Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Sędzia NSA Włodzimierz Kubiak po rozpoznaniu w dniu 13 marca 2009 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Finansowej zażalenia B. P. S.A. w Z. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 2 września 2008 r., sygn. akt I SA/Go 278/08 w przedmiocie przywrócenia terminu w sprawie ze skargi B. P. S.A. w Z. na postanowienie Dyrektora Izby Skarbowej w Z. z dnia 8 grudnia 2004 r., nr [...] w przedmiocie zaliczenia opłaty restrukturyzacyjnej na poczet zaległości podatkowych postanawia oddalić zażalenie.

Postanowieniem z dnia 2 września 2008 r., sygn. akt I SA/Go 278/08 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim oddalił wniosek skarżącej B. P. S. A. w Z. (zwanej dalej: "spółką" lub "B. P.") o przywrócenie terminu do złożenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku.

W motywach rozstrzygnięcia wyjaśniono, że postanowieniem z dnia 30 kwietnia 2008 r. (doręczonym w dniu 20 maja 2008 r.) Sąd odmówił spółce sporządzenia uzasadnienia wyroku z dnia 20 marca 2008 r. Pismem z dnia 27 maja 2008 r. prezes zarządu B. P. wystąpił o przywrócenie terminu do złożenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia wskazanego wyżej orzeczenia. W treści wniosku podniesiono, że dokonanie czynności procesowej w przepisanym do tego terminie nie było możliwe z uwagi na chorobę jedynego członka zarządu spółki, który jest jednocześnie jedyną osobą wykonującą czynności w spółce.

Na wezwanie Przewodniczącego skarżąca przedłożyła zaświadczenie lekarskie, wystawione przez lekarza neurologa, z którego wynika, że M. S. (prezes zarządu spółki) w dniach od 24 marca do 1 kwietnia 2008 r. był niezdolny do pracy i stawienia się w sądzie z powodu obłożnej choroby.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim, powołując się na art. 86 § 1 i art. 87 § 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), uznał, że przedstawienie zaświadczenia lekarskiego nie stanowi wystarczającej podstawy do przywrócenia terminu. Sąd zwrócił ponadto uwagę, że wniosek o sporządzenie uzasadnienia został wniesiony w piśmie z dnia 1 kwietnia 2008 r., a więc w okresie choroby prezesa zarządu spółki. Wskazana okoliczność potwierdzała – zdaniem Sądu – pogląd, że niezdolność do pracy nie wyklucza możliwości sporządzenia pisma.

W zażaleniu B. P. S.A. wniosła o uchylenie powyższego postanowienia i przekazanie sprawy Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Gorzowie Wielkopolskim do ponownego rozpoznania, ewentualnie zmianę zaskarżonego postanowienia i przywrócenie terminu do złożenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku. Skarżąca wywodziła, że stanowisko Sądu pozostaje w sprzeczności z okolicznościami podanymi przez stronę we wniosku, w szczególności faktem, iż jedyna osoba wykonująca czynności w spółce była niezdolna do pracy.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.

Na wstępie wskazać należy, że regułą w postępowaniu sądowoadministracyjnym jest bezskuteczność czynności podjętych przez stronę po terminie. Zasada ta nie ma jednakże charakteru bezwzględnego. Przepisy art. 86 § 1 zd. 1 oraz art. 87 § 2 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi przewidują bowiem możliwość przywrócenia terminu przez sąd na wniosek strony pod warunkiem, że uprawdopodobni ona brak winy w przekroczeniu terminu.

Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego rozstrzygnięcie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim odpowiada prawu.

Zgodnie z utrwaloną linią orzeczniczą przy ocenie przesłanki braku winy należy brać pod uwagę kryterium starannego działania wymaganego od osoby należycie dbającej o swoje interesy (por. m. in. postanowienie NSA z dnia 11 lutego 2003 r., sygn. akt II SA 4162, publ. Mon. Prawn. 2003/8/340, postanowienie SN z dnia 14 stycznia 1972 r., sygn. akt III CRN 448/71, publ. OSP 1972, nr 7, poz. 144, postanowienie SN z dnia 12 stycznia 1999 r., sygn. akt II UKN 667/98, publ. OSNP-wkł. 1999, nr 8, poz. 6). Podkreślenia wymaga, że przywrócenie terminu może nastąpić wyjątkowo, wówczas, gdy strona nie mogła usunąć przeszkody uniemożliwiającej terminowe działanie nawet przy użyciu największego w danych warunkach wysiłku (por. postanowienie NSA z dnia 2 października 2002 r., sygn. akt V SA 793/02, publ. Mon. Prawn. 2002/23/1059).

W świetle przedstawionych uwag stwierdzić należy, że wskazane przez stronę przyczyny opóźnienia nie pozwalały na uwzględnienie zgłoszonego przez nią żądania. W zaskarżonym postanowieniu słusznie zwrócono uwagę, że zwolnienie lekarskie od pracy nie jest potwierdzeniem braku winy w uchybieniu terminu. Nie wyklucza ono bowiem możliwości dokonania czynności procesowej przez stronę i nadania pisma za pośrednictwem poczty osobiście lub przez pracownika (por. m. in. wyrok NSA z dnia 4 listopada 1998 r., sygn. akt III SA 1243/97, LEX nr 36902, postanowienie NSA z dnia 11 lutego 2003 r., sygn. akt II SA 4162/01, publ. Mon. Prawn. 2003/8/340). Choroba prezesa zarządu nie usprawiedliwia jeszcze sama w sobie przekroczenia terminu przez spółkę, tym bardziej, że wniosek o uzasadnienie wyroku – co trafnie dostrzegł Sąd pierwszej instancji - został sporządzony w dniu 1 kwietnia 2008 r., mimo trwającej w tym dniu niezdolności do pracy członka zarządu. Skarżąca nie powołała natomiast żadnych innych okoliczności, które uprawdopodobniałyby niemożność funkcjonowania spółki i podejmowania przez nią czynności w okresie między 21 a 27 marca 2008 r. Zasadnie zatem Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim stwierdził, że brak jest podstaw do przywrócenia terminu na gruncie rozpatrywanej sprawy.

Mając powyższe na względzie Naczelny Sąd Administracyjny, na podstawie art. 184 w związku z art. 197 § 2 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, orzekł jak w sentencji postanowienia.