Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Iwona Owsińska-Gwiazda (sprawozdawca), Sędziowie Sędzia WSA Renata Nawrot, Sędzia WSA Iwona Szymanowicz - Nowak, Protokolant Sekretarz sądowy Dominika Jeromin, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 19 października 2017 r. w Radomiu sprawy ze skargi [...] Wojewódzkiej Komendy Ochotniczych Hufców Pracy w W. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w R. z dnia [...] kwietnia 2017 r. nr [...] w przedmiocie odmowy dofinansowania kosztów kształcenia z tytułu przyuczenia do wykonywania określonej pracy oddala skargę.

Decyzją z [...] kwietnia 2017 r. znak [...] Samorządowe Kolegium Odwoławcze w R. na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 kpa po rozpatrzeniu odwołania [...] Wojewódzkiego Komendanta Ochotniczych Hufców Pracy w W. od decyzji Prezydenta Miasta R. z [...] lutego 2017 r. znak: [...] odmawiającej przyznania pracodawcy [...] Wojewódzkiej Komendzie Ochotniczych Hufców Pracy w W. dofinansowania kosztów przyuczenia do wykonywania określonej pracy A. P. za okres od 15 stycznia 2016 r. do 30 czerwca 2016 r. – utrzymało w mocy przedmiotową decyzję.

Do wydania zaskarżonej decyzji doszło w następujących okolicznościach:

Wnioskiem z 24 sierpnia 2016 r. [...] Wojewódzka Komenda Ochotniczych Hufców Pracy w W. zwróciła się o dofinansowanie kosztów przyuczenia do wykonywania określonej pracy dla młodocianego pracownika A. P..

Decyzją z dnia [...] lutego 2014 r. Prezydent Miasta R. odmówił dofinansowania przedmiotowych kosztów, przywołując treść art. 37 ust. 1 ustawy

o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej i wskazując, że wnioskodawca, pomimo wezwania do uzupełnienia wniosku, nie przedstawił formularza informacji przedstawianego przy ubieganiu się o pomoc de minimis, o którym mowa

w rozporządzeniu Rady Minstrów z dnia 24 października 2014 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie zakresu informacji przedstawianych przez podmiot ubiegający się o pomoc de minimis, zaświadczeń dotyczących pomocy de minimis otrzymanej od roku 2014 do roku 2016, ani poświadczonej kserokopii świadectwa dojrzałości pracownika.

W odwołaniu [...] Wojewódzka Komenda Ochotniczych Hufców Pracy

w W. (dalej "[...]WK OHP") wniosła o uchylenie zaskarżonej decyzji i podniosła, że żądanie przez organ I instancji przedłożenia dokumentów dotyczących pobranej pomocy de minimis było bezpodstawne, przedstawiając argumenty na poparcie swojego stanowiska. W szczególności [...]WK OHP podkreśliła, że Ochotnicze Hufce Pracy wypełniając zadania ustawowe nie prowadzą działalności gospodarczej, zatem nie podlegają ustawie o postępowaniu w sprawach o udzielenie pomocy publicznej.

Decyzją z dnia [...] kwietnia 2017 r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze

w R., po rozpatrzeniu odwołania [...]WK OHP w W., utrzymało w mocy decyzję Prezydenta Miasta R. z dnia [...] lutego 2017 r.

W uzasadnieniu decyzji organ odwoławczy wyjaśnił, powołując się przy tym na treść art. 70b ust. 1 ustawy o systemie oświaty, że dofinansowanie kosztów kształcenia przysługujące pracodawcom z tytułu zawarcia z młodocianymi pracownikami umowy

o pracę w celu przygotowania zawodowego, stanowi pomoc de minimis udzielaną zgodnie z warunkami określonymi m.in. w Rozporządzeniu Komisji (UE) nr 1407/2013

z dnia 18 grudnia 2013 r. w sprawie stosowania art. 107 i 108 Traktatu

o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy de minimis. Przywołując pkt 4 preambuły ww. rozporządzenia wskazał, że dla celów konkurencji określonych w Traktacie przedsiębiorstwem jest każda jednostka wykonująca działalność gospodarczą niezależnie od jej formy prawnej i sposobu finansowania.

Kolegium podkreśliło, że choć [...]WK OHP jest w całości finansowana ze środków pochodzących z budżetu państwa, to przyznanie tej jednostce dofinansowania z art. 70b ustawy o systemie oświaty, powinno się rozpatrywać w aspekcie kontrolowanej pomocy publicznej, której przyznanie może zachwiać równowagę konkurencyjności podmiotów na rynku. Zasady postępowania w sprawie uzyskania pomocy de minimis określone są w ustawie z dnia 30 kwietnia 2004 r. o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej.

