Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

1. Autobus zarejestrowany w Polsce, którym na obszarze Polski wykonywany jest regularny przewóz osób, powinien odpowiadać polskim warunkom technicznym, niezależnie od tego, czy wykonywany przewóz odbywa się w ramach krajowego przewozu drogowego czy międzynarodowego przewozu drogowego.

2. Wyrażenie „publiczny” zawarte w definicji „przewozu regularnego” należy rozumieć wyłącznie jako ogólnodostępny i powszechny tj. stanowiący odróżnienie dla przewozów niepublicznych, takich jak zakładów pracy czy turystyczne.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku w składzie następującym: Przewodniczący sędzia NSA Elżbieta Trykoszko (spr.), Sędziowie sędzia WSA Małgorzata Roleder, sędzia NSA Anna Sobolewska-Nazarczyk, Protokolant sekretarz sądowy Anna Makal, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 16 grudnia 2014 r. sprawy ze skargi J. J. B. na decyzję Głównego Inspektora Transportu Drogowego z dnia [...] lipca 2014 r. nr [...] w przedmiocie kary pieniężnej oddala skargę.

Decyzją z dnia [...] kwietnia 2014 r. znak [...] P. Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego w B. nałożył na J. B. prowadzącego P. U. "B." J. B. w A. karę pieniężną w wysokości 5 000 zł za wykonywanie przewozu autobusem, który nie odpowiada warunkom technicznym wymaganym ze względu na rodzaj wykonywanego przewozu regularnego (naruszenie art. 92a ust. 1, 6, 7 oraz lp. 2.5.1 załącznika nr 3 do ustawy z dnia 6 września 2001 r., o transporcie drogowym (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r., poz. 1414 z późn. zm.), dalej jako u.t.d.). Tą samą decyzją organ umorzył postępowanie w zakresie wykonywania przewozu regularnego z naruszeniem warunków określonych w zezwoleniu dotyczących godzin odjazdu i przyjazdu (naruszenie art. 92a ust 1, 6, 7 u.t.d. oraz lp. 2.2.2 załącznika nr 3 do u.t.d.).

W uzasadnieniu decyzji organ wskazał, że w trakcie kontroli należącego do strony ukaranej autobusu marki V. o numerze rejestracyjnym [...], kierowanego przez T. K., przeprowadzonej w dniu [...] maja 2013 r. stwierdzono brak bocznej tablicy kierunkowej (protokół nr [...]). W toku postępowania zarzuty poszerzono o wykonywanie przewozu regularnego z naruszeniem warunków określonych w zezwoleniu dotyczących godzin odjazdu i przyjazdu. Postępowanie zakończono decyzją z dnia [...] września 2013 r., którą nałożono na przedsiębiorcę karę w łącznej wysokości 5 500 zł, jednakże decyzja ta została uchylona przez Głównego Inspektora Transportu Drogowego w dniu [...] stycznia 2014 r. W ponownie prowadzonym postępowaniu organ I instancji ustalił, w tym na podstawie wyjaśnień przesłuchanego w charakterze strony J. B. oraz treści przedstawionego przez niego zezwolenia na przewóz nr [...], że sporny przewóz realizowany był w międzynarodowej linii regularnej [...], zaś kierowca T. K. realizował go na trasie B. – G. Zdaniem organu, brak tablicy kierunkowej oznaczał realizowanie przewozu z naruszeniem § 18 ust. 1 pkt 13 w związku z § 21 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia (tekst jedn.: Dz. U. z 2013, poz. 951 z późn.zm.) wymagającego wyposażenia autobusu regularnej komunikacji publicznej w tablice kierunkowe, w tym boczną. Nieposiadanie przez autobus bocznej tablicy kierunkowej wyczerpywało również dyspozycję przepisu lp. 2.5.1 załącznika nr 3 do u.t.d., bowiem pod pojęciem warunków technicznych rozumieć należy wszystkie wymogi, które łącznie sprawiają, iż pojazd może być uznany za bezpieczny oraz odpowiednio wyposażony, a zatem nadający się do przewozu.

