drukuj    zapisz    Powrót do listy

6143 Sprawy kandydatów na studia i studentów, Szkolnictwo wyższe, Rektor Uniwersytetu/Politechniki/Akademii, Uchylono decyzję I i II instancji, IV SA/Po 1001/12 - Wyrok WSA w Poznaniu z 2013-01-24, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

IV SA/Po 1001/12 - Wyrok WSA w Poznaniu

Data orzeczenia
2013-01-24 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2012-09-24
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu
Sędziowie
Anna Jarosz /sprawozdawca/
Maciej Busz
Tomasz Grossmann /przewodniczący/
Symbol z opisem
6143 Sprawy kandydatów na studia i studentów
Hasła tematyczne
Szkolnictwo wyższe
Skarżony organ
Rektor Uniwersytetu/Politechniki/Akademii
Treść wyniku
Uchylono decyzję I i II instancji
Powołane przepisy
Dz.U. 2005 nr 164 poz 1365 art. 173 ust. 1, art. 181 ust. 1
Ustawa z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym
Dz.U. 2000 nr 98 poz 1071 art. 6, art. 7,, art.8, art. 10, art.11, art. 15,, art.77 par. 1, art.80, art. 107 par. 3, art. 140
Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r.- Kodeks postępowania administracyjnego - tekst jednolity
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Tomasz Grossmann Sędziowie WSA Anna Jarosz /spr./ WSA Maciej Busz Protokolant st. sekr. sąd. Laura Szukała po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 24 stycznia 2013 r. sprawy ze skargi M. P. na decyzję Rektora Uniwersytetu im. A. M. w P. z dnia (...) r. nr (...) (decyzja (...)) w przedmiocie odmowy przyznania stypendium dla najlepszych studentów 1. uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Rektora Uniwersytetu im. A. M. w P. z dnia (...) r. nr (...) (decyzja (...)), 2. zasądza od Rektora Uniwersytetu im. A. M. w P. na rzecz skarżącej M. P. kwotę (...) (...) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Uzasadnienie

Wnioskiem z dnia (...) r. M. P. wystąpiła o przyznanie stypendium rektora dla najlepszych studentów w roku akademickim (...) z tytułu wysokiej średniej ocen – 5,0.

Decyzją z dnia (...) r. nr (...) Prorektor Uniwersytetu im. A. M. w P. (dalej Rektora) na podstawie art. 173 ust. 1 pkt 3, art. 174 ust. 1, 2 i 4, art. 175 ust. 2-3 i art. 181 ust. 1, 3 i 4 oraz art. 207 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. z 2005 r. Nr 164, poz. 1365 ze zm., dalej p.sz.w.) oraz § 3-4, § 8-10, § 11 ust. 103, 5-12, § 12 ust. 1-6, § 15 ust. 2 i 3 Regulaminu stypendium rektora dla najlepszych studentów (załącznik do Zarządzenia Rektora. nr (...) z dnia (...) r., dalej Regulamin), § 60 ust. 1-3 Statutu (Załącznik do uchwały Senatu nr (...) z dnia (...) r. ze zm.), § 60 ust. 1 – 3 Statutu (załącznik do uchwały Senatu nr (...) z dnia (...) r. ze zm.), § 1 Zarządzenia Rektora nr (...) z dnia (...) r. w sprawie zakresu obowiązków prorektorów w kadencji (...) oraz art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm., dalej K.p.a.) odmówił M. P. przyznania stypendium rektora dla najlepszych studentów w roku akademickim (...).

W uzasadnieniu decyzji wskazano, że zgodnie z art. 174 ust. 4 i art. 181 u.sz.w. oraz § 4 ust. 1 i 2 Regulaminu, stypendium rektora dla najlepszych studentów może otrzymać do 10% studentów studiów stacjonarnych lub niestacjonarnych kierunku studiów, którzy spełniają przynajmniej jeden z warunków:

1) uzyskali wysoką średnia ocen za poprzedni rok studiów,

2) wykazali aktywność naukową i posiadają z tego tytułu osiągnięcia wymienione w § 10 ust. 1 Regulaminu,

3) wykazali aktywność sportowa i uzyskali z tego tytułu osiągnięcia wymienione w § 10 ust. 3 Regulaminu,

4) wykazali aktywność artystyczną i posiadają z tego tytułu osiągnięcia wymienione w § 10 ust. 3 Regulaminu.

