Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku w składzie następującym: Przewodniczący sędzia NSA Danuta Tryniszewska-Bytys, Sędziowie sędzia WSA Marek Leszczyński (spr.),, sędzia WSA Małgorzata Roleder, Protokolant st. sekretarz sądowy Marta Anna Lawda, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 23 czerwca 2015 r. sprawy ze skargi A. Ł. na decyzję P. Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w B. z dnia [...] marca 2015 r. nr [...] w przedmiocie choroby zawodowej 1. uchyla zaskarżoną decyzję, 2. stwierdza, że zaskarżona decyzja nie może być wykonana w całości do czasu uprawomocnienia się niniejszego wyroku.

Decyzją z dnia [...] marca 2015 r., nr [...], P. Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w B., działając na podstawie art. 138 § 2 k.p.a. uchylił w całości i przekazał do ponownego rozpoznania decyzję Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w B. z dnia [...] grudnia 2014 r., nr [...], stwierdzającą u A. Ł. chorobę zawodową - boreliozę.

Decyzja P. Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego

w B. (zwanego dalej: "PPWIS w B.") wydana została przy następujących ustaleniach stanu faktycznego i ocenie prawnej sprawy.

W dniu [...] czerwca 2013 r. do Powiatowej Stacji Sanitarno- Epidemiologicznej w B. wpłynęło zgłoszenie podejrzenia choroby zawodowej wydane przez Uniwersytecki Szpital Kliniczny w B. Poradnię Antropozoonoz i Chorób Zawodowych wraz z Punktem Szczepień oraz zaświadczenie N. Sp. z o. o w B. o zatrudnieniu A. Ł. (zwanego dalej: "skarżącym").

W związku z powyższym w dniu [...] czerwca 2013 r. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w B. (zwany dalej: "PPIS w B.") wszczął postępowanie w sprawie choroby zawodowej skarżącego.

W dniu [...] maja 2014 r. do Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej

w B., wpłynęło pismo z S. sp. z o. o. w B. (będące odpowiedzią na skierowane zapytanie) informujące, że skarżący w okresie od [...] września 2010 r. do [...] marca 2012 r. świadczył na rzecz Spółki S.(poprzednia nazwa N. Sp. z o. o.) usługi w zakresie czynności dozoru.

PPIS w B. w dniu [...] maja 2014 r. wystąpił do Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego Poradni Antropozoonoz i Chorób Zawodowych w B.

z pismem o przyspieszenie wydania orzeczenia lekarskiego w sprawie choroby zawodowej, jednocześnie przekazał zaświadczenie wydane przez . Sp. z o. o. z dnia [...] maja 2013 r. i pismo z dnia [...] maja 2014 r.

W dniu [...] sierpnia 2014 r. Poradnia Antropozoonoz i Chorób Zawodowych wraz z Punktem Szczepień Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego w B. wydała orzeczenie lekarskie nr [...] o rozpoznaniu u skarżącego choroby zawodowej - boreliozy. Z powyższego orzeczenia wynika, że ww. został pokłuty przez kleszcze kilkukrotnie we wrześniu i w październiku 2010 r. w okolicy W., a zatem warunki pracy stwarzały możliwość powstania choroby zawodowej. Powyższe orzeczenie wraz z kartą oceny narażenia zawodowego w związku z podejrzeniem choroby zawodowej wpłynęło do Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w dniu [...] sierpnia 2014 r.

PPIS w B. pismem z dnia [...] września 2014 r. wezwał skarżącego

do dostarczenia dokumentacji medycznej, potwierdzającej wystąpienie objawów klinicznych w postaci bólów stawowo - mięśniowych, które można wiązać

z zachorowaniem na boreliozę.

W dniu [...] września 2014 r. do Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej

w B. wpłynęło stanowisko S. Sp. z o. o. w B. w sprawie choroby zawodowej skarżącego.