Zdaniem organu I instancji, a wbrew stanowisku strony, komunikacja międzynarodowa – także wykonywana przez podmiot inny niż publiczny, gdy jej adresatem są wszystkie osoby - jest komunikacją publiczną, o czym świadczy treść art. 2a Rozporządzenia (WE) 1370/2007 z dnia 23 października 2007 r. dotyczącego usług publicznych w zakresie kolejowego i drogowego transportu pasażerskiego oraz uchylającego rozporządzenie Rady (EWG) nr 1191/69 i (EWG) nr 1107/70. Zgodnie z powołanym art. 2a "pasażerski transport publiczny" oznacza usługi transportu pasażerskiego o ogólnym znaczeniu gospodarczym świadczone publicznie w sposób niedyskryminacyjny i ciągły.

Zdaniem organu I instancji nie było również w sprawie podstaw do zastosowania art. 92c ust. 1 u.t.d., gdyż brak koniecznych elementów wyposażenia nie nastąpił wskutek zdarzeń i okoliczności, których przedsiębiorca nie mógł przewidzieć.

Organ ocenił natomiast za uzasadnione umorzenie postępowania w zakresie dotyczącym naruszenia lp. 2.2.2 załącznika nr 3 do u.t.d. (wykonywanie przewozu regularnego z naruszeniem warunków określonych w zezwoleniu dotyczących godzin odjazdu i przyjazdu), bowiem zgodnie z przedstawionym zezwoleniem nr [...] oraz pismem dołączonym do tegoż zezwolenia ([...]), jednym z przystanków autobusu linii regularnej na trasie S. – B. był przystanek w miejscowości B. Zgodnie z załączonym rozkładem, godzina odjazdu autobusu z miejscowości B. została ustalona na 11:45. Jak wynika z protokołu kontroli z dnia [...] maja 2013 r., rozpoczęła się ona o godzinie 11:53, a zatem pojazd w czasie kontroli był w trakcie zadania przewozowego.

Odwołanie od powyższej decyzji złożył J. B. zarzucając naruszenie:

- przepisu § 18 pkt 13 i § 21 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia w związku z przepisem art. 18 b ust. 1 u.t.d. poprzez ich zastosowanie do międzynarodowego transportu drogowego osób oraz

- przepisu art. 1 ust. 1, art. 2 pkt 2, art. 5 ust. 1 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 1073/2009 z dnia 21 października 2009 r. w sprawie wspólnych zasad dostępu do międzynarodowego rynku usług autokarowych i autobusowych i zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 561/2006 poprzez stwierdzenie, że Rozporządzenie to nie ma zastosowania w niniejszej sprawie.

Zdaniem odwołującego się, przepis art. 18 b ust. 1 pkt 1 u.t.d. ma zastosowanie wyłącznie do krajowego transportu drogowego. Skoro zatem nie wykonywał on takiego transportu a transport międzynarodowy, to zarzut braku tablicy kierunkowej bocznej jest chybiony. Nadto w ocenie odwołującego się w sprawie nie ma także zastosowania przepis art. 18b ust. 2. Natomiast w sprawie mają zastosowanie przepisy Rozporządzenia Nr 1073/2009, które wprawdzie nie odnoszą się do warunków technicznych autobusów, ale mają zastosowanie (art. 1 ust. 1) do międzynarodowego autobusowego i autokarowego przewozu osób na terytorium Wspólnoty przez przewoźników zarobkowych. Jak wskazała strona, w Rozporządzeniu tym zdefiniowano przewóz międzynarodowy, w jego art. 2 pkt 2 zdefiniowano usługi regularne oznaczające usługi polegające na przewozie osób w określonych odstępach czasu i na określonych trasach, w których pasażerowie są zabierani z określonych z góry przystanków i dowożeni na określone z góry przystanki, zaś w art. 5 ust. 1 Rozporządzenia stwierdzono, że usługi są powszechnie dostępne z zastrzeżeniem w stosownych przypadkach obowiązku rezerwacji. Zdaniem odwołującego się, przepisy te wskazują, że przewozy regularne są powszechnie dostępne, skierowane do nieoznaczonego zbioru potencjalnych klientów, ale obwarowane obowiązkiem uprzedniej rezerwacji. Stąd też, w jego ocenie, definicja przewozu regularnego zawarta w u.t.d. obejmuje przede wszystkim komunikację miejską (przewozy w granicach administracyjnych miast, miast i gmin, sąsiadujących miast i gmin) oraz komunikację krajową międzymiastową. Do autobusów realizujących te właśnie przewozy mają zastosowanie przepisy w § 18 pkt 3 i § 21 ust. 1 rozporządzenia z dnia 31 grudnia 2002 r. Zdaniem odwołującego się, regularny międzynarodowy przewóz osób wykonywany przez jego przedsiębiorstwo jako powszechnie dostępny, z zastrzeżeniem obowiązku rezerwacji i warunków określonych w regulaminie przewozu nie stanowi "komunikacji publicznej" w rozumieniu § 18 pkt 13 i 21 ust. 1 rozporządzenia z dnia 31 grudnia 2002 r.