W toku postępowania kwalifikacyjnego przeprowadzonego z uwzględnieniem osiągnięć na ww. polach aktywności ustalono, że uzyskany przez wnioskującą wynik (500 pkt) nie pozwala zaliczyć studentki do grona osób uprawnionych do otrzymania stypendium.

We wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy strona podniosła, że zaskarżona decyzja nie mogła zostać wydana w dniu (...) r., ponieważ Zarządzeniem Rektora nr (...) z dnia (...) r. zmieniono w Regulaminie załącznik nr 1 tj. Zasady przeliczania osiągnięć studentów. Ponadto, jak wynika z pisma pełnomocnika Rektora ds. pomocy materialnej z dnia (...) r. Uczelniana Komisja Ekonomiczna dopiero w nocy z (...) na (...) r. zakończyła podstawowe prace nad elektronicznymi bazami wniosków i indywidualnych wyników kwalifikacyjnych wszystkich wnioskodawców, co uniemożliwiło wydanie zaskarżonej decyzji przed wskazaną w piśmie datą. Powyższe skutkuje nieważnością przedmiotowej decyzji. Dalej odwołująca wskazała, że organ dokonał błędnej wykładni przepisu art. 174 ust. 4 i art. 181 ust. 1 p.sz.w. oraz § 4 ust. 1 i 2 Regulaminu, polegającej na wyinterpretowaniu obowiązującej normy wyłącznie z powołanych przepisów, bez uwzględnienia treści pozostałych przepisów Regulaminu i w konsekwencji błędne przyjęcie przez organ I instancji, że przedmiotowe stypendium rektora może otrzymać do 10% studentów stacjonarnych lub niestacjonarnych kierunku studiów, którzy spełniają jeden z warunków tj. posiadają wysoką średnią ocen, wykazali aktywność naukową, sportową artystyczną i posiadają z tego tytułu osiągnięcia wymienione w § 10 ust. 1, 2 i 3 Regulaminu, a powyżej wskazane 10% studentów należy obliczyć w ten sposób, że w pierwszej kolejności należy stworzyć listę studentów, którzy uzyskali największą liczbę punktów sumarycznie na podstawie wszystkich warunków (tj. wysokiej średniej itd.), następnie wedle takiej listy stypendium przyznać 10% z największa liczbą punktów, a nie w ten sposób, że po stworzeniu czterech list studentów, którzy osiągnęli największą liczbę punktów wedle jednego kryterium (w przypadku odwołującej według wysokiej średniej ocen 5,0), przyznać stypendium 10% studentom danego kierunku proporcjonalnie podnosząc próg osiągnięć w danej dziedzinie, tak aby sumarycznie liczba studentów z czerech list nie przekroczyła 10% ogólnej liczby studentów danego kierunku. Ponadto zdaniem skarżącej organy naruszyły zasadę pogłębiania zaufania obywateli do organów państwa, w szczególności art. 9 K.p.a., bowiem przed złożeniem wniosku o przyznanie przedmiotowego stypendium pracownicy dziekanatu na wydziale WNPID wskazali, że o stypendium odwołująca może się ubiegać tylko i wyłącznie z tytułu osiągnięć na jednym kierunku studiów, oraz że stworzone będą odrębne listy dla studentów danego kierunku kwalifikującego do otrzymania stypendiów osobno ze względu na wysoką średnią, osiągnięcia sportowe, naukowe i artystyczne. Poinformowano także odwołującą, że stypendia będą dla każdej z list z odrębnej puli pieniędzy przeznaczonej na ten cel. W związku z czym należy składać wnioski o przyznanie przedmiotowego stypendium wyłącznie w oparciu o kryteria, w których studenci mają największe szanse jego otrzymania, gdyż w sytuacji złożenia wniosków na dwóch kierunkach zostaną one rozpatrzone odmownie. Według odwołującej udzielenie informacji tej treści potwierdzą studenci wydziału , którzy również zasięgali informacji na temat nowych zasad przyznawania stypendium tj. M. K. i A. W. Odwołująca podkreśliła także, że błędnie dokonano obliczenia punktacji przysługującej studentom z tytułu zgłaszanych przez nich osiągnięć naukowych, co skutkowało tym, że sporządzono ogólną listę zawierającą błędną kolejność studentów, którzy wnioskowali o stypendium. To z kolei spowodowało błędne ustalenie, którzy z wnioskujących studentów znaleźć powinni się w progu 10% studentów danego kierunku. Odwołująca wskazała, że z uwagi na otrzymanie błędnych informacji od pracowników dziekanatu dotyczących procesu kwalifikacyjnego związanego z przyznaniem przedmiotowego stypendium nie podała wszystkich osiągnięć, za które powinna otrzymać dodatkowe punkty tj. praktyka w F. Kancelaria Prawna w P., praktyka w Kancelarii Adwokackiej adw. M. S. w P., udział w ogólnopolskiej konferencji naukowej "Prawa człowieka wobec rozwoju biotechnologii" w dniu (...) r., udział w konferencji organizowanej przez WNPiD przy uczestnictwie J.P. w dniu (...) r. i B. K. w dniu (...) r.

