drukuj    zapisz    Powrót do listy

6118 Egzekucja świadczeń pieniężnych, Egzekucyjne postępowanie, Samorządowe Kolegium Odwoławcze, Uchylono zaskarżone postanowienie
Określono, że zaskarżony akt nie może być wykonany
Zasądzono zwrot kosztów postępowania, I SA/Op 173/15 - Wyrok WSA w Opolu z 2015-06-24, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

I SA/Op 173/15 - Wyrok WSA w Opolu

Data orzeczenia
2015-06-24 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2015-02-27
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu
Sędziowie
Krzysztof Bogusz /przewodniczący/
Marta Wojciechowska /sprawozdawca/
Marzena Łozowska
Symbol z opisem
6118 Egzekucja świadczeń pieniężnych
Hasła tematyczne
Egzekucyjne postępowanie
Skarżony organ
Samorządowe Kolegium Odwoławcze
Treść wyniku
Uchylono zaskarżone postanowienie
Określono, że zaskarżony akt nie może być wykonany
Zasądzono zwrot kosztów postępowania
Powołane przepisy
Dz.U. 2012 poz 1015 art. 27 par. 1 pkt 9, art. 34 par. 1, 2,4 i 5
Ustawa z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji - tekst jednolity
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Krzysztof Bogusz Sędziowie Sędzia WSA Marzena Łozowska Sędzia WSA Marta Wojciechowska (spr.) Protokolant Starszy sekretarz sądowy Joanna Zamojska-Jaszczyk po rozpoznaniu w na rozprawie w dniu 24 czerwca 2015 r. sprawy ze skargi J. K. na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Opolu z dnia 25 listopada 2014 r., nr [...] w przedmiocie zarzutów na prowadzone postępowanie egzekucyjne I. uchyla zaskarżone postanowienie, II. określa, że zaskarżone postanowienie nie może być wykonane, III. zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Opolu na rzecz skarżącej kwotę 340,00 zł (słownie złotych: trzysta czterdzieści 00/100) tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Uzasadnienie

Przedmiotem skargi jest postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Opolu z dnia 25 listopada 2014 r., wydane na podstawie art. 1 i art. 18 ustawy z dnia 12 października 1994 r. o samorządowych kolegiach odwoławczych (Dz.U. z 2001 r. Nr 79, poz. 856 z późn. zm.) oraz art. 138 § 1 pkt 1 w zw. z art. 144 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2013 r. poz. 267 z późn. zm.) i art. 18 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz.U. z 2012 r. poz. 1015 z późn. zm.) dalej u.p.e.a., którym utrzymano w mocy postanowienie Prezydenta Miasta Opola oddalające zarzuty na prowadzone postępowanie egzekucyjne w oparciu o tytuły wykonawcze nr [...].

Powyższe postanowienie wydano w następującym stanie faktycznym:

Miejski Zarząd Dróg w [...] 17 września 2012 r. wystawił upomnienia nr [...], [...], [...], [...] skierowane do J. K., dotyczące nieopłaconych postojów w [...] w strefie płatnego parkowania - wzywające do uiszczenia opłat dodatkowych oraz kosztów upomnienia. Wymienione upomnienia doręczono w/w 21 września 2012 r., za zwrotnym potwierdzeniem odbioru.

Następnie 14.01.2013 r. Prezydent Miasta Opole wystawił tytuły wykonawcze nr [...], nr [...], nr [...], nr [...] wobec zobowiązanej J. K. obejmujące należności z tytułu opłat dodatkowych za nieopłacony postój. Wymienione tytuły wykonawcze zostały przesłane do organu egzekucyjnego - Naczelnika Urzędu Skarbowego w [...].

W dniu 19 lutego 2013 r. do Urzędu Skarbowego w [...] wpłynęły zarzuty J. K. (datowane na dzień 18 lutego 2013 r.) w sprawie postępowania egzekucyjnego prowadzonego na podstawie w/w tytułów. Naczelnik Urzędu Skarbowego w [...] przesłał je wraz z pismem datowanym na dzień 22 lutego 2013 r. do Miejskiego Zarządu Dróg, celem zajęcia stanowiska przez wierzyciela. Organ egzekucyjny we wskazanym piśmie poinformował ponadto, że w dniu 30 stycznia 2013 r. zajął wynagrodzenie zobowiązanej, jednak w dniu 5.02. 2013 r. dłużnik zajętej wierzytelności poinformował, że J. K. nie pracuje od czerwca 2012 r.