Jak wskazał odwołujący się, w ramach regularnych przewozów międzynarodowych osób stosuje się zapisy Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1073/2009, które nie nakłada na przewoźnika stosowania tablic kierunkowych bocznych. Zgodnie z art. 90 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym, transport międzynarodowy regularny traktowany będzie jako transport publiczny dopiero od dnia 1 stycznia 2017 r. Wówczas, o ile inne przepisy nie będą regulowały tej kwestii, wymagana będzie tablica boczna kierunkowa w regularnym transporcie międzynarodowym.

Dodatkowo odwołujący się wskazał, że żaden z producentów autokarów turystycznych wykorzystywanych na liniach międzynarodowych nie przewidział technicznej możliwości zamontowania tablicy bocznej, a nadto mają one przyciemniane szyby boczne dla pasażerów, co uniemożliwia umieszczenie tablicy wewnątrz pojazdu tak aby była ona widoczna z zewnątrz, jak również autokary międzynarodowe poruszają się najczęściej drogami ekspresowymi i autostradami z prędkością do 100km/h, zatem umieszczenie tablic na zewnątrz pojazdu jest niemożliwe. Odwołujący się wyjaśnił też, że dysponuje fotografiami (przekazanymi organowi) przedstawiającymi autokary nieposiadające tablicy bocznej.

Decyzją z dnia [...] lipca 2014 r. znak [...] Główny Inspektor Transportu Drogowego utrzymał zaskarżoną decyzję w mocy. Organ przytoczył definicje przewozu regularnego (art. 4 pkt 7 u.t.d.), przewozu regularnego w krajowym transporcie drogowym (art. 18 ust. 1 pkt 1 u.t.d.) oraz wskazał, że zgodnie z art. 18b ust. 2 pkt 1b u.t.d. podczas wykonywania przewozów regularnych zabrania się m.in. używania do przewozu autobusów nieodpowiadających wymaganym ze względu na rodzaj przewozu warunkom technicznym. Wskazał również na treść § 18 ust. 1 pkt 13 rozporządzenia z dnia 31 grudnia 2002 r., w którym uregulowano kwestię wyposażenia autobusu regularnej komunikacji publicznej w tablice kierunkowe, w tym boczne oraz wyjaśnił, że w rozporządzeniu tym określono liczne wymagania dotyczące warunków technicznych, jakie powinien spełniać autobus, z tym że warunki dodatkowe, jakie musi spełniać każdy autobus, nie są jednorodne i jedne dotyczą ściśle jego budowy, a inne konieczności wyposażenia w niezbędne urządzenia i przedmioty. W ocenie organu, całość warunków dodatkowych (określonych w § 18 tegoż rozporządzenia) składa się na warunki techniczne, jakim musi odpowiadać autobus. Nie ma żadnego uzasadnienia dla rozróżnienia "warunków technicznych" od "wyposażenia", bowiem ustawodawca tego nie czyni i w jednej jednostce redakcyjnej (§ 18) rozdziału 5 "Warunki dodatkowe dla autobusu" umieszcza wszystkie warunki, jaki musi spełniać autobus. Dalej organ wskazał, że naruszenie wskazane pod lp. 2.5.1 załącznika nr 3 do rozporządzenia z dnia 31 grudnia 2002 r. stanowi o warunkach technicznych każdego autobusu, ale w powiązaniu z rodzajem wykonywanego przewozu regularnego. W przepisie tym nie chodzi więc o każdy warunek, jakim powinien odpowiadać autobus, lecz jedynie o taki, który prawodawca wyraźnie ogranicza do rodzaju wykonywanego przewozu regularnego. Wobec tego ma on zastosowanie do wszystkich autobusów bez względu na rodzaj wykonywanych przewozów.

