Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie w składzie następującym: Przewodniczący WSA Krystyna Józefczyk Sędziowie WSA Magdalena Józefczyk /spr./ WSA Maciej Kobak Protokolant specjalista Anna Mazurek - Ferenc po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 23 listopada 2016 r. sprawy ze skargi G. R. na decyzję Wojewody [...] z dnia [...] lutego 2016 r. nr [...] w przedmiocie udostępnienia nieruchomości -skargę oddala-

P. S.A. z/s w [.] Oddział w [.] - Rejon Energetycy [.] (określanej dalej jako "Spółka") zwróciła się do Starosty Powiatu [.] o udzielenie zgody na dokonanie przebudowy (remontu) istniejącej linii energetycznej napowietrznej SN-15kV relacji [.] a [.] na odcinku od stanowiska słupowego 18 do stanowiska słupowego 171 w Przedborzu, na działce nr ewid. [.] w [.], stanowiącej współwłasność GR, a to wobec odmowy udostępnienia przez niego nieruchomości w trybie umownym.

Decyzją z dnia [.] sierpnia 2014 r. nr [.], Starosta, działając na podstawie art. 124b ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jedn. Dz. U. z 2014 r. poz. 518 z późn. zm.), zobowiązał GR, jako współwłaściciela działki nr ewid. 228 w [.], do udostępnienia Spółce na okres 1 miesiąca od dnia ostateczności decyzji pasa gruntu tej nieruchomości o szerokości 3 m, wzdłuż osi istniejącej linii energetycznej napowietrznej, w celu wykonania remontu tego ciągu, polegającego na wymianie uszkodzonych pięciu stanowisk słupowych oraz wymianie istniejących przewodów.

Jak ustalono, działka nr 228 stanowi współwłasność BW i GR. Przebiega przez nią ww. linia energetyczna, wybudowana w 1965 r. BW zawarła ze Spółką umowę o udostępnienie nieruchomości, natomiast GR odmówił takiej zgody. Mając na uwadze charakter zamierzonej inwestycji uznano za konieczne wydanie decyzji zobowiązującej GR do udostępnienia nieruchomości w celu wykonania prac remontowych linii.

W odwołaniu GR podniósł, że nie jest zadowolony z podjętego rozstrzygnięcia i wskazał, że nie może odnieść się merytorycznie do ustaleń zawartych w decyzji, ponieważ Starosta nie przesłał mu całości dokumentacji dotyczącej wniosku Spółki.

Decyzją z dnia [.] stycznia 2015 r. nr [.], Wojewoda [...] utrzymał zaskarżoną decyzję w mocy, podzielając w całości ustalenia faktyczne i ich ocenę prawną dokonaną przez organ pierwszej instancji. Wykazano konieczność udostępnienia nieruchomości w celu dokonania remontu linii energetycznej, a odwołujący się nie wyraził zgody na wykonanie tych robót.

Na skutek skargi GR wyrokiem z dnia 20 października 2015 r. sygn. II SA/Rz 4511/15, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie uchylił ww. decyzję Wojewody [.] uznając, że wydano ją z naruszeniem przepisów postępowania mającym istotny wpływ na wynik sprawy. Z akt sprawy wynikało, że skarżący był w toku postępowania administracyjnego reprezentowany przez pełnomocnika, któremu doręczono decyzję pierwszej instancji. Odwołania wnieśli tak GR, jak i jego pełnomocnik – JR, które nadano w jednym liście poleconym. Postanowieniem z dnia [.] stycznia 2015 r. Wojewoda uznał za niedopuszczalne odwołanie JR, a decyzją z dnia [.] stycznia 2015 r. – po rozpatrzeniu odwołań GR i JR, utrzymał decyzję pierwszej instancji w mocy. Tak więc, pomimo wcześniejszego stwierdzenia niedopuszczalności odwołania JR następnie je rozpatrzono.

Ponownie rozpoznając sprawę w trybie odwoławczym, po rozpatrzeniu odwołania GR, decyzją z dnia [.] lutego 2016 r. nr N[.], Wojewoda [.] utrzymał zaskarżoną decyzje w mocy, przedstawiając stanowisko jak w decyzji z dnia 15 stycznia 2015 r. W podstawie prawnej powołano art. 127 i art. 138 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2016 r., poz. 23) zwana dalej w skrócie k.p.a. oraz art. 9a ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2015 r., poz. 1774 ze zm.) zwana dalej w skrócie u.g.n.