Organ odwoławczy wyjaśnił, że stosownie do treści art. 37 ust. 1 ustawy

o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej, zasadnie organ I instancji wezwał wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku o przyznanie dofinansowania

o niezbędne dokumenty w postaci przedstawienia:

1/ wszystkich zaświadczeń o pomocy de minimis, jaką otrzymał w roku, w którym ubiega się o pomoc, oraz w ciągu 2 poprzedzających go lat albo oświadczenia

o nieotrzymaniu takiej pomocy w tym okresie;

2/ informacji niezbędnych do udzielenia pomocy de minimis, dotyczących

w szczególności wnioskodawcy i prowadzonej przez niego działalności gospodarczej oraz wielkości i przeznaczenia pomocy publicznej otrzymanej w odniesieniu do tych samych kosztów kwalifikujących się do objęcia pomocą, na pokrycie których ma być przeznaczona pomoc de minimis.

Wnioskodawcę pouczono, że niezłożenie ww. dokumentów spowoduje negatywne rozpatrzenie wniosku.

Kolegium stwierdziło, że pomoc przyznawania w trybie art. 70b ustawy

o systemie oświaty może być przyznana tylko jako pomoc de minimis. Prawidłowo zatem odmówiono wnioskodawcy dofinansowania stosownie do treści art. 37 ust. 7 ustawy o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej. W ocenie organu odwoławczego interpretacja przepisów przedstawiona przez odwołującą nie stanowi podstawy prawnej rozstrzygania i nie jest dla organu wiążąca.

[...] Wojewódzka Komenda Ochotniczych Hufców Pracy złożyła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie skargę na decyzję organu odwoławczego i utrzymaną nią w mocy decyzję organu I instancji wnosząc o uchylenie decyzji organów obydwu instancji, i przyznanie dofinansowania zgodnie ze złożonym wnioskiem, ewentualnie o uchylenie zaskarżonej decyzji, jak również o zasądzenie kosztów postępowania.

Strona skarżąca zarzuciła naruszenie następujących przepisów:

- prawa materialnego, przez ich błędną wykładnię:

1) art. 70b ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty, polegające na jego niezastosowaniu,

2) art. 7 ust. 7 ustawy o systemie oświaty polegające na jego niezastosowaniu i żądaniu dokumentów nie wymienionych w tym przepisie,

3) art. 70b ust. 11 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty polegające na jego zastosowaniu, podczas gdy nie ma on zastosowania do OHP,

4) art. 2 ust 16 ustawy o postępowaniu w sprawach udzielania pomocy publicznej beneficjentem pomocy, poprzez jego zastosowanie i uznanie, iż strona skarżąca jest podmiotem prowadzącym działalność gospodarczą,

5) art. 107 i art. 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy de minimis, z którego wynika, iż do celów reguł konkurencji określonych w Traktacie, przedsiębiorstwem jest każda jednostka wykonująca działalność gospodarczą niezależnie od formy prawnej i sposobu finansowania, poprzez uznanie, iż mają one zastosowanie w sprawie,

- przepisów postępowania, które miało istotny wpływ na wynik sprawy:

art. 7, art. 10, art. 77, art. 80 i art. 107 K.p.a., poprzez ich niezastosowanie mimo kompletnego materiału dowodowego w sprawie i oparcia decyzji na błędnych ustaleniach dotyczących statusu strony skarżącej, co skutkowało podjęciem przez organ decyzji noszącej cechy dowolności.

W uzasadnieniu skargi strona skarżąca powtórzyła argumentację zawartą

w odwołaniu. Wskazała, że w obowiązujących przepisach nie ma żadnego wyłączenia odnośnie OHP jako podmiotu uprawnionego do występowania o dofinansowanie kosztów kształcenia - przyuczenia do wykonywania określonej pracy. Skarżąca wskazała, że budżet OHP nie przewiduje dofinansowania kosztów kształcenia - przyuczenia do wykonywania określonej pracy. Uzyskane z tego tytułu pieniądze są zatem traktowane jako dochód dla budżetu państwa. Skoro OHP, wypełniając zadania ustawowe, nie prowadzą działalności gospodarczej, to nie podlegają ustawie

o postępowaniu w sprawach o udzielanie pomocy publicznej.

Dalej strona skarżąca wyjaśniła, że na podstawie art. 70b ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty, pracodawcy mogą uzyskać od gminy właściwej ze względu na miejsce zamieszkania młodocianego pracownika, dofinansowanie kosztów kształcenia pracownika młodocianego w celu jego przygotowania zawodowego. Dofinansowanie dotyczy wszystkich pracodawców będących osobami prawnymi lub fizycznymi, o ile spełnią warunki określone w art. 70b ustawy o systemie oświaty. Dofinansowanie pracodawcom kosztów przygotowania zawodowego młodocianych pracowników odbywa się w ramach dotacji celowej udzielanej gminie przez właściwego wojewodę. De facto decyzja przyznająca dofinansowanie wydawana jest o ile wniosek spełnia wymagania określone w art. 70b ust. 1 ustawy o systemie oświaty, żaden przepis nie przewiduje w tym zakresie wyłączeń podmiotowych, a takie wyłączenie zdaje się wywodzić organ w uzasadnieniu decyzji. Nadto skarżący wskazał, iż budżet OHP nie przewiduje dofinansowania kosztów kształcenia-przyuczenia do wykonywania określonej pracy. Uzyskane z tego tytułu pieniądze są zatem traktowane jako dochód dla budżetu państwa. Zgodnie z art. 2 ust 16 ustawy o postępowaniu w sprawach udzielania pomocy publicznej beneficjentem pomocy jest podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w tym podmiot prowadzący działalność w zakresie rolnictwa lub rybołówstwa, bez względu na formę organizacyjno-prawną oraz sposób finansowania, który otrzymał pomoc publiczną. Przepis art. 70 b ust. 7 ustawy

o systemie oświaty, który określa jakie dokumenty należy dołączyć do wniosku

o dofinansowanie nie zawiera odesłania do art. 37 ust. 1 ustawy o postępowaniu

w sprawach dotyczących pomocy publicznej. A zatem ten przepis nie znajduje zastosowania wprost w przedmiotowej sprawie. Oznacza to, ze skoro Ochotnicze Hufce Pracy wypełniając zadania ustawowe nie prowadzą działalności gospodarczej, to nie ma podstaw, aby stosować do nich przepisy tej ustawy i żądać od nich dokumentów wymaganych.

W odpowiedzi na skargę Samorządowe Kolegium Odwoławcze wniosło o jej oddalenie, podtrzymując stanowisko przedstawione w zaskarżonej decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Skarga nie zasługuje na uwzględnienie.

Spór w sprawie sprowadza się do tego, czy skarżąca jako podmiot ubiegający się o przyznanie dofinansowania na podstawie przepisu art. 70b ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2015 r. poz. 2156, ze zm.) – zwanej dalej u.s.o., miała obowiązek przedłożyć dokumenty, niezbędne przy ubieganiu się o pomoc de minimis (pkt 1 i pkt 2 wezwania), czy też z takiego obowiązku jest zwolniona.

Zgodnie z art. 70b ust. 8 u.s.o. dofinansowanie kosztów kształcenia młodocianego pracownika jest finansowane ze środków Funduszu Pracy. W tym miejscu zwrócić uwagę należy, że z dniem 1 września 2012 r. do art. 70b u.s.o. dodano ustęp 11, w myśl którego dofinansowanie, o którym mowa w ust. 1, stanowi pomoc de minimis udzielaną zgodnie z warunkami określonymi w rozporządzeniu Komisji (UE) Nr 1407/2013 z dnia 18 grudnia 2013 r. w sprawie stosowania art. 107 i 108 Traktatu

o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy de minimis lub rozporządzeniu Komisji (UE) nr 1408/2013 z dnia 18 grudnia 2013 r. w sprawie stosowania art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy de minimis w sektorze rolnym.

Podkreślić należy, że art. 70b u.s.o. nie zawiera regulacji, z której wynikałoby, że OHP mogą domagać się przyznania dofinansowania na podstawie przepisu tego artykułu, ale nie w ramach pomocy de minimis, innymi słowy, że art. 70b ust. 11 nie ma zastosowania do strony skarżącej w niniejszej sprawie.

Dodany do art. 70b u.s.o. ust. 11 zmienił w istotny sposób sytuację podmiotów finansowanych przez państwo, na jego podstawie określając w sposób stanowczy, że zgodnie z art. 89 in fine Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską (obecnie 109 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej), jeśli zostaną spełnione przesłanki określone w rozporządzeniu pomoc ta nie podlega procedurze zgłoszenia (por. pkt 1 preambuły rozporządzenia w sprawie stosowania art. 107 i 108 Traktatu

o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy de minimis – "Jeżeli finansowanie przez państwo spełnia kryteria określone w art. 107 ust. 1 Traktatu, stanowi pomoc państwa

i zgodnie z art. 108 ust. 3 Traktatu powinno zostać zgłoszone do Komisji. Jednakże na podstawie art. 109 Traktatu Rada może określić kategorie pomocy, które są zwolnione

z wymogu zgłoszenia. Zgodnie z art. 108 ust. 4 Traktatu Komisja może przyjąć rozporządzenia dotyczące takich kategorii pomocy państwa. Rada postanowiła, zgodnie z art. 109 Traktatu, że pomoc de minimis może stanowić jedną z takich kategorii".