Powyższe zdaniem organu odwoławczego oznacza, że w chwili kontroli doszło do naruszenia w postaci wykonywania przewozu autobusem, który nie odpowiada wymaganym warunkom technicznym ze względu na rodzaj wykonywanego przewozu regularnego. Biorąc pod uwagę treść § 21 ust. 1 rozporządzenia z dnia 31 grudnia 2002 r. autobus regularnej komunikacji publicznej powinien być wyposażony w tablice kierunkowe, o których mowa w § 18 ust. 1 pkt 13: czołową i boczną. W omawianym przypadku autobus wyposażony był wyłącznie w tablicę kierunkową przednią i nie posiadał tablicy kierunkowej bocznej.

Zdaniem organu odwoławczego, tablica kierunkowa boczna w regularnym transporcie międzynarodowym będzie wymagana dopiero po 1 stycznia 2017 r. Zgodnie z przywołanym powyżej § 21 ust. 1 każdy autobus komunikacji publicznej powinien być wyposażony w tablice kierunkowe. Kontrolowany autobus należy do wymienionej kategorii autobusów komunikacji publicznej i tym samym powinien być w chwili kontroli wyposażony w boczne tablice kierunkowe. Tego obowiązku strona nie dopilnowała i tym samym nałożona na nią kara pieniężna jest zasadna.

Odnośnie przywołanej przez stronę ustawy o publicznym transporcie zbiorowym, wskazał organ, że zgodnie z jej art. 2 pkt 1 przepisów tejże ustawy nie stosuje się do regularnego przewozu osób realizowanego w międzynarodowym transporcie drogowym. W tym zakresie zastosowanie mają przepisy u.t.d. Bezzasadnym jest więc argument, jakoby skarżący nie miał obowiązku wyposażać autobusu wykonującego międzynarodowe przewozy regularne w tablice kierunkowe. W myśl art. 18 b ust. 2. pkt 1b u.t.d. podczas wykonywania przewozów regularnych zabrania się używania do przewozu autobusów nieodpowiadających wymaganym ze względu na rodzaj przewozu warunkom technicznym. W przepisie tym mowa jest o przewozach regularnych, przez które należy rozumieć nie tylko przewozy regularne wykonywane w krajowym transporcie drogowym, ale też przewozy realizowane w transporcie międzynarodowym. Niewątpliwie art. 18 b ust. 2 u.t.d. ustanawiający zakazy w przewozach regularnych ma szerszy zakres zastosowania niż norma prawna wyrażona w art. 18 b ust. 1 u.t.d. i obejmuje także przewozy regularne w międzynarodowym transporcie drogowym. Co do zakresu stosowania Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1073/2009, organ II instancji wyjaśnił, iż zgodnie z nazwą Rozporządzenia dotyczy ono wspólnych zasad dostępu do międzynarodowego rynku usług autokarowych i autobusowych. Rozporządzenie to nie określa zasad i warunków wyposażenia autobusów, czy też autokarów w regularnym transporcie drogowym. Twierdzenia więc strony, iż Rozporządzenie to odnosi się do wymienionych warunków jest również niesłuszne.