Następnie w dniu [...] września 2014 r. organ I instancji poinformował strony

o przeprowadzeniu dowodu w postępowaniu administracyjnym z przesłuchania świadka w sprawie choroby zawodowej. Jednocześnie wezwał ww. do stawienia się w siedzibie Powiatowej Stacji Sanitarno- Epidemiologicznej w B. celem złożenia wyjaśnień w charakterze świadka.

W dniu [...] października 2014 r. przesłuchano skarżącego w charakterze świadka w obecności W. K. Kierownika Oddziału Higieny Pracy oraz B. W. przedstawiciela pracodawcy – S. sp. z o. o. w B.

W odpowiedzi na prośbę PPIS w B. o ocenę przesłanego w dniu [...] września 2014 r. materiału dowodowego, Uniwersytecki Szpital Kliniczny

w B. Poradnia Antropozoonoz i Chorób Zawodowych wraz z Punktem Szczepień, pismem z dnia [...] listopada 2014 r. poinformował, że po analizie dostarczonej dokumentacji z Poradni Neurologicznej obejmującej daty od 16 maja 2012 r. do 20 czerwca 2013 r., zgłaszane przez pacjenta dolegliwości mogły się mieścić w obrazie klinicznym boreliozy.

Organ l instancji w dniu [...] listopada 2014 r. sporządził kartę oceny narażenia zawodowego w związku z podejrzeniem u skarżącego choroby zawodowej.

Decyzją z dnia [...] grudnia 2014 r., nr [...], PPIS w B. stwierdził

u skarżącego chorobę zawodową – boreliozę, wymienioną w poz. 26 wykazu chorób zawodowych określonego w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 30 czerwca

2009 r. w sprawie chorób zawodowych (Dz.U. Nr 105, poz. 869 ze zm.) wydanego na podstawie art. 237 § 1 pkt 3-6 i § 11 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r.- Kodeks pracy.

W uzasadnieniu organ I instancji stwierdził, że w przedmiotowej sprawie zostały spełnione przesłanki do stwierdzenia choroby zawodowej, o której mowa w art. 2351 Kodeksu pracy, tj. rozpoznano konkretną jednostkę chorobową umieszczoną

w wykazie chorób zawodowych oraz wskazano, że warunki pracy stwarzały istotne ryzyko powstania tego schorzenia. PPIS w B. podniósł, że

z przeprowadzonej oceny narażenia zawodowego wynika, że skarżący pracuje na obszarze endemicznym występowania chorób odkleszczowych. W okresie od września 2010 r. do marca 2012 r. pracował w N. Sp. z o. o. w B. (obecnie – S. Sp. z o. o. w B.) w charakterze pracownika ochrony, dozorując budowę obwodnicy W. oraz odcinka B. podczas przebudowy trasy S8 B. Organ I instancji zaznaczył również, że trakcie prowadzonego postępowania wyjaśniającego S. Sp.zo.o. w B. stwierdziła brak przesłanek do obciążenia S. odpowiedzialnością za powstanie choroby zawodowej u skarżącego.

Po rozpatrzeniu odwołania wniesionego przez S. Sp.zo.o.

w B., PPWIS w B. decyzją z dnia [...] marca 2015 r., nr [...], uchylił w całości zaskarżoną decyzję i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia przez organ I instancji. W uzasadnieniu decyzji organ odwoławczy podniósł, że zebrany przez organ I instancji materiał dowodowy jest niepełny. Organ II instancji wskazał, że skarżący w okresie od [...] września 2010 r. do chwili obecnej wykonuje prace pracownika ochrony w warunkach analogicznych pod względem czynników szkodliwych u następujących pracodawców: w okresie od [...] września 2010 r. do [...] marca 2012 r. w N.; w okresie od kwietnia do lipca 2012 r. w K.; od [...] lipca do grudnia 2012 r. w O. Sp. z o.o. i od [...] stycznia 2013 r. do chwili obecnej w I. oraz od [...] stycznia 2014 r. do chwili obecnej w V. Sp. z o.o. W ocenie organu odwoławczego, organ I instancji nie zebrał materiału dowodowego od innych pracodawców na temat opisu i miejsca wykonywania pracy oraz narażenia zawodowego. Dodał również, że ze zgromadzonej w aktach dokumentacji medycznej nie wynika, aby było możliwe ustalenie bezspornie lub z wysokim prawdopodobieństwem kiedy i gdzie doszło do ukłucia skarżącego przez kleszcza.