Określenie pomocy dla pracodawców wynikającej z art. 70b ust. 11 u.s.o. jako pomocy de minimis, powoduje zdecydowane pogorszenie ich sytuacji w stosunku do sytuacji podmiotów korzystających z tego przywileju na mocy art. 70b ustawy w jej brzmieniu do dnia 1 września 2012 r.

W kontekście zarzutów podniesionych w skardze podkreślić należy, że zgodnie

z art. 70b ust. 11 u.s.o. dofinansowanie kosztów kształcenia stanowi pomoc de minimis, której przyznanie uzależnione jest nie tylko od złożenia dokumentów, o których mowa

w art. 70b ust. 7 u.s.o., ale także dokumentów wymaganych przepisami art. 37 ust. 1 ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r. o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej (Dz. U. z 2016 r. poz. 1808) oraz przepisami wydanego na jej podstawie rozporządzenia z dnia 29 marca 2010 r. w sprawie zakresu informacji przedstawianych przez podmiot ubiegający się o pomoc minimis (Dz. U. Nr 53, poz. 311, z późn. zm.). Ww. rozporządzenie zawiera wzory formularzy, jakie podmiot ubiegający się

o przyznanie pomocy ma obowiązek dołączyć do wniosku, zatem prawidłowo organ I instancji wezwał stronę skarżącą do złożenia dokumentów w postaci formularza stanowiącego załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 29 marca 2010 r. oraz zaświadczenia o pomocy de minimis otrzymanej w roku, w którym pracodawca ubiega się o pomoc oraz w ciągu 2 lat poprzedzających, wraz z pouczeniem o skutkach niezłożenia tych dokumentów. Wobec tego, że strona skarżąca nie złożyła żądanych dokumentów, prawidłowo na podstawie art. 37 ust. 7 ustawy o postępowaniu

w sprawach dotyczących pomocy publicznej, organy odmówiły przyznania dofinansowania kosztów kształcenia młodocianego pracownika.

Z treści art. 37 ust. 1 pkt 1 cyt. ustawy wynika, iż podmiot ubiegający się o pomoc de minimis jest zobowiązany do przedstawienia podmiotowi udzielającemu pomocy, wraz z wnioskiem o udzielenie pomocy, wszystkich zaświadczeń o pomocy de minimis, jakie otrzymał w roku, w którym ubiega się o pomoc, oraz w ciągu 2 poprzedzających go lat, albo oświadczenia o wielkości pomocy de minimis otrzymanej w tym okresie, albo oświadczenia o nieotrzymaniu takiej pomocy w tym okresie.

W nawiązaniu do zarzutów skargi wyjaśnić należy, że nie ma znaczenia okoliczność, czy OHP jest przedsiębiorcą i czy wykonuje działalność gospodarczą. Ustawodawca w żadnej z jednostek redakcyjnych art. 70b ww. u.s.o. nie wskazał, aby konieczną przesłanką uzyskania przedmiotowego dofinansowania była okoliczność bycia przedsiębiorcą w chwili składania wniosku. Oznacza to, że ustawodawca nie wymaga, by wnioskodawca ubiegający się o dofinansowanie kosztów kształcenia młodocianego pracownika, którego zatrudniał w procesie jego kształcenia na podstawie umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego, miał być w momencie składania wniosku podmiotem zatrudniającym w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Zatem słuszna okazała się ocena organów, że dofinansowanie, o które wnosiła strona skarżąca, może być przyznane wyłącznie jako pomoc de minimis. Koniecznym warunkiem do jej uzyskania jest złożenie przez podmiot ubiegający się o taką pomoc, dokumentów, o jakich mowa w art. 37 ust. 1 ustawy o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej.

Reasumując, Sąd nie stwierdził, wbrew stanowisku strony skarżącej, by w sprawie doszło do naruszenia przepisów prawa materialnego, czy też naruszenia przepisów postępowania w stopniu mającym wpływ na wynik rozstrzygnięcia.

W tym stanie rzeczy Sąd skargę oddalił - art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2017 r. poz. 1369).