W przedmiotowej sprawie brak jest też podstaw do ewentualnego stwierdzenia, iż w sprawie zaistniały okoliczności uzasadniające zastosowanie art. 92c ust. 1 u.t.d. tj. okoliczności wyłączające ukaranie. Podmiot prowadzący działalność gospodarczą winien liczyć się z konsekwencjami, jakie przewiduje ustawodawca za naruszenie przepisów, w tym przypadku u.t.d. Powyższe potwierdza również wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 31 marca 2008 r., w którym stwierdzono, że wskazane regulacje zmierzają do wymuszenia takiej organizacji pracy przedsiębiorstwa wykonującego transport drogowy, aby działalność ta odbywała się w sposób bezpieczny, bez zagrożenia życia, zdrowia i mienia innych osób.

Zdaniem organu odwoławczego, postępowanie w I instancji zostało również przeprowadzone z poszanowaniem przepisów k.p.a. Wyjaśnił nadto, że kary w transporcie drogowym określono w sposób sztywny i nie mają charakteru uznaniowego, nakładane są w przypadku stwierdzenia naruszenia w wysokości ściśle określonej w załączniku nr 3 do u.t.d., a decyzja wydawana na podstawie tejże ustawy ma charakter związany. Ustawodawca nie przewidział możliwości miarkowania wysokości kary pieniężnej od możliwości finansowych, zdarzeń losowych, czy rodzaju prowadzonej działalności. Jednakże gdy strona znajduje się w sytuacji uniemożliwiającej poniesienie kary w orzeczonej wysokości może wystąpić do Głównego Inspektora Transportu Drogowego z wnioskiem o jej umorzenie w całości lub w części, rozłożenie na raty lub odroczenie terminu jej płatności. Jest to jednak odrębne postępowanie administracyjne.

Skargę na decyzję organu odwoławczego złożył do sądu administracyjnego J. B. zarzucając naruszenie:

1). prawa materialnego - art. 92a ust. 1, 2, 6, art. 18b ust. 1 pkt 1 i ust. 2 pkt 1b u.t.d., art. 66 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r., poz. 1414 ze zm.) oraz § 18 ust. 1 pkt 13 w zw. z § 21 ust. 1 rozporządzenia z dnia 31 grudnia 2002 r., a także przepisu załącznika nr 3 (l.p. 2.5.1.) do u.t.d. - w wyniku błędnej wykładni tych przepisów i bezpodstawnej kwalifikacji stwierdzonego braku tablicy bocznej kierunkowej jako naruszenia warunków technicznych autobusu przeznaczonego dla danego rodzaju przewozu osób;

2). prawa materialnego - przepisów Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 1073/2009 poprzez pominięcie tych przepisów przy ocenie rodzaju wykonywanego transportu i terminu obowiązywania przepisów o obowiązkowym wyposażeniu autokaru;

3). postępowania administracyjnego - art. 107 § 1 i 3 k.p.a. poprzez sporządzenie uzasadnienia decyzji nie zawierającego wyjaśnienia podstawy prawnej, bez odniesienia się do stanu faktycznego sprawy. Nadto, jak wskazał, pominięto jego wniosek z dnia [...] maja 2014 r. (o uwzględnienie orzecznictwa sądowego dotyczącego rozróżnienia rodzajów transportu w kontekście obowiązku wyposażenia autokaru w boczne tablice kierunkowe) i złożone przez niego wyjaśnienia.

Zdaniem skarżącego, zarzucone uchybienia miały istotny wpływ na wynik sprawy.

Jak wskazał, organy administracyjne obydwu instancji pominęły okoliczność, iż skarżący realizował przewóz na regularnej linii międzynarodowej [...]. Uznały natomiast, że skarżący wykonuje regularny transport publiczny autobusem nieposiadającym bocznej tablicy kierunkowej. Nadto organ odwoławczy, mimo zarzutów odwołania, nie wyjaśnił przekonująco dlaczego zastosował, wbrew tym zarzutom, art. 18b ust. 1 u.t.d. Skarżący wskazał także, że przepisy Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 1073/2009 są aktem normatywnym wyższego rzędu niż przepisy prawa krajowego powołane w sentencji zaskarżonej decyzji, a w postępowaniu zostały pominięte przez organy.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku zważył, co następuje:

Skarga podlegała oddaleniu albowiem nałożenie kary pieniężnej na skarżącego nastąpiło bez zarzucanego skargą naruszenia przepisów prawa materialnego.