Decyzją z dnia (...) r. nr(...);(...) Prorektor odmówił M.P. przyznania stypendium rektora dla najlepszych studentów w roku akademickim (...).

W uzasadnieniu organ wskazał, że w toku ponownego postępowania kwalifikacyjnego przeprowadzonego na podstawie wniesionej prośby o ponowne rozpatrzenie wniosku, po uwzględnieniu osiągnięć na polach naukowym, sportowym, artystycznym i wyniku uzyskania wysokiej średniej ocen, ustalono, że uzyskany przez studentkę wynik nie pozwala zaliczyć odwołującej do osób spełniających warunek określony w art. 174 ust. 4 p.sz.w. i w § 4 ust. 2 Regulaminu, tj. zaliczonych do 10% najlepszych studentów kierunku uprawnionych do otrzymania stypendium.

W skardze na powyższą decyzję studentka podniosła argumenty tożsame jak te w odwołaniu, a ponadto zarzuciła naruszenie prawa procesowego tj. art. 10 § 1 K.p.a. przez brak umożliwienia wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów oraz art. 78 § 1 K.p.a. przez nie przeprowadzenie dowodów z przesłuchania strony oraz świadków M.K., A. W., jak i nie przeprowadzenie dowodów z dokumentów tj. listu referencyjnego z dnia (...) r. z Kancelarii F. zaświadczenia Instytutu Nauk Pranych Akademii Nauk w Po. o udziale w Konferencji naukowej "Prawa człowieka wobec rozwoju biotechnologii", opinii z Kancelarii Adwokacko- Radcowskiej S.W.N.z dnia (...) r. o praktykancie, pomimo tego, że przedmiotem dowodu są okoliczności mające znaczenie dla sprawy, nie stwierdzone innymi dowodami, stanowiące o zasadności przyznania dodatkowej punktacji z tytułu uzyskania osiągnięć naukowych.