Ponadto organ odwoławczy zaznaczył, że orzeczenie lekarskie z dnia [...] sierpnia 2014 r., nr [...], nie odpowiada wymogom, o których mowa w art. 84 § 1 k.p.a., tj. nie nosi cech opinii biegłego. PPWIS w B. wskazał, że lekarz orzecznik rozpoznał u skarżącego boreliozę, a w uzasadnieniu podał, iż warunki pracy stwarzały możliwość powstania choroby zawodowej. Z kolei w uzupełnieniu orzeczenia w piśmie z dnia [...] listopada 2014r. poinformował jedynie, że zgłaszane przez pacjenta dolegliwości mogły się mieścić w obrazie klinicznym boreliozy, co de facto nie potwierdza stanowiska zawartego w orzeczeniu. Organ odwoławczy wskazał również, że treść orzeczenia nie może być poddana ocenie, bo lekarz orzecznik posłużył się, oprócz opisania, jakie fakty podał badany, przytoczeniem wyników badań serologicznych w kierunku boreliozy z dnia [...] maja 2013 r. i [...] października 2013 r., co kompletnie nie wyjaśnia i nie uzasadnia stanowiska.

W ocenie organu odwoławczego, przedmiotowa opinia oprócz tego, że stwierdza chorobę, jest lakoniczna i nie zawiera wniosków prowadzących do konkluzji. Orzecznik winien w opinii opisać stan pacjenta na dzień badania, wskazać na podstawie jakich dowodów sporządzono opinię oraz jakie badania wykonano w celu zajęcia stanowiska, a także przedstawić własne wnioski zgodnie z zasadami logiki, doświadczenia życiowego i wiedzy powszechnej.

PPWIS w B. zaznaczył również, że organ I instancji z nieznanych przyczyn, nadał skarżącemu nową rolę procesową i uczynił go świadkiem, co stanowiło naruszenie przepisów k.p.a. Organ II instancji wskazał, że stroną

w przedmiotowym postępowaniu jest skarżący i dlatego organ I instancji przeprowadzając dowód z przesłuchania stron, stosownie do art. 54 k.p.a. zobowiązany był zawiadomić wszystkie strony.

Mając powyższe uchybienia na względzie organ odwoławczy zalecił organowi I instancji przeprowadzenie od początku postępowania w niniejszej sprawie,

a w szczególności zgromadzenie pełnego materiału dowodowego zgodnie

z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 30 czerwca 2009 r. w sprawie chorób zawodowych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1367) w sprawie chorób zawodowych i kodeksem postępowania administracyjnego. Dodał również, że orzeczenie winno spełniać wymogi przewidziane dla opinii biegłego. Ponadto zalecił organowi I instancji ponowne przesłuchanie stron z zachowaniem wymogów proceduralnych.

Nie godząc się z powyższym rozstrzygnięciem skarżący złożył skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku. W uzasadnieniu strona skarżąca podniosła, że twierdzenie pełnomocnika S. Sp. z o.o, wskazującego, że w niniejszej sprawie nie zostało udowodnione, który z pracodawców odpowiada za powstanie u niego choroby zawodowej, jest niezgodne z prawdą zarówno co do warunków pracy w różnych firmach jak i prawdopodobieństwa narażenia na ukąszenie przez kleszcze. Wskazał, że jego praca w N. polegała na ochronie maszyn drogowych przy budowie obwodnicy W., a potem przy budowie drogi S8 na odcinku od Z. Dodał, że praca miała charakter dyżurów, często wielogodzinnych na łąkach oraz w budkach. W czasie pracy nie miał dostępu do sanitariatów. Dopiero kierownictwo firmy K. oraz I. umożliwiło mu dostęp do urządzeń sanitarnych