Jako podstawę wniesionych zarzutów J. K. wskazała art. 33 u.p.e.a. Podniosła, że w dniu 24.09.2012 r. otrzymała upomnienia dot. nieopłaconego postoju. W związku z tym wystąpiła do Miejskiego Zarządu Dróg w [...] o przedłożenie materiałów i dowodów potwierdzających nieopłacenie postoju. W odpowiedzi otrzymała, jej zdaniem, niewiarygodne kopie notatek i zdjęć. W dalszej korespondencji, datowanej na dzień 14.01.2013 r., została zobowiązana do przedłożenia dokumentu potwierdzającego użytkowanie pojazdu oraz - do wpłaty należności. W dniu 14.01.2013 r. Miejski Zarząd Dróg w [...] wystawił tytuły wykonawcze, pomimo że w tym samym dniu organ wyznaczył jej dodatkowy termin do przedłożenia dokumentów, bądź wpłaty należności. Nadto strona wskazała, że została pozbawiona prawa do obrony oraz, że mandat powinien być wystawiony w ciągu 30 dni.

Postanowieniem z dnia 7 marca 2013 r. Prezydent Miasta Opola uznał zarzuty dotyczące prowadzenia postępowania egzekucyjnego w oparciu o tytuły wykonawcze nr [...], nr [...], nr [...], nr [...] - za bezzasadne. W uzasadnieniu wskazał podstawę prawną dochodzonych należności i termin przedawnienia zobowiązań, a także opisał procedurę kontroli uiszczania opłat za parkowanie w strefie płatnego parkowania w [...] oraz wzywania do uiszczenia opłaty dodatkowej. Wskazał również na korespondencję prowadzoną ze zobowiązaną. Postanowienie doręczono 13 marca 2013 r., za zwrotnym potwierdzeniem odbioru.

Strona nie godząc się ze stanowiskiem wierzyciela wniosła - w ustawowym terminie - zażalenie, żądając uchylenia postanowienia, umorzenia postępowania i zwrotu zajętego prawa majątkowego. Zobowiązana ponowiła dotychczasową argumentację oraz wskazała, że stanowisko wierzyciela w przedmiocie zarzutów otrzymała już po zajęciu rachunku bankowego oraz, że Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy orzekł, iż wezwania do zapłaty za parkowanie wkładane za wycieraczkę są nieważne.

Zawiadomieniem z 21 lutego 2013 r., nr [...], o zajęciu prawa majątkowego stanowiącego wierzytelność z rachunku bankowego u dłużnika zajętej wierzytelności będącego bankiem, Naczelnik Urzędu Skarbowego w [...] dokonał przewidzianej ustawą czynności egzekucyjnej (zastosował środek egzekucyjny). Zajęcie egzekucyjne zostało zrealizowane, co wynika z potwierdzenia przelewu (data operacji 4 marca 2013 r.).

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Opolu, po rozpatrzeniu zażalenia J. K., postanowieniem z dnia 28 maja 2013 r. uchyliło w całości zaskarżone postanowienie Prezydenta Miasta Opola i przekazało sprawę do ponownego rozpatrzenia organowi I instancji. W uzasadnieniu Samorządowe Kolegium Odwoławcze wskazało, że w art. 33 u.p.e.a. wymieniono podstawy zarzutów w sprawie prowadzenia egzekucji administracyjnej, jest to katalog zamknięty i w związku z tym podnoszone przez zobowiązaną zarzuty muszą wskazywać na istnienie okoliczności wymienionych w tym przepisie. Argumenty, które nie odnoszą się do okoliczności objętych wskazanym uregulowaniem pozostają obojętne dla sprawy. W przypadku wątpliwości co do treści zarzutu oraz jego podstawy prawnej - obowiązkiem organu administracji jest dokładne ustalenie treści żądania strony, które wyznacza rodzaj sprawy będącej przedmiotem postępowania. Wyjaśnienie tych wątpliwości powinno następować w trybie art. 50 i 64 § 2 K.p.a. w zw. z art. 18 u.p.e.a. Pismo J. K. z 18 lutego 2013 r., oznaczone jako "zarzuty w sprawie postępowania egzekucyjnego", w swej treści nie zawiera wskazania okoliczności odpowiadających przesłankom z art. 33 u.p.e.a., a zatem pismo to nie zawiera zarzutów egzekucyjnych, do których mógłby się odnieść wierzyciel w postanowieniu wydanym na podstawie art. 34 § 1 u.p.e.a. Pomimo tego, zobowiązana nie została wezwana do usunięcia braków złożonego pisma procesowego. Zaskarżone postanowienie wierzyciela jest więc przedwczesne i nie może zostać uznane za stanowisko w przedmiocie zarzutów egzekucyjnych. Wierzyciel powinien wezwać zobowiązaną do uzupełnienia pisma z 18 lutego 2013 r., poprzez wskazanie okoliczności spełniających przesłanki z art. 33 u.p.e.a, a następnie zająć stanowisko w przedmiocie zgłoszonych zarzutów w sprawie prowadzenia egzekucji administracyjnej.