W odpowiedzi na skargę organ II instancji reprezentowany przez zawodowego pełnomocnika wniósł o jej oddalenie wskazując, że działając na podstawie przepisów o szkolnictwie wyższym, zarządzeniem nr (...) Rektora w P. z dnia (...) r. wprowadzono ustalony w porozumieniu z samorządem studentów "Regulamin stypendium rektora dla najlepszych studentów w P.". Dalej przywołując treść art. 181 ust. 1 u.sz.w. oraz § 4 ust..1 Regulaminu, a także treść art. 174 ust. 4 u.sz.w i § 3 Regulaminu wskazano, ze skarżąca we wniosku wykazała jedynie wysoką średnią ocen, jako przesłankę do otrzymania stypendium. Po przeliczeniu punktacji zgodnie z załącznikiem nr 1 do Regulaminu, skarżąca otrzymała 500 punktów i uplasowała się na (...) pozycji na liście rankingowej, co przy 259 studentach kierunku stosunki międzynarodowe i ustawowym 10% ograniczeniu, nie dawało podstaw faktycznych ani prawnych do przyznania skarżącej przedmiotowego stypendium, bowiem jedynie pierwszych 25 studentów z listy rankingowej kierunku stosunku międzynarodowe, mogło stypendium to otrzymać. Ponadto ustosunkowując się do złożonych przez skarżącą dokumentów wskazano, że odbywanie praktyki w kancelariach prawnych, w ramach których skarżąca sporządzała projekty pism procesowych, dokonywała analizy orzecznictwa sądów, sporządzała monity z zakresu prawa cywilnego, karnego i administracyjnego, nie można uznać za praktyki odbyte w ramach dziedziny studiowanego kierunku. Skarżąca studiuje jednocześnie na dwóch kierunkach studiów - stosunki międzynarodowe i prawo. Jako wybrany przez siebie kierunek skarżąca wskazała stosunki międzynarodowe. Tym samym organ nie mógł zaliczyć jako osiągnięć naukowych liczonych do punktacji stypendium odbytych praktyk w ramach innej dziedziny niż studiowany kierunek wskazany przez skarżącą we wniosku. W konsekwencji, po ponownym rozpatrzeniu sprawy, organ nie miał podstaw faktycznych i prawnych do zamiany naliczonej skarżącej punktacji, a w konsekwencji jej pozycji na liście rankingowej kierunku stosunku międzynarodowe.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. z 2002 r. nr 153 poz. 1269 ze zm.) sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej, przy czym kontrola ta jest sprawowana pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. W postępowaniu sądowo-administracyjnym obowiązuje zasada oficjalności, mająca swoje umocowanie w przepisach art. 134 Ustawy z dnia 30.08.2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2002 r. nr 153, poz. 1270 ze zm.) dalej P.p.s.a. i zgodnie z tą zasadą Sąd Administracyjny nie jest związany zarzutami i wnioskami skargi.

W niniejszej sprawie decyzje organów obu instancji zostały wydane z naruszeniem przepisów postępowania, które mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy.

Podstawę prawną rozstrzygnięcia stanowiły przepisy ustawy o szkolnictwie wyższym oraz przepisy Regulaminu stypendium rektora dla najlepszych studentów w P.

Określone art. 173 ust. 1 pkt 2 p.sz.w. stypendium rektora dla najlepszych studentów, jest jedną z ustawowych form pomocy materialnej ze środków przeznaczonych na ten cel w budżecie państwa. W świetle art. 70 ust. 1 i 4 Konstytucji RP świadczenia z tytułu pomocy materialnej studentom stanowią środek służący spełnieniu zasady powszechnego i równego dostępu do wykształcenia. W myśl art. 181 ust. 1 powyższej ustawy stypendium rektora dla najlepszych studentów może otrzymywać student, który uzyskał za rok studiów wysoką średnią ocen lub posiada osiągnięcia naukowe, artystyczne lub wysokie wyniki sportowe we współzawodnictwie międzynarodowym lub krajowym. Z kolei art. 173 ust. 1 stanowi, że student może ubiegać się o pomoc materialną ze środków przeznaczonych na ten cel w budżecie państwa w formie: a) stypendium socjalnego, b) stypendium specjalnego dla osób niepełnosprawnych, c) stypendium rektora dla najlepszych studentów; d) stypendium ministra za osiągnięcia w nauce, e) stypendium ministra za wybitne osiągnięcia sportowe, f) zapomogi. Posłużenie się przez ustawodawcę w wymienianych przepisach sformułowaniem "może" oznacza, że świadczenie ma charakter uznaniowy (może lecz nie musi być przyznane), ale rektor i komisje stypendialne nie mogą działać w sposób dowolny lecz w granicach prawa.