i wody. Wskazał również, że po przyjęciu do pracy w N. został objęty wstępnym szkoleniem z zakresu BHP, podczas którego nie poinformowano go, że w przypadku ukąszenia przez kleszcze ma powyższy fakt zgłosić do pracownika BHP lub lekarza. W związku z powyższym, pomimo kilkakrotnego pokłucia przez kleszcze, nie zgłaszał powyższego faktu w firmie. Skarżący nadmienił, że dopiero gdy choroba zaczęła się rozwijać i objawiać, m.in. skurczami, drętwieniem rąk i bólem nóg i stawów, po bezskutecznym leczeniu w poradni neurologicznej, poprosił lekarza rodzinnego o skierowanie na badania w kierunku boreliozy. Dodał, że do dnia dzisiejszego jest pod kontrolą Poradni Antrpozooz UKS w B. i odczuwa skutki choroby, które nie całkowicie ustąpiły.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie oraz podtrzymał argumentację zawartą w zaskarżonej decyzji.

Pismem procesowym z dnia 17 czerwca 2015 r., będącym odpowiedzią na skargę, pełnomocnik uczestnika postępowania S. Sp. z o.o. w likwidacji z siedzibą w W. wniósł o oddalenie skargi. Podniósł on m.in., że skarżący nie przedstawił żadnych dowodów co do prawdopodobieństwa narażenia na ukąszenie przez kleszcze, z których wynikałoby, że narażenie to nie występowało podczas pracy u poprzednich pracodawców.

Podczas rozprawy w dniu 23 czerwca 2015 r. skarżący poparł skargę oraz oświadczył, że jest pewien, iż ukłucie kleszcza nastąpiło przy pracy u uczestnika postępowania, gdzie ciągle był tam narażony na te ukłucia. Wskazał również,

że w innych zakładach pracy były lepsze warunki pracy, gdyż przyjeżdżał na noc do pracy i nie wychodził z samochodu. Poza tym była tam toaleta, zaś w przypadku pracy u uczestnika postępowania, toalety nie było i w związku z tym musiał korzystać z miejsc, w których były kleszcze.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku zważył, co następuje.

Skarga jest zasadna i podlega uwzględnieniu.

Zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.) oraz art. 3 § 1 ustawy z dnia

30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.; dalej: "p.p.s.a.") sąd administracyjny sprawuje kontrolę działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem, stosując środki przewidziane w ustawie. Natomiast stosownie do art. 134 § 1 p.p.s.a. sąd rozstrzyga w granicach sprawy, nie będąc związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną skargi.

Przedmiotem kontroli dokonywanej przez Sąd w niniejszej sprawie z punktu widzenia kryterium legalności jest zaskarżona decyzja PPWIS w B. z dnia [...] marca 2015 r., która uchyliła w całości decyzję PPIS w B. z dnia [...] grudnia 2014 r., stwierdzającą u A. Ł. chorobę zawodową - boreliozę.

W tym miejscu wskazania wymaga, że materialnoprawne przesłanki stwierdzenia choroby zawodowej wyznacza definicja sformułowana w art. 2351 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz. U. z 2014 r., poz. 1502; dalej: K.p.), zgodnie z którą za chorobę zawodową uważa się chorobę, wymienioną w wykazie chorób zawodowych, jeżeli w wyniku oceny warunków pracy można stwierdzić bezspornie lub z wysokim prawdopodobieństwem, że została ona spowodowana działaniem czynników szkodliwych dla zdrowia występujących w środowisku pracy albo w związku ze sposobem wykonywania pracy, zwanych "narażeniem zawodowym". O stwierdzeniu choroby zawodowej decyduje zatem wykazanie dwóch przesłanek w postaci zamieszczenia schorzenia w wykazie chorób zawodowych stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 czerwca 2009 r. w sprawie chorób zawodowych (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 1367; dalej: rozporządzenie) oraz ustalenia, że zostało ono wywołane działaniem czynników szkodliwych dla zdrowia, występujących w środowisku pracy lub w związku ze sposobem wykonywania pracy. Stosownie przy tym do § 8 ust. 1 rozporządzenia, decyzję o stwierdzeniu choroby zawodowej albo decyzję o braku podstaw do stwierdzenia choroby zawodowej wydaje się na podstawie materiału dowodowego, a w szczególności danych zawartych w orzeczeniu lekarskim oraz formularzu oceny narażenia zawodowego pracownika lub byłego pracownika. Do powyższego dodać należy, że wystąpienie wspomnianych przesłanek lub ich brak, organ orzekający obowiązany jest ustalić zgodnie z regułami wynikającymi z przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego.