W skardze GR, domagając się uchylenia wydanych w sprawie decyzji i orzeczenia o kosztach postępowania, zarzucił naruszenie:

1) art. 10 § 1 i art. 61 § 4 K.p.a. poprzez niezapewnienie czynnego udziału w postępowaniu, a przed wydaniem decyzji nieumożliwienie wypowiedzenia się co do zebranych dowodów, jak też poprzez niezawiadomienie o wszczęciu postępowania,

2) art. 124 ust. 2 i 3 ustawy o gospodarce nieruchomościami poprzez błędne przyjęcie, że wystąpienie z wnioskiem przez Spółkę poprzedzone było negocjacjami, w których on nie brał udziału i nie zaproponowano mu żadnego odszkodowania,

3) art. 124 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami poprzez niewskazanie, przez które nieruchomości ma odbywać się dojazd umożliwiający wykonanie prac związanych z wymianą słupów, a w załączniku graficznym nie wyznaczono planu urządzeń i sieci infrastruktury technicznej oraz docelowego przebiegu remontowanej linii energetycznej

4) art. 28, 29 i 109 § 1 K.p.a. poprzez pominięcie stron postępowania, tj. pełnomocnika Spółki AS, jak też zaniechanie doręczenia przez Wojewodę swojej decyzji Staroście, jako stronie tego postępowania,

5) art. 7, 77 § 1, 80 i 107 § 1 i 3 K.p.a. poprzez niedostateczne wyjaśnienie okoliczności faktycznych sprawy, ponieważ nie ustalono, czy opisany przez inwestora zakres prac stanowić będzie remont, czy jednak przebudowę obiektu budowlanego.

W odpowiedzi na skargę Wojewoda wniósł o jej oddalenie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Sąd administracyjny sprawuje w zakresie swej właściwości kontrolę działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej, co wynika z art. 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U z 2014, poz.1647). Zakres kontroli wyznacza art. 134 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2016 r., poz. 718 zm.) zwana dalej w skrócie p.p.s.a., z którego wynika, że Sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

W myśl art. 145 § 1 p.p.s.a., Sąd zobligowany jest do uchylenia decyzji bądź postanowienia lub stwierdzenia ich nieważności, ewentualnie niezgodności z prawem, gdy dotknięte są one naruszeniem prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy, naruszeniem prawa dającym podstawę do wznowienia postępowania, innym naruszeniem przepisów postępowania, jeśli miało ono istotny wpływ na wynik sprawy, lub zachodzą przyczyny stwierdzenia nieważności decyzji wymienione w art. 156 k.p.a. lub innych przepisach. W myśl art. 151 p.p.s.a. w razie nieuwzględnienia skargi w całości albo w części Sąd oddala skargę odpowiednio w całości albo w części.

Poddawszy zaskarżoną decyzję ocenie legalności w zakresie wyżej przywołanych przepisów Sąd doszedł do przekonania, że skarga okazała się niezasadna.

Podstawą prawną zaskarżonej decyzji jest art. 124 b ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami. Zgodnie z tym przepisem starosta, wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej, w drodze decyzji zobowiązuje właściciela, użytkownika wieczystego lub osobę, której przysługują inne prawa rzeczowe do nieruchomości do udostępnienia nieruchomości w celu wykonania czynności związanych z konserwacją, remontami oraz usuwaniem awarii ciągów drenażowych, przewodów i urządzeń, nienależących do części składowych nieruchomości, służących do przesyłania lub dystrybucji płynów, pary, gazów i energii elektrycznej oraz urządzeń łączności publicznej i sygnalizacji, a także innych podziemnych, naziemnych lub nadziemnych obiektów i urządzeń niezbędnych do korzystania z tych przewodów i urządzeń, a także usuwaniem z gruntu tych ciągów, przewodów, urządzeń i obiektów, jeżeli właściciel, użytkownik wieczysty lub osoba, której przysługują inne prawa rzeczowe do nieruchomości nie wyraża na to zgody. Decyzja o zobowiązaniu do udostępniania nieruchomości może być także wydana w celu zapewnienia dojazdu umożliwiającego wykonanie czynności. Decyzję o zobowiązaniu wydaje z urzędu lub na wniosek podmiotu zobowiązanego do wykonywania czynności związanych z konserwacją remontami oraz usuwaniem awarii (art. 124b ust. 2).