Okoliczności faktyczne nałożenia kwestionowanej kary pieniężnej są w sprawie bezsporne. Kontrola inspekcji transportu drogowego zarejestrowanego w Polsce autobusu marki V. o numerze rejestracyjnym [...], należącego do skarżącego J. J. B. - licencjonowanego krajowego i międzynarodowego przewoźnika osób, przeprowadzona w dniu [...] maja 2013r. w okolicach dworca autobusowego w B., wykazała, że autobus ten nie był wyposażony w boczną tablicę kierunkową. Z niekwestionowanych wyjaśnień kierowcy autobusu, potwierdzonych w trakcie postępowania zeznaniami przewoźnika oraz dołączonymi do akt dokumentami, wynikało, że kontrolowanym autobusem w dniu kontroli wykonywany był przewóz osób na regularnej linii międzynarodowej [...], realizowany w momencie kontroli na odcinku B. – G., gdzie B. był początkowym przystankiem a G. miejscem przesiadkowym, przy czym – wedle zeznań przewoźnika - kontrolowany autobus nie kontynuował podróży do N. po przyjeździe do G. Formalnie zatem – w świetle niekwestionowanych ustaleń – kontrolowanym autobusem wykonywany był w dniu kontroli międzynarodowy przewóz osób, który to pojazd faktycznie nie przekroczył granicy RP, a które to przekroczenie granicy jest elementem różnicującym krajowy transport drogowy od międzynarodowego transportu drogowego.

Z dniem 1 stycznia 2012r. do ustawy o transporcie drogowym został na mocy ustawy z dnia 16 września 2011r o zmianie ustawy o transporcie drogowym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2011r. Nr 244,poz. 1454), dodany art. 4 pkt 22, definiujący obowiązki lub warunki przewozu drogowego. Wedle tego przepisu obowiązki lub warunki przewozu drogowego to obowiązki lub warunki wynikające zarówno z samej ustawy o transporcie drogowym, a także z szeregu rozporządzeń wspólnotowych wymienionych w podpunktach od "a" do "l", szeregu ustaw krajowych innych niż ustawa o transporcie drogowym, wymienionych w podpunktach od "m" do "x" oraz wiążących Polskę umów międzynarodowych w zakresie przewozu drogowego. Analiza przepisów prawnych w ich wzajemnym powiązaniu, prowadzi do wniosku tożsamego z wnioskiem organów, że autobus zarejestrowany w Polsce, którym na obszarze Polski wykonywany jest regularny przewóz osób, powinien odpowiadać polskim warunkom technicznym, niezależnie od tego, czy wykonywany przewóz odbywa się w ramach krajowego przewozu drogowego, czy międzynarodowego przewozu drogowego.

Przepis art. 18 "b" ust. 2 ustawy o transporcie drogowym stanowi, że podczas wykonywania przewozów regularnych zabrania się (między innymi):

1. używania innych pojazdów niż autobusy,

2. autobusów nieodpowiadajacych wymaganym ze względu na rodzaj przewozu warunkom technicznym.

Pojęcie "przewozu regularnego" zdefiniowane jest w punkcie 7 art. 4 jako "publiczny przewóz osób i ich bagażu w określonych odstępach czasu i określonymi trasami na zasadach określonych w ustawie i w ustawie z dnia 15.11.1984r. Prawo przewozowe". Definicja powyższa póki co odnosi się zarówno do regularnych przewozów krajowych, jak i międzynarodowych albowiem rozdzielenie prawne krajowego transportu drogowego w zakresie dotyczącym krajowego regularnego przewozu osób, od międzynarodowego transportu drogowego, nastąpi dopiero z dniem 1 stycznia 2017r. stosownie do treści art. 90 ustawy z dnia 16 grudnia 2010r. o publicznym transporcie zbiorowym (Dz. U. z 2011. Nr 5, poz. 13). Dopiero z dniem 1 stycznia 2017r. zakres przedmiotowy ustawy o transporcie drogowym zostanie okrojony o regulację dotyczącą krajowego regularnego przewozu osób, który w całości będzie objęty przepisami ustawy o publicznym transporcie zbiorowym. W zakresie przewozu krajowego ustawa o transporcie drogowym będzie regulować wyłącznie przewozy regularne specjalne, przewozy wahadłowe i okazjonalne. Międzynarodowy transport drogowy również nadal będzie objęty przepisami ustawy o transporcie drogowym, co wynika wprost z zawartego w art. 2 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym wyłączenia stosowania przepisów tej ustawy do regularnego przewozu realizowanego w międzynarodowym transporcie drogowym.