Jak już wyżej wskazano, przedmiotem kontroli sądowej w niniejszym postępowaniu jest decyzja kasacyjna PPWIS w B.

Na samym początku wyjaśnienia więc wymaga, że orzekając na podstawie art. 138 § 2 k.p.a. organ odwoławczy nie rozstrzyga o meritum sprawy, nie przeprowadza też merytorycznej kontroli decyzji wydanej przez organ pierwszej instancji, gdyż wydając decyzję kasacyjną wskazuje właśnie na konieczność przeprowadzenia w określonym zakresie lub w całości postępowania wyjaśniającego, celem poczynienia ustaleń niezbędnych do prawidłowego rozstrzygnięcia sprawy (por. wyrok WSA w Krakowie z dnia 14 stycznia 2014 r., sygn. akt III SA/Kr 906/13). Decyzja kasacyjna nie rozstrzyga zatem sprawy co do istoty, a jedynie wskazuje jakie okoliczności sprawy wynikłe w toku postępowania administracyjnego powinny zostać wyjaśnione zgodnie z zasadami określonymi w k.p.a. (por. wyrok NSA z dnia 23 stycznia 2013 r., sygn. akt II OSK 2569/12). Zauważenia jednak wymaga, że o ile organ odwoławczy przekazując sprawę do ponownego rozstrzygnięcia może wskazać, jakie okoliczności należy wziąć pod uwagę przy ponownym rozpoznaniu sprawy przez nakaz załatwienia jej pozytywnie lub negatywnie dla odwołującego się, o tyle o treści rozstrzygnięcia może jednak w przypadku tego rodzaju decyzji decydować wyłącznie organ pierwszej instancji (por. wyrok NSA z dnia 29 listopada 2012 r., sygn. akt I OSK 1396/11). Powyższe oznacza więc, że organ ponownie rozpatrujący sprawę nie jest związany wykładnią prawa materialnego przeprowadzoną w decyzji kasacyjnej (por. wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 13 lutego 2013 r., sygn. akt II SA/Wr 796/12). Jak słusznie bowiem zauważono, decyzja uchylająca i przekazująca sprawę do ponownego rozpoznania ma charakter procesowy, gdyż podstawą jej podjęcia jest wyłącznie naruszenie przepisów postępowania. Tak więc organ odwoławczy podejmując taką decyzję nie może wyrażać poglądów co do prawa materialnego, albowiem to nie mieści się w zakresie zastosowania art. 138 § 2 k.p.a. O treści rozstrzygnięcia podjętego w wyniku przekazania sprawy do ponownego rozpoznania z przyczyn wyłącznie procesowych, decyduje bowiem tylko i wyłącznie organ pierwszej instancji, zaś organ drugiej instancji nie może dokonywać ocen merytorycznych przesądzających o treści tej decyzji (por. wyrok WSA w Poznaniu z dnia 24 października 2013 r., sygn. akt IV SA/Po 766/13).

