Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Dnia 17 kwietnia 2015 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Beata Sokołowska (spr.) Sędziowie NSA Tadeusz M. Geremek WSA Walentyna Długaszewska Protokolant: st. sekr. sąd. Janusz Maciaszek po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 17 kwietnia 2015 roku przy udziale sprawy ze skargi W G na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] 2014 r. nr [...] w przedmiocie skierowania na badania lekarskie I. uchyla zaskarżaną decyzję oraz poprzedzająca ją decyzję Starosty z dnia [...] 2014r. II. zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego na rzecz skarżącego kwotę [...] złotych tytułem zwrotu kosztów sądowych, III. przyznaje adw. X od Skarbu Państwa - Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu kwotę [...] złotych uwzględniającą podatek od towarów i usług w kwocie [...] złotych tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej skarżącemu z urzędu, IV. stwierdza, że zaskarżona decyzja nie może być wykonana.

Decyzją z dnia [...] Starosta na podstawie art. 99 ust. 1 pkt. 2 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami ( Dz. U. Nr 30, poz. 151 ze zm. ) skierował W G posiadającego uprawnienia do kierowania w zakresie prawa jazdy kategorii A i C na badania lekarskie przeprowadzone w celu ustalenia istnienia lub braku przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdami.

W uzasadnieniu decyzji organ wskazał, że decyzja ta została wydana na podstawie wniosku Prokuratury Rejonowej informującego o istnieniu uzasadnionych zastrzeżeń, co do stanu zdrowia kierowcy.

W odwołaniu od powyższej decyzji W G zarzucił brak rzeczywistych podstaw faktycznych i prawnych oraz naruszenie art. 99 ust. 1 pkt. 2 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami.

Zdaniem strony stan jej zdrowia nie budzi zastrzeżeń, a z wniosku Prokuratury nie wynika, na jakiej podstawie należy skierować go na badania. Organ nie wykazał w żaden sposób, że istnieją uzasadnione zastrzeżenia co do stanu zdrowia odwołującego jako kierowcy. Od 17 lat nie miał żadnego wypadku, jeździ bezpiecznie, tylko samochodem osobowym. Nie stwarza żadnego zagrożenia w ruchu drogowym.

Strona wniosła o uchylenie decyzji i przekazanie sprawy organowi I instancji, bądź też o zmianę decyzji i oddalenie wniosku o skierowanie na badania.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze decyzją z dnia [...] utrzymało w mocy decyzję organu I instancji.

W uzasadnieniu decyzji organ odwoławczy wskazał, że informacja o zastrzeżeniach co do stanu zdrowia kierowcy pochodziła z wiarygodnego źródła, czyli z Prokuratury Rejonowej. Organ I instancji nie musi przeprowadzać własnego postępowania dowodowego dotyczącego stanu zdrowia kierowcy, albowiem w tym zakresie wypowie się uprawniony lekarz. We wniosku Prokuratora Rejonowego z dnia 27 marca 2014 r. powołano się na dokumentację lekarską nasuwającą wątpliwości co do zdolności W G w zakresie kierowania pojazdami mechanicznymi, w związku z czym organ miał podstawę prawną wydania zaskarżonej decyzji. Kolegium podkreśliło też, że dla bezpieczeństwa ruchu drogowego niezbędne jest czuwanie nad tym, by osoby mające uprawnienie do kierowania pojazdami miały wymaganą sprawność nie tylko w chwili ubiegania się o uprawnienia, lecz i w okresie późniejszym.

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu skarżący zarzucił :

- dowolną ocenę zebranego w sprawie materiału dowodowego i oparcie się na sugestiach Prokuratora nie popartych odpowiednią dokumentacją medyczną

- rażące naruszenie art. 99 ust. 1 pkt. 2 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami poprzez zbyt arbitralne przyjęcie istnienia wątpliwości co do zdolności skarżącego do prowadzenia pojazdów mechanicznych.