Wyrażenie "publiczny" zawarte w obecnej definicji "przewozu regularnego" należy rozumieć wyłącznie jako ogólnodostępny i powszechny tj. stanowiący odróżnienie dla przewozów niepublicznych, takich jak przewozy zakładów pracy czy turystyczne. Obowiązującą wspólnotową definicję "transportu publicznego" zawiera – jak słusznie wskazuje organ – Rozporządzenie (WE) nr 1370/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady dotyczące usług publicznych w zakresie kolejowego i drogowego transportu pasażerskiego. Rozporządzenie to definiuje "pasażerski transport publiczny" jako usługi transportu pasażerskiego o ogólnym znaczeniu gospodarczym świadczone publicznie w sposób niedyskryminujący i ciągły (art. 2 lit. "a") a "podmiot świadczący usługi publiczne" jako każde publiczne lub prywatne przedsiębiorstwo lub zgrupowanie przedsiębiorstw, świadczące usługi publiczne w zakresie transportu pasażerskiego, lub każda instytucję publiczną, która świadczy takie usługi (art. 2 lit. "d"). Twierdzenie skarżącego jakoby regularny przewóz osób w międzynarodowym transporcie drogowym, nie był do dnia 1 stycznia 2017r. publiczny (w znaczeniu tego słowa wyjaśnionym wyżej) tylko dlatego, że formalna definicja "międzynarodowego przewozu regularnego" zacznie obowiązywać od 1 stycznia 2017r. (zastępując definicję "przewozu regularnego" obecnie łączną dla regulowanych przewozów osób w ruchu krajowym i międzynarodowym), stoi w sprzeczności z prawem wspólnotowym, którego stosowanie jest obowiązkiem organów administracji publicznej oraz sądów administracyjnych od momentu akcesji Rzeczypospolitej Polskiej do Unii Europejskiej. W każdej sprawie oczywiście zastosowanie powinny znaleźć te przepisy prawa wspólnotowego, które regulują kwestię istotną dla rozstrzygnięcia konkretnego przypadku tj. mieszczące się w podstawie prawnej rozstrzygnięcia.

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 1073/2009, na które powołuje się skarżący, dotyczące wspólnych zasad dostępu do międzynarodowego rynku usług autokarowych i autobusowych, nie reguluje wprost kwestii warunków technicznych autobusów. Dotyczy ono zasad udzielania licencji i dostępu do rynku regularnych usług przewozowych. Rozporządzenie to, w zakresie cech taboru przewozowego, wskazuje jednak, że międzynarodowy autobusowy przewóz osób realizowany przez przewoźników zarobkowych, odbywa się przy użyciu pojazdów zarejestrowanych w państwie członkowskim, które to pojazdy, ze względu na swoją konstrukcję i wyposażenie, nadają się do przewozu więcej niż dziewięciu osób, włączając kierowcę, i które są do tego celu przeznaczone. W stanowiącym z kolei przepisy wykonawcze do ustawy Prawo o ruchu drogowym (ustawy wymienionej w art. 4 pkt 22 ustawy o transporcie drogowym jako jednej z ustaw określających obowiązki lub warunki przewozu drogowego) Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 31 grudnia 2002r. w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia (Dz. U z 2013r. poz. 951) zostało wskazane w par. 21 pkt 1, że autobus regularnej komunikacji publicznej powinien być wyposażony w tablice kierunkowe, o których mowa w par. 18 ust. 1 pkt 13: czołową i boczną, przy czym autobus ten kursujący na linii oznaczonej numerem lub literą – również tylną i wewnętrzną. Pojęcie "regularnej komunikacji publicznej" odpowiada omówionemu wcześniej pojęciu "przewozu regularnego" definiowanemu art. 4 pkt 7 ustawy o transporcie drogowym. Z kolei wykonywanie przewozu drogowego autobusem, który nie odpowiada wymaganym warunkom technicznym ze względu na rodzaj wykonywanego przewozu regularnego, podlega w myśl art. 92 "a" ust. 1 i 6 w związku z Załącznikiem nr 3 do ustawy o transporcie drogowym Lp. 2.5.1 karze pieniężnej w kwocie 5000 złotych.