Odpowiadając na wezwanie Prezydenta Miasta Opola z 19 sierpnia 2013 r., J. K., w piśmie z 11 września 2013 r., podniosła zarzut z art. 33 ust. 6 u.p.e.a. - niedopuszczalności egzekucji administracyjnej lub zastosowanego środka egzekucyjnego, albowiem według niej egzekucja administracyjna została wszczęta przedwcześnie.

Podobną argumentację zawiera pismo zobowiązanej z 26 listopada 2013 r., skierowane do Naczelnika Urzędu Skarbowego w [...], oznaczone jako "zarzuty w sprawie postępowania egzekucyjnego" i przekazane Miejskiemu Zarządowi Dróg przy piśmie Naczelnika z 5 grudnia 2013 r., nr [...].

W międzyczasie, postanowieniem z 2 stycznia 2014 r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Opolu uznało zażalenie strony na niezałatwienie przez Prezydenta Miasta Opola w terminie sprawy dotyczącej zajęcia przez wierzyciela stanowiska w przedmiocie wniesionych zarzutów w sprawie prowadzenia egzekucji, za uzasadnione.

Następnie Prezydent Miasta Opola wydał 28 stycznia 2014 r. kolejne postanowienie oddalające zarzuty J. K. dotyczące prowadzenia postępowania egzekucyjnego w oparciu o tytuły wykonawcze nr [...], nr [...], nr [...], nr [...]. W uzasadnieniu wierzyciel wyjaśnił, że pismo zobowiązanego z 11 września 2013 r. nie zawiera zarzutów w rozumieniu art. 33 u.p.e.a. Postanowienie doręczono 7 lutego 2013 r. za zwrotnym potwierdzeniem odbioru.

Na postanowienie to strona, zachowując ustawowy termin, wniosła zażalenie, w którym ponownie podniosła, że egzekucja administracyjna nie była dopuszczalna, jak również nie mógł zostać zastosowany środek egzekucyjny.

Postanowieniem z dnia 30 maja 2014 r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Opolu ponownie uchyliło zaskarżone postanowienie w całości i przekazało sprawę do ponownego rozpatrzenia organowi I instancji. W uzasadnieniu organ odwoławczy wskazał, że pismo J. K. z 11 września 2013 r., przesłane jako odpowiedź na wezwanie z 19 sierpnia 2013 r., zawiera zarzut, w którym zobowiązana powołuje się na art. 33 pkt 6 u.p.e.a. i przedstawia istotną - jej zdaniem - argumentację. Zatem, pismo to zawiera zarzut egzekucyjny, do którego wierzyciel powinien się odnieść w postanowieniu wydanym na podstawie art. 34 § 1 u.p.e.a. Organ II instancji wskazał także, że w toku ponownie prowadzonego postępowania, wierzyciel powinien ocenić zasadność zarzutu i słuszność przedstawionych przez zobowiązaną argumentów.

