Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Sędzia NSA Stanisław Bogucki po rozpoznaniu w dniu 29 sierpnia 2008 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Finansowej zażalenia M. G. od postanowienia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu z dnia 11 czerwca 2008 r., sygn. akt I SA/Op 164/08 odmawiającego wstrzymania wykonania zaskarżonej decyzji wydanego w sprawie ze skargi M. G. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w O. z dnia 18 marca 2008 r., nr [...] w przedmiocie ustalenia zryczałtowanego podatku dochodowego od dochodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach przychodów za 2003 r. postanawia: 1) uchylić zaskarżone postanowienie, 2) wstrzymać w całości wykonanie decyzji Dyrektora Izby Skarbowej w O. z dnia 18 marca 2008 r. o nr [...].

Postanowieniem z dnia 11 czerwca 2008 r. o sygn. akt I SA/Op 164/08 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu odmówił wstrzymania wykonania decyzji w sprawie ze skargi M. G. (dalej: podatnik) na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w O. z dnia 18 marca 2008 r. o nr [...] w przedmiocie ustalenia zryczałtowanego podatku dochodowego od dochodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach przychodów za 2003 r.

Uzasadniając postanowienie WSA w Opolu wskazał, że wnioskiem zawartym w skardze na decyzję Dyrektora IS z dnia 18 marca 2008 r. podatnik (reprezentowany przez pełnomocnika - adwokata) zwrócił się o wstrzymanie wykonania tejże decyzji przez Dyrektora IS, a w przypadku nieuwzględnienia w.w. wniosku przez Dyrektora IS - o wstrzymanie wykonania w.w. decyzji przez WSA w Opolu. Uzasadniając wniosek podatnik wskazał, że ze względu na wysokość podatku ustalonego w decyzji wymiarowej, wykonanie tejże decyzji spowoduje nieodwracalne skutki w postaci upadłości działalności gospodarczej prowadzonej przez podatnika i jego małżonkę.

Odmawiając wstrzymania wykonania decyzji Sąd I instancji powołał art. 61 § 1, 2 i 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz.1270 ze zm. (dalej: P.p.s.a). Wskazano również, że "niebezpieczeństwo trudnych do odwrócenia skutków" nie może być sprowadzone do każdej sytuacji, w której dochodzi do zapłaty podatku, a sama zapłata podatku nie powoduje w.w. skutków. Zwrócono uwagę, że fakt upadłości podmiotu gospodarczego małżonków nie został w żaden sposób uwiarygodniony, a akta administracyjne, ani sądowe nie zawierają okoliczności faktycznych pozwalających na takie wnioskowanie. Sąd dodał, że uprawdopodobnienie okoliczności faktycznych będących podstawą wniosku ciąży na podatniku.

Zażalenie do Naczelnego Sądu Administracyjnego od powyższego postanowienia WSA w Opolu wniósł podatnik (reprezentowany przez pełnomocnika - adwokata), wnosząc o uznanie wniosku w przedmiocie wstrzymania wykonania zaskarżonej decyzji za zasadny i jego uwzględnienie po uzupełnieniu dowodowym, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