Przechodząca do merytorycznej oceny zaskarżonej decyzji stwierdzić należy, że organy oby instancji nie wskazały w swoich decyzjach motywów jakie legły u podstaw podjęcia decyzji o nie przyznaniu skarżącej wnioskowanego stypendium. W pierwszej kolejności zasadnym okazał się podniesiony w skardze zarzut nienależytego jej uzasadnienia. Zgodnie z art. 107 § 3 K.p.a. uzasadnienie faktyczne decyzji powinno w szczególności zawierać wskazanie faktów, które organ uznał za udowodnione, dowodów, na których się oparł, oraz przyczyn, z powodu których innym dowodom odmówił wiarygodności i mocy dowodowej, zaś uzasadnienie prawne – wyjaśnienie podstawy prawnej decyzji, z przytoczeniem przepisów prawa. Nie ulega przy tym wątpliwości, że uzasadnienie decyzji organu odwoławczego winno obejmować ponadto ustosunkowanie się – z zachowaniem wskazanych wyżej wymogów (art. 107 § 3 w zw. z art. 140 K.p.a.) – do wszystkich podniesionych w odwołaniu zarzutów, co podkreśla się w utrwalonym orzecznictwie sądów administracyjnych (wyrok NSA z 24.05.1994 r., SA/Lu 1323/94, LEX nr 26918; wyrok NSA z 04.11.1998 r., I SA/Lu 1056/97, CBOSA; wyrok NSA z 20.12.1999 r., IV SA 274/97, LEX nr 48234; wyrok WSA w Krakowie z 12.12.2006 r., III SA/Kr 1185/05, CBOSA; wyrok WSA w Opolu z 30.06.2008 r., II SA/Op 137/08, CBOSA). Powyższy wymóg odnosi się odpowiednio do uzasadnienia decyzji wydanej na skutek wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy (art. 127 § 3 in fine k.p.a.). Istotne braki uzasadnienia, w tym brak prawidłowego odniesienia się przez organ do zarzutów zawartych w odwołaniu, są kwalifikowane w orzecznictwie sądowoadministracyjnym jako naruszenie prawa procesowego w stopniu mogącym mieć wpływ na wynik sprawy (por.: wyrok NSA z 10.04.1998 r., III SA 1436/96, LEX nr 36196; wyrok NSA z 22.04.1998 r., I SA/Lu 21/98; CBOSA; wyrok NSA z 28.10.1998 r., I SA/Gd 1651/96, CBOSA; wyrok WSA w Poznaniu z 10.12.2008 r., II SA/Po 382/08, CBOSA; wyrok WSA we Wrocławiu z 04.06.2009 r., II SA/Wr 154/09, CBOSA). Należy przy tym uznać – w ślad za stanowiskiem wyrażonym w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 07 kwietnia 2011 r. (II OSK 367/10, CBOSA) – że odniesienie się merytoryczne organu odwoławczego do sprawy może przybrać, jeśli idzie o uzasadnienie rozstrzygnięcia, różne postacie. Organ odwoławczy może szeroko omówić sprawę, może jednak tylko zwięźle się do niej odnieść. Każdy sposób będzie mógł być uznany za zgodny z prawem, o ile tylko będzie z niego wynikało, że organ odwoławczy sprawę rozważył i ocenił decyzję organu I instancji. Innymi słowy, bez względu na sposób odniesienia się do sprawy, musi z decyzji organu odwoławczego wynikać, że zbadał czy wskazane przez pierwszą instancję rozstrzygnięcie znajduje oparcie w materiale dowodowym sprawy.