Wniesiono o uchylenie decyzji, jej zmianę przez stwierdzenie braku uzasadnionych zastrzeżeń co do stanu zdrowia skarżącego i braku podstaw do kierowania strony na badanie lekarskie w celu stwierdzenia istnienia lub braku przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdami.

W uzasadnieniu skargi wskazano, że skarżący posiada prawo jazdy od 1991 r. Jego stan zdrowia nie stwarza zagrożenia dla innych uczestników ruchu drogowego. Jeździ ostrożnie, zachowując zasady bezpieczeństwa.

W piśmie z dnia 9 lutego 2015 r. pełnomocnik z urzędu poparł skargę W G i wniósł o zasądzenie kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.

W odpowiedzi na skargę organ II instancji wniósł o jej oddalenie, podtrzymując swoje dotychczasowe stanowisko i argumentację zawartą w zaskarżonej decyzji.

Na rozprawie w dniu 17 kwietnia 2015 r. pełnomocnik strony skarżącej wyjaśnił, że Prokurator był oskarżycielem sprawy karnej o sygn. akt [...] toczącej się przed Sądem Rejonowym w J. Skarżącemu postawiono zarzut naruszenia nietykalności cielesnej pielęgniarki.

Pełnomocnik skarżącego wniósł o uchylenie decyzji organu II i I instancji. Powołał się na orzecznictwo sądów administracyjnych, w tym na wyrok WSA w Gdańsku z dnia 18 czerwca 2014 r. o sygn. akt III SA/Gd 344/14.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje.

Zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.), sąd administracyjny sprawuje wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem.

Badając legalność zaskarżonej decyzji, Sąd uznał, że skarga zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z przepisem art. 99 ust. 1 pkt. 2 lit. b ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami ( j. t. Dz. U. z 2015 r., poz. 155 ze zm. ) starosta wydaje decyzję o skierowaniu kierowcy na badanie lekarskie, jeżeli istnieją uzasadnione zastrzeżenia co do jego stanu zdrowia.

W orzecznictwie podkreśla się, że wyrażenie "uzasadnione zastrzeżenia" oznacza oparte na obiektywnych racjach ( wiarygodnych ) wątpliwości powzięte z wiarygodnego źródła. Skierowanie na badania może nastąpić, jeżeli jest prawdopodobne, że stan zdrowia świadczy o istnieniu przeciwwskazań do kierowania pojazdami. Nie jest wymagana pewność w tym zakresie, albowiem ostateczne rozstrzygnięcie tej kwestii powierzone zostało uprawnionym lekarzom ( wyrok WSA w Krakowie, sygn. akt III SA/Kr 1078/13, lex nr 1502673 ). Nie wystarczą same wątpliwości co do tego, czy kierujący zagwarantuje bezpieczne prowadzenie pojazdu, okoliczności ustalone przez organ muszą z dużą dozą prawdopodobieństwa wskazywać, że w stosunku do kierującego mogą występować przeciwwskazania zdrowotne co do dalszego udziału w ruchu w takim charakterze ( wyrok WSA w Krakowie z dnia 25 lutego 2014 r., sygn. akt III SA/Kr 485/13, lex nr 1502692 ).

W niniejszej sprawie decyzje organu I i II instancji wydane zostały jedynie w oparciu o wniosek Prokuratora Rejonowego z dnia 27 marca 2014 r., w którym stwierdzono, że w toku postępowania karnego zapoznano się z dokumentacją lekarską i nasunęła ona wątpliwości co do zdolności skarżącego w zakresie kierowania pojazdami mechanicznymi ( k. 10 akt adm. ).