Uzasadniając wskazano, że przedłożone dowody i dokumenty wskazują, że wykonanie zaskarżonej decyzji Dyrektora IS w O. wyczerpie ustawowe przesłanki w zakresie podstawy wstrzymania wykonania decyzji. W załączeniu przesłano kserokopie dokumentów dotyczących również żony podatnika ze względu na wspólność majątkową małżeńską małżonków G., tj.: (1) zaświadczenie o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej z dnia 26 czerwca 2007 roku, (2) umowę na udzielanie świadczeń medycznych z dnia 28 grudnia 2006 r. zawartą pomiędzy żoną podatnika a Szpitalem Wojewódzkim w O. na okres od dnia 1 stycznia 2007 r. do dnia 31 grudnia 2008 r., w której ustalono wynagrodzenie miesięczne podatniczki tytułem wykonanych świadczeń w kwocie 5.000 zł brutto, (3) pismo II Urzędu Skarbowego co do stanu zaległości podatkowych na dzień 4 czerwca 2008 r., według którego kwota zaległości podatkowych żony podatnika wraz z odsetkami wynosi 425.550,47 zł, natomiast kwota zaległości podatkowych podatnika wraz z odsetkami wynosi 423.499,77 zł (4) trzy dowody wpłat ratalnych tytułem podatku od nieruchomości z dnia 12 czerwca 2008 r. w wysokości: 325,40 zł, 670,60 zł i 136,80 zł (5) pismo firmy R. D. P. sp. z o.o. w zakresie rozłożenia na raty zaległości w wysokości 19.899,81 zł wraz z czterema wyciągami z Banku Millennium, w których wyszczególniono trzy wpłaty na rzecz w.w. firmy w wysokości 1.500 zł i jedną wpłatę na kwotę 3.000 zł (6) pismo PZ C. S.A. w L. w zakresie zadłużenia wobec tego podmiotu w wysokości 2.882,60 zł wraz z czterema wyciągami z Banku Millennium, w których wyszczególniono wpłaty na rzecz tejże Spółki w wysokości dwa razy po 500 zł oraz 882,60 zł i 1000 zł (7) trzy pisma Komornika Sądowego w O. z dnia 9 lutego 2008 r. w przedmiocie zajęcia wierzytelności żony podatnika należnych jej od II Urzędu Skarbowego w O. jako dłużnika wierzytelności z tytułu zwrotu nadpłaty podatku dochodowego, podatku VAT oraz wszelkich innych umów i należności oraz pismo tegoż Komornika z dnia 9 lutego 2008 r. w przedmiocie zajęcia wierzytelności podatniczki należnych jej od EMC I.M. S.A. w W. jako dłużnika wierzytelności z tytułu wykonywanych prac, świadczonych usług, umów zlecenia oraz wszelkich innych umów i należności - z powodu zobowiązań podatniczki wobec różnych osób i podmiotów, (8) decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. z dnia 10 czerwca 2008 r. określającą wysokość zaległości żony podatnika z tytułu: (a) składek na rzecz Funduszu Ubezpieczeń Społecznych za: wrzesień 2004 oraz okresy od listopada 2004 r. do kwietnia 2007 r., od czerwca do lipca 2007 r. oraz od października 2007 r. do kwietnia 2008 r. w wysokości 48.632,21 zł wraz z odsetkami za zwłokę w wysokości 12.582 zł i kosztami upomnień w kwocie 96,80 zł (b) składek na rzecz ubezpieczenia zdrowotnego za luty 2004 r. oraz okresy: od września do listopada 2004 r., od stycznia 2005 r. do kwietnia 2007 r., od czerwca do lipca 2007 r. i od września 2007 r. do kwietnia 2008 r. w wysokości 11.859,73 zł wraz z odsetkami za zwłokę w kwocie 2.880 zł, (c) składek na rzecz Funduszu Pracy za okresy: od lutego 2005 r. do kwietnia 2007 r., od czerwca do lipca 2007 r., od października 2007 r. do kwietnia 2008 r. w wysokości 3.129,38 zł wraz z odsetkami za zwłokę w kwocie 738 zł, (9) wezwanie do zapłaty z dnia 9 czerwca 2008 r. Przedsiębiorstwa Produkcyjno - Handlowo - Usługowego B.- P. w G. na kwotę 414,09 zł wraz z wyciągiem z Banku Millennium, w którym wyszczególniono wpłatę w.w. kwoty na rzecz w.w. Przedsiębiorstwa, (10) umowę o pracę podatnika z dnia 17 lipca 2007 r. zawartą na czas określony od 18 lipca 2007 r. do 18 lipca 2017 r., w której określono wysokość wynagrodzenia za pracę w kwocie 936 zł brutto wraz z aneksem do tejże umowy z dnia 1 stycznia 2008 r. określającym wynagrodzenie za pracę w wysokości 1.126 zł, (11) dwa wyciągi bankowe z dnia 22 czerwca 2008 r. z Banku Millennium, w którym wyszczególniono wpłaty na rzecz S. sp. z o.o. w S. tytułem spłaty zadłużenia w wysokości 465 zł i 456 zł.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zażalenie zasługuje na uwzględnienie. W myśl art. 61 § 3 P.p.s.a., po przekazaniu sądowi skargi, sąd może na wniosek skarżącego wydać postanowienie o wstrzymaniu wykonania w całości lub w części aktu lub czynności, jeżeli zachodzi niebezpieczeństwo wyrządzenia znacznej szkody lub spowodowania trudnych do odwrócenia skutków, chyba że ustawa szczególna wyłącza wstrzymanie ich wykonania. Odmowa wstrzymania wykonania aktu lub czynności przez organ nie pozbawia skarżącego możliwości złożenia wniosku do sądu.