Tymczasem z uzasadnienia decyzji zaskarżonej w niniejszej sprawie powyższe żadną miarą nie wynika. Decyzja ta – wydana na skutek wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy – nie tylko bowiem, że nie zawiera ustosunkowania się do zarzutów tego wniosku, ale sprowadza się do dosłownego powtórzenia treści uzasadnienia decyzji "pierwszoinstancyjnej". Stanowi to nie tylko naruszenie zasady ogólnej przekonywania (art. 11 K.p.a.) i budzenia zaufania uczestników postępowania do władzy publicznej (art. 8 K.p.a.), lecz ponadto wskazuje, że mogło dojść w tym przypadku również do uchybienia ogólnej zasadzie dwuinstancyjności postępowania (art. 15 K.p.a.). Zamiast bowiem przedstawienia w uzasadnieniu decyzji wyników powtórnego – wymaganego na gruncie przywołanej zasady – merytorycznego rozpatrzenia sprawy w jej całokształcie (art. 15 K.p.a.), organ ograniczył się do powielenia swego wcześniejszego stanowiska, co w świetle zasad doświadczenia życiowego uprawnionym czyni wniosek, iż organ w ogóle odstąpił od rzetelnego, powtórnego rozpoznania sprawy. W rezultacie uzasadnienie obu decyzji sprowadza się do nader lapidarnego i ogólnego stwierdzenia, że w toku postępowania kwalifikacyjnego przeprowadzonego z uwzględnieniem osiągnięć na polach aktywności wymienionych w art. 181 ust. 1 p.sz.w. oraz § 4 ust. 1 i 2 Regulaminu ustalono, że uzyskany przez skarżącą wynik (500 pkt) nie pozwala zaliczyć jej do grona osób uprawnionych do otrzymania stypendium. Tego rodzaju uzasadnienie wskazuje na niedbałość organu w rozpatrzeniu sprawy, nie pozwala na rozpoznanie motywów, którymi kierowano się przy jej załatwieniu, i powoduje, że w zasadzie, poprzez brak rzeczowej argumentacji, obie decyzje w istocie wymykają się spod kontroli Sądu. Skoro organ nie ustosunkował się w zaskarżonej decyzji do argumentów przedstawionych we wniosku o ponowne rozpoznanie sprawy, ani nie uzasadnił w pełni swojego rozstrzygnięcia, to zaskarżoną decyzję uznać trzeba za dowolną i wydaną z przekroczeniem granic swobodnego uznania.

W przedmiotowej sprawie, brak jest wyjaśnienia podstawy prawnej zastosowanych przez organ przepisów i w związku z tym na tym tle powstał spór dotyczący interpretacji przepisów art. 181 ust. 1 p.sz.w. oraz § 4 ust. 1 i 2 Regulaminu. W ocenie Sądu, przepis art. 181 p.sz.w. jest jednoznaczny w swej treści i nie budzi wątpliwości w świetle reguł wykładni językowej. Wynika z niego, że stypendium rektora dla najlepszych studentów może być przyznane studentowi, który spełnia jedną lub więcej przesłanek warunkujących jego otrzymanie, a wymienionych w tym przepisie. Użyta w analizowanym przepisie alternatywa łączna w postaci spójnika "lub" odnosi się bowiem do kryteriów, jakie musi spełnić student, żeby otrzymać stypendium rektora dla najlepszych studentów, a nie do różnicowania kategorii tego stypendium. Tak więc, o to stypendium może ubiegać się skutecznie zarówno student, który spełnia tylko jedną przesłankę warunkującą jego przyznanie (np. uzyskał wysokie wyniki sportowe we współzawodnictwie krajowym), jak i student, który wypełnił kilka lub wszystkie z wymienionych w tym przepisie wymagań. Zatem uznać należy, że stypendium rektora dla najlepszych studentów jest jedno, natomiast jego przyznanie jest uwarunkowane spełnieniem różnych przesłanek, które mogą być spełnione łącznie, ale nie muszą. Takie samo znaczenie należy przypisać § 4 ust. 1 i 2 pkt 1 Regulaminu, ponieważ w istocie jego treść jest powtórzeniem regulacji zawartej w art. 181 ust. 1 p.sz.w. (stypendium Rektora dla najlepszych studentów może otrzymywać student, który uzyskał za rok studiów wysoką średnią ocen, wykazuje aktywność naukową, sportową, artystyczną i posiada z tego tytułu osiągnięcia wymienione w § 10 ust. 1, 2 i 3 Regulaminu) (wyrok NSA z 16.01.2013 r. I OSK 2528/12, dostępne na stronie internetowej cbois.nsa.gov.pl).

Drugą sporną kwestią podniesioną zarówno we wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy jak i w samej skardze jest pominięcie przez organ dokumentów złożonych przez skarżącą na potwierdzenie aktywności naukowej podejmowanej w roku akademickim (...) (staże zawodowe i udział w konferencjach naukowych) Ustosunkowanie się do powyższych dokumentów dopiero (i to nie wszystkich – brak ustosunkowania się do udziału skarżącej w ogólnopolskiej konferencji naukowej "Prawa człowieka wobec rozwoju biotechnologii", która miała miejsce (...) r. ) na etapie odpowiedzi na skargę nie czyni zadość wymaganiom zawartym w art. 107 § 3 K.p.a. oraz narusza art. 80 K.p.a.