W oparciu o kwestie przedstawione powyżej stwierdzić należy, że dokonując kontroli rozstrzygnięcia wydanego na podstawie art. 138 § 2 k.p.a. również sąd nie jest władny odnosić się do meritum sprawy, gdyż wskutek uchylenia decyzji organu pierwszej instancji sprawa ma wrócić do jej merytorycznego rozpatrzenia przed tym organem. Rola sądu administracyjnego kontrolującego decyzję o charakterze kasacyjnym sprowadza się natomiast do analizy przyczyn, dla których organ odwoławczy uznał za konieczne skorzystanie z możliwości przewidzianej przepisem art. 138 § 2 k.p.a., a w przypadku uznania, iż uchylenie decyzji organu I instancji i przekazanie sprawy nie wynikało z przyczyn wymienionych w tym przepisie, sąd jest władny uwzględnić skargę (por. wyrok WSA w Poznaniu z dnia 7 maja 2014 r., sygn. akt III SA/Po 1332/13 oraz wyrok WSA w Gliwicach z dnia 10 października 2013 r., sygn. akt IV SA/Gl 18/13).

Zgodnie z art. 138 § 2 k.p.a. organ odwoławczy może uchylić zaskarżoną decyzję w całości i przekazać sprawę do ponownego rozpatrzenia organowi pierwszej instancji, gdy decyzja ta została wydana z naruszeniem przepisów postępowania, a konieczny do wyjaśnienia zakres sprawy ma istotny wpływ na jej rozstrzygnięcie. Przekazując sprawę, organ ten powinien wskazać, jakie okoliczności należy wziąć pod uwagę przy ponownym rozpatrzeniu sprawy. Zauważenia jednak wymaga, że przepis art. 136 k.p.a. stanowi, że organ odwoławczy może przeprowadzić na żądanie strony lub z urzędu dodatkowe postępowanie w celu uzupełnienia dowodów i materiałów w sprawie albo zlecić przeprowadzenie tego postępowania organowi, który wydał decyzję. O tym zatem, czy organ odwoławczy winien przeprowadzić dodatkowe postępowanie dowodowe, czy przekazać sprawę do ponownego rozpatrzenia organowi I instancji, decyduje głównie zakres postępowania wyjaśniającego koniecznego do prawidłowego rozstrzygnięcia danej sprawy. Jeżeli konieczny do wyjaśnienia zakres sprawy jest na tyle szeroki, że ma istotny wpływ na jej rozstrzygnięcie, a decyzja została wydana z naruszeniem przepisów postępowania, należy przekazać sprawę do ponownego rozpatrzenia (por. wyrok WSA w Białymstoku z dnia 30 maja 2012 r., sygn. II SA/Bk 134/12).

W ocenie Sądu, zaskarżona decyzja organu odwoławczego podlega uchyleniu, gdyż organ ten naruszył przepis art. 138 § 2 k.p.a. i naruszenie to w rozumieniu art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) p.p.s.a. mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy.

Podstawą wydania decyzji kasacyjnej przez PPWIS w B. było stwierdzenie, że organ I instancji zgromadził niepełny materiał dowodowy w sprawie polegający na braku ustalenia, czy zachorowanie mogło nastąpić u innych pracodawców skarżącego, orzeczenie lekarskie na podstawie, którego stwierdzono chorobę zawodową, budzi uzasadnione wątpliwości, a ponadto skarżącego przesłuchano w sprawie w charakterze świadka zamiast jako stronę.

W ocenie Sądu, organ odwoławczy nie uzasadnił w sposób przekonujący, dlaczego zaszła podstawa do zastosowania przez niego art. 138 § 2 k.p.a., zamiast np. art. 136 k.p.a. Powołanie się ogólnikowe na "konieczność przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego i uzupełnienia materiału dowodowego" nie spełnia tej przesłanki.

W kontekście oceny orzeczenia lekarskiego wskazać należy, że z § 8 ust. 2 cyt. rozporządzenia wynika, że jeżeli właściwy państwowy inspektor sanitarny przed wydaniem decyzji uzna, że materiał dowodowy, o którym mowa w ust. 1, jest niewystarczający do wydania decyzji, może żądać od lekarza, który wydał orzeczenie lekarskie, dodatkowego uzasadnienia tego orzeczenia, wystąpić do jednostki orzeczniczej II stopnia o dodatkową konsultację lub podjąć inne czynności niezbędne do uzupełnienia tego materiału. Powyższe dotyczy zarówno organu I jak i II instancji. W przedmiotowej sprawie mamy do czynienia z orzeczeniem lekarskim oraz z jego uzupełnieniem, które w ocenie organu I instancji były wystarczające do wydania decyzji, zaś w ocenie organu II instancji – nie.

