Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Referendarz Sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie – Grzegorz Karcz po rozpoznaniu w dniu 11 lipca 2008 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku A. O. o zwolnienie od kosztów sądowych w sprawie ze skargi na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] nr [...] w przedmiocie skierowania na badania lekarskie postanawia: I. przyznać skarżącemu prawo pomocy w zakresie częściowym i zwolnić go z wpisu od skargi, II. w pozostałej części oddalić wniosek.

Skarżący w złożonym na urzędowym formularzu "PPF" wniosku o przyznanie prawa pomocy domagał się zwolnienia od kosztów sądowych.

Objaśniając swoją sytuację rodzinną podał, że pozostaje we wspólnym gospodarstwie domowym ze swoją opiekunką.

Określając swój majątek uwidocznił, że w jego skład wchodzi dwupokojowe mieszkanie o powierzchni 43,90 m2 oraz 10 letni samochód osobowy Fiat Punto.

Stałe miesięczne dochody swego gospodarstwa domowego skarżący oszacował na kwotę 1881,74 zł netto otrzymywanej emerytury, która wynika także z przedstawionej kopii zaświadczenia ZUS.

Uzasadniając swoje starania skarżący zaakcentował, że łącznie stałych wydatków ma około 1335 zł. Składa się bowiem na to 500 zł za opiekę (oświadczenie opiekunki k. 51), 350 zł za mieszkanie, 100 zł za telefon, 55 zł za prąd, 50 zł za gaz, 30 zł za TV kablową oraz 320-350 zł za lekarstwa. Do tego dochodzą wydatki na żywość dla dwóch osób i pieska (oświadczenie opiekunki k. 51).

Z zalegających w aktach kopii dokumentów źródłowych wynika, że w związku ze swoimi schorzeniami skarżący korzysta z poradni diabetologicznej (k. 23). Na posiadanym rachunku bankowym skarżący ma przyznaną kwotą limitu 10 tyś. zł (k. 24). Trzy lata temu wskutek pożaru spaleniu uległo mieszkanie skarżącego wraz z wyposażeniem (kopia zaświadczenia PSP k. 29). Za prąd ostatnimi czasy płacił 49,95 (k. 55), za mieszkanie 274,50 zł (k. 57), 41,42 zł BOK, za TV 12,99 zł (k. 59), za telefon 114,91 zl (k. 67) za lekarstwa różnie od 20 zł do ponad 200 zł (k. 62-63, 66, 67, 68, 69, 70, 71, 72). Z przedstawionego symulowanego planu spłaty kredytu wynika, że w 2007 r. skarżący ubiegał się o przyznanie 2.200 zł kredytu w rozłożeniu na 12 rat, których wysokość miała oscylować pomiędzy 221,23 zł a 190,89 zł (k. 61)

Mając na uwadze powyższe zważyć należało co następuje:

Stosownie do art. 252 ppsa w związku z art. 246 §1 pkt. 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. nr 153, poz. 1270 ze zm.) zwanej dalej "ppsa" osoba fizyczna może domagać się przyznania prawa pomocy w zakresie częściowym o ile – poza samym wnioskiem (art. 243 ppsa) - złoży również oświadczenie którym wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny. Oświadczenie to zgodnie z wolą ustawodawcy ma być "dokładne", a owa "dokładność" stopniowana jest przeświadczeniem sądu, że strona okoliczności te wykazała, czyli przedstawiła je w sposób przekonywujący. Takie jest bowiem rozumienie wyrażenia "wykazać" oparte na regułach semantycznych języka polskiego, które oznacza 1. «udowodnić, przedstawić coś w sposób przekonywający; pokazać, unaocznić» (...) 2. «dać czemuś wyraz; przejawić, pokazać, uzewnętrznić» (...) 3. «ujawnić, stwierdzić coś» wykazać się — wykazywać się «udowodnić, że ma się kwalifikacje, umiejętności, uprawnienia do czegoś; okazać dokumenty coś stwierdzające; wylegitymować się». (por. Słownik języka polskiego PWN, opracowany autorsko przez Redakcję Słowników Języka Polskiego PWN wydany w latach 1978-1981 pod redakcją naukową prof. Mieczysława Szymczaka.).