Postanowieniem z dnia 05.08.2014 r. Prezydent Miasta Opola oddalił zarzuty J. K. dotyczące prowadzenia postępowania egzekucyjnego w oparciu o wskazane wyżej tytuły wykonawcze. W uzasadnieniu wierzyciel wyjaśnił, że na adres zobowiązanej dnia 19.02.2012 r. zostały przesiane upomnienia o nr [...]- [...] odebrane w dnia 21.09.2012 r. przez pełnoletniego domownika M. B. Wierzyciel wskazał, iż zgodnie z ustawą o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, wszystkie wymogi dotyczące wystawienia tytułu wykonawczego przez wierzyciela zostały spełnione. Organ wskazał nadto, że przepisy ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji nie przewidują po stronie zobowiązanego środka prawnego wymierzonego przeciwko upomnieniu.

Strona nie godząc się z tym postanowieniem ponownie wniosła zażalenie, w którym domagała się uchylenia zaskarżonego postanowienia, umorzenia postępowania i zwrotu zajętego prawa majątkowego. Ponowiła przedstawianą na wcześniejszym etapie argumentację i w jej ocenie, wszczęcie postępowania egzekucyjnego winno nastąpić po dniu 30.01.2013 r. Tymczasem wierzyciel wystąpił o wszczęcie egzekucji w dniu 14.01.2013 r., natomiast zawiadomienie o zajęciu prawa majątkowego zostało wystawione w dniu 30.01.2013 r.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Opolu wskazanym na wstępie postanowieniem utrzymało w mocy zaskarżone postanowienie wierzyciela. W uzasadnieniu rozstrzygnięcia przytoczyło treść art. 33 ustawy u.p.e.a. i wskazało, że podstawą zarzutu w sprawie prowadzenia egzekucji administracyjnej mogą być tylko wskazane tam okoliczności.

Z treści pism strony wynika, że podstawą sformułowanego przez nią zarzutu był art. 33 pkt 6 u.p.e.a. tj. niedopuszczalność egzekucji administracyjnej lub zastosowanego środka egzekucyjnego. Niedopuszczalność egzekucji zobowiązana upatruje w tym, że wierzyciel pomimo wyznaczenia jej pismem z dnia 14.01.2013 r. terminu 14 - dniowego do zapłaty opłat, nie czekał do upływu tego terminu, tylko w dniu 14.01.2013 r. wystąpił z wnioskiem o wszczęcie egzekucji tychże należności. Zobowiązana wskazała także, że na klauzuli o skierowaniu tytułu wykonawczego widnieje data 28.01.2013 r., natomiast zawiadomienie o zajęciu prawa majątkowego zostało wystawione w dniu 30.01.2013 r.

Odnosząc się do zarzutu niedopuszczalności wszczęcia egzekucji, organ wskazał na okoliczności, które muszą być spełnione, aby organ egzekucyjny mógł wszcząć egzekucję i podkreślił, że stosownie do art. 29 § 1 u.p.e.a., organ egzekucyjny bada z urzędu dopuszczalność egzekucji.

Odnosząc się do argumentów strony dotyczących pisma Miejskiego Zarządu Dróg w [...] z dnia 14 stycznia 2014 r., w którym wskazano, że należność za nieopłacone parkowanie należy wpłacić w terminie 14 dni, a po upływie tego terminu zostanie wszczęte postępowanie egzekucyjne, organ zauważył brak wpływu tego stwierdzenia na możliwość prowadzenia postępowania egzekucyjnego. Powyżej opisane sformułowanie nie niweczy bowiem wcześniej określonego w upomnieniach z dnia 19.09.2012 r. (skutecznie doręczonych zobowiązanej w dniu 21.09.2012 r.) rygoru, jaki został określony na wypadek niedokonania płatności w opisanych upomnieniach, w terminie 7 dni od dnia ich doręczenia. Zatem, po bezskutecznym upływnie 7 dniowego terminu wyznaczonego w upomnieniach, wierzyciel był uprawniony do podjęcia kroków zmierzających do wszczęcia postępowania egzekucyjnego. Dalsza korespondencja prowadzona przez wierzyciela ze zobowiązaną nie miała wpływu na wszczęcie i prowadzenie egzekucji, a zobowiązana już po doręczeniu upomnień z dnia 19.09.2012 r., powinna liczyć się, w przypadku braku dobrowolnej wpłaty należności określonych w upomnieniu, z przymusowym ściągnięciem tychże należności w trybie egzekucji administracyjnej. W opisanej sytuacji nie mamy bowiem do czynienia z prolongatą terminu płatności należności wynikających z upomnienia, gdyż takie odroczenie terminu spłaty musiałoby przyjąć formalny charakter rozstrzygnięcia administracyjnego. Końcowo organ odwoławczy zauważył, że jakkolwiek Prezydent Miasta Opola podejmując rozstrzygnięcie wskazał, że "oddala" zarzuty wniesione przez J. K., a art. 34 § 1 u.p.e.a. nie przewiduje takiej formy, to zdaniem Kolegium, istota tego sformułowania odpowiada nieuwzględnieniu zgłoszonych zarzutów.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu, zważył co następuje:

Skarga zasługuje na uwzględnienie, jednak z innych przyczyn niż wskazane w skardze,

Zgodnie z art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. 2014 poz. 1647 j.t., ze m.), sądy administracyjne kontrolują prawidłowość zaskarżonych aktów administracyjnych, między innymi postanowień opisanych w art. 3 § 2 pkt 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 poz. 270 ze zm.) – dalej: [p.p.s.a.], przy uwzględnieniu kryterium ich zgodności z prawem. Podlegają one uchyleniu, jeśli sąd stwierdzi naruszenie prawa materialnego w stopniu mającym wpływ na wynik sprawy, naruszenie prawa będące podstawą wznowienia postępowania lub inne naruszenie prawa mogące mieć istotny wpływ na wynik sprawy (art. 145 § 1 pkt 1 lit. a-c) p.p.s.a.), lub też naruszenie prawa będące podstawą stwierdzenia nieważności decyzji (art. 145 § 1 pkt 2).

Zgodnie z art. 134 § 1 p.p.s.a. sąd nie jest związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną w niej podstawą prawną.

Rozpoznając skargę w tak zakreślonej kognicji, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu stwierdził, iż zaskarżone postanowienie nie może pozostać w obrocie prawnym, gdyż narusza przepisy postępowania, a naruszenie to mogło mieć istotny wpływ na przebieg postępowania.

W pierwszej kolejności podkreślić należy, że kontroli sądowej poddano postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Opolu, którym utrzymano w mocy postanowienie Prezydenta Miasta Opola zawierające stanowisko wierzyciela w zakresie zgłoszonych zarzutów. Wierzycielem jest Prezydent Miasta Opola, a organem egzekucyjnym jest Naczelnik Urzędu Skarbowego w [...]. Konieczne w tej sytuacji będzie odwołanie się do regulacji dotyczących wniesienia i rozpatrzenia zarzutów w sprawie prowadzenia egzekucji administracyjnej.

Zobowiązanemu przysługuje prawo wniesienia zarzutu w sprawie prowadzenia egzekucji administracyjnej, a instytucję zarzutów uregulowano w art. 33 u.p.e.a. i w § 1 wskazanego przepisu w punktach 1-10 wymieniono podstawy, na których można oprzeć zarzuty. Zarzuty należy wnieść w terminie 7 dni od dnia doręczenia tytułu wykonawczego, który powinien zawierać pouczenie o możliwości wniesienia tego środka prawnego, a powinność ta wynika z art. 27 § 1 pkt 9 u.p.e.a.

W myśl art. 34 § 1 u.p.e.a., zarzuty zgłoszone w trakcie postępowania egzekucyjnego organ egzekucyjny rozpatruje po uzyskaniu stanowiska wierzyciela w zakresie zgłoszonych zarzutów, a stosownie do § 4 wskazanego przepisu, po otrzymaniu ostatecznego postanowienia w sprawie stanowiska wierzyciela organ egzekucyjny wydaje postanowienie w sprawie zgłoszonych zarzutów, a jeżeli zarzuty są uzasadnione - o umorzeniu postępowania egzekucyjnego albo zastosowaniu mniej uciążliwego środka egzekucyjnego. Swoje stanowisko wierzyciel zajmuje w formie postanowienia, na które przysługuje zażalenie.

Zatem dopiero po otrzymaniu ostatecznego postanowienia w sprawie stanowiska wierzyciela organ egzekucyjny wydaje postanowienie w sprawie zgłoszonych zarzutów.

