Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych
|
drukuj zapisz |
603 Utrzymanie i ochrona dróg publicznych i innych dróg ogólnodostępnych, ruch na tych drogach, koleje, lotnictwo cywilne, p, Administracyjne postępowanie, , , III ARN 3/87 - Postanowienie Sądu Najwyższego z 1987-03-27, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA
III ARN 3/87 - Postanowienie Sądu Najwyższego
|
|
|||
|
Sąd Najwyższy | |||
|
Marmaj Zenon /przewodniczący/ Bieniek Gerard Ciepła Helena Kołakowski Krzysztof Niejadlik Jan /sprawozdawca/ |
|||
|
603 Utrzymanie i ochrona dróg publicznych i innych dróg ogólnodostępnych, ruch na tych drogach, koleje, lotnictwo cywilne, p | |||
|
Administracyjne postępowanie | |||
|
Dz.U. 1980 nr 9 poz. 26 art. 196 par. 2, art. 198, art. 199 par. 3 Obwieszczenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 17 marca 1980 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego. |
|||
|
OSN 1988 7-8 poz. 102 | |||
Tezy
Wszczęcie postępowania w celu zmiany, uchylenia lub stwierdzenia nieważności decyzji organu administracji państwowej, powoduje tylko czasowe ograniczenie prawa wniesienia w takiej sprawie skargi do sądu administracyjnego /art. 196 par. 2, art. 199 par. 3 Kpa/. Zainteresowany bowiem może wnieść do sądu skargę na decyzję kończącą postępowanie prowadzone w trybie nadzoru i wyczerpującą tok instancji /art. 198 Kpa/. |
||||
Sentencja
Sąd Najwyższy po rozpoznaniu sprawy ze skargi (...) na decyzję Ministra Łączności (...) w przedmiocie ustalenia stałej opłaty miesięcznej za przeniesienie stacji telefonicznej na skutek rewizji nadzwyczajnej Ministra Sprawiedliwości (...) od postanowienia Naczelnego Sądu Administracyjnego Ośrodek Zamiejscowy w Krakowie z dnia 29 lipca 1986 r. SA/Kr 718/86 postanawia uchylić zaskarżone postanowienie i przekazać sprawę NSA OZ w Krakowie do ponownego rozpoznania. |
||||
Uzasadnienie
Urząd telekomunikacyjny w N. S. ustalił - w piśmie z dnia 7 listopada 1985 r. Władysławowi G. opłatę po 1.500 zł miesięcznie za przyłączenie stacji telefonicznej do innej centrali, a w szczególności za "dzierżawę łącza między centralą macierzystą a centralą kontenerową". W piśmie z dnia 22 stycznia 1986 r. Dyrektor Okręgu Poczty i Telekomunikacji w K. powiadomił Władysława G., że utrzymuje w mocy decyzję Urzędu Telekomunikacyjnego w N. S. Zasadność tych decyzji zakwestionował Władysław G. w piśmie skierowanym do Ministerstwa Łączności. Jego zarzutów jednak nie podzieliło Ministerstwo Łączności, czemu dało wyraz w piśmie z dnia 9 marca 1986 r. W dniu 18 maja 1986 r. Władysław G. wniósł skargę do Naczelnego Sądu Administracyjnego - Ośrodek Zamiejscowy w Krakowie, ale w niej wyraźnie nie wskazał, którą decyzję kwestionuje. Według Naczelnego Sądu Administracyjnego każde z tych pism, jako "zawierające stanowisko organów ustosunkowywujących się do żądania strony kwestionującej zasadność nałożonych na nią opłat", stanowi decyzję administracyjną. Przedmiotem zaskarżenia jest - według tego Sądu - decyzja Dyrektora Okręgu Poczty i Telekomunikacji w K., ponieważ ta decyzja wyczerpuje tok instancji. Uprzednie wszczęcie postępowania w ramach nadzoru /art. 154 i art. 156 Kpa/ wytworzyło jednak przeszkodę do rozpoznania skargi Władysława G. W powołaniu się na art. 193 par. 3 i art. 204 par. 1 Kpa postanowieniem z dnia 29 lipca 1986 r. odrzucił więc jego skargę Naczelny Sąd Administracyjny - Ośrodek Zamiejscowy w Krakowie. W rewizji nadzwyczajnej - zarzucającej rażące naruszenie art. 204 par. 1 w związku z art. 199 par. 3 Kpa - Minister Sprawiedliwości wnosił o uchylenie tego postanowienia i o przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Naczelnemu Sądowi Administracyjnemu w Warszawie. Rewizja nadzwyczajna jest uzasadniona. Nie zwalczane ustalenia zaskarżonego postanowienia wskazują, że pomiędzy państwową jednostką organizacyjną "Polska Poczta, Telegraf i Telefon" a osobą korzystającą z jej usług powstał spór - jak można mniemać - co do wymiaru za te usługi opłat taryfowych. Tego rodzaju spory /art. 44 tej ustawy/ rozstrzygają - stosownie do art. 46 ust. 2 ustawy z dnia 15 listopada 1985 r. o łączności /Dz.U. nr 54 poz. 275/ - w drodze decyzji administracyjnych właściwe organy Polskiej Poczty, Telegrafu i Telefonu. Toteż Minister Sprawiedliwości nie kwestionuje stanowiska Naczelnego Sądu Administracyjnego, że trzy pisma we wstępnej części powołane, są - skoro zawierają ustosunkowanie się tych organów do żądań strony - decyzjami administracyjnymi /art. 104 Kpa/. Oczywiste jest, że tok instancji w postępowaniu administracyjnym wyczerpała już decyzja wydana 22 stycznia 1986 r. przez Dyrektora Okręgu Poczty i Telekomunikacji w K. /art. 198 w związku z art. 15 i art. 16 Kpa - par. 35 ust. 6 pkt 10 statutu państwowej jednostki organizacyjnej "Polska Poczta, Telegraf Telefon"/. Taką decyzję zaś strona mogła zaskarżyć do Naczelnego Sądu Administracyjnego /art. 196 par. 2 pkt 3 Kpa/. W skardze jednak wniesionej dnia 18 maja 1986 r. Władysław G. nie wskazał, którą z tych decyzji zaskarża do sądu administracyjnego. Ograniczył się w niej tylko do podania, jakie pisma i od kogo otrzymał w przedmiotowej sprawie, a w piśmie uzupełniającym zajął mylne - jak powiedziano - stanowisko, że jedynie rozstrzygnięcie wydane w dniu 7 listopada 1985 r. przez Urząd Telekomunikacyjny w N. S. uznaje za decyzję administracyjną /por. jednak par. 42 ust. 8 pkt 4 w związku z par. 40 ust. 5 pkt 10 powołanego statutu/. Skarżący nie korzystał z pomocy adwokata, a to nakładało na sąd powinność rozważenia, która z decyzji - wydana przez organ drugiej instancji, czy też przez Ministerstwo Łączności - stanowiła przedmiot zaskarżenia Władysława G. Na rzecz pierwszej z nich, tej kwestii nie mogła przesądzić okoliczność, że skargę zaadresowano - nie do Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie, lecz - do Ośrodka Zamiejscowego tego Sądu w Krakowie. Należy się zatem zgodzić ze stanowiskiem rewizji nadzwyczajnej, że dowolnie uznał Naczelny Sąd Administracyjny - Ośrodek Zamiejscowy w Krakowie, iż Władysław G. wniósł skargę na decyzję wydaną w dniu 22 stycznia 1986 r. przez Dyrektora Okręgu Poczty i Telekomunikacji w Krakowie. Skarżący - po otrzymaniu niekorzystnej dla niego decyzji organu drugiej instancji - zwrócił się do Ministerstwa Łączności kwestionując zasadność decyzji obu instancji. Tego rodzaju skarga, jako dotycząca sprawy zakończonej już ostateczną decyzją, była - jak to stanowi art. 235 par. 1 Kpa - żądaniem stwierdzenia nieważności tej decyzji albo jej uchylenia lub zmiany z urzędu. Nie wyprowadził jednak Sąd Administracyjny właściwych wniosków z tego, że - w takiej sytuacji - pismo Ministra Łączności z dnia 9 marca 1986 r. stanowiło decyzję administracyjną odmawiającą uchylenia lub zmiany ostatecznej decyzji Dyrektora Okręgu Poczty i Telekomunikacji w K. /art. 154 par. 1 Kpa/ lub stwierdzenia nieważności tej decyzji /art. 156 par. 1 i art. 157 par. 1 Kpa/. Uszło bowiem uwagi tego Sądu, że wszczęcie postępowania w celu zmiany, uchylenia lub stwierdzenia nieważności decyzji organu