Organy, w zaskarżonej decyzji nie ustosunkowały się również do przedłożonego przez skarżącą pisma z dnia (...) r. sporządzonego przez pełnomocnika Rektora ds. pomocy materialnej, z którego wynika, że działająca jako organ pomocniczy Rektora Uczelniana Komisja Ekonomiczna w nocy z dnia (...) na (...) r. zakończyła podstawowe prace nad elektronicznymi bazami wniosków i indywidualnych wyników kwalifikacyjnych wszystkich wnioskodawców. Na tej podstawie przygotowano wydziałowe listy stypendystów, które zostały podpisane przez Rektora i przekazane Wydziałom, gdzie nastąpiła ich weryfikacja w oparciu o dane zawarte w systemie USOS. Ten tryb okazał się być uzasadnionym, bowiem dopiero na tym etapie można było stwierdzić istnienie ustawowych uprawnień do otrzymania świadczeń (...). Z powyższego pisma wynika, że proces kwalifikacji wniosków zakończył się dopiero z (...) na (...) r., a zatem jak to możliwe, że decyzja w przedmiocie przyznania stypendium dla skarżącej w roku akademickim (...) zapadła już (...) r., tj. przed zakończeniem procesu kwalifikacyjnego. Nie wyjaśnienie tej kwestii przez organ stanowi istotne naruszenie prawa, bowiem w sytuacji gdyby okazało się, że w istocie sytuacja taka miała miejsce to wówczas mielibyśmy do czynienia z rażącym naruszeniem prawa dającym podstawę do stwierdzenia nieważności zaskarżonej decyzji na podstawie art. 156 § 1 pkt 2 K.p.a.

Na uwagę zasługuje również zarzut skarżącej, który także nie został wyjaśniony na etapie postępowania administracyjnego, a dotyczący wyliczenia punktacji przysługującej studentom z tytułu zgłaszanych przez nich osiągnięć naukowych. Wskazać w tym miejscu należy, że w dniu wydania zaskarżonej decyzji tj. w dniu (...) r. obowiązywał Regulamin, w którym zmieniono - zarządzeniem Rektora nr (...) z dnia (...) r. - załącznik nr 1 do Regulaminu dotyczący przeliczania osiągnięć naukowych. Zarządzenie zmieniające z dnia (...) r. weszło w życie z dniem podjęcia, co wynika z § 2 tego zarządzenia. Zatem należało zastosować nowy obowiązujący w dacie wydania zaskarżonej decyzji załącznik dotyczący przeliczania osiągnięć naukowych, bowiem podstawę prawną decyzji stwierdzającej o obowiązkach lub uprawnieniach podmiotu stanowić mogą tylko przepisy prawne powszechnie obowiązujące w dniu jej wydania (art. 6 K.p.a. w związku z art. 107 § 1 K.p.a.). Jednak skarżąca podnosi, że w sposób wadliwy przeliczano punkty osiągnięć studentów, bowiem "Zasady przeliczania osiągnięć studentów" opublikowane w dniu (...) r. na stronie internetowej www. WNPiD były sprzeczne z ww. Zarządzeniem. Różnice według skarżącej dotyczyły m. in. przyznawania punktów za udział bierny w konferencji międzynarodowej i uczelnianej. Kwestii tej organ również w żadnej mierze nie wyjaśnił, co także mogło mieć istotny wpływ na wynik niniejszej sprawy Jak słusznie zauważyła skarżąca w ten sposób mogło dojść do wadliwego wyliczenia punktacji dotyczącej osiągnięć studentów w poszczególnych kategoriach, co z kolei mogło skutkować wadliwym sporządzeniem listy rankingowej studentów uprawnionych do stypendium.