Odnosząc te uwagi do realiów niniejszej sprawy należy stwierdzić, że oświadczenia skarżącego zasługują na wiarę tylko w takim zakresie w jakim znajdują potwierdzenie w przedłożonych kopiach dokumentów źródłowych. Za okoliczności wykazane uznać należało więc uznać wydatki związane z koniecznością opłacenia opieki oraz utrzymaniem mieszkania jednak do kwoty nie większej aniżeli 1200 i to przyjmując wersję dla skarżącego najkorzystniejszą zaliczając do tychże również wydatki za telefon i TV cyfrową a także przełamując sceptycyzm gdy chodzi o koszt zakupu lekarstw. Nie można bowiem tracić z pola widzenia, że choć skarżący był w stanie przestawić rachunek z apteki opiewający na 217 zł to jednak wydatek tego rzędu poniósł jednorazowo w marca ubiegłego roku. Późniejsze były o wiele skromniejsze oscylując w kwotach od 22 do 100 zł choć ich zsumowanie w październiku dało kwotę 180 zł.

Sprzeciwić należało się natomiast bezkrytycznemu przyjmowaniu za prawdziwe twierdzeń, skarżącego jakoby obciążała spłata kredytu. Okoliczności tej nie uzasadniała przedstawiona symulacja, której nie można utożsamiać ze stanowczym harmonogramem spłat ustalonym na podstawie umowy, czego skarżący nie wykazał. Nadto zgodnie z przedstawioną symulacją kredyt ten byłby spłacony już w kwietniu bieżącego roku. Trudno też było uznawać skarżącego za pogorzelca, skoro pożar jego mieszkania miał miejsce ponad trzy lata temu.

Uwzględniając to wszystko i korzystając, że zarówno sąd jak i referendarz nie są związany żądaniem strony zawartym we wniosku o przyznanie prawa pomocy. (tak. J.P. Tarno: Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz Warszawa 2004 Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis (wydanie I) należało skarżącemu przyznać prawo pomocy tyle, że nie poprzez zwolnienie go od kosztów sądowych w całości a jedynie z obowiązku uiszczenia wpisu od skargi. Takie rozstrzygnięcie uwzględnia bowiem aktualną sytuację rodzinną, majątkową i dochodową skarżącego zabezpieczając gwarantowane skarżącemu konstytucją prawo do sądu. Jednocześnie chroni wymiar sprawiedliwości przed ewentualną, zbędną roszczeniowością strony. Nie można bowiem tracić z pola widzenia, że źródło dochodów skarżącego ma charakter stały co obiektywnie skarżącemu pozwala poczynić pewne oszczędności jeśli zajdzie taka potrzeba i będzie nosił się z chęcią dalszego popierania sprawy. Sprzyjać takim oszczędnością powinno zaś między innymi ograniczenie przez skarżącego wydatków na telefon czy telewizję cyfrową, które trudno uznawać za niezbędne do egzystencji (tak. postan. NSA z 7 lutego 2005 r., I GZ 12/05). Wreszcie należący do skarżącego samochód osobowy marki Fiat Punto ciągle jeszcze jest takim składnikiem majątku który przedstawia określoną wartość sprzedażną względnie podkładową dla ewentualnej pożyczki. Rozporządzeń nim nie można zaś utożsamiać z powstaniem po stronie skarżącego uszczerbku w utrzymaniu koniecznym skarżącego. Co najwyżej wpływają na dotychczasowy komfort życia. Pojęcia te jednak nie są równoważne i nie należy ich utożsamiać.

Mając to wszystko na uwadze orzeczono jak w sentencji na podstawie art. 246 § 1 pkt. 2 ppsa w związku z art. 245 § 3 ppsa.