Jak już wspomniano, z art. 27 § 1 pkt 9 u.p.e.a. wynika możliwość wniesienia przez zobowiązanego zarzutów w terminie 7 dni w sprawie prowadzenia postępowania egzekucyjnego. Istotne znaczenie będzie miał w tej sytuacji moment wszczęcia tego postępowania.

Stosownie do art. 26 § 1 u.p.e.a., organ egzekucyjny wszczyna egzekucję administracyjną na wniosek wierzyciela i na podstawie wystawionego przez niego tytułu wykonawczego, sporządzonego według ustalonego wzoru, a w myśl § 5 tego artykułu, wszczęcie egzekucji administracyjnej następuje z chwilą:

1) doręczenia zobowiązanemu odpisu tytułu wykonawczego lub

2) doręczenia dłużnikowi zajętej wierzytelności zawiadomienia o zajęciu wierzytelności lub innego prawa majątkowego, jeżeli to doręczenie nastąpiło przed doręczeniem zobowiązanemu odpisu tytułu wykonawczego.

Jak podkreśla się w piśmiennictwie, doręczenie tych dokumentów jest pierwszą czynnością skierowaną bezpośrednio do zobowiązanego i termin do wniesienia zarzutu wynosi 7 dni od czynności doręczenia (por. Postępowanie egzekucyjne w administracji Komentarz 7 wydanie R. Hauser, A.Skoczylas, Wydawnictwo C.H Becks 2014, str.223).

Zatem przed uruchomieniem trybu rozpoznania zarzutu organ zobligowany jest do zbadania, czy i kiedy rozpoczął bieg termin do wniesienia zarzutu i czy zarzut wniesiono w terminie. W związku z treścią przywołanych regulacji podkreślić należy, że bez wątpienia wniesienie zarzutów po upływie 7 dni od otrzymania odpisu tytułu wykonawczego, bądź zawiadomienia o zajęciu wierzytelności lub innego prawa majątkowego (jeżeli to doręczenie nastąpiło przed doręczeniem zobowiązanemu odpisu tytułu wykonawczego), jest bezskuteczne. Termin do wniesienia zarzutu jest terminem procesowym zawitym, którego uchybienie powoduje bezskuteczność czynności zobowiązanego, chyba że zobowiązany zwróci się o przywrócenie terminu do wniesienia zarzutu w sprawie prowadzenia postępowania egzekucyjnego. To oznacza, że jeśli pomimo uchybienia terminu, organ egzekucyjny i wierzyciel prowadzą merytoryczne postępowanie odnośnie zarzutu, to naruszają przepisy postępowania w stopniu mającym istotny wpływ na wynik sprawy, bowiem zarzuty zgłoszone po upływie 7-dniowego terminu są spóźnione i nie mogą być rozpatrzone (por. wyrok NSA z dnia 26 sierpnia 2011 r., sygn. akt II FSK 368/2010; wyrok WSA w Warszawie z dnia 27 maja 2010 r., sygn. akt III SA/Wa 2103/2009 – dostępne, podobnie jak i pozostałe orzeczenia wskazane w tym uzasadnieniu, na stronie internetowej Naczelnego Sądu Administracyjnego www.orzeczenia.nsa.gov.pl).

Przenosząc powyższe rozważania na grunt rozpoznawanej sprawy wskazać należy, że w aktach sprawy brak jest jakichkolwiek dokumentów, z których wynikałoby kiedy skarżącej doręczono odpisu tytułu wykonawczego lub zawiadomienie o zajęciu wierzytelności lub innego prawa majątkowego, jeżeli to doręczenie nastąpiło przed doręczeniem zobowiązanej odpisu tytułu wykonawczego.

W aktach znajduje się natomiast zawiadomienie o zajęciu prawa majątkowego stanowiącego wierzytelność z rachunku bankowego wystawione w dniu 21 lutego 2013 r., a więc już po sporządzeniu i wniesieniu przez stronę zarzutów w sprawie postępowania egzekucyjnego.