Również za słuszny uznać należy zarzut skarżącej, dotyczący nie zawiadomienia jej przed wydaniem zaskarżonej decyzji o uprawnieniach wynikających z art. 10 K.p.a. Zdaniem skarżącej umożliwienie skorzystania z tego uprawnienia mogło doprowadzić do zaliczenia punktów z tytułu osiągnięć na polu naukowym, w tym z tytułu udziału w konferencjach naukowych i w stażach zawodowych. Natomiast uchybienie organu w tym zakresie zniweczyło możliwość skarżącej wypowiedzenia się co zebranego w niniejszej sprawie materiału dowodowego i wyjaśnienia istotnych dla niej kwestii związanych z przyznaniem punktów z tytułu przedstawionych przez skarżącą osiągnięć. Wprawdzie zapewnienie czynnego udziału strony w postępowaniu wynikające z przepisu art. 10 K.p.a. nie jest obowiązkiem bezwzględnym i z tego względu, zarówno organ prowadzący postępowanie na drodze administracyjnej, jak i sąd administracyjny dokonując weryfikacji decyzji obowiązany jest do dokonania oceny, czy naruszenie to mogło mieć wpływ na wynik sprawy w zakresie ustalenia stanu faktycznego sprawy. Zarzut naruszenia art. 10 K.p.a. może odnieść skutek tylko wówczas, gdy stawiająca go strona wykaże, że zarzucane uchybienie uniemożliwiło jej dokonanie konkretnych czynności procesowych (wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 6 11.2007 r. I OSK 1512/06, opubl. LEX nr 417767, z dnia 16.10.2007 r. I OSK 1192/06, opubl. LEX nr 427561 oraz z dnia 18.05.2006 r. II OSK 831/05, opubl. ONSAiWSA 2000 nr 6, poz. 157). Analogiczny pogląd zaprezentowano w uchwale siedmiu sędziów NSA z dnia 25 kwietnia 2005 r. FPS 6/04(ONSAiWSA 2005, nr 4, poz. 66), wydanej na tle odpowiadającego treści art. 10 § 1 kpa przepisu art. 200 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U.. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.), stwierdzając, że naruszenie tego przepisu jest naruszeniem przepisów postępowania, które może doprowadzić do uchylenia zaskarżonej decyzji. W uzasadnieniu tej uchwały podkreślono, że badanie w tym zakresie jest dokonywane przez sąd w każdej indywidualnej sprawie na podstawie art. 134 ppsa. Wskazano również, że prawo strony do wypowiedzenia się "w sprawie zebranego materiału" oznacza także prawo do stwierdzenia, że materiał ten nie został zebrany w koniecznym zakresie i w sytuacji gdy zarzut naruszenia art. 200 § 1 podnosi strona, w jej interesie leży wykazanie wpływu tego uchybienia na wynik sprawy. Jeżeli natomiast przed sądem skarżący nie przedstawi istotnych argumentów dotyczących zebranego w sprawie materiału dowodowego, to znaczy, że naruszenie art. 200 § 1 nie mogło mieć wpływu na wynik sprawy.

Końcowo wskazać należy, że na obecnym etapie postępowania i w okolicznościach niniejszej sprawy, zwłaszcza wobec istotnych braków uzasadnienia zaskarżonej decyzji, przeprowadzenie uzupełniającego dowodu z pisma z dnia 5 marca 2012 r. byłoby niecelowe. Dlatego Sąd, mając na uwadze treść art. 106 § 3 P.p.s.a. nie uwzględnił wniosku dowodowego skarżącej.

Niewystarczające ustalenie okoliczności faktycznych sprawy, nie odniesienie do zarzutów skarżącej i dokumentów znajdujących się w aktach sprawy stanowi naruszenie art. 7, 8, 77 § 1, 107 § 3 K.p.a. , co mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy.

Ponownie rozpoznając sprawę organ administracji na podstawie rozważań poczynionych przez Sąd i na podstawie całościowej oceny materiału dowodowego podejmie właściwe rozstrzygnięcie zgodnie z wymogami art. 7, 77§ 1 i 107 § 3 kpa.

Mając na uwadze powyższe Sąd, na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a i c P.p.s.a. orzekł jak w punkcie I sentencji wyroku.. O kosztach orzeczono na podstawie art. 200 P.p.s.a. w punkcie II sentencji wyroku.



Powered by SoftProdukt