Stanowisko organu II instancji, zdaniem Sądu, w realiach niniejszej sprawy, jest nieprawidłowe. Zauważenia bowiem wymaga, że organ ten zarzuty odnośnie orzeczenia lekarskiego powiązał z niewyjaśnieniem sprawy odnośnie braku ustalenia miejsca i pracodawcy, u którego mogło dojść do zachorowania skarżącego. W tym kontekście podkreślenia zaś wymaga, że jak trafnie wskazano w wyroku WSA w Łodzi z dnia z dnia 11 kwietnia 2014 r., sygn. akt III SA/Łd 1298/13, postępowanie w sprawie stwierdzenia choroby zawodowej ma na celu jedynie rozstrzygnięcie, czy istnieją podstawy do stwierdzenia u pracownika choroby zawodowej. Nie jest jego celem ustalanie zakresu odpowiedzialności pracodawców, jeżeli czynniki występujące w środowisku pracy u każdego z nich mogły, każde z osobna lub łącznie, spowodować lub przyczynić się do rozwoju choroby zaliczonej w wykazie do chorób zawodowych. Zakres odpowiedzialności odszkodowawczej poszczególnych pracodawców podlegać może ocenie w postępowaniu przed sądem powszechnym, a nie w postępowaniu przed organami inspekcji sanitarnej.

Sąd orzekający w składzie niniejszym w pełni aprobuje powyższy pogląd i dodatkowo wskazuje, że linia orzecznicza sądów administracyjnych w omawianym zakresie jest w zasadzie jednolita. Dla przykładu powołać należy wyrok WSA w Gliwicach z dnia 4 lipca 2013 r., sygn. akt IV SA/Gl 928/12, z którego wynika, że nawet w przypadku, gdyby pracownik świadczył pracę związaną z narażeniem zawodowym w kilku kolejnych zakładach, dla prawidłowości rozstrzygnięcia stwierdzającego chorobę zawodową nie ma znaczenia, w jakim stopniu wpłynęły na tę chorobę poszczególne okresy zatrudnienia i jaka była możliwość (prawdopodobieństwo) zachorowania pracownika u poszczególnych pracodawców. Istotą sprawy o rozpoznanie choroby zawodowej jest potwierdzenie, iż dane schorzenie ma swoje źródło w szkodliwych czynnikach występujących w środowisku pracy, a nie udowadnianie, że praca u konkretnego pracodawcy, w konkretnym okresie czasu, spowodowała chorobę zawodową.

Podobnie też stwierdzono w wyroku WSA w Gliwicach z dnia 31 stycznia 2013 r., sygn. akt IV SA/Gl 239/12, że zadanie organów sanitarnych orzekających w zakresie stwierdzenia choroby zawodowej polega jedynie na ustaleniu, czy istniejące schorzenie ma charakter zawodowy, to jest, czy stanowi efekt pracy w narażeniu na czynnik szkodliwy bądź zostało spowodowane sposobem wykonywania pracy, zaś w przypadku, gdy pracownik świadczył pracę związaną z narażeniem zawodowym na rzecz kilku podmiotów, dla prawidłowości rozstrzygnięcia stwierdzającego chorobę zawodową nie ma znaczenia, w jakim stopniu zostało ono spowodowane zatrudnieniem u każdego z tych pracodawców z osobna.

W kontekście powyższego stwierdzić więc trzeba, że nakazanie przez organ II instancji organowi I instancji wyjaśniania sprawy w kierunku "ustalania bezspornego lub z wysokim prawdopodobieństwem, kiedy i gdzie doszło do ukłucia pacjenta przez zakażonego Borrelia Burgdorferi kleszcza, który był przyczyną wystąpienia u skarżącego choroby zawodowej – boreliozy", jest nieprawidłowe. W istocie bowiem nakaz ten sprowadza się do konieczności udowadniania, że praca u konkretnego pracodawcy i w konkretnym okresie czasu, spowodowała stwierdzoną przez lekarzy chorobę zawodową. W przedmiotowym postępowaniu rolą organów jest natomiast ustalenie, czy istniejące u skarżącego schorzenie ma charakter zawodowy i czy ma swoje źródło w szkodliwych czynnikach występujących w środowisku pracy. Zakres natomiast odpowiedzialności odszkodowawczej poszczególnych pracodawców podlegać może ocenie w postępowaniu przed sądem powszechnym, a nie w postępowaniu przed organami inspekcji sanitarnej.

Nie wchodząc więc w merytoryczną ocenę decyzji organu I instancji wydanej między innymi w oparciu o orzeczenie lekarskie z dnia [...] sierpnia 2014 r. i jego uzupełnienie z dnia [...] listopada 2014 r., stwierdzić należy, że ocena tych orzeczeń dokonana przez organ II instancji w oparciu o wskazane przez niego przesłanki, nie znajduje aprobaty u Sądu orzekającego w niniejszej sprawie.

Sąd podziela natomiast argumentację organu odwoławczego, że wysłuchanie skarżącego w charakterze świadka zamiast jako strony, stanowi naruszenie przepisów postępowania. W realiach niniejszej sprawy dowód z przesłuchania skarżącego jako świadka został dopuszczony i przeprowadzony w następujący sposób. O przeprowadzeniu dowodu poinformowano zarówno skarżącego jak i pełnomocnika uczestnika. Podczas zaś przeprowadzania dowodu był również obecny pełnomocnik uczestnika, który zadawał nawet pytania skarżącemu i uzyskał na nie odpowiedź.

Aby jednak w oparciu o powyższe naruszenie organ odwoławczy mógł zastosować przepis art. 138 § 2 k.p.a., to winien wykazać, że decyzja została wydana z naruszeniem przepisów postępowania, a konieczny do wyjaśnienia zakres sprawy ma istotny wpływ na jej rozstrzygnięcie. Organ ten, w ocenie Sądu, powyższej przesłanki nie wykazuje. Nie analizuje on bowiem, jaki wpływ na wydanie rozstrzygnięcia miało przedmiotowe naruszenie. Kwestia ta zaś jest ważna, gdyż przeprowadzając dowód z przesłuchania stron, stosuje się odpowiednio przepisy kodeksu dotyczące świadków (art. art. 86 k.p.a.). Jak trafnie wskazano w wyroku WSA w Warszawie z dnia 28 listopada 2005 r., sygn. akt VI SA/Wa 1434/05, fakt przesłuchania strony na protokole przesłuchania świadka nie stanowi naruszenia przepisów postępowania mogącego mieć istotny wpływ na wynik sprawy.

Reasumując, w ocenie Sądu, organ odwoławczy naruszył art. 138 § 2 k.p.a. i naruszenie to w rozumieniu art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) p.p.s.a., mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy.

Przy ponownym rozpoznaniu sprawy, organ odwoławczy weźmie pod uwagę argumentację przedstawioną przez Sąd w niniejszym wyroku, a przy wydawaniu rozstrzygnięcia zobowiązany będzie uwzględnić dokonaną wykładnię omawianych przepisów. Przede wszystkim, w oparciu o argumentację Sądu wyrażoną w niniejszym wyroku, organ ten musi ponownie ocenić, czy zebrany w postępowaniu pierwszoinstancyjnym materiał dowodowy jest wystarczający do rozstrzygnięcia w sprawie, a w przypadku dojścia do przekonania o jego niekompletności, rozważyć i odpowiednio uzasadnić, czy zachodzą przesłanki do zastosowania art. 136 k.p.a., czy art. 138 § 2 k.p.a.

Mając powyższe na uwadze, na mocy art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) p.p.s.a., należało orzec jak w sentencji.

Na mocy art. 152 p.p.s.a. należało stwierdzić, że uchylona decyzja nie może być wykonana w całości do czasu uprawomocnienia się niniejszego wyroku