We wniosku tym nie wskazano jednak dokładnie o jaką dokumentację lekarską chodzi i jakie treści w niej zawarte budzą uzasadnione zastrzeżenia co do stanu zdrowia strony. Prokurator wskazał ogólnie na wypis z opinii z akt sprawy Pa [...] i Sądu Rejonowego sygn. akt [...], nie załączył jednak do wniosku żadnego wypisu z powołanej opinii. W toku postępowania administracyjnego organy obu instancji nie uzyskały, ani nie ujawniły informacji w zakresie tego, czego dotyczyła sprawa karna, o popełnienie jakiego czynu W G został oskarżony, a w szczególności jaki rodzaj zaburzeń zdrowotnych może nasuwać uzasadnione wątpliwości co do stanu zdrowia skarżącego w zakresie kierowania przez niego pojazdami mechanicznymi.

Bardzo lapidarnie uzasadniony wniosek Prokuratora stanowił praktycznie cały materiał dowodowy w sprawie. Zdaniem Sądu, na jego podstawie organy zbyt arbitralnie uznały istnienie przesłanki wskazanej w art. 99 ust. 1 pkt. 2 b) ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami.

Zgodzić należy się z zarzutem skarżącego, że organy w uzasadnieniach swoich decyzji nie zawarły praktycznie żadnego uzasadnienia faktycznego swoich orzeczeń, ograniczając się jedynie do lakonicznego stwierdzenia, że konieczność wydania decyzji wynikała już z samego wniosku Prokuratora, który również nie zawierał żadnego szerszego uzasadnienia.

Podkreślić natomiast w tym miejscu też trzeba, że przesłanka uzasadnienia zastrzeżeń co do stanu zdrowia winna być interpretowana zgodnie z celem ustawy, to jest mając na względzie zapobieganie zagrożeniom w ruchu drogowym spowodowanym przez osoby, których stan zdrowia nie pozwala na sprawne prowadzenie pojazdów mechanicznych. Tak więc organ powinien odnieść się do stanu zdrowia osoby, której dotyczy wniosek i ocenić, czy uzasadnione zastrzeżenia co do stanu zdrowia dotyczą tego rodzaju schorzeń ( zaburzeń itp. ), które mogłyby mieć wpływ na zdolność do bezpiecznego prowadzenia pojazdu ( zob. wyrok WSA w Gdańsku z dnia 18 czerwca 2014 r., sygn. akt III SA/Gd 344/14, lex nr 1494013 ).

Organy administracji są zobowiązane wobec tego do dokonania konkretnych ustaleń i oceny okoliczności sygnalizowanych we wniosku o skierowanie na badania lekarskie. Nie ma bowiem automatyzmu prowadzącego w każdym przypadku uzyskania zawiadomienia (wniosku) przez Starostę do wydania decyzji o skierowaniu na badania. Decyzja w tym przedmiocie wymaga analizy całokształtu okoliczności sprawy oraz przedstawienia jej aspektów w uzasadnieniu. Powinna być wydana po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego zgodnie z wymogami zawartymi w art. 7, art. 77, art. 80 kpa, a jej uzasadnienie nie może naruszać art. 107 § 3 kpa i art. 11 kpa.

Mając na względzie powyższe Sąd stwierdził, że zaskarżona decyzja i poprzedzająca ją decyzja organu I instancji nie odpowiadają prawu. Na podstawie art. 145 § 1 pkt. 1 lit. c w zw. z art. 135 ustawy z dnia 30 sierpnia – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2012 r. poz. 1270, ze zm.), dalej p.p.s.a., Sąd orzekł jak w punkcie I wyroku.

Ponownie rozpoznając sprawę organ uwzględni powyższe rozważania i uwagi Sądu.

O kosztach sądowych Sąd postanowił w oparciu o art. 200 p.p.s.a ( pkt. II orzeczenia ).

Orzeczenie o kosztach nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej stronie z urzędu Sąd wydał na podstawie art. 205 § 2 i art. 250 p.p.s.a. oraz § 18 ust. 1 pkt. lit. c w zw. z § 2 ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu ( j. t. – Dz. U. z 2013 r., poz. 461 ) – pkt. III wyroku.

Na podstawie art. 152 p.p.s.a. Sąd postanowił o wykonalności skarżonej decyzji (pkt. IV orzeczenia).