Wymóg wyposażenia autobusów regularnej komunikacji publicznej (inaczej ogólnodostępnej) w tablice kierunkowe wpisuje się w charakter przewozów regularnych mających miejsce w określonych odstępach czasu i na określonych trasach. Regularna komunikacja ogólnodostępna wymaga oznakowania widocznego dla oczekujących na przystankach pasażerów, wyraźnie różnicującego przewóz publiczny od niepublicznego (turystycznego, zakładowego). Pasażer z treści tablicy kierunkowej, widocznej z przodu i z boku autobusu, powinien posiąść wiedzę pozwalającą rozpoznać, czy dany pojazd jest tym, na który oczekuje. Brak wyposażenia autobusu regularnej komunikacji publicznej w tablice kierunkowe, wprowadza w błąd pasażerów i utrudnia kontrolę społeczną prawidłowości wykonywania usług przewozowych. Może też prowadzić do nadużyć w zakresie świadczenia usług przewozowych.

Nie ma, zdaniem Sądu, znaczenia okoliczność podnoszona przez stronę braku – zdaniem skarżącego - obowiązku oznaczania tablicami kierunkowymi autobusów regularnej komunikacji publicznej, poruszających się poza granicami Polski. Sąd nie miał obowiązku sprawdzania prawdziwości tego twierdzenia albowiem skarżący został ukarany za naruszenie norm prawnych obowiązujących w Polsce w sytuacji wykonywania regularnego przewozu drogowego w ramach komunikacji publicznej międzynarodowej pojazdem zarejestrowanym w Polsce i na obszarze Polski. Poza sporem pozostaje fakt, że kontrolowany autobus nie posiadał bocznej tablicy kierunkowej a w konsekwencji nie odpowiadał obowiązującym na obszarze Polski, "warunkom technicznym ze względu na rodzaj wykonywanego przewozu regularnego". Powyższe skutkować musiało nałożeniem na przewoźnika sankcji pieniężnej określonej w Lp.2.5.1 załącznika numer 3 do ustawy o transporcie drogowym.

Wyroki WSA w Olsztynie, na które powołał się skarżący, uchylające decyzje nakładające kary pieniężne na przewoźnika za brak tablicy kierunkowej bocznej na autobusach realizujących regularny międzynarodowy przewóz drogowy osób, zostały wydane w okolicznościach niepełnego odniesienia się przez organ odwoławczy do podnoszonych w odwołaniach zarzutów przewoźnika tj. braku przekonującego uzasadnienia zajętego przez organ stanowiska. Wyrokami kasacyjnymi nie został zatem przesądzony brak odpowiedzialności przewoźnika, co sugeruje skarżący. W niniejszej sprawie sąd orzekał przy jasno sprecyzowanym stanowisku organu inspekcji transportu drogowego, co do braku podstaw do wyłączenia odpowiedzialności przewoźnika za fakt niewyposażenia w boczne tablice kierunkowe zarejestrowanego w Polsce autobusu i realizującego na obszarze Polski przewóz osób w ramach międzynarodowego przewozu drogowego.

Mając powyższe na uwadze Sąd orzekł jak w sentencji. (art. 151 ustawy prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi).