcja została powołana w danej placówce. ABI funkcjonuje w oparciu o ustawę z 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (Dz.U. z 2014r., poz. 1182 ze zm.), może być powołany przez administratora danych, którym podmiot realizujący zadania publiczne, który przetwarza dane osobowe m.in. w celu realizacji zasada statutowych (art. 7 pkt 4 w zw. z art. 3) Takim podmiotem jest niewątpliwie dyrektor oraz szkoła publiczna, co wykazano wyżej. W razie nie powołania ABI na zasadzie art. 36b ww. ustawy jego zadania wykonuje administrator danych, czyli w niniejszej sprawie Dyrektor SP nr ... w T.. Wobec powyższego bezsprzeczne jest, iż organ miał obowiązek poinformować skarżąca czy w szkole powołano ABI.

Równie bezczynny pozostał organ, zarówno w dacie wniesienia skargi, jak i rozpoznania sprawy przez Sąd, wobec żądania sporządzenia zestawienia wszystkich sporządzonych przez dyrekcję i pracowników szkoły notatek służbowych dotyczących rodziny skarżącej w latach ... i przedstawienia tego zestawienia do wiadomości skarżącej. Niesporne w sprawie pozostaje, iż takiego zestawienia nie sporządzono, ani też organ nie załatwił w tym zakresie wniosku w jakiejkolwiek innej formie.

Wobec powyższego Sąd, na podstawie art. 149 § 1 pkt 1 zobowiązał organ do załatwienia przedmiotowego wniosku w określonym terminie w powyższej części, w której pozostawał nadal bezczynny w dacie rozpoznawania skargi.

Odmiennie kształtuje się sytuacja wobec tej części przedmiotowego wniosku o udostępnienie informacji publicznej, która dotyczyła udostępnienia do wglądu zgromadzonych notatek na temat rodziny skarżącej i wskazanie terminu, w którym można zjawić się w tym celu w szkole. Zastrzegając, iż żądanie to podlega rozpoznaniu w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej, tylko w takim zakresie, w jakim obejmuje notatki służbowe, jako dokumenty urzędowe, które wytworzone są w związku z funkcjonowaniem szkoły publicznej i jej działalnością i wykonywaniem określonych ustawowo zadań publicznych, niesporne pozostaje, że organ umożliwił skarżącej wgląd do zgromadzonej dokumentacji i notatek – przed rozstrzygnięciem niniejszej sprawy przez sąd administracyjny.

W orzecznictwie sądowoadministracyjnym wskazuje się, że notatki służbowe są informacja publiczną, której ujawnienia i udostępnienia może żądać obywatel. Każda informacja przedstawiciela władzy publicznej utrwalona w jakiejkolwiek formie ma walor informacji publicznej (vide wyrok NSA z 14 września 2012r., sygn. akt I OSK 11771/12). Przyjmuje się, że notatki służbowe sporządzane np. przez Straż Miejską czy Policję mają walor informacji publicznej i muszą być udostępnione w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej. Wyjątek stanowią notatki nieoficjalne- tj. projekty notatek lub zapisy w brudnopisie albo notatki włączone do akt postępowania przygotowawczego w sprawie karnej, lub akt sądowych (vide wyroki: WSA w Lublinie z 4 marca 2014 r., sygn. akt II SAB/Lu 2/14, WSA w Bydgoszcz z 21 stycznia 2015 r., sygn. akt II SAB/Bd 118/14, NSA z 30 stycznia 2015 r., sygn. akt I OSK 617/14). Notatka służbowa jest dokumentem, który został wytworzony przez pracownika organu administracji publicznej i dotyczy sfery faktów, może dotyczyć tez wystąpień, opinii i ocen przez te organy i pracowników dokonywanych i jako taka stanowi informacje publiczną. Z punktu widzenia ustawy o dostępie do informacji publicznej treść tych dokumentów (notatek służbowych) jako wytworzonych przez organy władzy publicznej ma charakter informacji publicznej. Z orzecznictwa wynika, że przymiot informacji publicznej posiadają także dokumenty powstałe w związku z prowadzeniem zadań w ramach realizacji zadań publicznych czy też konkretnych spraw (vide wyrok NSA z 20 stycznia 2012r., sygn. akt I OSK 2118/11). Niewątpliwie notatki służbowe dyrektora i pracowników szkoły dotyczące rodziny skarżącej wiążą się z realizacją zadania publicznego dotyczącego kształcenia dzieci skarżącej jak i innych publicznych zadań szkoły podstawowej, dlatego mają charakter informacji publicznej (vide wyrok NSA z 9 stycznia 2013 r., sygn. akt I OSK 2157/12, WSA w Warszawie z 20 marca 2013 r., sygn. akt II SAB/Wa 34/13).

Z akt sprawy wynika, że pomimo tego, iż w dacie wniesienia skargi w zakresie tego żądania organ pozostawał bezczynny, gdyż nie kwestionując publicznego charakteru dokumentacji i notatek służbowych, swoją odmowę ich udostępnienia informacji w żądanej formie, zawarł w piśmie, a nie w wymaganej w takiej sytuacji formie decyzji administracyjnej. Uwzględniając jednakże wniosek i żądanie skargi w tym zakresie ostatecznie podmiot zobowiązany, w ramach czynności autokontrolnych, udostępnił stronie wgląd do dokumentów zgodnie z treścią wniosku z ... 2015r. Organ, co pozostaje niesporne i znajduje potwierdzenie w aktach sprawy, poinformował skarżącą pismem z dnia ... 2015r. o zmianie swego stanowiska oraz możliwości wglądu do zgromadzonej dokumentacji, w tym notatek na temat jej rodziny – w godzinach urzędowania szkoły. Tym samym skarżąca uzyskała wnioskowaną formę dostępu do informacji, a skorzystanie z niej zależało wyłącznie od jej woli.

Wobec powyższego w dacie rozpoznawania niniejszej sprawy przez Sąd, w opisanym wyżej zakresie, organ nie pozostawał już w bezczynności, co skutkować musiało umorzeniem postępowania w tej części, w oparciu o art. 161 § 1 pkt 3 P.p.s.a.. Zobowiązanie organu do załatwienia wniosku poprzez udostępnienie informacji publicznej we wnioskowanej formie, które już nastąpiło byłoby bezprzedmiotowe i niewykonalne (punkt 2 sentencji wyroku).

Jak zasadnie wskazuje skarżąca, w takiej sytuacji Sąd nie jest jednak zwolniony od oceny czy w dacie wniesienia skargi organ pozostawał bezczynny czy też nie. Zgodnie z ugruntowanym w orzecznictwie poglądem, który skład orzekający w niniejszej sprawie podziela, przepis art. 161 § 1 pkt 3 P.p.s.a. będzie miał zatem zastosowanie także w przypadku, gdy po wniesieniu skargi na bezczynność organu - w sprawach określonych w art. 3 § 2 pkt 1-4a P.p.s.a. - organ wyda akt lub dokona czynności z zakresu administracji publicznej dotyczących uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa, co do których pozostawał w bezczynności (tak: uchwała siedmiu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 26 listopada 2008 r., sygn. akt I OPS 6/08, LEX nr 463487).

Umorzenie postępowania w zakresie dotyczącym zobowiązania organu do wydania aktu ze względu na wydanie aktu po wniesieniu skargi nie zwalnia sądu od stwierdzenia, czy bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania miało miejsce i czy miało charakter rażący czy też nie, stosownie do art. 149 § 1 P.p.s.a. zdanie drugie (vide np.: wyrok NSA z dnia 4 kwietnia 2013r. w sprawie sygn. akt I OSK 17/13, postanowienie NSA z dnia 13 listopada 2012r. w sprawie sygn. akt I OSK 2626/12 i inne, dostępne w Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych pod adresem www.orzeczenia.nsa.gov.pl). Orzeczenia te, mimo zmiany stanu prawnego, pozostają nadal aktualne.

Stwierdzając, że Dyrektor Szkoły Podstawowej Nr ... w T. wobec wniosku skarżącej z dnia ... 2015r. w opisanym wyżej zakresie pozostawał bezczynny, Sąd uznał jednocześnie, zgodnie z art. 149 § 1 pkt 3 i § 1a, że bezczynność, w okolicznościach sprawy, nie miała charakteru rażącego naruszenia prawa (punkt 3 sentencji wyroku). W ocenie Sądu, stwierdzona w sprawie bezczynność wynika raczej z niedostatecznej znajomości problematyki udostępniania i charakteru informacji publicznej, nie sposób dopatrzyć się ze strony organu lekceważenia wnioskodawcy, czy też celowego wprowadzania go w błąd. Dyrektor szkoły udzielił odpowiedzi niezwłocznie, aczkolwiek była to odpowiedź częściowo wadliwa, niepełna i nie spełniająca wymagań wynikających z ustawy o dostępie do informacji publicznej. Nadto organ, w ramach autokontroli, po wpłynięciu skargi bez zbędnej zwłoki, dokonał weryfikacji poprzedniego błędnego stanowiska, udostępniając żądaną do wglądu dokumentację. Sąd nie znalazł także podstaw do nałożenia na organ grzywny w trybie art. 149 § 2 P.p.s.a.

Odnosząc się z kolei do końcowej części wniosku skarżącej z dnia ... 2014r. o podanie na podstawie ustawy o dostępie do informacji publicznej: podstawy prawnej domagania się przez SP... w T. i pobrania opłat od rodziców uczniów klas trzecich na pokrycie kosztów testu trzecioklasisty w kwocie 3 złotych od ucznia, podania informacji jaką kwotę zebrano od rodziców oraz jak zaksięgowano zebrane pieniądze – skarga w tym zakresie podlegała oddaleniu po myśli art. 151 P.p.s.a.

Organ pismem z ... 2015r. odpowiedział, że przedmiotowy test stanowił podsumowania pierwszego etapu kształcenia uczniów, o terminie i o tym, że nie będą z tego tytułu zbierane pieniądze od rodziców, a koszt całego przedsięwzięcia został pokryty z funduszu Rady Rodziców, która pozytywnie przychyliła się do wniosku wychowawców złożonego do Rady Rodziców.

W ocenie Sądu, z udzielonej odpowiedzi wynika, iż wbrew sugestii skarżącej nie były zbierane od rodziców uczniów pieniądze na pokrycie kosztów testu trzecioklasisty w kwocie po 3 zł, bowiem koszt przeprowadzenia tych testów został pokryty z funduszu Rady Rodziców. Wobec tego adekwatnie do treści wniosku, nie było podstaw do udostępnienia informacji publicznej jaką kwotę z tego tytułu zebrano od rodziców, oraz jak zaksięgowano zebrane w taki sposób pieniądze.

Sąd podziela stanowisko wyrażone w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z dnia 4 czerwca 2013r. o sygn. II SAB/Lu 141/13 (dostępne na stronie internetowej: http://orzeczenia.nsa.gov.pl), iż środkami publicznymi, którymi dysponuje dyrektor szkoły podstawowej są także środki pochodzące z dobrowolnych składek oraz innych źródeł, w tym dobrowolnych wpłat od rodziców. Środki gromadzone przez radę rodziców czy radę szkoły (przedszkola) zawsze mają na celu wspieranie działalności statutowej szkoły (przedszkola) czy innej placówki i stanowią zasilenie finansowe gminy zobowiązanej do finansowania zadań oświatowych. W istocie są one darowiznami pieniężnymi, tylko gromadzonymi przez organ szkoły, mieszczącymi się w art. 5 ust. 2 pkt 5 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009r. o finansach publicznych (Dz.U. Nr 157, poz. 1240 ze zm.) na rzecz jednostki sektora finansów publicznych jakim jest szkoła, prowadzona w formie jednostki budżetowej (art. 9 pkt 3). Stanowią zatem dochód publiczny, a w konsekwencji także środki publiczne w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, choć stanowią dochód publiczny dysponowany poza budżetem Gminy i w oparciu o uchwalony regulamin (vide wyrok WSA w Poznaniu z 17 stycznia 2014 r., sygn. akt II SAB/Po 99/13). Stwierdzić należy, iż żądane przez stronę skarżącą informacje, w tym zakresie, stanowią informacje publiczne dotyczące działalności wychowawczo-edukacyjnej publicznej szkoły i mogącej mieć związek z zarządzaniem majątkiem publicznym, np. przez organizację i przeprowadzenie testu kompetencyjnego. Dyrektor SP nr ... w T. udzielił jednakże odpowiedzi w żądanym zakresie negatywnej, wskazującej iż nie były zbierane od rodziców odrębnie na cel przeprowadzenia testu środki pieniężne. Nie budzi wątpliwości, że skarżąca sprecyzowała swoje żądanie nie ogólnie o sposób i wysokość finansowania kosztu przeprowadzenia testów trzecioklasistów, lecz w sposób zindywidualizowany. Nie budzi wątpliwości, że skarżąca może skierować stosowny wniosek jeżeli zamierza się domagać dalszych informacji co do wysokości, czy też podstaw sfinansowania z funduszu Rady rodziców spornych kosztów testu.

Wskazać przyjdzie, że kwestia prawdziwości udzielonej odpowiedzi nie jest przedmiotem niniejszej sprawy, a wyłącznie to czy organ pozostawał w bezczynności w udostępnieniu na wniosek skarżącej informacji publicznej.

Z tych powodów orzeczono jak w punktach 1-3 sentencji wyroku, działając na podstawie art. 149 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, a w punkcie czwartym, zgodnie z art. 151 P.p.s.a. Orzeczenie o kosztach uzasadnia przepis art. 200 w zw. z art. 205 § 1 P.p.s.a.



Powered by SoftProdukt