Nadto z pisma organu egzekucyjnego (Naczelnika Urzędu Skarbowego [...]) z dnia 22 lutego 2013 r., skierowanego do wierzyciela celem zajęcia przez niego stanowiska w sprawie wniesionych zarzutów wynika, że w dniu 30 stycznia 2013 r. organ egzekucyjny zajął wynagrodzenie zobowiązanej, lecz dłużnik zajętej wierzytelności w dniu 5 lutego 2013 r. poinformował organ egzekucyjny, że zobowiązana nie jest już zatrudniona. Do pisma nie dołączono jednak żadnych dowodów potwierdzających kiedy skarżąca została zawiadomiona o zajęciu wynagrodzenia za pracę i czy wówczas doręczono jej odpis tytułu wykonawczego.

Z uwagi na te braki nie można ustalić, czy zarzuty w sprawie prowadzenia postępowania egzekucyjnego zostały wniesione w terminie. Organ odwoławczy w ogóle tego problemu nie dostrzegł.

Jak już wspomniano wcześniej, ustalenie czy zarzuty zostały wniesione w terminie jest niezbędne, albowiem uchybienie terminowi powoduje bezskuteczność czynności zobowiązanego. Nadto, w przypadku uchybienia terminu, uruchomienie postępowania zmierzającego do rozpoznania zarzutu, stanowi naruszenie przepisów postępowania w stopniu mającym istotny wpływ na wynik sprawy, bowiem uruchomienie to może nastąpić wyłącznie w wyniku skutecznie wniesionego zarzutu.

Jak podkreślono na wstępie rozważań, Sąd dokonuje jedynie kontroli prawidłowości zaskarżonych aktów administracyjnych, między innymi postanowień opisanych w art. 3 § 2 pkt 3 p.p.s.a., przy uwzględnieniu kryterium ich zgodności z prawem. Nie prowadzi natomiast postępowania dowodowego i nie może w tej roli, zgodnie z obowiązującą procedurą, zastępować organów.

Reasumując, stosownie do art. 34 § 5 u.p.e.a., zarówno postanowienie wydane na podstawie art. 34 § 2 i 4 ustawy egzekucyjnej, jak i przysługujący na te postanowienia środek zaskarżenia w postaci zażalenia, odnosić się mogą wyłącznie do zarzutów wniesionych w terminie. Zatem kwestia ta powinna być oceniona i rozważona przez organy, a brak ustaleń w tym zakresie prowadzi do wniosku, że doszło do naruszenia przepisów postępowania mogącego mieć istotny wpływ na wynik sprawy (art. 145 § 1 pkt 1 lit. c/ p.p.s.a.). W tym stanie rzeczy ocena merytoryczna przez Sąd stanowiska wierzyciela, byłaby przedwczesna.

Uzupełniająco zauważyć również należy, że organ rozpatrujący zażalenie na postanowienie wierzyciela w sprawie zgłoszonych zarzutów, nie jest uprawniony do rozpatrywania zarzutów zgłoszonych po terminie po raz pierwszy. W orzecznictwie sądowym ugruntowane jest stanowisko, że zarzuty nie mogą być uzupełniane w terminie późniejszym (por. wyrok WSA w Warszawie z dnia 18 lutego 2011 r., sygn. akt V SA/Wa 2322/10; wyrok WSA w Bydgoszczy z dnia 3 września 2013 r., sygn. akt I SA/Bd 502/13). Powyższe nie przekreśla możliwości ingerowania przez zobowiązanego w tok postępowania egzekucyjnego, jeżeli zachodzą okoliczności określone w art. 33 u.p.e.a. Ustawa przewiduje bowiem szereg innych środków służących podjęciu przez niego obrony m.in. skargę na czynności egzekucyjne (art. 54 u.p.e.a.), czy wniosek o umorzenie postępowania egzekucyjnego (art. 59 u.p.e.a.).

W ponownym postępowaniu, organ rozpozna zarzuty po ustaleniu czy zostały wniesione w terminie i przy uwzględnieniu wskazań płynących z niniejszego uzasadnienia.

Z przedstawionych powodów Sąd, na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. c/ p.p.s.a. orzekł o uchyleniu zaskarżonego postanowienia, orzekając jednocześnie w oparciu o przepis art. 152 p.p.s.a. o niemożności jego wykonania. Natomiast rozstrzygnięcie w przedmiocie kosztów uzasadnia treść art. 200 i art. 205 § 2 p.p.s.a. i § 14 ust. 2 pkt 1 lit.c rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. z 2013 r., poz. 1349).



Powered by SoftProdukt