Przechodząc do rozpoznania wniosku podatnika zacząć trzeba od uwagi, że z w.w. art. 61 § 3 P.p.s.a. wynika, iż wnioskodawca powinien uprawdopodobnić istnienie przesłanek w nim określonych. Użyte więc w tym przepisie pojęcia nieostre, tj. niebezpieczeństwo wyrządzenia znacznej szkody lub spowodowania trudnych do odwrócenia skutków wymagają skonkretyzowania w postaci argumentacji strony skarżącej, względnie gdy okaże się to konieczne, zobrazowania opisanej we wniosku sytuacji za pomocą odpowiednich dokumentów.

Należy uznać, że podatnik uprawdopodobnił zaistnienie przesłanki uzasadniającej wstrzymanie wykonania decyzji, wskazując w szczególności, że egzekucja spornego zobowiązania podatkowego przyczyni się do upadłości prowadzonej działalności gospodarczej. Przesłanka warunkująca wstrzymanie wykonania decyzji została wprawdzie wyrażona w pierwotnym wniosku w sposób ogólnikowy, jednakże znalazła swoje konkretyzujące dopełnienie w zażaleniu strony, a w szczególności w przedłożonych przez nią dokumentach. O ryzyku wystąpienia na gruncie niniejszej sprawy w.w. szkodliwych konsekwencji świadczy nie tylko wynikające z zaskarżonej decyzji zobowiązanie podatkowe w wysokości niemal 250.000 zł, której wyegzekwowanie mogłoby spowodować utratę płynności finansowej i związaną z tym upadłość firmy małżonków, ale również zaległości w spłacie należności wobec innych podmiotów publicznoprawnych oraz przeprowadzone zajęcia wierzytelności przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Opolu na rzecz podmiotów prywatnych. W orzecznictwie NSA podkreślano, że ryzyko spowodowania postępowaniem egzekucyjnym likwidacji działalności gospodarczej, może skutkować orzeczeniem o wstrzymaniu wykonania zaskarżonego aktu (por. post. NSA z dnia 15 grudnia 2005 r., sygn. akt I FZ 633/05, nie publ;). Są to bowiem bez wątpienia skutki trudne do odwrócenia i wysoce dotkliwe.

Na marginesie należy wskazać, że profesjonalny pełnomocnik reprezentujący podatnika winien wiedzieć, że wynikający z art. 61 § 3 P.p.s.a. obowiązek uprawdopodobnienia zaistnienia przesłanek warunkujących wstrzymanie wykonania decyzji obciąża stronę i przedstawić dołączone do zażalenia dokumenty nie czekając na oddalenie wniosku przez WSA w Opolu z powodu braku uprawdopodobnienia zaistnienia w.w. przesłanek.

Kierując się wyżej wymienionymi względami Naczelny Sąd Administracyjny orzekł jak w sentencji, działając na podstawie art. 188 w związku z art. 197 § 1 i 2 P.p.s.a.