administracji państwowej powoduje tylko czasowe ograniczenie prawa wniesienia w takiej sprawie skargi do sądu administracyjnego /art. 196 par. 2 i art. 199 par. 3 Kpa/. Zainteresowany bowiem może wnieść do sądu skargę na decyzję kończącą postępowanie prowadzone w trybie nadzoru i wyczerpującą tok instancji /art. 198 Kpa/. Organem, który wydał decyzję negatywną dla Władysława G., był naczelny organ administracji państwowej. Dopuszczalności skargi nie uwarunkowano tu jednak od złożenia wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy. Wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy /art. 127 par. 3 Kpa/ nie składa się "w toku instancji"; stronie więc przysługuje - mimo niezłożenia takiego wniosku - skarga do Naczelnego Sądu Administracyjnego na decyzję, w której naczelny organ administracji państwowej odmówił zmiany, uchylenia lub stwierdzenia nieważności ostatecznej decyzji /art. 154, art. 155, art. 156 i art. 161 Kpa/ wydanej przez organ administracji państwowej w drugiej instancji /art. 196 par. 2 i art. 199 par. 3 Kpa/. Okoliczności sprawy wskazują więc w sposób niewątpliwy, że w dniu 18 maja 1986 r. Władysław G. zaskarżył decyzję wydaną w dniu 9 marca 1986 r. przez Ministerstwo Łączności. Trafnie więc Minister Sprawiedliwości zarzucał w rewizji nadzwyczajnej, że mimo braku ku temu podstaw Naczelny Sąd Administracyjny odrzucił skargę Władysława G. Brzmienie par. 3 art. 199 Kpa - jak powiedziano - jasno wskazuje, że jedynie w toku postępowania wszczętego w celu zmiany, uchylenia lub stwierdzenia nieważności ostatecznej decyzji albo wznowienia postępowania nie można wnosić skarg do sądu administracyjnego. Ta przeszkoda zatem odpadła z chwilą zakończenia postępowania prowadzonego w trybie nadzoru przez Ministerstwo Łączności. Ustalenia zaskarżonego postanowienia zaś wskazują, że Władysław G. wniósł skargę do Naczelnego Sądu Administracyjnego po zakończeniu odmowną decyzją postępowania nadzorczego. Nie do odparcia jest - w konsekwencji - zarzut, że do odrzucenia jego skargi doszło z rażącym naruszeniem art. 199 par. 3 Kpa w związku z art. 204 par. 1 Kpa. Zachodzi zatem pierwsza podstawa rewizji nadzwyczajnej z art. 210 Kpa. Dlatego Sąd Najwyższy uchylił zaskarżone postanowienie i - mając na względzie, że decyzję kwestionowaną przez Władysława G. wydało Ministerstwo Łączności - przekazał sprawę do ponownego rozpoznania Naczelnemu Sądowi Administracyjnemu w Warszawie /art. 211 Kpa w związku z art. 422 par. 2 Kpc/. Ponowne rozpoznawanie sprawy rozpocznie Naczelny Sąd Administracyjny od rozważenia kwestii zachowania terminu /art. 299 par. 1 i art. 200 par. 1 Kpa/ do wniesienia skargi. Brak jest w aktach sprawy danych co do tego, kiedy Władysławowi G. doręczono decyzję Ministerstwa Łączności. Nie powinien jednak ten Sąd tracić z oczu tego, że decyzja nie zawiera pouczenia go, "czy i w jakim trybie służy" /art. 107 par. 1 Kpa/ na nią skarga do sądu administracyjnego. Mogą też przy tym być przydatne ustalenia zawarte w zasadzie prawnej, uchwalonej w dniu 4 grudnia 1986 r. III AZP 12/86 /nie publ./ przez skład siedmiu sędziów Sądu Najwyższego. Otwartą pozostaje również kwestia, czy pomiędzy stronami powstał spór co do wymiaru opłat taryfowych za usługi telekomunikacyjne /art. 44 powołanej ustawy/, czy też na tle ubiegania się przez skarżącego o udzielenie mu ulgi w ponoszeniu tych opłat /art. 49 ustawy/. Rozstrzygnięcie o wpisie od rewizji nadzwyczajnej znajduje uzasadnienie w przepisie art. 35 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. |