Postępowanie w niniejszej sprawie zostało wszczęte wnioskiem P. S.A. z siedzibą w [.] oddział w [.] z dnia [.] lutego 2014 r., którym wystąpiono do Starosty Powiatu [.] o wydanie z urzędu zgody na dysponowanie gruntem w formie decyzji administracyjnej na dokonanie przebudowy (remontu) istniejącej linii energetycznej napowietrznej SN-15 kV relacji: [.] a [.] w [.] dla działki nr 228 położonej w [.]. W uzasadnieniu wniosku opisano, że ww. nieruchomość jest niezbędna na czas wykonywania remontu istniejącej od ponad 60 lat linii napowietrznej średnich napięć LSN - 15 Kv służącej do zapewnienia energii elektrycznej (dla około 40 000 ludności oraz istniejącym zakładom przemysłowym). Remont ma polegać na wymianie uszkodzonych 5 stanowisk słupowych na nowe (w tych samych miejscach) oraz wymianie istniejących przewodów gołych z 3 x AFL 35 mm2 na niepełnoizolowane typu 3 x BLT -T 70 mm2 na długości 460 mb. Do wniosku dołączono karty katalogowe stanowisk słupowych przeznaczonych do wymiany na działce nr 228 w [.] oraz kartę katalogową przewodu niepełnoizolowangeo o izolacji trójwarstwowej typu 3 x BLX -T 70 mm2.

W prowadzonym postępowaniu wyjaśniono, że planowana inwestycja mieści się w pojęciu remontu zdefiniowanym w art. 3 pkt 8 Prawa budowlanego, przez który należy rozumieć wykonywanie w istniejącym obiekcie budowlanym robót budowlanych polegających na odtworzeniu stanu pierwotnego, a niestanowiących bieżącej konserwacji, przy czym dopuszcza się stosowanie wyrobów budowlanych innych niż użyto w stanie pierwotnym. Dokonując oceny deklarowanych przez inwestora prac budowlanych z legalną definicją remontu oraz zachowaniem parametrów dotychczasowych linii napowietrznej o mocy 15 Kv Sąd uznał, że na działce nr 228 będzie realizowany remont inwestycji istniejącej. Sąd zwraca uwagę, że pojęcie remontu należy odnosić każdorazowo do obiektu, który będzie remontowany, gdyż to właśnie indywidualne cechy remontowanego obiektu będą określały zakres robót budowlanych podejmowanych w ramach wykonywania remontu. Dlatego też zarzuty skargi kwestionujące wykonanie remontu okazały się nietrafne. Inwestor wymienia stare słupy na nowe, w tych samych miejscach, przy zastosowaniu nowych materiałów budowlanych, przy czy jest istotne, że nie zwiększa paramentów linii energetycznej.

Zasadnie też organy przyjęły, że istnieją przesłanki do wydania decyzji o udostępnieniu nieruchomości w celu wykonania remontu, gdyż skarżący, jako współwłaściciel nie wyraził zgody na czasowe zajęcie nieruchomości. Drugi ze współwłaścicieli taką zgodę wyraził. Zatem przez czas wyznaczony w decyzji, w tym przypadku współwłaściciele są zobowiązani do udostępnienie nieruchomości dla remontu urządzenia infrastruktury technicznej, które stanowią składniki przedsiębiorstwa (wnioskodawcy) oraz poprzez zapewnienie dojazdu umożliwiającego wykonanie tych czynności.

W decyzji organ określił też, że udostępnienie nieruchomości następuje na okres 1 miesiąca od dnia, w którym decyzja stanie się ostateczna. Tak więc okres zajęcia jest krótszy od ustawowego sześciomiesięcznego (art. 124b ust. 3 u.g.n.), a także oznaczono początek biegu terminu. W tym zakresie nie zostały naruszone przepisy prawa materialnego.

Odnosząc się do pozostałych zarzutów skargi w zakresie naruszenia przepisów prawa materialnego, a w szczególności art. 124 ust. 1, ust. 2, ust. 3 u.g.n. Sąd stwierdził, że zarzuty te są niezasadne, gdyż wymienione przepisy nie były stosowane przez ograny orzekające. Zwrócić też trzeba uwagę, że stosownie do art. 124b ust. 3 u.g.n. w postępowaniu prowadzonym w trybie art. 124b u.g.n. odpowiednie zastosowanie ma art. 124 ust. 1a i ust. 4., które dotyczą nadania rygoru natychmiastowej wykonalności i przywrócenia nieruchomości do stanu poprzedniego. Przepis art. 124 b u.g.n. nie wprowadza formalnego obowiązku przeprowadzenia negocjacji, który rzeczywiście istnieje w procedurze określonej w art. 124 u.g.n. Podjęcie rokowań przez inwestora, gdy strony osiągną porozumienie w tym zakresie może wykluczyć konieczność uzyskania decyzji administracyjnej na czasowe zajecie nieruchomości.

Niezasadny jest zarzut naruszenia art. 10 § 1 k.p.a. poprzez niedoręczenie skarżącemu zawiadomienie o wszczęciu postępowania, a przed wydaniem decyzji uniemożliwienie skarżącemu przez organ II instancji wypowiedzenie się, co do zgromadzonego materiału dowodowego. Wskazać bowiem trzeba, że skarżący przed organem pierwszej instancji działał przez pełnomocnika JR. Do JR zostało skierowane zawiadomienie z dnia 30 lipca 2014 r. w trybie art. 10 § 1 k.p.a., którego odbiór potwierdził GR w dniu 4 sierpnia 2014 r. W dniu 6 sierpnia 2014 r. skarżący był osobiście w organie pierwszej instancji i zapoznał się z materiałem dowodowym sprawy oraz złożył w odrębnych pismach z dnia 6 sierpnia 2014 r. wnioski i zastrzeżenia oraz wniosek przesłanie uwierzytelnionych odpisów dokumentów według wykazu.

Odnosząc się do powyższego stwierdzić należy, że organ pierwszej instancji udostępnił skarżącemu żądane dokumenty pomimo, że skarżący nie wykazał, że po jego stronie zachodzą okoliczności uniemożliwiające zapoznanie się z aktami sprawy w siedzibie organu. Ponadto zawiadomienie z dnia 30 lipca 2014 r. zostało prawidłowo skierowane do pełnomocnika skarżącego.

Powołując się na naruszenie przez organ odwoławczy zasady czynnego udziału strony na każdym etapie postępowania wyrażonej w art. 10 § 1 k.p.a. to Sad stwierdził, ze takie zawiadomienie o zakończeniu postępowania wyjaśniającego nie zostało skierowane do żadnej ze stron postępowaniu. Analiza zarzutów skargi, a zwłaszcza jej uzasadnienia wskazuje, że skarżący nie wykazał, jaki wpływ na wynik sprawy miało zaniechanie tego obowiązku przez organ drugiej instancji. W orzecznictwie sądowoadministracyjnym dominujący jest pogląd, że zarzut naruszenia postanowień art. 10 § 1 k.p.a. przez niezawiadomienie strony o zebraniu materiału dowodowego oraz możliwości wypowiedzenia się, co do tego i składania wniosków może odnieść skutek wówczas, gdy stawiająca go strona wykaże, że zarzucane uchybienie uniemożliwiło jej dokonanie konkretnych czynności procesowych (np.: wyrok NSA z 24.11.205 r. sygn. akt II OSK 747/14 lex nr 2108802; wyrok NSA z 17.05.2016 r. sygn. akt I OSK 1994/14 lex nr 2108318).

Materiał dowodowy wykazuje, że organ odwoławczy nie prowadził żadnego postępowania dowodowego, a skarżący nie określił konkretnych czynności procesowych których nie wskazał na skutek naruszenia przez ten organ art. 10 § 1 k.p.a., a z materiałem dowodowym organu pierwszej instancji skarżący zapoznał się w siedzibie organu.

Skarżący w pkt IV skargi wskazuje na brak udziału w postępowaniu AS, któremu organ pierwszej instancji powinien przesłać decyzję. Brak udziału konkretnej strony w postępowaniu stanowi przesłankę wznowieniową, jednakże na taką przesłankę może powoływać sie skutecznie wyłącznie strona, której to dotyczy. W ocenie Sądu strony postępowania zostały prawidłowo określone i wszystkim zapewniono czynny udział w postępowaniu stosownie do art. 10 k.p.a.

Przedstawione zarzuty skargi, jak również te dotyczące naruszenia art. 7, 77, art. 107 § 3 k.p.a. okazały się niezasadne i dlatego skarga nie zasługiwała na uwzględnienie. Z tych przyczyn Sąd na podstawie art. 151 p.p.s.a. skargę oddalił.